4Iste Jaar.
Zondag, 19 September 18116.
/V 2088.
IJZERENWEG. VERTREKUREN UIT AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
Allerbelangrijkst liericiit.
Aan onze geachte
abonnenten.
Algemeen stemrecht
Vrijmelselarij.
Sioppebouw.
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
Hofstade.Gysegem, Audegem, Dendermondc, Zelo, Lokoren
4-50 6-33 8-45 11-08 3-06 6-02 7-15 9-48.
Mechelcn. 4-501 6-331 7-30d 8-lld Exp. 1«2<3«kl. 8-451
12-DOd l-04d Exp. 1* 2# 3* kl. 2-45d 3-061 6-0-21
7.15 9 48.1 i0-18d Exp. 1* 2* 3* kl.
Antw. 4-50t 6-331 7-30d 8-lldExp. 3kl. 8-451l-04d Exp.
1* 2* 3' kl. 2-45d 3-061 5-58d 6 021 9-481
10-18d Exp. le 2' 3' kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 25 7-30 8-11 E 3 kl. 8-33
10-20 dir. 12-00 1-04 E 3 kl. 2-45 4-51 E 3* kl
5-25 des zond.) 5-58 7.47 en 8-47 direct 9-19 10-11 E 3 kl.
Leuvon, Thienen, I.uik, Verviers 4-25d 4-5016-3318-1 ld
E3 kl. 8-451 8-33d 12-OOd l-04d Exp. 1' 2" 3J kl.
2-45d 5-58d 8.47d direct 9-19d 10 1,1 E 3 kl.
Gent, (5-00's vriid 7-03dir. 7-57 E3 kl. 8-45 10-13
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-03 6-39
9-49 10-32 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
(1) Non. De letter t beteckent langs Termonde en de
Brugge, Oostende. 7-55 Exp. 3 kl. 10-13 12-21
12-40 0-00 dir. 3.08 E 1# 2* 3« kl. 6-39
Doornyk, Nouscron, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-45
12-21 12-40 3-08 3-37 Exp. 6-03 6-W
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. lange Alh) 5-52 7-30 8.11
E. 3 klas lol Denderleeuw 12-00 2-45 5-58
Nmove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 3-52 7-30 8-11
E 3 kl. tot Denderleeuw 12-07 2-45 5-58 9-19
Bergen, Quiévrain 5-52 7-30 8-11 E 3 kl. tot Denderleeuw
12-07 2-51 5-58
Engbien Braiue, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraerds
bergen 5-52 7-30 8-1 1 E 3 kl. tot Denderleeuw 12-07
2-45 0-00 5-58
Herzele, Sottegem, Nederbrakel en Ronsse, langs Erpe-
Meire. 4.58 7.35 12.18 6.03
Moorsel,Opwyck,Mechelen,Antwerpen 4,46 9,08 3,14 6,16
letter d langs Denderleeuw.
ANNONCENPR1JS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op Z** bladz.50 cent.
Calque Saam.
WAAR AELST ÜIT
Ath 6.48 10.24 1.18 4.06 8.02 9.15
Antw. 5.05 6,29 9,10 E 3 kl. 9.53 10.50 E. 3 kl. 12-28
1.10 en 3-07 E.3 kl. 4.37 5.52 6.43 en 8-25 E. 3 kl.
Brussel 6.20 direct 7.20 E 3 kl. 7.31 9.33 11.08
11 55 2-00 3.00 E 3 kl. 4.43 5.58 dir. 7.31 8 10
8.419.52 E. 3 kl. (des zondags 11.46)
Dendermonde 4-10 'szaterd. 7.05 9.42 11.34 2.24
5.28 8.27 9.24.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.49 9.51
Gent 6.35 7.39 E 3 7-43 9.40 11.07 12.31 E 3 4 53
4.20 4 33 E(4.46 's zond) 5.04 7.12 8.11 dir. 8.26 9.40 E3
Lessen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.25 9.35
Lokeren 6.33 8.43 10.57 1.46 4.44 7.55 8.45
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.48 9.17 10.19
Oostende 5.35 6.20E.3 kl. 9.08 11.12 11.56 en 2.53 E 3 kl.
