40ste Jaar.
ZaterdagI November 18114.
JN° 1990.
I.IZERENWEG.VERTREKUREN Uil VEEST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Heeren kiezers van het
arrondissement Aalst. I
Wat dan gedaan
ZONDER VAWl.
Sire,
En nu ter zake.
Wat is er dan besloten
Eene bistorieke bladzijde
ER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANN0NCENPR1JS, per drukregel: Gewone 40 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op ZAt bladz.50 cent.
Dendermonde. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 0-45 9-40
Lokeren. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-40
Mnche!en. 4-561 6-361 7-30d 8-12d Exp. 1 3* kl. 8-45/
ll-59d l-04d Exp. 1*2® 3*kl. 2-51d 3-07/ 6-45/
9-40./ t0-08d Exp. 1® 2' 3* kl.
kotw. 4-56t 6-36/ 7-30d 8-lSdExp. 3 kl. 8-45/ 1 -04d Exp.
I8 2® 3® kl. 2-51d 3-07/ 5-58d 6-45/ 9-40/
10-OSd Exp. i®2®3® kl.
i$ russel, langs Denderleeuw. ft412_5„7:,?0 ©0"t?i° ?«- k i^i
9-^0 10-25 dir. 11-59 1-04 E i kl. 2-51 4-3-1L 3 kl
5-18 dos zond.) 5-58 7.47 en 8-49 direct 9-16 10-18 E 3 kl.
Leuven Thienen, Luik, Verviers 4-25d 4-56/6-36/8-12d
E 3 kl'. 8-45/ 0-0üd 9-20d ll-59d l-04d Exp.1®2®3'
kl. 2-51d 5-58d 8-49d direct 9-16a' 10 08 E 3 kl.
(1) Nota. De letter t beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00's vrijd 7-04dir. 7-56 E 3 kl. 8-45 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-04 6-38
8.49 9-38 10-20 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 08 E 1® 2® 3® kl. 6-38 8.49
Doornyk, Mouscrou, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-38 Exp. 6-04 6-38
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Ath5-55 8-12 E.
3 klas lot Denderleeuw 1 1-59 2-51 6-00
Ninove. Geeraerdsbergcn, Lessen, Ath 5-55 7-30 8-12E.3 kl.
tot Dendert. 11-59 2-51 6 00 9-16
Bergen, Quiévrain 5 55 8-12 E tot Denderl.l 1-59 2-51 5-58
Enghien Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergcn 5-55 11-59 2-51 0-00 5-58
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zat12.30 6.02
Moorsel,Opwyck,Mechclen,Antwerpen 5,07 9,27 3,21 6,09
letter d langs Denderleeuw.
Unique Sunui.
NAAR ABLST UIT
Ath 6.48 10.11 1.18 4.06 7.52 9.15
Antw. 5.15 6,30 9,15 9.50 10.50 E. 1'2® 3® kl. 12-22
3-15 E. 1°2°3® kl. 3-54 4.44 5.54 6.50 E. t®2® 3® kl.
Rrussel 6.19 direct 7.15 E 3 kl. 7.30 9.00 11.06
11.55 1-55 3.00 E 3 kl. 4.52 5.55dir. 7.17 8-24en
9.40 E. 3 kl. des zondags 11.45
Dendermonde 5-09 'szaterd. 7.07 9.41 11.35 2.28
5.28 8.25 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.21 9.43 11.06 12.31 E 3kl.
1.55 4 04 5.05 8.11 dir. 8.23 9.45 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.35
Lokeren 6.33 9.14 10.57 1.46 4.44 7.55
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.19
Oostende 6.04 6.19E. 3 kl. 9.03 11.12E 3 kl. 11.54 6.05
uit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb.,Enghien, Braine-le-
Comle 5.47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
uit geeraerdsbergen naar
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
u/t Denderlebuw naar
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, Ansegoa
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.11 7.20 direot.
