Jaar.
IJZEREN WEG.— VERTREKUREN
AELST NAAR
UIT DE VOLGENDE STATIËN:
Oproep aan liet Vlaamsclie Land.
Het was te vergeefs!
Schooldwang.
ABONNEMENTPHIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt niet 5i December.
ANNONCENPR1JS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3rte bladz. 50 cent.
4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-38 1
4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-31
Dendermonda.
Lokerea.
Veeholen. 4-561 6-35t 7-32J 8-12d Exp. 1 3* kl. 8-45/
11-59(2 1-0 4d Exp. 1* 2- 3' kl. 2-50d 3-09/ 6-00d
6-38/ 10-08d Exp. 1' 2* 3* kl.
inlw. 4-561 6-37/ 7-3id 8-l2dExp. 3 kl. 8-45/ 1-04dExp.
1e2® 3* kl. 2-50d 3-09/ 6-00d 6-38/ 10-08d Exp.
1" 2* 3e kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4-25 7-30 O-Oü 8-12
E 3 kl. 9-10 10-25 dir. 11-59 1-04 E 3 kl. 2-50 (5-14 des
zondags) 6-00 direct 8-49 9-16 10-08 E 3 klas.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-25d 4-56/6-35/ 8-l2d
E 3 kl. 8-45/ l)-00d 9-tOd (li-59d tot Leuven) l-04d
Exp. 1* 2® 3' kl. 2-50d 6-OOd O-OOd direct 9-1 Gd 10 08 E
3 kl.
(1) Noti. De lettor t beteekeut langs Termonde en de
Gent, (5-00's vrijd 7-04 dir. 7-56 E3 kl. 8-44 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 0-HU 3-38 E 3 kl. 6-09 6-35
9-38 10-20 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 38 0 00 E 1" 2' 3® kl. 6-35
Doornyk, Mouscron, Kortrvk, Ryssel (langs Gend8-47
12-21 12-40 3-08 3-38 Èxp. 6-12 6-35
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. langs Ath) 5-55 8-12 E.
3 klas lot Denderleeuw 11-59 2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbcrgcn, Lessen, Ath 5-55 7-32 8-12E.3 kl.
lot Dcnderl 11-59 2-51 6 00 9-11
Bergen, Quiévraid 5-55 8-12 E tot Denderl.U-59 2-51 6-00
Enghicn Braine, Manage, Charleroi, Nair.on langs Geeraerds-
bergen 5-55 11-59 2-.'. 1 0-00 6-00
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zal12.30 6.02
Moorsel,Opwyck,Mechelen,Antwerpen 5,07 9.27 3,21 6,09
letter d langs Denderleeuw.
Ath
Antw. 5.15 6,30
3-15 E. 1®2®3® kl.
Brussel
11 55 1-55 3.00
-40 E 3 kl en
Dendcnnondc 7.0'
Geeraerdsbergen
Gent 6 35 7.39 E
1.55 5 06 8.11
Lessen
Lokeren
Ninove
Ooslcnde 6.04 6.1
NAAR AELST UIT
6.45 10.19 1.18 4.08 7.57 9 05
9,15 9.50 10.50 E. 1' 2» 3» 'A. 12 22
3-54 4.44 5.54 6.50 E. 1" 2" 3* kl.
dirccl 7.15 E 3 kl. 7.30 9.00 11.06
E 3 kl. 5.01 5.50 dir. 7.17 8.24
des zondags 11.45
7 9.41 1 1.35 2.27 5 28 8.24 10,54
7.27 11.05 2.00 4 50 8.S9 9.41
3 kl. 8.15 9 43 11 06 12.31 E 3kl.
dir. 8.23 9.35 E 3 kl.
7.09 10.45 1.42 4 29 8.24 9.25
6.35 8.48 10.57 1.46 4.44 7.52
7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.09
9E. 3 kl. 9.00 11.I2E 3 kl. 11.34 6.0»
uit Gbnt naar
Moortzeele, Sottegem, Geeracrdb., Enghien, Braino-le-
Comte 5 47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAAR
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzcele en Gent, 5 15 vryd.
