40'" Jaar.
ZondagIS Februari 1883.
At' 2003.
VLUCHTELING
IJZEUENWEG.- VERTREKUREN UIT AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Lihei alisnms en Godsdienst.
t
z
s 1
11
51
1
f
Vaderlandsliefde.
DE DEN DER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
Dendermonae. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-40
Lokeren. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-01 4-35 6-45 9-40
Meedelen. 4-561 6-361 7-304 8-124 Exp. 1-2- 3- kl. 8-451
12-üOd t-04i Exp. 4' 2' 3*kl. 2-51d 3-071 6-45/
9-40.1 10-08d Exp. 1' 2° 3* kl.
4nlw 4-561 6-361 7-30d 8-l2dExp. 3 kl. 8-451 1-044 Exp.
J. J. 3- kl. S-5W 3-071 5-588 6-451 9-401
10-08d Exp. 1* 2* 3* kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4-25 7-30 0-00 8-li E 3 kl
9-09 10-43 üir. 12-00 1-04 E 3 kl.4-5'1 1-3ES kl
5-18 des zand.) 5-58 en 8-49 direct 9-16 10-18 E 3 kl.
Leuven Thienen, Luik, Verviers 4-25d 4-5616-3618-iM
E 3 kl. 8-451 0-00d 9-09d 3
kl. 2-51d 5-58d 849d direct 9-l6u 10-08 t 6 ki.
(1) Nota. De letter 1 beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00's vrijd 7 04dir. 7-56 E 3 kl. 8-45 9-41
14-21 14-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-04 6-39
8.49 9-38 10-34 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9*41
12-40 0-00 dir. 3 08 E 1* 2' 3# kl. 6-38 8.49
Doornyk, Mouscrou, Kortryk, Ryssel [langt Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-39 Exp. 6-04 6-38
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Alh) 5-55 8-12 E.
3 klas tot Denderleeuw 12-00 2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Atb 5-55 7-30 8-14E.3 kl.
tot Denderl. 12-00 2-51 6-00 9-16
Bergen, Quiévrain 5-55 8-12 E. tot Denderl.12-002-51 5-58
Enehien Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergen 5-55 12-00 2-51 0-00 5-58
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 s zat12.30 6.02
Moorsel.Opwyck, Mechelen,Antwerpen 5,07 9,11 3,21 6,07
letter d langs Denderleeuw.
ANNONCENPR1JS, per drukregel, Gewone SO cent. Reklnmen fr. 1,00. Vonntnnen .p 3" bindt. 50 cent.
Cilqae Snnm.
RAAK A1LST DIT
Ath 6.48 10.24 1.18 4.06 7.57 9.15
Antw. 5.15 6,30 9,13 9.50 10.50 E. 1* 3* kl. lï-ii
3-07 E. J-S-3- kl. 4.42 5.54 6.50 8-25 E. i'l' 3* kl.
Brussel 6.20 direct 7.15 E3kl. 7.31 9.00 11.08
41.55 1-58 3.00 E S kl. 4.43 5.58dir. 7.18 8-26 en
9.51 E. 3 kl. des tondags 11.46
Dendermonde 5-09 'staterd. 7.07 9.44 14.37 2.28
5.28 8.26 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.18 9.43 11.07 11.31 ESk.
1.55 4 04 (4.39 's zondags) 5.05 8.11 dir. 8.23 9.45 E 3 kl.
Leasen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 8.35
Lokeren 8.33 9.14 10.57 1.46 4.44 7.55
Ninoae 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.19
Oostende 6.04 6.19E.3 kl. 9.03 11.12 en 2.43E 3 kl.6.05
dit Gert raar
Moertzeele, Sottegem, Geeraerdb.,Enghien, Bratne-le-
Comte 5.47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.51
DIT GBIRA1RDSBBRGBN NAAR
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd;
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
DIT DENDERLBBüW RAAR j
Haeltert, Burst, Heriele, Sotteg. Audenaerde, Ausegem
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.11 7.20 direct.