UIT Sotteghm langs denderleeuw naar
Aelst, (5.38 's Zatcrd.) 7.50 12.06 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naar St. Nikolaes, Lokerïn en Gent
4.40 7.12 8.52 10.55 2.05 3.45 5.12 E 3 kl.6-35 8-0#
910 E
dit Gent naar Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen.
4.25 7.05 8.00E 9.22 10.50 2.20 4-15 E 2kl.5.25 7,11
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. (5.38 's zaterd.) 7.5t
1.40 7.48
uit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moonel en
Aelst: 5,45 10,04 4,17 7,12
AELST, 51 OCTOBER 1884.
Nauwelijks drij maanden geleden, waart gij j
met recht en reden trotsch uwe gemoederen -.
trilden van vreugde uw geweten zegde lil.
verstaat ge nu hoe wel gij hebt-gedaan sedert j
zooveel jaren uw vertrouwen te hebben ge-
schonken en behouden aan den heer Karei
i Woeste, een der verdienstrnkstc man-
mannen van g'heel België, een der moedigste
en machtigste verdedigers uwer rechten en
vrijheden, een rechtschapen ziel bij uitmun -
tendheid Ziet g'hem nu, om zijne schit
terende hoedanigheden, met uw toedoen,
verheven tot de hoogste weerdigheid des
i lands, nu meer en beter dan ooit in staat
om U diensten te bewijzen en U. in uwe
noodwendigheden, te helpen en bij te
staan enz., enz.
Ja, geëerde medekiezers, zoo sprak ons aller
geweien en wij smaakten tevens de innige vol
doening dat, boven de overtuiging onzer ge-
kwetene plicht, de eer der verheffing van
onzen achtbaren Mandataris ruimschoots op
het arrondissement Aalst terrugstraalde....
En wat gebeurt er
De maconnieke duivel, door twee achtereen
volgende verpletterende neerlagen, zijn rijk
hier, tot in deszelfs grondvesten, geschokt
voelende, was in woede ontvlamd maar zijne
razernij verdubbelde, als hij zag dat de twee
moedigste, de twee bekwaamste, de twee on-
verschrokkendste mannen van g'heel 't land,de
heeren Woeste en Jacobs totdehoog-
ste plaatsen in het nieuw Katholiek Ministerie
geroepen waren....
Van dan af werd hun ondergang besloten en
gezworen de groole mafonnieke vrachtkarre
werd uit den donkersten hoek der hoofdlogie
gehaald en' boordvol geladen met alle slach
van logens en laster, van bedrog en volksver-
schalking. De francmaconspers wedieverde om
die schelmerijen te verspreiden en aldus gisting
onder 't volk te verwekken. Doch 't en pakte
niet, het nieuw ministerie ging vast beraden
voort in de herstelling der talrijke grieven, on-
rechtveerdigheden en verdrukkingen die de
katholieken, gedurende zes jaren,geleden had
den. De gemeenten ademden vrij, de francma-
cons-verklikking was gekortvlerkt, zeer aan
zienlijke gespaarzaamheden werden beraamd,
de kostelijke luiaardswinkel der vergoddeloo-
zende schoolvosserij was voor goed gesloten,
immers de katholieken ontwaarden dat er voor
hun een nieuw tijdstip van vrede, rust en ver
kwikking aan 't opdagen was, terwijl de nooit
verzadigde liberale schoielgasten gevoelden
dat hunnen zuiger ratafgesnedeu was.
Ha wat gedaan De schelde uitdrinken of
's duivels listenzak leegtrekken, is al even
I.
Het stadje en het kasteel Champignelles liggen
niet ver van Auxerrrc, de hoofdstad van het voor
malige landschap Auxerois, in deFranscbe provincie
Bourgondiö Roger de Champignelle, heer van dat
kasteel, was inhei jaar 1738 met Jeanne deLaubrière
gehuwd, de dochter van eene adellijke familie in de
nabuurschap. Dit huwelijk werd gezegend met twee
kinderen, eeu jongen Robert en een meisje Adelaide.
