Timmer-en Dakiverken
Den Zondag: 24 September, heeft de heer
Pastor de inhuldiging der catholieke jongens
school aangekondigdhij zegde dat het daar
was dat de kinderen eene goede deugdzame
en zedelijke opvoeding zouden ontvangen.
Wilt gij» ghig hij voort, uwe kinderen eene
deugdzame en zedelijke opvoeding verschaffen,
zend ze naar deugdzame en zedelijke scholen,
integendeel, wilt gij ze eene ondeugdzame en
onzedelijke opvoeding geven, zendt ze naar
ondeugdzame en onzedelijke scholen. Wij heb
ben te Nieuwerkerken caiholieke scholen voor
jongens en meisjes, ik heb gedacht dat de
Pastor niet in 't algemeen sprak, maar op mij
doelde. Ik heb dan de kerk verlaten, omdat
ik het nimmer kon uitslaan, en eene klacht
ingediend.
Baden Valery, brouwer. De heer Pastor
heeft over twee zaken gepredikteerst over
de scholen. Hij zegde dat de ouders verplicht
waren hunne kinders eene deugdzame en ze
delijke opvoeding te bezorgen. Wilt gij, uwe
kinders eene deugdzame en zedelijke opvoe
ding geven, zendt ze naar deugdzame en zede
lijke scholen, wilt gij ze eene ondeugdzame en
en onzedelijke opvoeding geven zendt ze naar
ondeugdzame en onzedelijke scholen. De on
derwijzer verliet alsdan de kerk zonder ge
rucht.
Sonck Philemon, Van Hole Camiel en Redant
Jan bevestigen de verklaring van vorigen
getuige.
Sonck Louis. Getuige verklaart dat zijne
memorie begint te falen en zich wil houden
aan zijne verklaring gedaan vooi de gendar
merie. De heer Vrederechter verzoekt hem te
herhalen wat hij verklaarde. De getuige ant
woordt dat de heer Pastor gesproken heeft
van ondeugdzame, onzedelijke en gedoemde
scholen,
Raes Domien. - Raes zegt dal hij het sermoen
niet wel heeft verstaan. Üegendarmen, zegt hij,
hebben mij onderhoord en toen ik verklaarde
niets verslaan te hebben, vroegen zij mij wat
ik dan in de kerk ging doen. Eindelijk heb ik
verklaard dat ik hooren préken had over de
scholen.
Men gaat over tot de onderhooring der ge
tuigen ter ontlasting.
Callebaut Charles-Louis, eigenaar en stoker.
De heer Callebaut bevestigt dat de heer
Pastor, de wijding en opening der catholieke
jongensschool heeft aangekondigd en terzelf-
dertijd aan de ouders hunne plicht herinnerd
van aan hunne kinders een christelijke opvoe
ding te verschaffen. Van ondeugdzaam en
zedelijk onderwijs is er geen spraak geweest,
want toen de gendarmerie hem heeft gevraagd
of hij die woorden doorden heer Pastor hoorde
uitspreken, heeft hij er tegen geprotesteerd.
Lievens Leo. De heer Pastor heeft van
geene officieele scholen gesproken hij heeft
de opening der cath. school aangekondigd en
de ouders herinnerd dat het hunne plicht was
aan hunne kinders eene goede opvoeding te
geven, en dat er geene goede opvteding kon
bestaan zonder christelijke leering.
MM. Van Bleyenberghe Jan; Baeten Jan-
Redant Hector't Kwt Francois Hoebeke J. B.
Meert Theodoor De Backer Frans Slerck
Charles-Louis Van den Hende Leo en den
twaalfsten getuigen wiens naam ons ontsnapt is
leggen getuigenissen af in den zelfden zin; allen
zijn liet eens om te bevestigen dat de E. H.
Pastor van de ofticieele scholen niet heeft ge
sproken en alleenlijk zijne toehoorders aan
maande om hunne kinders eene christelijke
opvoeding te geven.
De heer Vrederechter verleent, het woord
aan den heer Adolf Calewaert, advokaat, ver
dediger van den heer Pastor.
