NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 7 ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag ld Mei 1891 10 centiemen per nummer döste Jaar, N° 2565
ABONNEMENTPROS
ANNONCENPRMS
Politiek overzicht.
SCHULD EN BOETE.
De grondwet en hare
herziening.
DË DENDER BODE
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag De prijs ervan is 6 frank 's jaars
Ir. 3,25 voor les maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijlt in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
31, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr 1,00 Vonnissen op
3« bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Cwlqne ft aan.
AELST, 13 MEI 1891
De Soleil spreekt over een artikel van
het Journal de Bruxelleswaarin gepro-
lesteerd wordt tegen het gerucht als zou
de koning der Belgen voornemens zijn de
tusschenkomsl van Duitschland te vra
gen.
Wij nemen akte, zegt het blad, van die
verklaring in het Journal de Bruxelles en
wij gelooven geerne dat zij zullen beves
tigd worden door de daden van de belgi-
sche regeering.
De intocht der Pruisen in België zou de
voorbode zijn van europeesche verwik
kelingen, welke den troon aan koning
Leopold zouden kunnen kosten.
De toestand is zoo erg niet. dat het
gouvernement zou verplicht zijn, zijn
laatste troeven uit te spelen,
Persoonlijke dienstplicht. De stem
ming ten voordeele van den persoonlijken
dienstplicht vrijdag door de Tweede Ka
mer op de motie-Rutgers van Rozenburg
uitgebracht, blijft het voorwerp der be
schouwingen in de pers.
Zooals men weet werd het voorstel-
Rutgers aangenomen met 49 stemmen
tegen 27.
Slemden voor 35 liberalen, 13 anti-
revolutionnairen en 1 Socialist (Nieu-
werihuis.)
Stemden tegen 24 katholieken (ook M.
Schaepman) en 3 revoluiionnairen.
12 anti-revolutionnairen bleven afwe
zig en durfden dus niet hunne meening
doen kennen in zake van den persoonlij
ken dienstplicht.
Het verbond tusschen de conservatieve
groepen (katholieken en anti-revolution
nairen) loopt groot gevaar.
De nieuwe nijverheidswet. Zoodat
dan eindelijk, na lange en vermoeiende
beraadslagingen, de zoogenaamde nijver
heidswet, eigenlijk de wet op de bescher
ming van den arbeid, dcor den Rijksdag
aangemomen is.
Deze wet zal op 1 april in werking
treden.
De bepalingen over de zondag-
rust zijn nog al belangrijk.
Tot nu toe bestond alleen het voor
schrift, dat werklieden op zon- en (eest-
dagen niet tot arbeid konden worden
verplicht. Voortaan zullen zij bij iederen
zon- of feestdag minstens 24 uren rust
moetën hebben, bij twee achtereenvol
gende feestdagen 36,op Kerstmis,Paschen
en Sinksen 48 uren.
Ten behoeve van handelsbedrijf zullen
gezellen,leerlingen en werklieden op den
eersten Kerst-,Paasch- of Sinxendag niet j
aan het werk mogen worden gesteld; op
andere feestdagen zal dit slechts voor
hoogstens vijf uren worden toegelaten
doch gedurende de vier laatste weken
voor Kerstmis, alsook op enkele zon- en
feestdagen zal daar waar de plaatselijke
omstandigheden een meer uitgebreid be
drijf vereischen. de vergunning tot op 40
uren kunnen worden gesteld.
Voor zekere werkzaamheden alsook
voor bepaalde beroepen en bedrijven,
zijn er uitzonderingen vastgesteld en ho
tels, schouwburgen, concerten en drank
lokalen, alle soorten van vermakelijkhe
den blijven natuurlijk buitelde bepalin
gen der wet gesloten.
Ziehier wat de nieuwe wet zegt in zake
van arbeid van vrouwen en
kinderen.
Te beginnen van 1 april 1894 zullen er
geene kinderen van beneden de 13 jaar
in fabrieken mogen werken, terwijl kin
deren van boven de 13 jaar het alleen
dan zullen mogen doen, wanneer zij niet
meer schoolplichtig zijn.
Verder zijn er ten behoeve van jeug
dige werklieden nieuwe bepalingen ge
maakt omtrent den duur hunner tus-
schentijden van rust, hun verblijf gedu
rende die rusttijden, enz.
