IIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN T ARRONDISSEMENT AALST.
ijk EN ARM
.si
ydei'dag 8 Augusti 1889,
10 centiemen per nummer. 45ste Jaar, IV0 2384.
ABONNEMEIVTPRUS
ANNONCENPRIJS
oliiiek overzicht.
Zou Leo XIII vertrekken in
geval van oorlog
Jacobijuen in België.
5 E.S
10,06
E DENDERBODE.
!510,44
4
1
I
1
i
11,9
jjj verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
„lening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
jjvoor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen,
inschrijving eindigt met 31 December,
schrijft in bij C. VAN DE PÜTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
I nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Culque
uiu:
[1ST. 7 AUGUST! 1889.
tuisland in Frankrijk. Konserva-
■Mqml. Ziehier hoe de Autorité
tonserratieven zegepraal van verle-
njndag meêdeell
hei oogenblik dat wij deze regels
ijven, zijn er nog slechts 117 uitsla-
der balloteeringen gekend.
Jjoservatieven of boulangisten be-
overwinningen
5.81
5.9
den Temps vinden wij de officieuse
ï-s over de uitslagen
aatal balloteeringen 179
ttecde uitslagen 169
epubliekanen gekozen 123
Bsmatieven gekozen. 46
erlies der republiekanen 17
iver verlies13
Temps wijdt een hoofdartikel aan
neerlaag van Boulangeren rept
woord over de neêrlaag der repu-
j-jjj. ekcinen zelf. Dat is een zonderlinge
sJi lier van ïeoordeeling
en gevolge der nieuwe winsten, zegt
We, krijgen de konservatieven de
in twee andere departementen
layenneen de Vienne.
6.111 Ie gewestelijke raad der Cbarente telt
erzijds 20 republiekeinen, anderzijds
lonservatieven en 2 boulangisten, de
penligdeu Laguerre en Dupont.
Ie gewestelijke raad der Orne bestaat
7 uit 18 republiekeinen eenerzijds
lonservatieven en één onafhankelijke
ieuw manliest van gene
raal Boulanger*.
Parijs 6 aug.
Meeraal Boulanger richt eene nieuwe
■•"natie tot het volk, dat hij zijnen
i rechter noemt. Hij zegt
Ik richt me lot alle eerlijke lieden, en
Hot de rechters van 't hoog gereehts-
jjlj 1, waarvan ik noch de bevoegdheid,
Boe onpartijdigheid wil erkennen.
ïgeneraal voegt er bij dat hij zou ge-
jea hebben, indien men hem enkel
aanslag hadde bschuldigdnu dat
'temaanrandt in zijne eer van sol
len van eerlijk man, zwijgt hij niet
Jjffl prokureur-generaal en de mi
nis hevig te hebben beoordeeld, volgt
f®t voor punt het onlangs openbaar
■aakte dossier, dal hij weèrlegt en
hatelijke beschuldiging noemt,
leproklamatie, die 9 kolommen in de
verhaal uit de fransche revolutie.)
(59e Vervolg.)
LVI.
dunkt, ik zie hem
ginder.
^«ecn van den achternoen. De brave Jakob
e*acht. Hjj kwam uitzijn wachlhoekje, ging
^0l,k binnen, trok heer Andreas bij de klce-
to fluisterde bem toe Mij dunkt, ik zie
'U opkomen 't einde de raecrschagic.
r«s stond spoedig op en ging tot aan den
p? spelonk. Van daar kon men zeer verin
«d d e,'i^en' n,eerschagie zag men zeer
eidc tusschen daar en den heuvel lag als
pf evocton zelfs bemerkte men duidelijk alles
F ngs den weg van Ploubalay omging.
L y valkenoog bespeurde beer van Milly
n» Bardou en zijn gevolg, ginder langs de
LhiT6' ^uistoP dc Plek vvaar de vluchtelingen
"<tden verlateji. Het duivelschc menseh
dagbladen beslaagt, besluit met een be
roep op de rechtveerdigheid van het volk,
waarin hij zijn volle betrouwen uitdrukt.
Geruchtmakende nieuws. Volgens den
XIXSiècle zouden 200 officiers, leden
van den Cercle Militaire, dreigen hun
ontslag te geven indien M. Alibert, de
teritoriaal-officier, die voor 'thoog ge
rechtshof tegen Boulanger getuigde, zich
niet uit den Cercle terugtrekt.
