NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 7 ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 24 April i890, 10 centiemen per nummer.
448te Jaar, N° 2457
MOEDIGE VROUW.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRIJS
Jit bl»d vtrschijnt den Woensdag en Zaterdag ran iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 8,ï5voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen-
De imchrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
AXXO.Vt ENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, tr. 1,00Vonnissen op
3" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Calque snum.
AELST, 45 APRIL 1890.
Politiek overzicht.
De belooging van 4 mei. De bestuur
ders der oostenrijksche werkhuizen en
andere inrichtingen van den Staat hebben
van de regeering de meêdeeüng ontvan
gen, dat zij geeuerlei reden heeft om toe
te staan dat er op den 4 mei niet gewerkt
zal worden.
Men is in Oostenrijk niet zonder vrees
voor dezen beruchten dag.
Ofschoon te Weenen en in alle nijver
heidscentrums maatregelen worden ge
nomen, zijn de werklieden voornemens
indrukwekkende betoogingen in te rich
ten. Te Weenen zullen zij in den Prater
oprukken.
Te Buda-Pesth is de betooging op
bevel der politie verboden, maar de soci
alisten blijven niet minder aan hare
inrichting werken zij rekenen dat
duizenden arbeiders uit de provincie
zullen opkomen.
In de socialistisch gezinde kringen der
duitsche arbeiders heerscht groote twee
spalt over de betooging op den 4 mei.
Allerlei voorstellen worden er gedaan
zoo bijvoorbeeld dat de arbeiders dien
dag wel zouden werken, maar hetgeen
zij dan verdienen zouden bijeenvoegen
om een groot fonds voor werkstakingen
te vormen Het getal der patroons die
hunne werklieden met dwang-maatrege-
len dreigen zoo zij den 4 mei niet werken,
neemt toe.
De overheden zullen echter op last
van den keizer overal de betooging
toelaten en slechts handelend optreden
als de manifesteerders het van de baan
brengen. Met de militaire macht zijn er
dus geen onlusten te vreezen.
Naar men mei zekerheid verneemt,
zullen, op grond van een besluit van den
Senaat, alle Hamburger werklieden bij
de staatswerkplaatsen en inrichtingen
alhier, die den 4 mei het werk laten lig
gen, wegens contractbreuk ontslagen
worden.
Ook te Maagdeburg hebben de patroons
van 30 ijzerfabrieken besloten al hunne
werkliê door te zenden die den 1 mei niet
arbeiden.
Te Valencia zijn de inrichtende comi-
teiten der betooging van 4 mei bijeenge
komen. De socialisten bepaalden er zich
bij den 8 uren werkdag te vragen. De
anarchisten stelden de algemeene werk-
DE
3* Vervolg.
Vier en twintig uren later was Firmain naar
Epinal overgebracht, waarheen Helena eveneens
vertrok. Daar werd haar dc vergunning hernieuwd
van haren man tc mogen bezoeken. Zes weken
daarna werd de zitting van het assisen-hof geopend.
In dien tussehentijd had Joseph Firmain een advo-
i«at der stad, M. Lonaix, tot zijn raadsman geko
zen, een man even goedhartig als talentvol. Met
warmte had hij dc zaak aanveerd en racende zeker
tc zijn van den goeden uitslag.
Het was een merktdag. Hel publiek, dat in de
gerechtszaal was vergaderd, was talrijk. Onder
hetzelfde bemerkte men vele inwoners van Vital,
die den voorbecldigcn en deugdznmcn levenswan
del en de welvaart van het huisgezin Firmain altijd
hadden benijd, en nu met het onedel doel waren
toegesneld, om zich in de veroordccling van den
schrijnwerker te verheugen. Ook M. Lamirault
een deftig cn treuwhertig persoon van Vital, bel
rond zich onder hen, maar om Firmain, dién hij
altijd als een oppassend en eerlijk man had gekend
en geacht, tc verdedigen of thans diegenen tot
zwijgen te brengen, welke den schrijnwerker in zijn
ongeluk beleedigden.
Ecnc gespannen nieuwsgierigheid heerschtc
onder de menigte, cn men hoorde onderdiukte
kreten toen dc beschuldigde binnentrad. Hij leunde
op een gendarm en scheen zich te schamen, ge
noodzaakt tc worden op de bank der cerloozen
plaats te nemen. Hij liet het hoofd op dc borst han
gen, zoo zelfs dat men ter nauwernood z(j te trek
ken kon onderscheiden.
staking voor indien den 8 uren werkdag
niet wordt toegestaan.
