NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST,
Zondag 4 Mei 1890,
10 centiemen per nummer.
44te Jaar N.2460,
PRO VIN CTAXE^KIEZING
van Zondag 25 Mei 1890-
MOEDIGE VROUW.
ABONNEMEIVTPRIJS
ANNONEENPRIJS
Kanton Aalst.
Kandidaten der Grondwettige
Bewarende Vereeniging.
BETHUNE Felix (Baron) advokaat, Aalst.
BLANCQUAERT Alexander, schepen, Lede.
DE VOS Germaan, burgemeester, Erpe.
EEMAN Rudolf, advokaat, Aalst.
LIMPENS Emiel, id. id.
MERTENS Pieter, burgemeester, Gysegem.
Politiek overzicht.
Zaak Nieter.
De lste Mei.
DE DENDER-BODE.
Jit blad v«rschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekeningvan den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,2a voor zes maanden fr. 1,7a voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen op
3« bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Colqne kwik
op*»-
jaarden hebben loch eindelijk hunnen
wensch bekomen.
Rusland en Frankrijk.— Naar luid van
een telegram uil Sl-Pelersburg aan de Po-
lilische Correspondenz gezonden, zou Rus
land argwaan gekregen hebben ten op
zichte van Frankrijk, uit oorzaak der tij
dingen betrekkelijk tie pogingen die on
langs aangewend zijn geworden door
Italië en Duitschland, om eene toenade-
ring tol dit land te bewerken.
Het blad voegt er eehter bij, dat dit
wantrouwen zachtjesaan begint te ver
dwijnen, ten gevolge der laklvolle poli
tiek van den heer Ribol en der volkome
ne afwezigheid van officiëele stukken, die
de geruehten, aangaande gemelde toena
dering bevestigen.
De Duitschers in Oost-Afrika. De
Times heeft uit Zanzibar het bericht ont
vangen dat het Duitsch eskader naar
Quilao is vertrokken, alwaar men zich
aan bloedige gevechten verwacht. De
plaats zal beschoten worden, indien de
opstandelingen zich riet onmiddeiijk
overgeven.
De Times meent uit goede bron te we
ten, dat Emin Pacha de verbintenis zou
hebben aangegaan gansch den handel in
Midden-Afrika te monopoliseeren in het
belang der Duitschers en bij uitsluiting
der Engelschen.
6* Vervolg.
Het was voor de eerste maal, sedert lang, dat
ouders en kinderen zich bij elkander bevonden,
ongestoord, alleen onder Gods oog. Zij zouden
hun dorp, hunne woning wederzien. Allen waren
met hoop vervuld, allen droomden van eene
schoone toekomst, Eindelijk zwegen de kinderen
en vielen In slaap. Uit vrees van hen wakker tc
maken, spraken de ouders zacht met elkander.
Ik denk daar juist aan iets, vrouw, zegde
Joseph, namelijk aan de verplichting, die gij op
genomen hebt om den schuldige op te zoeken.
Zijn wij dan rechters Dat raakt ons immers niet
Neen, neen, 't is nu gedaan Laat ons aan niets
meer denken....
Helena zweeg stil.
Gij zijtdus niet meer te Vital teruggekeerd,
hernam hij, en sedert dien noodlottigen dag heeft
niemand het huis geopend.
Zij bezitten thans het algemeen slem-
recht.
Een telegram, uit Madrid verzonden in
dato 1 Mei, meldt dat de wet waarbij het
algemeen stemrecht wordt verleend aan
eiken Spanjaard, en die reeds door de
Kamer was gestemd geworden, donder
dag door den Senaat is bekrachtigd.
Sedert eenigen tijd weêrgalml het in
ons land over 't gene men de zaak Nieter
heet.
Het is ons onmogelijk die zaak volledig
te behandelen, de plaatsruimte waarover
wij in oris blad beschikken, laat het niet
toe. Doch wij zullen trachten, ze zoo
kortbondig mogelijk, aan onze geachte
lezers ter kennis te brengen.