De achtbare verdediger begint met te doen
uitschijnen dal het proces-verbaal op eene
dubbelzinnigheid is gesteund. En inderdaad
wat leest men in 't proces-verbaal door dè
Gendarmerie opgesteld, vraagt hij Wij heb
ben ons, zegt dit stuk, naar Nieuwerkerken
begeven betrekkelijk een sermoon in 't welk
de heer Pastor de officieele scholen zou ge-
lastert hebben, en de wachtmeester, de ver
klaring der getuigen samenvattende, bevestigt
dat alle de getuigen verstaan hebben, dat de
heer Pastor de officieele scholen bedoelde. In
gansch dit proces-verbaal is er geen spraak
van Van Gutte. Waarom dan het tegenwoordig
geding Eenige weken geleden heeft men het
onbepaaldelijk uitgesteld en elkeen dacht met
rede dat het Parket eindelijk het eenige moge
lijk besluit had genomen, namelijk, een besluit
van met vervolging. Nauwelijks was dit be
sluit genomen of een nieuw bevel van de zaak
te vervolgen ging van 't Parket uit. Voorwie
het geheim der zaken kent, is het onbetwist
baar dat het slechts aan zekere invloeden te
danken is, dat het Parket op zijn eerste besluit
terugkwam. Eenige twistzoekers, verlichte
geesten, hadden besloten den E. H. Pastor
den duivel aan te doen, en 't besluit van 't
Parket maakte't spel onmogelijk. Dat mocht
niet zijn. de zaak was immers te wel aan boord
gelegd geweest!!
Laat ons onderzoeken, gaat de achtbare
spreker voort, wat er eigentlijk in deze zaak
gebeurd ïs.Inden morgend van den 24 septem
ber vernam den gemeente-onderwijzer, dat de
Pastor over *t onderwijs gehandeld had. Het
is ook algemeen gekend dat Van Gutte, dien
morgend, een druppeltje meer dronk dan vol
gens gewoonte, waarschijnlijk om zich wat te
verstouten. Wat doet hij Hij die zich altijd in
de kerk van achter nabij 't portaal plaatst, gaat
zich nu te midden der zijbeuk achter den pre
dikstoel neérzetten, eene plaats waar hij vroe
ger nooit zat. Men zag het, hij was zeer op°e-
wonden, doch geen wonder hij ging immers
de grootste akt van zijn gansch leven daarstel-
len Hij trok ten strijde tegen den priesterlijken
overmoed IV.. Zijne verontweerdiging was een
op voorhand besloten zaak. dat ziet men klaar.
Men zocht alleenlijk het voorwendsel en de
gelegenheid te vinden om triomfantelijk de
kerk te kunnen verlaten tot groote bewondering
der verlichte geesten van 't dorp
De heer Calewaert bewijst verder dat er in
de woorden die den heer Pastor, volgens de
getuigen tot last, heeft uitgesproken, geene
beleediging te vinden is. Wat de heer' Pastor
zegde mocht hij zeggen zonder vaar noch
vrees. De grondwet geeft hem dit recht. En
had de heer Pastor die woorden uitgesproken
boe kon M. Van Gutte er eene beleediging voor
hem in zien De heer Pastor kan van de ver-
valsclnng der eetwaren spreken, zeggen dat
het eene diefte, en bijgevolg, zonde is, zouden
alle deze welke waren verkoopen die kunnen
vervalscht worden, er eene beleediging jegens
hen kunnen in zien? Als de Pastor 't overspel
aanrandt, zou men hem als beleediger kunnen
durven houden staan. Men randt het kwaad
aan zonder hierdoor dezen aan te randen die
het begaan, eri men moet het aanranden al
ware het maar om hel ons te doen vermijden.
Voor 't overige, gaat de heer advokaat voort,
er bestaat geene overtreding in de zaak die
ons onledig houdt. De beleediging veronder
stelt twee hoofdzaken I* de krenking van
iemands eer en 2* het kwade inzicht.
Nu, als de heer Pastor de onzijdige scholen,
ouder godsdienstig opzicht, als gevaarlijk en
slecht aanklaagt, dan maakt hij alleenlijk ge
bruik van zijn recht als burger en van zijne
plicht als priester. Hij randt het onderwijs en
en niet den persoon van den ouderwijzer aan.
Dus geene eerkrenking
En het kwade inzichtDe heer Pastor heeft
de woorden niet uitgesproken die men hem
toeeigent. De heer Pastor was verwittigd dat
hij onder 't schoon regiem, bespieding der
priesters genoemd, leefde, en schreef dus alle
zijNe sermonen vóór ze uit te spreken ten
einde, zeker te zijn. De Pastor zegde enkel,
't volgende Wilt gij dat uwe kinders u over
'l hoofd zien, zendt ze naar scholen zonder
Godsdienst. En wat meer is de heer Pastor
wist niet dat de gemeente-onderwijzer in de
kerk tegenwoordig was.
De achtbare verdediger eindigt zijne wel
sprekende rede met de vrijspraak van den
E. H. Matthys te vragen.
Het openhaar ministerie doet opmerken dat
men zich in tegenwoordigheid van twee ver-
schillige bevestigingen bevindt. Al de getui
gen, zijn deftige lieden, en in die omstandig
heid denkt hij het zijne plicht, de beslissing
aan 't onpartijdig oordeel van den heer Vrede
rechter te mogen overlaten.
