NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
ZE EROOVERS
Zondag 5 Augusti 1888,
10 centiemen per nummer. 42ste Jaar, N0 2281.
AROIVIVEMEiVTPRIJS
-Jï wc .-„j
ANNONCENPRUS
Politiek overzicht.
Maconniek liheralismtis.
Regen en Graan.
DE DENDERBODE.
w
s
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
6 tr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
8 De inschrijving eindigt met 31 December.
7 Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N° 10, naDij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 13 centiemen Reklamen, tr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accóord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. --
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnkdag en vrijdagavond De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Culqnc Sunm.
AELST, 4 AUGUSTI I88S-
Engeland. In het Lagerhuis werd
woensdag de bespreking voortgezet van
het wetsontwerp aangaande de onder-
zoekskommissie Parnell.
Door verschillige parnellistische rede
naars werd het woord gevoerd om te
vragen dal hei onderzoek enkel zou ge
schieden aangaande die feiten, welke
beschuldigend en aantijgend zijn jegens
leden van het Lagerhuis.
Dit valt niet in den zin der regeering,
welke verklaarde, bij monde van minister
-Matthews, dat zij hel onderzoek wil doen
geschieden over de geheele inrichting
der National Leageom een helder licht
in deze zaak te werpen.
Heel te recht deed sir William Har-
eourt opmerken dat het debat van zijnen
waren grond ging, een bewijs dat de
regeering twijlel gevoelt aangaande de
beschuldigingen, door den Times tegen
M. Parnell ingebracht..
De bespreking liep voor deze zitting
ten einde door een hevigen uitval van
M. Jlion Redmond tegen der. Times. Het
blad brengt hatelijke beschuldigingen in
legen de iersche leden, maar heeft de
eerlijkheid niet terechtwijzingen te doen.
M. Redmond heelt er de ondervinding
van opgedaan.
Prins Ferdinand. Men meldt uit
Ween en aan den Gauloü
De troonafstand van prins Ferdinand
is onvermijdelijk.
De mogendheden zouden de kandida
tuur van hertog Georges van Oldenburg
ondersteunen.
Men zou dan Oostenrijk vrij spel laten
in Bosnië en Herzegowina, en van een
Congres zou enkel spraak zijn na de
samenkomst van Carsblad.
Nieuwe encycliek. Uit Rome wordt
aan de Défense geschreven, dat de H.
Vader eene encycliek aan de oostersche
bisschoppen voorbereidt, waarin de
terugkeer der oostersche Kerk tot Rome
betracht wordt.
De meeste oostersche prelaten, die bij
gelegenheid van 's Pausen jubileum in de
Eeuwige Stad kwamen, zijn er maanden
lang gebleven. De H. Vader heeft van die
omstandigheid gebruik gemaakt om zich
aangaande verschillende zaken betreffen
de de oostersche kerk te doen onderrich
ten verschillende bisschoppen hebben
op zijn verzoek uitvoerige memorandums
opgesteld.
De encycliek nu zal, volgens den be
richtgever, hoofdzakelijk betrekking heb
ben op de Melchielen, de Chaldeeërs, de
Syriër» van den Libanon en JVlesopota-
mië en de Armeërs. Zooals mén weet, is
VAM SIAT-MALO.
(18C Vervolg.)
Die toestand Icon echter niet blijven duren. De
vrijbuiters hielden zich met het vertrek bezig.
Men scheepte de koopwaren in de zeeman kon
Sint-Malo niet verlaten met zulk ceneu doodangst
in liet hart. Hij zocht en vond een voorwendsel.
Hij had van zijne leste reis cenige zeldzame schel
pen meegebracht, hij besloot dezelve (ianctte aau
te bieden. Deze was gansch alleen wanneer Galliau-
ban binnentrad.
Juffrouw, zegde hij, wij gaan Sint-Malo
weldra verlaten, en ik kom u smceken mij een
groot plezier te doen.
Seffens, mijnheer Galhauban, seffens 1
vooral tusschen de Armeniërs en Chaldee
ërs de toestand zeer ernstig geworden en
heeft zich bij lestgenoemden, naar aanlei
ding van den Bulle lieversmus een
schisma gevormd, dat aanmoedigingen
bescherming vindt bij de turksche regee-
ring.
De H. Vader stelt zich nu voor, de
moeilijkheden, ^meestendeels op veroor
deelen rustende, uit den weg te ruimer.