Omtrent den arbeid van vrouwen is er
in zoover eene belangrijke beperking ge
maakt, dat die arbeid voortaan gedurende
den nacht volstrekt verboden is voor
zoover daarin geene speciale uitzonde
ring kan worden toegelaten, terwijl de
werkdag over dag beperkt is tot 11 ure.
Vrouwelijke werklieden, die voor eene
huishouding hebben te zorgen, moeten
wanneer zij bet verlangen, een half uur
voor de middagpoos kunnen heengaan.
De termijn voor wedertoelating van
vrouwen na eene bevalling, welke ter
mijn tot nu toe drie weken bedroeg, is op
vier weken gebracht, bovendien onder
voorwaarde dat zij alsdan de twee eerst
volgende weken alleen mogen worden
toegelaten krachtens een geneeskundig
attest.
Uit deze enkele aanhalingen zullen
onze lezers al het gewicht begrijpen van
de nieuwe wetgeving.
Drievoudig verhoud. Het verbond
tusschen Duitschland, Italië en Oosten
rijk loopt in 1892 ten einde.
Er is over de vernieuwing van dit
tractaal, dat voor den poliliekeri toestand
van Europa van het hoogste gewicht is,
reeds veel gesproken:
De Daily Telegraph bevat eene depeehe
volgens welke het verbond reeds voor
den tijd van 5 jaar vernieuwd is. Van an
dere zijde wordt echter gezegd dat dien
aangaande nog niets is vastgesteld, maar
dat er onderhandelingen geopend zijn.
Wij twijfelen er aan dat eene vernieu
wing van zulk belang zoo in stilte zou
4e vervolg.
IV.
Op zekeren avond, dat het vroeger dun naar
gewoonte donker was, en Maria, in gebed en over
denking verdiept, nog aarzelde om bare plaats te
verlaten, ging eene schaduwe langs hare zijde
en knielde op eenigeu afstand van haar neder.
Maria luisterde en hoorde in de stille duisternis
eene kinderstem, die haar ontroerde en die
bèdc richtte tot Hem die de trooster der bedruk
ten ij.
O mijn God mijn God I bad het kind, geef
®ij toch mijne moeder wéder!
Anna nep Maria opstaande, Anna hier
hen ik, wat deert u
Aanstonds vloog het meisje in hare armen.
Óch, zijt gij daar, goede vrouw, sprak Anna.
Cod heeft u zeker tot mij gezonden, opdat gij u
over mij zoudl ontfermen.
Onder het storten van tranen verhaalde Anna.
dat haar vader naar verre landen vertrokken
zijnde, om er eene veiligheid te zoeken, die in zijn
vaderland niet meer. te vinden nas, bare moeder
kunnen plaats hebben, vooral in Italië,
waar men goed den prijs kent van eenen
bril, 't is te zeggen, waar men weet wat
dit drievoudig verbond aan geld en lasten
kost.
Consistorie. Nieuwe Encykliek.
Voor hel in juli te houden Consistorie
worden reeds verschillende cardinaals-
benoemingen voorspeld. Behalve de nun-
cius Mgr Rotelli te Parijs, worden name
lijk ook de prins-bisschop Kopp van
Breslau en de prins-aartsbisschop Gru-
scha van Weenen als in aanmerking
komende, genoemd, maar tot dusver
schijnt alleen Mgr. Rotelli's benoeming
zeker. Deze, in 1835 in het diocees Peru
gia geboren, werd reeds in 78 door Leo
XIII tot bisschop van Monte-fiascone be
noemd. In 82 ging hij als delegaat naar
Conslantinopel.en in 87 werd hij nuncius
te Parijs. Zijn opvolger te Parijs zal,
naar het heel, Mgr Ferrata zijn, die nu
als secretaris der Congregatie voor bui
tengewone aangelegenheden werkzaam is
eu vroeger te Brussel nuncius was.
De uittreksels, welke Univers en Figaro
van de te verwachte pauselijke encykliek
gegeven hebben, worden door den ro-
meinschen correspondent der Geimania
en ook door den Moniteur de Rome on-
juist genoemd, zoodat alle oordeel dient
te worden opgeschorst totdat de tekst zelf
zal verschenen zijn.
Men zegt dat die tekst, onder verze
gelden omslag, aan de bisschoppen is
verzonden.
Nog nooit heeft Leo XIII, in eene en
cykliek zoo breedvoerig zijne gedachten
uiteengezet als in deze, welke 57 blad
zijden in quarto telt.