6.05
dit Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braine-
ib-Comte 5.52 8.12E 8.52 11.18 2.22 5.40 6.59
DIT GKERABRDSBBRGRN NAAR
Maria-Lierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vry«l.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.48 5.50 E 8.51
DIT DbNDERLBEÜW NAAR
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, Ansegem
Kortryk, 6.09 O.üO 9.01 12.56 6.11 7.20 direct,
UIT SOTTEGBM LANGS DENDERLEEUW NAAR AALST
(5.38 's Zuterd.) 7.50 12.06 1.30 5.00 7.51
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. naar Aalst (5.38 's x.
8.00 1,08 4.47 9.20
Uit Ronsse langs Nederbrakel, Sottegem, Herielo en
Erpe-Meire naar Aalst 6.59 12.00 3.40 8.05.
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Meorsel en
Aelst5,40 10,04 4,17 7,10
AELST, 18 SEPTEMBER 1886.
In 1846, dus veertig jaren geleden,
werd De Denderbode gestient door
onzen achtbaren voorganger, den heer
Adolf Bijl.
Tweemaal werd het formaat door
hem vergroot daar de groote uitbrei
ding die De Denderbode door de gene
genheid des publieks had verkregen,
hem toeliet die opofferingen le doen.
Het is onbetwistbaar dat het week
blad nimmer beantwoordt aan de
hedendaagsche noodwendigheden; het
volk wil thans spoediger ingelicht en
bericht wezen over de daadzaken en
feiten die zich dagelijks voordoen.
Immers, ook de geleerdheid is op
onze dagen meer verspreid en talrijker
worden ze dus aangetroffen dezen die
tot lezen lust gevoelen en zich hierdoor
meer en meer willen onderrichten.
De belangen van landbouw, nijver
heid en koophandel vergen ook dat
men spoediger bericht zij over den
gang der handelszaken, over den op-
of afslag der verschillige koopwaren.
Om op onze beurt aan de sleeds aan
groeiende genegenheid die ons blad
bij 't geëerd publiek blijft verwerven
en ook om aan de noodwendighe
den van onzen tijd te beantwoorden,
hebben wij besloten De Denderbode
tweemaal ter "week uit te geven
zonder eenige prijsvernieei*-
derin^.
Xe rekenen dus van eersten
October aanstaande zal De Den
derbode dus verschijnen den Zaterdag
en Woensdag avond, onder de dagtee-
kening van den Zondag en Donderdag.
Het formaat zal een weinig verminderd
worden, doch het zal evenwel de
grootte behouden van 't meeste getal
der nieuwsbladen.
Over 't programma van De Den
derbode hoeven wij heden niet uit te
wijden, het is genoegzaam gekend.
Alleen willen wij er bij voegen dat
wij ons altijd zullen beieveren om er
getrouw aan te blijven.
Verder zullen wij alles aanwenden
0p eenen der koudste dagen van do maand Januari
18... stonden omstreeks den middag, in eene der
drukste straten van Parijs, eene menigte menschen
voor den prachtigen winkel van eenen bloemist,
ondanks den donkeren en treurigen hemel, de wel
riekende uitstalling te bewonderen. De bloemen door
eene zachte lucht verwarmd, vermengden hare
schitterende kleuren en aangename geuren, en sche
nen den jaloerschen winter uit te dagen en de
naderende lente tot zich tc roepen, terwijl zij aller
blikken als betooverden. De nieuwsgierigon bleven
staan, gingen weer voort, volgden elkander op; doch
één kind scheen den kouden wind en de vorst niet
to gevoelen, en zijne bewondering was zoo onwan
kelbaar, zoo volhardend, dat hij aan het voetpad
vastgewortelden aan de winkelramon gehecht
scheen.
Dat kind, negen of tien jaar oud, was tamelijk
warm gekleed zijn bleek en teeder gelaat droeg de
uitdrukking eener kwijnende droefgeestigheid; lange
blonde haarlokken hingen tot op zijne schouders en
omgaven op eene bevallige wijze zijn natuurlijk,
openhartig uiterlijk do arme kleine bibberde over
al zijne ledematen, en zijne rozeroode lippen waren
onophoudelijk in beweging, zoozeer dat eene zenuw
achtige rilling, als door de gedachten, die zijn hart
deden kloppen. De voor het publiek tentoongestelde
heesters ontvingen van hunnen jeugdigen vriend de
mildste liefkozingen, maar onder alle boeide een
prachtige camelia zijDe oplettendheid, zijne begeerte.