DIT SOTTBGBM LANGS DENDERLEEUW NAAR
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.5C 12.06 1.28 5.00 7.48
dit Antwerpen naar St. Nieolaes, Lokkrsn en Gent
4.40 7.12 8.62 10.55 2.05 3.45 5.13 E 3 kl. 6-31 Ml
9-10 E
dit Gent naar Lokeren, St. Nikolabe en Antwerpb*
4.40 7.08 3.00E 9.22 10.50 2.20 4-15 E 2kl.5.25 7,11
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. (5.39 "s zaterd.) 7.51
1.40 7.48
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Meersw ce
Aelst: 5,45 10,64 4,17 7,42
AELST, 14 FEBRUARI 1885.
Het is eene onbetwistbare daadzaak datde
strekkingen van 't maconniek liberalismus
vijandig zijn aan 't catliolicismusja zelfs, aan
alle godsdienstig gevoel.
Duizend maal werd hel bewezen,èn door de
taal der liberale redenaars en schrijvers,
door de werken der liberale opperbazen.
Hel liberalismus is de vrijdenkerij of hel
niets deze stelregel des lijds door deFlandje
libérale afgekondigd wordt al meer en meer
door de liberalen werkstellig gemaakt.
De alschuwelijke secte der solidairen, die
den godsdienst van de geboorte, van 1 huwe
lijk en van 't sterfbed verwijdert, deze secte
die, zoo Z. M. Leopold 12egde, de samenle
ving naar de barbaarscbheid der eerste eeuwen
wilt terugvoeren, wint dagelijks aanhangers
aan in de gelederen van 't maconniek libera-
lendom.
't ls waar, hier en daar Lrelt men redenaars
en dagbladschrijvers aan, die met eene schijn
heilige tronie komen beweren dat het liberalis
mus den godsdienst eerbiedigten zich met
geene godsdienstige vraagstukken onledig
houdt dat hel elkeen vrijlaat den godsdienst
te belijden welken hij goedvindt, en dat nel
toelaat te zelfdertijd catholiek in religie en
liberaal in politiek te wezen.
Doch deze redenaars en schrijvers
aldus, omdat zij zich tot personen richten aan
den godsdienst gehecht en welke zij door deze
huichelende laai pogen om de tuin te toto,
overtuigd dat zij zijn, dat dorsten zij zich
hunne ontmaskerde goddeloosheid vertoonen,
zij bij hem geen ingang zouden vinden.
Waarlijk, niets dat leeft is schaamteloozer
dan onze liberale drukpers. Haatvolle aanran
dingen- en lasterende spotternijen tegen de
Kerk en hare Geestelijkheid, zietdaar het
dagelijksche brood waarde liberale &chrijve
laars van leven, doch zoodra de kiesbelangen
het vereischen, roepen zij 't publiek schijn
heilig toe Vrienden, geene grootere voorstaan
ders der religie dan wij zijn er te vinden nie
mand is de religie meer toegenegen dan wij
Maar denken die schijnheilige volksbedrie^
gers dan toch dat het volk alle geheugen heelt
verloren, dat het zich de talrijke en oubewim-
Men noeme het liberalismus vijandig aan
de Kerk, 'tis de zuivere waarheid. (Fl. hb.)
t Bestaat er een enkel liberaal die zich
waarlijk aan de catbolieke dogmas onder-
werpt Hij zou het niet kunnen zonder op
te houden liberaal te wezen....
Het liberalismus kan zich niet verdedigen,
dan met aan de kiezers te toonen dat de
leering door de priesters gepredikt valsch
is, om hen aldus te doen besluiten zich van
de absolutie te onthouden en de Kerk te
verlaten.
Onze liberalen verzekeren van hunnen
eerbied voor de religie, gelijk de republi-
keinen verzekeren van hunne liefde voor
't koningdom. (Ft. lib.)
De Avenir des Flandres wenscht de slui
ting der kerken uit oorzake van noodzake
lijkheid, van schade, van bedrog en van
verbeesting.
De kwestie is onbewimpeld gesteld tus-
schen de heerschappij van den biechtstoel
of de omverwerping van den biechtstoel.
(iIndépendance
De liberalen die hunne kinderen naar de
scholen der geestelijkheid zenden, zijn ver-
a raders
Janssenster liberale Associatie van Luik.)