De heer Vrederechter sprak alsdan het vol
gende vonnis uit
Aangezien de feilen tegen den beschuldig
de ingebracht, niet genoegzaam zijn bewe
zen, verzenden wij hem, vrij van alle on
kosten.
VOLKSKAMER.
De Kamer heeft zich ten meerderen deele
onledig gehouden met den redetwist over het
wetsontwerp, betrekkelijkdeschadevergoeding
in materie van drukpersmisdrijven. Verder
werd de heer minister van Binnenlandsclie za
ken ondervraagd nopens de te verrichten wer
ken tot voorkoming der periodische overstroo
mingen die, op dit oogenblik, vele streken
onzes lands teisteren. Uit den redetwist is ge
bleken, dat het liberaal ministerie tot hiertoe
niets gedaan heeft lot bestrijding dezer groote
kwaal.... Dat het de geusche scholen goldt
dat zou wat anders wezen
Minister Bara legde het verslag over den
toestand der Catholieke Geestelijkheid neêr.
RECHTERLIJKE KRONIJK.
De volgende heeren het arrondissement
Aelst bewonende, zijn door 't lot aangewezen
om deel te maken van de jurij der Assisen van
Oost-Vlaanderen, welke onder voorzitterschap
van den Raadsheer Yander Haegen, zal geo
pend worden te Gent, op Donderdag 7 Decem
ber aanstaande
MM.P. Van der Smissen, te Aelst.
P. Wauters, koopman,
II. De Clercq, wisselaar,
L. Van der Smissen, brouwer,
C. Cumont, fabrikant,
B. Rubbens, eigenaar te Zonnegem.
C. De l'Arbre, gem. raadslid te Geeraards-
bergen.
E. Van Landuyt, fabr.
L. Lauwereyssens, eig. te Sottegem.
P. Van Oudenhove, fabr. te Deuderhautem.
Dijnsdag morgend is voor de 2e burgerlijke
kamer der rechtbank van Antwerpen, de zaak
opgeroepen door de eervv. PP Vermeiren en
Neut ingespannen tegen de zes liberale dag
bladen le Précurseur, de Koophaudel, de
Chronique, het Journal de. Gand, het Journal de
Bruges en de West-Vlaming.
Nog twee andére liberale dagbladen worden
vervolgd voor lasterlijke artikels tegen de
eerw. pp. Vermeiren en Neut. namelijk de
Stad Cent en het Weekblad van Oostende,
De zaak is ter onderzoek verzonden.
ger les autres k faire de méme ot k se procurer
immédialement un lel instrument doot lo succés
est incontestable. A Messieurs les curés qui eu
égard k leur état ou a leur demeure trop eloignée ne
peuvenl assisler k des concerts une pièce k musique
oflfre une jouissance lout k-fail inconparable Nous
ajoiiterons encore que le choix des morceaux est
fait avec un trés grand soin les airs d'opéras et
d'opérettes les plus goülés, les danses les plus
nouveiles, chansons, marches, elc. se trouvent réunis
dans les pieces Heller. Ce grand induslriel a l'hon-
ncur d étre fournisseur de presqu6 toules les cours
de l'Europe. nous mentionnarons sculement que
I.L, MM le roi des Beiges et le roi de llollande, ainsi
que S. A. R. Ie comle do Flandre ont, ch3cuu, une
trés grande pièce de la maison Heller, donl los pro
duits ont en outr# ref.u des diplómes a plusieurs
expositions. A Melbourne la maison a élé la seule
de sa branche, qui ail reeu le premier pnx soil
une médaille d'argent. Un tiragc aux primes,
conlenant 100 belles pièces d'unevaleur de fr.!20,0n0
est arrangé par Monsieur Heller pour eel hiver,
raison de plus pour se déuder k faire une comman
do Prix-couranls illuslres el prospectus du lirage
seront adressés franco sur lome demande. Pour
terminer nous recomninndons ex|»rcsscmcnt de
s'adresser direclemeni a la maison k Berne (même
pour les pcliles commandesj, car il arrive souvent
qu'on vend pour des pieces Heller des produits qui
ne Ie son! pas. I^a maison nc Kent do depot
nullc part Toules ses pièces portent le nom
J. H Heller a Beine imprimé.
Woensdag, rond 2 1/2 ure nanoen, liet de
knecht van den heer Smits, fabricant in zijden
stoffen, het peerd zijns meesters, 't welk aan
eene chees was gespannen, eenige oogenblik-
ken alleen ler straat staan. Gedurende zijne
afwezigheid,vertrok hel beest en kwam op stap
aangereden in de Lange-zoulslraat. Recht over
ons Bureel liep het echter tegen eene kar
geladen met houillekolen. Hieruit ontstondt
eene verwarring in de welke de chees bijna
in stukken wierd geslagen, en waarna hel
peerd verschrikte en op hol ging. In zijne
dolle vaari, liep liet de markt over, en sloeg
de Kapellestraat in, alwaar men het poogde te
overmeesteren. Twee moedige mannen grepen
de teugels doch ze braken en kwamen er ge-
lukkiglijk goed van af. Een weinig verder
wierd het holende beest tegengehouden. Men
siddert bij de gedachte aan de ongelukken die
hierdoor konden veroorzaakt worden.
