40ste Jaar.
Zondag19 Juli 188*5.
iV° 2027.
IJZERENWEG.— VERTREKUREN Ulï' AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
De Kieshervorming.
DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt niet 31 December.
ANN0NCENPR1JS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3*® bladz.80 cent.
Dendermonde. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-48
Lokeren. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-48
Mechelen. 4-561 6-361 7-30d 8-12d Exp. 1«2®3®kl. 8-451
12-00d l2-39<£ Exp. 1®2® 3®kl. 2-51d 3-071 6-45/
9-48./ 10-08d Exp. l®2®3®kl.
Antw. 4-561 6-36( 7-30d 8-12dExp. 3 kl. 8-451 12-39d Exp.
1® 2» 3" kl. 2-51d 3-07/ 5-58(1 6-451 9-481
10-08d Exp. 1® 2* 3® kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4-25 7-30 0-00 8-12 E 3 kl.
9-20 10-25 dir. 12-00 12-39 E3 kl. 2-51 4-35 E 3* kl
5-18 dos zond.) 5-58 en 8-49 direct 9-19 10-18 E 3 kl.
Leuven, Thicncn, Luik, Yerviers 4-25d 4-56/ 6-36/ 8-12d
E 3 kl. 8-451 ll-0üd 9-ü9d 12-00dl2-39d Exp.1®2®3*
kl. 2-51d 5-58d 849d direct 9-19d 10-08 E3 kl.
(1) Nota, De letter beteckeut langs Termonde en de letter d langs Denderleeuw.
Gent, (5-00 's vrijd 7 04 dir. 7-55 E 3 kl. 8-45 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-03 6-39
8.49 9-38 10-32 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-55 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 "-00 dir. 3 08 El® 2® 3® kl. 6-38 8.49
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-37 Exp. 6-03 6-39
Doorn. Mouse. Kortryk, Ftyss. (langs Ath) 5-55 8-12 E.
3 klas tot Denderleeuw 12 00 -2-51 5-58
Nmove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 5-55 7-30 8-12E.3 kl.
tot Denderl 12-00 2-51 5-58 9-16
Bergen, Quiévrain 5-55 8-12 E. tot Denderl.12-002-51 5-58
En"hien Brainc, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergen 5-55 12-00 2-51 0-00 5-58
Herzele, Sottegem, Nederbrakel en Ronsse, langs Erpe-
Meire. 5.03 7.35 12.15 2.10 6.03
Moorsel.Opwyck,Mechelen,Antwerpen5,05 9,11 3,21 6,07
Unique Sunm.
RAAR AELST DIT
Ath 6.48 10.24 1.18 4.06 7.57 9.15
Anlw. 5.15 6,29 9,13 9.53 10.50 E. 1® 2® 3® kl. 12-22
3-07 E. 1°2®3® kl. 4.15 5.54 6.50 8-25 E. 1®2° 3® kl.
Brussel 6.20 direct 7.18 E 3 kl. 7.31 9.00 11.08
11.55 1-56 3.00 E 3 kl. 4.43 5.58 dir. 7.19 8-10 dir.
8 40 9.52 E. 3 kl. des zondags 11.46
Dendermonde 4-10 'szaterd. 7.07 9.41 11.37 2.29
5.28 8.26 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.18 9.43 11.07 12.31 E 3kl.
1.55 4 04 (4.39 's zondags) 5.05 8.11 dir. 8.23 9.45 E 3 kl.
Leasen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.35
Lokeren 6.33 8.43 10.55 1.44 4.38 7.55 8.40
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.19
Oostende 6.04 6.1JE.3 kl. 9.04 10.50 11.56 en 2.43 E 3 kl.
5.31 dir. 6.05
dit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Iraine-
le-Comte 5.52 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
dit geeraerdsbergen naar
Maria-Lierde.Sotlegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vrydg
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
dit Dbndrrleedw naar
Haeltert, Burst, Herzele, Solleg. Audenaerde, Ansege»
Kortryk, 6.03 0.00 9.00 12.55 6.11 7.20 direct.
dit Sottbgbm langs denderlkiüw naar
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.50 12.06 1.28 5.00 7.ÏI
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. (5.38 's zaterd.) I.lt
12,50 3.07 4.46 9.20
Uit Ronsse langs Nederbrakel, Sottegem, Herzele et
Erpe-Meire 7.10 12.00 3.40 8.12.
