NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Zie ne keer.
Donderdag 17 December 1891, 10 centiemen per nummer 16ste Jaar, X° 2629
ABONNEMENTPRIJfS
annoncenprijs
Politiek overzicht.
DE DENDERBODE.
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voo zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden" voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijlt in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N° 31, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Tonnissen op
3" bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen deii
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Calque
AELST, 16 DECEMBER 1891
Engeland. Kiezing le Waterford.
De parnellist Power, parlementslid voor
Waterford, is overleden en er moet in zijne
vervanging worden voorzien.
De kiezing zal denkelijk toekomende
weekt woensdag of donderdag plaats
hebben.
De nationalistische kandidaat is Mi
chael Daviti.de vurige katholieke strijden
de kandidaat der Parnellisten is John
Redmond, die te Cork zoo deerlijk gesla
gen werd.
Zooals gemeld werd, ontving Davitt
zondag,gedurende eene hevige vechtpartij
te Waterford, eene ernstige hoofdwonde.
Het woord voerende tot de anti Par
nellisten, zegde O'Brien dat Davitt's ant
woord op eene zoodanige handelwijze
zijne candidatuur voor het Lagerhuis was
welke spreker uit alle macht zou steunen.
Ondanks de aanwezigheid van 600
extra constabels waren de straatgevech
ten te Waterford algemeen.
Duitschland. Handelsverdragen.
Na eene beraadslaging van zes uren be
sloot zaterdag de duitsche Rijksdag de
handelslraciaten in tweede lezing in de
volle vergadering te handelen.
De rijkskanselier betoogde dat de nij
verheid niet hoven den landbouw be
voorrecht is. Hij heeft zich veel moeite
getroost om het graanrecht van 3 1/2
mark te behouden. Hij deelde voorts
mede, dat er in hel belang der arbeiders
eene wijziging wordt overwogen van de
wet betreffende de ondersleuning voor
den aanbouw van woningen.Eene daartoe
strekkenne voordracht zal in den loop
dezer zitting worden aangeboden. Ten
slotte verzocht de rijkskanselier dringend,
de handelstractaten nog vóór Kerstmis
af te doen.
In de commissie uit de Hongaarsche
Kamer, welke belast is met de vraagstuk
ken \nn economisclien aard, is men aan
gevangen met te beraadslagen over de
handelsverdragen. De ministefvan koop
handel \erklaarde, dat de regeering d(
verdragen alle te zamen 'beschouwt als
een heilzaam geheel, waaraan niets ver
anderd behoort te worden. De commissie
besloot onmiddellijk tot de nadere be
handeling over te gaan.
Rusland. Samenzweering. Rusland
blijft nog altijd het. beloofde land der
samenzweeringen.
De Standard verneemt uit Sl-Peters-
burg dat de politie vele personen in alle
standen aangehouden heeft wegens een
komplot, en wel vijftig alleen te War
schau. Zij ontdekte het ontwerp eener
proclamatie, aandringende op bewilliging
eener grondwet.
Onder ons gezegd, als de Russen dal
vragen, dan vragen zij toch maar iets
waarop zij recht hebben
Zij gaat waarlijk over haar hout die
stelselmatige slechte trouw
Op het artikel dat wij schreven om de
onrechlveerdigheid van het opschorsen
der begrooting van Eerediensten te be
wijzen antwoordt ons Dendergalm dat wij
sloot zitten
Wij hebben waarlijk, schrijft 't libe
raal winkelpapier, met onzen grooten
slimerik van Denderbode kompassieniet
meer welende hoe op onze snuifjes te
antwoorden, springt hij seffens van den
os op deh ezel. Ellendig middel om zijn
ongelijk of beter om zijn onmacht te ver
bloemen.
Ons snuifjes nochtans was heel klaar
en duidelijk.
Kard. Manning heeft gezegd (en Den
derbode durft het niet loochenen), dat de
Kerk voor hare eerediensien niet MAG
doen betalen om in vrijheid in waardig
heid te winnen.
Zoo antwoordt op ons artikel dat heer
schap in de kolommen van Dendergalm.
Do woorden van Kardinaal Manning
worden niet verdraaid, oh neen Over
tuigt u, lezer, hier is zijn snuifje van 22
november
Ik hoop dal de katholieken nu zij
zooveel ondervindingen hebben opge
daan eindelijk zullen gaan besluiten de
opschorsing van het budjet van eere
diensten, te vragen.