De apostolische delegraat Mgr Piavi zal
eerlang de syrisclie bisschoppen van
den Libanon in een Synode vergadc
Omier de vrijdenkers telt men hier en
daar mannen die door hunnen razenden
haat legen God en zijne Kerk zoodanig
verblind zijn, dat zij, zonder het te we
ten, ons Net doel verepenbaren dat de
vrijdenkerij en 't maconniek liberalism
beoogen.
Victor Arnould, de gekende vrijdenker,
de razende bestrijd, r van Godsdienst en
geestelijkheid, is een dezer mannen.
Dezer dagen deelde hij in het archi-
geusch dagblad cc La Nation het verslag
meê over de werking der vrijdenkerij in
België sedert 25 jaren.
Die werking is, volgens V. Arnould, de
volgende
De inenseh doen leven als een rede
loos schepsel
De godheid altijd en overal verlooche
nen
Het gebed door godslasteringen en
vermaledijdingen vervangen
Zich van de opvoeding der jeugdige
geslachten meester maken om de kin
derzielen aan God en de Kerk te ontruk
ken
Aan de werkende menschen doen ge-
looven dat na de dood alles dood is en
dat de belooning hiernamaals een uit
vindsel is der priesters en men dus,
hier op de wereld, van alle de wellusten
moet genietan zooveel men maar kan.
Aan de stervenden, in de hospitalen,de
vertroostingen der religie, de laatste
H.IL Sacramenten ontrukken.
En dan sterven zonder God, zonder
priesters,in versteende onboëtveerdigheid
en als een hond begraven worden.
Ziedaar het programma der vrijden
kerij
En dit alles deelt V. Arnould met eene
brutale openhertigheid meé, ondanks hij
ons geen nieuws aanbrengt.
Wat de razende vrijdenker te zelfder-
tijde bestatigt, 't is dat dit werk van ont-
kristetiiiig, van verspreiding der godde
loosheid, in andere woorden, van ver-
dierlijking, in het maconniek liberalism
altijd eenen machtigen handlanger heeft
gevonden.
.Neon seffens niet, ik weet dat zulks onmo
gelijk is... Maar toch, dat zal misschien komen...
Wilt gij deze schelp in aandenken van mij bewa
ren Wanneer gij ze aan uw oor brengt, zult gij
hel groot gedruis dor zee hooren... Herinner u
dan, herinner u dan...
Ilicr was het oogenblik of wel nooit om de dich
terlijke redevoering van Jan-la-Grcnadc te plaat
sen, en de matroos hernam
Het is om u te zeggen dat ik u zeg dat sedert
dat ik u gezien heb, ik aan bakboord on aan stuur-
bootaan u denk, en dat....
Maar Ganette kwam in oenen zoo rcchtzinningcn
schaterlach los to bersten, dal zij daardoor zelfs
de welsprekendheid van Galhauban onderdrukte.
Het hoofd alsdan verliezende onder den invloed
van het wezenlijke gevoel dat hem behcerichte
Het is niet schoon van u zoo te spotten met
een armen man wieiis hoofd tegenwoordig ver
keerd staat, gelijk een schip wiens kiel in de
lucht zou steken... Ik spreek slecht, dat is moge
lijk, maar de arm is kloek, hel hart rechtzinnig,
en dat alles is voor u, indien gij wilt... Bij mijne
aanstaande terugkomst zal ik een voldoende aan
deel der kaping bekomen om mij een gedekten
boot aan te schaffen en de vischvangst voor eigen
rekening te wagen Ik vraag mij zclven dikwijls
af waartoe ik in dc wereld goed hen, vermits ik
geene vrouw en kinderen heb om tc beminnen 1
Wilt gij die vrouw zijn, mcjullër
Indien de vrijdenkerij in België is voor
uitgegaan, indien de burgerlijke begrafe
nissen talrijker zijn geworden, indien het
godsdienstig gevoel bij de volksklassen
is verflauwd, indien men hedendaags in
de steden en zelfs in zekere gemeenten
kinderen aantreft die het H. Doopsel niet
on vingen, indien men er huishoudens
ontmoet waarvan man en vrouw voor de
kerk niet zijn getrouwd, wat is hiervan de
oorzaak
'i Is dat liet liberalism aldaar zijnen
verpestenden invloed heeft doen gevoe
len.
