ISI!
NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
IN 'T IJS GEKLEMD
Donderdag 28 Juli 1892.
10 centiemen per nummer.
m Jaar, 1V° 2692.
Politiek overzicht
Herkiezingen Doctrinairs
Den nagel op den kop.
Wedding,
Wet en zedelijkheid.
DE DENDERBODE.
ARONNEMENTPRMS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3 25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betaien
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C- VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, «n in alle Postkantoren des lands.
Ar? v,
-
c V ,;|5
ANNONCENPRUS t
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,0# Vonnissen op
3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijm ten laste van den schuldenaar.
Gulque suum.
AALST, 27 JULI IS92
Nederland. Afbakening van de
Nederlandsch-Belgische grens. Men
leest in den Couturier de la Mense de
volgende bijzonderheden over het vraag
punt der grensscheiding
De internationale commissie, door de
Nederlandsche en Belgische gouverne
menten belast met de regeling van de
kwestie der afbakening van de grenslijn
rondom Baarle-Nassau en Baarle-Hertog,
is te Turnhout bijeengekomen.
M. Mutsaers, van Tilburg, lid der
Tweede Kamer, de hoofd-ingenieurs van
den Rijkswaterstaat te 's-Hage en 's-Bosch
en de hoofd-ingenieur van bruggen en
wegen te Antwerpen, woonden de verga
dering bij.
Besloten werd, dat een beëedigd land
meter zal belast worden met den arbeid
der opmeting, en dat de internationale
commissie, ten einde de afbakening te
doen, zich op 26 en 27 dezer ter plaatste
zou begeven.
Er is beweerd doch die bewering is
gelogenstraft geworden dat reeds een
voorloopige overeenkomst betreffende de
regeling dezer grenskwestie geteekend is
door de gouvernementen der twee betrok
ken landen,en met niet minder beslistheid
word verzekerd dat van 1 januari Baarle-
Hertog zal behooren aan Nederland, en
dat de gehuchten Ulicoten en Casterlé bij
het Belgische grondbebied zullen worden
aangetrokken. Bovendien zou aan Neder
land worden afgestaan een gedeelte dei-
uitgestrekte heiden van "Weelde of van
Baarle.
Frankrijk.De geestelijkheid en de
republiek. De bisschop van Séez, die
insgelijks voor den raad van State was
gedaagd,wegens den door hem uitgegeven
catechismus, heeft dien thans ook inge
trokken.
H\j heeft hiervan aan den minister van
justicie en eeredienst kennis gegeven en
er bijgevoegd, dat hij in rijn catechismus
niet gehandeld heeft over politiek. Hij
heeft enkel gebruik willen maken van zijn
recht en tevens zijne plicht willen vervul
len, door als bisschop zijne leering onder
het aan hem toevertrouwde volk te ver
spreiden. Slechts God heeft daarover het
toezicht en de Paus, souverein opper
priester, als zijn vertegenwoordiger.
Doch nu 's Pauzen Staatssecretaris,
Mgr Rampolla, den bekenden brief heeft
geschreven aan den bisschop van Gre
noble. aarzelt hij niet aan het verlangen
eener verheven en geliefde stem te vol
doen. Maar de minister moet weten, dat
hij hem volstrekt niet het recht toekent
toezicht te oefenen over zijne bisschoppe
lijke leeringen, al eigent de minister zich
zelf dit recht toe.
Het schijnt er altijd meer en meer
dwars door dat de oude liberale pruiken,
ofte doctrinairs, van geene herziening
illen hooren en gedurig stokken in de
wielen duwen om ze te beletten.
Wat de doctrinairs nog altijd alleen
zoeken, wij hebben reeds meermaals ge
zegd, 'tis troebel water maken in de hoop
van hierdoor terug aan 't bewind te gera
ken.
Het zoo geliefde Staatsgeldschotelken
ziedaar waar zij naar snaken gelijk visch-
jes naar water 1
Moesten zij, bij ongeluk, meester wor
den do herziening ware naar de maan.
En dan zouden zij met eene jeremiastro-
nie komen beweren dat het de schuld der
katholieken is.
Om de oplossing der kieskwestie enz,
enz, daar bekommeren onze doctrinairs
zich zoo zeer als met 't jaar één alleen
om hun persoonlijk belang zijn zij bezorgd.
