39ste Jaar
Zondag7 October I8H5.
IV0 1954.
IJZERENWEG. VERTREKUREN LIT AELST AA AR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
DOOD
van Mgr Dechamps.
Kiesreklamen.
KIESHERVORMING.
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRIJS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 311" bladz. 50 cent.
Oendermonde. 4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-40 10.08
Lokeren.
4-56 6-35 8-45 11-09 3-09 6-40
Vechelen. 4-561 6-351 1-30d 8-12d Exp. l#2* 3» kl. 8-451
11 -59d l-04d Exp. 1*2* 3*kl. 2-51d 3-091 5-08d
6-401 l0-08d Exp. 1* 2* 3* kl.
Antw. 4-561 6-351 1-30d 8-12dExp. Ski. 8-451 l-04dExp.
1*2* 3» kl. 2-51d 3-091 5-S8d 6-4oll0-08d Exp.
1* 2* 3* kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4-45 1-30
E 3 kl.9-13 10-23 dir. 11-59 1-04 E'l kl. 2-51 5-05 E 3 kl
(5-18 des zondags) 5-58 8-49 direct 9-16 10-08 E 3 klas.
Leuven, Tbienen, Luik, Verviers 4-25d 4-5616-3818-12d
E 3 kl. 8-451 O-OOd 9-13d (ll-59d tot Leuven)l-04d
Exp. 2* 3' kl. 2-51d 5-58d 8-49d direct 9-16d 10 08 E
3 kl.
(ij Nota. De letter 1 beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00 's vrijd 1-04dir. 1-56 E3 kl. 8-44 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-31 5-59 E 3kl. 6-04 6-38
8-49 Exp 3 kl. 9-38 en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 1-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 38 5 59 E 2* 3* kl. 6-38
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel {langs Gend) 8-41
12-21 12-40 3-08 3-38 Exp. 6-04 6-38
Doorn. Mouse. Kortryk, Rys3. (langs Ath) 5-55 8-12 E.
3 klas lot Denderleeuw 11-59 2-51 6-00
Ninove. Geeraerdsbergen, Lessen, Atb 5-55 1-30 8-12E.3 kl.
tot Denderl 11-59 2-51 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 5-55 8-12 E.tot Denderl.11-59 2-51 5-58
Enghien Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergen 5-55 11-59 2-51 0-00 5-58
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (1-25 's zat12.30 6.02
lloorsel.Opwyck, Mechelen, Antwerpen 5,01 9,21 3,21 6,09
letter d langs Denderleeuw.
Calque Kaam.
HAAR AELST DIT
Atb 6.48 10.19 1.18 4.08 1.51 9.15
Antw. 5.15 6,30 9,15 9.50 10.50 E. 1* 4* 3* >1. 12-22
3-15 E. l°2e3* kl. 3-54 4.44 5.54 6.50 E. 1* 2» 3* kl.
Brussel 6.19 direct 1.15 E 3 kl. 1.30 9.00 11.06
11.55 1-55 3.00 E 3 kl. 4.52 5.55dir. 1.11 8.10 E3 kl.
8-24 en des zondags 11.45
Dendermonde 1.01 9.41 11.35 2.21 5.28 8.24 10.54
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.48
Gent 6 35 1.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.06 12.31 E 3kl.
1.55 5.06 8.11 dir. 8.23 9.35 E 3 kl.
Lessen 1.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.25
Lokeren 6.35 8.48 10.51 1.46 4.44 1.52
Ninove 1.55 11.33 2.28 5.18 9.01 10.19
Oostende 6.04 6.19E. 3 kl. 9.00 11.12E 3 kl. 11.54 6.04
dit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb.,Enghien, Braine-ie-
Comle 5.47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
DIT CEERAERDSBERGEN NAAR
Maria-Lierde, Sotlegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vrjrd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 2.58 5.50 E 8.51
uit Denderleeuw naar
Haeltert, Burst, Herzele, Sotleg. Audenaerde, Ansegeo»
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.C9 1.20 diroot.
