41ste Jaar.
Zondag28 Februari 1886.
2«o».
HERBERG EN SPEL
IJZEKENWEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Vijanden der Grondwet.
Nielweters.
Ondersta iidswooust.
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANNONCENPR1JS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3"1® bladz. 50 cent.
Gysegcm, Audegem, Dendermonde, Zele en Lokeren 4-56
6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-48.
Wécbelen. 4-56t 6-361 7-30d 8-lid Exp. 12» 3» kl. 8-45/
14-00d 1-04<2 Exp. 1" 2* 3* kl. 2-5td 3-07/ 6-45/
9-48./ 10-I8d Exp. 1" 2® 3' kl.
inlw. 4-561 6-361 7-30(2 8-lldExp. 3 kl. 8-45/ 1-04(2 Exp.
1" 2® 3® kl. 4-51(2 3-07/ 5-58d 6-45/ 9-48/
10-18(2 Exp. 1® 4* 3® kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 45 7-30 8-11 E 3 kl. 8-36
10-45 dir. 14-00 1-04 E 3 kl. 4-51 4-44 E 3' kl
5-18 des zond.) 5-58 en 8-49 direct 9-19 10-18 E 3 kl.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-25d 4-56/ 6-36/ 8-1 ld
E3 kl. 8-45/ 8-36d 12-O0d t-04d Exp. 1® 2® 3 kl.
"-51d 5-58d 849d direct 9-l9d 10 18 E 3 kl.
Gent (5-00 's vriia 7-04 dir. 7-55 E3 kl. 8-45 9-41
14 41 12 40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-01 6-39
9-50 10-34 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
(i) Nota. De letter beteekeut langs Termonde en de
Brugge, Oostende. 7-55 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 08 E 1® 2® 3® kl. 6-38
Doornyk, Mouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-45
12-21 12-40 3-08 3-37 Exp. 6-01 6-39
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. langs Alk) 5-52 7-30 8.11
E. 3 klas tot Denderleeuw 12-00 2-51 5-58
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 5-52 7-30 8-11
E 3 kl. tol Denderleeuw 12-00 2-51 5-58 9-16
Bergen, Quiévram 5-52 7-30 8-11 E 3 kl. tot Denderleeuw
12-00 2-51 5-58
Enghien Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergen 5-52 7-30 8-11 E 3 kl. tot Denderleeuw 12-00
2-51 0-00 5-58
Herzele, Sottegem, Nederbrakel en Ron3se, langs Erpe-
Meirc. 4.58 7.35 12.18 6.03
Moorsel.Opwyck.Mechelen,Antwerpen 5,03 9,08 3,19 6,16
letter d langs Denderleeuw.
Calque Sanm.
NAAK AELST DIT
Ath 6.48 10.24 1.18 4.06 7.57 9.15
Antw. 5.15 6,29 9,13 E 3 kl. 9.53 10.50 E. 3 kl. 12-22
1.10 en 3-07 E.3 kl. 4.15 5.54 6.50 en 8-25 E. 3 kl.
Brussel 6.20 direct 7.18 E 3 kl. 7.31 9.00 11.08
11 55 1-56 3.00 E 3 kl. 4.53 5.58 dir. 7.19 8 40
9.52 E. 3 kl. (des zondags 11.46)
Dendermonde 4-10 'szaterd. 7.07 9.42 11.34 2.27
5.28 8.26 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 7-46 9.43 11.07 12.31 E 3kl.
1 58 4 14 (4.39 's zondags) 5.06 8.11 dir. 8.26 9.45 E 3 kl.
Leasen 7.09 10.45 1.44 4.29 8.24 9.35
Lokeren 6.33 8.43 10.57 1.46 4.44 7.55 8.45
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.67 10.19
Oostende 5.35 6.20E.3kl. 9.08 11.12 11.56 en 2.53 E 3 kl.
6.05
dit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-
le-Comte 5.52 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
DIT GEERAERDSBERGEN NAAR
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
DIT DeNDBRLSBDW NAAR
Haeltert, Burst, Herzele, Soiiug. Auuenaerde, ADsegsm
Kortryk, 6.03 0.O0 9.01 12.55 6.11 7.20 direct.
dit Sqttegbh langs denderleeuw naar Aalst
(5.38 's Zaterd.) 7.50 12.06 1.28 5.00 7.51
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. naar Aalst (5.38 'i z.
