NIEUWS- EN AAk.tONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag o Maart 1887,
10 centiemen per nummer.
41s,e Jaar, 2155.
ABONAEMENTPRIJS
sni"
ANNONCENPRIJS
fj^T* Aan onze geëerde
abomienten.
Politiek overzicht.
Forten der Maasvallei.
Werk kommissie.
_«(0)»-
Kunstboter in Engeland.
DE DENDERBOÜE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutstraat,
N" 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, tr. 1,00 Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den
dijnsdag en vrijdag avond.De onkosten der kwitantiën door de Post.
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Culque Suu
AM.S'l2 MAART 1887
Wij berichten onze geëerde
abonnenten welke over 1880 nog
niet betaald hebben, dat wij de
vrijheid zullen nemen hen, in deze
eerste dagen, eene kwittancie ver
meerderd met 10 centiemen voor
onkosten, door het Postbestuur
te doen aanbieden. Wij verzoeken
elkeen op eerste aanzoek te willen
betalen ten einde ons verder werk
en vooral de onkosten te sparen.
Hel pausdom scheidsrechter in Europa.
Het onmiddellijk gevaar voor oorlog is
verdwenen, doch Frankrijk en Duitsch-
land. gelijk spekulanien. die voortdurend
hun best doen legen elkander op te bieden,
gaan voort met hunne militaire lasten te
vermeerderen, en doen hunne oorlogsbe-
grootingen, die reeds zoo ontzettend hoog
zijn, aanhoudend stijgen.
Het natuurlijk gevolg hiervan is de on
dergang van beide Staten en de gewapen
de vrede zal op die wijze noodlottiger
worden dan een oorlog.
Deze leste woef komen, binnen tien
dagen of binnen tien jaren, zooals prins
von Bismark zegde, en de botsing zal des
te verschrikkelijker zijn, naarmate men
aan beide kanten tijd zal hebben gehad
om wapens te verbeteren, moordtuigen
uit te vinden en de strijdkrachten te ont
wikkelen.
De toekomst is dus zeer somber.
Een enkel middel kan dit gevaar af
weren eene gelijktijdige ontwapening.
Noch Frankrijk, noch Duitschland, zal
hiermee aanvangen. Om hem daartoe
over te halen is de bemiddeling van eene
macht noodig, die hoog genoeg is verhe
ven, om met beiden op gelijken voet te
onderhandelen, eene macht, waarin beide
partijen even veel vertrouwen kunnen
stellen.
Zulk eene macht, men zoeke waar men
wil, is er slechts éene op gansch de
wereld, namelijk het Pausdom.
Op den eersten oogslag zou men ge
neigd zijn het eene onmogelijkheid te noe
men, dat de H. Vader zou optreden als
bemiddelaar tusschen Frankrijk en
Duitschland, dat hij beide landen met el
kander rechtzinnig zou verzoenen, dat hij
hen lot ontwapennig zou overhalen en
alzoo aan Europa een duurzame vrede
verzekeren.
De zaak schijnt nogtans zoo onmogelijk
niet als men wel zou denken, en men
houdt er zich zelfs ernstig, heel ernstig
meè bezig.
Opmerkelijk is het dat de Standard, een
invloedrijk protestantsch blad, het hoofd
orgaan der Torypartij in Engeland, en
Figaro van Parijs de pauselijke bemid
deling tot behoud van den vrede inroepen.
Nooit schitterde het Pausdom met le
vendiger glans dan tegenwoordig. Nadat
het reeds honderden malen door zijne
vijanden werd dood verklaard, zien wij
het optreden niet alleen als de hoogste
geestelijke, maar ook als de grootste
staatkundige macht der wereld.
Frankrijk. Het wetsontwerp betrek
kelijk het toekennen van kredieten op de
dienstjaren 1885 en 1886 aan verschil
lende ministeriën, werd maandag in de
fransche Kamer besproken en gestemd.
Er werd vervolgens gehandeld over de
inkomende rechten op de granen.
M. Duché bestreed de beschermende
rechten. De voortbrenging vermindert in
Amerika en er is van de indische kon-
kurrencie niets te vreezen.
Na twee redevoeringen in tegenover-
gestelden zin, werd de bespreking tot de
volgende zitting verdaagd.
