NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 7 ARRONDISSEMENT AALST.
Zondag 25 December 1887,
10 centiemen per nummer.
12te daar, N° 2217.
AB01V1VEME1VTPRIJS
BERICHT.
Politiek overzicht.
VELE JAREN.
Katholieke Werkmanskring.
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
tr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te belalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijit in bij C. VAN DE PUïl'Ë-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, Ir. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond.De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Caique Saum.
AELST, 24 DECEMBER 1887.
De personen welke
een abonnement op
DEN DENDERBODE nemen voor
1888, zullen de nog te verschijnen
nummers van 1887, te rekenen van
heden gratis ontvangen.
De Denderbode verschijnt twee
maal ter week tegen de prijs van
\"j franks 's jaars, ten bureele te
jetalen.
Frankrijk. De Senaatsverkiezingen
:n Frankrijk op den 5 januari aanstaande,
betreffen 82 senateurs. Daarvan zijn twee
I overleden en treden 80 periodief af. Van
deze 80 is één vervallen, generaal d'And-
'lau, en een overleden, generaal Pélissier
'negen stellen zich niet herkiesbaar. De
republiekeinen zijn volgens de samen
stelling der kiezerslichamen zeker van
herkozen te worden. In het departement
der Landes zullen naar alle waarschijn
lijkheid twee konservatieve senateurs,
MM. de Gavardie en de Ravignan, door
republikeinen vervangen worden.
Oostenrijk-Rusland. 't Begint er wat
beter uit te zien, en sedert woensdag zijn
de kansen voor den vrede schijnbaar
- honderd per honderd gestegen. De
dagbladen slaan een minder hevigen
toon aan, zoodat de diplomatische onder-
indelingen iusschen drij regeeringen
istig kunnen voortgezet worden.
Men begint te VVeenen ernstig te ge-
iooven dat Rösland zijne wapeningen
staken zal en het incident niet zal verer
geren door nieuwe troepenbewegingen.
Ook de vredelievende oplossing in den
Raad der Kroon, maakt overal eenen
goeden indruk.
De Nowoie Wremja meent, dat de mili-
üire uiteenzetting van het artikel in den
Invalide russe door de Kölnische Zeitung
onder alle oogpunten geschikt is om de
russische Staatsburgers gerust te stellen
en hun het gevoel van veiligheid te geven,
onverschillig of op de beschouwing der
Kölnische nog geantwoord wordt of niet.
Alleen de Neue Freie Presse ziet de toe-
lomst met een bang hart te gemoet en
Saat een noodlottigen toon aan.
De toestand, zegt het blad, boezemt
I gevaar in, en dit gevaar blijkt uit de op
merkingen die dezer dagen gedaan wer-
dm. Men heeft daar het oog gericht op
I di fransche grens en de kuiperijen van
den russischen gezant te Parijs, baron de
Mohrenheim.
Te St-Petèrsburg tracht men nog altijd
Oostenrijk en Duitschland schrik aan te
jagen door hel spookbeeld eener fransch-
russische overeenkomst. Dat doet de
Novoie Wremia nog uitschijnen, en zegt
dat, als het oogenblik gekomen is, het
(ransche volk de regeering dwingen zal
om met Rusland op te trekken.
Ook de Novosti beweert dat Rusland
nooit alleen vechten zal, want dal tegen
Duitschland, voorzeker nog een andere
natie zou strijden.
Naar het schijnt zal Bismark, zoo noo-
dig, de traktaten van het drijvoudig ver
bond openbaar maken om daardoor op
Rusland beter te kunnen drukken.
Maar aan de Kreuzzeilung wordt van
partikuliere zijde uit St-Pelersburg ge
schreven, dat Ruslar.d geenszins iels
tegen Duitschland of Oostenrijk in den
zin heeft, en enkel dit bedoeld Duitsch
land, door het thans in liet Warschau-
distrikt samengetrokken observatie korps
in verband met een te verwachten soort
gelijken maatregel van Frankrijk, vol
doende in bedwang te houden, ten einde
in Bulgariè vrij spel te hebben.
De Standard verneemt uit Nizza dat,
tijdens het leste bezoek van den hertog
van Edimburg te San Remo, Z. K. H.
tegenover den duitschen kroonprins de
overtuiging uitsprak, dat een groote
europeesche oorlog eerlang onvermijde
lijk is. Deze verklaring van den schoon
broer van den czaar was te meer opmer
kelijk. daar de hertog terstond naar Malta
vertrok, om het bevel over de engelsche
vloot in de Middellandsche Zee te aan-
veerden.
Wet op het Huwelijk.