Zekere heer Nieter, door M. Jacobs,
toen hij minister van inwendige was, als
zijn bezondere sekretaris aangesteld, en
later door M. Thonissen tot bestierder
der schoone kunsten bevorderd, wordt
beschuldigd van staatspapieren ontvreemd
te hebben en deze dan ten geheele of ten
deele, door, tusschenkomst van zekeren
Maurel of Mondion, in eene fransche uit
gave La Neuvelte Revue te hebben
doen afkondigen.
Eenige maanden geleden werd eene
nieuwstijding verspreid die veel opschud
ding veroorzaakte. Zekere Maurel of
Mondion deed in a La Nouvelle Revue
afkondigingen dat onze koning een ver
bond met Duitschland tegen Frankrijk
had gesloten. Dat onwaarschijnelijk
nieuws werd zoo krachtdadig gelogen
straft, dat het voor alle beredend mensch
onbetwistbaar scheen dal deze berichten
van eenen bedrieger of zinnelooze uitgin
gen.
Mondion hield er de volkomene echt
heid van staande, en als een bewijs dat
er wezenlijk geheime stukken uit de Bel
gische ministeries in zijne handen berus
tend waren, liet hij twee officieele ver
slagen van den hertog d'ürsel, alsdan
gouverneur van Henegauw, in 't licht ge
ven. Deze stukken hadden hoegenaamd
geen betrekking meteen duitsch verbond,
maar hoe waren zij in zijn bezit ge
raakt Een onderzoek werd ingespan
nen en inderdaad zij waren uit het
ministerie verdwenen.
Het gerecht bemoeide zich met de zaak
en eene ernstige verdenking viel op
Nieter.
Zoodra Nieter vernam dat hij verdacht
was, poetste hij de plaat naar Parijs,
alwaar hij, zoo zekere dagbladen het
verhalen, eenen kunstschilder die hem
tafel en inwoning had verschaft, met de
zelfde ondankbaarheid als onze ministers
beloonde. Ondertusschen werd het rech-
terliik nniliiimfla1''"""" '--
hem in zijne bediening op. Dezer dagen
werd hij eindelijk in beschuldiging ge
steld en ten gevolge,bij koninklijkbesluit,
van zijn ambt ontheven.
Nieter die, ondanks men hem na zijne
vlucht openbaarlijk meer dan eene schel
merij ten laste legde, geene de minste
protestatie liet hooren, begon eensklaps
brieven aan de liberale dagbladen te
schrijven.
Voegen wij er ter loops bij dat alhoe
wel Nieter de gunsteling was van twee
katholieke ministers hij gestadig de beste
betrekkinhen met de liberale dagblad
schrijvers onderhield.
Van beschuldigde werd hij beschuldi
ger, koos 31. Janson tot zijn vertrouweling
en verdediger en eischte dat men hem
voor 't gerecht zou dagen. Daar en daar
alleen zou hij zich verantwoorden
De onderzoeksrechter van Brussel, na
te vergeefs beproefd te hebben, hem te
Parijs een verhoor te doen ondergaan,
verzocht hem zich, onder voorbehouding
dat men hem niet zou aanhouden, naar
Brussel te begeven. Nieter kwam, maar
weigerde alle uitleggingen te geven,
eerst aan den rechter en later aan den
heer minister.
Men vraagt zich af, hoe Nieter zoo bang
bij de errste verdenking, eensklaps zoo
stoutmoedig was geworden.Ziehier waar
schijnlijk de uitlegging ervan. Mondion
zond aan M. Janson, de advokaat van
Nieter, de twee verslagen van den hertog
d'Ursel, met de verklaring dal deze hem
behandigd waren door eenen persoon die
hij niet wilde verraden. Nu, altijd luid
men Nieter voor dien persoon aanzien en
stelde die verklaring hem dan soms niet
gerust
Voegen wij hier nog bij dat Mondion
den stiel van bespieder uitoefende tegen
rijke betaling.