Zondag II. werd de E. H. Pessemiers
plechtiglijk ingehuldigd als pastor van Haeltert.
Een talrijke stoet ruiters en rijtuigen haalde
den nieuwen herder naar onze Dekenij af.
Burgerwacht. De Mömteur van
Vrijdag bevat het volgende koninklijk besluit
De nieuwe uniform voor de infanterie der
burgerwacht, zal verplichtend zijn
Voor de officiers, te rekenen van den dag die
later bij koninklijk besluit zal bepaald worden
voor de aflegging van den eed der officiers,
gekozen of benoemd ten gevolge der aanslaande
vijljaarlijksche kiezingen.
Voor de onder-officiers, kaporaals en wachten,
binnen de vijftien dagen die zullen volgen op
de uitdeeling der nieuwe bewapening en der
nieuwe uitrusting aan de compagnie, waartoe
zij behooren.
den dag zelf der ontdekking van het lijk, hij nog jong, van gemiddelde grootte, levendig in
s avonds aan de statie te Antwerpen stond, alle zijne bewegingen. In 1863 was M Willp-
de aankomst^ afwachtende van den prokureur j maers bijgevoegd rechter te Leuven in 1867
was hij substituut. Hij wierd tot rechter be-
Kring De Vriendschap.
Maandag aanstaande 27 November, om 5 1/2
ure 's avond,muzikale en Tooneel-
kundige avondfeest, gegeven en
uitgevoerd door de heeren meesters der Zon
dagschool.
Het programma belooft eene aangename en
leutige feest. Verscheidene koddige alleen
spraken en gezangen en een blijspel met zang
zullen opgevoerd worden. Ingangprijs23 cent.
ten profijte van den Schoolpenning. Men make
het ruchtbaar.
GETERDE KARTONS, GEGALVANISEERD PLAAT
IJZER, Zink, Dakpannen, Schaliën, Bekleedingen
voor vochtige mur„n. J DE FONTAINE, 84, Noorder-
laau, te Brussel.
ALLERHANDE NIEUWS.
De groote Belgische Almanak met
houtsnée-figuren voor 1883, uitgegeven door
de Société Bibliographique Beige, is te verkrij
gen ten Bureele van den Denderbode, Lange
Zoutstraat, N° 10.
PRIJS '40 CENTIMEN.
De zelfde almanak ook in 't fransch, tegen
40 centimen.
De Bergemeerschen en Osbroecken staan
weer onder water ten gevolge van den aanhou
denden regen.
Les Itollcs a ninsique de la maison
Heller se trouevnt annoncées loutes les années a
cette époque pour figurer bientót après comme les
cadeaux les plus appréciés aux fêtes do St. Nicolas
et de Noël. Nous demandons Ya-t-il rien de plus
beau pour l'époux k donner k son épouse, pour
le fiancé a sa fiancée, pour l'ami enfin Une bofte
ii musique vous rappelle des momenis heureux, elle
rit avec vous dans ses airs gais, elle parle au coeur
et k Uüme par ses mélodies sérieuses, elle chasse
l'ennui el la mélancolie. Elle est l'amie la plus intime
de l'abandonné et surlout du malade qui est forcé de
resterchez soi. En un mol, une bofte ii musique
Heller ne devrait manquer dans aucun salon, dans
aucune bonne maison, ni ii aucun lit de malade
Pour les hóteliers, restaurateurs, confiseurs.elc ,il
n'existepas de meilleurpointd'atlnctionpourengager
leurs clients k séjourner souvent et longlemps dans
leurs élabhssemenls. D'apré3 ce qu'on nous dit de
vervolgen zelfs wanneer een zijneVDamchianpn 3'vers °Alés ceu^. des» h(^leliers qui ont fait i'achat
in nnonliik mrarenal \aac> 9 ui'^parocmanen j dung pièce qU d.ua orchestrion ont doublé leurs
saurions trop enga-
in openlijk overspel leeft Dat zoï men niet I SercfosrPo„;orSo«
Die bepaling is niet toepasselijk aan de wach
ten die, den 1 januari 1883, den ouderdom van
ten volle 48 jaren bereikt hebben. Zij mogen
bun oud uniform behouden tot het einde van
hunnen diensttijd. In dat geval zullen zij de
tegenwoordig in gebruik zijnde bewapening
en uitrusting behouden.