7.2? 8.35 dir. 9.5» 11.58 2.58 5.50 E 8.51
uit Drnderi.eeuw naar
Haeltert, Burst, lipr'.ele, Sotleg. Audtnaerde, Anscgeai
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.20 direst.
uit Sottegem i.angs denderleeuw naar
Aelst, (5.38 's Zalerd.) 7.49 14.00 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naar St. Nikoi.aes, Lokeren rn Gent
4.45 7.12 8.55 10.55 2.05 3.45 5.10 E 3 kl. 7.30
uit Gent naar Lokeren, St. Nikoi.aes en Antwrrpr*?
4.25 7.05 8 00E 9.25 l<>.50 2.20 4-15 E Ski.3.25 7,19
uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.50 1.58 7.48
uit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorsel en
Aelst: 5,50 10,04 4,17 7,12
AELST, 7 JULI 1883.
In Vlaanderen Vlaamsch
"VLAAII1VGEHI
Het ordewoord Strijd tegen het Vlaamsch
is gegeven. In sommige gemeentebesturen en
in de Iranco-belgisclie- pers, wordt dagelijks
het vlaamsch bespot. Die onzinnige, kleingees
tige aanvallen veracht gij. Zelfs de woorden,
uitgesproken door den brusselschen Senateur
Crocq, in zitting van den Senaat van 31 mei 11.,
lieten u kalm en koel gij aanhoordet ze met
medelijden, omdat zij het uitvloeisel zijn van
onwetendheid en verwaandheid.
Edoch, in dezelfde zitting, heeft de heer de
Selys-Lonchamps, gemeend zijnen Voorzit-
terstoel te moeten verlaten om de Landstaal
en de vlaamsche Belgen te bestrijden. Het liooge
ambt dat de heer de Selys in het bestuur uitoe
fent, geven gewicht aan de daad door hem ge
pleegd.
De fransche taal riep hij uit was de
ofticieele taal onder het huis van Bourgondië
9 en onder het Spaansch en Oostenrijksche
beheer. De fransche taal werd hier de nati-
onale taal
Tegen die woorden teekent de geschiedenis
van Oost- en West-Vlaanderen, Antwerpen,
Brabant, Limburg en Luik protest aan.
De nationale taal der vlaamsche Belgen was
en blijft het Nederlandsch.
Ook de waalsche Volksvertegenwoordiger
Bockslael kwam aan de waarheid te kort, toen
hij, eenige dagen geleden, in een verslag
schreefDe fransche taal is de officieeletaal
van België.
Op die valsche aantijgingen moet de Geschie-
aulwoorden
In de Stalen-Generaal van het prinselijk bis
dom Luik waren 15 diclsche en 12 waalsche
stéden vertegenwoordigd. De walen spraken
fransch, de Nederlanders nederlandsch. De ver
tegenwoordiger der slad Tongeren vertaalde
voorde Walen al wat de Nederlanders zegden;
de vertegenwoordigers van Hoei voorde Neder
landers al wat de Walen in het midden brach
ten. Volgens de wet, moeiten de vertegenwoor
digers van Tongeren en Hoei altijd de beide
talen machtig zijn.
Bij de oude gerechtshoven, in de vlaamsche
steden van het Luiksche bisdom, werden de
twee talen naar verkiezen gebruikt. Echter
waren de registers der werkzaamheden en
pleidooien gewoonlijk in 'l nederlandsch.
De officiaal van Luik was verplicht fransch,
nederlandsch en lalijn te kennen, ten einde
rechtvaardiglijk en spoedig het recht van eenieder
te onderhouden en te onderzoeken, zooals redelijk
is.
(Zie Recueil des Edits. Louvrex.)