Als maatstaf der deloyautoit of oneer
lijkheid der doctrinairs, willen wij hier
aanhalen dat zij gestadig het ministerie
en de meerderheid aanvallen, omdat zij
niet dapper genoeg de arbeiderspartij
te vrede stellen, terwijl zij van den ande
ren kant, met woord en daad, het accoord
der partijen bevechten en tot geene toege
ving bereid zijn.
De vooruitstrevers hebben dadelijk de
deloyale handelwijze der oude pruiken
bemerkt, ze laten varen en zich verhaast
een voorstel van algemeen stemrecht neèr
te leggen.
De Bien Public deelt over die deloyale
houding der doctrinairs het volgende wel
doordacht schrijven meé
Niets ellendiger en kleingeestiger
kan er gedroomd worden dan de houding
die de leiders der linkerzij hebben aange
nomen, en dit van af het begin der beraad
slaging
De bezorgdheid onzer tegenstrevers
is niet het gouvernement en de rechterzij
te helpen, in het stichten van wijze in
stellingen, onder welke België gelukkig
en voorspoedig kunne leven.
Neen, zij denken aan niets anders
daan aan het middel om het Kabinet-
Beernaert den voet dwars te zetten
hunne eerzucht gaat met verder dan
tot daar.
Zij kunnen zelfs niet hopen het min
ste profijt te trekken uit eene ministeri-
ëele crisis, Op dat punt moeten zij zich
niets inbeelden.
Wat zij zoeken is den boel te ver
warren en nog te verwarren.
Reeds vroeger, toen zij het vraag
stuk der herziening opwierpenheb
ben zij aan de conservatieve partij
cenen strik gespannen, waarin zij zelf
gevallen zijn.
12® Vervolg.
XI.
Nog aan het werk riep Crayford uit, terwijl
hij op het half vernielde ledikant neerzag. Neem dan
maar een oogenhlik rust, Richard. De mannen die op
expeditie uilgaan, staan gereed te vertrekken, ludien
gij van uwe mede-officieren afscheid wilt nemen,
zij vertrekken, hebt gij geen tijd te verliezen.
Hij hield plotseling op toen hij Wardour vlak in
't gelaat zag.
Goede Hemel 1 riep hij uit, wat z(jt gij bleek,
er iets gebeurd
Frank die bezig was uit zijne schuif kleeding-
stukken te nemen, die hij op reis kon noodig hebben
zag nu om. Hü was even als Crayford verschrikt
toen hij zag hoe Wardour eensklaps, sinds zij hem
't laatst gezien hadden, veranderd was.
Zijt gij ziek vroeg hij. Ik hoor dat gij
Bateson's werk in zijne plaats hebt gedaan. Hebt
u gewond
Wardour draaide zijn hoofd om, om zijn gelaat v
Crayford en Frank verborgen te houden. Hjj trok zijn
zakdoek uit zijnen jas en wond dien omhandig om
Hunne nieuwe strikken met zooveel
onbehendigheid gespannen, zullen hun
niet beter gelukken.
- M. Janson alléén gelukte er in, min
of meer, den liberalen winkel op te kla
ren, en wij gelooven niet dat MM. Frère
en Graux reden zullen hebben zich daar
over te verheugen.
Stokken in 't wiel steken, dit is het
eenige woord dat het program van de
doctrinaire ploeg inhoudt.
Na de herziening der Grondwet
te hebben doen ontstaan, stellen x.\\
alles in 't werk om lianr te
doen mislukken, om haar
ten minste te vertragen,
zondes* den moed te hek
ken de verantwoordelijk
heid op ziek te nemen van
dat mislukken of die ver
traging,
- Velen vreezen, en niet zonder reden,
de toetredtng van het nieuwe regiem.
Welk het ook zij, het kieskorps dat uit
de tegenwoordige besprekingen voort
komt zal nog strenger zijn voor hel libe
ral parlementarism, dan de cijns ooit
geweest is.
MM. Bara, Graux en vele anderen
kunnen het niet verbergen dat zij bij
artikel 47 hunnen zwanenzang, dat is
hunne dood, zullen zingen.
Indien zij zich niet met het radika-
lism versmelten, zullen zij onherroepelijk
verdwijnen.