Krachtens eenen omzendbrief door den
minister van juslicie aan den prokureur-
geueraal gezonden, moeten meerdeija
rige personen, die in 'i huwelijk willen
treden en ouders noch andere voorzaten
meer hebben,geen doodakten van hunne
grootouders meer leveren, daar zij krach
tens hunnen ouderdom, bij machte zijn
opeigen gezag te handelen.
<r Het vraagpunt, zegt de omzendbrief
vergt eene bevestigende of eene ontken
nende oplossing, naar mate de toeko
mende eclugenooten al of niet den ouder
dom bereikt hebben, vastgesteld door
art. 148 van het burgerlijk wetboek.
De wensch der nieuwe wet is dat na
meerderjarigheid, in dit artikel aange
duid, er geen eerbiedigingsakt meernoo-
dig is dan ten opzichte der ouders. Indien
de toekomende echtgenoolen, die dezen
ouderdom bereikt hebben, vader noch
moeder meer hebben, hoeven zij geene
NA
4* Vervolg.
Slechts vijf jaren waren heen gevloden, en
f,retds was de gloed van haar schillerenden
jbdizon uitgedoofd wierp zij een blik in de
ftiïk. -"st, dan was het haar te moede, alsof
ijd in de kille, grauwe schaduwen
'ft ee amlic'd zou moeten rondwandelen,
b alsoi nooit mee een verwarmende zonne-
"Miiju mor haar zou opgaan. Tbans had zij de
kef uoorgestaan, het leven had alle aanlok-
I jJtfijkheid voor haar verloren en ofschoon
jWsr vertrouwen te midden der hobbeligheden
'fc.vu haar lijdensweg we! eens wankelde, fluis
terde haar onwrikbaar geloof haar steeds zoele
oorden van hoop en vergelding in, zelfs dan,
toneer de storm hevigst en de onweerswol-
het dreigendst schenen,
lel was voor haar moederhart eene ware
Bflichting, over de kleine Eva te kunnen spre-
In den beginne kon zij die gevoelige
(nar volstrekt niet aanroeren dje dierbare
lm wilde uiel over hare lippen docb na de
''te toespeling, waarbij baar gelaat verbleelt-
fe «n (ranen langs hare wangen rolden, scheen
jilij die huivering overwonnen te hebben, en de
bro« barer droefheid nu eenmaal geopend zijo-
:de,i kon zij voortaan naar hartelust over bare
[lieveling spreken.
i, floor bemiddeling van des heeren Vermeer's
taalwaarnemer hoorde zij van tijd tot tijd, dat
toestemming noch eerbiedingsakt meer
van hunne grootouders. Hieruit spruit
voort dat indien zij dengemelden ouder
dom bereikt en zij geene ouders meer
hebben, de toekomende echtgenooteu
deze bewijzen niet meer hoeven te leve
ren.
Wij roepen de bezondere aandacht in
onzer welstellende medeburgers op de
Tombola ot looierij ten voor-
deele van den onlangs gestichten Werk
manskring, welke hij besluit van ons
College van Burgemeester en Schepenen
komt toegelaten te worden.
Velen onzer geachte medeburgers be
grijpen wellicht niet goed de dringende
noodzakelijkelijklieid die op onze dagen
bestaat van kringen of vereenigingen te
stichten waar de werkman, neven een
deftig vermaak, wijze en heilzame raad
gevingen aanhoort die hem in den strijd
des levens sterken en hem de strikken
zullen doen ontwijken die liet Socialismus,
de plaag on/er lijden, dagelijks spant om
hem in de godverloochening te storten
en tegen de hedendaagsche samenleving
in opstand te brengen.
Men kent den leus der socialisten
nocli God, noch meester
roepen zijEn wal is een volk
zonder God zonder meester De revo
lutie van de jaren 90, de tijd der sanscu
lotten die de helft van Europa in een
onafmetelijk bloedbad en in eenen reus-
achtigen vuurgloed herschiepen, die onze
Bisschoppen, priesters en kloosterlingen
vermoordden, verbanden of in den kerker
wierpen, die onze nationale rijkdommen,
de geestelijke goederen en tot de klokken
onzer kerken toe roofden de Commune
van Parijs van 't jaar 1871 de brand
stichtingen en rooverijen van 1886 in
onze walenstreek, alles te veel om heden
te herhalen, zijn daar om te bewijzen wat
een volk is zonder God en 't welk
geen meester kent.