8.00 12,53 4.45 9.11
Uit Ronsse langs Nederbrakel, Sottegem, Herxele an
Erpe-Meire naar Aalst 6 59 12.00 3.40 8.05.
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Maorse) ai
Aelsl5,45 10,04 4,17 7,12
AELST, 27 FEBRUARI 1886.
Gedurig beschuldigen de liberalen ons van
gezwoorne vijandschap tegen onze Grondwet.
Wij, katholieken, bazuinen zij reeds jaren
lang uit, willen onze Grondwet verscheuren,
ja, vernietigen bij zoo verre dat er niets meer
zou van overblijven.
Duizendmaal reeds werd de ongegrondheid
van deze beschuldiging ontegensprekelijk be
wezen, gelijk ook meer dan duizendmaal op
de klaarste en duidelijkste wijze, proef bij de
hand, werd aangetoond dat onze Grondwet
geene erge vijanden te duchten heeft dan hel
maconniek gespan, samengesteld uit doctri
nairs, radikalen en geuzen.
De liberalen bekommeren zich met 't behoud
otizer Grondwet, gelijk met 't jaar 40. Hunne
woorden en nog meer hunne werken hebben
het sedert lang bewezen en bewijzen Qhet
nog dagelijks. Én wanneer men hunne woor
den en werken herinnert, dan ontvlammen de
gematigde liberalen in grampschap en roepen
met verontwaardiging uit Men lastert ons
Men lastert u Wel men lastert u in 't ge
heel niet men spreekt slechts waarheid. Gij,
heeren gematigde liberalen, niet meer dan de
radikalen en geuzen hebt eenigen eerbied voor
onze Grondwet. Gij aanschouwt ze even als zij
als eene groote fopperij. Indien gij er u in den
schijn genegen aan loont dan is het slechts
wanneer gij 't bewind in handen hebt en haar
dan op uwe manier kunt uitvoeren en er een
wapen van maken om uwe tegenstrevers te
vervolgen, te pijnigen en te folteren.
Maar nu heden dat het bewind u is ontno
men geworden, wat zegt gij en hoe denkt gij
over onze Grondwet
Meer dan ooit zegt en denkt gij dat onze
Grondwet slechts eene groote fopperij is, om
dat uwe politieke berekeningen zulks verei-
schen. Terug aan dit zoo geliefde geldschotePen
gerakendaar ligt den grooten knoop En
om het wéér te kunnen veroveren zijl gij lot
alles bekwaam, zelfs tot de totale vernietiging
der Grondwet
En loochenen heeren doctrinairs is heden
onmogelijk geworden in tegenwoordigheid der
laatste verklaringen van de Flandre libérale
het gekende orgaan uwer kliek
En inderdaad, wat schreef de Flandre libé
rale, eenige dagen geleden Luistert
M. Janson zegt ons dat de herzie-
ning der Grondwet het beste middel
is om de klerikalen voor goed te
kloppen en het lees ongodsdienstig)
onderwijs te redden.
Wij verklaren liet ronduit:
moesten wij die overtuiging
hebben, nergens zouden
meer overtuigde voorstaan
ders der herziening kunnen
ontmoet worden.
Vertelling van V. Seeburg,
nagewerkt door L MERCEL1S.
3® Vervolg.
Do baardeman smeet de kaarten op tafel, en met
oenen spottenden glimlach
Die niet lijden kan van soms al eens te verlie
zen, on hoeft niet te spelen. Daar, en scheiden wij
uit
Neen, neen, we spelen voort, riep Joris, terwijl
bij de kaarten weder opraapte.
Een uurken later had hij heel zijn bezit, op tweo
marken na, verspeeld.
Deze twee marken zullen voor het gelag die
nen, riep de ongelukkige speler, en hij deed geweld
om te lachen.
Ik heb er spijt van, lachte de baardeman ho
nend, en hij keerde zich weer tot zijne vroe
gere speelmakkers, maar de arme duivel speelde
ook zoo dom.