De engelsche vertaling is het werk van
kardinaal Manning en van Mgr Walsh,
aartsbisschop van Dublijn.
Z. H. heeft, om in het fransch juist
zijne gedachten weêr te geven, zelf de
fransche vertaling bewerkt.
Het ware een onvergeeflijke fout de
belangen der katholieke partij aan de
wisselvalligheden eener algemeene kie
zing bloot te stellen, de gunstige toestand
te slachtofferen met zoovee! krachtinspan
ningen en zelfsopofferiugen gewonnen en
aan de vraag der liberalen gevolg te
geven, die de herziening verwor
pen hebben wanneer zij het bewind en
de macht in handen hadden. Het is de
plicht van het ministerie Beernaert in de
strikken niet te vallen die hem dagelijks
door 't maconniek gespan en door de
kliek doctrino-radico-socialist worden
gespannen.
De Grondwet ook heeft ons dierbaar
Vaderland zestig jaren voorspoed, rust
vrede en vooruitgang verzekerd en
waarom die instellingen slachtofferen
waaraan wij zooveel eerbied en erkente
nis zijn verschuldigd Want een maal
een artikel aangeraakt dan is de onaan
tastbare grondsteen ondermijnd waarop
het gansche gebouw berust, dat dan ook
op zijne grondvesten zal beginnen te
wankelen. De herziening van artikel 47
is slechts het begin der reeks verande
ringen die ons in de bandeloosheid en
anarchie en omwenteling brengen zullen.
Waarom aan eene schijnbeweging
van eenige socialistische belhamels toe
geven? Zij,die een zetel in de Volkskamer
droomen en zich door de krachtinspan
ningen van den nederigen werkman, op
de schouders hunner verleide en ver
dwaalde volgelingen ten hunnen eigen
voordeele alleen willen verheffen en
waaruit geen profijt, geen beter nis in
zijnen toestand zal komen, lijk de
hedendaagsche geschiedenis dier volke
ren, waar 't algemeen stemrecht is inge
voerd, bij voorbeeld van Frankrijk en
Duitschland, klaar en duidelijk bewijst.
Welke bewijskracht kan men de laatste
gedeeltelijke kiezing te Brussel bijzetten
om er te mogen uit besluiten dat eene
herziening door het volk is gewenscht!
Is Brussel geheel het land Wat meer is,
in die kiezing heeft het doctrino-radico-
progessistico en socialisch gespan als
eenen man tegen hunnen onverzoenba-
ren vijand gestemd. Le cléricalisme
voila l'ennemiwas weer het vereeni-
jingsterrein en de algemeene oorlogs-
ireet waarop zij 't akkoord zijn en de
uitbreiding van het stemrecht slechts
een verlokkend middel om de leiders der
progessisten en socialisten naar de zijde
van oudminister Graux over te halen.
De socialisten vragen het algemeen
stemrecht en achter de kiezirig verklaart
M. Graux zich dit stelsel vijandig. De
eenvoudige doctrinairs van Brussel heb
ben hunne stem aan den Ligueman
gegeven, niet als voorstaander der her
ziening zij kenden immers zijne kazak-
keerderijen sedert 4870 maar als de
leider der doctrine, als de onvermoeide
bekamper van het katholicismus, dat
kadaver dat volgens Piet Van Humbeek,
zaliger memorie, in den put moest gedol
ven worden.
Hebben het grootste gedeelte der
katholieke vereenigingen niet alleen de
herziening, maar het princiep zelf der
herziening niet verworpen Zij nochtans
spreken als de vertegenwoordigers van
het land hunne zienswijze is die van
het kiezerskorps, van het volk. Hebben
van 6 afdeelingen der Kamers 5 de her
ziening niet onaanneembaar verklaard
met verre de meerderheid der stemmen
Dus geene herziening is wel ten
rechte het besluitsel dat uit bovenstaande
lijnen voortvloeit en dat maar door hem
kan staande gehouden worden die maar
eenen kant van de vraag in 't licht zet en
met haar alleen te Parijs was gebleven, dat zij in
eene afgelegene wijk waren gaan wonen, om zich
aan de nasporingen der omwentelingsgezinden te
onttrekken doch dat het deze eindelijk was ge
lukt hun nederig verblijf te ontdekken, dat ver
volgens mannen met een wreed en onheilspellend
uiterlijk de meubelen harer moeder hadden om
vergehaald, hare papieren doorsnuffeld en de on
gelukkige hulpcloozc vrouw meedoogenloos in den
kerker hadden geworpen.