UIT SOTTEGBM LANGS DENDERLEEUW NAAR
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 1.49 12.06 1.28 5.00 1.48
uit Antwerpen naar St. Nikolabs, Lokeren en Gent
4.40 1.12 8.52 10.55 2.05 3.45 5.12 E 3 kl.6-35 8-00
9-10 E
uit Gent naar Lokeren, St. Nikolabs en Antwerpen
4.25 7.05 8 00E 9.22 10.50 2.20 4-15 E 2U.5.25 1,15
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 1.50 1.58 1.48
uit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorsel en
Aelst: 5,50 10,04 4,17 1,12
AELST, 6 OCTOBER 1885.
Een zware en pijnlijke slag komt niet
alleen België maar ook gansch de catno-
iicke wereld te treffen. Zijne Eminencie
Mgr Dechamps, Aartsbisschop van wee-
helen en Primaat van Belgie, >s na eene
langdurige ziekelijkheid, doch nog on
verwachts, Zaterdag 29 September, om
1 uur 20 minuten namiddag, te Mec_
helen, in 't Bisschoppelijk Paleis, god-
vrnchtiglijk overleden.
Mgr Dechamps wierd om zijne onge-
meene wijsheid, om zijn schitterend
verstand, om zijne uitgebreide kennissen
en bekwaamheden, om zijn helder door
zicht en zijnen ouverpoosden iever voor
alles wat de R. C. Kerk van verre of van
nabij raakte,algemeen geacht, vereerd en
bemind.
Zijn afsterven is een groot verlies niet
alleen voor de R. C. Kerk en vooral voor
't aartsbisdom van Mechelen, maar voor
de geleerde wereld in de welke de Hoog
waardige Overledene als een blinkende
ster schitterde.
Mgr Dechamps beleefde veel moeiehjke
dagen die zijn vaderlijk hart ten diepste
bedroefden. Doch altijd bleef hij trouw
aan de eeuwige grondbeginsels, trouw
aan zijne bisschoppelijke plicht....
Ook vond zijn gedrag niet alleen goed
keuring bij Pius IX maar ook bij den
thans regerenden Paus Leo XIII....
Victor-August-Isidor Dechamps wierd gebo
ren den 6 December 1810 te Melle-bij-Gent.
Zijn vader Adriaan-Joseph Dechamps, bestuur
de er een gesticht van middelbaar onderwijs,
dat het vertrouwen der lamiliën bezat.
Victor was de jongste der drie zoons van
M. Dechamps. De oudste, Adolf, geboren in
1807, die eene schitterende loopbaan beleefd
heeft als afgeveerdigde, minister en gouver
neur, is, in 1875.gestorven.De tweede broeder,
Joseph Dechamps, is, in 1873, te Manage over
leden.
M. Dechamps bestuurde zelf de eerste gods
dienstige en wetenschappelijke opvoeding zijner
zoons eerst te Melle en later in het kasteel
van Scailmont, nabij Manage waar hij zich met
zijne familie gevestigd had in 1821.
In 1828, wierden Adolf en Victor naar Brus
sel gezonden om er de rechten te studeeren
Na de omwenteling van September 1830, kon
digden zij in de konservatieve dagbladen poli
tieke artikels af, geteekend met hunne initialen
en die belangrijk genoeg waren om de aan
dacht der mannen van 't congres gaande te
maken. Reeds van dan af stelden zij zich aan
als verdedigers der rechten en vrijheden van
de Kerk.
In November 1832 trad Victor in het semi
narie van Doornijk. Diaken gewijd door Mgr
Delplancke, wierd hij naar de catholieke uni
versiteit gezonden welke de bisschoppen te
Mechelen geopend hadden (4 November 1834D
Den 20 December 1834 wierd hij in de metro
politane kerk tot priester gewijd door Mgi
Sterckx, en hij celebreerde zijne eerste mis in
de kapel van Leliêiulael.
Reeds in het seminarie voelde V. Dechamps
zich tot het kloosterlijk leven getrokken. Hij
bekwam daarvoor de toelating van zijnen bis
schop Mgr Labis, en trad in het noviciaat dei-
redemptoristen te St-Truijeu.
Den 21 Augusti 1835 ontving hij het kloos
terkleed, en den 13 Juni 1836 sprak hij de
plechtige beloften uit. Hij wierd onmiddelijk
door zijne oversten naar het studiehuis te Wit-
tem (Hollandsch Limburg) gezonden als pro
fessor van de H. Schriftuur en de dogmatiek
Gedurende vijf jaren vervulde hij er het ambt
van studieprefekt.