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Meersel oh
Aelst: 5,45 10,04 4,17 7,11
AELST, 18 JULI
1885.
Ziehier den tekst van het wetsontwerp van
kieshervorming, vrijdag der verledene week,
door M. Beernaert in de Kamer neergelegd
Art 1. Het artikel 6 der wet van 28 juni
wordt door de volgende schikking volledigd
Worden verondersteld te zijn de bijzonderste
bewoners van een huis
a) De huisvader of bij gebreke daarvan, de
meerderjarige zonen of bij gebreke daarvan,
de moeder voor de woningen en gebouwen
welke gezamenlijk door de ouders of door een
hunner en de kinderen gebruikt worden
bDe broeders of mannelijke, meerderjarige
zijverwanten, voor de woningen, gezamen
lijk door de zijverwanten gebruikt
c) De oversten of bestuurders van gestich
ten, gemeenschappen, onderwijs-en opvoe
dingsgestichten, voor de lokalen en woningen
aan bun bestuur onderworpen ten minste,
zoo het bestuur de burgerlijke persoonilikatie
geniet, wordt de belasting den rechthebbenden
persoon aangerekend.
Art. 2. De artikels 9 en 31 derzelfde wet
zijn vervangen als volgt
De eigenaars van woningen en gebouwen
of deelen daarvan, welke voor een tijd van
minder dan een jaar verhuurd worden, zijn
tegenover den fiskus, solidairlijk verantwoor
delijk voor de daarop slagende personeele be
lasting.
Het bewijs dat de huur langer dan een jaar
strekt, moet door den eigenaar geleverd wor
den.
Art. 3. Het eerste paragraaf van art. 8
der samengevoegde kieswetten is als volgt ge
wijzigd
Niemand wordt op de kiezerslijsten inge
schreven," tenzij het vastgesteld '/ij dat bij den
kiescijns voor het jaar der inschrijving be
taald, en dat bij hem, ten laatste den 30 juni
van gezegd jaar voor geheel het vorige jaar
betaald heeft, in rechtstreeksche belastingen
of renten op mijnen, en voor de twee vorige
jaren, indien andere lasten geholpen hebben
om hem te vormen.
Art. 4. De le paragraaf van art. 12 der
saamgevoegde kieswetten is als volgt gewij
zigd
Worden den echtgenoot aangerekend, de
belastingen zijner vrouw, zelfs die welke zij
zich kan toeëigenen ten erfelijken titel, van
den dag des huwelijks af, behalve de ge
vallen van lijfsscheiding, en aan den vader
die zijner minderjarige kinderen.
Art. 5. - De volgende paragraaf wordt aan
art. 23 der saamgevoegde kieswetten bijge
voegd
Deze patentplichtigen kunnen, in kieszakeu,
uit hunne belasting geene partij trekken, dan
4e VERVOLG EN SLOT.
Elberg zat met Paul aan het werk. Er heerschle
eene lange stilte De leerling had wel bij herhaling
moeite gedaan om die al le breken, doch de korte
antwoorden van den meesier hadden hem eindelijk
den moed daartoe henomen. Eindelijk loosde Elberg
cenen diepen zucht en begon zelf over de zaak te
spreken, die hem zoo zwaar op het hart lag.
Paul, hebt gij nooit aan trouwen gedacht
begon hij.
Paul draaide zich op den stoel voor zijnen ezel
om, kreeg eeDe kleur als bloed en stotterde, dat hij
zich nog nooit in ernst met die gedachte had bezig
gehouden
Ge mo6t er toch wel eens aan denken, beste
jongen eens moet hel toch gebeuren, en waarom
het dan zoo lang uitgesteld
Gij hebt gelijk, te jong ben ik niet meer, ant
woordde Paul.
Andermaal ontstond eene stilte Elberg kuchte
eens.
Als ik nu eens een meisje voor u wist, Paul
zeide hij een braaf, goed, lief meisje, wat zoudt gij
dan zeggen
Misschienwel waarom niet
Kent gij een meisje, dat u in alle opzichten
bevallen zou
O ja, antwoordde Paul.
Den goeden Elberg klopte 'l hart schier hoorbaar,
toen hij vroeg
Welnu, wie is dat meisje
Kunt gij dat dan niet raden, meester Wie kan
't anders wezen dan Edmée
naarmate van hetgeen zij van de maatschappij
of de partikulieren, welke zij als hunne pa
troons aangegeven hebben, ontvangen.