De Zaak-Vaughan. De Eloile
Beige heeft een nieuw en omstandig verhaal
gegeven van de ontdekking der misdaad, de
opzoekingen der justicie, de aanhouding der
betichten, alsook eenige bijzonderheden over
het slachtoffer Bernays, den voorzitter van
het assisenhof, M. Demeure, den advokaat-
generaal M. Van Maldeghem, den prokureur
deskonings M. Willemaers, den onderzoeks
rechter M. Ketels, de betichten en deadvokaten-
verdedigers. Volgens genoemd blad, gaan wij
daar ook een woordje over zeggen.
De zauk-Vaughan. Onze belgische rechter
lijke kronijken leveren, zelfs als men er bet
proces-Bocarmé onder neemt, de gedachtenis
niet op van eene crimineele zaak, die men kan
vergelijken bij de zaak-Vaughan, of beter de
zaak-Peltzer. Nooit heeft eene misdaad de
openbare denkwijze meer in opschudding ge
bracht. Ten anderen, de zoo wonderbare ont
dekking ervan, de beoordeeling in verschil-
ligen zin, de drijfveer, de personen die er in
betrokken zijn, dat alles legde genoeg de
angstige nieuwsgierigheid uit van het publiek.
De misdaad. Den 7 Januari 1881 verliet
Willem Bernays, advokaat te Antwerpen, zijne
woning omtrent 8 ure 's morgens, en volgens
zijne gewoonte deed bij zijn kind, eenen eeni-
gen zoon van acht jaar oud. naar de school.
Hij begaf zich vervolgens naar de statie, waar
hij met den trein naar Brussel vertrok. Sedert
zag men hem niet meer.
Zijne familie wierd aanstonds ongerust. Den
10 verwittigde zij de policie en het parket.
Nogtbans kwam men overeen dat men nog
eenige dagen zou wachten, vooraleer de ver
dwijnen openbaar te maken. Men had de hoop
behouden dat Bernays zou terugkeeren. De
Eloile en de Précurseur maakten den 14 Januari
de verdwijning bekend.
Alles wat men wist, was dat Bernays te
Schaarbeek was afgestapt en plaats bad ge
nomen iu den brusselschen ringspoorweg
Den 18 Januari ontving M. Berré, prokureur
des konings le Antwerpen, den gekenden brief
uit Bazel, geteekend Henry Vaughan. Onze
lezers zullen zich den inhoud van Jdien brief
wel herinneren. Henry Vaughan schrijft daarin
dat bet lijk van Bernays ligt iu bet huis N° 159
der Wetstraat te Brusselbij beweerde dal bij
Bernays bij ongeluk gedood had, terwijl hij
eenen revolver hanteerde. Volgens hij schreef,
moest hij zijne zieke vrouw en zijn ziek kind
naar 't zuiden van Frankrijk doen, anders zou
hij zich aanstonds bij de policie aangeboden
hebben.
des konings M. Berré, om uit den mond van
dien magistraat te hooren aan welke oorzaak
de dood van Bernays wierd toegeschreven
In de dagbladen. De lezer weet nog wel hoe
de dagbladen destijds de zaak beoordeelden,
want wij hebben eene menigte artikels der
gazetten van Brussel en elders, geheel of ten
deele meegedeeld. Het kan nogtlians van
belang zijn hier eens te herinneren wat de
Journal des Tribunaux, opgesteld door M
Picard, eenen van de verdedigers der gebroe
ders Pellzer, in een zijner nummer van Januari
laatst schreel
Alhoewel zekere omstandigheden kunnen
doen denken aan een ongeluk, heelt de open
bare meening van het begin af van eene moord
gesproken....En inderdaad, de eigenzinnigheid
van dien zoogezegden vreemden kapitalist
(Vaughan), om zich naar Antwerpen te bege
ven, onder voorwendsel der polderkoorts te
vermijden de aardige bemeubeling van een
huis te Brussel, met het enkel doel er eenen
advokaat van Antwerpen te ontvangen; die
gansch ledige kamers, alzoo benevens een
kabinet waar men eenen keus van vuurwapens
vindt; die aanzienlijke personnagie, die een
gansch buis huurt en nogtbans geenen knecht
heeft eindelijk, en meer nog dan het overige
misschien, het bewonderensweerdige van den
toeval, welke voor gevolg heeft dat, terwijl
er zooveel plaats nevens is, een kogel bij
ongeluk» ontsnapt en juist op eene noodlot
tige plaats treft, waar hij eene plotselinge dood
moest veroorzaken.
