NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
de albigenzer
Donderdag 11 Peeetnber 1890. 10 centiemen per nummer 15 Jaar
annoncenprijs
Politiek overzicht.
De geëvenredigde
vertegenwoordiging.
XKste foor 1V# 2521
DE DENDERBODE
BONNEM ENTI' HIJS
Jit blad verschijnt den Woenadag en Zaterdag van tedere week onder
dagteekening van den volgenden dag - De pry. ervan ts 6 frank 's jaars
fr 3 25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijlt in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
No 31, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonniwen op
3-bladzijde 50 centiemen. - Dikwijls te herhalen bekendmakingen btj
Loord - Niet opgenomen handschriften worden met ternggestnurd -
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond.-De onkosten der kwitantien door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Calque saam.
AELST, 10 DECEMBER 1890
Holland. - Aflegging van den eed door
H M. de koningin Regentes. L)e zaal
dp'r Tweede hamer, waarin de. vereentg-
de vergadering werd gehoude.., bestemd
voorde eed aflegging door H. M. de
koningin-weduwe als regentes en voog
des bood maandag middag den zelfden
aanblik aan als de vorige maal Ook nu
waren de tribunen der diplomatie zoowel
als de andere tribunen,geheel gevuld met
de vertegenwoordigers van de vreemde
hoven, waarbij thans genoodigd waren,
ministers van Staat, leden van den Hoo-
gen Raad, leden van do Algemeene Re
kenkamer en de sekretarissen generaal
der verschillende departementen met
hunne dames, allen in rouwgewaad.
In de /aal kwamen de leden der beide
Kamers bijeen en later de leden van den
Raad van Siate en de ministers.
M. Van Naemen van Eemnes, die den
voorzitiersstoel bekleedt, opent, nadat de
leden zich in de vergaderzaal van de
Tweede Kamer van Staten-Generaal ver-
eenigd hebben, ten half een uur de ver
gadering en laat door den griffier van de
Eerste Kamer een koninklijk besluit
voorlezen van den 3 december 1890, be
treffende de vereenigde vergadering,
waarin de koningin-weduwe de bij art.
43 en 34 der grondwet omschreven eenen
als Regentes van bel koninkrijk en als
voogdes van H. M. koningin Wilhelmma
der Nederlanden zal afleggen.
M. de Voorzitter benoemt tot leden der
commissie, die H. M. de koningin-regen
tes in bet gebouw zal ontvangen en uit
geleiden.
Om tien minuten over een, werden
onder doodsche stilte de middendeuren
van het trapgebouw opengeworpen en
kondigde de kamerheer-ceremoniemees
ter baron de Constant Robccqe met
luider stem aan de koningin-regen
tes.
Alle oogen waren naar den toegang ge
richt. De tonen van liet Wilhelmus dron
gen van buiten tot de zaal.
Weldra verscheen H. M. op den drem
pel der zaal, voorafgegaan door de ka-
merheeren en de groot officieren van het
koninklijk huis, die zich met de overhe
den links en rechts van den troon plaat
sen. H. M. werd naar hare plaats geleid
door den voorzitter der commissie, jonk
heer Beelaertsvan Blokland.
Nadat H. M. plaats had genomen op
een zetel ter zijde van den troon en de
begeleide dames zich achter haar hadd-n
geplaatst, schoof zij den dichten sluier
weg en werd de witte rand van haar
weduwenhoedje zichtbaar.
M. De Voorzitter zegt het volgende
Mevrouw
Met diepen weemoed heet ik Uwe
Majesieit opnieuw welkom. Nauwelijks
toch was Uwe Majesieit uit deze vergade
ring teruggekeerd aan het ziekbed van
uwen gemaal, of de treurmare weerklonk
Zijne Majesteit Koning Willem 111 is ae
eeuwige rust ingegaan.
a Ik zal thans niet herhalen wat onze
zoo betreurde koning voor Nederland ge
weest is, dat ons Nederland in hem ver
loren heeft. Liever wil ik wijzen op den
kostbaren schat, dien Z. M. aan Neder
land heeft nagelaten in onze beminde ko
ningin Wilhelmina met Uwe Majesteit als
leidsvrouw.
Het nederlandsclte volk ziet in zijne
jeugdige koningin bei beeld eener schoo-
ne toekomst omdat bet overtuigd is dat
Hare vorming en opvoeding bij Uwe Ma
jesteit als regentes en voogdes volkomen
veilig en in de beste handen zijn.