De liberalen die aldus handelen (hunne
kinders naar de catbolieke school zenden)
moeten uit de liberale partij verbannen
worden. (Af. De Moor.)
Zijt calvanisten. israëliten, oud-catholie-
ken, zijt nog wel iets anders, ge kunt goede
liberalen blijven, doch niemand kan terzelf-
dertijde liberaal in politiek en roomsch ca
tholiek in religie blijven.
(Rev. de Belgique.)
De vijand van alle liberalen, 't is de Kerk...
zij zal verdelgd worden en van den bodem dei-
aarde verdwijnen.
De Kerk is eene wilde beest,
gelijk de monsters met meii-
scben aanzichten di© zij bei-
lig verklaard lieeit. (Fl. lib.)
Geëerde lezers, hebt gij wel begrepen
Kunt ge nog twijfelen
En dan durven de liberalen uitroepen dat zij
de voorstaanders onzer roomsch catholieke
religie zijn
Kan men schaamteloozer liegen
Kan men schijnheiliger handelen
Oordeelt nu, geëerde lezers, over de waarde
van die verzekeringen van liefde en genegen
heid der liberalen voor 't H. Gelool onzer
apostelijke woorden Vreest God, eert den
Koning, bemint uwe broeders.
Op 't gebied van vaderlandsliefde is de vreeze
Gods ook het beginsel der wijsheid. De nei
gingen van het menschelijke hert zijn aan
gedurige veranderingen onderworpen, en
liefde en haat volgen elkander natuurlijk in
't gemoed naarmate de eigenliefde gevleid of
er aan wederstaan wordt.
De vreeze des Heeren alleen kan de mensch
die aanhoudende plichtbetrachting inboeze
men en hem niet doen luisteren naar het
vleesch en hel bloed of zijne bedorvene natuur,
maar naar de stem van God die zich iu zijne
consciëntie veropenbaart. Gelijk in het leven
der Kerk, zoo zijn ook in hel Staats-en Volks
leven het gezag en de godsvrucht de twee
aspumen waar alles zich rond bewegen moet
om eene ware vaderlandsliefde te hebben.
Nu de erkenning der Overheid en de haar
.erschuldigde eerbied en onderdanigheid zijn
daar alleen verzekerd waar men gelooft dat de
macht van God komt en dat hij de gehoor
zaamheid gebiedt. Alle de voorschriften van
't H. Evangelie over de betrekking der b«zon-
dereu tot de maatschappij, van de onderdanen
tot de oversten zijn gegrond op de vreeze des
Heeren.
Omdat het God wil, moet de christen mensch
aan den Koning en aan zijne stedehouders
gehoorzamen. Hij zal zich aan de macht der
overheid onderwerpen, omdat zij van God
ingesteld is en omdat alwie hiertegen handelt,
het gebod des Heeren overtreedt. Ongehoor
zaamheid en wederspannigfceid moet de
mensch vermijden met alleen uit vrees van
straf maar ook uit nauwgezetheid der cons
ciëntie.
De godsdienstige opvoeding is bij gevolg
niet slechts de beste voor het tijdelijke en
eeuwig geluk van den mensch, maar zonder
haar is de nationale opvoeding onmogelijk
door de ontwikkeling van het godsdienstig
gevoel en der deugd zal de school goede bur
gers vormen.
Onder dit opzicht is het ook waar te zeggen
Zoekt eerst het rijk Gods en al het overige
zal u toegeworpen worden. Die burgers welke
aan God geven wat hem toebehoort, zullen
ook aan den keizer geven wat hem toekomt.
De geschiedenis des Bijbels, van de Kerk
en des Vaderlands kunnen zulks getuigen.
Brave christenen hebben altijd goede burgers
geweest ook op onze dagen zijn het de ca-
tholieken welke zich overal door hunne vader
landsliefde onderscheiden.
aangenomen scholen.
Wij gaan nu over tot de omstandige opgaaf
der cijfers, welke M. Thonnissen verklaart nog
niet definitief te zijn. De tabel is opgemaakt
per provincie.
a e
0 «J
1 s
S
O
a S
g
•o-g
PROVINCIËN.
io
ia
S V
Üe
53
angenomei
scholen
ie 3
O
o-S
f
Antwerpen.
