40ste Jaar.
Zondag25 Anmsti 1H85
/V 2052.
HET SLEUTJE.
ms
IJZEREN WEG. VERTREK! HEX Gil A EI.ST NAAR
VERTREKUREN GIT DE VOLGENDE STATIËN
Liberalismus en onderwijs.
De Kerkhofkwestie.
In Vlaanderen Vlaamsck.
Davidsfonds.
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRIJS, per drukregelGewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3de bladz. 50 cent.
DendOrmonde. 4-56 6-36 8-45- 11-09 3-07 4-35 6-45 9-48
Lok-aren. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-0T 4-35 6-45 9-48
Mechelen. 4-561 6-361 7-30d 8-12d Exp. l°2e3*kl. 8-451
12-OOd l2-39d Exp. le2" 3*kl. 2-51d 3-071 6-451
9-48.1 10-G8d Exp. 1° 2° 3* kl.
\nlw. 4-561 6-36t 7-30d 8-l2dExp. 3 kl. 8-451 12-39d Exp.
1* 2" 3" kl. 2-51d 3-071 5-58d 6-451 9-481
10-08d Exp. le 2* 3* kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 25 7-3° 0-00 8-12 E 3 kl.
9-20 10-23 dir. 12-00 12-39 E3 kl. 2-51 4-3i E 3 kl
5-18 des zond.) 5-58 en 8-49 direct 9-19 10-18 E 3 kl.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers"4-2nd 4-5616-36l8-12d
Ë3 kl. 8-451 O-OOd 9-09d 12-00d!2-39d ExP.l 2 3
kl. 2-5ld 5-58d 849d direct 9-19d 10-08 E3 kl.
(i) Nota. De letter 1 beteekent langs Termonde en d
Gent, (5-00's vrijd 7-04dir. 7-55 E 3 kl. 8-45 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-03 6-39
8.49 9-38 10-32 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-55 Exp. 3 Id. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 08 El* 2* 3« kl. 6-38 8.49
Doornyk, Mouscrou, Kortryk, Rysscl langs Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-87 Exp. 6-03 6-39
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. langs Ath) 5-55 8-12 E.
3 klas tot Denderleeuw 12-00 2-51 5-58
Nmove. Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 5-55 7-30 8-12E.3 kl.
tot Denderl. 12-00 2-51 5 -58 9-16
Bergen, Quiévrain 5-55 8-12 E tot Denderl. 12-002-51 5-58
Eni'bicn Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds-
bergen 5-55 12-00 2-51 0-00 5-58
Herzele, Sottegem, Nederbrakel en Ronsse, langs Erpe-
Meire. 5.03 7.35 12.15 2.10 6.03
Moorsel,Opwyck,Mechelen,Antwerpen 5,05 9,11 3,21 6,07
letter d langs Denderleeuw.
l'Dlqae Sinm.
Ath
Anlw. 5.15 6,29 9,13 9.53 10.50 E. 1" 2° 3* kl. 12-22
3-07 E. l°2#3e kl. 4.15 5.54 6.50 8-25 E. 1* 2° 3* kl.
Brussel 6.20 direct 7.18 E 3 kl. 7.31 9.00 11.08
11 55 1-56 3.00 E 3 kl. 4.43 5.58dir. 7.19 8-10 dir.
8 40 9.52 E. 3 kl. des zondags 11.46
Dendermonde 410 'szaterd. 7.07 9.41 11.37 2.29
5.28 8.26 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.18 9.43 11.07 12.31 E 3kl.
1 55 4 04 (4.39 's zondags) 5.05 8.11 dir. 8.23 9.45 E 3 kl.
Leasen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.35
Lokeren 6.33 8.43 10.55 1.44 4.33 7.55 8.40
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.19
Oostende 6.04 6.1JE.3 kl. 9.04 10.50 11.56 en 2 43 E 3 kl.
5 31 dir. 6.05
uit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-
le-Comte 5.52 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.46 6.59
UIT GEERAÏRDSBERGBN NAAR i
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
uit Dbnderlrruw naar
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, Ansegem
Kortryk, 6.03 0.00 9.00 12.55 6.11 7.20 direct.
uit Sottegem langs denderleeuw naar
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.50 12.06 1.28 5.00 7.51
Uil Sottegem langs Erpe-Meire. (5.33 's zaterd.) S.ilt
12,50 3.07 4.46 9.20
Uit Ronsse langs Nederbrakel, Sottegem, Herzele en
Erpe-Meire 7.10 12.00 3.40 8.12.
uit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorsel on
Aelst5,45 10,04 4,17 7,12
AELST, 11 AUGUSTI 1885.