Daaruit besluit Dendergalm dat Kard.
Manning zou gezegd hebben dat de Kerk
voor hare eerediensten zich van den
Staat niet MAG doen betalen.
Die jongen en springt op geen krukken
zeker 1
Gij verplaatst de vraag, Dendergalm
't is om de eerediensten van de Kerk niet,
jongsken, dat een begrooting van eere
diensten bestaat. Uw gezegde is heel dub
belzinnig, 't is eene teruggaaf der gesto-
lene kerkgoederen in 1789,'t is niets dan
wettelijke kroos van een ingepalmd kapi
taal.
En nu zult gij een R. K. Prelaat die
denkt dat de Kerk de opschorsching van
het budjet van eerediensten niets te vree
zen heeft, lijk de bloei der R. K, Religie
in de Vereenigde Staten getuigt, doen
zeggen dat de Kerk geen eeredienstbe-
grooting, die enkel om de herstelling van
eenen onrechtveerdigen root le verwe
zenlijken beslaat, niet mag vragen. Laat
uw geuzenverstand u dan niet meer toe
DE
m di
i.
Dc oude vrouw van den opperhoutvester was
reeds «oer dan ccn jaar overleden. Een jaar is
voor de dooden can lange tijd, cn deoudcdai
van liet Hcrtenvcld had geen familie nagelaten
geen rouwlintje was voor haar gekocht noch ge
dragen. Ilaar eenzaam bestaan was dus spoorloos
uitgcwischt, gelijk een uitgeblazen lichtje, indien
zij niet haar levcnlahg de kenlcckens eener won
derlijke gedragen had zoo iemand verdwijnt
niet gauw uit dc nagedachtenis der tijdgenooten.
De weinige dorpsbewoners, wier weg nu en dan
langs het heerenhuis van 't Hcrtcveld leidde,
daarom nog altijd naar het venster van de koepel
kamer op de bovenverdieping cn dachten vast ei
zeker, dat het vrouwenhoofd met de grijze krullen
aan voorhoofd en wangen en met den stalen bril
op den neus, zich driftig zou omkeeren en door de
ruiten zien.
Geen wonder, want daar had het scherpe oog,
over de brilglazen heen, altijd ieder zorgvuldig
verborgen gat in dc mouwen, elke plek op den
te zien dat tusschen beide een eindeloos
verschil bestaat, ik wil zeggen tusschen
de wijzen waarop gij het gedacht van
Kard. Manning doet kennen.
Is dit een blijk van goede trouw, Den
dergalm 1
Onze lezers zullen versteld staan dat
Dendergalmna al de uitdagingen en arti
kels die wij over zijne leerstelsels en
zienswijzen schrijven, deze nog het tou
pet heeft zich den schijn te geven dat wij
van hem zijn benauwd.
Wij deelen zijn artikel hij zit sloot
in zijn geheel mede opdat men ons zeker
niet zou beschuldigen iets voor onze le
zers achter te houden, 't Is de moeite
weerd en daarna trekt de ladder op.
Dendergalm in zijn nummer van 6 Dec.
•chrijft onder titel. Hij zit sloot
Wij hebben waarlijk met onzen grooten Slimmerik
,_n Denderbode kompassie niet meer weD-nde hoe
op onze snuifjeste antwoorden, sprengt hij seffens
van den os op den ezel. Ellendig middel om zijn onge
lijk, of beter om zijne onmacht te verbloemen.
Ons snuifje van zondag was nogtans heel klaar
en duidelijk
Manning, een katholieke kardinaal uit Engeland,
is voorstander van het aehturenwerk voor zeker
beroepen.
Denderbode h eed dat altijd genoemd acht uren
werken, acht uren gapen, acht uren slaptn. Nu durft
hij aan dat punt niet komen, de voorzichtige jongen.
Kardinaal Manning heeft in verscheidene omstandig
heden werkstakers met woord en daad bijgestaan,
wanneer ze voor noodige lotsverbetering opstonden.
Wij weten genoeg hoe Denderbode met de laatste
werkstakers de zot heeft gedreven, hoe hij met post
bedienden, die hunnen toestand wilden verbeteren,
den aap heeft gehouden.
Kardinaal Manning heeft minimum van dagloon en
maximum van werkuren verdedigd.
Denderbode heelt daar altijd van geschreven als
van dingen, welke geen bespreken waard waren.
nu voor 't laatsteKardinaal Manning heeft
gezegd (en Denderbode durft het niet loochenen) dat
de Kerk voor hare eerediensten zich van den Staat
niet mag doen betalen om in vrijheid en waardigheid
te winnen.