122
103
125
2827
191
76
Brabant.
131
184
40
1185
129
19
West-Vlaanderen
130
107
106
1845
149
73
Oost-Vlaanderen.
199
152
174
4444
253
119
Henegouwen
91
168
27
414
49
5
Luik
58
94
41
678
63
22
Limburg
110
24
136
1168
131
69
79
Luxemburg
94
155
104
eoo
117
Namen
125
149
83
1233
98
33
Total
1060
1136
836
14394
1180
509
pelde verklaringen niet meer herinnert dieI
bijna dagelijks door demaconme e pers ag I lndjen er |ie(jeii nog lieden gevonden wor-
kondigd woraeiih I den welke de liberalen door hunne schijnhei-
Wie zou er nog kunnen Jfel®" .d I ijge verklaringen kunnen om den tuin leiden,
liberalismus dc vermenging dei r g I dan> w» zeggen het vlakaf, moet het in de
't godsdienstig gevoel tot doelwitI hersenpan of bovenkas dier lieten er zeer
neer zijne handjangers^ het openlijk ^beker.- povcr Jilzien
nen Ja, wie kan er nog twijfelen in tegen
woordigheid van de volgende verklaringen 1
De vernietiging van de Catholieke Kerk in
Belgie is voor ons land eene kwestie van leven
of dood. (Goblet.)
De catholieke leer is zedeloos.
(Flandre libérale.)
DE KINDEBEN
door T. D, H, TEMME.
Wij hadden dan kwijtschelding gekregen, ten
minste wij dachten hel. Twaalf jaren lang was ons
hel vaderland gesloten geweest; twaalf jaren lang
waren wij uit het vaderland gestooten, hadden wij
geene verwanten, geene vrienden gezien- Eindelijk
kwam de kwijtschelding, wij mochten naar onze
geboorteplaats, naar de onzen terugkeerenwij
hadden weder een vaderland.
Zoo dachten wij.
Ook ik werd naar het Duilsche vaderland, naar
mijne dierbare geboorteplaats, getrokkenik moest
zien, weten hoe het er gesteld was, ol de vrienden,
de verwanten nog de dierbaren waren, of het nog
het schoone vaderland was, en of men er weer leven
kon, dan wel of het in den vreemde beter, vrijer en
schooner was.
Zurich is zoo schoon, men leeft daar zoo vrij en
bedaard, zoo vreedzaam, maar men leeft toch in een
vreemd land, in eene vreemde stad, en de geboorte
plaats trekt iemand altijd aan zijn vaderland ver
geet men nooit, en in den armen vluchteling leeft
dat verlangen met duddel geweld en dubbele smart.
's Avonds vóór mijn vertrok kreeg ik een bezoek.
Een oud man met sneeuwitie haren kwam bij mij
een lange, magere gestalte in een kalen, afgedragen,
bruinen rok en met een somber, verhongerd, trolsch
gelaat.
Den waren weg tot eene zegenrijke vader
landsliefde wordt ons getoond door deze
Ik kende hem het was ook een vluchteling, hij
was in 1848 met de eerste vluchtelingen naar Zurich
gekomen en had er sedert geleefd, maar gezien
hadden wij hem weinig. Ik, zoo min als mijne vrien
den en andere landslui, ik kon mij bijna niet herin
neren hem bij andere gelegenheden gezien te hob-
ben, dan als wjj een Duitsohen vluchteling of een
lid van deszelfs familie ten grave droegen. Dao was
hij nooit achtergebleven hij was er altijd bij met
zijne lange, magere gestalte, zijn bleek, somber,
trotsch gelaat, eD den ouden, algedragen, bruinen
rok hij had zich altijd afgezonderd, niemand ge
sproken.
Wat hij deed, waarvan hij leefde, ja zelfs waar
hij woonde, was geen onzer bekend; zelfs zij, die
hem goed kenden, wisten het niet, hij was hen ook
ontweken, had nooit een antwoord willen geven.