De aanhouding. Talrijke afdruksels van het
geschrijf van Vaughan wierden verspreid en
hielpen op liet spoor van Leo Peltzer. Eenige
dagen na de verspreiding der eerste namaak
sels, overhandigde een koopman van Verviers.
die le Buenos-Ayres gewoond had, aan de
justicie zekere brieven, waarvan het geschrift
trekken van gelijkenis had met 't geschrift van
Vaughan. Die brieven waren van Leo Peltzer.
Het is toen dat de Etoile aankondigde dat de
justicie op het spoor was van den plichtigen
en dat de openbaarmaking van zijnen naam
opschudding zou verwekken in de twee we-
relddeelen. a Wij doelden, zegt de Etoile, op
Leo Peltzer, goed gekend in België en niet
min in Brazilië.
't Was op 17 Februari, eene maand na de
ontdekking van liet lijk, dat een mandaat van
aanhouding tegen Leo Pellzer wierd uitgele
verd.
Doktor Lavisé. Men kent liet geval met dok
tor Lavisé, van Brussel. Doktor Lavisé onder
hield sedert zeven jaren betrekkingen met
Armand Peltzer In hel begin van 't onderzoek
over de zaak-Bernays, begaf Armand zich bij
zijnen vriend, en terwijl zij over dit en dat
spraken, kloeg hij over al het ongemak dat
hem wierd aangedaan door de vermoedens
waarvan hij het voorwerp was en door hel
toezicht waaraan men hem onderwierp. Wat
mij meest verveelt, zegde hij, is dal ik voor
den oogenblik in briefwisseling ben mei eene
dame, en het is mij onmogelijk de brieven
posle restante te gaan halen. Peltzer vroeg
aan doktor Lavisé zich met die zaak te willen
gelasten. Doktor Lavisé ging om die brieven
voor Peltzerdoch toen liet mandaat van aan
houding tegen Leo Peltzer wierd uitgeveer-
digd, verklaarde hij aan Armand, dat bij hem
dien dienst niet meer kon blijven bewijzen.
Eene depeche die verkeerd was begrepen,
had voor gevolg dat Leo Peltzer naar Brussel
kwam. Doktor Lavisé wilde hem niet in zijn
liuis ontvangen. Den nacht toen Leo aankwam
bracht doktor Lavisé slapeloos door. niet we
tende wat doen. 's Morgens begaf hij zich bij
eenen zijner vrienden, doktor De Smetb. Deze
was even verlegen, en zette Lavisé aan M.
Janson te gaan raadplegen. De toestand kwam
aan dien advokaat zoo ernstig voor, dat hii
bet niet op zich alleen dierf nemen M. Lavisé
eenen raad te geven, en zij gingen samen tot
bij den advokaat Robert. Hun gedrijen bespra
ken zij de kwestie een ure lang. Eindelijk
wierden zij het eens en besloten dat bet voor
doktor Lavise noodig was liet parket te gaan
verwittigen.
Leo Peltzer wierd te Keulen aangehouden.
Den 7 Maart wierd hij in de gevangenis der
Kleine Karmelieten te Brussel opgesloten,
waar zijn broeder Armand zich reeds van twee
dagen te voren bevond.
Het slachtoffer. Willem Bernays was te Cob-
lentz (Pruisen) geboren in Februari 1848. Zijne
ouders kwamen kort na zijne geboorte in Bel-
gièn wonen. Bernays deed zijne studiën in de
universiteit van Brussel. Van zoo hij advokaat
benoemd was, hield hij zich vooral bezig met
zaken van handel en scheepvaart, waartoe
zijne kennis van vier moderne talen hem zeer
behulpzaam was. Hij vestigde zich dan ook te
Antwerpen, voltrok zijne stagiën bij M Auger
en wierd door dezen als meêwerker aange
nomen.
De omstandigheden van het vinden van het
lijk in bet buis der Wetstraat zijn genoegzaam
gekend. Het lijk van M. Bernays lag in eenen
leunstoel, in een klein kabinet op het uiteinde
van den gang. Een gasvuur brandde in het
kabinet. Op eene kleine tafel lagen vijf revol
vers, eene kaart van Zuid-Afrika, en een brief
met het adres: To the coroner of the City of
Brussels. Op den grond vond men eene ameri-
kaansche pistool. Tegen den muur, nevens de
tafel, stond een lessenaar.
