58*c Jaar.
Zondag, 20 Mei 1885.
M" 1914.
IJZERENWEG.— VERTREKUREN Eli AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Provinciale kiezing,
Haeonnieke vrijheid.
DIEFSTAL.
Voltaire en liet kloosterleven
Landbouw.
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRIJS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 34e bladz.50 cent.
bendermonée. 4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-38 10.01
Lokeren. 4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-31
Mechelen. 4-561 6-351 7-32d 8-12d Exp. I9 2° 3e kl. 8-45/
1 l-59d 1-044 Exp. i' 29 3* kl. 2-50d 3-09/ 6-0üd
6-33/ 10-084 Exp. 1* 2' 3' kl.
Antw. 4-56t 6-371 7-324 8-l2dExp. 3 kl. 8-45/ l-04dExp.
1929 39 kl. 2-504 3-09/ 6-00d 6-38/ 10-084 Exp.
i9 2* 39 kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4-25 7-30 0-00 8-12
E 3 kl. 9-10 40-25dir. 11-59 1-04 ES kl. 2-50 (5-14 des
zondags) 6-00 direct 8-49 9-16 10-08 E 3 klas.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-254 4-56/ 6-35/ 8-12d
E 3 kl. 8-45/ 0-004 9-104 (11-594 tot Leuven)1-044
Exp. l9 29 3'kl. 2-504 6-004 0-004 direct 9-164 10 08 E
3 kl.
(1) Nota. De letter Éeleekent langs Termonde en d
Gent, (5-00's vrijd 7-04 dir. 7-56 E 3 kl. 8-44 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 0-00 3-38 E 3 kl. 6-09 6-35
9-38 10-20 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 38 0 00 E 1* 2* 39 kl. 6-35
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-38 Exp. 6-12 6-35
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. langs Ath) 5-55 8-12 E.
3 klas tot Denderleeuw 11-59 2-51 6-00
Ninove. Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 5-55 7-32 8-12E.3 kl.
tol Denderl. 11-59 2-51 6-00 9-11
Bergen, Quiévrain 5 55 8-12 E tot Denderl.11-59 2-51 6-00
Enghien Brame, Manage, Charleroi, Narren langs Geeraerds
bergen 5-55 11-59 2-51 0-00 6-00
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zat12.30 6.02
Moorsel.Opwyck, Mechelen,Antwerpen 5,07 9,27 3,21 6,09
letter d langs Denderleeuw.
Uniqne Sunu
NAAR AELST DIT
Ath 6.48 10.19 1.11 4.01 7.57 9.05
Antw. 5.15 6,30 9,15 9.50 10.50 E. 1' 2' 3* jl. 12-22
3-15 E. 1°2939 kl. 3-54 4.44 5.54 6.50 E. 1* 2» 3* kl.
Brussel 6.19 direct 7.15 E 3 kl. 7.30 9.00 11.06
11.55 1-55 3.00 E 3 kl. 5.01 5.50 dir. 7.17 8.24
9-40 E. 3 kl. en des zondags 11.45
Dendermonde 7.07 9.41 11.35 2.27 5.28 8.24 10.54
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.41
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.06 12.31 E 3kl.
1.55 5.06 8.11 dir. 8.23 9.35 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.25
Lokeren 6.33 8.48 10.57 1.46 4.44 7.52
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.09
Ooslende 6.04 6.19E. 3 kl. 9.00 11.12E 3 kl. 11.54 6.04
uit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-le«
Comte 5.47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAAR
Maria-Lierde,Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 2.58 5.50 E 8.51
uit Dbnderleeuw naar
Haeltert, Burst, Herz.ele, Sotteg. Audenaerde, Ansegem
Kortryk, 6.12 0.U0 9.01 12.55 6.09 7.20 direct.
uit Sottegem langs denderleeuw naar
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.49 12.06 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naar St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.45 7.12 8.55 10.55 Ï.05 3.45 5.10 E 3 kl. 7.30
uit Gent naar Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpbn
4.25 7.05 8 OOE 9.25 IO.50 2.20 4-15 E 2kl.5.25 7,19
Uit Sollegcm langs Erpe-Meire. 7.50 1.58 7.48
bit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorse! en
Aelst: 5,50 10,04 4,17 7,12
AELST, 19 MEI 1883.