Wanneer men den handel en wandel
onzer hedendaagsche liberalen van nabij gade-
slaagt, dan bemerkt men weldra dat liet libe
ralismus veeleer als eene ongodsdienstige
sekte dan als eene staatspartij moet aan
schouwd worden.
Wat is het doel 't welk de liberalen op 't ge
bied van opvoeding en onderwijs willen berei
ken Toont alles wal wij dagelijks zien en
hooren ons niet aan, dat de liberalen niets on
beproefd laten, om de opkomende geslachten
aan den invloed der R. K. Religie te ontruk
ken, in andeFe woorden, om onze kinderen
tot ongeloovigen, ja, zelfs tot goddeloozen te
vormen
De eenige kwestie waarover de liberalen
van alle kleur en deessem totaccoord zijn, is
wel deze van opvoeding en onderwijs der
jeugd.
Al den iever dien de liberalen ten voordeele
van 't volksonderwijs aan den dag leggen is
maar schijn. In den grond bekommeren zij er
zich zooveel meê als met't jaar veertig of de
volkskinderen kunnen lezen, schrijven, en
cijferen of niet. Waar zij zich meê bekomme
ren,'tis of aan de jeugd de onverschilligheid
in zake van religie, ja, zelfs den godsdienst
en priesterhaat ,.op voldoende wijze wordt in
geblazen om later volmaakte liberalen, of beter
gezegd, godloochenaars te worden.
En men betwiste niet dat zulks het doel is
't welk de liberalen door 't volksonderwijs
najagen. Men heeft immers niet vergeten dat
de onderwijsbond met dit doel is gesticht ge
worden. De scholen door dien Bond ingericht
en ondersteund, zijn brandpunten van ongeloof
eu ongodsdienstigheid. Men onderwijst er dat
er geen God is, dat de mensch geene ziel
heeft, dat na de dood alles dood is, dat er geen
onderscheid te maken is tusschen het goede
en kwade en er bij gevolg geen geweten be
staat, enz. enz. De Godsdienst en al wat hem
van nabij of van verre raakt leert men daar
aan de leerlingen versmaden, beleedigen, en
verachten.... Dat valt niette loochenen.
Het is onbetwistbaar dat zulk eene opvoeding
en onderwijs ons regel recht naar de afgron
den der barbaarschheid van de eerste eeuwen
zouden terugvoeren.
En tot dien uitersten graad van geestelijk en
zedelijk verval wil het liberalismus den mensch
verlagen.
Doch de Kerk geholpen door hare Bisschop
pen, hare priesters hare kloosterlingen en
hare kinderen bestrijdt met onverpoosden
moed die heillooze en zedeverdervende
bedoelingen onzer liberalen. De strijd is
geweldig, doch laat ons hopen dat allen
zich rond het zienelijk Opperhoofd der Kerk
zullen blijven scharen, ten einde te beletten
dat de algemeene liberale verbeestheid, even
als in de eerste eeuwen, weer over de wereld
heersche
Wij hebben destijds het geval meegedeeld
van den heer baron Kervyn de Volkaersbeke,
Burgemeester van Nazareth, welke een zelf
moordenaar in ongewijden grond deed be-
graven.
Wegens dit feit voor de correctioneele recht
bank van Gent gedaagd, werd de heer baron
Kervyn vrijgesproken. De rechtbank erkende
dat liet tegen geene bestaande wet strijdt
iemand in ongewijden grond te doen begraven.
Evenwel werd hij tot eene boete veroordeeld
omdat de plaats waar de zellsmoordenaar
begraven wierd niet wel onderhouden of on
geschikt was. Dit vonnis was zeer verre ge
zocht daar baron Kervyn, twee dagen na de
begraving, en uit eigene beweging, deze plaats
deed opschikken.
Het openbaar ministerie voorzag zich tegen
dit vonnis in beroep. Het Beroepshof komt
die zaak op zijne beurt te behandelen en ver
oordeelde baron Kervyn tot 8 dagen gevang
zitting.