Ju, hel liberalism, is het, 't welk bij
ons de godverloochening, het ongeloof,
de ongodsdienstigheid, hel volksverder!
heeft verwcki.
Nu het liberalism werkt in 't geheim,in
de duisternis. Zijne handlangers verber
gen zfch achtereen masker van schijn
heiligheid.
En wanneer men hen hunne huichelarij
verwijt dan maken zij zich boos en
schreeuwen gelijk bezetenen dat men hen
beliegt en belastert....
Maar wat is 't 11 n'y a que la vèritè
qui blesse, zegt de franschman.
Voortaan zullen wij nu ook tegen die li
berale schreeuwers de getuigenis vari.\Ar
nould kunnen inroepen. Immers hij lukt
de liberale huichelaars ofte hypokrieten
het masker af en vertoont ze or.s als de
mannen die aan de vrijdenkerij de groot
ste hulp hebben verleend om Belgie te
vergöddeloozen en paar do afgronden van
zedeverderf te leiden.
Uit 't verslag van Arnould blijkt het
dus zonneklaar dat er lusschen de libe
ralen en de kliek der vrijdenkerij geen
ander verschil bestaat dan dat de eersten
in 'l geheim en langs duistere wegen
hun doel willen bereiken, terwijl de
tweeden het in volle daglicht en met
opene visier najagen.
Dus, verschillen de handelwijzen, het
doel blijft het zelfde en in der waarheid
mag men zeggen dat vrijdenkers en libe
ralen vogels zijn van eender veeren en
dat het liberalism altijd de vrijdenkerij
tot richtsnoer heeft gehad en zal blijven
behouden.
Do lijdingen, die wij van rechts en
links ontvangen over den oogst, zijn be
droevend zij zullen bedroevender wor
den als de regen nog eenige dagen blijft
aanhouden en onzen oogst totaal ver
nielt.
In de lev-ge landen is het hooi slecht
binnen gekomen en voor vele pachters
zelfs verloren het graan staat nog,
bijna overal op de akkers maar indien
er geene droogte komt, zal liet redde
loos verloren zijn.
Reeds was de oogsl, door gemis van
regen in het voorjaar, zeer slecht opge
komen het strooi is dun, kort, schraal
en de aren slecht geladen. Er was dus
Ganette staarde den matroos vlak in de oogen.
Zoo dus, liet is gemeend, de wandelingen op
de markt, de aardige dingen welke gij mij zeg-
dct...
En dc vuistslagen welke ik mij zelven gaf,
ja, jufvrouw.... Dal kwam van zelf, gij Hebt den
enterhaak op mij geworpen.... En ik ben aan u
verbonden voor hut leven
Weet gij dat het mijne mij niet toebehoort.
Hebt gij gezworen nooit te trouwen
Niet voor de wederkomst van M. dc Miniac,
ten minste.
Dan komt alles goed Ik vraag u alleen van
mij niet te ontmoedigen, van niet tc antwoorden
neen vooraleer wel (e hebben nagedacht.... Ik
zal op hetzelfde vaartuig zijn als de kapitein dc la
Barbinais... Welnu indien ik mijn voorgevoel
geloof geef, zal deze zich laten doodcu om M. dc
Miniac uil de gevangenis van den Pacha van Al
giers te verlossen Wij zullen getweeën zijn om
aan hetzelfde doel tc werken... Hij, de meester, de
schitterende officier, dc edele jongeling ik, dc
matroos,maar een matroos van lange ondervinding,
die alle luchtstreken doorkruist heb, gereed om bij
elke entering den dolk le trekken, bet vuurroer
tc doen knallen of mij vuist tegen vuist te meten
Jufvrouw Ganette, wat antwoord gij mij
Dat gij met u tweecn niet tc veel zult zijn
om M. de Miniac tc redden en dat ik mij op den
dag, waarop gij hem terug zult brengen, zoo te
reeds een verlies doch, indien er geene
verandering in het wéér komt, zal wat
er te velde staat, schieten en rotten.
De zomervruchten staan over het alge
meen goed aan voeder is er nu geen ge
brek. Haver, boekweit en wat meer staan
overliet algemeen zeer schoon doch
de aardappel, dat manna van den buiten-
mensch, begint zwarte plekken te v«r-
toonen en als na deu regen een heete
zonneschijn invalt, zal bet bederf zich
sn«l voometten.