KANTON HEKZELE.
op Maandag 28 Mei 1883.
Kandidaat der Grondwettige en Be
warende Yereeniging, den heer
Theodoor DE VUY8T,
notaris, te Borsbeke.
Ofschoon de verkiezing van den heer
Th. De Vuyst verzekerd zij, spo
ren wij onze partijgenoten ten drin
gendste aan zich in zoo groot getal
mogelijk naar de stembus te begeven.
Gaan stemmen is onze plicht1° om
eenen blijk van genegenheid en erken
telijkheid te geven aan den kandidaat,
en 2° om aan onze liberale tegenstre
vers andermaal hunne volkomene
machteloosheid te doen zien en ge
voelen.
Dus allen naar de slembus en gehan
deld als of wij voor eenen ernsligen
strijd stonden.
Onlangs riepen twee grootmeesters der
logie, in volle volkskamer, met overmoed uit
De logiebroêrs mogen altijd in volkomene vrijheid
handelen volgens de inspraak van hun geweten
De stukken waarover wij beden gaan han
delen, bewijzen op de ontegensprekelijkste
wijze, dat de verklaringen der beide groot
meesters van alle waarheid ontbloot zijn.
Neen-, de logiebroêrs hebben geene vrijheid;
zij kennen ze niet die vrijheid welke de chris
ten bezitten zij zijn slaven die onder 't dwin-
gelandsche jok der goddeloosheid bukken.
Wat zijn zij anders dan slaven der godde
loosheid, zij, die met of tegen hunnen dank,
de volgende stukken onderteeken die hen door
den hoogeren logieraad worden opgelegd of
opgedrongen
Te Gent hebben de grootmeesters der logie
Le Septentrion van de welke bijna alle de
volksvertegenwoordigers van 't arrondisse
ment deelmaken, aan hunne nederige logie-
slaven 't volgende testament doen onderteeke
nen
c Ik ondergeteekende (namen, woonst en be-
drijf.) vermaak aan 't Bureel van Weldadig-
heid van Gent de som vanfrank.
Ik wil dat mijne begraving burgerlijk weze
en geschiede zonder de hulp van eenigen
priester of welkdanige priesterlijke lusschen-
komst.
Ik gelast, Mijnheer,en Mijnheer
desnoods door tusschenkomst van het ge-
recht.de hierbovenstaande schikkingen uit te
voeren ik benoem hen daarom tot mijne
MIJN EERSTEN EN LAATSTEN
Toen ik een jongen van omtrent veertien jaar oud
was, liep ik weg van de school. Ik was zonder twij
fel een grooten deugniet, maar daar mijn leermeester
bet lezen van Fransche romans niet verbood, zoo
was bij ook le laken, want daardoor ontwikkelde
zich reeds vroeg een smaak voor het romantische bij
mij, van welken ik echter sedert gelukkig geheel
genezen ben.
Wat de juiste oorzaak was, weet ik niet regt meer,
maar zeker was het, volgens mijn oordeel, ecne daad
van groote rechtvaardigheid, die mij deed besluiten
om het voorbeeld te volgen van een of ander mijner
romanhelden en weg te loopen om op zee te gaan.
Bij dit gedeelte van mijn levensloop wil ik niet lang
blijven stilstaan, daar de herinnering er van mij nog
allesbehalve aangenaam is;ik zal alleen zeggen dat ik
Liverpool bereikte, dal ik daar op een schip kwam
en gedurende de reis zooveel genoegen smaakte in
dit gedeelte mijner romantische avonturen, dat ik
onmiddelijk toen wij te New-York aankwamen deser
teerde. Hoe ik in Amerika van den eenen dag op den
anderen voortleefde is mij nog een raadsel, maar op
zekeren goeden morgend bevond ik mij le Chicago
met slechts een enkelen halven dollar in mijn zak en
geene schoenen aan de voeten. Mij dacht ik had du
genoeg van de wereld gezien het beste wal ik nu
doen kon zou zijn om den berouwhebbende na ie
volgen en huiswaarts te keeren.waar ik dan rekende
testamentuitvoerders, met recht van elk hun-
ner, zich in hunne taak ten deele of ten
geheele te doen vervangen.