De Volksvertegenwoordiging deelt
ten volle die overtuiging welke zij reeds
vn-eger in wettolijken vorm heeft uitge
sproken. Als haar voorzitter neem ik de
vrijheid Uwe Majesteit eerbiedig te ver
zoeken den in de grondwet voorgeschre
ven eed als koningin regentes gedurende
de minderjarigheid van koningin Wnhel-
mina in mijna handen te willen afleggen.»
Hare Majesteit de koningin-regentes
staat op var. haren zetel en legt eerst vol
gens art. 43 der grondwet den eed al bij
het aanveerden van het regentschap
Ik zweer trouw aan de koningin; ik
zweer dat ik de waarneming van hel
koninklijk gezag, zoolang de koningin
minderjarig is, de grondwet steeds zal
onderhouden en handhaven.
Ik zweer, dat ik de onafhankelijkheid
er. bet grondgebied des rijks met al
mijn vermogen zal verdedigen en bewa-
ren, dat ik de algemeene en bijzondere
vrijheid, en de rechten van alle der ko-
ningin onderdanen en van elk hunner
b zal beschermen, en tot instandhouding
en bevordering van de algemeene en
bijzondere welvaart alle middelen aan-
wenden, welke de wellen te mijner be-
schikking stellen, gelijk eene goede en
getrouwe regent schuldig is te doen.
Zoo waarlijk helpe mij God almach
tig
M. De Voorzitter Het behage thans
Uwe Majesteit den door de grondwet ge
vorderde eed als voogdes in mijne han
den te willen afleggen.
Ik zweer trouw aan de koningin ik
zweer al de plichten, welke de voogdij
mij oplegt., heilig te vervullen, en er
b mij bijzonder op te zullen toeleggen, om
b de koningin gehechtheid aan de grond-
wet en liefde voor haar volk in te boe-
n zemen.
Zoo waarlijk helpe mij God almach
tig
M. De Voorzitter. Moge de Almachtige
God Uwe Majesteit gezondheid, krachten
wijsheid geven om de dankbare, maar
moeilijke taak vau regentes en voogdes
le vervullen lot geluk van onze beminde
koningin Wilhelmina, en tot heil van ons
dierbaar vaderland.
Ook nu was het ietwat duïtsche accent
van koningin Emma merkbaar, maar toch
klonk de siem zacht en mtlodieus, vooral
toen H. M. nadruk legde op de liefde, die
zij der jonge koningin voor hel volk zou
inboezemen.
Na de slotwoorden van den president,
bereidde de koningin-regentes zich tot
het vertrek. De dames van baar gevolg
lieten den sluier over haar gelaat vallen
de en met een welwillende buiging voor
de verzamelde kamerleden en den presi
dent verliet Hare Majesieit op even stati
ge wijze de zaal, begeleid door de com
missie. De plechtigheid duurde zeer kon
maar maakte op alle aanVvezigen een
weemoedigen indruk. v
Noch bij het instijgen noch gedurende
den rit kon men he'. gelaat van de Konin
gin-weduwe onderscheiden, daar dit met
den zwaren weduwsluier bedekt bleef,
terwijl H. M. achter in het rijtuig bleef
weggedoken. Het volk, ditmaal niet zoo
talrijk als anders, groette zonder hoor
bare leekeuen.
Zoowel bij het in- en uitstijgen aan het
Paleis, als bij het gebouw der Tweede
Kamer deden muziekkorpsen hel Wilhel
mus hooren en bewezen de troepen, de
verschuldigde eer.
Ten half vier legden de leden van den
raad van voogdij in de Staten Generaal
den eed af.
Verhaal uit de XIII" eeuw.
door H. W. FRANK.
lle vervolg.
De diaak beschouw de den heraut.
Gij zult weldra de oplossing van het raadsel
weten, ging de meester op lichten toon voort
spoeden wij ons nu.
Omtrent eene uur later was er eene tamelijk tal
rijke vergadering in de groote zaai aanwezig.
Tusschen de vier pilaren, welke het gewelf steun
den, was eene groote tafel, met een rood tapijt
overdekt, geplaatst. In het midden zat de Meester
in eencn hoogen leunstoel, nevens hem dc diaak
en andere geestelijken op leegere zetels. De
Meester had nog ecnige ridders uitgenoodigd om
aau dc tafel plaats te nemen, welke zoo aan eene
rechtbank geleek. Simon van Roquemar was ook
aa nwezig, en eenigo krijgsknechten bevonden
Herziening van artikel 47 van de
Grondwet, uitbreiding van bet stemrecht
is de groote kwestie aan de orde van
den dag. Het vraagstuk is belangrijk en
daarom ieders aandacht waardig. Daarin
ligt volgens sommigen de oplossing vau
hel groole sociale vraagstuk, het schijnt
aan menigeer het reddingsmiddel in onze
zoo zeer bewogene tijden.