Van in 1841, dagteekent zijne loopbaan van
missionnaris, van zielenbekeerder, zoo als
Victor Dechamps wezenlijk was, tot hij door
Zijne Heiligheid Pius IX tot den bisschoppe-
lijken zetel van Namen verheven wierd. Talrijk
zijn de bekeeringen die hij door zijn woord en
zijne geschriften teweeg bracht. Eene der bij
zonderste was voorzeker die van generaal
Lamoricière.
Het was ook pater Dechamps, die in 1860
Mgr de Merode en generaal Lamoricière hielp
om het werk der pauselijke zouaven tot stand
te brengen.Toen, in 1865, generaal Lamoricière
stierf, sprak Mgr Dechamps, toen pas tot bis
schop van Namen gewijd, te Frascati de lijk
rede uit, op aanvraag der zouaven van het
pauselijk leger.
Op verschlilende tijdstippen was Victor
Dechamps rector van de kloosters der redemp
toristen te Luik, Doornik en Brussel. Van 1831
tot 1834 vervulde hij het ambt van superior
der belgische provincie, welke zich ook over
Holland en Engeland uilstrekte. Hij bezocht de
kloosters van zijn orde in de drie landen en
stichtte er nieuwe huizen.
In 1831, had koning Leopold I hem de gods
dienstige opvoeding toevertrouwd van den
hertog van Braband (nu koning Leopold 11,)
den graaf van Vlaanderen en princes Charlotte.
Pater Dechamps verscheen in het kasteel van
Laeken enkel om de lessen van godsdienst aan
zijne koninklijke leerlingen te geven, wiens
geestelijke bestuurder hij ook was.
Men weet dat pater Dechamps gekend was
als een onzer welsprekendste predikanten. Hij
was het die door koning Leopold I gekozen
wierd om de lijkrede uit te spreken van de
godvruchtige koningin Louise-Marie (24 Octo-
)er 1830.) Die redevoering, waarvan Guizot
zegde dat zij een der schoonste bladzijden
van godsdienstige letterkunde is welke se
dert twintig jaar wierden geschreven, zij
wierd in geheel Europa bewonderd.
Tijdens zijn kloosterlijk leven, deed pater
Dechamps neger, malen de reis naar Italiën,
om te Roomen en te Napels over de belangen
zijner orde te onderhandelen. In het paleis van
Caserte, nabij Napels, wierd hij door Ferdi
nand II en de koningin in gehoor ontvangen.
Hij had ook talrijke verhooren bij Paus Pius IX.
Reeds in 1832, had Pius IX het gedacht op
gevat pater Dechamps te verheffen tot den bis-
schoppelijken zetel van Luik hij gaf echter
toe aan de smeekingen van den nederigen re
demptorist doch zoo als de H. Vader zegde,
hij behield hem voor eene andere gelegenheid.
Deze gelegenheid bood zich aan in 1865, na
het overlijden van Mgr Dehesselle, bisschop
van Namen. Pater Dechamps wierd in de nun-
cialuur te Brussel geroepen, waar Mgr Ledo-
chowski hem meldde dat Zijne Heiligheid hem
tot den openstaanden bisschopszetel benoemd
had. De pater wilde nieuwe tegenwerpingen
maken, doch de nuncius nam ze niet aan.
Den 1 October wierd hij in de kerk van den
H. Alfonsius, op den Esquilinberg te Roomen
gewijd door. Zijne Eminencie kardinaal de Rai-
sacli, bijgestaan doorMMgrs Berardi, aarts
bisschop van Nicea i. p. i., en Manning, aarts
bisschop van Westminster.
Mgr Dechamps bekleedde niet lang den bis-
schoppelijken zetel van Namen. Kardinaal
Engelbert Sterckx, aartsbisschop van Meche
len, overleed den 4 December 1867. Het kapit
tel der metropolitane kerk van den H. Rumol-
dus richtte zich tot den bisschop van Namen
om de lijkrede uit te spreken bij de begratenis
welke den 10 December moest plaats hebben.
Mgr Dechamps stemde toe.