Hij drong de voornaamste gezelschap
pen en huisgezinnen binnen om er alles
te onderscheppen en dan, mits duim
kruid, over te brieven. Vernam hij niets,
hij wist dan toch 't eene of 't. andere te
verzinnen.
Alles doet veronderstellen dat Nieter
hem behulpzaam is geweest en dan ook
heeft meégelekt... En dat heet men
deftige lieden
Op deze zaak hebben de liberalen dan
ook geweldig gebrouwd.üe ongchoordsie
beschuldigingen werden in de Kamer en
in de liberale drukpers tegen onze katho
lieke ministers uitgebraakt. Luid lieten
de liberalen hooren dat de ontstolene
stukken ernstige zaken, zwaarwichtige
beschuldigingen tegen het ministerie,
zouden aan 't daglicht brengen enz. enz.
Doch M. Beernaert verklaarde even
luid dat het ministerie niet te yreezen
had van de voorzegde boosaardige ont
hullingen. die zegde hij, tot beschaming
hunner bewerkers zullen uil
Niemand, antwoorde zij, ik ben terstond
trokken, mijne gedachten waren slechts bij u. Ik
had al het geld meegenomen....
Dan moet gij waarschijnlijk met veel meer
hebben, viel hij haar in dc rede. Eene zoo lange
afwezigheid en het verblijf te Mirccourt c
Epinal, met de kinderen, heeft natuurlijk veel ec_
kost, niet waar
- Helaas, ja sprak zij, maar gij zijt vrij, gij
zijt ons weergegeven, en dat is genoeg... Op mijne
beurt zeg ik u vergeten wij het overige.
Van morgen nf gaan «ij wêer aan 'l werk^
sprak Firmain, om het verlorene in te halen,
met Gods hulp zal alles zich wel schikken
Eerst na middernacht kwam het rijtuig te Vital
voor dc woning van Firmain aan. Helena opende
de deur en werd door de man met de beide kinde-
gevolgd.
God dauk 1 zegde Firmain, dat wij weder te
huis zijn, nadat Helena licht hud ontsteken en
spoedig di'. bedden in gereedheid had gebracht,
Alvorens zich ter rust tc begeven, knielden ouder
en kinderen voor een kruisbeeld neder, dat
den muur hing, en zouden eene vurige dankhedc
ten Hemel.
Den volgenden morgend toen Firmain zich aan
de deur bevond en de frisschc lucht inademde,
kwamen twee dorpsbewoner voorbij, Joseph
noemde hen bij hunnen naam en wensclite hun den
goeden dag. Dc beide lieden bezagen hem, doch
gingen zonder hem te groeten voorbij, en mom
pelden iets tot elkander. Eenige oogcnblikken later
trad de molenaar, een hatelijk mensch, voorbij en
y.eidc op half spoltcnden toon
Ha, Firmain, gij zijt daar weer Gij zijt dus
vrij. Gij licht wezenlijk geluk gehad I
Dat woord was voor den schrijnwerker eene
eerste lichtstraal. GcIuk maar blijft men dan mij
oor schuldig houden zegde hij in zich zclvcn.
Wordt mijne vrijspraak dan niet bekrachtigd door
dc mceniiig mijner dorpgenojen En droefgeestig
trad hij dc woning binnen.
Nog onder den indruk dier eerste belccdiging,
meende dc schrijnwerker zich naar den hof tc be
geven, toen dc wagenmaker, dc kuiper cn eenige
andere kameraden liet huis binnen stapten. Allen
waren gekomen om welmecneiid Firmain de hand
tc drukken en hein hunne deelneming tc betuigen
Zie zoo 1 sprak Firmain, dat zjjn ten minste
vrienden dit doet mij genoegen, dit verlicht mijn
hart.
Eenige oogenblikken later werden dc evcngc-
melden opgevolgd door deD burgemeester van
Vital, die Fii main van liet eerste oogenblik af had
verdedigd. Diens bezoek wus op nieuw een blijk
van achting.