Het ongegronde, het overdrevene
van deze oppervlakkige meening valt
gemakkelijk in bet oog, wanneer wij
onzen ziekelijken toestand ernstig nagaan,
alsook de ware oorzaak van onze kwaal.
Wij lijden aan een gebrekkig kiesstel
sel, aan eene ongelukkige wijze van
kiezen. Voor die kwaal moet gezorgd, die
kwaal moet hersteld worden, voor dat er
sprake zijn kan van uitbreiding van
stemrecht.
Wat is stemreeht in ons tegenwoordig
kiesstelsel
Stemrecht in ons tegenwoordig kies
stelsel is het recht om in gegeven om
standigheden, bij middel vau een stem-
briefke, eenen persoon aan te duiden ot
voor te stellen, die uwe meening, uwe
belangens zal moeten voorslaan in den
gemeenteraad, den provincialen raad, in
de Kamers of in den Senaat. Is uw
recht eene macht Kunt gij met iemand
aan te duiden en voor te stellen, dien
persoon ook werkelijk noemen en daar-
stellen als den vertegenwoordiger van
uwe meening en uwe belangens? Dat
zou moeten zijn ongelukkigerwijze is
dat op het oogenblik niet.Het tegeuwoor-
dih stemrecht is m vele getallen een
ijdel recht zonder macht, en daarin ligt
de kwaal, het gebrek.de °°™^Snaen
ziekelijken toestand waaraan wij Ujaen.
Velen meenen dat de uitslag van de
kiezing afhangt van een grooter getal
stemmers. Het getal kiezers kan er iets
toe bijbrengen, kan over het algemee
genomen, den uilslag eener kjjzing wij-
ziaen maar niet veranderen. Nemen wij
de laatste kiezing van Brussel tot y°oj"
beeld. Van de 25,100 kiesgerechtigden
hebben er f5,580 bun recht uitgeoefend.
M. Graux bekwam 8,532 stemmen en M.
Théodoi 6,947. Veronderstelt nu dal het
aantal kiezers met 2,000 stemmers ver
meerderd was, welke zou de uiistag der
kiezing geweest zijn M. Graux ware
gekozen met 1000 siemtnen meer en M.
Théodor met 1000 stemmen minder min
derheid gevallen.
Het gebrekkige van ons kiesstelsel kan
niet verbeterd worden door uitbreiding
van stemrechtmaar wel door verande
ring of verbetering van ons kiesstelsel
zelf of door de wijze van kiezing.
Met onze tegenwoordige wijze van
kiezen verdrukt de eene partij de andere.
De eene heerscht, de andere is niet ver
tegenwoordigd en kan bijgevolg hare
rechten, hare belangens niet verdedigen
no» minder doen gelden. Hoe komt net
dat" de leden van onze gemeenteraden
bijna allen van de/.elfde politieke kleur
zijn Waar twee partijen beslaan,hebben
beide, bij gelegenheid der kiezing, hunne
krachten beproefd en gestieden op leven
en dood. Maar de minderheid is overwel
digd door de meerderheid, de zwakkere
partij is overstemd door de sterkere en
eenvoudig buiten gesloten.De minderheid
heeft baar stemrecht we! doen gelden,
maar dat stemrecht vermocht met eenen
vertegenwoordiger te doen kiezen, het
had geene werkelijke waarde, geene
werkdadig scheppende kracht.
Het arrondissemeut Brussel alleen kiest
li6 leden voor de Kamers. Er zijn 21,000
kiezers. Twee partijen bestrijden elkan
der De liberalen en de socialisten, wat
toch een en dezelfde partij is, een en het
zelfde doel heeft, kiezen met 10,000 stem'
men zestien leden van hunne partij, en
de onafhankelijken, vereenigd met de
katholieken, vereenigen slechts 9,U0t)
stemmen op hunne voorgestelde verte
genwoordigers. Ziedaar 9,000 stemmen
vernietigd, die niet worden aanhoord,die
niet in aanmerking komen. Die 9.0UU
stemmers hadden toch ook hunne mee
ning, hunne denkwijze, hunne stoflelijke
en geestelijke rechten. Maar wat hebben
die duizenden kiezers verdiend met hun
stemrecht, wat hebben zij kunnen doen
gelden? Niets. Het is uilsluitend de meer
derheid die vertegenwoordigers bekomt,
de minderheid blijft onveregenvvoordigd.