Art. 6. Het art. 44 der saamgevoegde
kieswetten is door de volgende bepaling ver
vangen
De afzetbare of verplaatsbare ambtenaars,
de soldaten in werkelijken dienst, en de be
dienaars der eerediensten, welke eene jaar
wedde van den Staat trekken, kunnen geen
kiesrecht hebben dan in de gemeente, welke
op het tijdstip der herziening als hunne voor
naamste verblijfplaats aangegeven is.
Art. 3 der wet van 26 april wordt toepasse
lijk gemaakt op de schippers, reizende koop
lieden, en handelsreizigers, zoo zij althans
niet op het tijdstip der herziening eene wer
kelijke verblijfplaats van ten minste een jaar
kunnen bewijzen, in de gemeente welke zij
bewonen.
Art. 7. De tegenwoordige wet zal uitvoer
baar zijn, daags na hare afkondiging, behalve
artikel 3. Zij zal op de kieswelherziening vari
1885 toegepast worden.
Echter zullen de rollen van het looperide
jaar ten opzichte van art. 2 geene wijzigingen
meer ondergaan.
De patentplichtigen onder art. 5 vermeld,
zullen in 1885 eene maand na bare afkondiging
hunne bijgevoegde verklaring moeten doen, in
gezegd artikel voorzien.
Al de lijdverloopen, door de saamgestelde
kieswetten vastgesteld, behalve die van arti
kels 94 en 95 worden met 15 dagen verlengd.
Het bovenstaande wetsontwerp, alhoewel
het ons niet teenemaal voldoet, zien wij met
vreugde te gemoet, omdat het een einde zal
brengen aan tal van onreehtveerdigheden en
onregelmatigheden waar 't liberalismus alleen
voordeel bij vindt, en die dan ook met dit doel
in onze kieswetten waren geschreven.
Voortaan zullen de Beroepshoven en 't Ver
brekingshof, dank aan deze maatregelen, eene
rechtveerdigere rechtsleer moeten volgen en
in vele zaken niet luit en zwart meer kunnen
oordeelen naar de eischen van zekere poli
tieke belangen. Dikwerf trof men uitspraken
aan voor de welke men verstomd bleef staan.
Vooral keuren wij goed de bepaling waarbij
de personeele belasting alleen aan den huur-
raar en niet aan den verhuurder toekomt wan
neer de huizen voor eenen termijn van min
dan een jaar verhuurd zijn. Dit zal een einde
brengen aan grooie onreehtveerdigheden en
ook aan onbegrijpelijke uitspraken van de
Beroepshoven..., Het zou ons niet moeielijk
wezen, bier in onze stad, huizen aan te wijzen
die dees jaar gerangschikt wierden in de reeks
van buizen gewoonlijk bij de maand verhuurd
en 't jaar daarna dan gerangschikt wierden in
de reeks dergenen die bij jare worden ver
pacht. Vele lieden welke zich tot hiertoe het
kiesrecht zagen ontzeggen, zullen het nu ein
delijk bekomen.
Een andere kwestie welke aanleiding gaf
En gelooft gij, datdat het meisje u zou willen
nemen
Ja, zie dat is de groote vraag nog. Soms vlei
ik mij met de hoop dat zij mij lief heeft; maar dan
ook wéér zou ik bijna het tegendeel vreezen.
Wij moeten daar zekerheid van zien te krijgeo,
zeide Elberg.
De schilder zat 's avonds in de schemerdonker
onder hel glazen dak, dat op zijn hofje uitkwam
Edmée op hare gewone plaats aan zijne knieën.
Liefkind, zoo begon hij, ik beb vandaag veel
aan u gedacht en mij veel met u bezig gehouden.
Hoe dat zoo? vroeg zij glimlachend en zag
vragend tot hem op.
Weet ge wel, kind, dat ge nu in de jaren zijl,
dat men aan trouwen moet denken
En zonder zich eraan te storen, dat zij een kreet
van schrik gaf, begon hij nu eene lange redeneering,
eene waarop hij zich goed voorbereid, die hij fel
bestudeerd had en hij ging daarmede in eenen adem
voort, wijl hij vreesde, dat hij, eens haperende, kon
blijven steken en geheel van zijn stuk geraken.