De Patrie van Parijs verzekert stellig,
niettegenstaande de oflïcieele logenstraf
fingen, dat het incident tusschen gene
raal Boulangeren minister Flourens. be
trekkelijk de rechtstreeksche onderhan
delingen van dezen eerste met den czaar
van Busland, inderdaad heeft plaats ge
had. Hij leidt er uit af dat men het fransch
ministerie niet spoedig genoeg kan zui-
vere-.i door het wegzenden van eenen
lich lige, om niet te zeggen van eenen
mi.: 7,er ten opzichte van den Staat.
Puuschland. Volgens de Morning
Po.: wordt de gezondheidstoestand van
keizer Wilhelm dagelijks slechter. Alhoe
wel de bedienden van het Hof er anders
over spreken, is het eene stellige zaak,
zegt het blad, dat de grijze vorst zeer
verzwakt.
Duitsche Rijksdag. Volgens het offi
cieel verslag over den uitslag der kie
zingen voor den duitschen Rijksdag wer
den gekozen
Centrum 92
Nationaal liberalen 88)
Duitseh-konservatieven 72)
Vrij konservalieven 33)
Elzassers 15
Duilscli-vrijzinnigen 14
Polen 13
Sociaal-demokraten 6
Welfen 2
Denen 1
Bij de 61 halloteeringen, welke woens
dag zullen plaats hebben, hoopt de Ger-
mania het centrum te zien stijgen tot
•100 terwijl de vrijzinnigen het vermoe
delijk zullen brengen tot 40 de sociaal-
demokraten tot 20 en de Polen tot 14 a
15. Daar de Elzassers 15, de Welfen 4
en de Denen één man zullen tellen, zou
volgens haar de gouvernemenleele meer
derheid beperkt blijven tot 201 man tegen
196 van de oppositie.
Italië. De minislerieele krisis in
Italië duurt voort. De koning heeft nog
niemand met de samenstelling van een
nieuw kabinet gelast. Men beweerde
maandag avond dat M. Bianchieri de
taak had aanveerd een ministerie van
zaken te vormen. Ook M. Saracco zou
zich hiermee gelasten, indien het hem
door den koning werd gevraagd. Niette
genstaande deze en andere schikkingen
denkt men algemeen dat M. Depretis den
koning uit zijn moeilijken toestand zal
moeten redden.
Eenige personen hebben dezer dagen
bejammerd, en 't werd door zekere
nieuwsbladen herhaald, dat de katho
lieke drukpers niet als een man is opge
staan om de forten der Maasvallei af te
keuren.
Zoo min als iemand hebben wij de
nieuwstijding van de versterkingen der
Maasvallei met geestdrift Vernomen. Na
de verklaringen in de troonrede vervat
betrekkelijk de militaire zaken en het
krachtdadig optreden des volks tegen de
persoonelijke dienstplicht, dachten wij
dat hel land wel met rust mocht gelaten
worden voor wat de militaire kwestie
betreft.
Dit laat ons echter niet toe. de bedoel
de versterkingen maar kortweg af te
keuren. Immers, niemand kent de rede
nen die onze ministers hebben doen
handelen. Indien de forten rond Luik en
Namen er volstrekt noodzakelijk zijn
voor de verdediging des lands, beter ge
zegd, voor'l behoud or.zer onafhanke
lijkheid, dan zou het eene landverraderij
wezen er zich legen te verzetten. Voor
het behoud onzer onafhankelijkheid, of
liever, voor het bestaan onzes Vader
lands zijn er geene te groote opofferin
gen.
De nageslachten zouden ons vermale
dijden moest door onze schuld het va
derland verdwijnen.
Nu, indien er geen onmiddellijk gevaar
beslaat, indien de noodzakelijk dezer
nieuwe militaire uilgaven niet bewezen
ware indien 't ministerie gehoord heeft
geleend,niet aan de onverbiddelijke nood
zakelijkheid, maar aan hoogeren invloed,
dan zou liet de heilige pliohl wezen van
eiken waren vaderlander het wetsont
werp te bestrijden. In dat geval, zal de
katholieke meerderheid der kamer, hopen
wij, moed genoeg bezitten om bet te ver-
stooten.
Voor ons is gansch deze zaak heden
vervat in de vraag
Zijn de forten in de Maasvallei er wel
noodig Y...
Zijn zij noodig, dan moeten wij ons
deze nieuwe militaire, uitgaven getroosten
n belang onzer vrijheiden onalhankelijk-
lieid
Zijn ze niet noodig dan moeten wij er
ons tegen verzetten omdat het weêr eene
kolossale geldverspilling zou verwekken.