De beet lijdt en kan, tengevolge van
het weêr, die suikerdeelen niet opvatten,
welke zijnen rijkdom uitmaken.
De landbouwer ziet dus eene droevige
toekomst te gemoel. l)e tijden waren
reeds rampzalig de regen komt die ramp
nog aanzienlijk vergrooten. Gelukkig nog
dal uit die omstandigheden geenen hon
gersnood meer kan voortspruiten, gelijk
in vroeger eeuwen toen de handel niet
was ingericht zooals vandaag, om den
aanvoer van graangemakkelijk te maken
maar dit belet niet dat de landbouwer er
hier te lande erg voor zit.
Vandaag, zeggen wij, is eene soortge
lijke ramp, die daarenboven een lange
reessel andere rampen achter zich sleepte,
niet meer mogelijk. De oogst mislukt
riooit op alle punten der aarde en de
handel met het snelle vervoer, brengt
onmiddellijk het evenwicht in den voor
raad terug.
In Frankrijken Duitschland is het niet
beter gesteld. De toestand in Rusland
schijnt gunstiger te zijn, volgens berich
ten in verschillende bladen.
De verarming van den boerenstand zal
nochtans altijd aanzienlijk zijn en zich
later nog lang doen gevoelen.
Het is zeker de eerste keer niet dal
onze landbouw onder den regenramp
gebukt gaat in M25-26 bracht de lang
durige regen het mislukken van het
graan teweeg. Men had een tangen en
harden winter, een koud en regenachting
voorjaar en eenen zomer beleefd, waarin
de regen aanhoudend neêrviel.
Het graan kwam slecht op, de aar kon
zich niet vormen, en de oogst mislukte
dan ook ongenadig. De graanhandel van
overzee bestond niet, het gebrek was
algemeen, de opkoopef.s hadden al den
voorraad binnengepalmd wat vindbaar
was, de menschen vielen als de mus-
schen in den harden winter, en op de
wegen in Vlaanderen lagen de lijken der
ongelukkigen te rotten.
Het was in de dagen van Karel-de-
Goede, die te Brugge de voorraadzolders
der woekeraars en opkoopers deed open
breken, het graan aan redelijken prijs
verkoopen en kosteloos aan de behoefti
ge» uitdeelen.
In 1183 en 1196 was het andermaal de
langdurige regen, die in de Nederlanden
den prijs van het graan ontzaggelijk deed
klimmen. De prijs van de maat koren,
die men vroeger 5 en 6 stuivers betaalde,
klom tot 50 a 60 schellingen.
vreden zal gevoelen, dat inijn hoofd wel zou draai
en en mijn hart het hoofd volgen.
Dat is eene belofte, dat
Een woord van aanmoediging, niets meer.
Wanneer gij zult bekoord worden om mij te
vergeten,raadpleeg dan de groote schelp, juf
vrouw Ganette, zij zal u herbalen van te wachten
en tc hopen.
Tot wederziens, 31. Galauban, liet werk
vraagt spoed en gij komt mij bij 'tvci vullen
mijner plichten verstrooien.
Is dit verloren tyd
Ik zeg zulks niet, maar..,
Welnu 1 ik verlaat u 1 Tot wederziens, tot
morgen Ik zal Mijnheer de Miniac dood of levend
terugbrengen.
De matroos beschouwde het schalksdie meisje
ccnc laatste maal en daalde den trap af.
Wie zou ooit geloofd hebben dat ik meer
welsprekendheid dun Jan la Grenade zou hebban
vroeg hij tot ziclizelvan wanneer ik de rede be
gon, welke hij mij bad doen aanleercn, lachte zij
•n spotte zij met mij... Wanneer ik sprak, weende
zij schier... Goede dochter, waarlijk Oh ja, ik
zal Mijnheer dc Miaiae terugbrengen, al ware liet
slechts om mijnen kapitein Ie verplichten, en om
mij te hooien bedanken door de bloem van Bre-
tanjc, die men Gauctte noemt.
Dc vreugde van den zeeman straalde zoodanig
van zijn gelaat, dat Mevrouw dc Miniac en hare
Nadat men in 1625 eene droogt» had
beleeld, die alle water wegnam en door
welke, in liet spaansch kamp, de liter
water 2 en 4 stuivers werd betaald, viel
in 1648 en nogmaals in 1650, een regen
en zóó aanhoudend, zóó zoridvloedachtig,
dat het graan begon te r»tten op het veld,
en datgene wat kon ingeschuurd worden,
verspredde een ongezonden stank eu
was niet eetlijk.