Het lijk van Bernays wierd naar Antwerpen
vervoerd en aldaar begraven. Bij het graf wier
den verscheidene lijkreden gehouden. Armand
Peltzer wounde de begraving bij van Bernays,
dien hij wist vermoord te zijn hij stelde een
levendig belang en dat is begrijpelijk in
alles wat gezegd wierd aangaande de oorzaken
der dood van Bernays. Men heinnert zich dat,
De voorzitter van 't assisenhof. M. Demeure
is vijf-en-veertig jaar oud, hoog van gestalte en
een weinig voorover gebogen. Hij bekommert
zich weinig met opschik en leeft zeer burger
lijk, niettegenstaande de aanzienlijke fortuin
hem door zijne ouders nagelaten. Zijne leef
wijze is zeer regelmatig. M. Demeure werkt
veel, gaat vroeg slapen en staat vroeg op.
Degenen die hem van nabij kennen, zeggen
dat hij eene groote geleerdheid en eenen fijnen
geest bezit. M. Demeure maakt deel van den
gemeenteraad van Brussel, eer ten gevolge
eener gewoonte, die wil dat een lid van het
beroepshof op bet stadhuis zetelt, dan uit per
soonlijken eerzucht. Toen men hem de plaats
van burgemeester van Brussel aanbood, wei
gerde bij stellig. In het (assisenhof zit M. De
meure voor met veel gezag, beleefdheid en be
hendigheid.
De advokaat-generaal Van Maldeghem Augus
Van Maldegem is geboren te Brugge, van waar
zijne familie afkomstig is. Hij beeft zijne stagie
als advokaat gedaan te Brussel bij M. F. Jamar
nu eerste voorzitter bij het beroepshof. Hij
had weldra eene der eerste plaatsen ingeno
men bij de brusselsche balie.
Benoemd tot substituut van den procureur
des konings te Kortrijk, vervulde hij bet ambt
van openbaar ministerie in de zaak der brand
stichtingen van St-Denijs, in vervanging van
M. De Paepe, toen advokaat-generaal te Gent.
Hij wierd weldra benoemd tot substituut te
Brussel, en daarna gehecht aan liet parket van
den prokureur-generaal. De advokaten heb
ben hem altijd beschouwd als eenen geduch-
ten tegenstrever. Hij is nu tweede advokaat-
generaal bij het bof van beroep.
De prokureur des konings M. Willemaersis
dienstveerdig en beleefd, zegt de Eloile, Hij is
noemd te Brussel in 1872 Sedert 1879 is hij
prokureur des konings.
Als instructierecbter te Brussel, is hij gelast
geweest met het onderzoek van verscheidene
belangrijke zaken, onder ander deze der inter
nationale dievenbende, der Union du Crédit en
der Banque de Belgique.
De onderzoeksrechter M. Ketelsis nog maar
een dertiger. De zaak-Vaughan is de tweede
die hij te onderzoeken had. Hij legde er zich
met hert en ziel op toe, werkte dag en nacht
en met de hulp van den prokureur Willemaers
en uoor eenen onverhoopten samenloop van
omstandigheden, gelukte hij er m Armand
Peltzer en daarna Leo te doen aanhouden.
Zulks is voorzeker geen slecht begin voor de
loopbaan van M. Ketels.
De beschuldigde. Armand Peltzer is te Ver
viers geboren den 31 Mei 1843. Zijn broeder
Leo is geboren in dezelfde stad den 9 Juli 1847.
Hun vader was Hermann Peltzer, gezegd
Germain, geboren in 1802te Elberfeld(Pruisen)
van waar bij zich in 1817 te Verviers kwam
vestigen. In 1841 was bij te Osnabruck ge
trouwd met mejuffer Ida de Gulick.
Germain Peltzer dreef handel in indigolater
trad hij in dienst bij de fabriek-Laoureux en
Hfi le Verviers overleden den 5 Maart
18b/. Hij liet zes kinderen na, twee meisjes
en vier jongens.
Armand deed zijne studiën in de universi
teit van Luik, waar hij het diploma van inge
nieur bekwam. Hij verkoos echter den handel
en reisde in Engeland en Duitschland. TeNeu-
kirchen (Duitschlaud) trad Armand in huwelijk
met mejuffer Marie Boeking, geboren te Ver
den 16 Mei 1847. Eene dochter Marguerite
Peltzer is uit dit huwelijk gesproten.
Armand verliet later het land Hij associ
eerde zich met zijnen schoonbroeder M. Clazon
en gmg te Buenos-Ayres een huis van in- en
uitvoer stichten, onder de firma Clazon, Pelt
zer en O*. Zijne onderneming mislukte'zijn
kapitaal was weldra ingekrompen, zijn krediet
geschokt, en de failliet van het huis Gebroeders
Peltzer le Antwerpen, bracht de likwidatie te
weeg van het huis Clazon-Peltzer.
I» Europa teruggekeerd, vond Armand on-
middelijk eene nieuwe kommandiel. Zijne
vrienden van Verviers bezorgden hem een ka
pitaal van 300,000 frank doch reeds het
tweede jaar was het kapitaal verslonden. Hij
bekwam toen de agencie te Antwerpen van
het huis O. Bemberg en Cie.