Wat antwoordt dc sloor van Denderbode op al die
punten
Op de kwestiên vau Socialisme durft zij geen
woordje reppen.
Op die van het budget van eerediensten. verklaart
Denderbode dat kardinaal Manning van gedacht is dat
de Staat aan de Kerk die goederen moet teruggeven
weike men haar in 1789 ontnomen heeft.
Wij doen Denderbode twee vraagskens Waar haalt
hij die denkwijze van kardinaal Manning 1
Op welke wijze heeft de Kerk vóór 1789 hare goe
deren verkregen
't Is reeds langen tijd, sedert hij het
eedacht van den te vroeg overleden Heer
P. de Geriache meèdeelde.dat Dendergalm
de kwestie van achturen werk heelt be
sproken.
De arme jongen bezit niet een enkel
eigen beweegreden voor die zaak dat hij
altijd met liet gedacht van anderen af
komt. 't Is slim van zijnen 't wege
Over 't acht urenwerk kennen onze le
zers ons oordeel In sommige zaken en
takken der nijverheid zou die maatregel
voorschoot of den vrouwenrok, mnar ook elke
stille droefgeestige trek op liet gelaat opgemerkt
het eerste geval klonk uit dc hoogte een woord
van strenge berisping, in het tweede ccnc vrien
delijke uilnoodigin-, om zoo gauw mogelijk eens
boven le komen.
Het meest verloren in haar dc houthakken, dc
pekkokers en de zwaitsclbranders. Zij waren er
aan gewoon, dat het kloeke boseh vrouwtje hen
nu en dan opzocht. Zij kenden de zwarte kreppen
muts, dc om dc schouders geslagen groote kanten
doek evengoed als de vlugge voeten in witte kou
sen, waarover, naar oude mode, zwarte linten
elkaar kruisten, alsmede den grooten satijnen
breizak, die haar aan den arm bengelde, en den
slimmcn witten poedel, die zijne oude meesteres
volgde.
llit den groenen zak staken altijd de oude
rug ontzag zich met te bukken verscb geplukte
kruiden, en daarbij bevatte deze ruime zak ccn
heel arsenaal van geneeskundige werktuigen,
zalfdoosjes cn medecijnflrschjcs, terwijl ccnige
grove stukken zeep nooit ontbraken want even
als andere weldadige mensclicn soep kookten,
zoo maaztc dc oppcrlioulvesterin zeep voor dc
armen.
Was zij dc schrik der onzindelijken en ccn
onverschrokken doktor en heelmeesteres voor de
zieken cn gewonden, niet minder vaarde zij uit
tegen het thuringsche bijgeloof, en by het minste
vermoeden, dat men tot belezen of bezweren
veel goed, in anderen oneindig kwaad
slichten, ook is er een verschil te maken
tusschen eene bepaling door de strenge
voorschrift der wet, en eene overeen
komst der syndikaten tusschen baas en
werkman.
Nu, Dendergalm, als gij beweert dat
Kard. Manning het wettelijk invoeren van
het aehturenwerk wenscht dan slaat gij
den bal deerlijk mis.
Tot, staven van uw gezegde kunt gij
niet eenen regel niet een letter van Kard.
Manning aanbrengen. Wij hebben reeds
door zijne redevoeringen en uiltreksel
van zijn brieven zijn wezentlijk gedacht
doen kennen en dat is ook het onze.
Herlees Denderbode en gij zult er alles
in vinden dat u tevreden stellen zal.
Kardinaal Mannin?, zegt ge, is partij
ganger van een minimum van dagloon.
Zeilde onderscheid, jongsken. Van eene
wettelijke bepaling van minimum van
daghuur is Kard. Manning geen partij
ganger, ik daag u uit uw gezegde door
een enkel uittreksel uit zijne werken te
staven. Die maatregel is echt socialis
tisch lijk Denderbode u door eenige lijnen
getrokken uit Vooruit klaar en duidelijk
ïeeft bewezen. Gij, Dendergalm, die
altijd den grijns- en spotlach op uw geu-
zentronie hebt, die met de blinde ver
waandheid van een tweeden baas Gan-
zendonck, met een schijnheilig medelijden
op anderen nederziet, gij, meester der
goede trouw, wat hebt gij daarop geant
woord en wie den eerste heeft dit terrein
moeten verlaten
Waar zijn op sociaal gebied de be-
beweegreden, gelijk voor welke thesis,
dat gij uit eigen grond hebt doen gelden?
