NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Zondag 5 Februari 1888,
10 centiemen per nummer.
428te Jaar, N* 2529.
TROUWKLEED.
ABONNEMENTPRIJS
ANNONCENPRIJS
Scholen.
Politiek overzicht.
Herinneringen van liet jaar 1814.
T
Bekwaamheidkiezers.
Huwelijken der soldaten.
DE DENDERBODE.
jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
tr. 3,23 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutstraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen oj»
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdagen vrijdagavond.De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Calqae Saia.
■■Mi) ii;i!iWil!,!|ll|l ,j ,miii ii
bij de ontvangst van de iersche pelgrims.
De zegepraal der iersche zaak is enkel
nog maar eene kwestie van tijd. Sedert
de groote Gladstone de verzoening tus-
schen Engeland en Ierland tot zijn levens
doel heeft gemaakt, heeft een groote om
mekeer in Engèland plaats gehad door
eene kalme én weerdige houding zullen
de Ieren aller harten winnen.
Redevoering van Bisynark. Het. is
waarschijnlijk heden zaterdag, dat prins
Bismark in den duitschen Rijksdag, bij
de bespreking der nieuwe legerwet het
woord voeren zal over den algemeenen
toestand van Europa.
Eene konferencie heeft vrijdag plaats
gehad tusschen prins Bismark en de
voorname partijhoofden in 't Parlement,
er in begrepen die van het centrum.
Al wie zich met de politiek bezighoudt,
wacht met ongeduld op de woorden van
den ijzeren kanselier.
Wat zullen de woorden van den groo-
ten staatsman verkondigenVrede of
oorlog Vrede zal het natuurlijk zijn
maar welken vrede Gelijk we dien te
genwoordig bezitten, met voortdurende
wapeningen en eene onophoudende ver
meerdering der soldaterij.
Natuurlijk zal Bismark ook wat ontrust
stoken, en zoo doende zijne 280 milioen
mark den Rijksdag weten te ontfutselen.
Aangezien de geuzendrukpers altijd
terugkomt met haar hondermaal weér-
legd deuntje der vernietiging van
het openbaar onderwijs, is het goed
van lijd tot tijd den wezenlijken toestand
eens onder oogen onzers lezers te bren -
gen.
De volgende opsomming van dien toe
stand ontleenen wij aan eene voordracht
onlangs met grooten bijval te Verviers
gegeven, door M. Goblet, advokaat te
Luik
In geheel het land zijn 793 gemeente
scholen meestal door de gemeenten
zelve afgeschaft. Maar die scholen
waren nutteloos, want zij hadden geene
of slechts zeer weinig leerlingen. On
danks deze afschaffingen en dank aan de
nieuwe wet, tellen de gemeeutescholen
thans 57,000 leerlingen meer d:tn in 1884.
De afgeschafte ledige scholen zijn
vervangen geworden door 1537 aangeno-
mene scholen, bijgewoond door 100.000
leerlingen". Daaruit blijken dat het open
baar onderwijs thans 798 scholen en
217,000 leerlingen meer telt dan onder
de wet-Van Humbeeck.
Men werpt daartegen op dat, volgens
eene liberale statistiek, welke sletfhis
eeu zeer gering vertrouwen verdient
1691 gemeenten hunne uitgaven voor
hei onderwijs met 2.400,000 frank heb
ben vermeerderd en dat slechts 880 ge-
AF.I.ST. 4 FEBRUARI 1888.
Frankrijk. Fransche Kamer. De
Temps wijdt een hoofdartikel aau de
leste redevoering van baron de Mackau,
voorzitter van de Union de droites fver-
eenigde rechterzij,) in de Kamer.
Baron de Mackau had doen uitschijnen
dat het land vermoeid is van dat wille
keurige republiekeinsche stelsel, dat
Frankrijk naar den afgrond leidt eene
ontbinding, gevolgd door eenealgemeepe
kiezing, zou eene groote konservatieve
meerderheid naar de Kamer sturen.
De Temps deelt die meening niet, wel
integendeel het algemeen stemrecht,
zegt het blad, kan het der rechterzij niet
vergeven dat zij steeds eenedobbelzinnige
rol heeft gespeeld. Eene algemeene kie
zing zou, tot het heil van het land, de
rechterzij der Kamer gevoelig verminde
ren de konservatieven zouden niet meer
tellen in de Kamer en de republiek vol
komen meester zijn.
Men ziet, de redeneering van den
Temps is kostelijk. Wat de drie millioen
konservatieve kiezers van Frankrijk aan
gaat, die lellen niet. 't Is het stelsel
Wij alleen, en niemand anders.