Joris had den bierstoop weer vastgegrepen. Het
was er ook zoo heet, het brandde en gloeide in zijn
hert. alsof en een stuk der hel in zat. Allengskens
eventwel deden de dampen der bierkruik hem zoo
danig verstand en zinnen verliezen, dal hij rond zich
nog wel hoorde klappen, maar niets verslond van
helgene er verteld werd. Weemoedig en halfsluime-
rend wendde hij nog eens de oogen naar de kaarien,
die als verlokkende duiveltjes voor hem schenen te
dansen dan strekte hij de armen over het tafelblad,
liet zijn vermoeid hoofd er op nedervallen, en sliep
Ergo dus, de Grondwet naar den honderd
sten duivel, als wij hierdoor maar aan 't ge
liefde staatsgeldschotelken kunnen terugge-
raken Zietdaar den oorlogskreet der doc
trinairs
En om aan zijne woorden nog meer gewicht
bij te zetten, voegt liet orgaan der doctrinairs
of gematigde liberalen er bij
Als dut was, dan zou de
gansclie liberale partij de ge
dacbten van M. Jansou dee-
len en voorstaan.
Zijn deze verklaringen klaar en duidelijk ge
noeg!.... Tot alles bekwaam als het maar de
gelegenheid terugbezorgt van aan 't geliefkoos
de geldschotelken, buikje sta bij,te mogen lek
ken, trekken en zuigen
De ondervinding leert dus dat wij, katholie
ken, alhoewel wij onze Grondwet als geen
ideaal aanveerden. niettemin hare eenige voor
staanders zijn gebleven.
Wij, katholieken, wij zijn alleen de voor
staanders, de verdedigers onzer vrije instel
lingen.
Het gezonde deel der natie, ziet dit ter oogen
uit, en geen worder dus dat alwie zich met de
welbegrepene belangen des Vaderlands be
kommert, zich gaat aansluiten bij de kathoiie-
ke bewarende partij. Zij immers is het eenige
bolwerk geworden in slaat om de aanvallen
van t maconnismus af te weren en 't Vader
land van eenen gewissen ondergang te red
den
Niehveters Zietdaar den spotnaam dien de
liberalen gedurig naar 't hoofd der Eerw.
Broeders van de kristelijke leering slingeren
Geen onderwijzend geestelijk orde verdient
nogthans min dien spotnaam dan de Eerw.
Zonen van den gelukzaligen Dela Salie, en
het bewijs ervan vinden wij weêr in den
Belgischen Monileur, bij de afkondiging van
de 2® lijst der belooningen toegekend door de
internationale jury der Wereldtentoonstelling
van Antwerpen, voor 't middelbaar vakonder
wijs.
Wij treften onder anderen aan
Gulden eeremelaal aan M. Piron J.-J. (Broe
der Memoire), beslierder van 't gesticht van
Malonne.
Gulden eeremetaal aan M. Van Achter, (Broe
der Achilles), leeraar aan 't gesticht van
Garlsbourg
Gulden eeremetaal aan M. Remacle, (Broeder
.Marcellien), leeraar aan 't St-Jozefsgeslicht te
Brussel
Gulden eeremetaal aan M. Gochet, (Broeder
Alexis), leeraar aan 't gesticht vari Carls-
hourg;
Zilveren eeremetaal aan M. Lechevalier,
(Broeder Materne), leeraar aan ,'t geslicht te
Malonne
Zilveren eeremelaal aan M. Vanden Broeck,
De morgen ontwaakte grijs en treurig, lussohen
de vale dampen die over de moerassen dreven een
lichte nevel hing als een baarkleed boven de weiden,
en grauw en duister keek de hemel naar de wakker
wordende aarde af.
Marten gaf den dronken slaper eenen stoot in den
rug Joris hief het hoofd op en trok de zatte oogen
open.
He riep Marten hem in de ooron, betaal uw
gelag, kameraad, en ga dan uwen weg.
Langzaam kroop de jongen bij die woorden recht.