In Brabant (zie Recueils des placards de lira-
bant et de Flandre waren de ordonnancièn in het
Nederlandsch of Vlaamsch afgekondigd.
De registers der besluiten van de Staten zijn
allen in het Vlaamsch opgesteld. De Staten
schreven Vlaamsch aan den raad van Brabant,
(naar het encelscii.)
VERVOLG EN SLOT.
Deze twee jaren verliepen, de jongelingen keerden
naar het vaderlijk huis terug, en sir Robert maakte
gebruik van den zoo even te Amiens met Frankrijk
gesloten vrede, om zijne zonen onder opzicht van
een rechtschapen man. eene reis le laten doen naar
Frankrijk en Italië. Hij vond zoo iemand, en beide
jongelingen reisden in zijn gezelschap, met geld en
wissels rijkelijk voorzien, naar Frankrijk.
Na een oponthoud te Parijs van drij maanden,
namen zij hunnen weg naar hel zuidelijk gedeelte
van Praukrijk, met het voornemen, om daarna van
Toulon le scheep naar Livorno te gaan, toen zij op
eenen avond plotseling in een bosch door een aantal
roovers werden aangevallen, die zich terstond van
al hunne goederen meester maakten,en daarenboven
naar hunne beurzen en horlogiën vroegen. Weder
stand te bieden was niet mogelijk, men gaf al het
verlangde over.
Een der roovers greep de horlogiën van de beide
jongelingen, wierp eenen vluchligen blik er op, riep
zijne makkers, toonde hun dezelve en naderde den
wagen «Mijne heeren, zegde hij, «van wien
hebt gij deze horlogiën ontvangen? en, kent gij den
man, wiens afbeeldsel dit is Die ontvingen
wij, was het antwoord, van den onderwijzer
aan de magistraten der 5 hoofdsteden en van r
al de gedeelten der provincie, waar het Vlaamsch
de volkstaal was. Zij schreven in het fransch j
aan de magistraten van het waalsch-Brabant. j
De voorstellen, die de kanselier van Brabant
deed, in naam van den Vorst aan de vergaderde
staten in plan voorde stemming der jaarlij ksche
toelagen, of voor al andere zaak, waren in het
Vlaamsch en de verschillende Staten stelden in
dezelfde taal hunne akten van overeenkomst op.
Hunne rekeningen zijn ook in het Vlaamsch.
De verordeningen voor de lichting der belas
tingen werden in de twee talen afgekondigd,
volgens het gedeelte der provincie, waar zij
moesten toegepast worden.
De blijde inkomst was in het Vlaamsch opge
steld.
(Zie verslag van den heer Gachard aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken,
7 febr. 1857.)
Uit het verslag van hel collegie van Burge
meester en Schepenen der stad Gent aan den
zelfden minister blijkt dat
Onder de Spaansche en Oostenrijksche
beheersching, de vlaamsche taal uitsluite-
lijk door het magistraat dezer stad werd
gebruikt.
De heer J. F. Lielmarts, burgemeester van
Audenaarde, schreef, in 1875, aan den heer
Gouverneur
1" De taal, in welke de plaatselijke zaken
onder de Spaansche en Oostenrijksche beheer
sching werden behandeld, was uitsluilelijk de
vlaamsche taal.
2° Die, waarvan men zich bediende in liet
opstel van de processen-verbaal der zittingen
van het collegie van burgemeester en schepe
nen, van het college der opperhoofden, der
hoogpointers van de kastellenij. en van den
leenhove van Audenaarde, was de vlaamsche
taal.
De krimineele vonnissen werden opgemaakt
in het vlaamsch voor de Vlamingen en in het
fransch voor de Walen.
3' De taal, in welke de reglementen voor de
burgerwacht waren opgesteld was de vlaamsche
taal.
0 Het gebruik was te Audenaarde om de
krimineele vonnissen alleen voor Walen in het
fransch uil le spreken en le boeken. De rechts
gedingen en vonnissen in burgelijke zaken
waren in hel vlaamsch opgesteld.