Na de failliet van het huis Gebroeders Peltzer
te Antwerpen, waarvan Leo een der geasso
cieerden was, moest deze bet land verlaten.
Hij verbleef eenigen lijd in Engeland.
Zijn broeder Robert was na de likwidatie
van het huis Clazon-Peltzer, wissel-agent ge
worden te Buemos-Ayres. Hij had veel werk
en ontbood zijnen broeder Leo. die hier in
Europa ten laste van Armand en James Peltzer
leefde. Leo bevond zich in 1869 te Liverpool.
Den 13 februari 1870 beeft hij verklaard zijne
woonst over te brengen naar Antwerpen, waar
hij den 8 Maart 1870 opgeschreven wierd.
Men kent de verdere gevallen van Leo Pelt
zer te Buenos-Ayres, onder andere de avontuur
met Antonio Olivera.
Na die feiten leefde Leo eenen tijd te Buenos-
Ayres, op de kosten van eenige landgenoten,
lot dat hij naar Foord-Amerika scheep ging,
op de kosten van M. Bergman, konsul van
Belgien.
Advokaat Jules Lcjeune, een der verdedigers,
is zes-en-vijftig jaar oud en Luxemburger van
geboorte hij is advokaat van het ministerie
van openbare werken. M. Lejeuneisvan hooge
gestalte, ernstig en koud hij is ongehuwd.
Voor de rechtbank weet bij zoowel rechters
als publiek te boeien hij spreekt met veel
gemak, m eene schoone taal en op klaren toon.
Advokaat Edmond Picard, de tweede verde
diger, is Brusselaar en gekend als een der
beste advokaten. M. Picard is getrouwd met
de zuster van M. Olin. minister van openbare
werken. Hij leeft op grootschen voet, bezit een
irachtig buis m de stad. een kasteel op den
buiten, peerden en rijtuigen, lakeien, een gale
rie van schilderijen, enz. M. Picard iseu wer
ker. In zijne jeugd wilde hij zeeman worden.
Hij heeft 3 reizen van lange omvaart gedaan.
In de zeevaartschool van Antwerpen getreden,
bekwam hij het diploma van tweeden luitenant
der koopvaardijvloot Hij trad vervolgens in de
universiteit van Brussel en hield zich veel met
politiek bezig, doch hij is altijd ten achter ge
bleven, terwijl zijne vroegere wapenbroeders
tot de openbare ambten geklommen zijn.
Advokaat Eugeen Robert, de derde verdediger
is ook een behendig advokaat hij heeft ge-
pleten in de zaak-De Buck. Het is niet in het
assisenhof, zegt de Etoiledat wij hem liefst
hooren, maar voor de correctioneele en bur
gerlijke rechtbank, waar zijne stem veel beter
uitkomt.
Advokaat Van Calster, de vierde verdediger
is een der advokaten der balie van Antwerpen
die meest gerucht verspreiden, 't Is hij die
zich eerst als verdediger van Armand Peltzer
heeft aangesteld en geheel de zaak gevolgd
van het begin tot bet einde. Hij bezocht Ar
mand, was bij de formaliteiten lot gevang hou
den tegenwoordig, twisste met den procureur
des konings M. Willemaers, enz.
Advokaat Schoenfeld, vroeger stagiair van M.
Robert, is dezes meêwerker gebleven. Men
moet denken, zegt de Etoile, dat het in die
hoedanigheid is en om zoo te zeggen als alge-
meene sekretaris der verdediging, eer dan als
vijfde verdediger, dat bij plaats zal nemen aan
de bank der advokaten.
Ons dacht dat deze bijzonderheden kunnen
dienen als eene verversching der gebeurtenis
van Bernays, Vaughan en Peltzer en als een
leiedraad voor het aanstaande monsterproces
dier beruchte zaak.
Over eenige dagen, zegt de Brusselaar,
kwam een onzer vrienden te Mesnil-St-Blaise,
bij pinant; 't was reeds avond en bij uitzon
dering heel helder weder, de hemel was met
sterren bezaaid.
Hij ontmoette eenen knaap en vroeg hem
eenige inlichtingen. Na bekomen antwoord
vroeg onze vriend den jongen of hij ook naar
de school ging. Ja mijnheer, sprak de knaap,
ik ga naar de gemeente-school, daar leeren
we zoo goed, ik kan al de sterren noemen die
gij ziet.
Zoo, zoo, noem er eens wat.
Zie, ginder is de Groote Hellewagen, daar de
Kleine, daarboven is de Melkweg.
Heel wel, deed de reiziger, maar geg mij nil