De socialisten in Duitschland. Men
verzekert dat de bondsregeering van
Zwitserland een blaam zal stureh naar
Zurich, wegens de meêdeétingen die zij
gedaan heeft, over de handelingen der
duitsche .geheime policie, aan de socia
listische Rijksdag-afgeveerdigden Bebel
en Singer.
De zaak Haupt eju Schroder, werpt in
derdaad een zonderling licht op de poli
tiek der duitsche regeering, en de socialist
Bebel hééft in den Rijksdag dingen gezegd,
waartegen de rijkskanselier, met al zijn
verstand, niets zal weten op te antwoor
den.
De duitsche pers heeft gemakkelijk te
schrijven van komplolten tegen de rust,
anarschisten, dynamiet, enz. Doch wan
neer het uitkomt dat de grootste anar
chisten in het buitenland, geheime duit
sche agenten zijn,dan zwijgt zij voorzich
tig.
De duitsche regeering is kwaad op
Zwitserland en is voornemens diploma
tische onderhandelingen aan te gdan. Wij
gelooven dat Duitschland zich daarvan
wel wachten zou, want moest Zwitserland
het dossier der zaak Haupt en Schroder
bekend rhaken, er zou niet weinig ge
lachen worden
De houding der duitsche regeerir.g in
zake der socialisten wet is ook meer dan
zonderling. Over een 6tal weken kwam
HET
DOOR
P. CAUTEREELS, Pr.
—«O»
(5e Vervolg.)
Ja, ja, Charlotta, gij hebt eenen woeligcn
nacht moeten doorstaan gij hoeft mij dit niet uit
te leggen ik heb tot in mijne woning liet gevloek
en het getier kunnen hooren van de wilde Pruisen
die bij p verbleven... Charlofta, cr is u zeker
niet veel overgebleven van huisraad cn voed
sel
Niets Niets Anna Alles is
geplunderd, en daar mijne schaarsehe keuken
hunnen wolvenhonger iiict kon stillen, zijn zij
in woede geraakt.,,. Gij weet genoeg. Anna
did er in deze ongelukkige tijden niets bij mij te
vinden is dan hetgeen de mildadigheid mij
schenkt,...
Ja, Charlotta, het was een afgrijselijke
nacht.... De Heer heeft mij ditmaal willen spa
ren
>i Zulks verwondert mij, Anna de spraak
ging dat cr geen enkel huis zonder soldaten zou
zijn; al de inwoners van den Kaiiwenberg hebben
er ieder twee of dry, en sommigen nog meer in
zij met eene wet voor die echt pruisisch
was. Men zal ons van geene voorliefde
jegens de socialisten verdenken, maar
zulke strenge wetten zijn onweerdig van
een beschaafd volk.
Dat deed dekatholiekeredenaar Windt-
horst in den Rijksdag ook uitschijnen, en
Bismark die zich niet eens durfde laten
zien, onder voorwendsel dat hij zenuw
pijnen heeft moest wel bezwijken voor
het verhond van alle weldenkende lieden.
De rijkskanselier had meer gevraagd
dan hij kon krijgen, hij bekomt minder
dan hij had zoo is de gang der wereld
Duitsche Rijksdag. In den duitschen
Rijksdag had woensdag de bespreking
plaats van het ontwerp ter verlenging
van het wetgevend mandaat van 3 op 5
jaren.
Graaf BEHR ontwikkelde dit voorstel
en zegde dat het hier geene partijkwestie
gold, doch wel liet belang van den Staat.
Dr WINDHORST bestreed het ont
werp, op grond dat de bevolking— voor
al in deze moeilijke tijden het recht
heeft hare meening te doen kennen over
de handelingen van den Rijksdag.
Dr BAMBERGER vreest dat het ont
werp de react ioiinaire richting: versterken
zal.
M. von BENN1NGSEN is niet van dit
gedacht. Eene onderbreking van een cen
trumlid, doet den spreker wiens ver
trouwelijke betrekkingen met den rijks
kanselier gekend zijn liet volgende
zeggen
Daar een partijgenoot van M. Wind-
horst zoo dringend verlangt, dat ik de
vraag omtrent het bestaan van een drei
gend oorlogsgevaar niet met stilzwijgen
voorbijga, zoo wil ik ten minste eenige
punten in het lichtstellen. De onthullin
gen aan gene zijde van den Rhijn hebben
ons overtuigend doen zien, dat wij het
vorige jaar tweemaal geheel onverwachts
aan een aanval van Frankrijk hebben
blootgestaan. Door het ontslag van gene
raal Boulanger en de aftreding van den
president Grévy zijn die zaken aan het
licht gekomen. Dat Boulanger zijn wil
niet heeft doorgedreven, hebben wij voor
al aan de bedachtzaamheid van den toen -
maligen president Grévy te danken gehad.
