NIEUWS- EN AANXONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 4 Augusti 1887, 10 centiemen per nummer, 41ste Jaar, i\0 2176,
AKOWEMKATPRIJS
AXNONCENPRIJS
Politiek overzicht.
GEHANGENE
Ze sterven van honger
DE DENDERBODE.
i)it blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, tr. 1,00 Vonnissen op
3° bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
lleeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond.De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Cniqae Sanm.
AELST, 5 AEGUSTI 1887.
Frankrijk. Een bijzonder correspon
dent van de Justice telegrafeert uit lschl
aan dit dagblad, dat prins Ferdinand van
Saksen-Coburg maandag naar Bulgarië is
vertrokken. Anderen bexveeren dat de
prins dijnsdag te Weeuen, een nieuw
onderhoud moest hebben met den bul-
gaarschen minister Natchewitch.
Verscheidene Weener dagbladen ver
zekeren dat het vertrek van den prins
aanstaande is, en dat hij hoopt, donder
dag aanstaande te Tirnova, vóór de So-
branje, den eed af te leggen.
De regenten hebben Varna verlaten en
zich naarRoestchoek begeven. Zij denken
binnen drie dagen naar Sofia terug te
keeren.
M. Kalnoky is uit lschl te Weenen
aangkomen.
Nederland. Er werden dezer dagen
onrustwekkende geruchten, aangaande
den gezondheidstoestand van koning
Willem van Nederland, in omloop ge
bracht. Wij vernemen vandaag dat deze
geruchten ongegrond waren en dat de
gezondheidstoestand van gemelden vorst
zeer voldoende is.
Duitschland.— De berlijnsche Post ver
neemt uit Warschau, dat de russische
regeering bevolen heeft de bepalingen der
ukase van 26 meert lestleden, betreffende
de verwijdering uit hunne betrekking \an
die bestuurders, besturende leden en ge
volmachtigden bij handels-en nij verheids
inrichtingen en landgoederen in Polen,
welke buitenlanders zijn,binnen 10 dagen
uit te voeren.
De regeeringsgezinde Post doet, naar
aanleiding dezer aanschrijving, die zij in
verband brengt met andere maatregelen
tegen het duitsche bezit in Rusland op
nieuw zeer scherpe aanvalleu tegen Rus-
lands krediet en maant de duitsche kapi
talisten weêr aan, zich te ontdoen van
russische weerden.
De berlijnsche officieuse Politische
Nachnchten trekken maandagavond even
zeer te veld tegen de russische financiën.
Men meldt uit Gastein dat keizer Wil
helm zijn vertrek bespoedigt. Men ver-
verwacht hem tegen den 11 of 12 op het
kasteel van Babelsberg, waar keizerin
Augusta hem zal komen vinden.
Graaf Schouwalowest, russische gezant
heeft eenigedagen te Berlij n doorgebracht
Op den dag zeiven zijner aankomst
deelde de Norddeutsche AllgemeineZeitung
een verzoekschrift meê uit Bromberg aan
den kanselier gericht, waarin geklaagd
wordt omdat de graanmerkt wordt over
stroomd door rusissche produkten van
DE
(1* Vervolg.)
II.
Rond den avond van den zelden dag kwam
een leerjongen aan bel huis van eenen der
bijzonderste geneesheeren der stad Antwerpen
bellen. De boodschap, waarmede hij gelast
was, moest wel dringend zijn, want terwijl bij
met de eene hand aan de bel trok om ze in
stukken te trekken, gaf hij met de andere ge
weldige vuistslagen op de deur.
Haast u haast u riep hij den doctor,
die hem de deur kwam openen, toe gezwind,
doctor mijn meester ligt op sterven, zijne
vrouw zend mij tot u, en verzoekt u zoo spoe
dig mogelijk te komen.
Maar de naam en de woonst uws mees
ters, lieve jongen
Geeraard Van Spiel, op do Hoogstraat.
Geeraard Van Spiel, mompelde de doctor,
God zij geloofd Ga, vriend.zeg aan do vrouw
dat ik dadelijk ten haren dienste beu.
De geneesheer trad in huis, nam hoed en
stok, en zette zich ijlings op weg naar de Hoog
straat, wel duizendmaal herhalende God zij
slechte hoedanigheid, en waarin maat
regels worden gevraagd om de daling van
den prijs, welke deze invoer zou kunnen
veroorzaken, te beletten.