Hij zeide haar, hoe lang hij daaraan reeds gedacht
had hoe zeer de eenzaamheid, waaiin zij leefde,
hem ter harte ging hoe weinig een man van zijn
slag geschikt was, om alleen de leidsman en be
schermer van een jong meisje te zijn hoe hij vrees
de, dat eens de dag zou, ja moest komen, dat bij
haar zonder bescherming op de wijde wereld moest
achterlaten hoe vreeselijk dit denkbeeld hem druk
te, en dat hij voor zich geen rust en vrede zou heb
ben, zoo lang hij haar niet op zulk eene wijze ver
zorgd wist. Vervolgens sprak hij over Paul, over
diens genegenheid voor haar, over al zijne goede
eigenschappen, ov6r hoe gelukkig het hem maken
zou, Edmée met hem vereenigd te zien enz. Eindelijk
scheen hij le voelen, dal hij met op haar antwoord
wachten iron daarom trok hij haar aan zijn hart,
j kuste haar, bad haar, over al 'l geen hij baar gezegd
had bedaard na le denken, en vluchtte toen schuw
naar zijne werkplaats, waar hij vijf pijpen achtereen
j rookte en zich onzichtbaar maakte in smook en
damp.
tot groote tegenstrijdigheden in de rechtsleer,
namelijk de bepaling van het tijdstip te reke
nen van 't welk de echtgenoot zich de belas
tingen zijner vrouw mag aanrekenen wordt
ook opgelost. De echtgenoot zal zich voortaan
de belastingen door zijne vrouw betaald,
slechts mogen aanrekenen van den dag zijns
huwelijks.
liet vraagpunt der emolumenten dat zoo
veel bedrog toelaat, wordt ook geregeld. Voor
taan zal de patentplichtige, aangeslagen vol
gens de label N°il, zich slechts zijn patent
mogen aanrekenen tot volmaking van zijn
kiescijns dan in evenredigheid van den loon
welken hij verklaart te ontvangen van den
patroon die bij heeft opgegeven. Het drinkgeld
komt dus niet meer in rekening, alleen de
vaste jaarwedde wordt aangenomen.
Het domicilium der ambtenaren, militairen,
geestelijken, handelsreizigers, schippers, kra
mers, enz., beeft vele misbruiken veroorzaakt.
Deze kwestie wordt nu geregeld. Het art. 3
der wet van 26 April 1884 is op allen toepas
selijk. Eene uitzondering zal gemaakt worden
voor degenen, welke op 't tijdstip der herzie
ning, eene effectieve residentie van een jaar
hebben.
Het spreekt van zelf dal de liberalen met
dees wetsontwerp geen vrede hebbenimmers
het zal misbruiken en onreehtveerdigheden
uitroeien waar zij alleen voordeel bij vonden.
Het blijft verder te hopen dat het ministerie
het, bij deze eenvoudige hervorming, niet zal
houden, en dat, gedurende den aanstaanden
wetgevenden zittijd eene wet zal gestemd wor
den welke aan andere en talrijke onreehtveer
digheden, onregelmatigheid en schreeuwende
voorrechten een einde zal brengen, waar het
geusche liberalismus alleen voordeel bij vindt.
Later wanneer bet wetsontwerp, zal aange
nomen wezen, zullen wij het grondig bespre
ken en uitleggen.
Herziening der tabaksbelasting.
Het vertoog van beweegreden, brengt te
binnen dat in de wet van 31 juli 1883 bet
accijnsrecht op den tabak bepaald is op 3 cen
tiemen, per plantdaar echter waarde gemid
delde opbrengst van een gewone oogst geen
6 of 5 kilogr. droogen tabak zou bedragen per
100 planten, zou de belasting verminderd wor
den op 2 4/2 of op 2 centiemen.
Het gouvernement heeft in iedere provincie
eene kommissie ingesteld om de gemiddelde
opbrengst in droogen tabak per 400 planten
en bij een gewonen oogst te onderzoeken, en
de kantons aan te wijzen, op welke de vermin
derde rechten zouden toepasselijk zijn.
Ziehier den tekst van bet wetsvoorstel, zoo
als het door minister Beernaert neêrgelegd is:
§1. De aanduiding der kantons, op welke
elk der verminderde rechten moet toegepast
worden, in alineas 1 en 2 van art. 3 der wet
van 51 juli 1883 op den tabak, zal het voor
werp uitmaken van eene herziening, welke zal
plaats hebben vóór den 31 meert f886, in de
voorwaarden in hel 3e alinea van hetzelfde
artikel aangewezen.
j 2. De mogelijke vermeerdering van lasten
door het 4e alinea van art. 5 der genoemde
wet, zal geen plaats hebben dan te beginnen
van f888.