Adelaide werd. op den 7 October 1741 geboren. Het
zonderlinge lot van dit meisje maakt het noodzakelijk
de datums zoojuist mogelijk op te geven.
De edelen van Champignelles waren eene voorna,
me familie, die in Beneden-Bourgondië uitgestrekte
goederen bezat. Volgens de destijds heerschendo
gebruiken, werd de knaap reeds vroeg naar Parijs
gezonden en hel meisje naar een klooster, om aldaar
hunne opvoeding te ontvangen.
Terwijl Robert in de hoofdstad de algemeene ze
deloosheid van den toemaligen tijd leerde kennen
er. zijn karakter daardoorwerd aangestoken, groeide
Adelaide in het stille Ursulinnen klooster op. Daar
bleef haar rein gemoed geheel onbekend met de
wereld, hare hartstochten en lasteringen. Tot op 23-
jarigen leeftijd verbleef zij in de stille kloostermuren
die zij eerst in Augusli 1764 als eene schoone jonk
vrouw verliet, gesierd met alle bekoorlijkheden der
jeugd, onschuld en goedheid.
Een in de oogen der wereld goede partij werd
voor baar bestemd. Hare ouders verloofden haar met
den markies de Doubault, een rijk edelman uil de
provincie. In Frankrijk is van ouds het uithuwelijken
der dochters het monopolie van voorname ouders
geweest. Uil deze omstandigheid laat zich het onge
lukkig lot van vele dezer huwelijken verklaren. Van
eene teestemming des harten kon bij zulke verbinte
nissen geen sprake zijn. Geboorte, rijkdom, aanzien,
moeilijk. Het plan van 't maconniek liberalts-
mus was gemaakt, den toevlucht tot den op
roer, tot het revolulionnaire geweld, tot de
verschrikking des konings
Daar lag de knoop, dit middeltje had nog ge
lukt, en dus vooruit.
De gemeentekiezingen van Oktober waren
g'heel 't land door zeer gunstig aan de katho
lieken, de negen tiende der Roliniaansche
burgemeesters en schepenen wierden aan kant
gezetmeestal de liberale gemeenteraden in
duigen geslagen de katholieke minder
heden in meerderheden veranderd libe
rale pachas, die van over twintig, dertig jaren
de katholieken verdrukt en gepluimd luidden
op de klavers sJezet met een woord, de libe
rale alkoking was zoo algemeen in 'l land, dat
er ter nanwernood slechts hier en daar een
onbeduidend liberaal overschotje te bestatigen
was. De liberalen waren er alleen in gelukt in
vier of vijf groole steden hunne standpunten
te l>elioutleni zonder ergens een enkel b:j
te winnen
En nogthans, niettegenstaande deze voor 't
maconniek liberalismus zoo verpletterende
uitkomst, begonnen de liberale gazetten, de
logiepredikanten, de schotellekkers en plaats-
zoekers van allen kaliber te roepen, te lieren
Weg met het ministerie Weg met de wetge
vende Kamers!! Demissie!!! Ontbinding
De nieuwe schoolwet moet af of, leve de
republiek!!!... Daar nu de bom is ge
worpen en niet zonder vrucht voor het logie-
gespuis, want, wie zou het gelooven op die
enkele uitroeping van zijne eigene vijanden,
de liberale francmacons zijn immers vijanden
van outaar en troonop die enkele bedreiging
verschrikt de Koning, hij aarzelt, hij waggelt
en eindelijk hij geeft toe liet schaamterood
bedekt ons 't wezen en met een verkropt ge
moed zijn wij genoopt te zeggen dat Leopold
II van de twee beste steunpilaren van zijnen
troon, van de twee deftigste ministers die
ooit 't bewind in handen hadden,van de heeren
Woeste en Jacobs, de demissie heeft
konhen en durven eisschen
En ten bewijze dat onze bedenkingen meer
dan gegrond zijn, zullen wij hier aanhalen dat
de oude achtbare heer Malou, gewezen opper
hoofd des kabiuets, de pijnelijke zending op
zich niet wilde nemen die hatelijke tijding aan
zijne geachte kollegas, MM. Woeste en Jacobs
mede te deelen en dat hij bij den Koning pro
testeerde zeggende dat hij nooit de demissie
zijner twee achtbare vrienden zou tegengetee-
keml hebben en zich liever met hun uit 't mi
nisterie verwijderde.