Spanje. 400 republikanen in het dis-
trikt Murviedro, provincie Valencia, heb
ben aan den minister-president Sagasta
een brief geschreven, waarin zij verklaren
de partij der monarchisten bij te treden,
alsmeê de staatkunde van vrede en een
dracht, gelijk die vertegenwoordigd
wordt door den voorzitter van den minis
terraad.
Italic. De dood van M. Depretis
heeft door gansch Italië eene groote ont
roering teweeg gebracht. Zaterdag wer
den de Beurzen te Rome en te Napels,
alsook verscheidene magazijnen van
Turijn gesloten. De vlaggen van al de
openbare besturen te Rome zijn met een
rouwlloers overtrokken, De verlooningen
in verscheidene schouwburgen werden
opgeschorst.
Koning Humbert heeft eenen brief van
rouwbeklag aan de familie van den over
ledene gezonden. Lord Salisbury en de
staatssekretarisvan het duitsch keizerrijk
hebben aan de gezanten van Italië te Lon
den en te Berlijn te kennen gegeven dat
zij grootelijks deelnemen aan den rouw,
door de dood van M. Depretis veroor-
akt.
Het lichaam van M. Depretis werd ge
balsemd. De lijkpleclitigheden zullen heden
donderdag plaats hebben.
Rusland. De Correspondance politique
kondigt aan dat M. de Nelidof,gezant van
Rusland, heeft verklaard dat de czaar in
zijne houding volherdt hij vraagt de
benoeming van een regent, die zijn kan
didaat wezen zou, algemeene kiezingen
voor de Sobranjeen de kiezing van eenen
>rins door deze nieuwe Vergadering. De
5orie is geneigd dit russisch voorstel aan
te nemen, wel te verstaan, indien de Bul
garen er in toestemmen, want zij is be
sloten tegenover Bulgarië geen maatre
gels van geweld te gebruiken.
Oostenrijk. Prins Ferdinand van
Coburg is terug te Weenen aangekomen.
Men denkt dat hij den keizer van Oosten
rijk te lschl heelt bezocht. De officieuse
drukpers gaat voort, den prins het aan-
vcerden der bulgaarsche kroon aan te
raden. Dezes vrienden beweren dat hij
geen besluit nemen zal, alvorens zekere
moeilijkheden zijn opgelost.
Bulgarië. Aan de Times wordt uit
Sofia gemeld dat de berichten omtrent
eene revolutie, die uit Bucharest komen,
ongegrond zijn. Volkomene rust heerscht
in het land.
Volgens de Daily News wordt de prins
van Coburg te Sofia verwacht en zal hij
eenen triomftocht door geheel Bulgarië
houden, waartoe het volk door allerhande
middelen voorbereid wordt.
Uit St-Peterburg verneemt hetzelfde
blad dat verscheidene mogendheden den
mins van Coburg geraden hebben, de
lulgaren van manifestatien terug te hou
den, dewijl de reis van den prins naar
Sofia het aanveerdenvanden troon onmo
gelijk maken zou, zoolang niet alle mo
gendheden de wettigheid van den keus
der Sobranje erkennen.
Medeburgers, hoe lang hebben de geu
zen u niet lam gezaagd om u wijs te ma
ken dat ons katholiek ministerie aan de
ofiicieele onderwijzers eenen overzoenlij-
ken haat toedroeg en alles in het werk
stelde om die ongelukkigen te mar
telen enuil te hongeren
Hewel, wij zullen u vandaag 'nen keer
een bewijs geven van de zonderlinge
manier op dewelke die ongelukkigen
door de katholieken worden uit
gehongerd.
Van tijd tot lijd verschijnen er in den
Moniteur koninklijke besluiten waarbij
pensioenen verleend worden aan ofiici
eele schoolmeesters ofte hongerlijders.
Verledene week was 't weer hetzelfde,
en onder de geheele reeks hongerlijders
die met een smakelijk pensioentje bevooi-
deeligd werden, kiezen wij de volgende
namen uit
Creteur, gemeente-onderwijzer te Her-
quegnies, 52 jaren dienst, gemiddelde
jaarwedde 2-429 lr., pensioen 1501 fr.
Dambrin, gemeente-onderwijzer te Ru-
mes, 56 jaren dienst, gemiddelde jaar
wedde 2592 fr., pensioen 1594 fr.
Van Camp, onderwijzer te Betecom, 36
jaren dienst, gemiddelde jaarwedde,2085
fr., pensioen 1572 fr.
De Grignart Angélique, onder-onder
wijzeres te Elsene, 14 jaren dienst, ge
middelde jaarwedde 2596 fr., pensioen
711 fr.