Geduld en moed gehouden zegde dc burge
meester tot den schrijnwerker, terwijl hij hem bij
uit politieke berekeningen aanspanden,
zal nietsdan anders dan oneer en schande
te beurt vallen 1
in deze zaak zal gebracht zijn, zal men
zien welkej hatelijke komedie de libe
ralen er in gespeeld hebben. En het licht
begint reeds te schemeren...
Ja, dan zal men zien hoe de liberalen
zich overal in de ministeriên weten .te
foefelen, hoe zij er met den judaspenning
op zekere karakterlooze lieden weten in
vloed uit te oefenen en hoe zij er dan
partij weten uit te trekken om onze zoo
eerlijke, deftige en bekwame ministers te
beliegen en te belasteren.
En dat is de rol die gespeeld wordt
door hen die zich als de wreekers der
openbare zedelijkheid aanstellen 1
Door zulke zoo lage als verachtelijke
middelen zou hetliberalismushet bewind
willen terug veroveren.
Waarlijk men moet machteloos zijn op
't politiek terrein,men moet tegen de zoo
vaderlandsche handelwijze onzer mini
sters niets ernstigs weten in te brengen
om hen door kwaadsprekerij en laster te
moeten bekampen
Maar het land ziet van lieden af reeds
klaar genoeg in deze zoo ellendige als
verachtelijke komedie,om te mogen voor
zeggen, dal het kiezerskorps op 25 Mei
en 10 juni aanst. zijne groote roede zal
in handen nemen om de liberalen ander
maal eene meesterlijke geeseling toe te
dienen... En wie zou durven beweren dat
het niet wel verdiend zal wezen Immers
alsdan zullen de logenaars ontmaskerd
en de schurkerijen onder hun waar dag
licht gesteld zijn. Men zal dan de dieven
van de staatspapieren met de vinger kun
nen aanwijzen en aan dezen die met hen
Indien de Vlamingen willen onderzoe
ken wie het waarlijk wel meent met hel
herstel der Vlaamsche grieven, dan staan
zij voor twee leiten die alleszins betee-
kenisvol zijn, namelijk: de ontvangst van
hel bestuur der Vlaamsche Landdagen
door minister Beernaert en de redevoe
ring die M. Frère dezer laatste dagen in
de Kamer uitsprak.
Zoo welwillend toonde M. Beernaert
zich tegenover het herstel der Vlaamsche
grieven, zoo vijandig verklaarde M.
Frère zich jegens de rechtveerdige en
billijke eisehen van 't Vlaamsche volk.
Hieruit moet men natuurlijk afleiden
dat de Vlamingen van 't Katholiek minis
terie alles te wachten en van eene heer
schappij der logiebroêrs alles te vreezen
hebben.
Dat is overigens onbetwistbaar. Vlaan
deren of liever, gansch 't Vlaamsche land
is katholiek,'tisdaardus datdekaiholieke,
pariij hare grootste macht put en daarom
wordt 't Vlaamsche land, door de libera
len, gehaat €n veroordeeld om behandeld
te worden gelijk_,ep.n nverwonae». volk.
Tllklen wfn
Dus, Vlamingen, met het katholiek
ministerie tierstel onzer grieven, met een
liberaal ministerie verfransehing, verbas
tering en vergeuzing
In Frankrijk, Duitschland, Italië, Enge
land, Amerika, in een -oord bijna' de
wereld door, is de le Mei rustig afgeloo-
pen.
In Frankrijk, te Robaais en in Spanje
te Barcelona hebben betreurlijke wanor
ders en geweldadigheden plaats gehad.
Op beide plaatsen werd het menschen-
bloed vergoten.
Meest overal werd er gewerkt gelijk
op gewone dagen. Het is slechts in de
groote middenpunten geweest, dat oen
deel der werkersbevolking den arbeid
staakte.