Te Aelst en te Dendermoiule werden al de
plaatselijke zaken in het vlaamsch verhandeld
de processen-verbaal van het hoofd-college,
der magistraten en sententiën, uitgaande van
de schepen justicie dezer steden,waren in het
vlaamsch.
De verordeningen en kommandementen voor
de gewapende korpsen der burgerij waren
ineest allen in het vlaamsch.
Te Eecloo werd alles, zoo onder deSpanjaards
als onder de Oostenrijkers, uitsluilelijk in liet
vlaamsch behandeld.
Te Sint-Nikolaas uitsluitelijk alles in het
vlaamsch.
Voor Oost-Vlaanderen werd de koninklijke
Commissie, voor de uitgave der oude wetten,
vastgesteld, dat voor het enkel tijdstip van 1700
tot 1750 meer dan 250 vlaamsche ordonuanciën
bestaan, waarvan men den franschen tekst
niet vindt.
De lieer De Vrière, gouverneur van West-
onzer jeugd tot een aandenken, en ditporlret is het
zijne; wanneer gij wist, hoe dierbaar dit aandenken
voor ons is, gij zoudt het niet van ons genomen
hebben.» Neen, dal zal ook niet gebeuren,» zegde
de roover, hier zijn ze beide terug, ziedaar uwe
beurzen, en zich tol zijne makkers wendende,
zegde hij: terstond pak al het eigendom van deze
twee heeren weder op. Zonder tegenspreken ge
beurde dit Hebt gij alles terug vroeg de roover.
en toen men mol ja beantwoordde, zegde hij: laat
nu hel rijtuig naar het nachtverblijf gaan, en volgt
mij beiden met uwen geleider, u zal niet het ge
ringste leed wedervaren, integendeel zal de beste
ontvangst onze zorg zijn. Wie kon dit anders dan
Woodson, hun voormalige onderwijzer zijn
Zonder vrees volgden de jongeliogen, benevens
hun opzichter, den roover die hen, wel een mijl ver
door het dichtste gedeelte van het bosch voerde, en
eindelijk voor een muurwerk, de ruïne van een,
zoo het scheen, oud ridderkasteel stil stond; hier
gaf hij door een pistoolschol een leeken, ecne ver
borgene deur werd geopend, en zij kwamen in eenen
ouden onderaardschen gang, welke door vele lampen
verlicht was. Is de hoofdman hier vroeg de
roover aan hem, die de deur geopend had. Ja, in
zijne kamer, >- was het antwoord. Hij opende de
deur vau een vertrek» dat door vele keersen verlicht
en met kostbare meubelen versierd was.
Op ecne met zijdebekleedo rustbank, lag een man,
die bij hel binnenkomen do vreemden nauwelijks
bespeurde, of li ij sprong op en snelde in hunne
armen; het was Woodson, de geliefde onderwijzer
dunner jeugd.
De jongelingen, vergalenden hoofdman der roo
vers, en zagen slechts hunnen onderwijzer, den
Vlaanderen, schreef onder dagteekening 14
mei 1857, aan de minister van binnenlandsche
zaken (1)
Heihuis van Bourgondië zocht alles te ver-
franschen. Hel heeft echter moeten eindigen
met het gebruik der vlaamsche taal voor te
schrijven voor al de akten van het openbaar
bestuur. Wij vinden er het bewijs van in het
privilegie aan den lande van Vlaanderen door
Maria van Bourgondië toegestaan, in date van
den 11 febr. 1-479.
Het artikel 15 luidt
Item dat men voortaen alle saken onsen
voorseiden lande van Vlaenderen aengaende,
bandelen ende proposeren sal in de tale van
den selven lande, ende insgelijk dat men 't
glteune dal met proposeren sal in 's prinsen
of 's prinoessen wege, liet sy in versoek en
of antwoorden, ook doen sal in de selve tale,
ende alle letteren het sy sententiën, appoin-
tementen, privilegiën, provisien van justicie
ofte andere die men geven sal, van 's princen
of's princessen weghe geven ende expedie-
ren sal in 't vlaemsche.
