NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Zondag 30 Augusti 1891,
10 centiemen per nummer
43"* Jaar N. 2397
DE SPION.
ABONNEMENTPRIJS
ANNONCENPRMS
Politiek overzicht.
Gouwdag van oudenaarde.
De gezondheid op den
Buiten.
Socialisten-Congres.
Sociaal.
DE DENDER-BODE.
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voo zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N° 31, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. i,00 Vonnissen op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdagavond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Calqne naam.
AELST, 29 AUGUSTI 1891
Men weet dat de friMische Kamer be
sloten had, dat Frankrijk weigeren zou
de algemeene acte der brusselsche anti-
slavernijconferentie te onderteekenen.
De Daily News ontvangt thans van
haren brusselschen berichtgever het vol
gende telegram
Van wel ingelichte bron wordt mij
verzekerd dat Frankrijk binnen kort de
algemeene acte der brusselsche conferen
tie zal teekenen.
Als het waar is mo^en wij zeggen
beter laat dan nooit
Reis der czarina. —Iets wat ook de
algemeene aandacht begint te trekken is
de reis diedeczarina.de keizerin van Rus
land, voornemens is te ondernemen in...
Frankrijk.
H. M. wil president Carnot komen be
danken voor de vriendelijkheid, waarmeê
men in Frankrijk haren zoon Joris heeft
behandeld, toen deze ziek lag in Algiers.
De keizerin zou worden ontvangen als
vorstin, 't is te zeggen, met groote ofli-
cieele en militaire praal.
De Kolnische Zeilung bevat een hevig
artikel tegen de keizerin.
Het is niet heel ridderlijk vrouwen aan
te randen.
De gezant van Chili te Washington, M.
Lazcano, heelt eene depeche van den 26e
uit Valparaiso ontvangen, waarin de
minister van buitenlandsche zaken de
volslagen neérlaag der opstandelingen op
den 25e bij Vina del Mar meldt.
Eene aldeeling van hel regeeringsleger
9need de verbinding der opstandelingen
met hunne schepen af en dwong hen zich
onvoorwaardelijk over te geven.
De minister voegt er bij,dat hel geheele
land vol bewondering is over de dapper
heid en deugdelijkheid van het regee-
ringsleger.De gevechten duurden 72 uren
Mannen van Oost-Vlaanderen
De Vlaamsche katholieke Landsbond
roept zijn leger bijeen op 6 September
aanstaande, tegen 2 ure nanoen, in de
oude vest van Oudenaarde
Wij willen onze mannen tellen en vast
stellen welke vorderingen wij reeds ge
maakt hebben
Wij willen bekend maken welk het
doel is daar wij naar streven wat
9e vervolg.
Zet uwe vervolging voort, hernam de spoor
zoeker, die hem een oogenblik ernstig aanzag.
- Op het oogenblik, dut de schaduwen des nachts
het bosch begonnen te omgeven, maakte men zich
marschvaardig en werden de bergen beklommen.
Nog was de duisternis niet geheel gevallen, toen
de troepen reeds de hoogte bereikt hadden doch
weldra deed zich eene groote moeilijkheid voor.
Men kon geen hand voor de oogen zien, en daar
twee of drie manschappen alleen de richting ken
den, waar de Indiaansclie dorpen lagen, was het te
duchten, dat de verschillende afdeclingcn van elk
ander af zouden raken en verdwalen toch hing
het welslagen der expeditie van een snellen marsch
af.
Er liep een rechte weg naar de Indinansche
dorpen het was dus zeer wenschelijk, dat er geen
man van dén weg afdwaalde.