De lijkrede was reeds geschreven, toen de
redenaar door den nuncius van Brussel verwit
tigd wierd.dat Zijne Heiligheid Pius IX hem
had aangewezen om den kardinaal-aartsbis
schop op te volgen. Een gevoelen van kiesch-
beid belette hem du& zijpe slem te doen hooren
bij het lijk van zijnen voorganger, en 't was
een kanonik van Mechelen die de lijkrede door
Mgr Dechamps geschreven voorlas.
Den 28 Januari 1868 deed de nieuw benoem
de aartsbisschop zijne plechtige intrede in
Mechelen. In 1873 wierd hij door Pius IX op
genomen in het collegie van kardinalen den
26 Maart ontving hij de roode barret, en den
21 April wierd hij plechtig te Mechelen inge
huldigd als prins der roomsche kerk.
Ik zal hier niet uitweiden over de diensten
door Mgr Dechamps tijdens zijne bisschoppe
lijke loopbaan aan de Kerk en aan ons land
bewezen. Ik zal slechts ter loops herinneren
aan liet groot deel dat hij nam in het Concilie
van 1860-70, aan zijne godsdienstige werken,
zijne polemische schriften, de instellingen wel
ke hij tot stand bracht, zijne werking tijdens
den schoolstrijd, enz.
zwak en moest te bed blijven. Hij kreeg bra
kingen doch zijn gewone geneesheer M. Witt-
man, vond den toestand niet onrustwekkend.
Men dacht dat de kardinaal aan eene gewone
slechte spijsvertering leed. En inderdaad, de
morgend ging tamelijk goed voorhij. Omtrent
den middag kwam een eerw. pater-Redempto-
rist van Antwerpen, pater Goedts, Zijne Emi
nencie bezoeken en hem zijnen zegen vragen.
Terwijl zij samen spraken, gaf de kardinaal
eensklaps eenen grooten schreeuw en viel in
het bed achterover.
Pater Goedts beurde hem op, en bemerkende
dat de laatste oogenblik gekomen was, zegde
hij Eminencie, beveel uwe ziel aan God, ik
geef u de absolutie. Akte van berouw. Nog
een snik, en Mgr Dechamps was niet meer.
Het was toen 1 uren 20 minuten. De familie
van den kardinaal en Mgr Goossens, bisschop
an Namen, gewezen vikaris-generaal van het
bisdom van Mechelen, wierden onmiddelijk
per telegraaf verwittigd en kwamen in den
namiddag aan.
De mare der dood heeft in de stad eene al-
gemeene verslagenheid verspreid men wilde
er bijna niet aan gelooveii, doch weldra wier
den de doodsklokken in de metropolitane kerk
geluid en bevestigden het treurige nieuws. De
rouw is algemeen. De huizen van talrijke par-
tikulieren werden gesloten tot teeken van rouw.
Onmiddelijk na het overlijden, wierd naar
Leuven getelegrafeerd aan de professors dei-
universiteit, om voor de balseming van het lijk
te zorgen. De balseming heeft maandag plaats
gehad, en het lijk werd in eene der za'en van
iel bisdom voor het publiek ten toon gesteld.
De dood heeft de wezenstrekken van den
diepbetreurden kerkvoogd niet misvormd het
is, om eene volksuitdrukking te gebruiken,
een schoone doode.
Kardinaal Dechamps was lid der Akademie
an den Catholieken Godsdienst, van de kon-
„regatie der bisschoppen en regulieren, van de
tongregaliën van het Concilie, den Index en
der propagande. In de burgerlijke orde was
hij groot-officier der Leopoldsorde en groot
kruis der orde van het H. Graf te Jerusalem.
Over het onverwacht afsterven, van Mgr
Dechamps zijn ons verder uit de aartsbisschop
pelijke stad de volgende bijzonderheden toege
komen
Zaterdag is Mgr Victor-August-Isidoor De
champs, 13de aartsbisschop van Mechelen, pri
maat van België, kardinaal-priester van den
titel van den H. Bernardus-bij-de-Baden, hier
schielijk overleden. Sedert eenigen tijd was
de gezondheid van Zijne Eminencie wel niet
zeer goed, doch niets deed dit plotseling einde
voorzien.
