NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 24 Juli 1890,
10 centiemen per nummer.
44Rte Jaar, IV0 2482
ANTIQUITEITEN.
Koninklijk Jubelfeest.
liberalen en Socialisten.
De Kolanoot.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRIJS J
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,23 voor zes maanden fr. 1,73 voor drij maanden, voorop te betalen-
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijtt in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutslraat,
N» lü, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
ANNOiVt ENPRIJS
Per drukregel, Gewone 13 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen op
3" bladzijde 30 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Caiqne souk
AELST, 25 .11X1 1890
Politiek overzicht.
Fransche Kamer. De fransche Kamer
heelt zondag de bespreking der wet
op de rechistreeksche belastingen ten
einde gebracht.
Met 452 stemmen tegen 68 werd liet
geheel der wet aangenomen.
De wijziging-Say blijll in alle geval
bestaan en stelt eene vermindering van
inkomsten daar van 12 millioen.
Waar zal men die terughalen?
Men verzekerde zaterdag dat M. Laur
vandaag aan de Kamer vragen zou, vóór
hare vacantie, eene leening, van /UU
millioen te stemmen.
M. Laur is van gedacht dat de politieke
toestand zich gedurende de afwezigheid
der Kamer kan verwikkelen en de regee-
ring wel eens credieten zou kunnen noo-
dig hebben.
Kiezing te Béziers. Eene kiezing, die
de republickeincn weinig plezier doet, is
die welke verleden zondag te Bëziers
plaats had.
Over 14 dagen, bij de eerste stemming,
was de uitslag als volgt
MM.Mas.maire van Bèziers.n p.336u st.
Bernard, radikaal 3126
Bisset socialist 2133
Fournier, boulangist 2854
Niemand had alsdan de volstrekte
meererheid bekomen.
Ziehier den uitslag van de herstem
ming
MM.Mas. republikein 7560 st. Gekozen.
Fournier,boulang. 3330
De moraal is dat, op 14 dagen tijd, de
gezamenlijke republiekeinsche kandida
ten 2400 stemmen verloren en de bou
langist er 2500 won.
De Temps is er het hart van in en
vraagt zich af, ol het spook nog niet voor
goed verdwenen is
BismarkianaZonderling schouw
spel van dien gevallen reus, die ginder
in de eenzaamheid van Friedrichsruhe
niet vergeten kan dat zijne macht ge-
kortvleugeld werd en die nog altijd de
wereld wil beheerschen als voorheen
Geen dag gaal,voorbij of men hoort van
hem dan ontvangt hij dagbladschrijvers
en zet met zijne verklaringen geheel
Duitschland overhoop dan kondigt men
van hem brochuren aan, regelrecht tegen
's keizers politiek in en die de wereld
zullen verbazen otwel deelen zijne
dagbladen artikels meè, door hem inge
geven en waarin slechts ééne woede
de koopman
doorstraaltde woede van zijns machts
verlies.
Alles is nu slecht, nu hij niet meer
daar is.
Zie de socialistenwet. Zij was het werk
van Bismark en had die schrikverwek
kende uitbreiding der sociaal-democratie
ten gevolge. Nieuwe mannen, nieuwe
wetten. Met den keizer kwamen nieuwe
gedachten op. Men wil nu met zachtheid
te werk gaan en.., daar rijst de gevallen
reus op en eischt nog meer geweld tegen
de socialisten. Alsof het geweld aan
niet hem neêrvelt, dien het pleegt, in de
plaats van hem, legen wie het gericht is 1
Zie de sociale politiek van den jongen
Cesar. Hoe men ook over Wilhelm li
denke of men hem een waaghals, of een
utopist, ot een geruchtzoeker noeme, er
ligt altijd iets moedigs in, den stier bij de
hooren te grijpen. De keizer kan, met
zijne arbeidsconlerentie, gemeend en
gemist hebben, wij nemen liet aan maar
hij was de eerste monark die van woor
den tot daden overging en.... daar komt
de gevallen reus en zegt dat de keizer
vergeef ons het woord een.... snot
neus is, die beter zou doen zich stil te
houden.
De duitsche pers treedt nader en nader
bij Oostenrijk en verwijdert zich van
Rusland, lil zijnen tijd was dit goed, nu
vindt de gevallen reus liet heel slecht,
omdat hij er niet meer is om te gebieden.