Hebt gij, Alweter, al iets anders in uw
winkelpapier gedaan, 't is gelijk op welke
vraag, dan bewijsvoeringen op overheid
gesteund, meégedeeld
Nog niet een zierken uit eigen koker,
arm jongsken, op al de vragen die loon
en werkt betreft
Het gedacht der katholieken in 't alge
meen, van Kard. Mannning, van Dender
bode is in den gouwdag van Oost-Vlaan
deren door den hoofdopsteller van het
anti-socialistische Volk, M. Verhaeghe,
verdedigd geworden.
Hebt gij, Reinareken, lust dit eens met
Denderbode te bespreken Zoo ja, begin
dan eens het artikel van Vooruit te lezen.
Minimum van dagloon geexploiteerd
door domkoppen of misdadigers.
De houding van Denderbode in de
werkstaking wettigt haar zelve. Zijrte ge
dragslijn is door de rechtveerdigheid der
zaak afgeteekend. Hebben de werklieden
recht dan zijn wij geerne hunnen verde
diger en dan grijpen de katholieken in de
beurze om ze te ondersteunen. De leiten
spreken luide.
zijn toevluclit nam, had zij liet volk de ooren ge-
wassclicn cu ongenadig de les gespeld, zooals men
zeide.
Zij was een natuurlijken dood gestorven,
eene kou, die zij bij het zoeken van kruiden op
tochtigen bergtop gevat had. Dewijl zij echter
van het eerste oogenblik barer ziekte af tot aan
haar lesten adem toe bijna onafgebroken geijld
had, en niet meer tot bewustzijn gekomen was,
leed liet geen twijfel of dc booze machten, die zij
haar lieele leven bestreden had, hadden haar
eindelijk zclre ingepakt, zoo dacht er liet volk
over.
Er werd geen testament gevonden cn zoo waren
baar uitmuntend bestuurde landerijen, die in het
zoogenaamde Herten veld lagen, cencn bloedver
want iu de Mark ten deel gevallen en van dezen
had geen menscli ooit gehoord op zijn best wist
men, dat hij Markus heette cn eigenaar was
eene groote macbienenfabriek in de nabijheid van
Berlijn.
Hy scheen geen gewicht aan zijne nieuwe bezit
ting te geven hij vond misschien geen behagen
in het bestuur vau een landgoed, en daarom was
alles verpacht. De pachter woonde beneden in liet
gebouw op de bovenverdieping huisden do
zen, en de spinnen zouden met het leelijk, grijze
weefsel de sleutelgaten tuesloppcn zoo zegde de
beminnelijke vrouw van den pachter, juffrouw
Gricbci onder een verachtelijk schondcrophalen
want noch baar, noch den beseem en stofTer was
Laten integendeel de werklieden zich
meêslijpen door de verleidende beloften
van socialistische en progressislische
belhamels die alles in rep en roer willen
brengen, dan verdedigen wij de belangeu
van hel kapitaal met even zoo veel ge
noegen als die van den arbeid.
Wij hebben u, Dendergalm, dikwijls
uitgedaagd te bewijzen dat deze of gene
lediggang in 't oud vlaamsch, werksta
king in 't nieuwe, rechtveerdig was. Hebt
gij geantwoord
En nu durft gij met fier opgesteken
kam uitkraaieu dat wij over socialisten
verlegen zijn te spreken en te bandelen.
Ten slotte komen wij aan de twee
vraagskens van Dendergalm.
Had dat jongsken ons schrijven gelezen
hij zou al ras bemerkt bebben dat hij er zijne
bevrediging kon in vinden.Maar neen, hij
slaat lijk eenen blinden naar 't ei op
goeds komt het uit. Mijne lezers zullen die
pillekens toch ingeslikt hebben,denkt hij.
Wij knippen uit ons schrijven een
snuifje van 3 december II.
Wel, Dendergalm, Kard. Manning is
alleen van dit gedacht nietkunt gij uwe
bondgenooten omhalen de goederen der
Kerk terug te schenkpn, alle de katho
lieken zullen dit verkiezen. Nu ware dit
toch zonderling.
Daaruit trekt die overgroote slimmerik
het besluit dat wij zeggen dat Kard.
Manning van gedacht is dal de Staat aan
de Kerk die goederen moet terug geven
welke men haar iu 1789 ontnomen
heeft, (Dendergalm/.