Vrijdag nog had de kardinaal zich met zijne
gewone werkzaamheden bezig gehouden, 's
Morgens en 's avonds ten 6 uren. was hij nog
in de bureelen van het aartsbisdom geweest
en had zelfs, volgens men verzekert, nog eeni
ge priesterlijke benoemingen geteekend.
Zaterdag morgend voelde hij zich eenigzjns
De plechtige lijkdienst tot lafenis der ziel
van Mgr Dechamps, is Donderdag in de me
tropolitane kerk van Mechelen, ten midden
van eenen grooten toeloop van geloovigen en
van voorname personen, gecelebreerd geweest.
Roven HH. onze Bisschoppen en talrijke pries
ters en religieusen, bemerkte men de verte
genwoordigers van HH. MM. den Koning en
de koningin, van den Graafvan Vlaanderen,
de heer gouverneur der provincie, de Besten
dige Deputatie, de Senateurs en Volksverte
genwoordigers van Mechelen en meer andere
plaatsen, de generaal-bevelhebber der provin
cie, de Rechtbanken, de Leeraars der catho
lieke universiteit van Leuven, en meer andere
voorname ambtenaren en catholieken.
De militaire eer wierd aan den Hoogwaardi-
;en overledene bewezen als aan een prins van
ien bloede. De regimenten der carabiniers en
grenadiers, alsook drij batterijen artillerie
waren met den dienst gelast
De lijkrede wierd uitgesproken door Mgr
Pieraerts, rector der universiteit van Leuven.
Het lijk van Mgr Dechamps, wierd Vrijdag
naar Rumelies overgevoerd, alwaar het tijde
lijk in den grafkelder der edele familie de Robi-
ano werd bijgezet. Rumelies, gelegen bij
Doornijk, is de eerste plaats waar de redemp
toristen zich in België vestigden.
Primaat van België
Onze korrespondent van Mechelen, zegt het
Handelsblad, heeft in zijne brieven het vraag
punt opgeworpen, of de titel van primaat nog
aan den opvolgenden aartsbisschop van Meche
len zou gegeven worden. Onze korrespondent
meent ontkennend te moeten antwoorden het
Journal de Bruxelles meent het tegendeel
wij nemen hier zijn artikel op
In onze aanhalingen aangaande de dood van
Zijne Eminencie den kardinaal-aaartsbisschop
van Mechelen is woensdag een misslag geslo
pen. Wij hebben een klein artikel megedeeld.
betrekkelijk den titel van Primaat, en ontleend
aan het Handelsblad, van Antwerpen onze
Antwerpsche konfrater verkeert in dwaling.
Wanneer Paus Paulus IV, in 1559,de nieuwe
bisdommen in de Nederlanden inrichtte, ver
hief hij drie aartsbisdommen tol metropolitane
kerken Mechelen, Kamerijk en Utrecht.
De metropolitane kerk te Mechelen, werd
aangeduid als moelende den eersten rang be-
kleeden van daar haar primaatschap^ Van af
dit tijdstip tot aan het konkordaat met Frankrijk
in 1802 gesloten, mochten de aartsbisschoppen
van Mechelen den titel voeren van Primaat, zelfs
wanneer de metropolitane kerk van Utrecht ten
gevolge der hervorming niet meer bestond en
de metropolitane kerk van Kamerijk tot Frank
rijk behoorde.
De prins de Méan en kardinaal Sterckx heb
ben beiden den historischen eertitel van primaat
gevoerd. Mgr Dechamps deed hetzelfde. Bij het
koncilie van het Vatikaan betwistten hem eeni-
ge prelaten dit recht; Mgr Dechamps onderwierp
de kwestie aan de hoogere overheden deze
beslisten datde aartsbisschoppen van Mechelen
zich Primaten mochten noemen; de titel was
uitsluitelijk een eertitel en diende om aan het
verleden te herhinneren.
De opvolgers van kardinaal Dechamps zullen
dus mogen voortgaan met hetvoervaderlijk ge
bruik te volgen.