Wie zal beseffen hoe zeer deze twee acht
bare en verdienstvolle mannen zich in hun
deftig eeregevoel zullen verkreukt geacht heb
ben Wie zal begrijpen hoe grievend het hun
geweest is te moeten wijken voor het onge
bonden straatlawijt van een handvol kanaille-
volk opgeruid door een troep landopeters,
volksuitzuigers en verdrukkers Wie zal uit
leggen.... Maar verbitteren wij deze reeds zoo
bitierezaak niet al te zeer, doch behouden wij
ons 't recht voor zeer eerbiediglijk aan den
Koning te zeggen dat wij, kiezers van 't arron
dissement Aalst, ten pijnlijkste gevoelig zijn
geweest aan de ongehoorde vernedering M.
Woeste aangedaan. M. Woeste is onze manda- j
taris, onze zeer waarde mandataris, en wij,
wij zijn zijne mandanten, zijne zeer toegene-
gene mandanten. Alle oneer hem, onverdiend,
in zake van politiek, toegebracht, daarin nemen
wij paart en deel, en daartegen zullen wij
steeds krachtdadiglijk protesteren om het
even van waar die onëer zou komen, al ware
het van den Koning zeiven.... Aan Z. M. ook
zouden wij vrijpostiglijk, maar steeds binnen
de palen van den diepsten eerbied, zeggen
ah Sire, 't valt ons toch zoo bitter, zoo hard,
door U, dien wij als onzen oogappel beminnen,
verongelijkt te worden in den persoon van
onzen aan zijn mandaat zoo getrouwen geko
zene.... Dat onze vijanden ons verdrukken,
dit verslaan wij.... Maar dat gij, Sire, oris, om
hunnen 't wille, schijnt te verstooten, dit is
voor ons onverkroppelijk. Dit noopt ons U te
errinneren dat wij, kiezers van ons uitgestrekt
arrondissement, grootendeels bijdragen om,
met onze in zweet en kommer gewonnen en ge
spaarde penningen, de rijke jaarwedde van
onzen geliefden vorst te betalen, er echter bij
voegende dat wij steeds bereid zouden wezen
ons bloeden leven te pande te stellen om Hem,
in 't gevaar, terzijde te staan en te bescher
men....
Met zulke gevoelens recbtzinniglijk bezield,
gelooven wij aan den Koning de volgende
vraag te mogen voorstellen
Indien er een liberaal ministerie aan 't be
wind ware 't geen in de Volkskamer eene
meerderheid van 3 4 en in den Senaat van
stemmen zou hebben, zou U. M. jegens
de twee beste ministers van 't kabinet den akt
durven daarstellen dien U. M. jegens MM.
Woeste en Jacobs daargesteld hebt
U. M. Zou ons wellicht antwoorden Ha
dit is wat anders.... Van de liberalen heb ik
ondervonden dat zij schaamtelooze oproerma
kers zijn; dat zij Mij tot vóór mijn paleis op
de schandigste wijze durven komen beleedigen
en aanranden; dat zij zelfs mijne teergeliefde
gade, uwe Koningin, niet sparen met een
woord, dat ik van hun alles te vreezen heb
terwijl de katholieken goed, braaf en mijn
stamhuis uitertst toegenegen zijn, zoodanig dat
ik van hunnen kant niets le duchten heb
Maar, Sire, zouden wij mogen hernemen,
omdat de katholieken goed, braaf, den persoon
U. M. en deszelfs stamhuis uitertst toegenegen
zijn, is dit wel eene rede om ze ongunstig, in
den persoon hunner mandatarissen, te behan
delen Gedenk, Sire, dat wij, katholieken,
ook Belgen zijn, dat gij de Koning zijt van Al
de Belgen en voornamelijk van deze van welke
een der wijste en machtigste uwer voorzaten
getuigde dat zij getrouwe onderdanen zijn
maar geene slavernij verdragen.