Onder ons gezegd, men begint de
schouders op te halen voor dien grooten
man, die zich zoo klein houdt na zijnen
val, dat de geringste Staatsman boven
zijn hoofd uitkomt.
In Engeland is er ook een Staatsman
in de miuderheid Gladstone. De naam
van Gladstone zal in de geschiedenis met
minder bloed bevlekt zijn doch met meer
luister schitteren. Als wij raadgever
waren van Bismark,zegt Hrt Handelsblad
we zouden hem verwijzen naarden grand
old man,om te leeren hoe een oprecht
Staatsman zich gedraagt als hij gevallen is.
De kreeflenvisscherij kwestie. Volgens
de Daily News zou de eerste minister van
Nevv-Foundland, zijnde vertegenwoor
diger van New-Foudland te Londen, heb
ben aangeboden de wetgevingder kolonie
tegen de aasvanging in te trekken, mits
Frankrijk de uitvoerpremie op visch op
heffe. Maar de eilanders verloochenen
thans den genoemden vertegenwoordiger,
dien zij als door de engelsche regeering
omgekocht voorstellen.
Deze frontwijziging der eilanders
schijnt te berusten op hetadviesvaneenen
uitstekenden engelschen rechtsgeleerde,
volgens hetwelk de bestaande Anglo-
Fransche modus vivendi onu ettig, ja, geheel
liet visscherij-verdrag vervallen zou zijn.
De New Foundlander pers predikt
thans openlijk gewelddadig verzet tegen
verdere toepassing.
Het laatste woord is nog niet gezegd
in deze zonderlinge kwestie; 'tis te hopen
dat het een woord van vrede zij 1
2e Vervolg.
Dc koopman moest al zijne liandclskoelheid ge
bruiken, om niet luidop de bewondering uit te
spreken, toen hij zich voor de prachtige middel -
ccuwschc kist bevond, die naar een hoek van de
dorschschuur verbannen was. Wanneer zij opgc-
krapt, schoongemaakt en vernist was, kon dit
meubel duizend franks opbrengen.
Hoeveel vraagt gij voor dit oude ding zeide
hij tot den boer, op den onverschilligsten toon,
dien hij kon aannemen.
Twintig franki, zeide Pierre Matthieu, na
Wanneer ons nummer heden zal
verschijnen, zullen de plechtigheden en
feesten welke,dezer leste dagen te Brus
sel,plaatsgrepen ter gelegenheid der 25°
verjaring van 's koningstroonbeklimming
en van de 60c der stichting van het vrije
Belgie aan de geschiedenis behooren.
Geen ware Belg. geene ware Vader
lander is hij die er zich niet van harte
heeft hij aangesloten.
Als katholieken verkleefd aan 't ko
ningdom, een de verhevendsle uitdruk
kingen van 't princiep van overheid,
bieden wij onzen koning onze beste ge-
iukwenschen aan, de Voorzienigheid
tevens dankende over den vrede en de
volkswelvaart welke Zij ons onder de
regeering van ons Vorstelijk Stamhuis
zoo milddadig gegund heeft.
Om zicli van de volkswelvaart, vanden
vooruitgang onzen geliefde Vaderlands ie
overtuigen, werpen wij eenen oogslag op
de regeering die haar tweede kwaart
eeuws gaat intreden.
Onder Leopold I werd België gesticht
en ingericht onder Leopold II heeft het
zich grootelijks ontwikkeld.
Men vergelijke eenige cijfers. In 1866
telde België 4,800,000 zielen. In 1890 be
zit het er 6,l0u,000. In 1866 lelde men
hier 60,000 vreemdelingen lieden zijn
ze ten gelalle van 175,000. De ontwikke
ling of uitbreiding der steden is overgroot.
Brussel en zijne voorgehorgten hebben
hunne bevolking zien klimmen van
318,000 tot 460,000 Antwerpen van
125 000 tot 210,000 Gent van 126,000
lot 148,000; Luik van 105,000 tot 140,000.