De prijzen der eetwaren stegen destijds
op eene aanzienlijke wijze.
1816 en 1817 waren ook noodlottige
jaren voor den landbouwer, ton gevolge
van den langdurigen regen. Reeds waren
onze vaders erg gestreopt geworden in
1814 en 1813, door de invallen der bond-
genooten, en die ramp zal hun nog dwars
in beurs eu maag.
In juni, juli en augusti, precies de lijd
dat het graan moest rijpen, gemaaid en
geseliuurd worden, viel de regen onop
houdelijk. Wat kon binnen gebracht
worden, was bedorven en beantwoordde
daarenboven niet san de hoeveelheid.
Wat de ramp nog vergrootte, was de
mindere opbrengst van beesterivoeder
en aardappels. Ziehier wat een schrijver
te dezen opzichte zegt
In Holland leed liet vee veel van den
honger de meeste weidon bleven over
stroomd en dieren pionstén tot aan
hunnen buik in 't water en poogden
bet gras te vatten dat do landbouwer
boven op het water haalde. (Ook nu weer
staan de weiden onder, eu het vee wordt
ziek aan de klauwen en opgeblazen aan
't lijf.)
Vele vetweiers waren verplicht, bij
gebrek aan voeder, hun vee met verlies
te verkoopen, zoodat het vleesch in zo-
kere distrikten aan buitengewoon leegen
prijs verkocht werd. Hel bleef niettemin
buiten bet bereik van den arme, die, ia
sommige streken, zich moest tevreden
stellen met haverbrood,' boonen en ande
re voedingsmiddelen.
In de dorpen was de arraoê inder
daad groot en bracht talrijke sterfgeval
len meê. In de steden was de armoé niet
minder aanzienlijk. De honger deed in
eenige plaatsen samenschollingen om
staan.
In Antwerpen, Brussel, Gent en el
ders werden de bakkerswinkels aange
vallen en geplunderd. Die buitensporig
heden moesten door de militaire macht
bedwongen worden.
De provincie Antwerpen sprong de
buitengemeentens bij en deed aanzienlij
ke voorschotten, en svel ten beloope van
416,000 fr. Antwerpen zelve stemde
114,000 fr., om de godshuizen en liet
weldadigheidsbureel ter hulp te komen.
In 1817 kostte het graan 40 fr. den
hektoliter. De middefprijs in Belgiè, zegt
Torfs, was voor tarwe 35 fr. 17 eu voor
de rogge 24 fr. 70. Te Parijs kossile den
zak meel 179 fr., hetgeen den prijs van
het brood op 94 c. den kilo moest bren
gen doch het gouvernement behield den
spijker aan 50 c. en betaalde het verschil
aan de bakkers.
dochter het bemerkten.
Ziedaar een jongeu die wel gdiukkig schijnt
van te mogen vertrekken, zegde Jocclyne.
Mevrouw de .Miniac antwoordde niets; ouge-
twijfc'ki vermoedde zij een gedeelte der waarheid
zij geloofde echter liet recht niet te bezitten tot
did ondervraging der jonge dochter. Van de zui
verheid haars harten en de onberispelijkheid vau
haar gedrag ten vollen overtuigd, verkoos zij te
wachten lot dut Ganette den uitleg vrijwillig zou
hebben gedaan,
Dc avond ging in ecu diep stilzwijgen voorbij,
's Anderdaags vertrok Mevrouw de Miniac op
het gewone uur om hare lessen to gaan geren. De
namiddag was heerlijk, jufvrouw dc Miniac dacht
er voordeel uit te trekken om wat vrije lucht te
gaan inademen van Ganette vergezeld, richtte
zij zich langs den zandoorer, zondor dat zij twist
waarom dc Grand-Dk haar derwaarts lokte. Zij
had er zulke lange urcu met hare moeder doorge
bracht, wanneer zij er beurtelings de golven kwam
zien opstijgen en sterven zoo dikwijls had zij er
de wederkomst der schepen afgewacht, aau den
geliefden vader deukende, die rechtover acne au-
dcre zee gevangen zat, dien vader, wiens afwe-
z gheid haar hart verscheurde, zoodat zij er e«na
troostende zoetigheid in vond cu terug naartoe te
heeren.
Woit'jr voeniuËZkr,