Uitsluitelijk in het vlaamsch waren
1° De registers der beraadslagingen van de
wethouders.
2° De registers der beraadslagingen van
raadsleden en deken.
54 De register en aankondigingen.
4° De registers der civiele en krimineele
^aken.
5° De reglementen en bevelen.
Evenzoo onder het Spaansch en Oostenrijksch
beheer.
1° De keuren en statuten van liet Vrije van
1542, en degene van latere dagteekening zijn
in 't vlaamsch.
2° Al de akten verleden tusschen particulie
ren voor de wethouders van 't Vrije, der kas-
telenijen van Yperen. Kortrijken de wethouders
der heerlijkheden van 't Prossche en des lands
vau Wijnendale, zijn insgelijks in 't vlaamsch
opgesteld. Die stukken zijn van de AT®, AT/',
A VIE en XVIIE eeuw.
5° De registers der beslissingen van 'tVrije
en van de knsielenij van Yperen, zijn in 'i
vlaamsch. Zij dagteukenen van de XVIIC en
XVIII eeuw.
4° De registers der vonnissen, schikkingen,
enz., van 't Vrije, van 1467 tol 1599 zijn in
't vlaamsch. UeUellde heelt plaats voor de te-
gisters der vonnissen uitgesproken in de vier
schare der kastelenij van Yperen. Zij beginnen
met 1540 en eindigen in 1779.
5° De registers van de beslissingen der vier
leden van Vlaanderen zijn meestal in het
vlaamsch.
6° De stuks betrekkelijk de openbare werken
den koophandel, de nijverheid, den landbouw
en de rekening zijn itt 't vlaamsch.
1° Al de akten verleden tusschen particulie
ren voor de wethouders der heerlijkheden in
't Vrije ingesloten, zijn in 'ivlaamschopgemaakt.
Die akten zijn van de XVIE enXVIIle eeuw.
8° De registers de opgave bevallende van de
leenen afhangende van 't feodale hof der Burgt
van Brugge, zijn in 't vlaamsch. Die registers
dagteekeneu van deXYlI en XVIII eeuw.
9° Al de briefwisselingen tusschen dehoofd-
kollegiëu en plaatselijke besturen van hunne
(1) Zie Taalcommissie.
beslen vriend hunner jeugd, en beantwoorden zeer
hartelijk zijne omarmingen.
Men had veel te vragen, veel te beantwoorden;
Woodson onthaalde zijne gasten, en overhandigde
hun zijne levensgeschiedenis, met bijvoeging van de
volgende woorden:» Sedert lang ligt deze gereed
voor uwen weerden vader, leest gij dezelve en deelt
haar dan mede aan den man, die mij zoo gastvrij en
vriendschappelijk in zijn huis opnam, en beklaagt
eenen ongelukkige, die te vergeefs worstelde, om
op hel pad der deugd terug te keeren, dat hij verliet.
Zwaar is het, maar mij was htt, niettegenstaande
alle poging daartoe, onmogelijk, om den weg der
deugd weder le bewandelen, waar ik eenmaal was
afgegaan.
Woodson stortte tranen bij dit verhaalhij nam
afscheid, beval cenige zijner lieden, om zijne gasten
naar hel dorp te geleiden, alwaar hun rijtuig jwas.
Zeer aangedaan scheidden zij van hem; zonder een
woord le wisselen, bereikten zij het dorp, en zetle
den hunne reis vervolgens voort.