Het gerucht liep maandag dat een offi
cier, vroeger aide de camp van generaal
Boulanger, was aangehouden wegens
geldafzetting en hoogverraad. Het gou
vernement zou die aanhouding geheim
houden, tot bij de samenkomst van 'thooj
gerechtshof. Onder voorbehoud.
Sommige nieuwsbladen hebben dezer
dagen allerhande geruchten verspreid
over eenen oorlog die tusschen Frankrijk
en Italiën zou uitbersten.
Er wordt ook veel gesproken over het
vertrekken van den Paus wiens verblijf
in Italië onuithoudelijk wordt. Het öwin-
gelandsch ministerie met Crispi aan
't hoofd, vindt alle middels uit om Zijne
Heiligheid te vervolgen en 't leven moeie-
lijk te maken. Er is spraak geweest dat
hij Spanje tot verblijfplaats zou gekozen
hebben.
Onder bovenstaanden titel maakt een
Fransch dagblad de volgende overwe
gingen
Het bestier van den Heiligen Stoel
wordt oprecht onmogelijk indien Italië
in oorlog is. Ziehier waarom
Vooreerst, de vertegenwoordiging der
machten, is gewonelijk in 't dobbel te
Roomen. Men onderhoudt een afgezant
in 't Quirinaal ('t gouvernement). Aange
nomen dat de oorlog verklaard wordt
tusschen Frankrijk en Italië, M. Mariani,
legt zijne geloofbrieven af. M. Lelebvre
de Béhaine, de fransche gezant bij den
Heiligen Stoel, zal hij genoeg beschermd
zijn door de verzekeringswet om in de
hoofdstad van eenen vijandigen staat te
verblijven Bij de minste verkeerde rich
ting der italiaansche wapens, zou het
paleis Rospigliosi verwoest zijn. Moet hij
hem wegmaken met zijnen ambtgenoot
Waarom De betrekkingen van den Hei
ligen Stoel en van Frankrijk moeten zij
staken met deze van Frankrijk en Italië
En dan, van al de machten, is de
Heilige Stoel de macht die de uitgestrek-
ste, de verste, demenigvuldigstegemeen
schappen onderhoudt. Het geestelijk
bestier van den Paus strekt uit over twee
honderd millioen zielen verspreid op al
liep van 't een naar 't ander, boog hem gedurig en
scheen naar iets te zoeken. Bardou naderde alleen.
Reeds kwam bij de beide op. Onophoudelijk
zocht bij rond, bleef staan, stuipte en mick geba
ren 'l was ligt te raden waarmee dc kerel bezig
was. Na eene ruime poos, verliet Bardou dc beide
eu trok weg.
Andreas bleef maar altijd aan den ingang der
spelonk staan. Hij zweefde tusschen vrees en
hoop. Bardon had waarschijnelijk langs de straat
de kleine voetstappen der dames bemerkt, maar
het speur langs de heide verloren. Dat hij bet zou
opgeven, was van hem niet te verwachten maar
heer van Milly hoopte dat Bardou's helpers voor
goed mat en moede waren en niet meer verder
konden of wilden. Bardou zelf was wel onvermoei
baar in zijne hoosheid maar de anderen toch
werden niet door denzelfden prikkel gedreven,
't Kon toch in het slechtste geval nog wel twee dagen
duren eer men aan dc spelonke dacht, die verbor
gen was achter eenen doorenstruik die eeniegelijk
daar omhooge zag, maar die hoegenaamd geen
achterdenken verwekte. De heide stond vol struik
jes doornen en hcesterhout, en op den heuvei ron
dom, waren weer honderden struikjes en talrijke
kloven. Dat alles zou men afsneisteren vooraleer
aan den struik daarboven te denken. Zoo rede
neerde Audreas bij zijn eigen, als Bardou juist
weder te voorschijn kwam, vergezeld van eenen
landman. De spelonk was niet zoo onbekend ge-
de punten van den aardbol. Overal waar
er een bisschop, een pastor, een eenvou
dige zendeling is, moet zijne gemeen
schap vrij zijn met het opperhoofd.
Nu, men weet dat de oorlog alle vrije
gemeenschappen van eenen Staat met
liet buitenland onderbreekt. De Paus
heeft in 't bijzonder, noch vloot, noch
ijzerenweg, noch telegrafische draden.
Bijgevolg, al is 't dat hij in vrede leeft
met geheel de wereld, hij zal van de
geheele wereld afgezonderd zijn. De bis
schoppen, de geloovigen, zullen tot bij
hem niet meer mogen gaan. Al de zaken
met de congregatiën zullen blijven han
gen, en de kerken van 't buitenland,
zullen, bij gebrek aan gemeenschap met
hun hoofd, in slaat van kerkscheiding
verkeeren.
