NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 7 ARRONDISSEMENT AALST.
Zondag U Juli 1887,
10 centiemen per nummer.
41ste Jaar, N° 2175,
DE DENDERBODE.
ARONNEMENTPRÏJS
Git blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
Ir. li,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutstraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
ANNONCENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Culque Saum.
AEI.ST, 23 .111.1 1887.
Politiek overzicht.
Frankrijk en Dnitseliland.
Aan eene partikuliere briefwisseling
uit Duilschland aan den Tijd, ontleenen
wij de volgende algemeene beschouwin
gen over den poliliekea toestand
Geene maand is de vrede zoo gevaarlijk
als de maand juli. Hoevele oorlogsverkla
ringen zijn niet van deze maand gedag-
teekend. Wat lang gebroeid en gekookt
heeft, komt in deze maand tot uitbersling.
liet zaad is rijp om gemaaid te worden.
De maand juli is haar tweede helft
reeds ingetreden,zullen wij zonder onge
lukken aan het einde komen en een vre-
digen winter tegemoet gaan
Wie zou op deze vraag kunnen ant
woorden De meer en meer toenemende
onzekerheid van den algemeenen politic
ked toestand van Europa is voor iedereen
die de gebeurtenissen in het oosten en
westen gadeslaat, duidelijk.
Rusland, Frankrijk en Duitschland
kunnen op den duur geen vrede houden.
Men verzekert wel dat zoolang keizer
Wilhelm leeft, Duitschland geen nieuwen
oorlog zal beginnen, en dat Bismark zich
alle mogelijke moeite geeft om alle buiten -
landsche verwikkelingen geduldig los te
knoopen, zonder tot scheer of mes zijnen
toevlucht te nemen maar wanneer Rus
land en Frankrijk het eenmaal samen
gevonden hebben, dan zal zelfs den ijze
ren kanselier niet meer bij machte zijn
het onweer te bezweren.
Voorloopig laat hij de volgende bedrei
gingen hooren In de hoogere kringen
wekken de verhoudingen tusschenDuitsch-
land Frankrijk en Rusland veel meer be
langstelling dan de bulgaarsche kwestie.
Wij hebben reeds vroeger gezegd dat de
stemming in Duitscland tegenover Frank
rijk bepaald onvriendschappelijk schijnt
te worden. Dit vermoeden werd intus-
schen volkomen bevestigd. De ophitsende
artikelen van de fransche pers werden
nu ook door de Nordd. Algem. Zeitung
overgenomen en als met den vinger aan
gewezen. Een bewijs, dat men in de lei
dende kringen op deze dingen acht slaat.
Met leedwezen moeten wij bestatigen dat
de ophitsingen tegen Duitschland, de on-
weerdige behandeling waaraan de Duit-
scliers in Frankrijk zijn blootgesteld,
hier langzamerhand zulk eene verbittering
hebben gewekt, dat elke maatregel van
wraak,welke de duitsche regeering legen
Frankrijk zou nemen, in geheel Duitsch
land algemeene goedkeuring zou vinden.
Gelukkig is het roer van den Staat in
sterke en geschikte handen, zoodat men
mag hopen dat Duitschland niet zal wor-
genoodzaakt, op de uitdagingen met het
aannemen van den aangeboden strijd
te antwoorden.
In Frankrijk echter verwacht men
misschien te veel van de duitsche vrede
lievendheid, want er bestaat een grens,
waar het verlangen om den vrede te be-
DE
waren in botsing zou kunnen komen met
de handhaving van Duitschlands weerdig-
heid. Wanneer deze grens wordt over
schreden, dan kan men verzekerd zijn
dat elke andere overweging builen aan
merking zal worden gelaten.
Rusland komt er met dezen volzin af
Wat de verhouding var. Duischland
tegenever Rusland aangaat, de strijd, die
over het plaatsen derrussisehe Staatspa
pieren is onstaan, bewijst dat men in
Duitschland vast besloten is, den strijd
door Rusland op het gebied der handels
politiek geopend, met kracht te aanvaar
den en van de defensieve houding, waar
in men zich tot dusverre hield, tot de
aanvallende over te gaan.
Deze woorden hebben de volgende be-
teekenis De duitsche kapitalisten kun
nen onder stilzwijgende toestemming der
rijksregeering de russische papieren zoo
diskrediteeren, dat het gevaar van een
Staatsbankroet Rusland dwingen zal, óf
zijn vijandige houding tegenover Duitsch
land en het voortdurend samenspannen
met Frankrijk te laten varen, óf zich voor
de gevolgen eener ernstige beslissing
bijtijds in te richten.