Geëerde medekiezers van 't arrondissement
Aalst, de onverwachtte demissie van onzen
achtbaren volksvertegenwoordiger, als minis
de gunst of luim der vaders en moeders beslissen
daarin. Adelaide voegde zich naar den wil barer
ouders met de zachtheid, welke een eigenschap was
van haar karakter.
De bruid zag haar bruidegom eerst op den dag
harer verloving Een bang voorgevoel overviel haar.
toen haar glinsterend donkerblauw oog den matten
onvasten blik van den markies ontmoette, en zij in
zijne bleeke, magere trekken de hoop van haar ge
luk zocht te lezen. Zij voelde zich door zijne duistere
trekken en zijne koude terughouding leruggesloolen
Zijne zwakke gestalte boozemde haar meer medelijden
dan nieging in en gaarne waren zij teruggetreden,
indien zij het had kunnen doen zonder den plicht der
kinderlijke gehoorzaamheid te overtreden. Met een
beklemd hart gaf zij hare toestemming.
Kort daarop werd het huwelijk met den grootsten
luister gevierd. Adelaide was prachtig betooid. De
markies, gekleed in het schitterende hofkostuum van
Lodewijk XV, scheen minder somber en bleek dan
gewoonlijk te zijn en werd gedurende het feest zelfs
levendig en vroolijk.
De krachtige Fransche wijnen vloeiden bij stroo
men. Tegen den avond liet men de stijve etikette
varen en werd men meer opgewekt. Spelen vvissel-
den zich af met zang en dans. Alles was in volle
vroolijkheid, teen eensklaps midden in de zaal de
markies de Doubault met een luiden schreeuw naast
zijne bruid op den grond neerviel. Het schuim kwam
hem op den mond, zijne ledematen sidderdeneene
beroerte had hem getroffen.
Hel geheele gezelschap was in wanorde. De bruid
werd naar hare kamer gedragen, daar zij buiten
konnis was geraakt. De markies werd aan de zorgen
van een doktor toevertrouwd Roger de Champignel
les knarstande van woede, toen hij van de dienaars
van den markies, vernam, dat deze reeds van zijne
jeugd aan de vallende ziekte leed, hetgeen hij echter
voor iedereen geheim bad gehouden. Sedert eenige
maanden was hij van aanvallen verschoond gebleven
en voedde de bedrieglijke hoop, dat hij van zijne ver-
j schrkikelijke ziekte genezen was, waarom hij ook
ter van justicie, heeft ongetwijfeld op UEd.
allen den zelfden pijnlijken indruk gedaan dien
hij hier in onze stad heeft teweeg gebracht....
Alle gemoederen waren hier diep geschokt en
't grootste hertzeer stond op alle wezens zien
lijk uitgedrukt.... De katholieken waren een
parig van gevoelen dat die ongehoorde afge-
dwongene demissie op d'eene ol d'andere
wijze moet hersteld en vergoed worden. Da
delijk dan is er eene Kommissie benoemd om
maatregelen te beramen ten einde dit schoon
werk van herstelling te verwezenlijken en bij
hoog en leeg te doen vatten daLdeze onbegrij
pelijke demissie, welverre van onzen duurba
ren Volksvertegenwoordiger,den heere Woeste,
in hoogachting bij ons te verminderen, hem,
integendeel, veel hooger doet schatten en in
wezenlijke waarde klimmenDe hoogst
verdienstrijke man heeft zich voor zijne last
gevers, op de edelmoedigste wijze, geslacht
offerd; wij, van onzen kant, zijn hem eene
schitterende wederlielde en dankbaarheid
verschuldigd.