Ne eenig nadenken vond kapitein Witly een
wij eischen en bewerken willen voor de
toekomst
Op dan, mannen van het Zuiden, gij
vooreerst, langs de grenzen geplaatst,
als schildwachten en de eerste in de
gelederen
Op mannen van den lande van Aalst,
geburen van Oudenaardeen koene mak
kers in den strijd
Op mannen der oude kasielnij van
Oudenaarde, in de geschiedenis zoo innig
aan de stad gehecht
Mannen van bet Meetjesland en van
den lande van Waas
Mannen van Gent, zonen van Art-
velde
Mannen van Sint-Nikolaas en van
Aalst
Mannen van Zele en uit het lar d van
Dendermonde
Mannen van te stede en te lande
Op, ter algemeene monstering
Op naar de kleine veste, weleer een
der sterkste bolwerken van Vlaanderen's
onafhankelijkheid, waar thans de katho
lieke Vlaamsche beweging zulke schoone
uitbreiding neemt
Op naar de lieve Scheldestad, waar
kunstperels rij/en zonder wederga, en
waar Sinte-Walburgatoren van hoog u
wenkt en welkom roept
Op katholieke werklieden die uwe
rechtvaardige eischen wilt doen gelden,
en samen met den Landsbond werken
wilt aan de verheffing van uwen
stand
Op katholijke burgerij, katholieke
landsman, die godsdienst, huisgezin en
eigendom verdedigen wilt met de mannen
van den Landsbond
Opkatholieke studenten, allen, uit
hoogeschool, seminarie en kollege, die u
sterken wilt in den strijd voor Vlaande
ren en voor orde.
Op mannen van den Landsbond naar
do stad waarden grondsteen gelegd werd
uwer machtige vereening
Dat het luide en alom in Vlaanderen
weerklinke wat gij wilt
In Vlaanderen Vlaamsch Vlaamsch in
de huisgezinnen,op de stadhuizen, in den
gouwraad,in descholen,voor het gerecht,
in het leger
Godsdienst, Eigendom, Huisgezin
Orde en vrede der christelijke eendracht,
gesteund op de christelijke rechtvaardig
heid
Alles voor Vlaanderen
Vlaanderen voor Christus
N. S. Onze hoofdman, de heer
Coremans, heeft beloofd den gouwdag bij
te wonen
Allen op den post dus
middel om zich uit dc verlegenheid te redden. Hij
liet eenige pijuboomentakkcii in vlam steken, die
aan het hoofd van elk detachement droeg, en
nu hervatte men den tocht met zekeren en vlug
gen stap.
Dat leger van vrijwilligers bood een inderdaad
zonderling schouwspel aan. Eene lange reeks scha
duwen slopen als spoken, over den smallen wee
het toortslicht viel op die gebronsde gezichten, en
geen ander geluid hoorde men, dan van al die stap»
pen, welke den grond deden dreunen.
Op zekeren afstand vooruit marcheerden zes of
acht man, door Dick Dingle aangevoerd en door
Peter Jenkins gevolgd nu en dan ontwaarde men
hen, wanueer zij langs eene opene plaats gin
gen.
Bij het bleeke maanlicht geloken zij geketende
misdadigers, die men naar het schavot braeht, Zij
liepen met gebogen hoofd en luisterend oor, om
het geringste onrustbarend geluid op te vangen.
Somtijds zag men ze aan den oever ccner beek
Imlt houden en daar wachten op de aankomst van
't expeditiekorps.
Vervolgens gingen zij zonder gerucht te maken
in het water, stapten aan den legcnovcrgeslelden
oever aan wal cn drongen opnieuw in het bosch
door. Men legde mijl bij mijl af op de duistere pa
den van het bosch, langs rotsen en door dicht ge
boomte men beklom bergen en steeg er van af-
Wanneer men de meeste woningen
van dorpelingen of van pachters bezoekt,
arm of rijk, is men getroffen door de
ongezondheid van al de deelen. De
koer is eene ware vuilnispoel waar
het mest, groote vergaarders van alle
menschelijke en dierlijke afvallen, den
grond overweldigd lusschen het huis
en den poel waar de aal zich met het
water der greppels komt mengen,
't welk al de vuilnissen van den weg
heeft weggevaagd, 't Is dikwijls dit
water welk de dieren drinken, dat de
menschen bezigen voor hun huiselijk
gebruik. Wanneer zij eenen put hebben,
is zijn water niet beter dan dat van
den poel, want het is besmet door het
water van bet mest, dat den grond
doorweekt.