Zijne oogen vielen op de kaarien die ordeloos op de
tafel rondgestrooid, en deels verkreukeld en tre-
scheurd waren. Had men getwist in den nacht, had
men gevochten Joris en scheen van niets te we
ten het zien van dal ordeloos uileeDgesmeten kaart
spel riep op eens gansch het looneef van den vori-
gen avond in zijn geheugen.
En daarom dan. zei hij spotlachend, daarom
ben ik in uwe hut komen schuilen, om op een kwar
tier tijds mijn geld in de handen van eenen schelm
te zien vallen Ik heb alles verloren Ik ben niets
meer dan een bedelaar
Ja, antwoordde Marlen met gemaaklen ernst,
spelen is al een heel aardig ding Het is zelden goed,
bijna altijd slecht, zal ik zeggen fk heb ook als ik
joug was, zooals gij, menigen stuiver uitgegeven en
verspeeld om die duivelsche kunst aan te leeren
want eene kunst is het, anders niet.
Vragend zag Joris den spreker in de oogen.
Het is gelijk ik u zeg, ging Marlen voort. Eerst
verspeelde ik mijns vaders geld, daarna zijne gan-
sche have, en eindelijk al zijne landelijke bezittin
gen. Ons pachthof was nochtans eene aanzienlijke
hoeve. Daarna ben ik een landlooper geworden, en
heb zelfs eenige maanden het zuur brood van het
verbeleringshuis geëlen. Toen ik weder los en in
vrijheid kwam, nam ik het vast besluit geene kaart
meer in mijue handen te nemen. Tot beden toe heb j
ik mijn woord tamelijk goed gehoudon de kleine I
(Broeder Marcy), opzichter der kristelijke
scholen te Aalst.
Eene lijst van belooningen voor 't lager
onderwijs toegekend, meldt nog 't volgende
Gulden eeremetaal aan de normaalschool van
Malonne, voor de schoolwerken der leerlin
gen;
Gulden ecremetaal aan de normaalschool van
Carlsbourg, voor de schoolwerken der leer
lingen
Gulden en zilveren eeremetalen aan Broeder
Marianus, algemeene Overste, voor zijne pe
dagogische inrichting.
Dus te samen 7 gulden en 3 zilveren eer
metalen welke door de internationale jury aan
de Eerw. Broeders der kristelijke scholen
werden toegekend
Zietdaar een ontegensprekelijk certificaat
van bekwaamheid die de liberale schrijvelaars
moet beschamen.... Maar wat is 't.... die
oSnjap en apuaumuipieqjeeM zedemeesters
kunnen nimmer blozen
De minister van justicie heeft eenen om
zendbrief aan de gouverneurs der provinciën
gezonden, waarin hij laat weten dat hij van
zin is de wet op de onderstandswoonst te
veranderen.
Ten einde die kwestie naar behooren op te
lossen, vraagt de minister het advis der gou
verneurs, der bestendige deputatiën, der ar-
rondissemenis-commissarissen en der steden
en groote gemeenten.
Eene reeks vragen zijn hun gesteld over de
uitslagen der bestaande wetgeving op de
onderstandswoonst, alsook over de gevolgen
die de veranderingen zouden te weeg brengen
welke in de Kamer en door de dagbladen wor
den voorgesteld.
Men weet dat er vooral veel geklaagd wordt
over het gemeene fonds. Te dezer gelegenheid
doen wij aanmerken dat het gemeene of ge
meenzame fonds, niet mag verward worden
met hel gemeente fonds.
Het eerste bestaat in elk der negen provin
ciën. Elke gemeente moet erin betalen inge
volge hare bevolking. Zij kan eruit terug
trekken s/4 van den onderstand die verleend
wordt aan blinden, bewaakte krankzinnigen
en doofstommen, alsmede aan behoeftigen die
sedert vijf jaar afwezig zijn van de plaats hun
ner onderstandswoonst, zonder in dien tus-
schentijd armlastig geworden te zijn van eene
andere gemeente.
Het gemeente-fonds is geheel iets anders.
Dat fonds bestaat uit gelden die voortkomen
van lasten en die sedert hei jaar 1860 verdeeld
worden tusschen de verschillige gemeenten
van het land.