De werkmanskring is de dijk die men
tegen 'l verderf van '{.Socialismus opwerpt;
het is dus een werk van zelfsbehoud en
van beschaving bij uitmuntendheid
Aalst is tol hiertoe, dank zij den gods
dienstzin onzer bevolking, bevrijd geble
ven van 't Socialismus nooit heeft zijn
zaad in onzen grond willen wortel genoeg
schieten om te kunnen opgroeien. Pas
vertoonde het zijne hoorntjes of 't ver
ging weldra.
De gentsche socialisten hebben het hier
onlangs nog met hunne bakkerij onder
vonden.
Ehwel, Katholieke Aalslenaars, aan ons
is het heden onzen grond in dien staat
van onvruchtbaarheid voor 't Socialis-
mus te bewaren.... Gij zijt gelijk wij
het kind gezond ontevreden was Van mevrouw
Hamers zelve vernam zij echter geen woord,
en Maria was ook overtuigd, dat zij voor haar
even diep verloren was, als ware het gras
reeds over haar heen gegroeid.
Lag ik maar onder de aarde begraven
zuchtte Maria dikwijls bij zich zelve.
De heer Vermeer leidde intusschen een al
lerellendigst leven. Het huis, dat zoovele pijn
lijke herinneringen bij hem opwekte, had hij
verlaten, in de hoop dal hij elders naar hart en
geest meer rust zou vinden doch tevergeefs
hij gevoelde duidelijk, dal zijne onrust niet uit
het huis, maar uil het hart ontstond, en dit kon
hij niet ontvluchten, Waar hij zich ook bevond,
te midden van het geruisch on de beslom-
"meringen der wereld, in de stilte vaD den
nacht, in zijne verwarde droomen, altijd en
overal blonk die weemoedige blik, waarmede
zij hem bij bel laatste afscheid had aange
staard, in zijne oogen. Al zijne vrienden en
intieme kennissen merkten de volslagon veran
dering in geheel zijo wezen op sommigen
beklaagden, andereu laakten hem, doch allen
moesten bekenneD, dat hij diep, diepongeluk
kig was.
Op zekeren dag rees het denkbeelk bij hem
op, eens naar Gommerkarspel te reizen niet
om eene samenkomst met zijne vrouw te zoe
ken o, neen Haar weer te zien en toch
hardvochtig bij zijn besluit te blijven, dat
denkbeeld kwam hem ondraaglijk voor Hij
hoopte slechts een vluchtige blik op Jhaar tc
kunnen werpen, om te z'en hoe z:i er uiizag en
of hel waar was, zooals de me>a zeidé,. da',
zij van verdriet wegkwijnde. Maar.hij wist,
niet goed, taejhi aan ie leggen. Volgens de
inlichliogen, die hij in de k'eino dorpsherberg,
overtuigd dat wij dat volkje hier niet noo-
dig hebben.... Nu, het beste middel om er
ons van te bevrijden, is de Werkmans
kring....
Laat ons dan elkeen in de maat zijner
krachten het zijne- bijdrager, tol het
stichten van den Kring, van dit huis van
vrede, van verzoening en van verbroede
ring waar de werkman, na zes dagen vlij
tig gewerkt te hebben ten einde aan
vrouw en kinderen het dagelijks brood te
verschaffen, des zondags, eenige uurtjes
eerlijk vermaak en uitspanning vinde,
waar hem een goed woord zal worden
toegesproken en waar hij zalige vertroos
tingen zal pulten die hem zullen sterken
in de dagelijksche kwellingen van dit
leven
Katholieke Medeburgers, wij hebben
onze plicht volbracht met uwe aandacht
op de noodzakelijkheid des Werkmans-
krings in te roepen, en wij ziju overtuigd
dat gij, van uwen kant, aan de uwe niet
zult lalen. Onnoodig u te zeggen waar gij
de prijzen die gij voor de loterij bestemd,
moet bezorgen. Nu als ge de plaats niet
goed weet, brengt alles maar bij Den
Denderbode hij zal er zich met liefde rneê-
gelasten
De loten zijn bepaald op 23 centiemen
en zullen kortelings verkrijgbaar zijn.
Nog iets Reeds zijn meer dan 300
voorwerpen waaronder verscheidene van
waarde, aan de heeren inrichters toe
gezonden en op nieuwjaardag zal de
plechtige opening plaats hebben ten
lokale van den Kring De Vriendschap,
Kortezoulstraat.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Aardappeloogst in Nederland. Het
gaat met den handel in aardappelen in
de Betuwe weinig naar wensch. Het aan
bod overtreft verre de vraag, zoodat de
meeste landbouwers hun produkt niet
kunnen verkoopen dan tegen verlaagde
prijzen.