De openbare lasten zijn wel is waar,
ook vermeerderd geworden. De begroo-
ling van uitgaven verdubbelde van
161 tol 322 millioen. De openbare
schuld is vermeerderd in dezelfde male,
maar de gedurige klimmende open
bare rijkdom heelt deze nieuwe las
ten vergoed. Handel en nijverheid zijn
verdubbeld van 1,357 millioen in 1866
zijn ze, in 1887, gestegen lot 2,672 mil
lioen. De beweging onzer zeehavens zijn
vervijfdubbeldvan 9,000schepen en 1800
tonnenin 1866,is zij heden geklommen tot
13,000 schepen en 9 millioen tonnen. De
koopvaardijschepen zijn meer dan ver
dubbeld van 40,000 tonnen zijn ze ge
klommen tot 86,000 tonnen.
Men zal zeer moeilijk eene europesohe
natie ontmoeten, welke, op 25 jaren,
zulken reusaclitigen stoffelijken vooruit
gang beeft gedaan zonder eenige tegen
slag ondanks de politieke wisselvallig
heden en de veranderingen van mintsier ie
Ziedaar genoeg om de reusachlige
ontwikkeling onzes vaderlands op sloffe
lijk gebied te doen waardeeren.
En nu, begrijpen wij ook in onze heil -
wenschen onze edele en beminnelijke
Koningin, en gansch de Koninklijke
Familie en inzonderheid Prins Bau-
dewijn.den vermoedelyken troonopvolger,
welke iu meer dan eene omstandigheid
't bewijs beefl geleverd dat hij de Vla
mingen van harte genegen is en, gelijk
zijn oom, onze Koning,{bij zijne inhulding
vei klaarde, geen onderscheid tusscben
de Belgen maken zal.
Moge de Heer ons Vaderland en ons
Vorstelijk Stamhuis onder zijne bescher
ming blijven bewaren, en België de wel
daden van eene voorzichtige en wijze
regêeriwg laten genieten door Leopold 1
ingehuldigd en door zijn opvolger als
een vorstelijk erfdeel getrouw nage
leefd I
eenige oogenlilikkcn nagedacht te hebben. Het
schijnt mij dat dc kist dat waard is. Zij is nog
stevig niettegenstaande haren ouderdom.
Hm zeide de koopman, twintig franks maken
vier mooie stukken van honderd stuivers. Laat ons
naar den haard teruggaan, daar zullen er nog eens
over spreken,
Ofschoon de afslad van de schuur naar dc keu
ken maar korl was, was toch voldoende om in het
hoofd vau Calvinhiac een vreemd, ongewoon, on
gerijmd, zonderling denkbeeld tot rijpheid te bren
gen. Eerst sloeg dc koopman er geen acht op, en
toen het vervolgens weer bij hem opkwam, dat bij
den draak met zich zelvcn slak, vroeg hij zich af>
of hij gek werd.
Daar de lezer dit denkbeeld niet kan raden, moe
ten wij het doen kennen. Calvinhiac dacht er in
ernst aan voor de kist te geven, wat ze waard was,
cn van dit zaakje slechts dot voordeel te trekken,
waarop ieder koopman recht heeft.
Nu, wat zou het? Al is men koopman in antiqui
teiten en rommel, Auverguaat en compagnon van
een jood, toch zijn cr oogenblikken, waarop men
iets goeds in de borst voelt kloppen. Dat heerlijke
vuurlje. die oude mantel, dat eerlijk gezicht van
den pachter, die zieke vrouwen, die twee kinde
ren, dat geheele binnenhuis had de snaren van die
go edhartigbeid doen trillen, welke God, toea Hij
ons schiep,in ons binnenste heeft gelegd.Het scheen
Calvinhiac .aangenaam toe, ditmaal de rol der
Voorzienigheid te spelen, namelijk de deugd te
beloouen cn mensohen gelukkig te maken. Zijn
associé, Samuel Block, zou nooit tot dit gedacht
gekomen zijn, die was te vasthoudend, tc veel man
van de werkelijkheid, te zeer koopman, te zeer
jood. Hg, Calvinhiac, had eene even gevoelige ziel
en een even edelmoedig hart als dc beste, altijd
wanneer hij het maar wilde. Kortom, het stond
vast; dc kist zou volgens de waarde betuald
den zooveel te erger voor Block, die hel meubel
voor een buitensporigen prijs zou moeten verkoo-
pen, wilde hij cn zijn compagnon cr niet op ver
liezen.
Toen hij eenmaal besloten had te doen, wat hij
voor een goed werk hield, nam de koopman in
antiquiteiten zijn lijd waar. Hij wilde op zijn gemak
het voor hem nieuwe genot smaken, eene recht
vaardige cn edelmoedige daad te verrichten.
