NIEUWS- Ei AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
P»
(■(■KS
Zondag 8 Mei 1887,
10 centiemen per nummer, -41ste Jaar, i\ 1252.
ABONNEMENTPRIJS
ANNONCENPRIJS l
gf'Politiek overzicht.
Onderwijs.
GOD UITGEDAAGD
Volksvergif.
Hier en in Engeland.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,28 voor zes maanden fr. 1,78 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTI^-GOOSSENS, Lange-Zoutstraat,
N° 10 nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
I^IS§I
Per drukregel. Gewone 18 centiemen Reklamen, tr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 80 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdagavond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Culqae Snaai.
P AELST, 7 MEI 1887.
izz&ZsGr-- tb*».
Frankrijk. IiTdeTfransche kommis
sie voor de begrooling verklaarde minis
ter Dauphin, dat de bezuinigingen bij de
verschillende departementen 43.500,000
frank bedragen. Eene bezuiniging van
9,000,000 op de begrooting van oorlog
werd verkregen door besparingen in den
bestuurlijke dienst van het leger.
DuUschland. De duitsche drukpers,
blijkbaar aan een ordewoord gehoorza
mende, heft weêr een scherpen toon aan
ten opzichte van Frankrijk.
Roometi Italië en het Vatikaan. De
beweging, welke in Italië langzamerhand
in kracht toeneemt ten gunste van eene
verzoening met den H. Stoel, blijkt duide
lijk uit een schrijven van de led^n der
Unione Conservatrice in Noord-Italië aan
den afgeveerdigde Fazzari, waarin onder
ander gezegd wordt
Wij zien met droefheid in den nood-
lottigen strijd tusschen Kerk en Staat de
wezenlijke oorzaak der talrijke rampen,
waaronder Italië gebukt gaat, en wij er
kennen volmondig met u, dat er geen an
der geneesmiddel kan gevonden worden
dan eene volledige, eerlijke, oprechte en
blijvende verzoening tusschen beide groo
te machten...
Wij gevoelen ons voor het oogenblik
niet in staat, aan te wijzen op welke ma
nier wij tot het zoo vurig door ons be
geerde herstel der openbare zaak eenmaal
behulpzaam kunnen zijn maar gij zult
ons ten allen tijde bij elke wettelijke en
redelijke poging die mocht worden aan
gewend om dit verheven doel te naderen
bereid vinden om meê te werken, ten ein
de deze zoo dringend noodige verzoening
te verhaasten en te verzekeren.
De Gazzetta Piemontese, een liberaal
blad, vroeg betrekkelijk dezelfde zaak aan
de katholieke pers, eens uit te leggen wat
onder verzoening met den II. Stoel moet
verstaan wordeu
De Moniteur de Rome antwoordde hier
op het volgende
Aangezien het tot stand komen van
den vrede met het Vatikaan eene voldoen
de herstelling tot grondslagmoet hebben,
volgt natuurlijkerwijze, gelijk ookdeGax-
zetla Piemontese moet bekennen, dat het
officieele Italië den eersten stap behoort
te doen. 't Is geenszins de taak der katho
lieken, een bepaald voorstel te doen en
eene praktische oplossing aan te wijzen.
Hun rol dient zich in hel belang van
de Kerk en hel vaderland er toe te bepa
len, die oplossing voor te bereiden, te
zeggen en te herhalen dat zij kan gevon
den worden, dat zij onder zeer verschil
lende vormen kan lot stand komen en
volstrekt niet onbereikbaar is, en dat,
wanneer zij met moed en oprechtheid
wordt ondernomen, de bijzondere belan
gen, welke sommigen meenen dat daarbij
opgeofferd zouden worden, geenszins
zullen lijden.
Deze beginselen gesteld en langs
beide kanten aangenomen zijnde, is het
de taak van het officieele Italië, aanbie
dingen te doen en eene schikking te vin
den.
Daarna zal de Paus, als eenig be
voegd rechter in deze zaak, oordeelen, of
de schikking, welke hem wordt voorge
steld, op voldoemde wijze de vrijheid en
onafhankelijkheid waarborgt, die voor de
vervulling van zijn heilig ambt vereischt
worden.
Op het leste katholiek kongres teLucca,
heelt men het volgende voorstel aange
nomen, omtrent de betrekking tusschen
Italië en het Pausdom Het kongres
erkent de noodzakelijkheid, dat Italië in
zijn openbaar leven terugkeere tot de ge
trouwheid, de vereering en de liefde ten
opzichte van het Pausdom, ten einde
daardoor eene wijze oplossing te vinden
van de economische en sociale vraag
stukken.