Eindelijk noch de persoon, noch de
eigendommen van den Heiligen Stoel
zullen in zekerheid zijn. Men heeft ver
sterkingen gebouwen rond Roomen
men heelt er eene verschanste leger
plaats, eene oorlogplaats van gemaakt
dus men veronderstelt dat Roomen kan
belegerd, bestormd en beschoten worden,
Het Vatikaan en is niet verzekerd tegen
de bommen, noch tegen brand. Het ver
trekken van den Paus kan die ramp niet
beletten, 't Is een onvermijdbaar gevolg
van de overmeester ing van Roomen door
eene burgerlijke macht. Ten minsten, de
Paus mag en moet zijnen personen bui
ten het gevaar der wreedheden van
eenen oorlog stellen, waarin hij onzijdig
zal zijn. Men weet ook dal in een bele
gerde stad, de politie bijna niet meer
bestaat,het verdwaald gepeupel gaat. dik
wijls tot dc laatste gewelddaden over.
De Paus mag dus te Roomen niet blij
ven indien den oorlog uitberst.
Met Spanje te kiezen als ballingplaats,
heeft hij den Staat gekozen waarvan de
onzijdigheid de zekerste is.
Die besluiten zijn allen reebtveerdig
en natuurlijk, en zijn nauw aan malkaar
verbonden, maar hunne uitvoering is
moeielijk.
De beschermingswet staat aan den
Paus maar 't vruchtgebruik toe van de
goederen die hem gelaten zijn. Het vati
kaan, het paleis van Latranen, de drij
groote basilieken maken deel van den
italiaanschen grond. En nog is dal vruch-
gebruik onderworpen aan de tegenwoor
digheid van den Paus van Roomen. Als
hij het Vatikaan verlaat, de italiaansche
Staat noemt seffens eenen curator. Er is
ook bepaald dat hij geene der meuble-
rende voorwerpen die de pauzeiijke pa
leizen versieren mag meênemen of ver
vreemden.
Het vertrekken uit Roomen genood
zaakt dus afstand te doen aan het ïtali-
aansch bestier van hot paleis van de
basilieken, van de museums, van al de
gewijde voorwerpen die zij bevatten.
En de oorkonden Die kostelijke en
geheime oorkonden, ondanks de laatste
reglementen, zal men er de vrije beschik
king van overlaten aan eene goddelooze
bleven gelijk heer van Mïllv wel had gemeend.
Bardou kwam met den landman dweers door de
heide, en alle twee bleven aan den voet van den
heuvel slaan. Van daar wees Bardou's geleider naar
den struik die den ingang der spelonke verdook,
hij scheen te willen opstijgen. Zulks inoest
e\cnwel het gedacht van Bardou niet zijn, want
deze schudde het hoofd, wees langs elders, en de
landman keerde wederom,
De toeziener uit Noirieux trok nu den heuvel
rond, bezag alles nauwkeurig, en keerde toen bij
den landman terug, in zijne hand een verraderlijk
pijlken strooi houdende. Gedurig deed hij door
T schudden van zijn hoofd en 't afwijzen met de
hand, bemerken dat hij liet gevoelen van den land
man niet deelde. Deze scheen namelijk opnieuw
den heuvel te willen opklimmen. Bardou zei nog
een en ander en trok er toen van daor, recht naai
de baan van Ploubalay,
Heer Andreas sidderde en beefde in al zijne
leden, 't Was niet uit vrecze, neen maar in
zijne edele ziel ging een hevigen strijd om. Ziet,
daar ging het vuige wezen, dat oprechte duivel -
mensch hem achterna loopen, hem eenen dolk
door het hert of eenen kogel door den kop jagen
en zijn lijk in eene klove werpen, was het werk
van cenigc «ogenblikken Bardou's leven was voor
de derde maal in zijne handen. En daardoor kon
hij de dames, die edele en duurbare wezens, vrij
heid bezorgen, redding cn leven, Andrea's edel
en vijandige macht Ze verhuizen Bui
ten dat het eene ontzagelijke, gevaarlijke,
bijna onmogelijke verhuizing zou zijn,
't is zeker dat het italiaansch bestier er
zou tegen opkomen.
Ook Leo XIII heeft nooit aan een be
paald vertrek gedacht, maar aan eene
tijdelijke afwezigheid, aan eene reize.