Laat ons dus wachten lot dal de minis
ters de ledenen hebben doen kennen die
hen hebben doen handelen....
La Paix maakt eene heel juiste op
merking over de zoogezegde ondervin
dingen, welke men gedurig opwerpt in
militaire zaken
Men moet de veranderingen in de poli
tieke of andere denkwijzen, die door het
geweten of de ondervinding worden in
gegeven, niet afkeurenwant deze zijn
zoo eerlijk als nuttig, doch zij leggen aan
degenen, die ze moeten bekennen, eene
zekere ooimoedigheid op.
Men moei nogtans slecht en onver-
dragelijk vinden, dal de nieuwbekeerden
den hoogste» loon durven aanslaan, dat
zij met onbeschoftheid denkwijzen ver
dedigen, die zij altijd hebben bestreden,
'l ls zoo dal zij doen twijlelen aan de
rechtzinnigheid en de weerde van hunne
nieuwe overtuiging.
Die aanmerkingen zijn. op militair
gebied, bijzonder toepasselijk op M. Bri
almont, op M. Frère en op menige zoo
gezegde bevoegde overheden, wier tien
maal tegenstrijdige verklaringen de be
langrijkheid niet hebben, welke men er
schijnt aan te geven. Hoe gewichtig de
persoonlijke beleekenis dier verklaringen
ook weze, is liet met onmogelijk deze als
beslissend ie aanzien, wanneer men er
de talrijke veranderingen van opmerkt
De aanstaande wetgevende besprekin
gen over de voorgestelde militaire her
vormingen, zullen ons de gelegenheid
verschaffen, met een zonderlingen en
wetensweerdigeu overvloed van ambte
lijke bewijzen te doen zien dat de omme
keer der overtuiging, aait de linkerzij, en
zellsaan de rechterzij, stout en volledig
is geweest, wat aangaat de hoofdzake
lijke vraagstukken, welke moeten worden
opgelost.
Wij bekennen geerne dal deze onstand
vastigheid der denkwijzen en der pro
grams niet voldoende is, om tot de ver
werping der gevolgtrekkingen te beslui
ten doch zij geeft ons voorzeker het
recht het gezag ervan te loochenen.
De werkkommissie heeft dezer dagen
den wensch uitgedrukt, dat er in de sa
menstelling der goedemannenraden eene
algeheele hervorming zou plaats hebben.
Zij stelt namelijk eene soort van algemeen
stemrecht voor, toe te staan aan alle werk-
(Nouvellc naar het Hoogduit ach.)
7e Vervolg.
Gij zult toch wel blijven dichten, zegde
Katrien peinzend ik geloof niet, dat iemand
zoo uit zijn hart kan verwijderen, wat 6r in is
En die verzen en liederen zitten in uw hart
de lieve Coa heeft ze er ingelegd, en daarom
kunt gij niet nalaten te dichten En thans Gott
lieb, verzoek ik u, dal gij mij een paar van
uwe schoone gedichten zult doen hooren gij
hebt mij dat laatst beloofd en ik verzoek u
thans, dal gij uw woord zult houden
Ik zal gaarne doen, wal ik u beloofd heb,
Katrien, en u twee gedichten doen hooren,
\\elke ik verledene week gemaakt heb Hel
eene heb ik gedicht, toen ik in ons tuintje,nog
zeer laat in den herfst,eene doperwt zag groei
en, en het andere, toen ik eene mat vlocht,
welke besteld was door een heer uil Brunswijk,
toen ik daar verledene week met eene vracht
was
Op eene doperwt en op eene siroomat
hebt gij gedichten gemaaktriep Katrien uit,
en van verbazing sloeg zij de handen ineen. Ik
zou Dooit gedacht hebben, dal men op zulke
dingen verzen kon maken. Maar ik ben blijde,
dal ik ze hooren zal, en brand van nieuwsgie-
ligheid naar uwe verzen.
Ik ook, mompelde de jager achter den
boom glimlachend, terwijl hij voorzichtig
ietwat naderbij schoof, om geen woord te
verhezen en beter te kunnen hooren.