Rusland. De Daily News verneemt
uil St-Petersburg, dat het gerechtshot
feitelijk alle beschuldigden wegens deel
neming aan den aanslag op den czaar
veroordeeld heeft, doch acht hunner aan
de genade van den czaar had aanbevolen.
Tegen het einde van deze maand zal het
proces worden behandeld tegen drie-en-
twintig personen, aangeklaagd wegens
meèplichtigheid aan de moord van den
overste der politie, Soudeikin, in 1883.
Zeven-en-dertig anderen worden door de
russische regeering langs bestuurlijken
weg gestraft.
M. Thonissen, minister van openbaar
onderwijs, heeft eenen omzendbrief aan
de studieprefekten der Atheneums en de
bestuurders der middelbare scholen ge
zonden. om hunne aandacht in te roepen
op het geschrift der leerlingen.
t Is een erkend feit, zegt de minister,
dat het geschrift in gemelde gestichten
doorgaans wordt verwaarloosd. Lessen
van schrijfkunde worden er aangezien,
als behoorende bijna uitsluitend tot de
lagere school. Er volgt uit dat leerlingen,
die de atheneum en ae middelbare scho
len hebben verlaten, zich soms vruchte
loos aanbieden als bediende in handels
en bestuurlijke bureelen. Men geeft er
heel dikwijls den voorkeur aan jongelin
gen, die min bekwaamheid bezitten dan
zij doch die een beter geschrift hebben.
M. Thonissen slaat hier den nagel op
den kop en wij zouden voorbeelden kun
nen aanhalen ter bevesting zijner bewee
ring.
(Naar honyaarsche familie overleveringen)
8e Vervolg.
Nadat de jagers vuur aangemaakt en zich
door de meêgevoerde proviand wat verkwikt
hadden, liep natuurlijk hel gesprek hoofdzake
lijk over de jacht en over hetgeen daarmeé in
betrekking stond en vooral over het wild dat ze
hier waren komen zoeken namelijk patrijzen
Op eens liet Siebelman zich daarbij ontvallen
Het is eigentlijk toch etn duivelswerk,dat
ik zoover hierheen heb moeten reizen om wat
patrijzen te schieten, terwijl bij mij thuis in
den omtrek, eene streek is, waar er zich nog
zooveel ophouden
Patrijzen Bij u in den omtrek vroeg
een der overige jagers, ongeloovig het hooft
schuddende ik meen llongariê van het eene
tot het andere eind zoo tamelijk goed te ken
nen doch die streek, welke gij bedoelt, zou
ik niet welen te vinden. Waar is het dan
Wel, in hel woud van Tscliatard, luidde
hel antwoord.
Ha, ja„ dat laat zich hooren riepen nu
De minister, die in dees geval als een
zeer praktisch man optreedt, schrijft in
zijnen omzendbrief de middelen voor om
dien betreurensweerdigen toestand te
verbeteren of te doen ophouden.
De bestuurders van middelbare ge
stichten zullen bij het aatmemingsexaam
eischen dat de leerlingen een leesbaar,
vloeiend geschrift hebben
Zij zullen aan de leerlingen dikwijls
herinneren dat een goed geschrift, even
als goede manieren en eene zuivere uit
spraak, een der uiterlijke kenteekens is
van eene goede opvoeding
Eischen dat de werkzaamheden en de
kohiers der leerlingen met de noodige
zorg worden geschreven en onderhou
den. Om de toepassing van dien regel
mogelijk te maken, zal men de kinderen
met min schoolwerk gelasten en de uit
gebreidheid van het zelve zooveel moge
lijk verminderen.
De bestuurders zullen het stelsel laten
varen, dat den leerling dwingt een klad
boek en een kohier in het zuiver te hon
denhij zal alles in een enkel schrijfboek
overbrengen, doch altijd met een duide
lijk, welgevormd, loopend geschrift (expé-
diée.)
Het departement van onderwijs zal
onderzoeken of het niet noodig zou zijn,
wekelijk in de lagere klassen tot de her
haling van de grondregels der schrijfkun
de over te gaan.
De bestierders der vrije onderwijsge
stichten van allen rang zullen goed doen
de voorschriften in dezen omzendbrief
van minister Thonissen vervat, in toepas
sing te brengen. Men bemerke wel dat de
tijd dien besteed wordt om van 't vuil in
't proper te schrijven voor 't onderwijs
om zoo te zeggen verloren is.