Het binnenste van het huis is zoo
ongezond als hel buitenste. Gewoonlijk
op eenen lagen ondergrond geplaatst,
om gemamakkelijker het regenwater te
ontvangen, is het vochtig, 't gene het
gedurige rhumatism op den buiten uit
legt.
De buitenman spaart de deuren en
vensters, die lasten betalen. Hij slaapt
gelijkvloers omdat hij spoediger ter
ruste zoude zijn en beter oore kan
verleenen tot waakzaamheid en uog
omdat de eerste verdieping, die drooger
is, verkieslijker is voor het bewaren
van het graan. Hij houdt zich weinig
bezig met een onderscheid ie maken
lusschen de plaats waar men het eten
bereidt, waar men eet, en die waar hij
des nachts zich ter ruste zal leggen.
De mesthoop is onder zijn venster, en
tegen den muur loopt altijd nat. Die
mesthoop is een zetel van zaer gevaar
lijke uitwasemingen het is eene opene
vuilnisriool, die rond zich de gevaarlijk
ste kiemen verspreidt. Wanneer een dier
van eene besmettelijke ziekte sterft, is
het op dien mesthoop dal men zijne
overblijfsels werpt, wanneer een zieke
in buis aangetast is door eene aansteke
lijke ziekte, is het weder op den mest
hoop dat men de uitwerpsels zal werpen.
Ziedaar hoe de smetziekten, de typhus-
koorts zoo doodend zijn in wijken of ge
huchten.
Deze betreurenswaardige gezond-
heidsvoorwaarden worden voorzekerlijk
bestreden door den heilzamen invloed
van eene uitgestrekte massa zuivere
lucht en door den aard van het leven
der landbouwers, die alleenlijk den
nacht in hunne ongezonde woningen
doorbrengen, geheel den dag werken in
eene opwekkende atmospheer. Maar
wanneer ie midden zijner bloeiende ge
zondheid de ziekte het gestel van den
buitenman komt aantasten, velt zij hem
zeer gemakkelijk neer niettegenstaande
zijne groote kracht, biedt bij weinig
weerstand aan de ziekte. Bedlegerig is
men stak verscheidene rivieren over; en tegen
middernacht kwam men dicht bij de dorpen der
Nickajackers. Men marcheerde du laatste hoogte
af, toen Jenkins plotseling naar Dingle toevloog en
hem influisterde
Daar is een Indiaan of een wild dier achter
ons ik heb het dicht bij mij gehoord.... twee of
driemaal.
Dat weet ik, antwoordde Dinglc; ik heb het
ook gehoord neem uw plaats weer in, Peter, cn
pas op dat hij u niet ontsnapt. Zoo ge hem ziet,
erp u dan op hem. en indien gij hem kunt vast
houden, totdat ik bij u ben, dan beloof ik u dal ik
nooit een woord zal reppen van die beroemde ver
volging, gij weet wel....
Ik ben geen man van eer, als ik dat niet doe,
antwoordde de andere.
Jenkins keerde naar zijne plaats achter dc iclai-
reurs terug. Hij verzocht een man, die voor hem
liep, zijn karabijn even te willen dragen, onder
voorwendsel dat hij zijne armen vrij moest heb
ben, om ten uitvoer tc brengen, hetgeen hij in den
zin had.
Zooals lichtelijk te begrijpen is, had Jenkins al
dc geestkracht der wanhoop noodig, zulk een be
sluit tc nemen.
Sedert zijn ongelukkig avontuur in het fort, met
den Engel der grenzen, was hij er slechts op be
dacht eene moedige daad te verrichten, teneinde
hij door allerlei ongunstige gezondheids-
voorwaarden omringd en alzoo verklaart
het zich gemakkelijk, dat, dewijl er in
de steden 4 ten honderd typhuslijders
bezwijken die proportie tot 35 ten hon
derd klimt in de boerenhofsteden.