Er is namelijk besloten dat het arrondisse
ment Aalst aan zijnen hoogst geachtten verte-
woordiger in de Kamer een geschenk zal doen,
als huldebewijs van onze algemeene goedkeu
ring en als vergoeding voor de pijnlijkheden
die de hem afgeperste demissie hem natuurlijk
moeten veroorzaakt hebben.... De katholieke
kiezers van ons arrondissement dragen 't herte
op d'echte plaats, hunne rechtschapene gevoe
lens zijn eensluidend met de rechtschapene ge
voelens van onzen defligen vertegenwoordiger,
en rechtschapenheid voor rechtschapenheid,
dankbaarheid voor bewezene diensten en hoog
achting voor onverdiende vernedering, dit zal
de leus zijn der katholieke kiezers van 't arron
dissement, welke zich zullen verblijden hunne
namen op de hun aangebodene inteekenings-
lijsten te mogen stellen om aldus daadzakelijk
aan eene schitterende herstelling mede te
werken.
Inleekeningslijsten zullen in alle ste
den en gemeenten van ons arrondis
sement den katholieken aangeboden worden.
De inteekenaren voor ten minste vijf franks
zullen een fac simile van het aan te bieden
eschenk ontvangen.
voor de ouders zijner bruid deze omstandigheid ver
zwegen had. De overspanning van het feest had dien
plolselingen terugkeer der ziekte veroorzaakt, Do
verschrikte gasten verlieten nog denzelfden nacht
hel kasteel. Algemeen werd dc gewetenlooze handel
wijze van den markies afgekeurd.
Hel duurde langen lijd eer de arme Adelaide uit
hare onmacht ontwaakte. Hare smart, haar toorn
over het schandelijke bedrog, waarvan zij het slachl-
ofter was, kende geene grenzen. Zij koesterde echter
meer afkeer voor den onwaardige dan haat en
wraakzucht. De vroolijkheid van haar gemoed,
haar onschuldig vertrouwen in de menschen
was verdwenen. Dagen en nachten bracht zij wee-
nend door. Zelfs do troost harer bedroefde ouders
scheen vruchteloos te zijn. De tijd verzachte echter
de hevigheid dezer gevoelens. Ilaer van nature week,
zacht, lot medelijden gestemd hart werd bewogen
door het zware lijden van haar gemaal. Zij droeg
toen haar ongeluk geduldig. Met eene groole
zelfverloochening trad zij zelfs aan het ziekbed van
haar man cn werd zijne bezorgde verpleegster. De
ziekte was eohter ongeneeslijk en werd steeds he
viger,tot dat zij een jaar daarna tot volslagen razernij
oversloeg.
Bij de eerste teekenen der razernij viel de markies
zijne bedienden aan, hen dreigende, ze met een dolk
dood le steken. Madame de üouhault, die kwam
toegeloopen en haar man het wapen wilde ontne
men, ontving een dolksteek in den rechter schou
der. Zij zonk bloedend naast den razende neer en
alleen spoedige hulp bevrijdde haar voor doodelijke
mishandelingen. Gelukkig was de wonde niet diep
en genas de markiezin spoedig.
Met goedvinden der familiën do Doubault en de
Champignelles werd de markies in April 1766 naar
Charenlon, bij Parijs, in het gesticht voor krankzin
nigen gebracht. Ecn-en-twintig jaren leefde hij daar
nog in denzelfdcn toestand. Eindelijk in Maart 1787
stierf hij.
Op drij-en-lwinlig jarigen leeftijd de gade van een
krankzinnigen man, die haar daarenboven had be-
Een der verstandigste politiekers van Frank
rijk, M. Paul de Cassagnac, werpt eenvluch-
tigen blik op de zaken van Belgie. Hij geeft
aan onzen Koning eene vermaning welke deze
niet zonder vrucht zal overwegen.