Te Amsterdam heelt de burgemeester
alle openbare betoogingen op 1 mei ver
boden.
Het bestuur van de afdeelingGroningen
van den sociaal democralischen Bond
heeft aan den burgemeester dier gemeente
vergunning gevraagd, om op den avond
van den 1 mei eene betooging te mogen
houden voor den werkdag van acht uren,
bestaande uit een optocht, opgeluisterd
door muziek, fakkels en vaandels.
Die vergunning is geweigerd.
Door de timmer- en metselaarsbazen
te Groningen is besloten niets te voldoen
aan den eisch der timmerlieden en met
selaars, leden der Vereeniging Door
Eendracht sterk, om met ingang van 28
april den werktijd te verkorten en de
loonen le verhoogen.
Men gelooft algemeen dat van de alge
meene werkstaking, waarmeê door de
leden dier Vereeniging werd gedreigd,
niets zal komen, daar hun aantal niet
groot genoeg is.
Te Enschedé hebben 21 patroons een
bond gesloten om weerstand te kunnen
bieden aan de werkliê, die hier in voor
durende werkstaking zijn. Men voorziet
hier een lagdurige strijd tussclien de
werklieden en de patroons.
Spionneering in Rusland. Het schijnt
dat er in Rusland ook met spion ei', wordt
gewerkt.
Uit St Petersburg wordt bericht ge
zonden dat de russische zeeofficier
Schmidt aan duitsche en engelsche .mili
taire gezantschapsgeattacheerden voor
4500 roebels de plannen der versterkin
gen van de oorlogshaven te Kroonstad
heeft aangeboden.
Schmidt's vrouw trachtte daartoe zich
de hulp te verzekeren vaneenen schrijver
bij den generalen staf, maar deze verriedt
den geheelen toeleg.
Ook het pasopgemaakte russische
mobilisatie-plan moet reeds aan vreemden
overgeleverd zijn.
Kort na deze tijding kwam de volgende:
De duitsche marina-geattacheerde
baron von Plessen is van St-Petersburg
naar Kopenhagen overgeplaatst.
De onverwachte verplaatsing van baron
von Plessen, naar Kopenhagen hangt,
volgens de Koss. Ztg., samen met eene
poging lot omkoopen van ambtenaren bij
het russische ministerie, ten einde het
geheime plan van de vesting Kroonstad
meester te worden.
Deze gebeurtenis is niet van aard om
liet wantrouwen te verdrijven, dat de
Russen altijd jegens Duitschland hebben
gekoesterd. En dit wantrouwen vindt
zijne uitdrukking in de anti-duitsche
maatregelen iu de Oostzee-provinciën.
Dezer dagen is nog te Riga de duitsche
Riga Zeitung zonder verdere pleegvor
men radikaal afgeschaft.
Wat daar op geantwoord
Hoe overheerlijk en deftig de katholie
ken ons land regeeren, wordt ten over
vloede bewezen door de volgende cijfers
uit het verslag over den algemeenen toe
stand der schatkist van België dat wij he
den ontvangen
In 4887 was er in de schatkist een
overschot van fr. 44,293,589,18.
In 4888 was er een overschot in van
fr. 48,767,532,49.
In 4889 was het overschot, ondanks
de vermindering en de afschaffing van
belastingen, fr. 43,251,560,93.
Voor het loopend jaar 1890 zullen er
ook eenige millioenen overschot zijn.
Die cijfers beteekenen vrij wat meer
dan al liet geschreeuw en getier der
liberale bladen van alle hair en kleur.
Wat zullen zij daar nu op antwoor
den
Zeker weer met wat geschreeuw tegen
het gouvernement dot pasltfffis.
Gelukkig dat niemand zich nog aan
dien geuzenpraat laat vangen
Sottegem.
Zondag heeft te Sotlegem eene alge
meene vergadering plaats gehad der kie
zers van dit kanton.
Het volgende adres om te prolesteeren
tegen de zoo ongehoorde als onverdiende
beschuldigingen, beleedigingen en laste
ringen door zekere Vlaaamsche heethoof
den uitgekraamd, werd met eenparigheid
aangenomen. Ziehier het adres
Katholiek en Grondwettig Kiesgenootschap
des kantons Sottegem.
Wel edele heer Volksvertegenwoordiger
De hoonende beledigingen door ant-
werpsche dagbladen in 't arrondisssment
Aalst verspreid, en UKd. door overdre-
vene taalgenooten toegebracht hebben
onze rechtschapene bevolking veront-
weerdigd.