Het moest hem niet bijzonder goed gaan eenige
zijner nadere bekenden, hadden, als zij hem ont
moetten, ondersteuning aangeboden, maar hij had
die trotsch, bijna verachterlijk afgewezen.
Zoo wisten wij dan ook bijna niets meer, dan dat
hij Lohmann heette, ln zijne geboorteplaats een
welgesteld burger was geweest, daar gedurende den
opstand met onverschrokkenheid en volherding op
de barrikaden bad gestreden, en na bel bedwingen
der revolutie naar Zwitserland was gevlucht.
Hij trad langzaam bij mij binnen.
Gij zijt geamnesteerd vroeg hij.
Hij sprak op bedaarden, eenigzins schorren
toon
Ja, antwoordde ik.
Gij wilt morgen naar het vaderland terugkee
ren
Morgen vroeg.
Gij komt door mijne geboorteplaats gij weet
immers waar ik te huis boor
Ik weet het, en trekt er door.
Binnen drij weken ik maak voorloopig maar
Het verslag der middensektie over het bud
jet van binnenlandsche zaken is onlangs ver
schenen.
Het belangrijkste gedeelte is de tabel, door
den minister van binnenlandsche zaken en
openbaar onderwijs meêgedeeld over de scho
len. die krachtens de nieuwe wet zijn afgeschaft
of aangenomen, tot 1 januari laatstleden.
De inlichtingen betreffen slechts 1060 gemeen
ten, die alleen opgegeven zijn als hebbende
hun stelsel van onderwijs veranderd.
In die 1060 gemeenten, zijn 836 gemeente
scholen afgeschaft en vervangen door 1180
Ziedaar dus, volgens de schoolopzieners, de
uitslagen van de beruchte «schooloutreddering»
waarmêe de liberalen zoo zeer geschermd heb
ben.
Men moet opmerken dat de 836 afgeschafte
scholen slechts eene bevolking hadden 14,394
leerlingen
Is dus in iedere school, dooreen genomen,
een getal van 17 leerlingen 1
Weet gij wat, er moeten veel meer officiële
scholen verdwijnen, om de gemeente bespa
ringen te laten doen. Zeer veel gemeenten
vragen de toelating om hunne noodelooze nog
bestaande officiële school afteschaffen doch
die toelatingen komen maar traag af.
De Pauselijke afgezant.
Baron de Pitteurs werd vrijdag, door Z. H
den Paus in gehoor ontvangen. Zaterdag heeft
hij met gansch het diplomatiek korps de pau
selijke kapel bijgewoond, die ten 10 ure des
morgens, in de Sixtijnsche kapel, ter gelegen
heid der verjaring van de dood van Pius IX
gehouden werd.
De nieuwe Correspondance romaine, zegt
Mgr Rotelli bevindt zich nog te Konstantino
pel; maar onmiddelijk na de ontvangst van
M. de Pitteurs door Z. H. den Paus, zal de
nieuwe nuncius terug naar Rome komen en
zich dan seffens naar Belgie begeven. Men
heeft willen doen gelooven dat de Paus van
gedachte veranderd was en dat Mgr Rotelli
naar een anderen post, b. v. naar Parijs zou
gezonden wordeu. Dat nieuws is van allen
grond ontbloot. De dagbladen van het Vatikaan
zullen weldra de officieele benoeming van Mgr
Rotelli te Brussel afkondigen. De herstelling
der diplomatieke betrekkingen met Belgie heeft
aan den H. Vader eene groote vreugde ver
oorzaakt. Leo XIII draagt dat kleine land eene
bijzondere genegenheid toe.
Goed en sleclit.
Eene opmerking die raak is.
Onze liberalen zijn voor het algemeen stem
recht, maar niet hier te lande, omdat zij vree
zen in België te zullen geslagen worden.
In Zwitserland zijn ze voor het algemeen
stemrecht, maar niet meer iu de katholieke
kantons.
Een stelsel is dus maar goed, als de geuzerij
er door wint.
Policie en gendarmen in burgerskleêren zijn
een voortreffelijk middel om de deugnieten te
klissen, als de liberalen het gebruiken.