Ik meen dat die zaken genoeg bekend
zijn, en dan spreekt men nog van het
op een dwaalspoor gebracht volk,
van i politieke invloeden De stemmen,
die zich van dergelijke uitdrukkingen be
dienen, moesten toch, na deze onthullin
gen, zwijgen (Zeer juisten bijval.) Ge
looft gij dan dat \yij eerst thans weer
onverhoeds voor het oorlogsgevaar ge
steld zijn Bestaat de vrees daarvoor niet
reeds sedert jaren (Zeer juistEnhéefi
dit ons niet in de noodzakelijkheid ge
bracht, om ons leger met 3/4 millioen
man weer te versterken
den kost moeten nemen hoe zijt gij toch alleen
van die plagerij vrij gebleven
't ls eene zaak, Charlotta, die ik mij niet
kan uitleggen als door de (.usscheukumst van den
Heer.,.. Hij heeft mij ditmaal willen sparen
«O ja, gij iiadt vroeger immers reeds genoeg
geleden uw aandeel in de rampen des oorlngs was
reeds zwaar genoeg...
Gij bedoelt hel lot van mijnen Hendrik, niet
waar Ccharlotta, van mijnen armen Hendrik die
uw speelmakker is geweest De Heer heeft zijne
lieve ziel s
Overvloedige tranen stroomden over de wangen
der weduwe Charlotta bemerkte dat zij dit gevoe
lige moederhart door eeuo hittere herinnering had
getergd zij veranderde dan ook aanstonds den
loop der samcuspraak, en zegde met blijmoedige
stem
Welaan Anna, na lijden komt verblijden
alles is toch voor mij geene schade geweest zie,
hier is een goudstukdat een oOicicr die dezen mor
gen mij van de drij baldadige gasten heeft verlost,
mij in de hand stak het is eene goude kroon,
denk ik het zal dus voldoende zijn om alles wat
te herstellen in niljn huis. En dan maar op Gods
genade voort, Anna de oorlog zal niet eeuwig du.
ren er zal wel een tijd komen op welken ik op
nieuw voor mijn kantkussen zal mogen zitten.
De wedu we staarde met verbaasheid op de. gou
den munl
A Charlotta riep zij, is die zwarte officier
ook bij u geweest Hij droeg een doodshootd op
Daar M. von Bennigsen steeds gewoon
is bij beraadslagingen over buiten) andsche
vraagpunten bijzonder terughoudend te
zijn, zoo maakten zijne woorden veel
ontroering in den Rijksdag.
Rusland. Oorlogstoebereiding in Rus-
tand. De Daily News verneemt uit
Odessa dat de russische regeering bezig
is Libau te maken tot eene oorlogshaven
van eersten rang.
De handelskamer te Bakoe, die op
den Transkaspischen spoorweg toezicht
houdt, heeft bij den Senaat geklaagd over
hut geheel militaire karakter van genoem
de spoorweglijn, waardoor de Midden-
Aziatische handel zwaarbenadeeld wordt.
In Ierland. Voor de eerste maal
sedert zijne verdrukking heeft Ierland
woensdag twee Engelschen als koningen
ontvangen, en hun eene betooging ge
bracht, zooals sedert dagen van O'Conuell
geene meer gezien was. Die betooging
betrof, M. John Morley, oud minister
voor Ierland in 't kabinet Gladstone en
de markies Ripon, oud-onderkoning van
Indië. Het was de liberale purtij van
Engeland die, door den mond van twee
harer talentypl^te Staat^nannen, vrede
en broederliefde kwam verkondigen in
het zustereilaud, op het oogenblik dal de
regeering met de meeste strengheid hare
hatelijke politiek doordrijft.
Bij hunne aankomst te Kingstown door
de algeveerdigden der nationale partij
verwelkomd, answoordde lord Ripon,
dat het doel hunner reis was de eendracht
tusschen Engeland en Ierland te herstel
len, en den band tusschen beide landen
nauwer toe te halen. De markies besloot
met te zeggen dat het tijd was pen einde
te stellen aa.n de verdrukking en aan het
geweld het is tijd aan Ierland het self-
government te geven waarop het reent
heeft.