üp de meeste dorpen zijn de aardappe
len dan ook voorloopig gekuild, in de
verwacbiing dat in het voorjaar dn prijs
hooger zal zijn. Wel werden in de leste
weken honderden mudden uitgevoerd
naar Duitschland, maar de vraag heeft
nu geheel opgehouden. Voor Westlan
ders wordt2gl., voor Engelsclien 1.23
gl. en voor blauwen 1.60 gl. per mud
(hectoliter) betaald. De voorraden zijn
nog aanzienlijk.
De voorraad aardappelen is in de om
streken van Deventei insgelijks zeer
groot. Zij zijn onverkoopbaar en zullen
waarschijnlijk in het voorjaar nog goed -
kooper worden. De appelen en peren zijn
bijna overal opgeruimd. De oogst is
grooter dan men vermoedde.
Met ziet dat de liolland.sche landbou
wers hel ook niet te breed hebben zoo
min als de onze.
waar hij voor eene poos zijn intrek had geno
men, verkregen had, kwamen de dames van
Schoonoord(zoo heette de villa, waar
Maria thans woonde) zelden ot nooit buiten
den tuin; maar de logéo uit Amsterdam, die
er zoo lijdend uitzag, ging eiken morgen zeer
vroeg over de velden naar de kleine Roooascbe
kerk, die een heel eindwegs van de villa ver
wijderd lag.
Hij was nu vastbesloten haar te zien. Niet
tevergeefs zou hij die lange reis gemaakt heb
ben, al moest hij dan ook de kerk bincn
gaan, ofschoon hij gezworen had nooit een
voet op zulk eeue plaats te zeilen.
Zoo gezegd, zoo gedam. Vreemde, onver
klaarbare gewaarwordingen bestormden zijn
gemoed, toen hij de kerkdeur binnentrad hij
zag niemand dan een paar arme landlieden,
want hel was blijkbaar nog te vroeg voor den
eersten morgendienst. Terwijl hij het kerkge
bouw rond zag, verbeeldde hij zich hoe Maria
daar eiken morgen met een bedroefd hart
neerknielde om kracht en kalmte van den
Hemel aftesmeeken; ook gevoelde hij zelf,
dat de rondom hem heerschende rust en stilte
een heilzamen invloed op een bedrukt gemoed
moesten uitwerken
Nauwelijks had hij zich in een der donkerste
hoeken der kerk neergezel, ten einde geheel
onopgemerkt te blijven, of hij hoorde zachte
voetstappen achter zich aankomen, en nog
voordat hij iemand gezien bad, gevoelde hij
door eene hevige ontroering, dat het niemand
anders dan zijne Maria zijn kon Nu eecige
oogeiiblikken zag hij haar in zijne nabijheid
neerknielen, zoodat, toen zij jiaar «voile op-
sloog. bij haar gezicht duidelijk onderscheiden
kou. '•ar w droevig, verbleekt
be
de
gelaatWas dit nu hel frissche. bloeiende
jonge meisje, dat hij in vroegere schoone
dagen tol zijn laatste ademtocht liefde en trouw
gezworen had En moest zij nu door zijne
schuld van droefheid verkwijnen Ja, nu zag
hij duidelijk in, waartoe zijn hoogmoed en
zijne hardvochtigheid hem verleid hadden.
Hij kon dat levend verwijl niet langer onder
zijne oogen verdragen. Zoo stil mogelijk ver
liet hij de kerk, en keerde over de zonnige
velden naar hel dorp terug, om met den her
bergier af te rekenen en dan terstond naar Am
sterdam te vertrekken. Daar, hoopte hij, zou
de gedachleaan hel weemoedig verbleekt ge
laal zijner verlaten vrouw hem met zoo hard
nekkig moer vervolgen
Toen hij den volgenden zondag de kerk der
Doopsgezinder, binnentrad, heving hem een
gevoel, alsof hij een misdadiger was. Hadden
zijne hem omringende geloofsgenooten toeu
geweten, dat hij eene Roomsche Kerk bezocht
had, dan zou mijnheer. Ten Berge hetn waar
schijnlijk van den kansel uitgedaagd hebbeD.
Misschien ware dit heilzaam voor hem ge
weest
Maria, ik maak mij waarlijk ongerust
over u Ik begrijp, dat gij onder een verplett
rend zieleleed gebukt gaat, maar toch moest
gij cr zoo slecht niet uitzien 'k zal er den
dokter eens over spreken, zeide cevrouw
Daamen tol bare niebt.
Hel was toen herfst de zwaluwen waren
reeds naar het Zuiden getrokken, en men telde
nog eenige dorre, gele bladeren aan de oude
buomen van Gommerkarspel doch bij de
minste windvlaag vielen de laatste op de dicht
bezaaide paden neder, en dj. winter stond voor
de deur.