Begin nu, Gottlieb Hilltr, riep Katrien on
geduldig, terwijl zij bezig bleef met het mos
en de takken, welke zij in haren school droeg,
te sooiteereu
- Geef mij eerst eenige takken en wat
stroo, opdat ik een nest kunne vleehten, zegde
Gottlieb. Het spreekt veel beter al de vingers
bezig zijn, en 'l is niet goed, ledig te zitten
Hij nam de lakken en het mos, welke Ka
trien hem overgaf, en terwijl hij mei vaardige
hand een duivennest begon te vlechten, zegde
hij met veel uitdrukking in zijne stem het ge
dicht, op de in den herfst groeiende lente
vrucht, waarover hij gesproken had, en waarin
de met kunsten zorg gekweekte dochter der
lente aanleiding gaf tol de gedachte, dal
menschclijko kunst krachtiger dan de natuur
Kan zijn. en tol den wensch, dat eenmaal de
dag mocht aanbrekea, waarop er onder de zon
niets meer wezen zou, waarvoor het mensche-
lijke versland zou moeten stil slaan. (1)
(1) Gottlieb Hiller, de zoon vaan een armen
voerman, werd in 1178 te Landsberg in Saksen
geboren. Zijne lotgevallen waren ongeveer
liê wier gedrag goed, is die meer dan 25
jaar oud en 4 jaren in den stiel zijn.
Deze werkman zou namelijk eene be
stendige kaart ontvangen, die hem kies
recht geelt, hij zou daartegen niet meer
moeien bewijzen, te kunnen lezen en
schrijven.
Het doel, door de werkkommissie be
oogd. is een grooter getal kiezers voor
de goedemannenraden naar de stembus
te doen komen en de zoo noodlottige on
verschilligheid. die er allervvege voor
deze raden heersclit, te doen ophouden.
Doch zegt de Courrier de Bruxelles, er
dient meer gedaan te worden. De kiezin
gen moeten voor den werkman gemakke
lijker gemaakt worden Zij dienen in
plaats van in alphabetische orde te ge
schieden, bij wijze van poll plaats te heb
ben, dit wil zeggen, dal de keizer van
's morgeuds tot 's avonds toegang lot de
stembus heeft, en bij een uur kan kiezen
om te komen stemmen een maatregel
die door de kiezerskaart zeer gemakkelijk
is.
Immers, door bet invoeren van deze
kaart heefl de oproeping en wederoproe-
ping geen reden van beslaan meer,
HANDEL EN NIJVERHEID.
Eleclrische Schepen. Door de wereld
bekende firma Siemens en Halske te Ber
lijn is eene lectrisch schip verveerdigd.de
Electra genaamd. Het vaartuig is samen
gesteld uil staalblik, 11,5 m. lang en on
geveer 2 m. breed en heelt geheel uitge
rust een diepgang van 0,80 m. Door twee
waterdichte beschotten is hel geheel in
drie afdeelingen verdeeld, in de middel
ste aldeeling die overdekt is, bevinden
zich de accumulators, waarin de eleetri-
citeil tot 'l in beweging brengen van den
electrometer, die op de schroef werkt,
bewaard wordt, en die voldoende is voor
eene vaart van 3 a 4 uren.
De electrometer is iu het achterste
gedeelte geplaatst, en is rechtstreeks
met de.schroef verbonden. Op het verdek,
boven de machien aangebracht, slaat de
stuurman, die de schroef verschillende
bewegingen kan doen maken, en de snel
heid vermeerderen of verminderen.
De schroef die drie bladen heeft, zal
eene doorsnede hebben van ongeveer
400 mil., de snelste omwentelingen 8 a
9000 maal per minuut, doen het scnip 4
meters in de sekonde afleggen.
De Electra kan 50 personen bevatten,
en heefi een zeer regel matigen en on-
hoorbaren gang.
Het vraagpunt der kunstboter, schrijft
het Handelsblad monsieur Vèilans,
anders gezegd Wellens, zoekt nog altijd
naar een juister woord is andermaal
in Engeland aan betdagorde. Deafgeveer-
digden Mayne, Flyne, O'Connor, Lage,
Kenny en Biggar hebben aan hel Parle-
O, wat is dat prachtig, riep Katrien in
verrukking uil, to<m Gottlieb zweeg. Wat
klinkt dal heerlijk, en wet is het schoon en
verstandig O, Gottlieb, wal zijt gij geleerd,
en wat ben ik toch dom, want er is veel in uw
gedicht, waarvan ik niets heb kunnen begrij
pen, maar toch klonk bet mij als hemelsche
muziek indeooren, en daardoor werd ik lol
tranen toe bewogen, ofschoon ik de woorden
met begreep.