Gij zijt dus besloten, zeide hij, den ouden
koffer tc verknopen, vriend 1
Ja, mijnheer de koopman.
En gij wilt cr twintig franks voor hebben
Ja, mijnheer de koopman.
Dus, als ik u twintig franks voor uw koffe
geef, zult ge u voor voldaan en daarenboven no;
aan mij vcrplieht rekenen
Meer dan duizend rnaal is het bewezen
geworden dat liberalen en socialisten
vogelen zijn van eender veeren.
De liberale organen antwoordden telken
male dat wij,katholieken, leugenaars,las
teraars, volksbedriegers enz. waren.
Maar wij vragen thans aan die liberale
organen wat zij denken over hunnen
liberalen confrater a La Nation welke
ons, in de volgende regels gelijk geeft
Het volk is socialist,maar het socialis
me van het werkvolk, verre vau een
schrikbeeld te zijn voor de burgerij, zal
zelve eene aanmoediging, voortaan zonder
voorbeliouding, weten te zijn voor de
medewerking welke wij, burgers, aan het
socialisme kunnen verleenen. Want dat
socialisme dat men ons alszoo verschrik
kelijk afschildert, is niets anders dan bet
liberalism ontwikkeld tot in den schoot
van de diepe lagen der bevolking, zijne
boogere en duurzame belangen omhel
zende, en zijne wortels schietende tol in
hel hart en tot iu de ingewanden van het
land.
liet werltmaiissocialïs-
m© is niets anders meer
dan de logieke en noodza
kelijk© uitbreidingen der
liberale princiepen het van
't liberalism willen afscheiden is niets
anders meer dan het liberalisme willen
beletten zijne wortels te laten vertakken,
ze te laten schieten tol in het diepste
van den grond en tot aan de onwankelbare
rots;'tis bet liberalisme aan de voedende
aarde ontrukken en afscheiden van dat
volk zelve, dat vandaag toestemt het aan
te nemen en zich met hem te versmelten.
La Nation is nu zeker ook een leuge
naar, oen lasteraar, een volksbedrieger
Eenige weken geleden kwam ons een
bijna ongelooflijk nieuws ter oore. Twee
fransche officiers, die de beklimmingen
van den Canigou ondernomen hadden,
voltrokken deze vermoeiende en gevaar
lijke reis, zonder de minste krachtinspan
ning, dank zij liet gebruik van eene won-
bare portie, die zij voor bun vertrek ge-
nut hadden. Eenige dagen nadien hadden
eenige andere officieren voorgenomen van
eenen weg af te leggen van twee en ze
ventig kilometers, gelegen tusschen Re-
nes en Laval. Zij ook volbrachten deze
kunstgreep zonder de minste vermoeie
nis te gevoelen. Opgeruimd en te vreden
vroegen onze reizigers slechts om hun
uitstapte bij het opslaan te hernemen.
Twee en zeventig kilometers gaan, dat
is zoo nog al 'nen trok en dit bijzonderlijk
wanneer de spieren slechts vragen om
de hoeveelheid te verdubbelen. Met welke
tooverolie hadden onze gelukkige ontdek
kingsreizigers dan toch hunne leerzen
ingesmeerd om na dergelijke toch frisch
en'gezond terug te keeren Dergelijke
loer was ons onder geografisch oogpunt,
in der waarheid niet teenemaal onbe
kend. Elkeen van ons heeft hooren ver
halen dal de zwarten van Westelijk
Afrika, alvorens eenen gang van zekeren
duur te ondernemen, eenige snuifjes
nemen van een poeder gekend onder den
naam van Kolapoeder.
De reizigers van den Argentijnsche
pampas en deze der vlakten van Amerika,
bedienden zich van coca of maté, die ons
min vreemd zijn dan de voorheen be
roemde Afrikaansehe noot.
Wij zijn dus ingelicht. Het is dank aan
de kola dat de officieren zonder ver
moeienis hunne beklimming hebben kun
nen voltrekken het is dank aan deze
kostbare kola dat de negers en de mula-
ten hunne grenzelooze steppen door
kruisen en het is dank aan die noot, die
men waarschijnlijk hier in onze lucht
streek kweeken gaat en zoowel in het
burgerlijk als in het militair leven zal
benuttigen.