Terzelfder tijd als Paus is hij bisschop
van Roomen, en als dusdanig heeft hij
eenen algemeenen vicaris. Leo XIII, zou
dus, in zijne afwezigheid, het bestier van
zijn bisdom en de bewaking der basilie
ken aan den cardinaal vicaris overlaten
de bewaking der gewijde eigendommen
zou hij geven aan den cardinaal- kamer-
ling.
Blijft te weten of M. Crispi die schik
king zou aanveerden en toestaan om den
Paus als eenen eenvoudigen reiziger,
waarvan men de terugkomst verwacht,
te aanzien.
Het bestier van den Heiligen Stoel is
eene gebiedende regeering maar het
Pauzelijk Hoofd heeft raden.
De algemeene bisschop heeft een alge
meen capittel dat het gewijd college is.
Moet hij de dertig cardinalen die te
Roomen wonen en die de congregatiën
uitmaken met hem meèleiden
Maar alsdan, 't is de vervoering van
den Heiligen Stoel met de gevolgen die
wij genoemd hebben, 't is geene eenvou
dige afwezigheid. Indien de oorlog aan
sleept hoe zal Leo XIII bestieren zonder
raad
Leo XIII is ten anderen straf verlegen
met de gevolgen van een vertrek dat den
oorlog onvermijdbaar zou maken.
Hij is niet onsterfelijk. Eene verande
ring van gewoonten, van leefregel, eene
lange reize kunnen gevaarlijk zijn voor
eenen ouderling die zijn een-en-tachen-
tigste jaar nadert Als hij in ballingschap
sterft, de vergadering van de cardinalen
zal daar plaats hebben. En hoe Als de
cardinalen in het bezette Roomen geslo
ten zitten, als de cardinalen der aarts
bisschoppelijke steden van Italië er niet
kunnen naartoe gaan Dan eene verga
dering van cardinalen op liet vreemde
is de waarschijnelijke kiezing van eenen
vreemdeling,
Wie zou kunnen den duur van dat bal-
ingschap vaststellen, 't Is voor den Hei
ligen Stoel een spaansch tijdvak, zooals
er een fransch tijdvak heeft plaats gehad.,
ten tijde dat ze te Roornen het gevangen-
schap van Avignon heetten Welke ver
andering
Nergens worden er vuriger wenschen
voor den vrede gedaan dan in het Vati
kaan, en alles doet gelukkiglijk voorzien,
dat, voor eenigen tijd ten minsten, die
wenschen zullen verhoord worden.
Vroeger hebben wij bewezen dat het
onze liberalen aan vaderlandsliefde man
gelt wanneer zij het eeuwfeest der Fran
sche revolutie meêvieren.
moedigheid behaalde weêr de overhand ga,
mompelde bij halfluid, schurkig wezen beraam
nieuwe misdaden, bedrijf nieuwe boosheden
slechts in het uiterste geval zal ik mijne band naar
u uitsteken. O God, o heiligen Paulus en Andreas
bezorg hulp cn redding
LVII.
Verder voort.
Liefste Andreas, gij houdt eene alleenspraak, v
zei de gravin, die bijgekomen was en juist achter
heer van Milly stond is er nieuw gevaar op
handen
Helaas ja, goede mevrouw 1 Bardou heeft ons
opgespeurd en is zijne helpers gaan halen.
Goede hemel, wat nu
Wederom uitbreken cn voort.
En waar naartoe V
Ja, waar naartoe I.... Ik rekende op deze spe
lonk, ik dacht hier «-enige dagen te verblijven,
om dan eene schuit te huren en er meé naar
Jersey (1) over te steken. Nu ben ik waarlijk in
verlegenheid en toch, wij moetan voort. Binnen
(1) Jersey is een eiland in de zee der .Manche,
langs de fransche kust, maar 't behoort aan dc
Engclschen. Langs Goutanges ligt het zoo wat zes,
langs St-Malo rond de twaalf uren verre in zee.
't Is vier uren lang en bijna twee breed, en beeft
verscheidene sehoone dorpen.