De catholieke kiezers onzer stad
welke van wege de liberale Associatie,
eene reklaam tegen hunne inschrijving
op de kiezerslijsten bij aanbevolen brief
an Deurwaarders Van Muylem en Rin-
goir mochten ontvangen hebben, wor
den verzocht 't stuk zoo haast mogelijk
te bezorgen aan de heeren Voorzitter of
Sekretaris hunner Sectie of wel ten
bureele van den Denderbode, Lange
Zoutstraat, N° 10.
De Moniteur van woensdag morgend kondigt
weer een aantal dokumenten at over hel kies-
exnmen. Eenige dier stukken zijn belangrijk
genoeg, om nogmaals te worden megedeeld.
Ziehier bij voorbeeld de voorwaarden, om
tot hel examen van kiesbekwaamheid te wor
den aanveerd
Niemand zal tot het examen toegelaten
worden indien hij niet ten minste achtien jaren
oud is en indien hij niet dooreen schoolgetuig-
schrifl bewijst, dat hij geduiende den tijd, be
paald bij artikel 2 der wet, de klassen heeft
gevolgd van een openbaar of privaat, lager of
middelbaar onderwijsgesticht.
De eischer zal gehouden zijn, zijne in
schrijving te vragen aan het gemeentebestuur
zijner woonplaats en bij deze aanvrage zijne
geboorte-akte te voegen.
De personen, welke hunne studiën geëin
digd hebben vóór liet in-krachtstellen van de
tegenwoordige wel, zullen gedurende de vijf
aren, volgende op de afkondigingervan, mogen
ïewijs geven van hunne jaren lagere of mid
delbare studiën, hetzij bij middel van getuig
schriften, afgeleverd door de opperhoofden
der gestichten, geplaatst op de lijsten, opge
maakt in uitvoering van artikel 7 hetzij door
gelijkvormig verklaarde uittreksels uit de in
schrijvingsregisters dezer gestichten, of wel
bij gebrek aan deze stukken, door akten van
notoriëteïl, onderteekend door vijf personen
hunne burgerlijke en staalkundige rechten
genietende, en het feit bevestigende, hetzij van
zi'S jaar lagere studiën, onder den regel der
wetten van 23 september 1842 of van 1 juli
1879 hetzij van vijf jaren middelbare studiën
ouder den regel der wet van 1 juni 1«50.
Dezeltde personen, welke het bewijs niet
zouden kunnen leveren van de zes of vijfjaren
studiën, vereischt bij artikel 2, zullen, evenwel
gedurende de vijfjaren, volgende op de afkon
diging der tegenwoordige wet, gemachtigd
wezen om zich aan te bieden op het examen
voorzien bij artikel 3.
Voor den eersten zittijd zullen, buiten de
schoolgetuigschriften, afgeleverd door de op
perhoofden van openbare gestichten, enkel
getuigschvilten van notoriëieit worden aange
nomen, bevestigende het feit van schoolbezoek
in overeenkomst met artikel 38. De getuig
schriften zullen gezonden worden aan het
kollegie van burgemeester en schepenen, van
den 1 september tot den 15 october aanstaande
d Ten minste lien dagen vóór het examen
zullen de kandidaten hunne vraag tot inschrij
ving met de stukkeu tot staving aan het ge
meentebestuur hunner woonplaats doen toe
komen. Deze stukken zullen zijn, behalve de
geboorte-akte, het getuigschrift van schoolbe
zoek of van notoriëieit ol, bij gebreke daarvan,
de reden opgevende verklaring, dat de eischer
het bewijs der bij artikel 2 van de wet van 24
augusti 1883 gevergde studiejaren niet leveren
kan. De eischer duidt daarenboven de taal aan
(nederlandsch, fransch of duitsch) in welke hij
zich voorstelt het examen af te leggen.
De kwestien nopens de nationaliteit of de
woonplaats der belanghebbenden, alsmede nopens
de geldigheid of de waarachtigheid der voorgelegde
stukkenworden voorbehouden aan de overheden,
gelast met het opmaken en herzien dei' kiezerslijs-
en-, de oplossing der moeielijkheden, welke deze
'raagpunten zouden opleveren, moet dus verdaagd
worden, tot na de examens.
De voorwaarden van het examen zelf luiden
als volgt
De eerste zittijd zal gehouden worden van
October tot 1 november.
Het examen zal uitsluitelijk schriftelijk zijn
het is niet publiek.