Aan die zonderlinge gevolgtrekking U
een vijze los, Dendergalm, dat hapert
schrikkelijk is de beweging der molle-
cullen van de hersenpan wat geschokt
misschien onregelmatig
Wij kennen het gedacht van Kard.Man
ning over die zaak niet maar toch zijn
wij overtuigd dal de Kardinaal nooit kan
gezegd hebben dat een priester nooit door
den Staat mag betaald worden bij
zonder als het eene teruggaaf van gesto*
lene goederen geldt. Dit is nochtans de
zin zijner woorden volgens uw nummer
van 6 december.
Om de antwoord over de tweede vraag
te bekomen moet Dendergalm slechts het
burgerlijk wetboek openslaan. De Kerk,
en kloosters hebben die goederen aange
worven door al de middelen door recht
en wet erkend door arbeid en werk,
door erfenissen door edelmoedige giften
van geloovigen, door godsdienstige be
zettingen van allen aard, enz.
Daar is ons antwoord, Dendtrg*\m.
Gaat gij nu nog eens uilkraaien dat wij
sloot zitten ol zal ons schrijven u daar
toe de moed ontnomen hebben.
Wij zijn benieuwd het te zien.
ingang toegestaan.
Op een hoog gelegen gedeelte van Jiat Thuringer
boscli gelukken de graansoorten niet goed l.et is
bijna alles wei- en aardappelland. De smalle dal
gronden liggen in eanc urenlange, groene linie
gelijk een fluweclen kussen tusschen de bergen
met bout begroeid grasvelden, glinsterende
riviertjes, ook wei eene koele forcllenbeek of de
witte straatweg wisselden elkander af.
Het Herlcnvcld daarentegen was een zonnig,
beschut gedeelte van bet boscb, een soort vau
eiland waar de zomerwind naar hartelust de hal
en der rogge deed golvcD.
Het schoone landgoed lag tamelijk ver van den
weg af, achter bnsch-gordijnen van daar dan
dat de vreemdeling, die reeds ceu uur lang had
gewandeld, halt maakte, om zich aan het frissche
bronwater voor een misschien nog langeren tocht
tc verkwikken.
De dunne waterstraal, d:e tusschen de hloole
wortels van eenen schuins overhangenden piji
boom tc voorschijn kwam, was koud als ijs en
heerlijk van smaak de kleine zilveren reisbekcr
werd dikwijls gevuld eu geledigd daarop stapte
de voetganger verder.
Over zijn linker schouder hing een reisdeken
en aan zijne zijde eene lccrcn tcsch hij had
licht reispak aan, anders zou men den ranken man
in zijn iichtgrijs frakskc voor eenen wandelaar ge
houden hebban, want hij zette op zijn dood ge-
mak zijnen weg voort, die als tusschen de
schaduwrijke beukenstammen was geteekend.
Hij was tot hiertoe ecu eenzame pelgrim ge
weest, geen sterveling had hij ontmoet. Hij zag 4e
eekhoorntjes van tak op tak springen, en de groene
vecren der varenplanten aan den weg trillen, wan
neer de insekten uit hot wargaren van plaéten
poogden te geraken.
Een geur van aardbeziën en nu en dan ook vaa
gebraden aardappels kwam hem te gemoet, en
sedert een kwartier uurs vergezelde den voetgan
ger aan zijne rechterzij liet gemurmel vaa hel
stroomende water, dat hij niet zag.
Alaar nu kwam er langzamerhand licht in de
duisternis en men zag zonnige weiden eene snel
vlietende beek schoot tusschen de grasvelden doer
en bracht ginds een houtzaagmolen iu beweging.
De vreemdeling verhaastte zijnen stap. Hij be
trad het brugskc om het onbelemmerde gezicht op
het schoone landschap tc hebben, maar hij kende
zeker de looze vlonders met, want terwijl ztyne
oogen op den molen rustten, zakte eensklaps zijn
voet tusschen ccncn pijnboom en eene plank.
Met eene vcrwenscbing op de lippen, traehtie
hij, onder alle teekens van ongeduld, zijnen vóet
uit dc klem le trekken, maar de brug had geene
leuning on de gevangene niet eens eenen wandel
stok, waarop hij bij kracht liet bovenlijf kon steu
nen. Bevende van drift hield bij stil en zag naar
hulp om, die in het eeuzamc dat niet voor de hand
lag.
(Wordt voortgMet.)