In hel gemeente-fonds worden gestort
75 c/0 van den opbrengst der inkomrechten op
den koffij35 °/0 van de inkomrechten geheven
op vreemd bier, brandewijn en gerafineerd
suiker 35 °/0 van den opbrengst van den
accijns op het bier, den brandewijn, den azijn
hut hier is mijn eigendom, en, al is zij dau ook geene
honderd marken waard, zou ik zo nog niet geerne
kwijt zijn Zij is mijn te huis en mijn le onzer tevens
Joris stond met hangenden kop te midden der klei
ne woning.
En ik, ik heb geen thuis, zuchtte hij treurig,
zelfs geene leemen hut om in le slappen. Om dat
vervloekt spel heeft mijn vader me verstoolen en
weggejaagd
Welnu, mijn vriend,zoek dan op een ander wat
gij verloren hebt. Gij kunt uw geluk nog wedervin-
den heel het leven hebt ge voor u. Spiegel u aan
mij, en weet wel dat ge met de kaarien in de hand
tol niols goeds zult geraken.
Met langzame en gemeten schreden wandelde
Joris door de breede baan. Na aan Marlen den slroo-
per zijn verleer betaald te hebben, waren hem nog
negentig penningen overgebleven Met negentig pen
ningen op zak, een hert dat slecht en zwak, eene
ziel die verstokt en versteend was, kon de ongeluk
kige geene blijde toekomst le gemoet zien. Moede en
radeloos sukkelde bij voort tol in het naastgelegen
dorp waar men juist voor het 11. Misoffer luidde Een
oogenblik kreeg hij hel gedacht ter kerke le gaan,
edoch, dacht bij in zijn eigen, wat zou ik daar gaan
doen Bidden en kan ik niet, en kon ik bel, waartoe
zou dit mij baten De eerste herberg waar hij aan
kwam kon de zwakke jongen niet voorbij.
Voor drij penningen snaps
Brood ook
Neen,
De honger kwelde hem wel, ja, maar eten en
mocht bij niethij en bezat maar eenige centen
meer en moest sparen. Met hel geld dat hij gisteren
verspeeld had, zou hij lang kunnen brood koopen
hebben, edoch waartoe diende hem nu dat droevig
gedacht Meer dan eene lieele uur zat hij voor zijn
glaasjen snaps te droomen, bang van het te ledigen,
en nu en dan maar eens zijne lippen aan het giftige
nat vochtig makende. Gedachten van gramschap,
spijt en hoogmoed bruisten op in zijne ziel, en in-
en deu suiker; eindelijk 41 7, op den ruwen
opbrengst der postkantooren.
1 De Chronique kan maar niet aannemen dat
de liberalen de Staatskas hebben leeg gemaakt;
ze stemden immers, alvorens weg te gaan,
voor eenige millioenen belastingen, zegt het
blad.
Dat is waar, zegt de Patrie.
Maar men moest ook het te-kort dekken,
door da schoolverkwistingen aangegaan, en
I die den 8 Januari 1882, 51 millioen 905 dui
zend 701 fr. beliepen.
In de tweede plaats moest men de reke
ning houden van de misrekeningen der libera
len in de voorziene uitgaven, die zoodanig
juist waren dat men voor het eerste halfjaar
1884, eene te-kort bad van 12 milioen 543 dui
zend 522 fr.
Op die millioenen na, zat de Staatskas vol
goud.... zooals de Chronique beweert.
Handel in Congo.
De heer M. Monet heeft dezer avonden, in
hel Aardrijkskundig Genootschap te Antwerpen,
eene voordracht gegeven over den handel in
Congo, en van hetgeen Het Handelsblad er
over zegt, nemen wij het een en het ander.
M. Monet begon met de lijnen te doen ken
nen die Congo reeds nu aan Europa verbin
den. Sloombooten vertrekken uit Liverpool,
Lissabon en Rotterdam naar Midden-Afrika en
leggen de reis afin 45, 23 en zelfs in 21
dagen.
Weldra zal er ook een stoombootdienst
tusschen Antwerpen en Congoland worden
ingericht.
Dan gaf' de spreker eene zeer dichterlijke
beschrijving van de schilderachtige streken
beneden en boven Vivi, deed de faktorijen
kennen, en zei wat handel de bevolking er bij
middel van verruiling drijft.