De weg van Kingstown naar Dublijn
was voor beide staatsmannen een ware
zegetochtvan heinde en ver was de
bevolking toegestroomd om hen te ver
welkomen en toe te juichen.
Doch te Dublijn greep ter hunner eer
eene reusachtige betuiging plaats. Al wat
Ierland aan politieke mannen teltverte
genwoordigers van allé rangen en alle
standen, magistratuur, burgerij, geeste
lijkheid, al de gilden en werkliênmaat-
schappijen, meer dan 100,000 man ineen
woord, verdrongen zich 's avonds in de
straten, om M. Morley en markies Ripon
te ontvangen, Hel volk van Ierland heeft
de twee Engelschen doen zien dat bet
hoegenaamd geene vijandschap gevoelt
voor Engeland hel wil vrij en onalhan-
kelijk zijn, ziedaar alles.
De redevoeringen, die de twee hooge
bezoekers zullen uitspreken zijn ons nog
niet gekend, doch zeker is het dat zij het
iersche volk tot rust en kalmte zullen
aanmanen. Dat heeii ook de Paus gedaan
den hoed, niet waar Hij was lang van gestalte,
zijn aanschijn was geheel en gansch achter eenen
dichten baard verboi^fn.- Charlotta, hij is hel die
mijn huis heeft doen sparenhij schonk mij twee
gouden krooncn..» Hij sprak ylaamsch, niet
waar Hij weende, dunkt mij, tocu hij mij zag...
Hij heeft mij omhelsd, Charlotta, en het was alsof
de borst van eenen zoon tegen uiijn moederhartc
klopte
Hij drukte mij de liand, Anna, en het was
alsof de hand van eenen broeder die eener zuster
aanraakte
Wat wondere dingen toch Charlot
ta, mij dunkt dat de Heer bijzondere inzichten
op ons heeft... Laat ons zijne goedheid loven...
En weduwe en weeze zonken op de knieën en
baden lang om God te dunken voor eene uitste
kende weldaad die zij voorgevoelden maar nog
niet kenden.
Ja, het hart des menschen is vol geheimen
niet zelden beerscht daarin een onuitlegbaar voor
gevoelen van vreugd of smarte dal ons dwingt,
zonder dat wij de oorzaak daarvan ontdekken,
ons te verblijden of te treuren, en in zulke om
standigheden keert het christene hort zich tot Goiif
om zijne hulp af te smecken tegen het nakende
gevaar, of om Hem te danken voor de nog onbe
kende weldaad.
Lang hadden zij in stilte gebeden, toen Anna
eensklaps de stern verhief en de weeze toeriep
Charlotta, gij hebt mij zoo dikwijls gehol
pen in vroegere dagen als de kantwerkersstiel nog
niet was ten ouder gegaan dan hebt gij dikwijl-?
uw brood inet mij verdeeld, dikwijls mijne klee
deren gezuiverd cn opgemaakt, dikwijls mijne,
woning gereinigd, cn als eene dier ziekten zoo*
eigen aan mijnen ouderdom, mij kwam neerwer
pen op een bed ven lijden, dan hebt gij u naast
mijne sponde geplaatsten mij bezorgd zoo goed en,
zoo liefderijk als eene dochter hare moeder kan
bezorgen... O Charlotta, ik ben verheugd u nu'
mijne dankbaarheid te kunnen beluigen.... Neem
de twee gouden kroouen die de zwarte officier mij
scjiouk uauveerd ze, ze komen u toehersteld al
de schade u door de Pruisen toegebracht
Neem ze aan. Charlotta, mijn hart zal vrede heb
ben, want hut zal eenen plipht van dankbaarheid
hebben gekweten...
De weeze was achteruit gedeinsd onder den
aandrang der goede weduwe die op alle wijzen
poogde de goudstukken tusschen de vingeren of
kleederen van éharlotta te doen glijden...
Neen, Annariep deze, gij zijt oud
en krank, dit geld hebt gij meer noodig dan
ikM»
Neem dan toch de helft, Charlottaalles
heb ik nu niet noodigneem dan toch eene
kroon, en koop daarvoor nieuwen huisraad...)
Nooit, uooit, Anna de aalmoes die ik
zelf heb licb ontvangen is voldoende daartoe
Gelijk vroeger, door een gebed...
Ach goed en deugdzaam kind, mocht ik
u mijne dochter noemen
En mocht ik u den naam geven van moe
meenten dezelfde uitgaven met 415,000
frank verminderd hebben.