Hoe gering overigens het verschil in ge
tal stemmen tusschen twee partijen ook
zijn moge, al bedraagt het slechts twee
stemmen, van die twee stemmen kan het
afnangen dat eene partij die duizende aan
hangers teltgedurende jaren allen invloed
op wetgeving en bestuur missen moet,
en dat de belangen van stad en land vol
gens eigen inzicht eener partij, willekeu
rig, zou men dikwijls zeggen, worden
waargenomen. Wij hebben nog niet ver
geten dat de ongelukswet van 1879 met
ééne stem meerderheid in de Kamer,
met ééne stem meerderheid in den Senaat
gestemd werd. En die eene senator, die
den doorslag gaf, was zelf gekozen met
ééne stem meerderheid. En welke wet
Eene wet door partijgeest ingegeven,
waardoor de heiligste rechten, de verhe-
vendste belangens van bijna het gansche
volk werden miskend en onder de voeten
getreden.
Wie dit ernstig nagaat, zal moeten be
kennen dat de schuld hiervan niet ligt in
de min of meer beperkte uitoefening van
kiesrecht, maar wel in het gebrekkige
van ons kiesstelsel, dat wij terecht een
meerderheidsstelsel mogen noemen, en
daarom ook een onrechtvaardig stelsel.
Zoo dikwijls er maar een persoon moet
gekozen worden, moeten noodzakelijk de
meeste stemmen gelden er is geen mid
delweg tusschen ja en neen. Waar inte
gendeel verschillende partijen recht heb
ben op denzelfden schat, moet die schat
ook onder die partijen worden verdeeld.
Of is tiet geene onrechtvaardigheid om de
sterkere partij, alleen op grond van hare
kracht alles, en de zwakkere, alleen we
zens hare machteloosheid niets te geven?
Iet recht is eene zedelijke macht, die
door niemand mag worden miskend,
maar moet worden gehuldigd en be
schermd tegen allen aanval, tegen elke
schending. Indien nu het stemrecht al
leen dient om zich te overtuigen van zijne
minderheid of meerderheid, verkondigt
dan eenvoudig het beginselMacht is
recht want deze is de noodzakelijke ge
volgtrekking hoe vreeselijk ook in hare
toepassing.
Men spreekt van volksvertegenwoor
digers Met ons tegenwoordig stelsel zou
men onze patres conscriptivoor een
groot gedeelte ten minste, partij-verte
genwoordigers moeten noemen.Vertegen
woordigt M, Graux de meening, de ge
voelens, de rechten van die zooveel dui
zenden die voor M. Théodor gestemd
hebben? Nogmaals daarom wat beteekent
het recht van allen, die met hun recht
niets kunnen bekomen.
Neen,er kan geene ware vertegenwoor
diging zijn, die niet in de uitdrukking,het
evenredig afbeeldsel is van hel kiezeude
volk. Er moet gelijkenis bestaan tusschen
den afgevaardigde en zijne kiezersdc
volksmeeaing, de wensch van het volk
moei worden uitgedrukt. Er kunnen ge
breken bestaan in de meening, in de keus
van het volk zelf. Het slechte gedeelte
des volks zal slechte vertegenwoodigers
kiezen maar zoolang er nog goeden zijn,
is toch hunne vertegenwoordiging ook
gewaarborgd, zij kunnen ten minste hun
ne rechten en belangens nog doen gelden
en strijden met hoop op overwinning.
Onder ons meerderheidsstelsel bestaat
dat uiterste redmiddel niet. Zoodra het
kwaad de overhand verkrijgt, wordt hel
minder machtige goede niet eens meer
geteld, eu de billijkste klachten worden
menigmaal versmoord door het over
schreeuwen der meerderheid.
Iedere partij, voor zooverre zij name
lijk vatbaar is om vertegenwoordigd te
ach aan ilc dcU«\ Dc heraut word binnengebracht
Dc Meester verzocht hem het doel zijner zending
bloot te leggen.
Mijne zending was alleen voor iemand, dien
men den Meester noemt. Ik zou moeten wei
ceren hier in het openbaar te spreken. Maar, vol
gens ik zie, heb ik geencu keos. Ziehier dus wat
heer Gwijde, markies van Lavaur.....
De markies van Lavaur, riep dc baron wild
uit ha lik had uwe kleuren wel herkend.
L- De heraut ging voortde markies van
Lavaur mij geboden heeft te kondigen aan u,
onnerhoofd der Albigeniers. Uwe onderhoortgen
hebben zijnen zoon met valschen overval en
verraad gevangen genomen. Ihj vergt «au u
zijne onmiddellijke loslating, alsmede die van
zijnen dienaar. Voldoet gij aan zijne vraag.