Wil de Belgische Vorst er profijt uit trekken,
alle wijze, onpartijdige en vooruitziende poli
tieke mannen zullen 't hem eere spreken en
zeggen dat bij zijne belangen en deze van zijn
stamhuis wel begrijpt. Versmaadt hij, integen
deel, deze alleen op daadzaken en waarheid
gesteunde les, 't is zijne zaak.... Maar indien
lij later het slachtoffer van deze versmading
is, niemand zal hem beklagen. Wij weten
het, verilas odium parit, de waarheid baart
haatmaar als er zulke groote persoonlijke
belangen op het spel staan, doet een wijze
man dien haat zwijgen, onderwerpt zich aan
die waarheid en zegtNa God, moet ik mij'
zeiven eerst en meest beminnen.
Ondertusschen ziethier hoe M. de Cassagnac
in hel parijsisch dagblad, Le Matin, over
Leopold II, koning der Belgen spreekt
Deze Koning die zich katholiek zegt en ge
looft, had jaren lang, onverschillig en gelaten
onder 't dwinglandsche en vernederende jok
van de liberale partij gebukt.
Hij had stilzwijgend, bijna toestemmend de
verdrukking der mannen van katholieke prin-
cipen en van godsdienstige overtuiging bijge
woond.
Waarom
Omdat de katholieke met eene kristene ge
latenheid de verdrukking leden en alleen tot
de wettelijke wedereisching hunner rechten
toevlucht wilden nemen.
De katholieken beleedigden hem niet, wan
neer hij zich naar 't tooneel begaf of wanneer
hij langs de straten wandelde.
Zij beschimpten zijne onbeschaamde minis
ters niet wanneer deze laatsten in hunne
schaamtelooze uitbrakingen, de geheiligdste
woorden, de woorden van vrijheid en gelijkheid
bevuilden.
En als zij ongelukkig waren en vervolgd
werden, zegden zij, in hunne ongeveinsde
verknochtheid, in hunne dijnastische getrou-
wigheid, dat de Koning het niet gebeteren
kon, dat zij de Grondwet zouden gehoorzamen,
en dat, met zich zelve te helpen, zij de eenige
kans zouden hebben door God geholpen te
worden en van uit dien onverdragelijken toe
stand te geraken.
Zij hadden dus den Koning beklaagd zij
hadden de wet geëerbiedigd.
Dan, op zekeren dag, na ongehoorde opof
feringen van allen aard, na reusachtige pogin
gen, waren zij er in gelukt overwinnaars te
worden.
De heilige wedervergelding behoorde hun
toe zij waren, door den nationalen wil weêr
meesier geworden
En dan, in plaats van hevige wederwraak te
nemen, -bepalen zij zich eene schoolwet te
stemmen, eene wet van deftigheid, eene wet
van rechtveerdigheid, die aan elke gemeente
van 't koninkrijk toelaat hare kinders op te
voeden gelijk het haar zou believen.
De liberale gemeenten, ongehoorde toegeven-
lieid, bleven vrij God uit de school te verban
nen en de kristene minderheden te verderven.
Nooit op geen tijdstip, had men eene zoo
zachte en zoo toegevende victorie gezien.
En dit niettegenstaande zijn de liberalen
tegen de duidelijke wettelijkheid opgestaan.
De Grondwet, soms gericht tegen de katho
lieken, werd eensklaps vervallen verklaard
zoodra zij de liberalen nadeelig was.
De Koning die bij de liberalen zonder fauten
doorging, als hij zweeg, toen deze aan 'tbewind
drogen, omgeven door rijkdom in een lichtzinnigen
tijd van genietigheid, voerde Adelaide de Doubault
gedurende cen-en-twinlig lange jaren en ook later
een voorbeeldeloos streng zedelijk leven. Zij woonde
op bet kasteel Du Chagelel, een goed van haar ge
maal, en won de liefde en hoogachting harer omge
ving door hare deugden en hare weldadigheid voor
armen en noodlijdenden.