Daarom hebben dc kiezers van 't kan
ton Sottegem, ten getalle van over de
300, in algemeene vergadering bij een
Maar bijna gelijker tijd vertoonde zich Helena
Velen kenden hare gehechtheid,hare zelfsopofiering
en er ontstond.don ook in de zaal een gemompel
van goedkeuring. Zij scheen haren echtgenoot
inoed en vertrouwen in tc boezemen cn tot dc
menigte te zeggen
Ik vrees niet, God, dc alwetende Rechter, zal
de onschuld beschermen
Middelerwijl traden de leden van den jury of
gezworenen binnen. Het waren voor 't mcerendeel
mannen reeds op zekere jaren. Statig cn ernstig
traden zij voort en men kon zien dat zij doordron
gen waren van de groote betcekenis hunner ge.
wichtige taak. Door ccnc toevallige omstandigheid
was dc jongste hunner voorzitter. Hij was een
groote handeldrijver uit de omstreken van Vital
en Ducarme gelieeten. Hij was lid van den depar.
tcmentalcn raad cn werd voor een kundig mensch
gehouden.Hij scheen er fier op te zijn, maar tevens
bewogen, dat hij eene nieuwe betrekking beklcc-
den moest.
Eindelijk kondigde een deurwaarder het binen-
treden van de rechters aan. Terstond heerschtecr
eene diepe stilte. Niets maakt meerder indruk dan
ccnc rechtbank, vooral bij eene zaak waarbij de
doodstraf kan worden uitgesproken
De griflicr las de bcscliuldigings-aktc voor. Deze
bevatte bcknoptclijk de feiten welke den lezer
reeds bekend zijn, de vruchtelooze nasporingen
der justicic om het gestolen geld tc ontdekken, dc
beschuldiging tegen Joseph Firmain, maar ook dc
goede berichten, die men ten allen kante ten zijnen
opzichte ingewonnen hadden.
Op uitnoodiging van den voorzitter moest Fir
main opstaan en voor de laatste maal een verhoor
ondergaan. In liet begin was hij ontroerd, men
kon hem eerst ter nauwernood hooren. Maar zijne
atem werd luider naar mate de beschuldiging
sterker werd. Hij erkende zijnen passer, zijne
bebloede klcedercn, en herhaalde eenvoudig en
oprecht, hoe M. Norman hem eene brandkas had
besteld en hoe hij die 's avonds laat had moeten
brengen en stellen. Hij verklaarde hoede grijsaard
hem langs de voordeur had uitgelaten op het
oogenblik toen er aan dc hofdcur geklopt werd.
Maar verder wist hij niets hoegenaamd omtrent
dien onbekenden bezoeker, welke M. Norman
scheen te verwachten. Wat was er na zijn vertrek
gebeurd Firmain kon liet niet weten. Zijnen
passer had hij vergeten. Het bloed op zijne klecdc-
ren was het zijnehet was door neusbloeden ver
oorzaakt. Maar dat hij onschuldig, geheel vreemd
was aan den moord, dat verklaarde hij plechtig.
De.toon zijner stem, zijne aandoening, dc be'
zw ijming, die volgde, dit alles stemde dc toehoor
ders ten gunste van den beschuldigde. Zoo het
publiek liet vonnis had moeten vellen, zonder
twijfel had het op dat oogenblik den beschuldigde
vrijgesproken.... behalve misschien sommige in
woners van Vital.
Geen meerder licht werd verkregen uit het ver
hoor der getuigen ten bezware. Zij bevestigden de
geldzuchten den rijkdom van M. Norman en dus
de waarschijnlijk dat cone aanmerkelijke som ge
stolen was. Vrouw Simon bevestigde, dot de be
schuldigde had geknikt, toen zij. na hem gezegd
tc hebben dat M. Norman dood was, er had bijge
voegd gij zijt zijn neef, nu zijt gij aan 't erven.*
Een enkele der verdere verklaringen maakte
cenigcn indruk, Damclijk die van zekeren Delson
dwangbeveldrager. Deze had uitgeroepen toen hij
vernam dat men Firmain beschuldigde
Ik heb hem gezien Ik heb heux het huis
van Norman gisteren avond, tameljjk laat, zien
verlaten. Hij liep in elkaar gedoken en in de scha
duw van lijd tot tijd zelfs keek hij om, als of lig
gekomen om kandidaten voor de Wet
gevende Kamers aan het Midden komiteit
van Aalst aan te bieden, eerst en vooral
uwen naam met eenparigheid en geest-
drilt uitgeroepen.