Het is dus niet te verwonderen dat
zij zich wanhopig aan het politieke leven
vastklampen zij hopen dat hun doodreu-
tel zal verlengd worden zoo lang als de
Kamers duren.
Het is alzoo hun belang zoo den
ken zij het werk zoolang tegen te hou
den als zij kunnen. Dat is altijd zooveel
gewonnen.
En nadien Dan zal men alweer zien
wat men doen zal. -
Wij lezen in Le Patriote, De
Chronique (en nog andere geuskens)
kennen geene schaamte. Zij vermaant op
eene vaderlijke wyze de katholieken uit
Frankrijk, die hun overvloed, soms hun
noodwendige geven tot opbouwing der
kerk van het H. Hart op Montraartre.
Vijf-en-twintig millioen zijn daar reeds
aan geofferd dit slaat de deugdzame
Chronique met verontwaardiging.
Hemeltje liefwij verstaan heel goed
dat, b(j het zien dezer christelijke edel
moedigheid, een eng of gesloten liberaal
hart niet op zijn gemak is. Een liberaal
is niet edelmoedig dan met de sleutels der
algemeene kas in handen. Dan geett hij
zonder tellenaan zijne vrienden.
zijne linkerhand.
Ja, zegde bij. Ik heb mij met de bijl bezeerd,
't Is de moeite niet weerd. Pijn heeft bij mij altijd
ccnc vreemde uitwerking. Maar het heeft niets te be-
teekenen bekommer er u maar niet om.
Hij wendde weér't hoofd naar hen toe, evensnel
als hij het had algewend. Hij trad een paar stappen
naar Frank toe en sprak hem met eene ongewone ver
trouwelijkheid aan.
Ik gaf u geen beleefd antwoord, toen ge me een
oogenblik geleden hebt aangesproken. Ik bedoel daar
straks, toen ik hier roet de anderen binnenkwam Ik
vraag u verschooning. Geef mij de band. Hoe gaal bet
met u Klaar voor de reis 1
Frank beantwoordde die wonderlijke, plotselinge
voorkomendheid met de meeste vriendelijkheid.
Ik wil gcerne uw vriend zijn, mijnheer War
dour. Ik wenschte dat ik even gehard was tegen ver
moeienis als gij.
Wardour berstte in een uitbundigen.onnatuurlijken
lach uit.
Niet sterk, hé ge ziet er niet naar uit. Het lot
bad beter gedaan mij weg te zenden en u bier te hou
den. Ik ben nooit in mijn leven zoo gezond geweest
als tegenwoordig. Hij hield een oogenblik op en ver
volgde toen met den blik op Frank, en met sterken
nadruk op de woorden Wij, mannen uit Kent, zijn
taai van gestel.
Frank deed een stap voorwaarts nacr bem toe by
had eene nieuwe belangstelling in Richard Wardour
Waren het zaken dat men scholen moest
bouwen voor het volksonderwijs, dan
zouden de katholieken hunne lezers zoo
fel niet aanzetten tot zulke opofferingen
zoo meent de Chronique. Natuurlijk 1
De katholieken hebben met eigen pen
ningen scholen gebouwd, kinderkribben
en bewaarscholen orgericht, waarin de
kinderen des volks kosteloos onderwezen
worden. Deze scholen hebben zij lange
jaren vroeger en nu nog onderhouden.
Dat alles is niets voor de Chronique.
Dat van kant gelaten, bekennen wij
volgaarne dat de geuzen edelmoediger
zijn dan wij. Zij bouwen kostelijke en
prachtige schoolpaleizen waarin vetbe-
taalde leeraars zich bevlijtingen de
jonkheid op te leiden in liberalism. Maar
zij niet, maar wij bekostigen dit alles.
Slimmer kan men niet zijn.