Wij hebben onlangs de mededeeling
door VArt moderne gemeld van een do-
kument, waarover wij thans nog een
woordje willen zeggen. Het is de om
zendbrief, door het gemeentebestuur van
Brussel toegestuurd aan verscheidene
uitgevers, met het lastenkohier der boe-
kenlevering voor de vo/fabibliothdken.
Op deze lijst komen de namen voor der
schrijvers, de titels en 't getal exemplaren
de werken, gekozen door het gemeente
bestuur.
Wij tellen in deze lijst een 50tal
vreemde namen en éénen Belgi
schen naam
Het bestuur van den heer Buis is
patriotiek— dunkt u dal niet, lezer
Het eenigste Belgische werk, dat het
Brusselsche volk lezen mag, is van eenen
sedert lang overleden schrijver Moke,
namelijk les gueux de Mer (de water
geuzen.)
Onder de aangeduide boeken is er eene
geheele vracht, die zorgvuldig uit
alle drie de heeren te gelijk daar zou men
misschien nog wel wilde ossen kunnen schie
ten
Geleidelijk kwam nu na die meedeeling, bet
onderhoud op den bezitter van dat bosch en
werd er verteld wat men, van hooren en zeg
gen. zoo al van hem wist Het moest niet zeer
geraden wezen hem op een boogschot afslands
te naderen, want men zegde dat hij ieder neêr-
schoot, die zijn bosch betrad of op zijnen dor
pel afkwam, 't Moest verder iemand zijn,welke
liever verhongerde, dan dat hij een spaantje
hout verkocht uit zijne bezitting en die nage
noeg enkel van wild leefde, wijn dronk voor
drie, en in zijnen roes vooral, een dol en aller
gevaarlijkst menseh werd geheeten! Dergelijke
getuigenissen legden alle drie de heeren af.
En in weêrwil van dat alles zal ik toch
het bosch van hem zieu te krijgen, verzekerde
daarop Siebelman wanneer ik hel langs geeu
anderen weg kan bekomen, dan neem ik zijne
dochter lot vrouw
Op die verklaring volgde een uitbundig ge
lach en een der heeren liet zich zelf ontvallen
Trouwen met een heks met een ijzereB
neus, zooals het in het hongaarsche sprookje
heet Begeert ge eene freule met eenen snuit,
tol vrouw
Wel wat is mij daaraan gelegen hernam
Siebelman ik denk haar toch te trouwen Ik
ben nu eenmaal ondernemer en fabriekant, en
moet tol lederen prijs een weg door het bosch
van Tschatard hebben
Vergeefs dat de drie andere jagers lachend
wéér beweerden, dat die dochter een duiveli-
handen des volks dienden gehouden te
worden boeken, diede geschiedenis ver-
valschen, die, onder den dekmantel van
wetenschap, het verstand der weinig
geletterde lieden benevelen, en andere,
die het volk door en door slecht moeten
maken. Daar zijn er, bijvoorbeeld, die
het overspel niet alleen verschoonen,
maar verheffen en tot voorbeeld stellen.
Men zal begrijpen dat,dergelijke schrif
ten, namens de gemeente, in handen des
volks stellen, al te grof, al te onbeschaamd
is. en men vraagt welke zedelijkheid
hebben de mannen, die zulk soort van
boeken verspreiden en aanbevelen
Brussel wie weet dat niet is de
hoofdstad van het rijk, onder het opzicht
der bedorvenheid. Denkt men daar op
het stadhuis, dat de lezing van vuile
boeken de menigte ietwat zal verbeteren
Wat de vaderlandsche strekking der
bibliotheken aangaat, men zou, die titels
der boeken lezende, schier op het denk
beeld komen dat men te Brussel eene
aanhechting bij Frankrijk begeert. Wij
nemen aan, dat zulks niet het doel der
bibliothekenbestuurders is, maar zou
men wel anders kunnen handelen indien
men wezenlijk zulke inzichten had
Er zijn in die bibliotheken ook eenige
Vlaamsche boeken.... Wij zouden wel
eens de algemeene kataloog willen zien,
om te welen of men het volk van Brussel
eenigerwijze tracht te onderrichten, dan
wel alleenlijk grof plezier te verschaffen.
Onze konfrater, De Brusselaar, zou
eens naar die kataloog op zoek moeten
gaan Geen twijfel, of ze zou precies
niet veel stichtends doen kennen....
(Fondsenblad.)