Hier volgt nu in weinige woorden, de geschiede-
I nis van Woodson, welke ik uit zijn schrijven aan
sir Robert, mededeel
i Louis Duval, (de naam van Woodson nam hij eerst
in Engeland aan) was de zoon van eenen gegoeden
edelman in Normandië, die hem eenc met zijnen
stand en rijkdom overeenkomende, zeer goede op-
voeding liet geven. Louis W3S een dier jongelingen,
wiens gemoed zoo wel voor de deugd als voor on
deugden vatbaar was, al naar dat het zijne leiding
medebrengt Zijn vader zond hem naar Parijs, om
aldaar zijne opvoeding te voltooien, en beging daar-
door de fout, dat hij zijnen zoon, zonder voste grond-
ressorten, alsook degene tusschen deze colle-
giëtt en de wethouders der naburige kaslele-
nijen, zijn in 't vlaamsch', terwijl de briefwisse
lingen tusschen de hoofd-collegiën en hel lioo-
ger bestuur meer in liet vlaamsch dan in het
fransch zijn. Die briefwisselingen zijn van XV'I"
XVII' en XVIII* eeuw.
10° De rekeningen der kastelenij van Kort-
rijk, berustende op 't archief te Brugge, zijn
in 't Vlaamsch, uitgenomen degeue van 1665
tot 1697, die in 'l fransch zijn, en
11° Eindelijk al de rekeningen van 't Vrije
en van de gemeenten in zijn ressort, zijn in 't
Vlaamsch. De kostbare reeks der rekeningen
van 't Vrije begint in 1397 en eindigt in 1792!
De reglementen en het commando der ge
wapende korpsen geschiedden in hen Vlaamsch.
Men vindt ze nog in de registers der llallege-
boden en dagteekenen uit de XVC, XV1°, XVII*
en XVIII' eeuw
Ook het stedelijk bestuur van Kortrijk
schreef de heer Gouverneur De Vrière be
richt mij dat, zoowel ouder de Spanjaarden als
onder de Oostenrijkers, de reglementen en liet
commando voor de gewapende korpsen in
't Vlaamsch waren.
In Antwerpen was alles, altijd, uitsluitelijk
in het Vlaamsch tot bij de fransche overheer-
sching
Vlamingen
Ziedaar de waarheid die niemand loochenen
mag of kan.
In Vlaanderen Vlaamsch! was steeds de leus
onzer voorouders, zelfs dan wanneer zij gedu
rende eeuwen, smachtten onder het bestuur
van uilheemsche dwingelandij.
Wat de vreemdeling u niet kon of dierf ont
nemen, zal u voorzeker niet ontnomen worden
door uwe eigene landgenoten, in een vrij land,
waarvan de Grondwet luidt
Alle Belgen zijn gelijk voor de wet
Daarom is het uwe plicht, Vlaamsche Broe
deren, door verloogschriften aan Kamer en
Senaat, krachtig verzet te doen hooren tegen
de woorden van den Senateur de Selys en
\an den volksvertegenwoordiger-verslaggever
Bockslael.
Gij hebt, voor de toekomst, uwe heiligste
rechten te verdedigen. Het moet
Gij kunt niet zwijgen en welhaast zult gij, op
een Vaderlandschen Landdag;, veree-
riigd, nogmaals moeten beloogen dat gij uwe
laai, de grondslag van uw eigen beslaan, boven
alles liel hebt en wilt geëerbiedigd zien.
Voorrechten zult gij niet eischen. Gelijkheid
is uwe leus
Vlaamsche Kringen!
En gij allen, Hopmannen uit de vlaamsche
gouwen van Belgie, vercenigt Ulaat het
wachtwoord klinken, opdat, in september of
October toekomende, te Brussel, op den
VLAAMSCHEN LANDDAG,
op den oud-vaderlandschen roep
Wie daar
uit duizenden monden geantwoord worde
Al vriend
Dijnsdag beeft de heer minister van onder
wijs aan de Kamer lezing gegeven van een
wetsontwerp op 't verplichtend onderwijs.
beginselen, aan hem zeiven overliet Weldra geraakte
Louis in deze stad, waar allerlei ondeugden heerscb-
teu, onder hel gezelschap van jonge, reeds bedorven
mensehen, die hem door voorbeelden en verleiding
eerst lot dwaasheden, daarna tot ondeugden voerden,
die zijn nog onbedorven hart, in korten lijd verstok
ten. Dikwijls mislukte hem de beproeving om tot de
deugd terug le keeren,zoo als het elk mensch zonder
goede grondbeginselen, met een licht verlcidbaar
gemoed gaat, welke eenmaal het pad der deugd
verliet, cn de ondeugd de hand bood.