Van Banale tol Vivi doet een stoomboot
van den Vrijen Congostaat regelmatig dienst.
Boma is liet middenpunt van den congoschen
handel, het Antwerpen van Congoland.
De Ingang van den Congostroom vereischt
eene groote kennis der stroomen en der win
den.
De afrikaansche reiziger deed ook de pro-
dukten kennen welke Congoland put uit de
drij rijken der natuur.
Dierenrijk. De olifant, alhoewel tot andere
streken van Afrika behoorende, dringt soms
in geheele troepen tot Congo door. Tijdens het
verblijf van den spreker aldaar, werden twee
dikhuiden gescholen.
Men heeft ten onrechte beweerd dat er in
Congo geen vee bestaat. Van over tien jaar,
werden in Congoland meer dan 50U ossen,
talrijke kudden schapen en geiten gekweekt
en ter markt gebracht. De spreker kocht zelf
een schaap voor 13 franks. Een os welke
langs de laktorijen met de stoomschepen van
den Staat verzonden was, werd aan den prijs
van 475 franks verkocht.
wendig vervloekte hij, niet den drift tot spelen
die hem ongelukkig gemaakt, maar het blinde lot
dal hem zoo standvastig en trouwloos den rug had
gekeerd.
De plechtige Mis was uit. Het meeste deel der
buitenlieden, die den dienst hadden bijgewoond,
spoedden zich recht naar huis, want hel was wer-
kendag eenigen maar kwamen, in 't voorbijgaan,
de herberg binnen. Tusschen hen bevond zich een
boer die, uren in dt) ronde, slecht befaamd was bet
was immers een woekeraar, een smokkelaar van de
ergste soort Kwam bij somtijds 's werkendaags naar
de kerk, dan was het alleen om den schijnheilige uit
te hangen,en bij zijne mededorpelingen zijnen slech
ten naam wat weg te nemen ofwel om de gelegen
heid te vinden van met den eenen of anderen vreem
deling in het dorp kennis temaken, en te kunnen
woekeren en geld winnen.
Soort zoekt soort, zegt men dikwijls, en slechte
kerels hebben gewoonlijk gauw kennis met elkan
der. Geen wonder dan dat Joris, na eenige oogen-
blikken, vertrouwelijk met den woekeraar te klap
pen zat Joris vertelde hem keel zijne geschiedenis,
hoe zijn vader hem voor het spel zoo meedoogenloos
aan de deur gezel had, hoe hij nu verlaten en onbe
kend ronddwaaldde, zonder te welen waar henen of
wat aanvangen, vermits hij maar eenige penningen
meer bezat.
De andere xag eene wijl strak en sprakeloos voor
hem henen, gelijk iemand die zijne zaken overweegt
berekent en natelt.
Is uw vader oud
Zestig jaren.
Gezond
Ik denk niet dat hij nog tien jaren te tellen
heeft.
En behoort u dan bel pachthof
Ja, hel pachthof en vaders geld er hijen onze
oude heeft eene zware beurs klinkende munt.
Daar kan men al iets voor doen, antwoordde
de andere op koud berekenden toon. Eenen deze
g Plantenrijk. De palmboomen zijn in Congo
ontelbaar. Zij leveren er in overvloed eene
noot op waar uit men palmolie trekt. Deze
olie wordt in Europa gebruikt voor het maken
van reukwerken en zeep. Uit het sap van den
palmboom wordt een aangename drank be
reid, die ook in Europa den fijnslen smaak
zou voldoen.
De arrachine is iri Congo ook overal in aan
zienlijke hoeveelheid voorhanden, 't Is eene
soort van amandel, waaruit olijfolie wordt
getrokken.
Eene vezelachtige plant die in deze streken
in wilden staat overvloedig groeit, wordl
verwerkt tot eene soort van russisch leêr;
men bereidt er zeker weefsel van voor het
maken van mandjes, korven, enz.
De caoutchouc levert eenen oogst op waar
men zicli geen denkbeeld kan van makeri.
Geheel Congoland loopt er om zoo te zeggen
van over.
Het verfhout is ook door gansch de streek
in overvloed te vinden.