Er zijn nog vele liberalen die meenen
dat de Engelsche wighs, ook al eens
liberalen genoemd, tot dezelfde partij
als zij behooren.
Diezelfde liberalenarme sukkelaars
hebben vol bewondering gestaan voor
de edelmoedige pogingen van Gladstone,
the great* ld man, om aan de katholieke
Ieren dezelfde politieke vrijheid en wet
tige voordeelen te geven als aan de pro-
testantsche Engelschen.
Met groote verontwaardiging zien zij
het tegenwoordig gouvernement der
tories, anders gezegd konservatieven,aan
't werk, bezig met eene dwangwet te
maken voor Ierland, ten einde dit als
slaven te kunnen behandelen.
Van den eenen kant edelmoedige vrij
heidsliefde; zoowel voor anderen als voor
zichzelven van den anderen kant, ver
drukking en vervolging.
Geen twijfel dus, zeggen de sukkelaars
van liberalen, of de partijgangers van
Gladstone zijn liberalen gelijk en die van
lord Salisbury en het konservatief minis
terie zijn afgrijselijke klerikalen.
Welnu, ze zijn deerlijk mis.
jong was, Siebelman lachte slechts meê en gaf
het gesprek nu al spoedig eene andere wen
ding, waarna men eindelijk, toen bet tijd
daarvoor was, na genoeg gezwetst en vooral
genoeg gedronken te hebben, zich zoo goed
mogelijk voor den nacht zocht in te richten en
ons viertal zich aan den slaap overgaf, ieder
het den anderen overlatende te droomen wat
hem lusle.
Een paar weken na dit toevallige samentref
fen van deze heeren, reed Otto Siebelman op
een namiddag naar dat geheimzinnige bosch
van Tschatard heen. Toen hij de eerste grens
paal daarvan bereikt had, bond hij zijn peerd
daaraan vast en verzocht aan eenige daar in
een nabijzijnd veld bezige lieden, op zijn ros
te passen.
Vervolgens ging hij lang een voetpad bel
bosch in. Hij had geen ander wapen bij zich
dan eene handbijl, de hongaarsche fokosch,
welke meêgenomen had om zich te verweeren,
voor het geval, de zonderlinge bezitters dezes
bosch ofdiens bonden hem mochten aangrijpen.
En inderdaad, dit bosch stond in een zeer
kwaden reuk. Ook die lieden, aan wien Siebel
man de hoede voor zijn peerd had opgedragen,
hadden hem dringend gewaarschuwd om toch
vooral voorzichtig te zijn, daar graaf Tibury
Konday iedereen neêrschool, die zich in zijn
bosch waagde.
't Was dan ook op hun raad, dat hij niet
regelrecht op het huis afging ze hadden
hem toch verzekerd dat de Graaf, zoodra bij
iemand zijne woning zag naderen, de deur
I daarvan sloot maar het langs een omweg
zocht te bereiken, ten einde den eigenaar min
of meer te overvallen. Doch onderwijl hij nu
doorhet met dicht struikgewas begroeide boscb
zich in zekeren zin eene baan breken moest,
was bel eer hij er om dacht al avond geworden
en de maan reeds prachtig aan den hemel op
gegaan
Eindelijk had bij een meer open terrein be
reikt en zag bij de aebterzij der woning vlak
voor zicb. Zoo stil mogelijk sloop hij om baar
heen en thans bemerkte hij dat voor 't front
daarvan een tamelijk ruime veranda zich be
vond, onder welke hij een vrouwelijk figuur
zag zitten, met een klein tafeltje voor zich
waarop, voor zoover hij dat onderscheiden kon
eene citer lag en naar 't scheen een muziek
boek.
De maan overgoot dit vrouwelijke wezen als
't ware met een zilverglans.
Onwillekeurig dacht Siebelman aan de too-
verwereld waarvan de sprookjes verhalen en
meende hij eene boschfee voor zich te zien.
De blijkbaar nog jonge schoone was in hel wit
gekleed en haar donker gekleurd haar zwierde
los en vrij om hare schouders, terwijl haar
bleek doch schoon gelaat als bet maanlicht
scheen tc zwelgen. Tot vermeerderiog van
zijne verrassing nam zij even na zijne komst
de citer op, maakte daarop een kort preludium
en zong nu een lied, dal Siebelman diep trof,
zoo door melodie als woorden Toen ze ophield
met zingen, zweefde ze met de vingers tastend
over bet opgeslagen muziekboek heen, even
alsof zij daarin iets noteerde, doch zolder or
I naar te zien wat zij schreef.