Zoo W3s dan deze zaak geheel beredderd en de
toebereidselen tot de bruiloft, die binnen eene maand
plaats hebben zou, gingen hun gang. Elberg zelf gaf
overbodig veel moeite en stak druk zelf de handen
uil, waar hij die gevoegelijk thuis had kunnen hou
den en anderen laten begaan, die in zulke dingen
meer inzicht eD ondervinding dan hij hadden.
Zoo kwam den avond vöör de bruiloft, Elberg was
uit geweest, om nog eenige laatste inkoopen le doen
en schikkingen te maken, en kwam eerst togen elf
ure naar huis terug.
Toen hij naar gewoonte de deur met zijnen huis
sleutel opende en in de kleine woonkamer wad, waar
de ongewone stille hem aandeed want hij bad
heimelijk gehoopt, dal Edmée zou zijn opgebleven,
om hem na de vele en ongewone drukte van dien
dag le verwelkomen toen overviel hem het don
ker, bang voorgevoel van eenig ongeluk Hij luister
de, maar vernam geene lichten, vluggen voetstap,
ja niet den minsten toon, die aanduidde, dat zij van
zijne tehuiskomst wist. Elberg zuchtte, greep het
Hauw brandende licht, 'dat voor hem op tafel was
neergezet, en sloop naar zijno werkplaats, in stede
van naar zijne slaapkamer te gaan. Hoe doodstil was
het hier hoe naar en treurig De bleek flikkeren
de vlam der kleine lamp deed het treurig donker,
dat zij niet verdrijven kon, slechts nog ondoordring
baarder voorkomen, en toen haar waaiend licht over
de gezichten der beelden aan den wand heenslreek,
schenen die hem aan le grijnzen, terwijl hij ze voor
bijging.
Zoo was dus alles voorbij, de gansche zoete, zali
ge droom van meer dan vijf jaren Zij was dus reeds
weg, en zijn oud, eenzaam, treurig leven moest
opnieuw beginnen, nu, daar hij minder dan ooit ge
schikt en in staat was om zich daarin le schikken
Er ligt iels groots, edels, verhevens in de kunst, en
wie zich haar met alle kracht toewijdt, moet nood
zakelijk daardoor winnen. Echter is de kunst niet in
staal, om het leven van een mensch geheel en alleen
aan te vullen. De kunst wil als alleenheerscheresse
aangebeden zijn, en doet men dat, zoo schenkt zij
soms in genade nu en dan een vriendelijken lach.
Ledige scholen zijn de
Dat de geuzenbladen betaald zijn om te liegen,
dat weet iederen maar dat hunne lezers ze
betalen om er stommigheden in te lezen, dat
weten vele katholieken niet. Eu nogtans 't is
zoo. De Écho du Parlement het blad van Af.
Frèredrukte dezer dagen de volgende aarts
dommigheid
De scholen met 2 of 5 kinderen die afge
schaft zijn waren de beste,scholen van allen.
Waarom Ondat er weinig kinderen in waren
en dat de meester er dus meer werk kon van
maken. Het gouvernement moest ze dus be
houden.
Als zoo iets van Gheel kwam of van Ziekeren
dan zou men 't aannemen en de schouders
ophalen. Maar serieus zoo iets schrijven
En gelooven
Allons, Geuzen Het princiep van M. Frère
gevolgd Sticht maar overal scholen met 3 of 4
kinderen en zet er eenen schoolvos in met
twaalf honderd of twee duizend frank trek
Maar in Gods naam, doet die beste scholen
niet betalen door de gemeenten, maar betaalt
ze uit uwe eigene beurs
Zegepraal der scheikunde.
Kom, zal misschien menige onzer lezers
uit de stad zeggen, na eenen vluchtigen oogslag
op dit artikel geworpen te hebben, kom, hier
is er spraak van landbouwen scheikunde, van
rogge en tarwe en van meer ander zaken waar
wij, stedelingen, toch geen kennis van hebben;
wij zullen dat maar overslaan...,
Welnu, geachte lezer, gij zoudt ongelijk
hebben van zoo te redeneerenwant de zaak
die wij hier in korte woorden behandelen, is
een oprecht wonder dat niet alleen door de
landbouwers met eene uiterste belangstelling
wordt gadegeslagen, maar zelfs door diegenen
welke van den landbouw noch kennis, noch
ondervinding hebben.