Al de ziekten nemen een erg karakter
in een midden dat besmet is door allerlei
uitwasemingen van afvallen. Zij kunnen
soms de schrikkelijke ziekte, den leger-
typhus, doen ontstaan en als bij ongeluk
eene dergelijke ziekte zich in een dorp
neerzet, dan doortrekt de grond zich
met de kiemen en gedurende twee, drie
jaren onstaat de ziekte op nieuw, ten
gevolge der uitwasemingen.
Het leven op den buiten is dus niet
vrij van gevaren. Maar gelukkiglijk kun
nen al die gevaren bezworen worden
door eenige hervormingen die gemakke
lijk uit te voeren zijn. Op den buiten
kunnen de misslagen van den mensch
gemakkelijk bestreden worden door den
mensch zeiven terwijl in de stad, de
stedeling maar kan strijden tegen de be
smetting zonder ooit te kunnen hopen
in eene zuivere en gezonde lucht te kun
nen wonen.
Indien de stedeling kou, indien de
buitenmensch wilde 1
Maar het is niet gemakkelijker te kun
nen dan te willen
Hoe zouden deze gelukkige landbou
wers nog gelukkiger zijn, indien zij min
vertrouwen hadden in de weldaden die
de natuur rond hen verspreidt, meer
oplettend waren op de voorschriften
der gezondheidsleer.
Men zou het mest van de woning moe
ten verwijderen vaii zoodra het uit de
stallen komt.
In destallen is het bevreden van de
lucht en het gist niet; zoo kan men zon
der vrees leven in de warme en vochtige
dampkring der koestallen. Maar van zoo
dra het mest in de lucht komt, wordt
het een brandput van besmetting. Men
zou aalputten en gemakhuisjes moeten
maken die volkomen dicht zijn om de be
smetting van het water des ondergronds
te beletten men zou veel water in den
buiten moeten hebben om de rottende
poelen te doen verdwijnen men zou de
doode dieren diep moeten begraven en
de stallen gezond maken, waar men de
natte uitwerpselen laat liggen. De dieren
zijn van aard niet onrein. De varkens
zelfs verdienen groolendeels hunne slech
te faam nietals men hun een ruim kot
geeft, bevuilen zij nooit de plaats waar
zij slapen. Men moet aan de dieren gelijk
aan de menschen genoegzame ruimte
geven.
Het voedend stelsel der landbouwers
verschilt veel van dat der stedelingen,
(let eten der buitenlieden bestaat vooral
uit planten en vette spijzen die moeilijk
te verteren zijn. Maar het krachtdadig
werk in de volle lucht, laat den landbou
wer toe dit voedsel aau te eigenen, dat
ten volle voldoet in Je behoeften des le
de vermoedens tc logenstraffen, welke Dinglc aan
gaande zijnen moed had.
Daarom was het noodig dat hij een wezenlijk
gevaar liep, want zijn makker was tc geslepen
■ogel. om zich een of ander vertelsel op de mouw
te laten spelden. Thans bood zich eene gelegenheid
aan om zijn goeden naam terug te winnen, niet
alleen bij Dingle, maar ook bij alle overige
makkers.
Na verloop van eenige minuten hoorde hij we
derom voetstappen, cn uit vrees dat dc anderen
hem voor zouden zijn, en den vijand ontdekken,
besloot hij geen tijd te verliezen. Hij zag zoo
scherp alsof zijn oog door de diepe duisternis kon
dringen, cn eindelijk meende hij eene schaduw
zich te zien bewegen. Hij slaakte een zucht, sprong
naar die schaduw toe en de armen uitstrekkende,
greep hij een Indiaan.
Ik heb hem! riep hij uit. Spoedig I.. Ier hulp
of hij ontsnapt mc,
Voor de manschappen in de nabijheid tijd hadden
ziclt bij hem te voegen, voelde Jenkins zich door
twee handen, die hem als tusschen eene schroef
knelden; met bovcDtucnschelijke kracht oplich
ten.
Een seconde later werd hij, als ware hij
een kikvorsch, iu de lucht gesmeten, cn kwam
op Dingle's l.oofd neer, die het pad niet verlaten
had.
vetis. De vette spijzen, zooals het spek,
kunnen in deze voorwaarden van be
staan, groolendeels het vleesch in de
spijzing vervangen.