Doch men mag niet vergeten
1* Dat het openbaar onderwijs 217,000
leerlingen en /98 scholen meer telt
2S Dat de Staat 2,800.000 frank be
spaart óp zijne schooluitgaven
3* Dat onder de liberalen het onderwijs
van éénen leerling 53 frank kostte, ter
wijl het nu, ondanks de ovprgroote verr
meerdering der schoolbevolking, slechts
51 frank kóst.
Een ander verwijt dat de liberalen
tegen de schoolwet van 4884 hebben
uitgebracht, is dat geheel het openbaar
onderwijs, bij middel der aanneming zou
overgaan in handen der Broeders.
Welnu, liet getal der aangenomen®
Broedersscholen beloopt tot hët schrik
verwekkend getal van... 17, voor geheel
het land.
Voegen yvij daarbij dat die 17 Broeders-
scholen opder de beste lagere scholep
van geheel het land mogen gerekend wor
den en zicb in den Staatsprijskamp sctijf-
tér.e^ heob^n onderscheidend'
Wij vernemen met genoegen dal er,
volgens een Lpxegtburgsch blad, een ont
werp van kieshervprming bestaat, het
welk nog in deze zittijd zal besproken
worden.
Dit ontwerp ontneemt het stemrecht
aan de zoogenaamde bekwaamheidskie
zers, die hunne bekwaamheid aan hup
bedrijf ontleenen, zooals de bedienden
der openbare besturen, de meestergasten
ploegbazen, enz. Alleen de bekwaram-
heidkiezers bij exaam en de dragers van
een diploom zouden kiezers blijven.
Ook zou de verplichting een certificaat
van schoolbijwoning voor te léggen Inge
schat t worden.
Eindelijk, en bier is de grooie hervor
ming, zou men aan bet oud ontwerp v^n
wijlen den beer Malou, de bepaling ont
leenen, waarbij de opcentiemen ten voor-
deele der provincie en der gemeente ge
heven, en welke door het gouvernement
worden ontvangen, medegerekend wor-
deu voor de volmaking van den kiescijnp.
Deze bepaling zou betgetalderalgemeene
kiezers aanzienlijk vermeerderen.
Alg. Belang,
'M>»
De minister van oorlog heeft per om
zendbrief, aan de korpsoversteti laten
welen pal zij gemachtigd ziifl, bij toe
passing van het 4#reet van hpvve-
lijksverijol toe te staan aan de tnilictgnen
van de kategQi'ie der ontslagene# van
dienst in vredeslipL die niet vajjeu ondfr
de toepassing van eenen oproep tol wer-
kelijken dienst.
der Mijne moeder heb ik te jóng verloren, ik
heb zc niet gekend...
Mijn eenig kind, mijnaivileBdaik heeft de
wreede oorlog weggemaaid...
Zoo drukte de weduwe en de weezo zidi beurte
lings de gevoelens uit die in hare harten lugcA
aan de zuivere liefde dier bekte harten ontbrak er
ccti onmisbaar voorwerpde moeder bad geen
kind om hel te liefkozen het kind had geeuc mocf
der om haar te bcminueu.
Charlotta keerde ju iiare wooing niet uttCS we
der van dien dag af noeiude zij Anna hare 109e*
der, en beide vonden weder hetgeen zij verlozen
hadden liefde, rust, tevredenheid.
iioe veranderde op korten tyd bet huidje van
Anna 1 Hare dochter, gelijk zij Chaf/pUp uu heet
te, wc,'kte ijjet vlijt en vreugd pjp.alJps .te rui veren
cu op te schikken hetgeen oud en versleten vu*.
Werd vernieuwd, en zoo zuinig werd alles aapge-
Ipgd dat pien nog anderhalve kroon bespande
tegen eenen slechten dag, Inderdaad, depvcro^fht
van Napoleon ging verbrijzeld worden door den
heldenmoed der bondgenootep op eeepp Uugdu-
rigen oorlog zou pen lang gewensebte vrede vol
gen de liaudel, de nijverheid zouden ecpjgen
bloei hernemen en liet kantkussen, daebt Charlotta,
zou ouder hare vlijtige vingeren wederom gewrtych.
ten voortbrengen, die redelijk voldoupde Londen
zijn voor iiarcu onderhoud, alsook voor dien der
weduwe, door dep ouderdom nu maebpjuoq ge-
worhen om zich zelve het noodige voedsel ep de
kicediug te verschaffen. Wocni vgp*T«k»T.