Wij zullen nu voorloopig afwachten
welken indruk deze bedreigingen rechts
en links zullen teweeg brengen.
De France spreekt over de ontwerpen
van staatsaanslagen, die men aan gene
raal Boulanger zou voorgesteld hebben.
Men sprak van eenen staatsaanslag na
de zaak-Pagny. Eene deputatie was naar
het ministerie van oorlog gegaan, waar
de afgeveerdigden (na groote loofspraak
over de daden van den generaal) hem
deden bemerken, dat het land meer en
meer onverschillig werd voor den regee-
ringsvorm dat het de republiek wilde
aannemen, maar geenszing de republie-
kanen.
Generaal Boulanger antwoordde dat hij
geenerwijze eenen staatsaanslag wilde
doen, en zoo hij dezen deed, hij legende
monarchisten zou gericht zijn.
Volgens M. de Cassagnac zouden de
verklaringen van generaal Boulanger,
aangaande de staatsaanslagen, eene aan
eenschakeling zijn van onwaarheden.
a Generaal Boulanger zegt hij zou
willen doen gelooven dat de rechterzij
hem eene overeenkomst heeft voortge-
steld, hetgeen - niet waar is. Van den be
ginne afwas de koningsgezinde rechterzij
integendeel den generaal vijandig.
Ten slotte zegt M. de Cassagnac
dat geen enkel lid der rechterzijde gene
raal Boulanger heeft bezocht, ten einde
hem aan te wakkeren eenen staatsaan
slag te doen.
Italië. De H. Stoel en Italië. Door
de Agenct Ilavas wordt eene nota open
baar gemaakt, welke door den kardinaal-
slaatssekretaris Mgr Rampolla tot denun-
ciussen gericht is, om te worden voorge
lezen aan de ministers van buitenlandsche
zaken, en betrekking hebbende de even-
tueele verzoening van den H. Stoel met
de italiaan.sche regeering.
In deze nota worden de rechten van
den H. Soel op Rome en den Kerkelijken
Staat gehandhaafd, als ten eenemale on
aantastbaar in oorsprong, doel en nood
zakelijkheid. Zoolang de souvereine Paus
van territoriale souvereniteit beroofd is,
zal zijne onafhankelijkheid slechts voor
waardelijk, schendbaarenonzekerkunnen
zijn, zoodat hij in de uitoefening zijner
geestelijke macht belemmerd blijft.
De kardinaal bestatigt dat de ministe-
rieele verklaringen, in de italiaansche
Kamer gedaan, in strijd zijn met de ver
zoeningsgezindheid van de groote meer
derheid der italiaansche natie zoodat,
indien de vaderlijke uitnoodiging des
Pausen niet wordt aangenomen, de re
geering voor het afwijzen van den vrede
geheel alleen de verantwoordelijkheid
dragen zal.
Groote Internationale Prijskamp
van Wetenschappen en Nijverheid
te Brussel 1888.
Men is reeds ieverig aan het werk voor
den Grooten Internationalen Prijskamp
van Wetenschappen en Nijverheid en de
Wereld Tentoonstelling te Brussel 1888.
Nooit kon eene dusdanig onderneming
op een geschikter oogenblik gewaagd
worden. Inderdaad de werkman lijdt ge
brek en hoe, beter in dezen betreurens-
waardigen toestand te voorzien dan door
het daarstellen van eenen Grooten Inter
nationalen Prijskamp van Wetenschappen
en Nijverheid en dan nog eene bijzondere
Wereld Tentoonstelling Niet alleenlijk
worden daardoor de noodzakelijke stu
diën tot vooruitgang gedaan, maar ook
wordt er werk aan de arbeiders verschaft.
Duizende en duizende werklieden, thans
misschien zonder werk, zullen arbeid
vinden, hijzonder daar de inrichters, on
dersteund door hel Staatsbestuur.de 1100-
dige maatregelen genomen hebben om
aan de kleine nijveraars de middelen te
verschaffen even als de groote mede te
dingen en alzoo hun deel bij te brengen
tot vooruitgang der wetenschappen en
nijverheden en de verbetering van den ar
beiders toestand.
Het vervoer van de voortbrengselen der
Belgische tentoonstelling wordt kosteloos
gedaan op de lijnen van den Staat voor
de vreemde geschiedt zulks op dezelfde
voorwaarden van aan de Belgische grens
tot Brussel en terugkeer.
Reeds hebben eenige dagbladen van
Brussel melding gemaakt van den vlijt
met dewelke er aan de gebouwen van den
Grooten Prijskamp en de Tentoonstelling
gewerkt wordt. Men is slechts aan den
aanvang, maar al de metselwerken zul
len zich ras van alle kanten oprichten.