Maar in Gods naam dat ze toch dat
oud versleten deuntje daar laten De
katholieken zijn vijandig aan het volks
onderwijs, wij, liberalen, hebben daar alles
voor over. Gij hebt daar niets voor
over dan.... onze centen. Hoelang
moet dat nog duren Hoelang nog
moeten wij betalen en het katholiek
onderwijs en daarbij de liberale scholen 1
Of zijn wij geroepen om te voorzien in
een onderwijs dat ons haat en benadee-
ligt 1 Onafhankelijke
Lieve lezer, hebt gij aleens op de vrage
nagedacht of wedden niet in strijd zou
zijn met de strenge voorschriften der
zedelijkheid
Heeft het antwoord eenig belang voor
u, zoo leze de volgende samenspraak, die
ik zoo getrouw mogelijk wedergeef. Stil
zwijgend en nadenkend heb ik ze afge
luisterd in eene herberg van een tamelijk
groot dorp onzer Vlaanderen.Een notaris,
een schepen, een brouwer en een gebrild
jong heerken dat ik door de letter X aan
duiden zal, zijn er de veelbelovende
actors van
Nol. Hé baasken, wanneer geeft gij
de ronde pinten, die gij bij uwe wedding
op de gaaischieting van donderdag hebt
verloren
X. Volgens art. 1965 van het bur
gerlijk wetboek kan men niemand rech
terlijk dwingen de schuld eener wedding
te betalen.
Not. De moreele wet gebiedt het in
zijne plaats.
X. De zedeleer of zedelijke wet be
veelt het geenszins vermits dit tegen hare
strenge voorschriften ging aandruischen!..
gekregen.
Komt gij uit Kent vroeg hij.
Ja. Uit het oosten van Kent. Hij wachtte wederom
een oogenblik en rag Frank aan. Kent gij dat deel
van 't land vroeg h(j.
01 ik bekend ben in die streken, dat zou ik den
ken, antwoordde Frank. Daar woonden indertijd goede
vrienden van mij.
Vrienden van u herhaalde Wardour. Zeker een
van de familiün uit het graafschap
Toen hij die vraig deed, zag h|j over zijn schouder
naar achteren. Ily stond tusschcn Crayford en Frank.
Crayford, die geen deel aan het gesprek nam, had hoe
langer hoe aandachtiger naar hem gezien cn naar het
gesprek geluisterd. In de laatste oogenblikken had
Wardour dit instinctmatig gevoeld. Hij nam mei onge
gronde drift dio handeling van Crayford kwalijk.
Waarom ziet gij mij zoo aan vroeg hij.
Waarom ziet ge er zoo ongewoon uit was het
kalme antwoord van Crayford.
Wardour gaf geen antwoord. Hij zette zyn gesprek
met Frank voort.
Een van de familién uit 't graafschap herhaal
de hij. De Witherbijs vau de lepenhoeve waarschijn
lijk.
Neen, zei Frank maar zeer waarschijnlijk met
vrienden van de Witherbijs, de Burnhams.
Welke wanhopige moeite hij zich ook gaf om zich
zelf meester te blijven, verloor Wardour echter z|jne
elfbeheerschiug. Hij schrikte gtweldig. Zijn zakdoek,
Een algemeen en afwijzend ohbegroet
die woorden tusschen het gelach komt
de indrukwekkende stem van den notaris
uit - geef bewijzen -
X. Die bewijzen en zijn niet ver om
zoeken. Wedden is onredelijk want het
is iets als zeker aan zien, dat gansch wis
selvallig is, dat ganscli van een bijzonde
ren toeval afhangt. Naardien toeval han
delen lijk men handelen zou, volgens eene
zekerheid is onverstandig, is tegen de
gezonde rede en daarom onzedelijk im
mers het gezond verstand moet onze ge
dragslijn afieekenen en is ook de toetsteen
waarop wij de deugdelijkheid eener daad
afmeten.
Not. Daar en bestaat geen toeval in,
maar kunste. Wij zouden bij v. om te
zeerst loopen van hier tot aan den sche-
iene. Tusschen ons beide zal de kunste
>eslissen.
X. Oh oh die het eerst aankomt
de hardste looper, en dat is eene kwes
tie van zwakke beenen en felle longen,
die 'men zekerlijk door de oefening kan
ontwikkelen, maar waar de kunste om
geen duit in te zien heeft. Kunste is
wetenschap op handelend gebied. Nu
welke kunst bestaat er in 't loopen zeg
Not. Volgens u, zou het onzedelijk
zijn met de teerlingen te spelen, waar
alles op toeval aankomt.
X. Gij rnoogt geen spelen met wed
dingen verwisselen. Tusschen beide is
het verschil te groot, te oneindig breed.