Aldus gedaan en geschreven, gedagtee-
kend en onderteekend met mijne hand, te
Gent, den
(Handteeken).
Zietdaar dit goddeloos testament 't welk,
men bemerke het wel, de hulp en den troost
van allen welkdanigen godsdienst verstoot,
zoodanig dat het niet alleen tegen de R. C.
Godsdienst is gericht.
Doch dit verschrikkelijke testament verbindt
de logiebroers nog niet sterk genoeg het
moet een aanhangsel hebben. Men zou zich
soms op 't laatste oogenblik wanneer men de
eeuwigheid voor oogen ziet, zich de gods
dienstige leerstelsels zijner jeugd herinnert en
zijn slecht leven overweegt, door de gratie
van hierboven getroffen, kunnen laten ver
leiden, en hiertegen moet de logie gewapend
wezen. De logiebroêrs moeten dus ook nog
't volgende stuk, een mandaat, onderteeke
nen
Ik ondergeteekende (namen, woonst en
bedrijf.) gelast door het tegenwoordige
schrift, Mijnheereri Mijnheergeza-
menlijk of afzonderlijk, van mijn persoon
verwijderd te houden en desnoods te ver-
wijderen, in alles en overal, alle priesters
't is gelijk van welken eeredienst, en ook alle
andere personen van welke zij godsdiens-
tige plagingen voor mij zouden te vreezen
hebben.
Zij zullen alle maatregelen nemen die zij
zullen noodig achten om de volkomene en
getrouwe uitvoering van hun mandaat te
verzekeren, namelijk, zij zullen zich aan
mijne zijde vestigen. Zij zullen desnoods
o hunne toevlucht tot de openbare overheid
nemen.
Ieder mijner mandatarissen zal zich door
een ol meer personen mogen laten vervan-
gen, 't zij ten geheele of ten deele hunner
d taak.
Aldus gedaan en onderteekend tol Gent,
denin twee oorkonden nedergelegd in
handen mijner mandatarissen.
(Handteeken.)
Kan men nu eene verschrikkelijkere ver
bintenis met de hel onderteekenen?... Men
verkoopt wetens en willens zijne ziel aan den
duivel, zonder eenige voorbehouding. Ja tot
dusverre heeft men zijne ziel aan den duivel
verkocht, dat wil men later den verkoop
breken men de hulp van eenen notaris moet
inroepen. Zonder notarieelen akt, kan die
verbintenis met de hel niet wederroepen
worden.
Maar wat gebeurt er gemeenlijk Die
godloochenende verbintenis, meestal tus-
schen pot en glas ol onder den invloed eener
domme grootspraak aangegaan en soms ook
al door machthebbers opgedrongen, wordt
uit 'tgeheugen verloren; 't testament en 't
mandaat blijven bestaan en worden door de
zielroovers der logiën uitgevoerd. Als ware
helhonden komen zij zich aan uw sterfbed
neerzetten ten einde u den minsten terugkeer
tot uwen Schepper te beletten en u onder zijne
vermaledijding de eeuwigheid te doen intre
den.... Hoe ijselijk moeten de laatste oogen-
blikken wezen van dezen die zulke eer.e
verbintenis met de bel aangingen
op de vreugde mijner ouders dat zij mij levend terug
zogen, daar ik sedert mijn wegloopen van school
niets van mij had laten hooren, om zöó weder in
genade te worden aangenomen. Ik besteedde een
gedeelte van mijn geld lol den aankoop van wat
brood en kaas en de rest in een zoom van een mijner
onderkleederen verbergende haaste ik mij nu voort
naar Detroit.
Voor ongeveer negentig of honderd mijlen leidde
mijnweg door cenbosch.'tPad datmen volgen moest,
was bij elke vijftig ellen aangewezen door een stuk
bout dat kruiseling legen den stam van een boom
was genageld. Eene andere aanwijzing om den weg
te vinden had ik niet.