De vette stoffen zijn ware bestanddee-
len van de dierlijke warmte die noodig
is tot het onderhoud des levens. Als zij
onibivken, dan lijdt het spierengestel
daardoor. Het vet is zeer nuttig niet al
leen om den gezonden mensch te voe
den, maar ook voor lieden aangedaan
door verlerende ziekten.
Het is daarom dat de vette spijzen,
die zoo gemakkelijk op den buiten ver
teerd worden, dikwijls de tering bij de
buitenlieden tegenhoudt.
De plantenspijzen zijn ook zeer voe
dend. Maar wat goed is voor mannen die
lastig werk verrichten, is niet goed voor
de vrouwen die heel den dag te huis
zijn,voor hun huiswerk. Dit thuisblijvend
leven scherpt haren eetlust niet en laat
haar niet toe gemakkelijk de zware spij
zen te verteren. Een gemakkelijker te
verteren voedsel zou haar beter passen
melk, eieren, vleesch. Die alle jaren
eenigen tijd op den buiten verblijven,
zien niet zelden zoovele magere, bloed-
armige. zenuwachtige vrouwen. Het zijn
zij die de beginselen van vervalling
mededeelen aan deze tengere, horsilij-
dende kinderen, die een zoo groot deel
leveren aan de sterfte onder de jonge
bevolking op den buiten.
Een vriend des landbouwers.
Het laatste socialisten-congres te
Brussel geleek veeleer aan een uitgestrekt
woud van het zwarte werelddeel dan aan
eene vergadering van redelijke schepse
len. Op zekere oogenblikken geleek het
als of men zich in tegenwoordigheid van
allerhande wilde dieren bevondt die zich
brullend en huilend dreigden te ver
scheuren.
Het feest in de Theatre Lyrique» heeft
andermaal doen zien wat de socialisten
in 't schild voeren, ja, hoe zij de sociale
kwestie begrijpen.
De socialistische organen hebben over
't gebeurde te dezer feest den domper
gehouden, zij gebaren van niets te weten.
Nu, het duitsche socialisten-orgaan,
Vorwarts deelt bijzonderheden mêe
die niet als uit den duim gezogen
mogen aanschouwd worden.
Het standbeeld van Z. M. Leopold II
stond in de feestzaal, zegt het roode
duitsche blad men had het meteen rood
laken overdekt derwijze dat de romp
alleen zichtbaar was en onze Koning
daar als een gegiljotineerde stond.
Maar nog meer
De Vorwarts meldt verder dat in een
panorama, als eene.... curiositeit werd
aangekondigd de laatste krawal of hals
doek van Leopold II en om dit te zien
moest men een inkomgeld betalen ten
voordeele der kas van de socialisten.
En wilt gij nu weten,geachte lezers,wat
die laatste krawat of halsdoek was?... Een
dikke koord, een strop.... terwijl daarne-
ven een kokende ketel stond waarin de
priesters, de edellieden, de ambtenaars
en bedienden, de burgers werden ge
dompeld, tot stichting van groot en klein.
Vorwarts staats verstomd dat men hier
in België straffeloos het koninkdom zoo
roekeloos belecdigen, hoonen en ver
smaden mag. In Duitschland zou men die
schavuiten, die gemeene versmaders.met
vitesse voor eenige jarenin de doos duwen
Doch hier is men machteloos omdat,
dank zij de liberalen, losbandigheid met
vrijheid gelijk staat....
En de liberale drukpers nijpt de oogen
toe en zwijgt als versmoord over die
schandalen... Verre van er de stem tegen
te verheffen, beijveren de liberale scri-
benien zich om te doen gelooven dat het
socialisten-congres heel deftig, heel
vreedzaam, heel ernstig is geweest. Wat
zal Dendergalm er over zeggen Wel
niets hij zal zwijgen lijk gewoonte
Wat is dat Is dat een blanke ol een rood
huid vroeg Dinglc woedend.
En den ongelukkige bij eenen der armen grij
pende, schudde hjj hem ter deeg.