Schepen. Met u neem ik aan dat
men volgens toeval niet handelen mag
maar als ik vlas koop, bij v. dan ben ik
niet zeker van winst, dat hangt van wis
selvalligheid, van toeval af. Ik zou dus
een handel mogen drijven, zonder tegen
e zedelijkheid op te komen dat is te
grof.
X. Dwaling, schepen, wanneer gij
koopt, geeft gij geld en gij bekomt eene
waar van zekere weerde. Die weerde kan
dalen'en stijgen en dus kunt ge verliezen
of winnen. Daar is eene zekere wisselval
ligheid maar en is juist geen zekere toe
val. De prijzen der waren, hun op en neer
gaan zijn beheerscht door huishoukundige
oorzaken, die men moet trachten te voor
zien en die mogelijk zijn te kennen. Het is
hetzelfde niet als in eene wedding.
Brouwer. Maar, Baasken heeft zyn
woord gegeven en dat mag hij niet intrek
ken, zou dit misschien schoon zijn en tref
felijk De pinten moeten er komen I
X. Schoon is het niet, zeker, is on-
weerdig van een treffelijken burger aan
zijn gegeven woord te kort te blijven
maar dit en heeft geen betrek met mijn
stelsel. Zijn woord verbreken is een
kwaad, wedden is een ander en van beide
moet men het kleinste kiezen.
Nol. Dus de pinten op tafel 't is
beslist, 't Is ten anderen rechtveerdig
want schieten is eene kunst en tusschen
de twee wedders heeft de kunste beslist,
niet het toeval.
die h|j zoo onhandig om zijne hand had geslagen, viel
op den grond. Crayford raapte dien op zonder zijn oog
van hem af te houden.
Hier is uw zakdoek, Richard, zegde hij. 'I Is
wonderlijk
Wat is wonderlijk
Gij zeidet daar dat ge u met de bijl verwond
hadt.
Nu
Er is geen bloed aan uw zakdoek.
Wardour trok den zakdoek uit Grayford's hand,
keerde zich om cn liep naar de deur van de hut die
naar buiten voerde. Geen bloed nan den zakdoek,
zegde hij voor zich heen. Er kunnen wel een paar
bloedvlekken op zijn als Crayford den doek weerom
ziet. Hij bleef op een paar stappen van dc deur staan
en zegde tot Crayford Gij wildet dat ik van mijne
medeofficieren afscheid nam voor het te laat was. Ik
zal uwen raad opvolgen.
Juist toen h|j de hand aau de kruk sloeg, werd dé
deur van buiten geopend.
De bootsman van de Zwerver trad de hut binnen.
Is kapitein Helding bier, mijnheer vroeg hij,
zich tot Wardour wendende.
Wardour wees op Crayford.
Vraag het den luitenant maar, zegde hij.
Crayford naderde den bootsman en ondervroeg
kern.
Wat verlangt gij van kapitein Helding 1 vroeg
Ik moet iets rapporteeren, mijnheer. Er is een
ongeluk op 't ijs gekeurd. -V
Met een uwer manschappen
Neen, mijnheer, met een onzer officieren.
Toen de bootsman dat antwoord gaf, bleef Wardour
die op 't punt stond de hut te verlaten slaan.
Een oogenblik overlegde hij iets by zichzelf. Toen liep
bij langzaam terug naar dat gedeelte van dat vertrek
waar Frank stond. Crayford wees den bootsman den
w eg naar dc deur met het gordijn aan den zijkant der
hut.
liet spijt mij dat er een ongeluk gebeurd is, zeg
de hij C|j zult kapitein Helding dadr in die kamer vin
den.
Ten tweede male hernienwde Wardour met vreemd-
sooi tigen aandrang, het gesprek met Frank.
Ce kent dus de Ournhams vroeg hij. Wat is
er van Clara geworden nadat haar vader gestorven
is?
Frank werd dadelijk rood van toorn.
Clara herhaalde hij. Met welk recht spreekt gij
op zulk een vertrouwelijke manier over Miss Burn-
bam
Wardour nam de gelegenheid waar om met hem in
twist le geraken.
Met welk reeht vraagt gij m|j dit was zijn
barsch antwoord.
(Worit YoortgMet.)