De eerste twee dagen gingen om zonder eenig
avontuur één nacht bracht ik in eene houten hut
door, waar de bewoners zeer vriendelijk voor mij
waren en des morgens een goed ontbijt gaven, maar
den anderen nacht moest ik op een boom slapen en
ik kan u verzekeren, dat de voorstelling, die ik mij,
na het lezen van Robinson Crusoë gemaakt,had, niet
overeenslemde met de werkelijkheid loen ik 's mor
gens stijf en hongerig ontwaakte, wenschte ik dan
ook met groote oprechtheid dat den bekwamen
schrijver, liever naar den bodem der zee mogt zijn
verhuisd dau dal verdichte verhaal te schrijven, dat
mede gewerkt had om mijn hoofd op hol to brengen.
Onder soortgelijke overdenkingen deed ik mijn ontbijt
met een gedeelte van mijn brood en kaas en vervolg
de loen mijnen weg.
Tot nu toe had ik, uitgezonderd de lieden in do
hut, nog geen menschelijk wezen ontmoet, maar,
naar mijne gissing, ongeveer vijf uren op den namid
dag, meende ik door hot geboomte eenige mensche-
lijke figuren te ontdekken en kwam spoedig tol de
Beide hooger meêgedeelde stukken spreken
de veroordeeling uil der logiebroers.
Waarom, vuige logiebroêrs, maakt gij dit
testament, en geelt gij dit mandaat aan zekere
uwer vrienden
Eenvoudig omdat gij geen vertrouwen hebt
in uwe princiepen, in uwe godloocheningen....
Gij weet dat uwe maconnieke princiepen, en
ook uwe godloochening zoo boosaardig dom
zijn, dat gij vreest dat uw menschelijk verstand
ze zou verstooten wanneer gij, op 't einde van
uw leven aan uw eigen zelve overgelaten en
door een lichtstraal van Hooger gansch ont
goocheld, op 't punt zult staan de eeuwigheid
in te treden.
Zietdaar waarom, gij, vuige logiebroêrs. die
beide stukken hebt onderteekend, door de
welke gij met den duivel de verbintenis aangaat
in eindelijke onboelveerdigheid le sterven, in
andere woorden, als een onredelijk schepsel
te sterven, zoodanig dat men, in alle waarheid
op uw graf 't volgende schrift zal mogen
plaatsen
De romp van geus Verberken
Ligt onder dezen grond
Hij leefde g'lijk een verken
En stierf gelijk een hond
Nu heden dat het kloosterleven met eene
ongemeene, of liever, helsche woede door ze
kere liberale redenaars en scribenten wordt
aangevallen, schijnt het ons niet ongepast de
aandacht in te roepen op een oordeel van Vol
taire over 't kloosterleven. Ziethier wat die
groote vijand der Kerke Christi er over schreef:
Men kan niet loochenen dat er in de kloos
ters groote deugden zijn geweest. Er zijn geeue
kloosters die geene bewonderenswaardige zie
len bevatten, welke de menschelijke natuur tot
eer verstrekken. Te talrijk zijnde schrijvers
die er behagen in schepten de wanorden en
de ondeugden op le zoeken waardoor deze toe-
vluchlooi'dcu der godsvrucht soms bezoedeld
werden. Hel is zeker dal het wereldlijk leven
altijd slechter geweest is, dat de groote misdaden
niet in de kloosters bedreven wierden. Maar
zij werden meer opgemerkt door hunne tegenstel
ling aan den regel. Geen enkele slaat is ooit
onbevlekt geweest. Men moet hier slechts het
algemeen welzijn der maatschappij beschou
wen....
Men moet bekennen dat de Benedictijnen
veel goede werken hebben verschaft dat de
Jesuiëten groote diensten hebben bewezen
aan de wetenschappen; men moet de Broeders
van liefde en deze der verlossing van de ge
vangenen zegenen.... De eerste plicht is recht-
veerdig te wezen.... Men moet bekennen, on
danks al wat men tegen hunne misbruiken
zegt, dat er altijd tusschen hen uitstekende
mannen zijn geweest in deugden en in weten
schappen.