Ik hen liet, liet hij hooren, Peter Jenkins
Schei uit 1 gij zult mij vermoorden
Nu liet Dingle los en drong in het bosch, hij be
greep nu, welke vijand Jenkins had vastgenomen.
Nauwelijks had hij eenige voetstappen gedaan of
zijne aandacht werd op een flauw gefluit getrok
ken.
Monowano riep hij zacht.
Mijn blanke vader, antwoordde eene stem
op denzelfden toon.
Ga niet verder; Monowano, ga niet verder
als men u een tweed maal pakt, zal ik niets meer
voor u kunnen doen. Wees niet omzichtig... be
denk...
Monowano, hernam de wilde, zal den raad
van zijn blanken vader volgen.
Een minuut later marcheerde Dingle weer aan
het hoold zijner scherpschutters, alsof er niets ter
wereld gebeurd was.
Niemand, behalve Dingle en Jenkins, vermoedde
dat het de Indiaan Monowano was, die deze stoor
nis had veroorzaakt.
Jenkins betuigde dal het een verscheurend dier
was, waarschijnlijk een panter, die hem zoo hard
had behandeld en Dingle, zooals licht te begrijpen
Dendergalm vind het geraadzaam nog
maals de woorden van bisschop Turinaz
aan te halen. De internationale maatre
gelen tot bescherming van den werkman
worden onvoorwaardelijk door de pause
lijke Encycliek veroordeeld.
Daaruit besluit hij nogmaals dat de
genegenheid der katholieken voor den
werkman maar schijn is om hem te be
driegen.
Als wij hem doen opmerken dat de
werkman als dan door internationale
maatregelen kan beschermd worden en
dat bijgevolg zijne gevolgtrekking valsch
is, antwoordt hij ons dat wij liegen als
wij het onlogieke zulker houding doen
uitschijnen.
Redeneert dan «el met zulk blad
Nu, schrijverken, als gij beweert dat
de pauselijke Encycliek alle wettelijke
bescherming voor den werkman afkeurt,
dan liegt gij tegen de sterren op, en doet
gij zien of te wel dat gij ze niet hebt gele
zen of te wel dat gij wetens en willens de
waarheid verdraait en miskent en uwe
lezers voor den aap houdt. Volgens den
paus moet de Staat in f vele vragen tus-
schenkomen, en dit bewijst hij met eene
bewijsvoering tot waar een geuzenlogiek
niet reikt.
Dendergalm is partijganger der wettige
bepaling van den minimum van dagloon.
Wij halen een klein artikeltje van
Vooruit aan om te doen zien in welke
omstandigheden dit kan gebeuren en de
gevolgtrekkingen die er aanleiding toe
geven
Weet ge wat die fijnaard ons ant
woordt, want op al de argumenten,intrin-
sègues beweegredens uit Vooruit getrok-
K gaf hem ten hoogste gelijk. Ongeveer een uur
voor het aanbreken van den dag, hielden de éclai-
reurs bij de laatste helling halt, cn wachtten zij de
troepen af.
Korten tijd daarna verschenen kapitein Whitley
cn zijne officieren, en schaarden dc manschappen
zich in slagorde.
Dinglc werd met drie anderen Tooruit gezonden
om liet dorp te verkennen, terwijl Whitley en Orr
raad hielden.
Na verloop van een half uur, kwam Dingle terug
om tc berichten, dat hel geheele dorp in diepe rust
was, en dat daar niet bet minste denkbeeld van ge
ur bestond.
Juist dit dorp wilde kapitein Whiiley aanvallen.
De bewoners hadden meer wreedheden begaan i^
Tennessee dan eenige andere stam. Schedels van
hoofden hingen boven hunne hutten, en hunne
tomahawks waren bevlekt met het bloed van on.
schuldige slachtoffers. In den toestand, waarin zich
toen het gouvernement bevond, was het bijna
onmogelijk tegen hunne overmacht tc worste
len.
Kapitein Whitley had echter besloten, eene laat.
sle poging te wagen, om hun een gcvoeligen slag
toe te brengen.
(Wordt voortgezet.)