En die willen de geuzen doen doorgaan
voor slachtoffers van het klerikaal fana-
tism, voor hongerlijders Wat komedie
Hoe veel lieden zijn er niet die dat
stieltje van hongerlijder volgaarne zou
den uitoefenen
Brief van den Paus.
De katholieke dagbladen deelen den
tekst mede van den brief, door Z. H. Leo
XII geschreven aan Z. Em. kardinaal
Rampolla, bij zijne indiensttreding als
staatssecretaris.
Deze brief, die niet minder dan zes
groote kolommen beslaat in den Courrier
de Bruaelles, is al te uitgebreid om door
ons vertaald en overgenomen te worden.
Zijne belangrijkheid nochtans verplicht
ons den korten inhoud ervan aan onze
lezers te doen kennen. Z. II. Leo XIII
doet in dien brief de princiepen uitschij
nen, welke het bestuurder Kerk geleiden,
geloofd 1 God zij geloofd
Weinige stonden later bevond hij zich bij
meester Van Spiel, dien hij door eene hevige
koorts aangedaan, welke hem zijn denkvermo
gen ontnam, te bed vond liggen. Sedert lange
jaren kende de geneesheer de beide neven; hij
was zelfs door de innigste vriendschap met
Marlen verbonden, en niettegenstaande de
zware beschuldiging, die op hem woog, bleef
hij hem altijd als het slachtoffer van een hel-
schen list aanzien. Indien hij dan den hemel
bedankte over het geval, dat bem bij Van Spiel
bracht, het is dat hij genoegzaam het jaloersch
en haatdragend karakter van denkoopman ken
de, en hem tot alles, in een oogenblik van op-
loopendheid of van wraak bekwaam zag. Het
dient nochtans gezegd te worden dat de recht
schapen discipel van Hippocrates elk beledi
gend vermoeden tegen Geeraard krachtdadig
had versiooten, maar op het oogenblik van
zich aan Valck te vertooneu; kwam dit vermoe
den hem zoo geweldig kwellen, dat hij er eene
ingeving des Hemels meende in te zien.
Na aan den lijdende de eerste zorgen tooge-
diend te hebben, verzocht hij de omstanders
de kamer te verlaten, en bleef alleen aan bel
ziekbed zitten. Te vergeefs poogde hij ver
scheidene malen Geeraard ie doen spreken; hij
scheen zelfs dc vragen van den geneesheer niet
te verslaan zichtbaar aan eene geweldiee
woeling ton prooi, bracht hij onduidelijke
klanken uit, waar de doctor geen woord kon
van vatten. Eindelijk boog deze zich over het
ziekbeden fluisterdo den lijdende met eene
alsook de onschatbare voordeelen welke
aan de samenleving in 't algemeen en aan
eiken Staat in 't bijzonder worden bezorgd
door de zending van rechtvaardigheid en
vrede, op aarde uitgeoefend door den
stadhouder van Jesus-Christus.
Leo XIII herinnert eraan dat hij, van
het begin van zijn Pausdom af, zich voor
gesteld heeft te werken aan de verzoening
der gouvernementen met de Kerk de
vriendelijke betrekkingen tusschen den
II. Stoel en de verschillende natiën her-
aan te knoopen en nauwer toe te halen,
en overal den godsdienstvrede te herstel
len.
Het is om op dien weg voort te gaan en
deze onderneming te vervorderen datZ.
H. zich tot haren staatssecretaris wendt
en hem onderrichtingen geeft, om overal
de werkingen van den H. Stoel te schik
ken, deze toepassende op de verschillende
natiën, volgens hunne behoeften en de
bijzondere voorwaarden waarin zij zich,
elk afzonderlijk, bevinden.
In liet eerste deel van zijnen brief geelt
de II. Vader een overzicht van den toe
stand in de bijzonderste landen der we
reld Oostenrijk, Frankrijk, Spanje,Zuid-
Amerika, Portugal, België, Pruisen en de
verschillende Staten van Duitschland, de
niet-Uatliolieke landen, Engeland, Rus
land, de Vereenigde Staten, het Oosten en
Griekenland. De toestand \an den katho
lieken godsdienst in al &die landen is in
eenige woorden geschetst, met aandui
ding wat er te doen is en wat men ervan
mag verhopen.
Dit overzicht brengt den Paus natuur
lijk op dit belangrijk en veelbesproken
onderwerp: den toestand van Italië en
zijne houding tegenover het Pausdom.