De gestichten toegewijd aan de onder
steuning der armen en aan den dienst der zie
ken, zijn de minst schitterende geweest en zijn
niet de minst eerbiedwaardigeWellicht is
er niets grootscher op de wereld dan de opoffering
welke eene teergevoelige juffer doet van hare
schoonheid, hare jeugd, dikwijls van hare hooge
geboorte om in de gasthuizen dat opraapsel van
zekerheid dal het drie mannen waren. Toen zij nader
kwamen bemerkte ik dal het zeer zonderling uitzien
de lieden waren, hun gelaat was bijna geheel over
dekt met korte haren even of hel in geene maand
met een scheermes in aanraking was geweest, terwijl
hunne kleederen in eenen zeer slechten toestand ver
keerden, maar toch nog blijken droegen, dat ze
vroeger niet alleen deftig, maar zelfs rijk konden
genoemd worden. Ofschoon ik zelf al zeer schaars
gekleed was, alleen in een flanellen hemd en een
linnen broek, zou houd ik mij toch oveiluigd dal ik
een deftiger voorkomen had dan een van hen, onge
acht dat hunne kleederen met lluweelen kr3gcn en
opslagen bezet waren en de broeken, aan den knie
toegegespt, zoolang afhingen dalzetot aan den enkel
reikten en bijzonder herinnerden aan den vorm van
een kanon. In deze voetbekleeding bestond eenig
verschil. Een van hen droeg een paar patent-laarzen,
die zonder twijfel in der lijd deel hadden genomen
aaD memgen dans. m3ar die nu beter geschikt waren
om den zak te vullen van een dier heeren die de
steden rond drentelen met helsnulTelen naar vodden,
dan om te dienen als schoeisel voor iemand die te
voet een Amciikaansch bosch wenschtdoor te trok
ken het bovenlcder had een treurig afscheid geno
men van de zool en door menig scheurtje namen de
toenen oen kijkje in de wereld. De teenen zeg ik !Ja,
want helaas de kousen van dezen man behoorden
reeds sinds lang tot de geschiedenis. De laarzen die
de twee anderen mannen droegen, behoorden tot de
soort die gewoonlijk kaplaarzen worden genaamd.
Deze laarzen liggen nog bijzonder in mijne herinne
ring, daar één paar er van later een bijzonder werk
zaam aandeel in mijn avontuur nam.
Wat mij echter bij deze mannen bijzonder in 'l oog
menschelijke ellenden te verplegen, waarvan het
gezicht zoo vernederend is voor den hoogmoed en
zoo walgelijk voor onze fijngevoeligheid. De vol
keren afgescheiden van de roomsche gemeen
schap, hebben eene zoo edelmoedige liefdadig
heid slechts onvolkomen nagevolgd.
Deze regelen zijn de afdoende wederlegging
van alle de zoo dwaze beschuldigingen en
vuige lasteringen die zekere liberale redenaars
en penneknechten gedurig tegen het klooster
leven uitbraken. Wij denken toch niet dat zij
Voltaire als onbevoegd zullen houden om over
dees onderwerp een oordeel uit te spreken,
en vooral het recht niet hebben het te verwer
pen wijl die duivelsche godshater een der
voornaamste afgoden is die in 't maconniek
pantheon te pronken staan
't Zijn i kwade jaren voor de boerkens, de
huren en 't werkvolk zijn duur, en de granen
zijn goedkoop, en 't schijnt dat het nog zal
erger gaan.
Hetgeen den landbouwer moet rechthouden
is zijne stal, maar de stal is ook niet vrij van
plagen.
Men moet soms uren en uren boteren en
dan krijgt men nog geene boter, of de boter is
slecht, zij wordt sterk en bederft, de koe krijgt
de kaltziekte, en dat is dood. Het varken
wreet niet meer, 't valt meer af dan 't bijkomt,
als 't knort, 't is alsof 't ging weenen, en den
eenen of anderen morgen vindt men het dood
in de kooi.
Al die ziekten en plagen, voor hoornvee en
varkens, hebben hare bron in een en dezelfde
oorzaak, de dieren zijn brandig. Zij worden
dus ook allen verdreven door denzelfden ge
neesmiddel.
Het zal voor vele menschen moeielijk zijn de
latijnsche namen der remedie te onthouden
daarom drukken wij deze in groote letters, in
een vierkant, de landbouwers moeten die dan
maar uit de gazet knippen en ergens neerleg
gen waar zij het briefken in tijd van nood
gemakkelijk kunnen vinden.