Stielen en Ambachten.
Niet zelden boort ir.en beden klage
schrijft de Gazette van Üiest, over onze
gebrekkige werkliê. En inderdaad als
men 't werk van vroegeren tijd vergelijkt
met bet bedendaagsclie, moet men wel
bekennen, dal bet meerendeel on--er
ambachts- en stielmannen het sp
vooruiigangs niet gevolgd hebben
Waarbij komt dit Derede is heel een
voudig men wil loopen eer mei. gaai
kan. ledereen is meester in zijnen stiei,
zonder hem geleerd te hebben. Ook zijn
de knappe werklié dun gezaaid, terw
de broddelaars elkander in den wc; loo
pen.
l Ware derhalve zeer te we
dat, gelijk eertijds, er wederom een
ten leertijd bepaald werde. Onze nai
de Dui scbers, hebben bet gedaan
beloven er zich over.
Iedereen wint ei bij. De werkma
beter onderwezen, levert volmaa»
werk, en de kooper, beter geriefd, je
taalt ook gaarne wat meer.
Een leergast moet daar blijk
kvvaambeid geven eer bij tol geze
ambachtsvereeniging wordt aanget:
en die aanneming geschiedt met zekere
plecht, bijna gelijk bet gebeurd-: in de
middeleeuwen; met onze Gilden er. Ne
ringen.
Onze ambachtslieden, denken wij, zul
len met belangstelling een kort verbaal
zulker plechtigheid, aanhooren
Over drie weken zouden er te Aken
vijf leergasten in bet bakkersambacht
aangenomen worden. Ue vereeniging bad
plaats in liet Kavelsbuis. Al de meester
bakkers der stad waren tegenwoordig.
Aan de eeretafel zat de achtbare Zim
merman, burgemeester van Aken, met
de hoofden der Nering. Het opperhoofd
of oppermeester, gelijk men te Aken
zegt opende de zitting met deze woor
den God zegene de eerzame Nering en
allen antwoorden dat God haar zegene
Vervolgens deed de oppermeester, in
welgepaste woorden, bet doel der Bak
kers vereeniging kennen. Dit doel is drie
voudig
1° De jonge leergasten godsdienstig op
voeden.
2° Hun in deberoepssehool een doeltref
fend onderwijs bezorgen.
5° Hen opleiden tot zorgvuldige, bekwame
en praktische bakkers.
Spreker zegt verder dat bet Duitsch
staatsbestier de Akensche bakkersgilde
op allerlei wijze zal ondersteunen.
Dank aan die medewerking bezit de
Gilde thans eeue beroepsschool waar 30
leergasten in al de behoeften van hunnen
stiel onderricht worden.
Maria Vermeer scheen evenals de bloemen
en bladeren van den zomer te verwelken, en
zonder nu bepaald ziek te zijn, werd zij met
eiken dag bleeker, zwakker en stiller, zoodat
de goede oude tante, die haar toestand zorg
vuldig gade sloeg, lot de overtuiging was ge
komen, dal Maria mol de laatste bladeren en
den October zonneschijn onder hare oogen
wegstierf. Na het bezoek van den geneesheer
wist mevrouw Daamen dan ook zeker, dal
hare vrees niet ongegrond was geweest.v»
Zij kan het voorjaar nog halen, maar
genezen kan ik baar niet. Nu en dan zal ik eens
inleopen maar hoe meer gij haar geest op-
vroolijken en hare droeve mijmeringen beletten
kunt, hoe beter.
Dit was alles.
Onder voorwendsel, dal zij dien dag bijzon
der veel drukte in haar huishouden had, liet
mevrouw Daamen hare nicht boodschappen
dat zij haar niet voor den avond zien zou, en
toen zij hare droefheid zoo ver overmeesterd
had, dal deze voor Maria onopgemerkt kon
bl en, ging zij in de avondschemering naar
b< .eden, en vond hare macht stil cn neerslach
tig bij den haard zitten
Gij nad den hsj^pn dag niet weg be
hoeven te blijven, Uiite, zeido Maria onmid-
delijk. Ik weet, dat gij bedroefd, veel be
droefder z:ji dan ik. Doktor Oor heeft mij alles
verteld ik verzocht hem openhartig met mij
te spreken 't .s beter dat men van zijn eigen
toestand op de hoogste is bovendien, men
scheidt zoo gemakkelijk van hei-leven, als liet
al zijne bekooiljkheden vertoren heeft. Hoe
zou ik kunnen vei .angen nog Uuiger van mijn
I mnn en kind verwijderd Ie leVen
Wf'erdl vi&rlqctct,