Het ware is niet waarschijnlijk en men moet
het zien om te gelooven.
Dit was onze uitroep en ook de uitroep van
al degenen aan wie bet eveneens gegund was
den uilslag te beschouwen van zekere proef
nemingen welke dit jaar in den kruidtuin te
Leuven hebben plaats gehad.
Niets anders dan verschillende planten,
erwten, haver, rogge, gras, niet door die mid
delen voortgebracht welke zoo oud zijn als de
wereld zelve, maar op eene gansch nieuwe en
schier ongelooflijke wijze
Dat beet geen planten kweeken meer. dat
heet planten maken.
Nooit evenwel verleent zij meer en moge dit den
kustenaar ook bij tijde voldoende zijn zoo komt loeh
een dag, waarop bij gaarne van al de gunst, die zij
bem schonk, afstand doen zou voor een weinig
menschelijke liefde. Elberg had dit alles reeds ge
voeld, voordat bij nog deze liefde gevonden, dezo
toegenegenheid verworven had. En nu hij die had
leeren kennen, moest hij ze opgeven en zich getroos
ten ze voor altijd te verliezen.
De geur der frische bloemen, welke Edmée hem
dien morgen, eer hij uitging, in een vollen ruiker in
zijne werkplaats had gezet, lokte hem naar de tafel.
Daar lag een brief een brief van hare hand en met
zijn naam op en bet adres
Een wolk dreef hem voor de oogen, toen hij den
brief openbrak en den inhoud trachtte te lezen, die,
met sidderende hand geschreven, hier en daar door-
geschrabi en verbeterd of door tranen uilgewischt
was en als volgt luidde
Mijn beste, mijn innigste vriend
«Vergeef mij. zoo gij kunt, het verdriet dat ik u aan
doe, en bovenal beschuldig uw arm kind niet van
ondankbaarheid. Maar ik kan met Paul niet trouwen;
mijn gansch hart komt daartegen op. Geloof mij, ik
beb alles gedaan wat in mijne krachten stond, om
mij met deze gedachte te verzoenen, omdat ik wist
dal hel uw wensch was, en ik weet dat bij eene be
tere vrouw verdient, dan ik voor hem worden kan.
Ook is het volstrekt geen dwaze, verkeerde trotscb,
geen zweem te hoog gevoel van mij zeiven, dat mij
van hem afkeerig maakt, maar het is eenvoudig, dat
ik hem niet kan beminnen, den armem Paul, en als
hy dal verneemt, zal hij mij leeren vergeten en eene
andere trouwen, die beter voor bem past. Daarom
wil ik weggaan, omdat ik al den angst en de bezorgd
heid ken, die gij om mijnentwille hebt, en omdat ik
voel hoe weinig ik voor elk ander leven deug, dan
voor het gelukkige, dal ik nu deze laatste jaren bij u
geleid heb. Maak u verder volstrekt niet ongerust
over mij ik ben jong en werk gaarne, en God zal mij
niet verlaten.
En later, als ik eene heele vrouw ben, en mij
Men oordeele
Op een der beddekens van den hof staan
eene rij aarden potten.
In die potten heeft M. Proost, leeraar bij de
landbouwschool der universiteit, van onder
wat steengruis gelegd, en daar boven op, eene
laag zavel van 9 tot 40 centimeters dikmaar
die zavel is zoodanig zuiver gewassclien dat
er geen greintje grond, noch mestaarde, noch
eenige vruchtbaarmakende stof in overgeble
ven is.
't Is een fijn poeder van kwarts en de plan
ten zouden er zoo min iets in kunnen vinden,
dat hun tot voedsel verstrekken kon, als in
gemalen glas.
Met die stof, opzettelijk alzoo toebereid opdat
er over de waarde der proefneming geen twij
fel meer mogelijk zij, heeft M. Proost twee
zouten gemengeld, wat meer of wat minder
van elk volgens de verschillige planten, en
daarop heeft hij dan gezaaid.
Daarenboven, en om hetgeen er moest be
wezen worden nog klaarder te doen blijken,
werd het water zelf, dat men gebruikt heeft
om te gieten, te voren van alle vreemde stoffen
gezuiverd.