De liberale drukpers kwam hiertegen
op, beweerende dat wij de geschiedenis
niet kenden. Nu het Willemsfonds komt
onder den bovenstaatiden titel een werkje
van Sleeckx, een gekende liberaal, uit te
geven T welk ons schrijven volkomen
bevestigd. Wij knippen een deel uit de
inleidingen laten het hier volgen
Het ontbreekt in België niet aan lie
den, die ter goeder trouw meenen, dat
de vrijheid ten onzent slechts van liet
einde der vorige eeuw dagteekeut. Het
ontbreekt zelfs niet aan lieden, die onze
landgeriooten in het denkbeeld zoeken te
sterken, als zouden wij de vrijheid aan
de eerste Fransche republiek te danken
hebben. Onwetendheid, aan den eenen,
blinde vooringenomenheid met Frankrijk,
aan den anderen kant, kunnen alleen dit
dubbel verschijnsel verklaren.
En nochtans leert ons de geschie
denis, dat de meeste vrijheden, welke de
Fransche omwenteling van 4789 invaor-
de, sedert eeuwen op onzen bodem be
stonden. Wel waren zij in onze provin
ciën, na verloop van tijd, door den wille
keur onzer regeerders, de aanmatigingen
der hoogere standen en het insluipen van
misbruiken soms oniaard maar nog al
toos bezaten de Belgen, zelfs na Albrecht
en Isabella, onder het Spaansche en
Oostenrijksch bewind, de persoonlijke
vrijheid, de vrijheid van vereeniging en,
in liet recht van vertoog, wat men heden
ten dage de vrijheid van drukpers noemt.
De vertegenwoordiging des lands, de
verantwoordelijkheid van het uitvoerend
gezag, de onschendbaarheid der wuon-
stede, de vrije stemming der belastingen,
regelmatige vierscharen en het reeht,
door huns gelijken te worden gevonnisd,
waren hun door Blijde Inkomsten en
Charters gewaarborgd, honderden jaren,
vooraleer de Fransche republikeinen in
ons land vielen, en er tot het einde der
eeuw op eene wijze huis hielden, welke
de onpartijdige geschiedschrijver, om het
even tot welke natie hij behoore, niet te
streng kan schandvlekken.
Dat hel republikeinscheregiem, be
nevens nadeelige, ook voordeelige gevol
gen had voor ons land, willen wij geens
zins betwisten. Het schafte de verdeeling
der burgers in standen af, en gaf hun de
gelijkheid voor den Staai, de rechtbanken
en belastingen, eene van de kostbaarste
aanwinsten der nieuwere tijden. Het
deed tal van verkeerdheden, dwalingen,
misbruiken en vooroordeelen verdwijnen.
Het bracht eindelijk voor België die nati
onale eenheid tot stand, naar welke Jacob
van Artevelde, in de XIV*, Willem de
Zwijger, in de XVIe eeuw, te vergeefs
gestreefd hadden, en droeg veel bij, om
ons uit den verstandelijken sluimer te
wekken, waarin Spanje ons deed verzin
ken. Doch, wij mogen niet vergeten, dat
het de wijsheid van gedachte en taalge
bruik bij ons besnoeide en door overdre
ven centralisatie de aloude zelfstandig
heid onzer provinciën en gemeenten in
groot gevaar bracht. Zonder het gezond
verstand en den practischen vrijheidzin
korten tijd zal Bardou hier zijn. Hel hertc bloedt
mij, genadige vrouw, als ik denk dat gij nieuwe
gevaren en moeiclijkhedcn te gemoet gaat»
Maak geene zwarigheid in ons, mjjn zoon. Ik
voel inij vol krachten gij ook, niet waar Pau-
lintje, gij zijt goed uitgerust t
Ja, zeker mocderkc liefik kan vijf zes uren
verder, voort te minsten.
De helft is niet noodig, goede dames van hier
tot aan de zee, is het maar ruim twee uren verre
meer maar dc wegen zijn glecht, cn bovendien
ziet het weder regenachtig.
n Hel sneeuwt I riep Pauline.
Juist, wij hadden dat nog te kort, i zuchtte
heer Andreas. Waarlijk, het sneeuwt. voegde
hij er als verschrikt bij ah goede God, sta ons
hijOp, Bontcmps op, Guilbuud haastig wat,
neemt dc pakken geenen tijd verloren, 't gaat er
voor 't leven misschien t
Wat heer Andreas ineest vreesde, was dat de
speuren welhaast in dc sneeuw zouden staan en da*
Bardou hun alzoo met volle zekerheid zou ach
tervolgd hebben.
Met veel moeite daalden zij den heuvel langs
den overkant af. Beneden aan een beekje, beval
Audreas van ecnige stonden te wachU-n haastig
keerde hij naar den heuvel weder, en met eene
soort van bezem, vaagde bij de voetstappen der
damen uit.
Vfiotm Vmw Twh iwm.