Gent. Het meerendeel der groote
nijverheids-gestichten hebben donderdag
gewerkt gelijk op andere dagen. In eenige
heeft men gestaakt, zooals bij de heeren
Vanderhaeghen-Cruyplaius, De Leener,
Wild en De Brouckere.
Elders, in sommige werkhuizen, liet
men de werklieden vrij te werken of niet
te werken.
De stad bood 's morgends en 's namid
dags hetzelfde uitzicht als op andere da
gen.
's Morgends had een muzikaal feest
plaats in Vooruit, op de Garenmarkt.
Overdag ontmoette men, hier en daar,
lieden in de straat de Marse{llaise zin-
fgend en andere liedjes.
Zij zagen er zeer vroolijk uit.
's Avonds had de aangekondigde be
tooging plaats iu Valentino.
De orde werd niet gestoord.
De Vlaanderenstraat, Kuiperskaai en
Brabantdara waren, rond 7 ure. vol volk.
Om 8 i/2 ure kwam de eerste groep aari
die rond de stad de partijgenooten had
opgezameld.
Om 8 ure kwam de groote sto'H die
▼an de Garenmarkt naarde Lys g.yian
was, aan den Brabantdam. Heln.imek
speelt het lied Het Stemrechtde tetio-
gingmakers zingen, doch zijn kalm. f'un
getal mag op 3000 geschat worden. Zij
vinden allen geene plaats in Valentino, die
te klein is. Met muziek aan het huofd
trenken de overtallige betoogingmakers
naar de zaal Concordia, in de Belgrade-
straat. 6
In Valentino, opende Procureur de zit
ting met eenige woorden, daarna deed
Anseele eene lange toespraak en de ver
gadering werd gesloten door het aflezen
van een manifest.
Wie in Concordia sprak,weten wij niet.
Om 9 uren, was de meeting in de twee
zalen gedaan met muziek aan 't hoofd,
trokken de betoogers naai', liet lokaal
dc hand nam, allen, bij wie het hart op de rechte
plaats zit, zullen weder tot u komen.
Allen stemden met die woorden in en verlieten
korts daarna dc woning.
Firmain gevoelde zich door die bezoeken iet»
meer opgeruimd cn zegde tot zijne vrouw
Helena geef mij mijne zondagsklcèrcn, ik ga
mijne klanten bezoeken cn mij ter hunner beschik
king stellen, om bij sommigen het begonnen werk
te hcrvatt"ii.
Toen Firmain werd aangehouden, had hij een
aantal belangrijke zaken onder handen of aange
nomen. Hij begaf zich eerst naar M Delrue. Toen
deze hem zag aankomen, zegde hij aan den schrijn,
werker op eenen niet al le vriendclijkcn toon
Zoo, gij zijt wéér terug, Firmain....
Geheel tot uwen dienst, antwoordde deze
ik kom om het werk tc voltrekken, dat gij mij
destijds wel heb willen bestellen.
Dat werk is reeds voltrokken, was het koele
antwoord en om redenen dat gij het niet op tijd
hebt afgewerkt.
Ten gevolge van nooddwang, mijnheer.
Het kon niet wachten, cn daarmee is liet uit,
antwoordde M. Delrue koeltjes.
Joseph vertrok zonder een woord meer, cn ver
volgde bedroefd zijnen weg. Bijna ovcrai viel hem
dezelfde smartelijke ontvangst, dezelfde onaange
name uitkomst te beurt. Zijn werk was door eer
king op het acht uren werk en het alge
meen stemrecht. De houding der werk
lieden was goed en deftig, er zijn, voor
zooveel wij gezien en gehoord hebben,
geene wanorders geweest. Het was on
mogelijk de plakkaten to lezen, het was
le donker. Er waren veel agenten op de
been.Het getal betoogers waaronder veel
vrouwen en kinders, was omtrent 5000
toen de stoet naar Vooruil terugkeerde,
om 9 uren. Het getal nieuwsgierigen was
meer dan zes maal zoo groot.