Het arrest van 't Beroepshof is gesteund op
de rechtsleer van 't Verbrekingshof, 't welk
vaststelt [dat de kerkhoven, volgens de voor
schriften der wet van prairial jaar XII, alleen
mogen verdeeld worden, in de steden en ge
meenten waar verscheidene eerediensten be
leden worden. Dus op die plaatsen waar er
maar een godsdienst beleden wordt, gelijk te
Nazareth, mag het kerkhof niet verdeeld wor
den en moeten alle de inwoners den eene
neven den andere begraven worden.
Maar als die rechtsleer deze is welke waar
lijk moet toegepast worden, waarom wordt zij
dan ten opzichte der burgemeesters van Brus
sel, Gent, Luik, Verviers, Bergen, enz., enz.,
niet geëerbiedigd In alle die steden worden
verscheidene eerediensten beleden en de
kerkhoven zijn er nogthans niet verdeeld.
Katholiek, protestant, jood, vrijdenker, zelf
moordenaar, enz., worden daar onder een
begraven
Waarom die burgemeesters ook niet voor
't gerecht gedaagd en tot gevangzitting en
boete veroordeeld, zij hebben zich even als
baron Kervyn reeds meermaals pliclitig ge
maakt aan het feit waarover deze laatste tot
8 dagen gevangzitting veroordeeld werd
Wat ons betreft wij juichen in zekeren zin
aan die veroordeeling toe. Zonder eenigen
twijfel, zal zij een krachtigen spoorslag wezen
tot de oplossing der Kerkhofkwestie, welke
een einde moet brengen aan de maconnieke
vervolging die wij in zake van begravenis,
reeds te lang te verduren gehad hebben, en
welke ons dan ook het recht zal gunnen
't welk hier in ons land aan de joden erkend
word, namelijk van onze eigene kerkhoven te
bezitten!...
De Flandre libérale'schreef in een harer
laatste nummers dat M. baron Kervyn zonder
twijfel kwijtschelding zijner gevangenisstraf
zou vragen.
M. baron Kervyn heeft aan 'l maconr.ieke
blad den volgenden brief toegezonden
M. de bestierder der Flandre libérale
u Gij wilt u nog met mij bezighouden, ter
gelegenheid der 8 dagen gevangenis, die mij
door het Beroepshof opgelegd zijn.
En gij vraagt mij wat ik nu zal doen
Een dorp in Noord-Brabant, dat heden eene bevol
king van ongeveer 5000 inwoners lelt, en ver bekend
is om zijne vruchlbaie landerijen, welige weilanden,
en hoofdzakelijk om zijne uiimuolende hopteelt,
noemde men nog in de XIV* eeuw Skinle, thans
Schijndel.
Als inboorling van het dorp melden wij volgaarne
de volgende geschiedenis, welke op zijnen bodem
voor eeuwen zou voorgevallen zijn.
Ouderen en jongeren van jaren wisten er eenmaal
den geest niet weinig mede te boeien. Zonder even
wel den waarheidsstempel van volkomene echtheid
op het navolgend verbaal le drukken, zullen wij
slechts eenvoudig melden hetgeen ons nog in het
geheugen licht uit de mededeelingen, die wij in de
jongelingsjaren dikwijls met gretige ooren opvin
gen, vooral tijdens de lange winteravonden, als een
aantal vrienden zich rond een knapperend vuur ge
schaard hadden.
Wanneer men zich uit Schijndel naar het dorpje
Heesdijk begeeft, biedt de kortste publieke reisweg
zich aan langs het gehucht de Steeg. Op deze plaats,
de Steeg, een kwartier uurs ten noorden van d<
tegenwoordige St. Servatiuskerk, en omtrent vijf
minuten ter linkerzijde van den in 1850 aangelegden
grindweg naar Heeswijk, liggen bouw- en weilan
den nog ten huidigen dage bestempeld met de bena
ming van het Slof, of volgens de plattelandsche taal
der landlieden het Sleutje
Dit Sleutje is de tooneelplaats, waar het volgend
verhaal opgevoerd wordt't is trouwens ook op
deze plek dat, luidens de overlevering, eene geschie
denis sedert lang vervlogen eeuwen zou voorgeval
len zijn.
Twee reizigers kwamen dan op zekeren namiddag
te Schijndel aan zij slapten de afspanning binneu,
waar op een ruw uithangbord te lezen stond de
Wilde Man, bij Frans Peetersoen.
De reizigers waren niet weinig ontevreden toen
zij van den baas dezer afspanning vernamen, dat zij
eerst den volgenden dag gelegenheid hadden hunnen
weg te vervorderen met zijn voertuig.