Het programma van het examen bevat
A. Zedenleer. Eene vraag over praktische
zedeleer.
B. Schrijven en lezen. Het schriftelijk opstel
doet de kennis van het lezen veronderstellen.
De beoordeeling der jury zal geschieden op
hel schrift van den kandidaat in het gezamen
lijke zijner antwoorden.
C. Grondbeginselen der rekenkunde. Eene
raag over de stoffen van het officieel program
ma van de eigenlijk gezegde lagere school, en
'uzonderheid eene loepassing (gemakkelijk
aagstuk) van het rekenen met geheele getal
len en met liendeelige getallen.
D. Wettelijk stelsel van maten en gewichten.
Eene vraag over de stoffen van het officieel
programma der eigenlijke gezegde lagere
school en, meer in hei bijzonder, eene loepas
sing of een gemakkelijk vraagstuk.
E. Moedertaal. De graad van kennis der
moedertaal wordt bestaligd dooreen eenvoudig
diktaak.
F. Aardrijkskunde. Eene vraag betreffende
de algemeen begrippen of de aanvankelijke
aardrijkskunde van België grenzen der vijf
werelddeelen en de groote oceanen voor
naamste landen van Europa grenzen, groote
steden korte beschrijving van België;zijne
bestuurlijke verdeelingen.
G. Geschiedenis van België. Eene vraag over
merkweerdigste feiten der vaderlansche
geschiedenis of over de eerste begrippen der
grondwettige instellingen des lands.
De vragen worden door het lot aangewezen
tusschen die, waarvan de lijst door het depar
tement van Openbaar Onderwijs is opgemaakt
en ieder leervak in zijn geheel omvat.
De vragenlijst zal in den Moniteur verschij
nen in de drie talen. Zij zal alle vijf jaar herzien
worden.
Voor den eersten zittijd zal het departement
van openbaar onderwijs in de drie talen eene
eeks van drie vragen vaststellen over elke der
der stoffen van het examen. Zij zullen niet
openbaar gemaakt worden vóór het examen.
Eene der drie vragqfy wordt voor elke stol
uitgelot.
In de plaatsen, waar verscheidene dagen
voorde examens zouden noodig zijn, zal voor
eiken dag eene andere reeks vragen vastgesteld
worden. In dit geval zal de voorzitter der jury
aan den minister van openbaar onderwijs vóór
21 october 1883, het getal dagen doen kennen
welk voorliet exaam noodig zijn.
Tien punten worden toegekend aan het ge
schrift met het lezen bijbegrepen, en vijf punten
aan elk der andere vakken.
Niemand wordt aangenomen indien hij niet
ten minste de drie vijfden van het maximum
der punten van het geheel der stoffen bekomen
heelt (24 op 40).
Elke kandidaat, die niet de drij vijfden der
punten bekomen heeft, zooals voor de aanne
ming vereischt wordt, mag binnen de 15 dagen
der kennisgeving, en bij verzoekschrift aan den
gouverneur der provincie zijner woonplaats,
de herziening van zijn werk door een jury van
beroep vragen.
Deze jury zetelt twee maal 's jaars, in de
maanden mei en october, ter hoofdplaats van
het rechterlijk arrondissement, op de dagen
die door den minister van binnenlandsche
zaken zijn vastgesteld.
De eerste zittijd van den jury van beroep is
bepaald op 12 december aanstaande.
Na drie vruchtelooze proeven, de herziening
bij beroep niet meegeteld, kunnen de afgewe
zen kandidaten geen nieuw exaam meer
eischen.
YVij vinden verder een aantal bijzonderhe
den over de samenstelling der jury's, waarvan
de lijst in den Moniteur zal afgekondigd worden.
De voorzitter van den jury moet aan de kan
didaten-kiezers, die zich hebben laten inschrij
ven, door de tusschenkomst van het gemeente
bestuur. brieven zenden, waarin het lokaal, de
dag en de uren van hel examen zij opgegeven.
Op het uur dat inde brieven vanaanveerding
is opgegeven, doet de sekretaris de naamop-
roeping der kandidaten volgens den alphabe-
tische lijst, welke door den voorzitter werd
opgemaaktdaarta doet hij de heroproepiiig.