Hare eigenschappen zijn waarlijk onge
looflijk. Zij overprikkelt het zenuw- en
het spierenstelsel, breekt den honger,
vernietigt de ademloosheid en geeft u, in
een woord, het middel omte,le\en of
ten minste, gedurende eenen betrekkelij-
ken langen tijd, te beslaan zonder
eenige spijs te gebruiken.
Niets zoo alledaags dus als de vasten
met de kola. Het is niet van gisteren dat
de aandacht op dit geheimzinnig voeder
middel gevestigd is.
In 1885 reeds had de Fransche mili
taire overheid de kola ingevoerd onder
den vorm van beschuit, waarvan zij te
recht den naam gaf van krachttoene-
mend beschuit. Dank zij dit nieuwslach-
tig voedsel, kon de soldaat, onder de
brandende Afrikaansehe zon, gemakke
lijk zijne 5 of 6 kilometers in éen uur af
leggen, zonder iet3 anders te nemen dan
eenige halve glazen water.
Wel te verstaan was het onvergelijk
baar beschuit niet anders dan eene
tablet, verveerdigd bij middel der kola-
noot. Maar wat is toch eigenlijk de kola
Na zijne bewonderensweerdige eigen
schappen te hebben besproken, moeten
wij er toch nadere kennis mede maken.
De boom, waarop de noot geteeld
wordt, waarvan wij spreken en waar
mede gansch de oude wereld zich waar
schijnlijk zal bezighouden, ontkiemt en
groeit op de westkust van Afrika, in
Senegal, in den Congo en in Dabomey.
Inderdaad, zeide Pierre Matlhicu. Als ik weer
liavcr heb, zal ik ze ergens anders bergen in af
wachting franks mij zeer welkom zijn.
Wil ik u nu eens iels zeggen,eenvoudige land
man zeide Calvinhiac. Uwe kist is voor mij en
een kenner acht honderd franks waard, zou goed
een frank een fiank waard is.
De pachter wist niet of hij waakte of droomde
indien dc vreemdeling jonger, schooner, minder
grof en minder gebaard geweest was, zou hein
voor een engel aangezien hebben, die uit den
hemel gekomen was, om hem uit zijne ellende le
verlossen. Maar hij kon toch moeielijkeen Auverg
uaat, die dc veertig achter den rug had, in donker
groenen llnwcclcn jas gekleed cn rommclkoopman
van beroep, niet Yoor een engel houden. De pach
ter moest zich er dus bij bepalen den reiziger als
den eerlijksten der menschcn aan tc zien waarin
hij zich echter nog evenzeer vergiste alsof hij hem
voor een engel han gehouden.
Calvinhiac haalde uit zijn lederen gordel acht
honderd franks in schoonc gulden geld en telde
een voor een in de van vreugde bevende hand
den pachter.
Er werd besloten dat Pierre Matthieu op zich
zou nemen dc kist den volgenden dag goed inge
pakt naar Sient-Laurcnt tc brengen, in eene her
berg waar de koopmau in autiquiteiten ze zou laten
afhalen.
Daar dc regen opgehouden had, liegaf dc reiziger
zich weer op weg, tot aan de poorten van Saint-
Laurent, door Pierre Matthieu vergezeld, die hem
met zegeningen ovarlaadde, hem zijn redder neem
de en beloofde, zoolang hij leefde, hem van dicns^
te zullen zijn, indien de koopman namelijk zijn
nederige» dienst noodig mocht hebben.
Toen Matthieu, op de hoeve teruggekeerd, aan
zijne moeder verhaalde wal cr voorgevallen waa,
scheen de goede vrouw cr niet uitermate over
•er rast.
Ziet ge wel, Pierre, zcidc zij, ik had Onzen
Lieven Heer al tc lang gebeden Hij kon niet
nalaten ons ter hulp tc komen.
Dc ziekte der beide vronwen was voornamelijk
door zorg cn ontberingen veroorzaakt. Met dc acht
honderd franks kwam ook dc gezondheid weldra
in dc boerderij terug Eenige maadden later telden
de stallen weer, evenals vóór de veeziekten, twee
koeien, een varken cn eene geit.
Van alle zaken, ooit door dc firma Gerard Cal
vinhiac, Samuel Block cn C», verhandeld, zal de
aankoop van den koffer waarschijnlijk de beste ge
weest zijn voor den rechterstoel Gods.
EINDE.