Drij jaren voor de dood van den markies stierf dc
vader van Adelaide, Roger de Champignelles, van
hartzeer over het ongeluk zijner dochter, waaraan
hij gedeeltelijk schuldig was, en over de ondank
baarheid van zijn losbanigen zood Robert. Behalve
vele andere slechte streken, had deze door verval-
sching van een stuk, zijn vader van zijn kasteel zoe
ken te verdrijven. Het testament van den afgestor
vene verzekerde aan zijne weduwe het genot van
geheel zijn vermogen, zoolang zij leefde, onder
voorwaarde dat Robert eene jaarlijksche rente van
4,000 franken en Adelaide de helft van den haar nog
niet uitbetaalden bruidschat met 40,000 lranken zou
den betaald worden.
Robert was over de schikkingen van zijn afgestor
ven vader zeer ontevreden. Hoe kon hij te Parijs van
eene jaarlijksche rente van 4,000 franken leven De
zoon die den vader had willen bedriegen, had jegens
zijne moeder en zuster geen zachter geweten. Hij
wist de zwakke moeder door vleierijen, valscho
voorstellingen en bedreigingen zoover te brengen,
dat zij hem, onder voorwaarde eener jaarlijksche
rente van 11,000 franken vóórhaar zelve, in 't bezit
stelde van geheel hot vermogen, dal destijds van
300,000 franken bedroeg. Van de aanspraken der
zuster werd in dit onwettig verdrag geen woord ge
rept. Was het zwakheid, was het te ver gaande
goedheid der markgravin, - hoe het ook zij, mada
me de Douhalt liet zich den roof van haar vaderlijk
vermogen welgevallen, zonder iels te zeggen of zelfs
boos le zijn op hare moeder.
Madame de Champignelles had echter spoedig
"redenen, om ontevreden te zijn over haar gedrag
tegenover haar zoon. Nadat Robert van alles meester
was, bracht hij de half weerstrevende madame de
Champignelles naar Parijs, liet haar daar io een
zaamheid treuren en betaalde hare lijfrechte zoo
karig uit, dat zij genoodzaakt was hare juweelen le
verpanden cn van hare dienstmaagd gold te leenen,
om zich de noodzakelijke levensmiddelen aan te
schaden. In zulk een treurigen toestand bleef de
bedrogen moeder niets anders over, dan zich om
raad en hulp tot hare dochter te wenden, wier rech
ten zij zoo geheel en al miskend had. Overtuigd ech
ter van de goedheid van Adelaide, schreef zij de on
waardige behandeling van haar zoon en verzocht
hare dochter naar Parijs te komen, om met haar do
noodige stappen bij het gerecht te doen, ten einde
den roover van haar beider vermogen te dwingen
alles terug te geven. Zij had bitter berouw over hare
zwakheid en bezwoer Adelaide haar hare hulp niet
te ontzeggen.
Eer de markiezin zich tot dit uiterste legen haar
broeder liet overhalen, schreef zij hem een brief,
waarin zij hem met liefderijke, doch ernstige woor
den zijn onrecht onder het oog hield en hem ver
zocht alles met zijne moeder weêr goed te maken.
Zij zweeg over hare eigene aanspraken. Robert de
Champignelles, verbitterd over die inmenging zijner
zuster in eene zaak, welke hij reeds geheel afgedaan
rekende, antwoordde haardat zij zoo goed zou
zijn, zich niet met zaken te bemoeien, welke haar
niet aangingen en van welke zij geen verstand had.
Kort daarop ontving de markiezin een tweeden
brief van hare moeder, welke nog droeviger lijdin
gen bevatte dan de eerste. Robert had de vaderlijke
goederen gedeeleelijk verpand, gedeeltelijk ten ver
koop aangebodeu. Met den verkoop ging alle zeker
heid der lijfrente verloren. Wanneer Adelaide nog
een gevoel van kinderlijke liefde had, mocht zij niet
dralen naar Parijs le komen, om hare moeder in haar
nood le helpen. De markiezin aarzelde niet langer.
Zij schreef hare moeder, dat zij op nieuwjaarsdag
(788 le Parijs zou aankomen Zij meldde haar broe
der, dat zij besloten had, hem een proces aan te
doen. (Wordt voortgezet.)