En wat is er van gekomen
Noch min noch meer dan een heerlijk gewas
van planten en granen, die voor hetgeen in
vollen grond gezaaid is in 't geheel niet moeten
achterstaan.
Van deze proefnemingen zijn de eene begon
nen den 6 en den 24 Meert, de andere den 44
April. Tot den 12 Mei toe zijn de potten met
geen ander dan gedistilleerd water gegoten.
Van den 42 Mei te beginnen, heeft men ge
goten met water waarin de twee zouten opge
lost waren, en den 25 Juni zijn aldeplanteo
uit den zavel opgeschoten, zoo kloek dat er
iedereen over verwonderd staat. Erwten, den
6 Meert gezaaid, dragen reeds sluimen. Witte,
zwarte en tartaarsche haver, tarwe, koren, dat
alles staat iu vollen bloei en zelfs in hairen.
Het gras, eindelijk, (het Fromentalgras) dat
van den 44 April gezaaid is, staat zoo schoon,
zoo welig en zoo ver in groei gevorderd als
het gras dat van over drij jaren in deuzelfden
hof in vollen grond gewonnen wordt.
Zietdaar wat bestaat en wat ieder met eigen
oogen zien kan, en het middel om dat te be
komen is geenszins een geheim. M. Proost en
de heer bestierder van den kruidtuin, die hem
welwillend ter zijde staat, maken dat middel
kenbaar aan alwie er naar vragen wil.
Uit deze proefnemingen volgt vooreerst dat
geen grond ongeschikt is voor den landbouw
de planteu hebben den grond als hunne stand
plaats noodig, maar het magerste zand kan zoo
vruchtbaar gemaakt worden als de beste
gronden.
Het landbouwen volgens de voorschriften
der wetenschap, is nog slechts aan't opkomen.
Bijgevolg zijn de maatregelen welke ten doel
hebben de landbouwkunde te doen vooruit-
gewend zal hebben mijzelven door de wereld le hel
pen, als ik geleerd heb mij mijnen kost te verdienen,
dan wil ik weer tot u terugkeeren, en wij zullen
weder als vroeger gelukkig zijn, en gij zult alsdan
zien dat uw kind u slechts voor eene korte poos ver
liet, omdat Edmée u zoo innig lief had, dal zij thane
dit groote, vreeselijke offer kon brengen, om u voor
de toekomst tot vreugde, troost en steun la zijn. Ik
zal eenen dienst zoeken, en zoodra ik dien gevonden
heb, zal ik aan u schrijven, mijn beste, dierbare
vriend, maar zonder u le zeggen waar ik ben, opdat
gij niet komen en mij terugbalen zoudetwant ik
voel maar al te goed dat, als gij dat doen mocht, ik
niet sterk genoeg zijo zou om te weigeren met u
terug te keeren.
God zegene u,-mijn dierbare, mijn beste, mijn
eenigste vriend O, geloof vrij, dat ik u thans, nu ik
u verlaat, veel meer en inniger lief heb dan ooit in
mijn ganscbe leven, en dat de gedachte van weer
eens tot u terug le keeren mijn innigste geluk op
aarde is. En ik zal weder tot u terugkeeren binnen
kortonze lieve Heer zal mijn voornemen zegenen,
wij zullen elkaar wedervinden en dit zware beproe
vingsuur vergelen, dat is mijn innige overtuiging.
Nogmaals, Gods rijkste zegen over u
Uw arm kind
EDMÉE.
Zijn voorgevoel had Elberg dus werkelijk niet be
drogen zij was inderdaad weggegaan, bij kon daar
met meer aan twijfelen. Maar waarheen en lot wien
Deze gedachte maakte hem bijoa zinneloos dit jon
ge, hulpelooze, wonderschoone schepsel, zoo arge
loos en onervaren als een kind, had zich zoo alleen,
en zonder bescherming gewaagd in die groote wijde
wereld van lcugeD, bedrog, zonde, verdorvenheid en
armoede, waar arglist en verleiding onder elke ge
daante en in iedere bedrieglijke vormomming op baar
loerden.
Elberg kende baren moed, hare vastberadenheid
en hooghartigheid, maar waren deze voldoende om
't alleenstaande kind tegen de gevaren te wapenen,
welker aantal ontelbaar is En moesten nioljuiit