Vervelende tijd Hier dan zoo lang vertoeven,
prevelden zij.
Hoe! hernam Frans uit de Wilde Man, verve
lende lijd Hebt gij dan dit dorp reeds meermalen
bezocht, en kent gij het
Neen, klonk het hun afgebeten antwoord.
Welnu, hernam Frans, bezichtigt deze plaats
en oordeelt vervolgens of de tijd u nog vervelend
zal toeschijnen.
De vreemdelingen gaveD aan dien raad gehoor, en,
na eene verversching genomen te hebben, deden zij
een uilstapje.
Tot tijdkorting doorwandelden beide reizigers
eenige gehuchleu van Schijndel, en zagen er nog
al vele bijzonderheden die zij in hunne geboorte
plaats niet aantroffen. Eidelijk bereikten zij olk,
langs de Steeg voortwandelend, het bovengemeld
Och! mijnheer, mijn intwoord is eenvou
dig. Ik ben geenzins vat zin, kwijtschelding
te vragen, daar ik veroordeeld ben, omdat
ik mijne plicht gedaan leb, en ik bereid ben
te herbeginnen.
Ik heb, mijnheer, de teru te groeten.
E. Kervyn de Volkaersbeke.
Op onze beurt wenschen wij, M. baron
Kervyn van harte geluk. Die antwoord is
waardig van den held welke, te Roomen, in
187Ü, zijn degen verbrak, liever dan hem te
moeten afleveren aan den tegepralenden vijand
die de Pauselijke Staten had overweldigd....
En nu is 't woord aan 't ministerie en aan
de KamersAan hen nu te zien wat de plicht
hen gebiedt
Sedert eenigen tijd is, alhier ter Statie, een
volbloedige waal gelast met het afleveren der
reiskaarljes.
Geen oogenblik bijna of die ambtenaar wordt
in verlegenheid gebracht daar hij geen enkel
woordje vlaamsch spreken of verstaan kan.
Meer dan eens gebeurt bet dat hij de hulp van
een anderen bediende moet inroepen om met
het publiek kunnen te rechtkomen. Hoogst
koddige tooneelen worden ook dikwerf be-
statigd tusschen dien waalsche bediende en
onze uitsluileliike vlaanjscb sDrekende bevol
king. Lest hoorden wij hein nen hoop Deiee-
digingen naar 'l hoofd slingeren niettegen
staande de man zijn best bad gedaan om te
begrijpen wat men hem zegde en gedienstig
te zijn. 't Was walenkop van hier; walenkop
van daar
Is het niet hoogst af te keuren' dat een
waalsche staatsbeambte gelast worde eene uit-
sluitelijke vlaamsch sprekende bevolking te
bedienen, en er aldus tooneelen verwekt wor
den die deze beambte vooral bespottelijk
maken
Wij roepen op dees feit de ernstige aandacht
in onzer heereu Senators en Volksvertegen
woordigers; het aan den heer Van den Peere
boom aanklagen zal, volgens ons, voldoende
wezen om er onmiddelijk een einde aan te
stellen
Programma tier Feesten
ter gelegenheid van de groote feestv erg adering der
afdeelingen des lands, welke op maandag 51 Au-
gusti en dijnsdag 1 September te Mechelen zal
plaats hebben.
Maandag 31 Augusti. Om 10 ure. Onder het
spelen van den beiaard, inhaling der afdeelin
gen aan de standplaats van den ijzeren weg
hierna plechtige ontvangst op het siadhuis. -
Van 11 tol 2 ure. Letterkundige zitting in de
reuzenzaal der Halle. Van 5 tot 7 ure. In de
stads nieuwe feestzaal, Koeislraat, prachtig
toonkundig feest, ingericht door ouzen
gevierden vlaamschen Meester Edgar Tinei,
met de medewerking van verscheidene solisten
uit Brussel, Antwerpen en Mechelen, van het
Dameskoor, de St-Gregoriusvereeniging, en de
maaischappij Aurora, van Mechelen. Het pro
gramma samengesteld uit de werken van Edgar
Tinei, bevat onder andere De Klokke Roe
landt, kantate gedicht door Julius Sabbe
Drie Ridders,ballade, gedicht van H. Claeys;
Vlaamsche Stemme, mannenkoor, gedicht
van L. De Koninck Marialiederenvoor
gemengd koor, gedichten van Guido Gezelle.