De Maatschappij la Biesme is bezi^ aan
de grondwerken en de ondersteunings
kolommen van den Brouwketel op eene
vlakte van 5000 vierkante meters. Deze
onderaardsche brouwerij zal, gedureud
den prijskamp, luisterrijk bestuurd wor
den door een vrouwelijk personneel.
De Maatschappij Cockerill werkt aan
de metselarijen welke de groote gebou-
3* Vervolg.
0, God Waar zal ik nu onderzoek doen
Mijn zoon mijn arm kind
Mijnheer de Markies, wees niet zoo ge
heel mistroostig. God is groot en zijne wegen
oneindig., misschien zal Hij u uwen zoon doen
wedervinden op het oogcntilik, waarop gij dit
het minst verwacht. Ik wil nu nog een feit me-
dedeelen, dat mij ter hooren is gekomen, ter
wijl ik narichten inwon betrekkelijk uwe zaak.
Het slaat wel in geen verband met vrouw Gau-
thier, en toch komt hot mij, lk weet niet waar
om, gedurig voor don geest wanneer ik aan u
denk.
Spreek, mijnheer de pastoor... Och I
spreek spoedig
Het is ongeveer tien of twaalf jaar geleden
zio eens hoe zonderling dit overeenkomt
dat een man van het land, die zeer op zijn
gemak gesteld was, een veehandel dreef, eens
zijne gewone reis deed om vee te koopen. Met
iederen dag wachtte men dat hij thuis zou
komen, toen men hem eens op eenen nacht op
zijn karretje zag terug keeren zijne handen
en zijn aangezicht waren vol brandwonden,
zijne haren en zijne kleeden wareu gezengd
en de ongelukkige lag in onmacht. Men haastte
zich om hem hulp toe ie brengen, en toen men
oplichtte om hem uit het rijtuig te helpen, vond
men aan zijne zijde twee kinderen, nauwelijks
twee jaren oud, wier doeken half verbrand
waren, twee kinderen let er wel op.
Met allon mogelijken iover werd hem
de hulp en zorg verschaft, maar toen hij weder
bijkwam, had hij zijn versland verloren, cd
onmogelijk was het, iets van hem te weten te
komen aangaande de oorzaak van zijne brand
wonden en waar die twee arme bloedjes van
kinderen vandaan kwamen.
Men hoopte,dat hij met den lijd wel zou,her
stellen, en dal alsdan de horinnering t6 gelijk
met zijn versland zou terugkeeren, maar eilaas!
die hoop was ijdel, want dc ongelukkige is
krankzinnig gebleven. Men heeft alle mogelijke
middelen ia hel werk gesteld om tc weten te
komen of er ook ergens in den omtrek brand
was geweest, omdat men daardoor hoopte te
ontdekken van wien toch die twee kinderen
konden zijn, maar acht uren ver in den omtrek
wen moeten ondersteunen van 48 meters
•pening. Men ziet reeds de machtige
kolommen oprichten, in steenen van
Sprimont. In 1880 begonnen, zullen deze
werken, eens voltrokken, een aanzien van
prachtige versiering hebben. De bedien
den van den Slaat beijveren zich van hun
nen kant aan de bewerking der hoven en
parken.
Het afsluiten van 't geheele plein waarvan
de vlakte gansch bezet zal worden door
den Grooten Prijskamp, is in aanbeste
ding. Deze maand moet de afsluiting vol
trokken zijn. De vereeniging met den
ijzerenweg van den Staat is reeds voltooid
en in werking. Een onophoudelijk vervoer
van materialen heeft reeds plaats. De
fabrieken hebben groote commandos ijzer
ontvangen door de zorgen van de bouw
kundige welke gelast zijn met de gebou
wen van den Grooten Prijskamp. Binnen
weinige dagen zal het oude plein, nog
kortelings zoo treurend en verlaten, in
volle werkzaamheid zijn en de bezoekers
zullen het schaduwbeeld van den praal
boog welke deze uitgestrekte gebouwen
moet versieren, kunnen bewonderen.
Wij zullen onze lezers geregeld op de
hoogte houden der uitbreiding van de
Wereld Tentoonstelling en den Grooten
Internationalen Prijskamp.
Vlaamsche feesten.
Onder den titel van WamischeFeste deelt
de Kölnische Zeitung een breedvoerig arti
kel meê, dat voornamelijk aande geschie
denis der vlaamsche beweging is gewijd.