Dat gij ze niet kondl begrijpen, komt
alleen, omdat ik mij niet helder en juist genoeg
heb welen uil te drukken, zegde Gottlieb
zuchtend. Ik voelde liet zelf zeer goed, toen
ik het vers voor u opzegde, dat het slecht en
onverstaanbaar was. Maar dat komt, omdat dc
die, welke ir, deze novelle geschetst worden
Een lijd lang maakte hij in Duitschland als
natuurdichter opgang zijne duivennesten
en zijne verzen waren modeartikels in de aan
zienlijkste kringen Hij moet een uitnemend
mensch zijn geweest, die nederig bleef bij al
den roem, welken hij verwierf, en ongetwij
feld waren hem ook groote gaven geschonken,
die echter met genoeg tot ontwikkeling zijn
gekomen. Zijne in 180;; te Colhen verschenen
gedichten zijo, eenige ongelukkige grep6n uit
gezonderd, maar weinig poëtisch de omstan
digheden hebben in hem den natuurdichter
doen ondergaan, en zijne verzen zijn niet veel
meer dan berijmde bespiegelingen over allerlei
1 onderwerpen, welke bem door zijne begunsti
I gers werden opgegeven.
woorden, welke ik in het hart draag, mij nooit
over de long willen komen.
Hel is veel beier, schoone woorden in
het hart, dan ze alieen maar op de tong te
hebben, riep Katrien met vuur uit. En laat mij
het andere gedicht hooren, Gottlieb, dat gij
mij belooft hebt, dal van de siroomat, welke
door u uaar Brunswijk gezonden is.
Ja, Katrien, ik wil het voor u opzeggen.
Maar geef mij eerst nog wal mos, om hei tus
schen het vlechtwerk te voegen. Zie zoo,
luister nu naar miju vers op de gevlochten
loermal
Kn hij begon nu een gedicht op te zeggen,
waarin hij aan de door hem gevlochten vloer
mat, welke hem door een heer te Brunswijk
besteld was. bij de afzending, zijne wenscben
medegeefl, gelijk een vader doel bij het ver
trek van zijn kind. Leerzen en schoenen /an
allerlei dames en heeren zouden zich doen
voelen op dc mal, maar dat moest zij dulden,
daarvoor was zij bestemd doch wanneer
iemand met vatscheid in het hart, een boos
wicht den voel op clo mat Z6lte, moest zij door
haar krakend geluid hem vrees aanjagen daar
door zou zij hare eigene waarde verhoogen
tn alle gevalle werd haar loegewengchl, dat
zij door hare goede eigenschappen de klandisie
van haren vervaarkiger vermeerderen, en zich
zoo houden mocht, dat het haren nieuwen
meester nooit berouwdo, haar gekocht te heb-
heo
Bravo, bravo, riep een luide, krachtige
mannenstem achter hem, toen hij de laatste
woorden van zijn gedicht had uitgesproken.
dal is een voortreffelijk gedicht, en het doet
mij bijzonder veel genoegen, dal ik zoo onver
wachts hier in hel stille woud eenen dichter
ontmoet.
Het doet mij echter volstrektgeen genoe
gen, dal gij ons hier, in het donkere woud,
zoo doet verschrikken, antwoordde Gottlieb,
terwijl hij overeind sprong, nu een grimmigen
blik op den sierlijk iiitgedoslen jager wierp,
die achter hem siond Zie maar eens naar die
arme Katrien zij is doodsbleek van scbrik
Ik vraag verschooning, nernam de lager
lachend, er was echter ongelukkigerwijs geen
opperceremoniemeester voorhanden, om mij
aan te kondigen, en daarom moest ik zelf hel
wel doen. Uwe verzen hebben mij in verruk
king gebracht.
Dat is heel vriendelijk van u, antwoordde
Gottlieb spotteod Maar ik moet a zeggen, dat
in 'l geheel niet om uw oordeel gevraagd
heb.
Daarom lieb ik bet u ongevraagd gezegd
hernam do jager inlussclien, Gotilieb lliller,
moet iku toch eene beKentenistloen ik geloof
met, dat gij die verzen zelf gemaakt hebt. Gij
zult zo in hel een of ander boek gelezen en zo
toen vlug van buiten geleerd hebben. Is hot zoo
met
Gij meent dus, om kort te gaan, dal ik
een leugenaar beu, niet waar vroeg Gottlieb
op dreigenden toon, terwijl hij tegelijker lijd
de lange mouwen vud zijnen kiel op stroopte,
als maakte bij zich gereed tot een vuistge
vecht.
Wordt voortgezet.