Als wij zoo iets doen, dan is liet infaam en
worden policie en gendarmen mouchards.
Als een half dozijn straatloopers eenen libe
raal toejuichen, dan heet die liberaal popu
lair maar als dat half dozijn scboeliën M.
Moreau schuifelen, dan is M. Moreau impopu
lair.
De Paix voegt er bij
De belasting op den koffie verdubbelen dat
is goed, als de liberalen het doen.
Het klaar water drij keeren duurder ver-
koopen als het weerd is, dat is nogmaals goed
als het door de liberalen verkocht wordt.
Maar voor den vreemden koopman 1 cen-
tien op het koren leggen dat mag niet zijn,
ten minste als het geen liberalen zijn die het
doen.
M. Frère, ja, die mag dat doen en dan
ook is 't goed.
Maar als een katholiek zoo iets voorstelt dan
is het slecht, doorslecht.
En die partij spreekt van... grondbeginsels.
Als zij eens zegde safcbeginsels, zou dat niet
juister zijn vraagt het Handelsblad.
Hoogere landbouwraad.
De hoogere landbouwraad, vereenigd in het
paleis der Akademiën, heeft, na eene zeer
levendige bespreking, het volgende vraagstuk
ter stemming gelegd
Is het nuttig voor den landbouw dat de
vreemde granen met een inkomrecht getroffen
worden
Het vraagstuk werd met dertien stemmen
tegen zeven ontkennend opgelost.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Amerikaansch vee. De amerikaansche mi
nister van landbouw heeft onlangs in de Nati
onale Vergadering van veekweekers te Chicago
een telangrijk verslag neêrgelegd, dat thans
openbaar gemaakt is.
Uit dat verslag blijkt dat eene optelling van
het vee, in de Vereenigde-Staten, de volgende
uitslagen heeft gegeven
13,301,206 stuks rundvee en 26,046,101
stuks ander vee.
De totale weerde van het rundvee wordt
geschat op 423 millioen 1£6,649 dollars en die
van het ander op 683 millioen 229,054 dol
lars.
De geheele weerde van het vee in de Ver
eenigde-Staten beloopt 1 milliard, 106 milli
oen 715,705 dollars, dus meer dan vijf milli
ards franken.
De uitvoer van rundvee, (versch, gezouten
vleesch en levend vee) beliep in het jaar eindi
gende op 30 juni 1884,tot de som van 18 milli-
een bezoek.
Zoudt gij mij wel een plezier willen doeG T
Als ik kan, gaarne.
Ik ben sedert twaalf jaren hier.
Ik weel het.
Ik heb in al dien tijd de mijnen niet gezien
Geen van hen
Geen enkele ik heb ook niets van hen ge
hoord.
Wat hebt gij in die twaalf jaren geene enkele
lijding van de uwen gekregen
ln het geheel niet, zij ook niet van mij.
Dan zullen zij niet eens welen of gij nog
leven zijt
Zij zullen mij voor dood houden, als zij zeiven
nog leven.
Ik moest den man toch verwonderd aanzien; er
doorliep mij eene huivering hij had alles zoo be
daard, zoo koel, zoo gevoelloos gesproken in het
bleeke, makere, sombero gelaat was geen trek
veranderd. Hij vervolgde op dezelfde wijze
In ons land hebben wij nog geene amnestie
Daar zal zij ook uilgeschreven wordei, meen
de ik hem te moeten zeggen.
Hij schudde trotsch en verachtelijk het grijze
hoofd.
Kent gij onze regeering niet, het is echter ook
beter zoo, zonder amnestie de enkele onbekende
gaat daardoor wel is waar verloren, maar het volk
wint aan inzicht, aan rechtbewustziju, aan verbitte
ring over den haat, welke men in de plaats der ge
nade, neen des rechts, steltMaar daarvan wil ik
niet spreken wat gaat mij de regeeringen aan, ik
ben voor iets anders bij u gekomen.
Een oogenblik had hij zijne stem verheven, zijne
taal was licht gekleurd. Koel en bedaard als te voren
vervolgde hij
Ik wilde u verzoeken, als gij u in mijne woon
plaats een paar uren ophoudt, om naar de mijnen te
vernemen. Wilt gij mij dat plezier doen
Zeer gaarne.