Het bewijs daarvan is dat de Flandre
libérale dagelijks kolommenlange artikels
schrijft, om Ierland vooreen roovers- en
moordenaarsnest uit te schelden en den
lof te maken van de t krachtdadige maat
regels der Engelsche konservatieven.
Waarbij komt dat Eenvoudig hierbij
dat het woord liberaal in Engeland
zijnen echten zin heeft behouden en er
beteekent, edelmoedig, vrijgevig jegens
iedereen, zelfs jegens anderen.
Terwijl datzelfde woord hier zijne be-
teekenis heeft verloren engeenen anderen
zin meer heeft dan dien van godsdienst
haat, vervolging en dwingelandij
Men weet hoe de liberale drukpers de
vrije katholieke onderwijzers onophou
dend voor onbekvvamen, domme koei-
waehters enz., enz. uitscheldt.
De Denderyalm van zondag 11. slingert
onder ander weêr eene gansche wagen
vracht dezer liberale lieftalligheden naar
T hoold der vrije katholieke onderwij
zers.
Wij laten alle die liberale beleedigin-
gen ter zijdezij kunnen immers in tegen
woordigheid van den zegenpraal die het
vrije katholiek onderwijs op 't officieel
en den laatsten kampstrijd te komt beha
len,geen ander gevolg hebben dan de libe
rale scribenten dieper en dieper in de
achting van alle verstandige lieden te
doen dalen.
Wij hebben beurtelings den uitslag
van den kampstrijd in de verschillige
provinciën meêgedeeld.
Heden kennen wij ook den uitslag der
provincie Namen, welken andermaal be
wijst dat liet vrije onderwijs, tot eer
zijner onderwijzers en leerlingen, aldaar
ook het officieel heeft geklopt.
Op 634 mededingers bekwamen de
officieele scholen 466 bekroonden, 't zij
73,5 ten honderd. De vrije en aangeno
men scholen bekwamen 140 bekroonden
op 186 mededingers 75, 6 ten honderd.
In de steden dezer provincie tellen de
officieele scholen 49 bekroonden op 53
mededingers, 't zij 94, 4 ten honderd ea
de vrije scholen 36 bekroonden op 38
mededingers, 't zij 94, 7 ten honderd.
Wit wonder is in deze zaak, 't is dat
de liberale scribenten over den aigemee-
nen uitslag van dezen kampstrijd fietst
zwijgen.
KIESKRON1JK.
Kie/.ing te Oudenaarde.
Het kiezerskorps van 't arrondisse
ment Audeuaarde wordt bij koninklijk
besluit bijeengeroepen op Zaterdag 21
Mei aanst. ten einde over te gaan tot de
benoeming van een volksvertegenwoor-
ger in vervanging van den heer De Voi
der, ontslaggever.
't Bevreemdde eu toch ook verheugde 't Sie
belman, dal de schoone hem in 't geheel niet
scheen te bemerken. Wel had het hooge en
dichte gras bel geluid zijner naderende voet
stappen Dagenoeg onhoorbaar gemaakt, doch
zijne gestalte kwam in het helle maanlicht
sterk genoeg uit om door haar gezien te wor
den. Hem daebt, hij moest haar wel in hel oog
vallen. Hij begreep eindelijk dat bel zijn plicht
was, hare opmerkzaamheid lol zich te trekken
en niet langer den spion te spelen en daarom
zegde hij dan ook luid goeden avond, dame
Blijkbaar schrikte de jonge dame op het
hooren dier woorden, doch ze herstelde zich
spoedig en nu bel gelaal naar Siebelman koe
rende, beantwoordde ze diens groet uiterst
vriendelijk.
Onze fabrikant had zich die heks met een
ijzeren neus geheel anders voorgesteld, doch
misschien bad hij de rechte niet aangetroffen.
Hij ging echter voort met zich nader bekeud te
maken en zegde op meer hoffelijken toon
Ik ben uw nabuur Otto Siebelman en ver
lang mijnheer den graaf eens te spreken. Die
zal me wel ten goede houden dal ik wat laat
kom, wanneer ik hem zeg dat ik op mijn weg
hierheen een tijdlang gedwaald heb.
Die kleine noodleugen, meende onze fabri
kant, was hier eene even geoorloofd als nood
zakelijke politiek.
Het spijt mij, mijnheer, maar ik moet u
1 zeggen dat vader met te huis is, gaf de jonge
dame op zacbleo toon hem ten antwoord.
(Wordt voortgmit).