Om 8 ure. In verstandhouding metde a Konink
lijke Maatschappij van Hofbouwkunde, luis
terrijke Verlichting en Vuurwerk
avondfeest in den Kruidtuin.
Dijnsdag 1 September. Van 10 tot i ure. Let
terkundige. Om 2 ure. Groot Feestban
ket in den Katholieken Kring.
Letterkundige zittingen, orde der spreekbeur
ten. Zitting van maandagoi augusti. le Ope
ningsrede, welkomgroet 2e Verslag over de
werkzaamheden der Mechelsche Afdeeling 1885;
5C Bespreking van het vraagstuk: Het Vlaamsch
in 't onderwijs. Zitting van dijnsdag 1 Sep
tember. 1° Behandeling van welkdanige letter
kundige of wetenschappelijke onderwerpen,
naar verkiezing van den spreker 2° Sluitrede.
Algemeene schikkingen. Ten einde orde in de
bespreking te houden, aan een zoo groot getal
sprekers mogelijk hunne spreekbeurt te verze
keren en het van antwoord te vrijwaren, heeft
ons bestuur beslista) Elke spreker zal over
hetzelfde onderwerp hoogstens een kwaart
uurs mogen spreken b) Wie verlangt te spre
ken, gelieve ons Bestuur vóór 20 Augusti,
daarvan schriftelijk kennis te geven en het
onderwerp aan te duiden dat hij behandelen
-wil t) Het Bcotuur sol aan ccncn of meer spre
kers het woord kunnen toestaan, als antwoord
op eenen vorigen spreker, onder beding dat
dit antwoojd, in zijn gelieele genomen, de
tijdruimte der eerste bespreking niet zal te
boven gaan.
Verblijf te Mechelen. Ten einde het verblijf
der vreemde leden in Mechelen zoo aangenaam
mogelijk te maken, zullen heeren commissa
rissen zich bereidwillig ten dienste stellen van
al degenen welke hunne vrije en ledige uren
willen besteden tot het bezichtigen onzer merk-
weerdigheden de St-Romboutskerk, met
schilderijen van Van Dyck, Quellyn, Coxie,enz.
de St-Janskerk, met Rubens' vermaarde
schilderij de aanbidding der H. Drij Koningen
en de twee luiken, waarvan de binnenzijden
verbeelden St-Jans Onthoofding en St-Jan in
Olie,en de buitenzijde 't doopsel van O. H. en
den 11. Joannes schrijvende het Boek der Ver-
openbaaringen in het eiland Pathmos O.L
Vr. over de Dijle, met Rubens' Wonderbare
Vischvangst de kerk van het Beggijnhof,
met uitgelezenebeeldhouwwerken van Duques-
noy, enz,; de Halle het Museumhet
in zijne oorspronkelijke bouworde hersteld pa
leis van Margaretha van Oostenrijk, nu het Ge
rechtshof het in zijnen eersten trant gedeel
telijk heropgetrokken oud-hof van Busleyden,
nu stads-Muzieksehool, een der liefste en
schilderachtigste modellen van den vlaamschen
stijl uit de XVI0 eeuw, enz.
Voor hen die zulks zouden verlangen, zal er
ook voor behoorlijk gastmaal en nachtverblijf
gezorgd worden, mits schriftelijke verwittiging
vóór 25 Augusti, aanstaande, in te zenden aan
den heer Laenen-Verhulst, Melaan, te Meche
len.
Feestbanket. Het feestbanket zal plaats heb
ben op dijnsdag 1 September, ten 2 ure, in de
groote bovenzaal van den Katholieken Kring.
De inschrijvingsprijs is, de wijn niet inbegre
pen, bepaald op 5 frank. Wie aan het banket
verlangt deel te nemen, wordt verzocht daar
van, uiterlijk vöor 25 Augusti, kennis te geven
aan den heer Laenen-Verhulst, Melaan, te Me
chelen,
Vermindering op den prijs per reiskaarten.
Eene vermindering van 50 ten honderd is toe
gestaan op alle de ijzerenwegen van den Staat,
alsook op deze.van alle de maatschappijen, uit
genomen van den Grand Central, aan alle de
leden die aan de feest te Mechelen deel nemen.