Ik beet Lohmann.
Dat weet ik.
Ik was gordelmaker, woonde in de straat,
en bezat een eigen huis; men zal zich daar mijner
herinneren, al mochten de mijnen er niet meer zijn.
Nu scheen hij te willen gaan, maar hij keek voor
zich alsof hij over iets nadacht en met zich zelve te
raden ging, of hij mij nog iets zeggen zou.
Ik had hem nog vragen te doen, hij had mijne
deelneming meer en meer opgewekt, het was een
ongelukkig, maar een man met een bijzonder karak
ter Bovendien meende ik in hem nog iets anders
aan te zien bij had steeds met drooge, eentoonige
bedaardheid en koelheid gesprokeu, en toen meen
de ik, dat sr een warm hart in die borst moest slaan.
ZijDe oogenblikkelijke opwelling had het mij ge
toond, nog meer verried het den donkeren, bedroef
den blik zijner oogen, de diepe smart, welke zich,
ondanks den somberen uitdruk, over het bleeke ge
laat verspreidde Ik moest in tijn binnenste zien, ik
moest de korst breken, waarmee hij zijn hart omge
ven had, dat was voor hem ook goed. De mensch ge
voelt dikwijls behoefte, om zich tegen zijn eigen ge
voel te volharden hij denkt, dat het hem dan lich
ter, beter zal zijn, en een tijd lang is het ook zoo,
maar het hart doet zich toch weder gelden, ei het
geweld, dat de mensch zich aangedaan heeft, drukt
en kwelt hem, en hoe sterk en lang hij ook weer
stand biedt, hij moet eigenlijk de korst verbreken of
ten gronde gaan. Zoo bleek het ook bier te zijn ik
moest hem to hulp komen.
Wat moet ik de uwen van u zeggen vroeg ik.
Hij ontstelde bij die vraag, welke toch zoo na
tuurlijk was bij had zich twaalf jaren aan de ge
dachte gewend, dat de zijnen hem voor dood hiel
den.
Zeg hun, dat ik nog leef, antwoordde hij lang
zaam eu koel.
En als mij gevraagd wordt, hoe het u gaat
Hel gaat mij goed.
Maar als zij mij dan verder vragen, waarom gij
in die twaalf lange jaren niets van u hebt laten hoo-
ren, waarom gij hen in den waan gebracht en ge
houden heb;, dat gij dood waart, wat moet ik aan
zeggen
Hij antwoordde niet, hij keek nadenkend voor
zich in zijn binnenste bewoog zich wel wat, of
schoon hij uiterlijk koel en onveranderd was.
Hebt gij nauwe betrekkingen vroeg ik.
Ik verliet eene vrouw en vier kinderen ant
woordde hij zacht.
En gij hebt twaalf jaren lang zonder tijding
van vrouw en kinderen kunnen leven
Js.
Ik moest hem weder verwonderd aanzien, mis
schien lag er verwijl in mijnen blik.
Als ik naar ben vernomen had, zonden zij ook
tijding van mij gekregen hebben, zegde hij. Ik kon
niets voor hen doen, zij moesten niets voor mij doen,
daarom moesten zij mij voor dood houden. Het zal
hun ook slecht genoeg zijn wie weet, hoe men hen
vervolgd, van bestaan en eigendom beroofd heeft,
'twas een slechte tijd in bet vaderland! Het zou een#
smart voor hen geweest zijn, als zij geweien had
den, dat ik in nood en zorg zat, en zij voor mij nieU
konden doen.
De sombere man had zich verraden, eindelijk had
ik een punt om hem aan te pakken, ten minste ik
dacht bet.
Gij leeft hier in nood en zorgen vroeg ik.
Ik had mij toch misrekend.
Neen, antwoordde hij trotsch, vroeger was
bet zoo, maar nu gaat het mij goed, dal heb ik u al
gezegd.
Het was nu nog uet als vroeger, dat kon men aan
hem zien. (Wordt eoortobet.)