Men haalt bij den apotheker of drogist
105 grammen gemalen Kruiswortel en 55 gram
men gemalen Gimberwortel, in de apothekers
taal
Pulvis radicis gentiana, 105 gr."
Pulvis radicis zinziberi, 55 gr."
Men kookt dit in eenen liter water en men
geeft dit warm op; aan het hoornvee wanneer
het dien dag nog niet geèten heeft, en men
wacht eene uur eer men dan nog voeder of
drank geeft.
Als men voor de kalfziekte vreest geeft men
die remedie aan de koe eenige dagen voor en
seffens na het kalven.
Voor de varkens mag men het kooksel in
hunnen gewonen drank doen, maar dan mag
men die dieren den avond te voren niet voe
deren, want een varken moet honger hebben
of 't komt er niet aan.
Die deze remedie schrijft, heeft het middel
voor zijn vee en voor dat zijner kennissen met
viel was, dat elk hunner van een werktuig, lot huis
braak geeigend, voorzien was De eene had een
breekijzer, de tweedo een houweel en de derde
een hamer, een beitel en eene rol touw. Zouden zij
wellicht hier of daar in het bosch eene inbraak voor
hebben Maar deze gedachte gaf ik spoedig op; want
wat viel er bij de boschbewoners le stelen eer een
tweede vermoeden bij mij tot rijpheid was gkomen,
waren wij elkaar tol op zekere hoogte genaderd Toen
ik nog slechts eenige slappen van hen verwijderd
was, riep de man met de palenl-laarzen mij toe om
te blijven slaan, aan welk aanzoek ik gehoor gaf. Hij
trad nu in een gesprek met mij en deed een opper
vlakkig onderzoek naar mijnen tegenwoordigen toe
stand en de vooruitzichlen die mij in de wereld toe
lachten, maar vroeg in T bijzonder er naar, waarheen
ih mij dacht le begeven en wal mijne plannen waren
wanneer ik op de plaats mijner bestemming zou zijn
aangekomen. Ik beantwoordde deze vragen zoo goed
ik dit vermocht endaar ik het uitzicht opde toekomst
niet zeer schitterend afschilderde, looude hij hel
grootste medelijden met mijnen treurige» toestand
en eindigde met mij aan le bieden om mijn fortuin
le maken, onder beding echter, dal ik terug moest
keeren en deel nemen in hunne expeditie. Ik vond
dit voorstel al te onbaatzuchtig, le meer nog daar
hun uiterlijk voorkomen mij geen juiste waarborg
voor dit bijzonder vriendelijk aanbod gaf: hem vrien
delijk dank zeggende weigerde ik dus en wenschte
hem goeden dag. Mijn beleefden vriend wilde echter
zijne menschliever.de plannen niet zoo op eens den
bodem ingeslagen zien, hij wendde daarom nogééne
poging bij mij aan, die dan ook van zoo overredende
kracht was, dal ik wel moest toegeven inderdaad
geleek deze overreding bijzonder op een geladen
honderde keeren gebruikt, en altijd heeft hij
besten uitslag bekomen. (Brusselaar.)
HANDEL EN NIJVERHEID.
Vervalsching van eetwaren. De vervalsching
der eetwaren is een der grootgte plagen van
onzen tijd.
Wij gelooveu dus onze lezers eenen waren
dienst te bewijzen, met bun te leeren de ver-
valschingen herkennen die de meest gebruikte
eet- en drinkwaren ondergaan boter, bieren
korte dranken, koffij, suikerei, chocolade, wa
ter, olie, brood, enz., enz., zullen wij opvol-
gentlijk bespreken, en aangezien er tegenwoor
dig spraak is van blomme o( bloem, wij zullen
daarmeê beginnen. De inlichtingen zijn ont
leend aan liet werk van den geleerden schei
kundige Max Singer:
De bloem. De ware tarweribloem moet
geelachtig wit zijn, zonder roode, grijze of
zwarte plekskens zij is zacht bij den tast,
droog en zwaar, doch wat vetachtig, zoo dat
zij aan de vingers plakt en een bolleke maakt
als men ze eenigen tijd bekneedt. Gemengeld
met een derde van haar gewicht in water, moet
zij eenen effenen deeg uitmaken, zonder klon
ters, en dien men in dunne, rekachtige lagen
kan smeeren. Hoe korter, 't is te zeggen hoe
min rekachtig zij is, hoe gemeender zij is van
kwaliteit.