Zij mogen zelfs afzonderlijk reizen. Die vermin
dering naar Mechelen en terug, geld voor alle
treinen. Zij telt reeds van den zaterdag 29
Augusti, tot den woensdag 2 September, dezen
dag medebegrepen. Wie kaarten begeert op
verlooning derwelke de prijsvermindering ver
leend wordt, moet dezelve zonder uitstel vra
gen aan den heer L. De Koninck, sekretaris van
hel Davidrfonds, te .Mechelen.
De heeren leden van het Davidsfonds van
Aalst, die begeeren deze feesten bij te wonen,
kunnen bij den schrijver Fr. De Cuypere,
Brusselschestraat, N° 15, eene kaart bekomen,
op welks vertoog zij aan den ijzetenweg eene
vermindering, op hunne reiskosten zullen ge
nieten.
Godsdiensthaat.
Zou men te Parijs dan inderdaad stapelzot
geworden zijn 't Moet wel. Ziehier de be
schrijving van eene prijsuitdeeling in eene
school zonder God
o üe bestierster van een anti-klerikaal pen
sionaat bood ons zondag deprimeur aan van
een door haar gemaakt drama, die zeker wei
oorspronkelijk was De titel alleen reeds
geeft volop te genieten Jesuietische vervolging
en republiekeinsche goeder tier endheid. Die titel
neemt op eene affiche meer plaats in dan de
twee korte woorden Le Cid, maar hij zegt
wat hij zeggen wil, en wat meer is, Shake
speare hield van lange titels.
Mail. X. speelde zelf de hoofdrol van haar
drama, omringd door haar leerlingen, die het
gros van den troep vormden. Er zijn kinderen
onder van acht jaren, die spreuken voordroegen
in staat om zelfs eenen sapeur te doen rood wor
den. De direktrice leidde het drama en bezong
de... vrijdenkerij. De achtjarige kinderen spra
ken met aplombmaar zij schenen niet goed
te begrijpen wat zij zegden en zouden zeker
aan eene minder wijsgeerige geschiedenis de
voorkeur hebben gegeven.
Op een gegeven oogenblik echter mochteu
zij haar hart ophalen aan een tusschenspel.
Men bracht op het tooneel gymnatische toe
stellen, en het drama werd onderbroken door
een tusschenspel van een heel nieuw soort.
De jonge jufvrouwen voerden met de grootste be
valligheid gymnastieke toeren uit. Daarna ver
lieten zij het tooneel, als de danseressen na een
ballet, en de dramatische handeling werd voort
gezet.
Twee priesters verschenenmet revolvers ge
wapend, op het tooneel en doodden met de tromp
op de borst vier kinderen om hun erfgoed machtig
le worden Zij werden gevangen genomen, en
het scherm viel na eenige woorden van broe
derlijkheid. door de direktie uitgesproken.
Ziedaar het woordelijk verhaal van den
Gagne Petit, en M. Sena voegt er, als beoor
deeling aan toe lk weet niet, of men mij
voor een afschuwelijken klerikaal zal uilma
ken maar zoo'n litteratuur en zoo'n opvoe
ding hebben mij niet in verrukking gebracht.
Sleutje, dat le dien tijde nog de sporen droeg van
een vroeger uitgestrekt gebouw.
Gelijk het op reis geene zeldzaamheid is dat rei
zigers inlichting vragen over het onbekende dat men
in den vreemde ontmoet, zoo deden ook onze twee
wandelaars, onder andere aangaande de puinhoopen
van hel Sleutje.
De schaarsche voorbijgangers, die ook vreemde'
lingen schenen te zijn, wilden of liever konden hen
niet op de hoogte brengen betrekkelijk dien verval
len bouw.
Na eenige plaatsen in oogenschouw genomen te
hebben, keerden beiden van hun uitstapje al spoedig
naar de Wilde Man terug, met de vaste hoop gevleid,
dal Frans voor hen het gordijn wel zou kunnen weg
schuiven dat voor hen over de puinen van hel Sleutje
nog uitgespreid lag.
Bij den meester van hunne afspanning, een man,
die meer dan zestigmaal den zomer had zien begin
nen achtten zij dan wel eene volledige inlichting te
bekomen en het vroeger doel van dit vervallen ge
bouw te leeren kennen.
Nauwelijks waren zij in het logement binnengetre
den, en hadden zich rond den vuurhaard neërgezet,
of de huisbaas vroeg hoedanig dit uitstapje hun be
vallen was.