Het was een Japaosche camelia, van dne voet
hoogte, en waarvan de talrijke bruine lakken, be
laden met groene, glanzende, langwerpig ronde
om ons blad voor den lezer zoo nuttig
en aantrekkelijk mogelijk te maken.
Wij hopen dat onze geachte abon
nenten onze mededeeling met genoe
gen zullen vernemen, en wij, in tegen
woordigheid der nieuwe opofferingen
tot de welke wij ons verplichten, niet
alleen hunne genegenheid zullen blij
ven behouden, maar ook deze verwer
ven der katholieken van de Stad en
't arrondissement Aalst
Het algemeen stemrechtZietdaar het
wondermiddel door de socialisten aangewezen
om de crisis te verhelpen die ganscli de wereld
door met altijd meer hevigheid blijft voort
woeden.
Wanneer elkeen kiezer zal wezen, bazuinen
zij op alle toonen uit, dan zal alles vooruit
gaan, dan zal de crisis eindigen, dan zal er
geene armoede of gebrek meer geleden wor
den, in een woord, de wereld zal dan in een
oprecht luilekkerland herschapen worden,waar
men niet weten zal wat lekkere spijzen en dran
ken uit te kiezen om zich naar hartelust te ver
zadigen
Zoo beweren het de socialisten maar ja,
maar.... laat ons eens onderzoeken wat de
werklieden der landen waar dit stelsel bestaat
zoo al gewonnen hebben en of ze daar geluk
kiger zijn dan daar waar het niet aangenomen
werd
Nemen wij Frankrijk en Duitschland, twee
naburige landen tot voorbeeld:
In Frankrijk bestaat het algemeen stemrecht
't is te zeggen, alle man, zoo wel de werkman
als de landbouwer, de nijveraar als de koop
man, de rentenier als de ambtenaar bezitten
er het stemrecht.
Nu is de werkman, de arbeider er gelukki
ger, is de loon er liooger dan bier in België
Integendeel de werkende volksklassen klagen
er heviger dan hier te lande.
De werkstakingen die onophoudend in alle
de gewesten van Frankrijk uitbersten, getui
gen genoegzaam dat de werklieden er in geen
luilekkerland leven, gelijk de socialisten het
beloven.
Het is dus onbetwistbaar dat de fransche
werkman, ofschoon hij liet algemeen slem-
recht bezit, anders gezegd, de remedie tegen
alle de kwalen waaraan de samenleving lijdt,
veel meer te beklagen valt dan den Belgische.
In Duitschland zijn de werklieden niet min
te beklagen ondanks liet algemeen stemrecht
er ook beslaat. De mindere standen leven er
bijna in volle ellende. Jaarlijks verlaten dui
zenden en duizenden duitschers het Vaderland
om in den anderen wereld de korst brood te
gaan zoeken die het Vaderland hen niet ver
schaffen kan.
Neen, liet algemeen stemrecht zal of kan de
lieerschende crisis niet verhelpen liet kan
den huidigen toestand alleen verslechten daar
bladeren, op eenigen afstand van elkander geschei
den, bloemen droegen van eene levendige, schitte
rende roode kleur. Do blikken des kinds waren
onbeweeglijk op die rijke struik gevestigd.
De glazendeur des bloemkweekers werd eensklaps
geopend en eene rijk geklcede dame trad den winkel
in, die weer aanstonds door eenen livreibediende
gesloten werd. Het kind steeds in zijne mijmering
verdiept, sloeg geen acht op de aankomst der juf
vrouw, en, met de kin tegen de glazen gedrukt, ging
het voort de bloemen te beschouwen.
Hebt ge aan mij gedacht? zeido de jonge vrouw,
plaats nemende in eenen leuningstoel, dien de
bloemist haar haastig aaubood.
Zeker, mevrouw do markiezin, ik heb uwe
gansche bestelling ontvangen, en eene verrukkende
keuze, die u zal verleiden
Gij zijl een man van uw woord ik zie het.
Ook zal ik nog eindigen mol mij bij u tc ruïneeren.
Mevrouw de markiezin zal zich slechts arm
maken door aalmoezen te geven zij is zoo goed.