Zijn vader werd van zijn gedrag niets gewaar,
daar de voorteekens der revolutie zich toen reeds
vertoonden, en hij zich daarom op zijn landgoed
alleen ophield.
De gruweldaden waren in Parijs begonnen, en
Louis mei zijne vrienden namen er een beslissend
aandeel aan. Niettegenstaande hij do grootste Jaco-
hijn toonde te zijn, kon hij niet beletten dal de goe
deren zijns vaders, als die van eenen edelman,
verbeurd verklaard werden, waarbij deze zijn leven
verloor. Louis werd daardoor op eenmaal geheel
arm
Het was hem gemakkelijk geweest, zich zijn
onderhoud door [aanwending zijner bekwaamheden
te verschaffen, maar hij was reeds te zeer aan de
ondeugd geboeid, en verleiding smoorde alle opwel
lende gevoelens om tot de deugd terug te keeren.
Zoo werd hij de aanvoerder van eene bende jonge-
lingeu in Parijs, die hunne schandelijke daden zoo
ver dreven, dat zij gezamenlijk de vlucht moesten
nemen, om niet hun leven en hunne vrijheid le
verliezen. Doelloos dwaalden zij ondertusschen in
hel land rond; zij namen ook deel aan de gruwelen
der revolutie, lot dat nood en gebrek hen dwongen
Niettegenstaande minister Piet onlangs ver
klaarde er hoegenaamd niet van te willen,
wordt dit wetsontwerp weêral voorgesteld otn
de radikalen tot de stemming van de rtieuwe
verpletterende belastingen te overhalen.
Wat politieke tuimelsprongen maken toch
onze tegenwoordige ministers!... Welke ver
loocheningen van zich zelve, welke vernede
ringen moet het liberaal ministerie zich ge
troosten om de vriendschap van de radikale
kliek trachten te behouden en zoo aan 't
geliefkoosde geldschotelke te mogen blijven
lekken
Zielhier den tekst van het wetsontwerp op
bet verplichtend onderwijs
Art. I. De ouders zijn verplicht liet lager onder
wijs te bezorgen aan hunne kinderen, te rekenen
van den ouderdom van zes jaren lot den ouderdom
van twaalf volle jaren
Dij gebrek aan vader en moeder komt dezelfde
verplichting toe aan de voogden.
De sehoolverplichting zal een jaar later mogen
beginnen en eindigen (van 7 lol 13 jaar), indien
plaatselijke omstandigheden dit uitstel wettigen. Dc
gemeentebesturen zullen daarover beslissen, onder
voorbehoud der goedkeuring v.m hunne beslissing
door den minister van openbaar onderwijs.
Art. 2 Voor den ouderdom van 12 volle jaren, zal
geen kind mogen gebruikt worden lol een regelma
tig werk in de mijnen, nijverheidsinslellingen, fa
brieken en werkhuizen
Persoonlijke of gezamentlijke vrijstellingen zullen
door hel gemeentebestuur kunuen verleend worden,
op eensluidend advies van den kanlonalen opziener,
aan dc kinderen wier meewerking gedurende do
maanden van juli lot October, voor hunne ouders
zou noodig schijnen voor liet werk le velde. In geval
van verschil vau denkwijze over do toepassing van
dien maatregel, zal de minister van openbaar onder
wijs heslissen.
De verloven, aldus verleend, zullende twee maan
den niet mogen te boven gaan, erin begrepen de
vakanlietijd.