Het gruis bevat meestendeels minerale stof
fen maar daar het droog is en moeielijk om
teren, de beste bloem wordt er geheel van
gezuiverd.
De bloem wordt op veel manieren vervalscht.
Zoo vindt men er de volgende stoffen in
wilde ate of dolik (ivraie), aardappelmeel, rijs-
bloem, geerstebloem, roggebloem, haverbloem
bloem van boonen, peerdeboonen, erreweten,
plaatster, kalk, krijtwit, sulfate de baryte, enz.,
enz., te lang om te melden.
De meest gebruikte middel om de verval
sching te herkennen, is de volgende, die ge-
looven wij, deze is dien het parket van Kortrijk
tegenwoordig bezigt
In een glas van 20 centimeters hoog op drie
breed, doet men 10 grammen bloem; men
vult het glas mei cblorolorm, men stopt bet,
en na hei binst eenen minuut geklutst te heb
ben. stelt men het voor eenige uren in eene
koel^ plaats. De zuivere bloem komt boven
den chloroform, en alle vreemde stoffen die
tot vervalsching gediend hebben, zinken in
den grond.
Het mengelen der blomme met aardappelmeel
is bij 't uitzicht niet te herkennen. Maar die
gemengde bloem is moeielijk omhakken, want
terwijl zuivere bloem een derde van baar
gewicht water kan indrinken, zoo dat men
met 100 kilos bloem 130 kilos brood kan ma
ken, de gemengde bloem drinkt maar weinig
water in.
Als de bloem omtrent 25 per honderd aard
appelmeel inhoudt, het bakken wordt onmo
gelijk.
De mengeling met bloem van ander graan
of boonen, kan de kwaliteit der bloem gemeen
der maken en hare voedzaamheid verminde
ren, maar deze is toch niet schadelijk voor de
gezondheid.
Doch waar de vervalsching eene verregaan
de schurkerij wordt, 't is als zij bestaat in het
revolver en bezat even als dezen een loop, eene
kamer en een haan. Wanneer mijn vriend zijn leven
lang rethorica bestudeerd had, kon bij geen gewensch-
ler uitkomst van zijne rede gewacht Lebben. Ik
wendde mij met de grootste gezwindheid om, nam
op zijn verzoek bet breekijzer van hem over en ging
tusschen hem en zijn vriend met hel houweel Icrug.
Op deze wijze voorlwandelende maakte ik de op
merkingen die ik beschreven en nog vele anderen
die ik niet beschreven heb; een van deze laatste
was dat wij met eenen spoed van drie mijlen in het
uur voortgingen, hetgeen, den toestand van den
grond in aanmerkiug geaomen, inderdaad zeer snel
mogt hcetcn en een tweede bestond hierin, dal ik
grooten honger begon te gevoelen. Na een klein
tijdsverloop waagde ik het om van deze laatste
gewaarwording eene schets te geven aan mijn vriend
met hel houweel, die mij voorkwam de goedigste
van allee le zijn; ontegenzeggelijk was ik een vol
geling van Lavater en bestudeerde dus hunne ge
laalstrekkcn zoo goed ik het door de hairige opper
vlakte heen kon doen. Tot mijne groote vreugde
stemde hij met nnj in en zeide, dat hij ook wel
verlangde naar wat elen wij hielden nu allen halt
en daar ik hem met brood en andere spijsen voor
den dag zag komen, vertelde ik niets van mijnen
eigen voorraad, dien ik zorgvuldig voor in de horst
van mijn homd had geborgen.
Ik deed een goed maal en zoo deden ook zij, of
schoon niemand onzer bad of dankte loen er ein
delijk ook nog een veldflesch met cognac voor den
dag kwam en mij daar eene zeer opgewondene
stemming en begon meer vertrouwen te stellen in de
belollen van mijn deelnemendeu vriend
(Wordt voortgezet).