Fondsenblad
Brussel. 's Avonds, heelt een
stoet van rond de 5000 betoogers de
straten der hoofdstad doorloopen, alles
is rustig gebleven.
Luik. Rond half elf ure voor
middag, is een stoet gevormd geweest
an rond de drie duizend man. De botoo-
ging was 's avonds verboden.
In de koolmijnstreken van Henegou
wen was de sverkstaking zoo goed als
volledig, overal hebben betoogingen
plaats gehad, doch zonder stoornis.
Charleroi. De betooging is
zeer talrijk geweest. De stoet welkcgcdu-
rende twee uren de stad doorliep, telde
rond de 20 duizend deelnemers.
Er werden weinig roode vlaggen in
den stoet gedragen integendeel de
Fransche vlaggen waar talrijk.
Er waren weinig vrouwen in den stoet
o;-.der de aanwezige waren er met kleine
kinderen op den arm.
Geen de minste oproerige kreet word
ander opgevat en geëindigd. Door wien f dat had
hij Diet durven vragen. Hij kende geen concurent
in het dorp. Aldus diep nadenkend trad Firmain.
die de gemeente had rondgcloopen, er aan den
anderen kan weder in. Plotseling bleef hij staan
slaakte een kreet van verbazing. Hij zag ec
werkplaats, een uithangbord van een nieuwen
ichrijnwcrker. Nu begreep hij alles, hij had een
mededinger.
Nu zijn wij verloren dacht Firmain bij zicli
zeiven. Nu begrijp ik, waarom mijnheer de burge
meester mij geduld en moed heeft aanbevolen, ik
zal beidén hebben. Wij zullen strijden Geene
klachten meer.... Mijne vrouw en kinderen zullen
mij zien glimlachen... Ik zal mijn verdriet heimc
lijk verbergen zonder dat zij het vermoeden....
Hen zal in alle de boosaardigheid van vele dorpe
lingen niet treilenik alleen zal er slechts onder
lijden I
Firmain hield woord, en reeds van dien eersten
dag van beproeving, zagen Helena en de kinderen
hein binnen treden, terwijl bij als vroeger zjjn lied
ncurierde.
Er is geen haastig werk, zegde hij, cn liet
spijt mij niet, want cr is werk genoeg binnen
's huis. Eerst moeten wij er op bedacht zijn de
woning in orde tc brengen, zonder aan den hof te
denken....
Zoo verliepen er eenige dagen. Zij kwamen bijna
niet buiten de deur. leder was binnen 's buis be
zig, cn dc woningen dc hof begonnen allengs hun
vroeger aanzien le herkrijgen. Vun tijd tol tijd
kwam M. Lamiraull Firmain bezoeken cn hem
moed en vertrouwen inboezemen.
Op zekeren dag trad Delson, de dwaDgbcvchlra-
gcr, des schrijnwerkers woning biuncn om den
achtcrstiiliigen bclastingstcrmijn te komen liaicn
Firmain, die zieh dc dubbelzinnige getuigenis van
Delson herinnerde, werd zichtbaar toornig doch
Helena kwam er tusschcu cu zegde
Dei Sun doet zijne plicht ik zal morgen de
betaling komen docu bovendien is het li uiten
zijne schuld dat hij u niet Normans' woning heeft
zien komen.
Niet waar 1 sprak Delson bedeesd, ik heb niet
goed gesproken, maar mijuc bedoeling was goed.
Gij moogt dit niet kwalijk ueiueu ik hchoor
totcheg.:ncn, die u vriendschap blijven toedragen...
En zoo zijn er niet veel, hernam Helena wij
moeten hem dus dankbaar wezen. Gij zult ons dus
welkom zijn, Delson, even als vroeger. Ga een
oogenblik zitten
Zij zegde dit op zoo zonderlinge wijze, dat Fir
main haar verwonderd aanzag.
Half aarzelend, zette de dwangbcvcldragcr zicli
op den aangewezen stoei neder. Terwijl Helena
recht tegenover hem plaats nam, zegde zij
Wordt voortgezet.