Zij wilden derwijze doen uitschijnen
hoe zeer zij uw karakter vereeren, uwe
menigvuldige bewezene diensten waar-
deeren, den onverdienden smaad betreu
ren en verfoeien.
Zij, die eene scheuring pogen teweeg
te brengen tusschert het arrondissement
Aalst en UEd. miskennen U en kennen
uwe kiezers niet.
En inderdaad, wie, in België, neemt
met meer iever de algemeene belangen
ter herte? Wie bekommert zich met meer
genegenheid over de verlangen zijoer
kiezers Wie bespreekt ze met meer
rijpheid, wijsheid, welsprekendheid
Wie verdiend beter den naam van volks
vriend en wie betracht met meer stand
vastigheid en zelfopoffering de verbetering
van den toestand der werklieden de
verzoening der lagere met de hoogere
klassen.
Met hoofd, met tong, met pen, met hart,
in 't openbaar, in 'l bijzonder, in de
Kamers, voor de rechtbanken, onver
poosd, onverschrokken, onvermoeid be
werkt gij het zedelijk en stoffelijk welzijn
uwer landgenoten, uwer partijgangers,
uwer kiezers.
Wij belijden het; wij bewonderen het;
wij zijn er trots over wij loven en dan
ken er u om.
Onze eerbied, onze aangekleefdheid,
onze dankbaarheid zij U sedert lang ver
worven.
Niet met woorden, maar met stemmen,
zullen zullen wij ze nog eens op 10CB Juni
bevestigen.
Opnieuw, zullen wij doen blijken hoe
wel wij elkander verstaan.
Uwe werken bewijzen genoegzaam dat
Gij uwfi Vlaamsche kiezers allerbest be
grijpt. Uwe laai drukt wonderwel onze
Vlaamsche gevoelens en verlangen uit.
Tot boe verre Gij de voorrechten der
Vlamingen ter herte neemt, verdedigt en
nagaat is ons goed bekend.
Niemand twijfelt dat Gij volgens gewe
ten, na rijp overleg den voorstel van
Mijnheer Coremanshebt tegengesproken.
Welke de persoonlijke denkwijze no
pens dit punt weze, wij verdenken nocli
uwe rechtzinnigheid, noch uwe Vlamings
liefde, noch het edel plichtgevoel dat U
heeft bezield.
vreesde gezien tc worden. Ik heb niet opgelet
welke voorwerpen hij bij zich had. Ik dacht zoo
onwillekeurig, dal. daar een man henen liep, die
iets kwaads bedreven had.
Dit praatje kwam ter ooren van de juisticie, en
de instructie-rechter ontbood de man ten zijnen
burecle. Daar traklittc Delson, begrijpende dat
men zijne verklaring zou gebruiken, dezelve te
verzachten. Maar men hoorde hem ten overstaan
van dc getuigen, nan wie hij eerst gesproken had.
Hij had vroeger te Parijs gewoond, en na zijn
klein erfdeel verspild tc hebben, was hij zich te
Vital komen vestigen, en achtte zich geluktcig de
geringe betrekking van dwangbcveldragcr le aan
vaarden, die hem zijn dagelijks brood verschafte.
Dikwijls had hem Firmain, wanneer hij zegde in
nood te zijn, liefdadig geholpen.
Voor het hof w ilde Delson zijn verklaring geheel
terugtrekken.
Ik geloof dat ik de waarheid niet gezegd heb,
sprak hij. Men moet begrijpen dat, als eene zaak
zooveel beweging maakt, iedereen er een woord
in wil meè spreken, en er wordt dan over cn weer
gepraat. Bovendien kon ik niets zien want.... ik
was dronken.
Maar toen de voorzitter en dc advokaat-gencraal
hem ernstig toespraken, bevestigde hij zijne corste
verklaring, cn maakte daardoor zijne getuigenis
nog meer bezwarend.
Bij dit tusschcngevaar, onder andere, kwam de
voorzitter der gezwoornen tusschcn beiden. Hij
verlangde dat aan den getuige deze vraag zou wor
den gesteld
Toen liet iu uwen ^eest opkwam, dat dc mail,
die vluchtte, een boosdoener moest zijn. hadt
toon Joseph Firmain herkend
Neen, was het antwoord van Delson, want
dan zou ik zoo iets niet verondersteld hebben. Zoo
Ook is het met opgetogen hert en eens
luidende slem dat de kiezers van 't kan
ton Sottegem Uloeroepen Leve Woeste,
onze Volksvertegenwoordiger en onze
Kandidaat.