Maria hoorde dit verhaal met verbazing aan. Zij
die, zoo ver van de wereld verwijderd leefde, kon
er zich geen denkbeeld van maken, dat er in dien
tijd zooveel gruwelen werden gepleegd.
Stel u gerust, mijn kind, zeidc zij, wij zullen
uwe moeder trachten op te sporen, en dan gewis
u haar wedergeven,
Anna schudde bedenkelijk het hoofd en zei-
de
Ah. goede vrouw, stel u dit niet voor, mijne
moeder heeft dikwijls gezegd, dat al degenen, die
men uit den kerker vrijlaat, terstond het schavot
moeten beklimmen. Toen zij mij verliet, riep zij
mij toe Vaarwel I wij zullen elkander weder
zien in den Hemel. Nu wil ik ook sterven, om
haar weder te vinden.
Bij deze woorden stortte Anna overvloedig tra
nen.
Neen, zegde Maria op deelnemenden toon,
gij zult niet sterven, gij zijt te goed, te lieftallig
uw leven is voor God nog te dierbaar, en kan de
menschen nog «e veel nut aanbrengen, dan dat de
Hemel bet gedoogen zou, dat gij de wereld zoo
spoedig zoudt verlaten.
Hoe, ik zal niet stervensprak Anna meent
gij dat ik zonder moeder zou kunnen leven.
Neen, ten minste niet op uwen leeftijd, maar
indien God u uwe moeder ontneemt, dan zal hij u
toch eene andere geven 1
Eene andere moeder En wie dan
Mij, riep Maria uit, indien gij mijne teedere
toegenegenheid en ieverige zorgen voor uw wel
zijn wilt aannemen.
Dit hcrlelijk aanbod werd met een welgemeen
den handdruk en een veel betcekcnendeu blik be
antwoord.
Kom, laat ons gaan, zegde Maria opstaan
de.
Zij nam het meisje, bij de hand, en weldra zij
haar armoedig verblijf. Nudat zij de deur zorgvul
dig had gesloten, ontstak zij ecu lampje, doorzocht
bij het flauwe schijnsel eene oude kist en nam er
een paar handvollen geld uit, dat zij met haast
haren zak bergde.
Weet gij niet, lieve Anna, vroeg zij, waar
heen men uwe moeder gebracht heelt.
Waar is de dichtsbij gelegene gevangenis
vroeg Maria aan den eersten voorbijganger, die zij
ontmoette.
Men wees haar de conciargerie.
Hier is het niet, zuchte Anna droefgeestig.
Vun de Conciergerie gingen zij naar de abdij.
Hier is het ook niet, zegde Anna andermaal
op bedroeldeu toon.
Van daar gingen zij naar het voormalig Carme-
lietcnklooster, dat thans ook in eene staatsgevan
genis was herschapen.
Ook dit gebouw, werd door Anna piet herkend
Lang, zeer lang gingen zij nog voort eer zij eene
andere gevangenis met zwarte en sombere muren
bereikt hadden, welker gezicht alleen eene huive
ring verwekte.
Hier, riep Anna, hier is het.
Hare moeder zat dus in la Force gevangen. Ma
ria had vroeger dikwijls hooren zeggen, dat het
geld een wonderdadig middel is, dat niet zelden
alle grendels als bij tooverslag doel wegschuiven,
een sluitel, die alle deuren kan openen. Ook had
zij gehoord, dat liet gemunt geld in dezen tijd veel
waarde had, vermits er zooveel nietsweerdig munt-
papier in omloop was gebracht.
Deze omstandigheid kon haar, zoo dacht zg, van
veel nut zijn. 't Was echter met mogelijk alle af
sluitingen te openen, die Anna's moeder van de
wereld gescheiden hielden. Echter gelukte men er
in, voor eene aanzienlijke som geld, een kamer in
de rue de Rallelt te huren, waardoor men over de
muren der gevangenis kon heeuzicn, die eene
kleine binnenplaats omgaven waar de gevangenen
dagelijks mochten wandelen.
Weldra mocht Anna het onuitsprekelijk geluk
smaken hare ongelukkige moeder weder te zieu,
wier ten Hemel geslagen blik aan God schoen af
den anderen in 't donker of halfdonker
laat steken.