Mijnheer Nicolas, geen vleierijen, als ge mij
voor klant wenscht te houden.... Maar zie, zog mij
toch eens, als 't u belieft, wie is die kleine jongen,
dien ik zoo dikwijls aan uwe deur ontmoet, en daar
nu weêr voor 't venster staat
't Is een arm kind, mevrouw, en even als u,
een hartstochtelijk minnaar van bloemen, zoo 't
schijntwant hij brengt hier urenlange bezoeken.
Verbeeld u, als ik eenige verslenste bloemen weg
werp, dan raapt hij die met zorg op, beschouwt ze
langen tijd en neemt ze dan mee, ik weet niet waar
heon.
Arme kleine Ha ha welk een schoone
camelia sinds wanneer hebt gij dien En gij
spreekt er mij niet van 0 wat is hij schoon
De markiezin was haastig opgestaan, en naar de
plant geloopen, om die van dichtbij le beschouwen.
De bloemist nam met beide banden den pot op,
waarin de camelia stond, en plaatste dien voor de
het de werkende klassen tot de politieke twis
ten zou opleiden en ze aldus le dikwerf aan
den arbeid onttrekken, tot groot profijt van
drankverkoopers en kroeghouders
Wij herhalen het de lieerschende crisis kan
slechts verholpen worden door eene ernstige
godsdienstige, zedelijke en verstandige opvoe
ding der werkende volksklassen, gepaard aan
kristene liefdadigheid beieverd om den toe
stand des volks te verbeteren
Binnen weinige dagen zal de lijst uitgegeven
worden van alle de personen die, in ons land,
sedert 1830, bij de vrijmetselarij werden in
gelijfd.
Die veropenbaring jaagt de geuzerij eenen
onbescbrijfelijken schrik op 't lijf en doet haar
vuur en vlam spuwen van woedende gram
schap.
Het zal uiterst belangrijk en leerzaam wezen
de namen ie kennen der hooge ambtenaren,
rechters, beambten, officiers, professors,
schoolmeesters, apothekers, geneesheeren,
advokaten, nijveraars, kooplieden, winkeliers,
enz., die 't orde van truweel, winkelhaak en
schootsvel aankleven.
Waarom al die gramschap Is de vrij
metselarij dan die liefdadige, menschlievende,
onberispelijke instelling niet, gelijk men het
beweert
Indien dc vrijmetselarij alleen liefdadigheid
en menschlievendheid tot doel heeft, wat
kwaad kan er dan in bestaan de namen der
truweelgasten te veropenbaren
Waarom zijn de vrij witsel aars, die voor-
staanders van 'l liclit, dan toch zoo schroomelijk
bevreesd hunne namen te zien afkondigen
Waarlijk dat gaat ons verstand te boven
Radikalen en doctrinairen gaan immer voort
met elkander van die lieftalligheden naar 't
hoofd te slingeren die ons een staaltje leveren
van de oneenigheid die tusschen hen bestaat,
wel te verstaan, zoo lang er geene kiezing voor
de deur staat.
La Réforme, het orgaan der liberale associ
atie van Brussel, schreef onlangs 't volgende
De veropenbaringen van het werk-onder-
zoek hebben ons, eenige dagen geleden,
doen zeggen dat de onwetendheid
der doctrinairen in zake
van werknianftkvvestiën zoo
groot is, dat men ze dikwijls moet be-
schouwen als nog l>eestiger dan
kwaadaardig.
De Précurseur, het officieel orgaan der
Antwerpsclie liberalen, is over deze beoor-
deeling ontevreden. Om hem te voldoen zou-
den wij misschien moeten verklaren hebben
dat de doctrinairen nog kwaadaardiger zijn
dan beestig. Is dat het gedacht van den Pré-
u curseur Het kan wel zijn. Hij kent ze beter
«dan wij.
En men bemerke wel dat de doctrinairen
niet nalaten op hunne beurt dergelijke lieftal
ligheden naar 't hoofd der radikalen te slinge
ren...Maar dat zal niet beletten dat zij bij de
markiezin. Toen begonnen de oogen van den armen
kleinen zich te bewegen en volgde met ongerustheid
en verdriet de bewegingen des bloemkweekers.