Het volgende telegram werd den heer
Woeste toegezonden
Drij honderd kiezers van 't kanton Sot
tegem in algemeene vergadering bijeen
geroepen juichen uwe kandidatuur met
on beschrijfelijkeri geestdrift toe en beslis
sen de stemmiug van een adres 't welk
ik aan de Post toevertrouw.
Voor 't komiteit
Mussely.
Wij lezen in het Zondagblad van
Geerardsbergen
Onze geachte lezers kennen den veld
tocht die sommige AntwerpscheVlaamsch-
gezinden tegen onzen zoo dapperen ver
tegenwoordiger M. Woeste hebben on
dernomen.
In den loop dezer week ontving onze
uitgever een schrijven uit Antwerpen
door 'l welk hem wordt voorgesteld, in
dezen veldtocht tegen M. Woeste mede
te werken.
Dit stuk draagt geene naamteekening,
doch aan 't einde, daar waar gewoo^Ujk
de naamteekening voorkomt, treft men
aan Het Bestuur der Vlaamsche Wacht
van Antwerpen, Prinsestraat, 44.
Werd dit schrift ons nu wezenlijk door
het Bestuur der Vlaamsche Wacht toege
zonden of staan wij voor 't werk van
eenen grappenmaker Wij weten
het niet.
Indien hel bedoelde schrift werkelijk
door 't Bestuur der Vlaamsche Wacht aan
onzen uitgever werd toegestuurd, dan
zal men wel met ons bekennen dat het
zou schijnen.dat de tegenstrevers van
Af. Woeste bevreesd zijn van gekend te
worden.. Waarom de gedane voorstellen
niet naamteekenen Durlt men dan niet
met open vizier in 't strijdperk treden
't Is weinig moedig om niette zeggen,
't is laf
Indien het 't werk is van eenen grap
penmaker dan hoeft men er zich niet
verder meê te bekommeren. Wat er ook
van zij, Het Zondagblad houdt er aan het
te verklaren, en dit zoo luid mogelijk,
dat hij zich langs den kant der voorstaan
ders van M. Woeste heeft gerangschikt.
Wij waardeeren te zeer de oneindige
diensten die onze moedige volksverte-
een man I.... en iemand die mij zoo menigmaal
een dienst bewezen heeft.
De getuigen ten bezware waren nu allen gehoord.
Van de getuigen tol ontlasting werden gehoord
den metser, die zijnen kalkbak aan Firmain had
ter leep gegeven den burgemeester, die ver
klaarde dat hij Firmain nooit met afkeer, maar
veeleer met welwillende gevoelens over M.Norman
had hooren spreken de patroons en dc schrijn-
werkcrsgezcllen, van de andere zijde van Frankrijk
opgeroepen, cn die allen ten gunste van hunnen
rocgeren werkman of kameraad getuigdeu. De
aandoenlijkste getuigenis legde een aannemer uit
Bordeaux al, een ccrbicdweerdige grijsaard. Hij
bracht met zich zijnen zoon, dien Firmain uit de
vlammen had gered.
Ik ben hem liet leven verschuldigd, sprak
deze met onrorrdc slem. Joseph Firmain behoort
niet tot diegenen, die dooden, maar tot hen, die
van de dood redden.
O, voegde de vader er bij, zoo gij Joscpti
dien dag gezien hadt, zoudt gij hem nu niet in staat
van beschuldiging hebben gesteld. Ik ben nu bijna
vijftig jaar patroon en heb gedurende dien tijd
eene menigte werklieden Iccren kennen.Maar geen
een hunner kon met Joseph Firmain vergeleken
worden 1 hij is de goedheid de oprechtheid zclvea
ecu hart van goud 1 O, mijn ongelukkige, mijn
eerlijke Joseph I hier op deze bank der eerloos
heid, waarop men u heeft doen zitten, wil ik u de
hand drukken
En voor dut men liet hem beletten kon, voegde
hij reeds dc daad hij het woord.
De gcheele gerechtszaal gaf blijken van goed"
keuringsommigen klapten in de l.anden, anderen
weenden van aandoening. De slechte indruk van
Delson's getuigenis was uitgewischt.
Wordt voortgezet.