Zwijg, bulderde de baron, onnoodig uwe
voorwaarden uwe voorwaarden uit te kramen.
Dc zoon van den markies van Lavaur in mijne
machtO 1 mijn broeder, gij zult gewroken wor
den "Men hale de gevangenen.
De heraut was stom van verrassing bij die woc-
dooit. toespraak, en besehon.de den spreker
„et ontsteltenis. Dele .as nu schijnbaar kaiat,
cn niets dar, ecu kort hijgen aan rijne borst en
de aderen, welka als koorden op arjn aoorhootd
lagen, getuigden van de gisting, die zich
meester maakten.
Amaury en Roger verschenen weldra. Toen
zij den heraut bemerkten, verbleekten zij on
willekeurig, maar de jongeling was onmiddellijk
zijne aandoening meester. Met vasten stap na
derde hij tot den baron.
- Messire, zeide hij, gij hebt mij ontbo-
Amaury van Lavaur, ziedaar uwe rechters,
antwoordde de baron kortweg.
De jongeling liet geene verwondering blijken
wanneer men hem bij zijnen naam noemde. Hij
overzag vluchtig dc vergadering. Zijne koele blik.
ken bejegenden die van den meester.
Men binde hem, beval deze.
Amaury veranderde van kleur en trok onwille
keurig den degen. Een reusachtige krijgsknecht
bemerkte zijne beweging en droog met gelieven
kling op hem aan om hem te ontwapenen, maar
do degen van den ridder Leschrcef eencn flikke
renden kreits door de lucht, en het wapen van den
krijgsknecht vloog met geweld tegen den muur,
terwijl de aanvaller zelf, do,.r eenen duebtigen
slag van den degenknop getroffen, duizelend op
deu grond stortte.
Een kort. maar hevig oproer, volgde dit voor
val. Alle ridders, de baron voorop, grepen hunne
zweerden.
Wanneer Amaury den baron tusschen zijne
.invallers bemerkte, liet hij sijn ««pen «at-
ken.
I|ccr van Roquemar, zcide hij. een wanho
pige verkoopt gewoonlijk duur zijn tevendank
het aan uwe dochter, dat ik het vermijd.
Hoort gij hetriep Aymard, hij bemint dc
jonkvrouw.
De diaak spreekt waarheid, hernam Amaury
ik zal het vrij eu vrank bekennen, Messire, ik
bemin uwe dochter.
De algemeene opgewondenheid liet aan dc
de aanwezigen niet toe een besluit te trekken uit
de driftige uitroeping van den diaak, doch de
Meesier, wiens gelaat ongeduldig verdonkerde,
beval hem met onderdrukte stem, op zijne woor
den te letten. Dan keerde hij zich koud lot den
bode en zegde
Heraut, gij hebt het gehoord. Wij willen
naar de voorwaarden van den markies van La
vaur zelfs niet luisteren. Het bloed van de
onzen cischt een slachtoffer, en het ware eene
misdaad voor ons, zich niet te wreken. Uwe zen
ding is volbracht, ga
De heraut had hel schouwspel stom gade-
gcslaau en met ontsteltenis bemerkt dat zijne
noodlottige woorden het doodvonnis van Amaury
bezegeld hadden. Hij viel op zijne knieën voor
den jongeling.
Messire, kunt gij mij vergeven, riep hij uit,
de oorzaak van uw verderf te zijn.
Mijn goede vriend, antwoordde de ridder
niet zachte stem, het is uwe schuld niet. God
heeft liet alzoo gewild. Keer terug naar mijne
ouders, en breng hun de laatste groetemssen
van hunnen zoon. Dc jongeling hield stil en
doorzocht zijne kleederen, maar het verlangde
niet vindende, ontgespte hij inet kort besluit zijnen
degen, cn handigdc hem den heraut over. Breug
hun dit zwaard als eene herinnering. Toen ik
voor deu eersten keer ten velde trok, omgordde
mijn vader mij er mede. Gij zult hem zeggen da»
ik hel nooit onweerdig gedragen heb. Vaarwel
De aandoening versmoorde zijne laatste woorden,
en slechts met de grootste krachtinspanning hield
hij zijne opwellende tranen tegen.
Genoeg van dit spel, riep de diaak toornig.
Meester, ik vraag dat men zonder vertoeven de
gevangenen naar den kerker lerugbrengc, welken
zij uooit hadden moeten verlaten.
(Wordt voortgecel.)