Prachtig, verrukkend schoon zeide de mar
kiezin. Gij zult mij daar eenen zotten prijs voor
vragen
Neemt u hem
Ja, zeker.... ik zou er nacht en dag van droo-
uien... Maar neen, zeg mij niet hoeveol hij kostik
zou mij kunnen bedenkeu ik word zoo dikwerf
beknord om uwent wille; en het is niet ten onrechte;
want ik alleen verbruik meer bloemen, dan oen gan
sche zwerm bijen Goeden dag,....
Frans, zeidc zij lot haren knecht, neem die plant
op. Goeden dag, Mijnheor Nicolas zend mij uwe
rekening der vorige maaDd want in alle gevallen,
moet men toch zijne dwaasheden betalen.
Mevrouw is mij niets meer schuldig dan duizend
frankeu.
Inderdaad tot weerziens.
De jonge vrouw verliet den winkel des bloem
kweekers, en in 't voorbijgaan eenen weiwillenden
blik werpende op het arme kind, vervolgde zij haren
weg. De arme kleine boog plotseling het hoofd, om
twee dikke tranen le verbergen. Vervolgens, toen
hij den knecht zag voor hem uitgaan, die naast zijne
meesteres de plant droeg, slaakte hij een zucht, dien
hij reeds lang verkropt had, en de wanhoop teekende
zich op zijn gelaat.
Eensklaps zette bij 't op een loopen achter do
markieziu, hield dan stil, raapte eenen gebordnurden
zakdoek op, die uit den moffel der schoone dame
gevallen was, haalde haar in, en sprak met eene
ontroerde stem
Mevrouw, hier is uw zakdoek, dien gij zoo
even hebt laten vallen.
Ha mijn vriendje, dat is braaf van u gij zijl
een eerlijke jongen en verdient eene belooning. Èr is
veel geld in de punt van mijn zakdoek, en zoo gij
dien gehouden hadt...
eerste kiezing de beste alle die bloedige belee-
digingen zullen aan kant schuiven om weêr
hand aan hand, tegen den gemeenen vijand op
te trekken.
En zeggen dat doctrinairen en radikalen be-
weeren dat zij 't monopolium der politieke
eerlijkheid en zedelijkheid bezitten
Mijnheer den Opsteller van De Denderbode,
Sedert verscheidene weken ben ik gekwollen
door belanghebbende vrienden om een woord
te zeggen of te schrijven over het vraagstuk
van den hophandel maar bezonderlijk van den
hopbouw den welken men beweert te kwijnen,
onder de duisterste kleuren afschildert, met
domme en booze misdaden belaadt, die de
vernietiging van den rijkdom der stad Aalst en
der omstreken moeten teweeg brengen.
Persoonelijke redenen hadden mij weder-
houden hier tusschen te komen.... De groote
ontsteltenis welke ik thans door de nieuwe
ingevoerde verordeningen in het hoppeland
bestatig doet mij van besluit veranderen.
En vooreerst kwijnen de hophandel en de
hopbouw.
Indien ik nog vlaamsch versta, wilt kwijnen
zeggen: in werkeloosheid verkeeren, vermin
deren van bestaan, krachten vervallen, te niet
gaan. Nu, wie met den toestand bekend is van
den hophandel, weet dat het hier heel anders
gaat. Zonder de archieven van de Sint-Rochus-
maatschappij te raadplegen,durf ik vaststellen,
dat het getal handelaars in tien jaren tijd met
verscheidene eenheden is aangegroeid, dat zij
hunne zaken aanhoudend uitbreiden, nieuwe
harsten aanleggen, nieuwe persen stellen en
bovenal jaarlijks meer en meer facteurs in
dienst nemen welke reeds een oprecht legioen
uilmakenen men zal komen zingen dat de
hophandel vervaltVervalleneen nijverheids
tak wier bewerkingen onafgebroken vermeer
deren en in weinig tijds verdubbeld zijn. Het
zelfde moet gezegd worden van den hopbouw:
Hier is de uitbreiding en vermeerdering over
groot, tegroot, onschatbaar wie daaraan twij
felt kan het liclu der zon ook loochenen. Eh
welwat bewijst dit alles Dat de hophandel
en hopbouw de winstgevendste bewerkingen
daarstellen die er thans konnen uitgeoefend
worden, dewijl zij jaarlijks in zoo overgroote
maat nieuwe bijtreders en winstzoekende be
oefenaars vinden. Dit is onweèrlegbaar.