De H. Vader behandelt breedvoerig de
Roomsche kwestie en stelt vast dat
er voor deze, zoo in rechte als in feite,
maar ééne oplossing mogelijk is «de
herstelling der lijdelijke macht van den
II. Stoel.
Deze herstelling of teruggave wordt
aan Italië opgelegd door de rechtvaardig
heid, de geheiligde rechten der Kerk en
der katholieke geweten, ja door de wel-
begrepene belangen van Italië zelve.
Eindigende, verklaart Leo XIII dat hij
nooit zal te kort blijven aan de plicht
eene wezenlijke en daadzakelijke vor
stenmacht terug te eischen.
Deze moedige wedereisching, gesteund
op bewijsgronden van onweerstaanbare
kracht, zal ongetwijfeld in de politieke
en diplomatische kringen eenen diepen
indruk maken.
De brief van Z. H. den Paus aan den
Staats-sekretaris Mgr Rampolla, is een
der belangrijkste staatkundige stukken,
welke in geruimen tijd verschenen zijn.
Het antwoordt in klare, duidelijke
woorden op al de beweringen en onder
stellingen, die er in de leste dagen wer
den opgeworpen over de verzoening tus
schen het Vatikaan en koning Humbert.
doffe stem den naam van Marlen Valck in de
ooren.
Deze naam deed op Van Spiel het uitwerksel
eens electrischen schoks. Hij richtte zich eens
klaps op Marlen Valck, Marten Valck riep
hij, in woede onstoken, uit. Wie durft mij nog
van mijn neef spreken Zwijg vrouw, zwijg,
zeg ik u, ik zal niet gedoogen dat men dien
naam in mijne tegenwoordigheid uitspreke
ik wil hei niet, hoort gij, Margareta V Deze
woorden uitsprekende, kwam het schuim hem
op de lippen zijne oogen puilden uit hunne
holten, zijne handen krimpten zich met woede
ineen. Hij bleef verscheidene oogenblikken in
deze schrikverwekkende houding, tot dat zijne
krachten hem begevende, hij in zijne vorige
afgematheid nederviel. Hij sloot de oogen, liet
zijne handen nederzakken en met eene gebro-
kene slem mompelde hij
Wat raakt het mij ook Dc dooden
rijzen uit hun graf niet op...
God Iaat het soms toe, meester Geeraard,
antwoordde de doctor, zich over den zieke
neigende.
Deze bonsde, als eeu gekwetsle tijger, op
zijn bed; eene geweldige zenuwtrekking greep
hem dan het klamme zweet bedekte zijn
lichaam zijne opgen, dooreen vreeselijk gc-
pink gedurig bewogen, was hij niet in staat
open ie houden uit zijne borst sloeg een ge
ratel op gelijk van een mensch, dien men ver
wurgt. Hij deed geweldige pogingen om zich
Iop te richten hel was te vergeefs hij scheen
gelijk door eene onlzichtbare hand aau zijn
bed genageld te zijn. De smarten, die Geeraard
in dit vreeselijkeoogenblik leed, konden slechts
bij deze van eene verdoemde ziel vergeleken
worden.
III.
Des anderendags werd de ongelukige Marlen
Valck, die schuldig aan schrillvcrvalsching
was verklaard, op de markt ter dood gebracht
Hij stapte kloekmoedig naar de strafplaats,
door zijnen vriend de doctor vergezeld, die
hem van tijd tot tijd opwekkend toesprak
Houd moed. mijn brave Marlen, God zal
ons niet verlaten...
Op het schavot gekomen, wende de veroor
deelde zich tot het volk, dat de plaats vervul
de, en sprak mijne vrienden, en gij allen,
medeburgers van Antwerpen, ik sterf onplich-
tig aan do beschuldiging, die men mij ten laste
legt. Gij zult mij gelboven, want gij allen weel
dat ik altijd te goede christen geweest ben om
te durven onwaarheid spreken op het oogen
blik, dat ik voor Gods rechterstoel ga ver
schijnen. Maar de goddelijke wil geschiede...
en gij, mijne Medeburgers, bidt voor mij.
Ditmaal zouden de aanschouwers met gre
tigheid dil akelige schouwspel zien onlknoo-
pen hebben, door het breken der koord
omstandigheid, die voigens de gewoonten van
dien lijd, hel leven aan den terechtgestelde
verleende. Het volk bad, weende en do
1 rampzalige Valck werd gehangen....