Sommige toestanden worden door den
irotestantschen schrijver onder een ver
teerd en totaal valsch —oogpunt aan
schouwd; anderenzijn daarentegen recht-
veerdig besproken. Wij laten hier eenige
uittreksels van dit artikel volgen
In 1839, was Hendrik Conscience be
ambte op het provinciaal bestuur van
Antwerpen. Zoo kort na de omwenteling
van 1830, was het nog niet toegelaten
in Vlaanderen vlaamsch te spreken
zij, die het waagden, werden als landver
raders, als vijanden der bestaande orde
aanschouwd, en jaren nog, toen de oran-
gistische beweging reeds lang tot het
verleden behoorde, werd het den Vlaming
verboden zijne moedertaal als ambtelijke
taal te bezigen.
Meer dan zes eeuwen reeds werden de
vlaamsche gouwen door den waalschen
gier beloerd droeve dagen beleefde het
and dat eens het rijkste der aarde was.
Verdrukt werd de Vlaming, overwonnen
echter, nooit
Onder de asch glimde steeds de herin
nering aan roemrijke tijden eens, als liet
uur der gerechtigheid slaat, zal de herin
nering werkelijkheid worden.
Een kleinood, een schat, de moedertaal
werd ongeschonden in al die eeuwen van
tegenspoed bewaard het erfdeel van
Jacob van Maerlant is niet verloren ge
gaan duizende en duizende moedige
mannen staan thans op de bres, ter ver
dediging van vrijheid en recht en, in dui
zende boeken dringt thans de vlaamsche
taal tot in de hut van den schamelsten
bewoner van Vlaanderen.
had men van geen brand gehoord. In de laatste
plaats, waar men narichten inwon, vernam
men alleenlijk dat er op een naburig stuk land
een hooiberg was verbrand. Maar welk ver
band kon er bestaan lusschen eenen hooiberg
en twee kinderen Men eindigde met bet
besluit te nemen om die twee kinderen zoolang
bij zich te houden tol onze jonge pachter zijn
vorstand had weergekregen. Gelukkig was de
familie rijk, en vrouw Ribboux, de moeder van
d«n jeugdigen pachter, wilde dat de kinderen
opgevoed zouden worden op de pachthoeve,
die tegenwoordig door den broeder van den
ongelukkigen krankzinnige bestuurd wordt
O mijnheer de pastoor, als een van deze
twee mijn zoon eens ware
Dat is niet waarschijnlijk, mijnheer de
Markies. Evenwel, als men zijn kind verloren
heeft, moet men onder de gevonden kinderen
gaan zoeken. Van dezen dag aan zal ik den
armen Jacob Ribboux dikwijls gaan bezoeken.
Ik zal hem spreken en misschien zal hel ml.
met Gods hulp gelukken hem zijn verstand en
zijn herinneringsvermogen weder te geven
En gij moet elko week terugkomen, mijnheer
laat ik u nog dikwijls mogen zien, opdat ik
kiacht onlvange tol het volbrengen der laak
die ik op mij neem.
En ziedaar nu, waarom de Markies, geduren
de drie maanden lang iekeren Maandag weder-
Doch, wat al strijd heeft het gekost om
tot dit doel te geraken, zoo ver het thans
bereikt is Meer dan allen heeft Conscien
ce bijgedragen tot de weêrgeboorte van
het vlaamsche ras. Het zaad door hem
zoo kwistig gestrooid,is op geen onvrucht-
baren bodem gevallen. De feesten der
onthulling van het standbeeld van Breidel
en De Coninck zijn er het bewijs van,even
als de betooging van 4881,toen Conscien
ce zijn 100* boek had uitgegeven en het te
Brussel Vlamingen regende, er een be
wijs van was. Conscience heeft den Tl
juli niet meer beleefd zijn geest zweef
de echter over de menigte en dankbaar
werd door allen zijn werk herdacht.
Langzamerhand hebben de hoogere
kringen hunnen strijd tegen de moeder
taal opgegeven. Nog geen 20 jaar .geleden
geraakte hoogleeraar Laurentbuilen zich-
zelven van woede toen, in den gemeente
raad van Gent, de eerste vlaamsche rede
gehouden werd thans klinkt de moeder
taal in alle gemeente- en provincieraden
van het vlaamsche land, en over eenige
dagen sprak de opvolger van den Waal
Rogier indenAntwerpschen gouverneurs
zetel, M. K. du Bois, voor de eerste maal
de openingsrede van den provincialen
raad in vlaamsche taal uit. De wetten-
Coremans, de Laet en Van Humbeeck,
roepen alle weerspannige overheden tot
de plicht terug.