Art. 3. Het verplichtend onderwijs bevat al de
vakken opgesomd in art 5 der wet van 1 juli 1879
op hel lager onderwijs
Art 4 Elk jaar, van t tot 15 augusli, zal liet g'è0'
meciilehestuur de naamlijst opmaken der kinderen
bij jaren om naar school le gaan, met aanwijzing of
zij hel onderwijs ontvangen ten huize, of in een
openbaar of vrij geslicht die lijst zal voor iö sep
tember aan bei bevoegd scboolkomiteit worden
overhandigd.
Art 5. Indien c-cn gemeentebestuur wacht of zich
onthoudt om die lijst ie zenden, zal de voorzitter van
hel scboolkomiteit na een eersten vruchteloos geble
ven oproep, de nalatir.g bekend maken aan den kan
lonalen schoolopziener, die, indien zijne bemoeiing
insgelijks zonder uitslag blijft, over de feilen, bij
hienrrchicken weg, verslag inzendt aan den minister
van openbaar onderwijs.
Ail 6. liet scboolkomiteit verzekert zich of de
kinderen regelmatig de school, 't z-j de openbare of
de viije school bijwonen.
In geval van rechtmatige verdenking, onderzoekt
hel of de kinderen, ten huize opgevoed, wezenlijk
het onderwijs ontvangen van ouders tol dio zorg
bekwaam ol van daartoe bevoegde meesters
Art. 7. Zullen beschouwd worden als rechtmatige
verontschuldigingen voor het niet bezoeken ecner
school
1* De ziekte of lichaamsgebreken, die eenc feite
lijke onbekwaamheid, om de school le bezoeken»
meébrengen
2* Een volkomen noodgebrek, zoolang er geen
hulp aangebracht is
3" De afwezigheid van alle onderwijsgesticht ter
verblijfplaats of in den omtrek op een zoodanigen
afstand, dal het geen onoverwinnelijk beletsel zij
tot hei schoolbezoek voor de kinderen, rekening
eene geregelde rooversbende op le richten, tot
welker aanvoering, met algemecno stemmen, Louis
Duval werd verkozen
Fenige jaren oefenden zij dil gevaarlijk bedrijf uit,
tot dat eindelijk de inwoners der landstreek, waar
zij hunne rooverijen pleegden, zich verhonden, en
met geweld de gcheele bende uiteendreven. Louis
vluchtte bij voorraad naar Engeland, lol dal de lijden
in Frankrijk weder ten beste voor zijne bende zouden
veranderen; tot welk einde hij er eenige van de zijne
had achter gelaten om hem bericht te geven.
Hij vermeed Londen, dewijl hij geloofde, dal daar
iemand hem licht zoude vinden, die hem in Frankrijk
gekend inoelu hebben, en hij verkoos lol zijn verblijf
het landstadje niet ver van Robcrls-hall.en alwaar bij
als onderwijzer zijner kinderen, in huis aangenomen
werd. Ilicr gevoelde hij dikwijls het schandelijke
van zijn vroeger gedrag; le laat berouw lolterde hem
dikwijls, van daar zijne treurige stemming; met
geweld wilde hij de verlatene deugd dienen, en de
ondeugd den rug bieden, hij worstelde, maar te
vergeefs
'Je koerier, een zijner bende, gaf hem kennis, dat
dezelve zich weder in het zuiden van Frankrijk ver-
eenigd haddal hel nu tijd was bijna ongehinderd
hun bedrijf op eene voordeelige wijze le kunnen
uitoefenen, cn dal zij hunnen aanvoerder aan hunne
spits, terugverlangden. Louis kon deze verleiding
niet wedersiaan bij verliet hel huis van sir Robert,
en gaf zich op nieuw aan de ondeugd over, daar hij
te zwak was om aan hare aanlokselcn te wederstaan.
Hel einde van Louis Duval,was deguillotien, welke
hij met eenige zijner makkers korten tijd daarna
beklom. EINDE.