Gelijk men ziet bestaan er geene redenen om
die stormkreten aanteheffen die ons toegezon
den zijn, noch om het land in gevaar te ver
klaren....
En nochtans liet is bewezen, zegt men en ik
geloof zulks, dat de Aelsstersche hoppe de
goede hoedanigheden en eigenschappen niet
meer bezit van vroeger en die haar eene
wereldberoemde faam verworven hadden dat
zij bijgevolg min gezocht wordt en het ver
trouwen van in en uitlandsche koopers eenig-
zins verloren heeft.
Volgeern trede ik dees voorstel bij, maar
doe ter loops opmerken dat zulks geschied is
in weêrwil van al de verordeningen op 't stuk
Ik ben de zoon van een eerlijk man, mevrouw.
Ja, maar ge lijdt vee! koil onder die dunne
kleederen ziedaar mijn beste, neem die twee goud
stukken en maak er een goed gebruik van. Dit zeg
gende, deed de markiezin den knoop uil den zakdoek
en bood hem twee gouden louis aan
Dank u, mevrouw, mijn vader heeft mij verbo
den geen ander geld aan te nemen, dan dat wat ik
verdienen zal, als ik zal kunnen arbeiden.
En welk ambacht leert gij, vriendje
Vader is schilder, maar hij is bijna blind ge
worden en kan voorziclizelven niets meer verrichten.
Hij geeft mij les, en dal is alles.
En welk genre studeert gij
De bloemen....
Ha daarom slaat gc dan altoos voor den win
kel van mijnbeer Nicolas... Arm kind, gij kom', alzoo
bij den bloemist uwe indrukken zoeken
Ja, mevrouw, stamelde de jonge kunstenaar, en
hij wierp eenen treurigen blik op den camelia.
Gij hebt dus geene bloemen voor uwe studiën,
mijn beste
Helaas, mevrouw vader kan mij ternauwer
nood mijno pollooden, verwen, doek en papier ver-
scbaflen... Wij zijn zoo behoeftig de bloemen zijn
veel te duur voor ons..daarom ga ik dagelijks bij den
bloemist Daar beschouw ik, studeer ik, en daarna
werk ik volgens mijne herinneringen Ach de win
ter is zoo een hard jaargetijde
En welke bloemen ziel gij 't liefste
Ik zie ze alle gaarne! alle, hernam het kind met
geestdrift, maar er was er eene, die mij schooner
toescheen dan alle andere.
Is die er dan niet meer
De arme kleine wondde hel hoofd naar den came
lia, en mompelde
Neen U hebt zo meégenomen... U zijl wel ge
lukkig.
De markiezin had cone van die gelukkige gemoeds
bewegingen, die 't hart zoo goed doen de glans
door de stad voorgeschreven en min of meer
nageleefd, in weêrwil van het mark, het lood,
de keuring, de klassering en andere kwel-
maatregelen welke eene inbreuk daarstellen
op de vrijheid van handel en nijverheid en tot
niets gediend hebben dan om slechte en ver
dachte waar als voor goede te doen doorgaan,
het bedrog de vervalsching te bedekken en, om
zoo te zeggen, te wettigen.
Het ware te wijdloopig de menigvuldige oor
zaken te bespreken welke tot het ontaarden
der Aelstersche hop en tot het verminderen
der zeiver goede hoedanigheden medegewerkt
hebben en medewerken; niettemin zal ik er
eenige aanhalen om te doen zien, dat de hop
bouw hierin niet alleen plichtig is dewijl deze
oorzaken ontstaan door de daad der kooplién
door de daad der boeren en door de vrijheid en
den onweêrslaanbaren gang der zaken.