In zake van fruitboomen, moet worden ge
meld de banaanboom, die eene vrucht ople
vert waarvan men het brood van den wijze
maakt, een zeer gezond voedsel voor de Euro
peanen.
In geheel Congo groeit het katoen in wilden
staat, alsook de tabak, die door gansch Afrika
is verspreid.
De congosche tabak is van uitmuntende
hoedanigheid. Spreker heeft er cigaren van
gesmoord, en hij bevestigt dat zij zeer goéd
waren.
De boabab is een reusachtige boom, soms
danig dik de schors van dezen boom, die in
Congo overal wordt aangetroffen, dient tot
het maken van papier.
Al de europeesche groenten, radijzen, sa-
laad, kooien, enz., uitgenomen de ajuin,
groeien in Congoland zeer weelderig op. De
spreker heeft er met den besten uilslag proef
nemingen van gedaan.
Men heeft met het allerbeste gevolg in deze
streken de kweekerij begonnen van den aard
appel, den mais, de boenen, enz. Er worden
zelfs wijngaardplanten uil Madera aangebracht
en deze ook beloven veel voor de toekomst.
Er ontbreekt aan die streken niets dan be
kwame armen en doelmatige werktuigen, om
onmiddelijk de heerlijkste plantagiën van
gansch de wereld te bekomen.
Zoodanig rijk is de grond, dat hij uit zijne
eigene natuur drie oogsten per jaar oplevert
Delfstoffen. Ijzererts is op veel plaatsen in
den grond te vinden.
De Congoneezen zijn zeer handeldrijvend,en
bij de verwisseling hunner waren, leggen zij
eene groote behendigheid, zells allerlei listen
aan den dag.
Welke koopwaren kan Belgie nu zoo al naar
Congo zenden.
De congosche negers zijn verzot op gewee-
ren en poeier op kleerstoffen, vooral diegene
van roode kleur pelers, juweelen, bellen,
messen, tellooren, aardewerk, knoppen, pij-
dagen, zal ik waarschijnlijk voor handelszaken in uw
dorp moeten komen. Bevind ik daar dat uw fortuin
wezenllijk zoo groot is, als gij zegt, dan kan ik u
geld borgen, totdal uw vader dood is. Dan zult ge
rijke pachter zijn, en alle kans hebben om mij het
geleende geld terug le geven.
Joris zijn oogen begonnen van innigo genoegen te
schitteren
Als ik jaarlijks duizend marken had, zei hij
lachend, dan zou ik door de wereld kunnen rollen,
zonder schup of riek in de hand te nemen, of mijnen
rug naar hei werk te zetten lk zou daarbij al eenen
malschen stuiver met de kaarten kunnen winnen
want verliezen, en blijven verliezen, dal ware hek
serij.
De pachter knikte toestemmend.
Juist gelijk gij zegtmen moet den kop niet
laten hangen voor eenen enkelen kwaden dag. Het
spreekwoord zegtna regen komt zonnescbijo, en
na lijden verblijden.
Zoo brachten zij samen den gauschen voormiddag
met drinken en onderbandeion over. De woekeraar,
wel ziende wal eenen vellen visch hij voor zijne
nellen had liggen, nam de gelegenheid te baat om
Joris eenig geld in leening te geven, dat hem vooir
eenigen lijd boven water zou houden. Daarna namen
zij afscheid na elkander de hand gedrukt en vrien
den tot der dood genoemd te hebben
Eenige dagen later was de slimme boer in het
dorp van Joris. Zijne zaken waren er gauw afge
daan. Er bleef hem niets meer le overleggen, dan
het slachtoffer, dat hij in zijno netten had, slillekens
de keel toe te wriengen en te verworgen. Hij moest
van Joris eenen schuldenaar maken, die meer leeneo
zou, dan hij fijn betalen kon. Met de gewone spits-
vinnigheii, die bij dikwijls reeds in dusdanige be
driegerijen aan den dag had gelegd, bad de vuige
woeker aar alles overwogen en berekend Joris zijd
fortuin was een rijk kapitaal, dat eenen schoonea
percent zou opleveren.
Wordt voorlfisefj.