Zeer wel, luide beider antwoord Verschillen
de zaken hebben wij opgemerkt, onder ander de
heerlijke houtteelt, die men op gelijke wijze vruch
teloos zal zoeken op vele andere plaatsen ook de
ruïnen, daar ginder in de richting van Heeswijk,
getuigen nog van eenen bouw die weleer een groo-
ten omvang moet gemeten hebben.
Hier onderbrak de baas uit de Wilde Man de twee
reizigers en vroeg hun, of zij de geschiedenis ken-
I den, die aan de puinhoopen, of beter gezegd, aan dit
vroeger slot tot op den dag van heden verbonden is.
Neen, was het antwoord. Vruchteloos hebben
wij dezen en genen voorbijganger gevraagd, wat
die ruïnen beleekenen, wie er eenmaal woonde,
enz doch niemand heeft ons op eene onderrichten
de wijze die vragen opgelost.
Hoe niemand heefi u een oplossend antwoord
gegeven !-... Dan zijn hel voorzeker geerie Schijnde-
laren, maar vreemdelingen geweest, en wel uit
verre oorden, want er woont hier niemand of hij kent
de historie, die, ofschoon vóór langen tijd gebeurd,
nog aan deze puinhoopen kleeft.
Gij wekt onze nieuwsgierigheid zeer op, spra
ken beiden lot den baas.
Welnu, ik wil u gaarne op de hoogte brengen,
te meer daar mijn oud-oomzaliger op zekere wijze
er mede in nauwe betrekking geslaan, of liever, het
raadsel in persoon opgelast heeft.
Een glimp van nieuwsgierigheid verscheen op bei
der gelaal, zij ledigden hunne kroes en schaarden
zich nader bij hel knetlerend vuur, wiens vlammen
in kronkelende en zwierige golven opwaarts stegen.
Mijn oud-oom, ving nu Frans aan, Ferdinand
geheeten, thans reeds langen tijd ten grave gedaald,
had gedurende vele jaren verschillende veldtochten
in den vreemde bijgewoond, en alzoo menige plaat
sen doorreisd. Tegen moeielijkbeden was hij ge
hard voor vrees week hij niet spoedig waar ande-
I ren kleinmoedig terugdeinsden, daar zag men hem
ridderlijk optredenen in dc hachelijkste gevaren
moedig voor de bres springen. Als een onversaagde
stond hij bij velen hierom aangeschreven, ook ver
diende hij in waarheid dien naam.
Dit zij genoeg aangaande Ferdinand's karakter en
moed.
Na verloop van vele jaren kwam Ferdinand terug
uit eene ver afgelegene plaats, waar hij langen tijd
met zijne medestrijders de aanvallen van den vijand
heldhaftig getrotseerd had. De veranderingen die
sedert zijne afwezigheid hier in zijn geboortedorp
hadden plaats gegrepen, waren nog al merkelijk
vooral betrekkelijk het Sleutje en zijnen eigenaar.
Wenden wij ons nu naar dit vervallen gebouw,
zegde Frans.
Vroeger, zoo vervolgde hij, was dit slot, luiden#
de mededeelingen van Ferdinand, een schoon ge
bouw, mijne oogen hebben slechts zijne puinhoopen
mogen aanschouwen, ook de vroege hooge toren
moet sedert lang neérgestort zijn tot herstelliDg
der muren en andere overbijfselen is, bij mijn ge
heugen, geeno hand uitgestoken.
Men heeft den zoo evengemelden toren langen tijd
den wraaktoren van het Sleutje genoemd hieraan is
de geschiedenis hoofdzakelijk verbonden die ik n
zal verhalen in zooverre de tijd mij ze uit 't geheu
gen nog niet gewischt beeft.
Toen ik mij nog in de kinderjaren bevond, was ik
bevreesd om 's avonds langs de puinen van het
Sleutje te gaan, sprak Frans men zeide dat het er
spookte, en eenigen beweerden bij hoog en laag het
spook onder het gerimpeld gelaat eens grijsaard#
met ingevallen wangen, vuurschietende oogen, knok-
kige handen en verscheurde kleederen gezien, en
met zuchtende stem gehoord te hebben.
Wat ik u in waarheid bij eigene ondervinding
hiervan getuigen kan. is dat vroeger menig persoon
's avonds zich spoedde om van deze nabijheid ver
wijderd le zijn. Dikwijls heb ik gezien hoe vrouw en
kind het krnisteeken maakten wanneer zij zich in
1 deze omstreken bevonden.
Wordt voortgmHt