De beweegreden zoo even aangestipt,
heb ik hier en daar in gazetten, redevoe
ringen en vlugschriften samengeraapt.
Welke beteekenis voor de herziening
der grondwet de laatste kiezing van
Brussel heeft, kan mijns geachtens niet
miskend worden, daar deze door beide
partijen als kiesterrein is aanvaard
jeworden. De H. Theodor zoowel als
M. Graux had zich als voorstaander uit
gegeven eener uitbreiding van het kies
recht, maar bleef nochtans binnen de
palen door art. 47 vastgesteld. Hij dacht
dat het getal algemeene kiezers nog kon
vermeerderd worden zonder tot de her
ziening der grondwet over te gaan. Is
dit niet de onrechtveerdigheid van het
ingekrompen huidig kiezerskorps erken
nen Dit was ook over eenigen tijd het
gedacht van den brusselschen koenen
Patriote maar sedert dan is de onmoge
lijkheid zulker uitbreiding van iedereen
aanvaard geworden en men heeft dus dit
stelsel laten vlotten.
De independentenpartij, te Brussel
over zeven jaren tol stand gekomen en
die de radikale vertegenwoordiging in
1884 eene schrikkelijke nederlaag, door
de Gazette Pélrus als eene vernieling
(écrasement) aanzien, deed ondergaan,
had namaals het onaantastbaar behoud
der grondwet in haar programma inge
voegd. Die verouderde bestanddeelen
heeft zij nu, na de les haar door de erva
ring der laatste kiezing gegeven, uit haar
leidschritt verbannen en door een ander
artikel De wijze uitbreiding van het kies
recht vervangen en daar deze niet dan
door de herziening kan gebeuren, nemen
zij dus de herziening aan. Zijn afgevaar
digde de Borchgrave.lid der middenafdee-
ling,en zijne kollegas de herziening vijan
dig?
De raadpleging der katholieke bonden
en vereenigingen heeft maar weinig
weerde, als men de zaak in al de omstan
digheden waarmede zij gepaard is gegaan
beschouwt. Het bestuur alleen is op vele
plaatsen bijeengekomen, gewoonlijk
uit dezen bestaande die in de herziening
der Grondwet den eersten stap zien der
verwezenlijking van de social democratie,
groote eigenaars,die de immer aangroei
ende golven van het socialismus als een
voorteeken eener omwenteling aanzien,
lijk die der vorige eeuw in Frankrijk.
Daar waar de bijeenroeping algemeen
was hadden dikwijls maar het kleinste
deel der leden aan den oproep beant
woord en daaronder waren nog vele
mannen die noch a noch b van de vraag
begrepen en zich gaarne aan de wijsheid
en voorzichtigheid der leiders toevertrou
wen en hunne stem gaven in de richting
door hen aangewezen.
Verscheidene vereenigingen hebben
een ontwijkend antwoord gegeven en de
te vragen, niet zoo zeer van haar kind liaar weder
te geven, maar dat de algoede Vader het bescher
men en bewaren moeht.
Het strekt u tot een groot genoegen uwe
moeder te kunnen zien, niet waar t zeide Maria
tot de goede Anna, maar nu moest zij ook onze
blijdschap kunnen deelea wy moesten door haar
opgemerkt worden.
- Maar hoe moeten wij dit aanleggen t vroeg
het kind.
Ik weet het niet, maar wacht,.. knat gij
geen bekend liedje zingen waarvan de wijs haar
oor kan treffen.
Anna sprong op van blijde hoop, eu voor bat
venster tredende, begon zij eeuige koeplcten te
zingen van eeu lied, dat het jaar te voren gemaakt
was ter gelcgcuheid van een klein iamiliefeeM.
Maar, helaas I de wind verstrooide Laar geluid do
gevangene hoorde haar zang niet.
Houd moed I houd moed i zegde Maria.
Toen begon het meisje op nieuw. Eindelijk ze
gende God hare pogingen hare stem drong tot
op de eenzame binnenplaats door. Maria en Anna,
diep ontroerd en schier buiten adem van vrees en
verwachting, zagen de gevangene nieuwsgierig
rond om te ontdekken van waar die bekende stem
tot haar kwam, en eindelijk vestigde rij haren blik
op het venster, waar he beide personen zich be
vonden.
(Wordt voortgezet.*