Weinige stonden na de strafuitvoering werd
Die verzoening ligt, wij begrijpen dit,
in den wensch van Italië, omdat de toe
stand daar onhoübaar wordtmaar de
verzoening, zegt Paus Leo XIII, kan slechts
plaats hebben op de erkenning van het
grondbegin, dal 't Pausdom terugkeeren
zal in 't bezit der tijdelijke macht, die, zij
alleen, de onafhankelijkheid van het op
perhoofd der Kerk verzekeren kan.
Mgr Galimberti, nuncius van Z. H. te
Weenen, heelt dezer dagen eene bijeen
komst gehouden met den oostenrijkschen
kanselier, Volgens de Allgemeine Zeitung
zou de nuncius zich over den brief, die
zooveel opschudding maakt, in dezer voe
ge hebben uitgelaten dat de Paus de er
kenning wil der daadzakelijke onafhanke
lijkheid, welke zonder de grondgebieds-
souvereinileit ondenkbaar is.
Gevaar voor de italiaansche eenheid is
er in die erkenning niet de Paus zou als
wereldlijk souverein altijd een italiaansch
vorst zijn, en Italië zou uit dien toestand,
zoo in het binnen- als in het buitenland,
groote voordeelen trekken.
Volgens Mgr Galimberti verlangt de
Paus geen algeheéle omkeeriug, maar al
leen het herstel van den alouden, slechts
onderbroken rechtstoestand. Voor het oo
genblik iserenkel spraak van eene grond'
begins-erkenningWelken vorm dit begin
sel later zal aannemen, of de Paus Rome,
Civiia-Veechia en een meer of minder
grooten strook lands zal verkrijgen, of hij
over zijn onafhankelijk grondgebied als
alleenheerscher of door eenen stadhouder
of met een Senaat zal regeeren, over dat
alles kan een andere gedachtenwisseling
plaats hebben.
Deze lesten zijn slechts uitvoerings-
vraagpunten, maar vóóralles is de erken
ning van het beginsel noodig, opdat de
Paus zijn aloud recht en zijn onbeperkte
souvereiniteit met een onafhankelijk grond
gebied terugkrijge.
Prijskampen.
De prijskampen tusschen de leerlingen
der lagere scholen heeft nauwelijks
plaats gehad den 7 juli lestleden
en reeds kondigen sommige dagbladen
feiten van bedrog aan, die gedurende de
werkzaamheden der leerlingen zouden
hebben plaats gehad.
Volgens het Nieuwsblad van Gheel ston
den vele onderwijzers te X. op de speel
plaats, terwijl de leerlingen hun werk
afmaakten.
Toen de vragen der eerste proef ge
kend waren, riep een ofiicieele onderwij
zer door het venster tot eenen der mede
dingers hem, datief.
Een andere ofiicieele onderwijzer merk
te aan Gij moet dit hem, datiefniet
roepen tot éénen leerling, maar tot al
len.
Een der surveillanten zegde tot den
onderwijzer die goed had gevonden, ge
durende den prijskamp zeiven, les van
spraakleer te geven Mijnheer ik ver
zoek u voorzichtig te wezen.
het lichaam van Marton van de galg gelaten,
maar in plaats van naar het galgenveld gedra
gen te worden, waar men gewoonlijk de lijken
der veroordeelden voorde, om de vogels ter
prooi en de goede burgers tot vermaning te
dienen, werd hel aan den doctor overhaudigd,
die van fdo magistraten bekomen had, zijnen
vriend de lijkplechtigheden te verleenco. Des
avonds werd de lijkkist, door weinige vrien
den gevolgd, naar hel kerkhof des minder-
broederkloosters gedragen en aldaar ter
aarde besteld.
IV.
De koorls en de ijlhoofdigheid waren, wel
is waar, bij Geeraard Van Spiel achtergeble
ven, doch hij was zoo zwaarmoedig geworden,
zijne gebaren waren zoo driftig, zijne woorden
zoo onsamenhangend, dat zijne arme vrouw
met kon gelooven dat hij waarlijk zijne zinuen
teruggekregen had. Hij zocht altijd de een
zaamheid op, en zou zoo het mogelijk geweest
ware, zich zeiven willen ontvluchten hebben
gelijk bij de anderen schuwde. Ganscbo uren
zag men hem alleen ia den eenen of anderen
hoek gedoken zitten, zoDder een woord te
spreken, en gedurig zijne hand over zijn bleek
en ingevallen voorboofd strijkende. Margareta
was \an gedacht, dat bel dc treurige dood
zijns neefs was, die op hem zulken indruk ge
maakt had.
(Wordt voortgezet.)