De Sint-Rochus-Maatschappij zal, denk ik,
niet beweeren dat de handel van Aelst teene-
maal onschuldig is. De stof is te overgevoelig
om met opene brieven vrijlijk behandeld te
worden, en ik zou oneindig leed lijden moest
een mijner talrijke vrienden in den handel zich
vermoed denken. Nochtans, indien men mij
moest tegenspreken zouden wij onze kronijk
openen en bekend maken wat er aldaar ge-
heimeJijk is aangestipt, ik zou den lezer ver
zenden naar een brief opgenomen door den
Huisvriend, den 29 Juni laatst, uit Teralphenen,
met veel kennis der zaak geschreven en die
onbeantwoord blijft. Wat mij overigens onbe
twistbaar schijnt is, dat het erliarsten der
hoppe door de handelaars niet uitsluitelijk is
aangenomen ter bevordering der goede hoe
danigheid, en dat deze bewerking niets aan de
natuurlijke eigenschappen der vrucht bijzet,
't welk onontbeerlijk is om het uitwerksel te
geven tot liet welk de Schepper dees kostelijk
voortbrengsel heeft bestemd. Niet vergeten
ook dat wij in de eeuw van vervalsching en
scheikunde leven en zoo wel men kunstig
de vruchten doet opgroeien men ook kunstig
vruchten of soort van vruchten maken kan.
Dat vele boeren, sedert eenige jaren, van de
oude regels voor plukken en droogen zijn af
geweken kan ook niet geloochend worden.
Door de ongeregelde vermeerdering van den
hopbouw zijn er tot het plukken een oprecht
leger menschen benoodigd uit vreemde plaat
sen herkomstig meest altijd onbehendig. Deze
even als de plukkers op het stuk of per kilo,
thans ook ingevoerd, zoeken bovenal veel
werk afteleggen en trekken te gelijk stelen en
bladen op de mande gevuld te zijn. Goed is't van
te zeggen, dat deze slechte bewerkingen in de
nieuwe aangelegde hopstreek meest geschie
den. Het geen nog meer kwaad aanricht is het
slecht droogen. Sedert dat de boer zijne hop
niet meer op zoldereenigen tijd bewaren moet,
sedert dat hij dezelve altijd kan verkoopen bij
het plukken, zoeken er vele dezelve maar zoo
te droogen om aanvaard te worden, en in de
jaren van duurte en groote vraag wordt dezelve
half en min droog op den harst gekocht. In
1875, was ik getuige bij eenen verkoop. Eene
arme planter was aan 'l droogen terwijl de
facteur in kwam deze aanvaarde de hop en
stond toe, hetgeen ten andere als voorwaarde
gesteld werdliet vuur aftetrekken. De hop ver-
kwam op haar gezichtde gedachte aan de goede
daad, welke zij overwoog, scheen zich op hare ge
laatstrekken te weerspiegelen.
Hel spijt mij, vriendje, hernam ze na een kort
stilzwijgen, u een oogenblik verdriet te hebben aan
gedaan neem deze camelia en bewaar hem lot aan
denken onzer ontmoeting.
Op eenen wenk van zijne meesteres, overhandigde
de knecht den kostbaren bloempot aan den jeudigen
kunstenaaren de arme jongen, na zijne plotselinge
verbazing tol zich zelve gekomen, zocht te vergeefs
zijne weldoenster... zij was verdwenen.
Den 3i'"n December 18. vijftien jaren na hetgeen
wij boven verhaalden, trok eene op den Boulevard des
Italiens tentoongestelde schilderij de aandacht der
wandelaars. Die schilderij vertoonde de broeikas
eens bloemkweekers. vol planten, struiken, bloemen
en bladeren, met eene bewonderenswaardige kunst
op het doek gebracht, cn met eene weergalooze zui
verheid, met eene treffende waarheid geteekend. De
bloembedden van alle werelddeelen schenen hunne
schoonste voortbrengselen verkozen te hebhen, om
de uitstalling te versieren, waarop men de naam las
van eenen beroemden bloemkweeker Nicolas.
Ieder bewonderde het keurig penseel des schil
ders, die, om de geheimen der naluur meteene zoo
volmaakte wezenlijkheid in al hunne bijzonderheden
te schetsen, voor zijne studie den ganschen schat
zijner jonge jaren, al di n moed eener onweerstaan
bare roeping had moeten aanwenden.
Eene jonge dame zat in den winkel des bloem-
kweekeis, en een arm, slecht gekleed kind, stond
builen, als 't ware gehecht aan de glasruiten, waar
van het ijs door zijn warmen adem, deed smelten.
Langzamerhand werdeD de wandelaars zeldzamer.
Hel was omstreeks 6 ure 's avonds het uur waarop
de straten ledig worden en ieder fatsoenlijk menseh
huiswaarts keert cn gaat eteD, de rijke om te genie
ten, de arme om te loven.
(wordt voortckit.)