In de lagere school is het vlaamsch de
voertaal van het onderwijs, en in de hoo-
gescholen voeren de studenten een onver-
moeiden strijd tegen volksverbastering.
Leerde Conscience zijn volk lezen, an
deren deden het nationaal gevoel door de
muziek, door den zang ontwaken. Nadat
Gevaert de oud-nederlansche muziek weêr
had doen herleven, kwam Benoit, de
stichter der der vlaamsche muziekschool,
moed en geestdrift doen ontvlammen.
Geen echt vlaamsch feest zonder vlaam-
schen zang. Daar staal tusschen twee re
den een zanger recht, en zing het lied
der voorvaderen, zoo schoon, zoo ur-
deulsch, dat de aanwezige Duitschei- zich
thuis waant.
Hier te Brugge, waar zooveel manneu
vergaderd zijn, die de duitsche spraak.de
duitsche kunst hoogachten, hier gevoelt
men dat wij allen kinderen zijn derzelfde
germaansche moeder. Geen politiek woord
rolt hier van de lippen alleen, wanneer
al die mannen het lijden van hun volk
herdenken, de vernedering die zij onder
staan hebben, dan wordt hun haat tegen
al wal walsch is weer wakker, en, als in
het uur van gevaar, scharen zij zich allen
weer bij elkaar.
De vlaamsche bewegingzièdaardeband
die de Vlamingen weêr aan hunne stam-
genooten, de Duilschersen deEngelschen
vereenigen zal ziedaar de weg die het
schoone Vlaanderen weêr brengen zal tot
de dagen van weleer
Zoo alleen konden de Vlamingen rond
het standbeeld bunner helden vergaderd,
de woorden naspreken, die die Emmanu
el Hiel legt in den mond van Artevelde's
geest, die 's nachts over de Schelde
zweeft
Ik werp het doodenhulsel af.
komt. Ziedaar waarom hij, als hij op dien dag
bij den pastoor uitkomt, al de kinderen van het
dorp met de grootste teederheid omhelst, en
hen belooft den volgenden Maandag weder te
komen met zijne zakken vol lekkers. Ziedaar
eindelijk waarom de kleine kinderen van het
land en de boeren hem den Maandagscben
Mijnheer noemen want niemand in geheel
Vannes wist hoe hij heette, dan alleen de pas
toor.
Drie maanden lang sloeg hij niet een enkelen
aandag over en de kinderon waren daardoor
zoo gewoon geworden om den Maandagschen
Mijnheer te zien, dal zij, telkens als die dag
weerkman, hem in massa stonden op tc wach
ten aan den weg en hem als in zegepralenden
optocht lot aan het kerkplein begeleidden.
Inmiddels kreeg de pastoor niet de minste
narichten, en de arme krakzinnige, bleef krank
zinnig, totdat men eens op zekerens dag hom
ijlings kwam verzoeken om naar de hoeve te
komen, ten einde de laatste HH. Sacramenten
toe te dienen aan den armen Jacob, die in zij
ne dwaasheid, over hel dak van de hoeve had
willen wandelen en op de binnenplaats was
gevallen. Het was onmogelijk hem te redden
verscheidene ribben waren hem gebroken en
hij had slechts weinige uren meer te leven. De
pastoor haastte zich om er heen te snellen
maar daar het dien dag Maandag was, ging hij
het kerkplein over en zag den Markies, die
noeperijen onder de kinderen verdeelde.
De arme vader zeide zoo gaarne mijne
kinderen, om toch zijnen zoon, als die onder
hen mocht zijn, niet te bcrooven van dien zoe
ten naam.
Kom, mijnheer kom met mij, gauw
gauw zeide de pastoor tot hem in het voor
bijgaan.
Mijnheer de Bongard stond spoedig op en
haalden den pastoor in.
In Gods naam, wat is er te doen
Jacob sterft, kom spoedig, wij hebben
slechts weinige oogenblikken te onzer be
schikking, om liet geheim te ontrukken, dat hij
anders voor altijd met zich neemt.
OGod
Ik zou gaarne zieu dal gij er bij waart; ik
heb de laatste reis uwe ongelukken verteld
aan de familie van Jacob zij heeft er in be
willigd, dat gij hem eens zoudt ondervragen
en nu is het oogenblik daar, of nooit.
De arme vader kwam, bevende van ontroe
ring onder het geleide van den pastoor, op de
hoeve, en trad met den geestelijke de kamer
van den gekwetste in.
Welk een geluk de hevige schok die Jacob
het leven kostte, had hem het verstand terug
geschonken
(Wordt yoortgïzet(-
