Zondag 51 Juli 1892. 10 centiemen per nummer. 46" Jaar N. 2695. NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAO VAN DE STAD EN T ARRONDISSEMENT AALST. IN 'T IJS GEKLEMD Hel loon. Politiek overzicht. I De hertog van Wellington. De grootste behoefte voor de onderscheidene staten is zulk een vrede die hen veroor looft hunne uitgaven voor krijgszaken op groole schaal in te krimpen, zoodal zij in staat zijnde inwendigon belangen van hun volk te behartigen, on de verkeerdheden van het volksleven met kracht tegen te gaan. Generaal Chari.es Napier. Ik wensch en bid, dat er geen oorlog moge DE DENDER-BODE ABONNEMENTPRIJS Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagleekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars fr. 3,25 voor zes maanden fr. 4,75 voor drij maanden, voorop te betaien De inschrijving eindigt met 31 December. Men schrijft in bij C- VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des lands. ANIVülVCENPRIJS Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,01Vonnissen op 3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag avond. De ©nkostei>der kwitantiën door de Post ontvangen, zije ten laste van den schuldenaar. Cuique suum. AALST, 50 JULI IS92 Congo. De République Frangaise bespreekt de kwestie van Congo. Het blad zegt dat de Staat even weinig vriendelijkheid en zachtheid aan den dag legt tegen de negerbevolking als tegen de blanken, die ginder verblijven. Het hoopt tevens dat de maatregels van luitenant Le Marinel geen gevolg zullen hebben, want koning Leopold is te ver standig om niet te begrijpen hoe noodlot- lig een conflikt met zijne naburen zou wezen. Het is voor niemand een geheim dat het bestuur van Congo leeft van ofllcieelen handel, door razzias van ivoor en caout chouc te doen, maar dit alles heeft in de Belgische parlementaire wereld veel mis noegen gewekt. Frankrijk vraagt niets anders dan in Afrika gerust gelaten te worden voor zijne handelingen vreest Frankrijk geen verwijt. M. Loubet, de Fransche minister voorzitter, die nogal een hoogen toon aanslaat als 't eenvoudige Bisschoppen betreft, heeft ditmaal ook eens tegenover de socialisten getoond dat hij hair op de tanden heeft. De beruchte revolutionnaire gemeente raad van Sainl-Oueii, had tegen 11,12 en 13 September al de socialistische gemeen teraden saam geroepen om een Congres te houden. Ge ziet van hier wat er daar zou omge gaan zijn- hl. Loubet heeft niet geduld dat de soci alisten eenen Staat zouden vormen in den Staaten heeft eenvoudig hun con gres verboden. Ook heeft hij tegenover den Parijzer gemeenteraad krachtdadigheid aan den dag gelegd en van ambtswege op de be grooting der stad Parijs eene verhooging gebracht op de uitgaven voor den politie dienst. De sociaiisten kunnen immers de politie missen. Engeland. De ministers, in eene gehouden vergadering, hebben besloten niet af te treden zoolang zij niet door eene stemming van het parlement in minder heid zijn gebracht. Kortom, ze zeggen gelijk Mac Mahon fy suis, j'y reste ik ben er, ik blijf er 1 13* Vervolg. Frank werd driftig. Hij vergat dc belofte die hij Clara gegeven had om hunne verloving geheim te houdm hij vergat alles behalve de verregaande onbeschaamdheid van Wardour's woorden en manie- reD. Een recht waarop ik sta, dat gij eerbiedigen zult, antwoordde hij. Het recht van haar verloofde. Grayford's oogen waren nog steeds op het tweetal gevestigd - en Wardour voelde dit. Nog een oogenblik en Crayford zou het recht hebben tusschen beiden te komen. Wardour zag zich ditmoal dus genoodzaakt, het kostte wat het wilde, zijn drift te beteugelen. Met gemaakte beleefdheid maakte hij Frank zjjne veront schuldigingen. Over zulk een recht als gij bezit, valt niet te twisten, zegde hij. Wellicht zult gij mij willen veront schuldigen als ik u zeg, dat ik een van de oude vrien den van Miss Burnham ben. Mijn vader en haar vader waren buren Wjj zijn altijd als broeder en zuster om gegaan. Frank liet hem niet verder uitspreken. 'tls genoeg, viel hij hem in de re-Ie. iIk had ongelijk, ik verloor mijne bedaardheid. 't Valt te bezien welk antwoord ze gaan krijgen van den grijzen Gladstone. Bij het onderzoek der kiesbiljetten te Greenock, waar eeu Gladstoniaan geko zen verklaard was, is gebleken dat de unionistische candidaat eene meerderheid van 55 stemmen had. Dientengevolge vervangt deze dus nu den Gladstoniaan. Kerkelijke Staten. Het H. Colle- gie. De menigvuldige sterfgevallen on der de leden van het H. Collegie van kardinalen geeft den Popoio Romano aanleiding om zich reeds vreeselijk onge rust te maken over het toekomstig Con claaf. Het blad heeft namelijk uitgerekend dat er nu in het geheel inaar 54 kardina len zijn in plaats van 70, en dat onder die 54 zich slechts 20 Italianen bevin den, zoodat men de keuze van een buitenlander tot Paus zeer goed mo gelijk denkt en daarom eene spoedige aan vulling van het H. Collegie hoopt in het aanstaande Consistorie, dat vermoedelijk in september zal gehouden worden. Italië. Vrienden ondereen De koning van Italië en de president der Vereenigde-Staten hebben hartelijke tele grammen met elkaar gewisseld,naar aan leiding van ^et zenden van eenen i'.ahaan- schen kruiser naar Amerika tot deelneming aan de feesten, ter eere van de ontdekking van Amerika. Verleden jaar was het kat en hond, nu zijn het de beste vrienden zooveel te beter, en 't ware te wenschen dat de ruzie op een ander ook zoo spoedig vergeven en vergeten ware Marokko. Moeilijkheden in Ma rokko. 't Is om er niet meer uit wijs te worden Naar de Times meedeelt, kende de fran sche regeering de voorgestelde engelsch- marokkaansche handelsverdrag, en had die regeering daaraan hare goedkeuring gehecht. Over dat verdrag zou dientenge volge het laatste woord nog niet gezegd zijn. En eerst waren het de engelsche bladen die al de schuld van het mislukken der onderhandelingen wierpen op graaf d'Aubigné, franschen zaakgelastigde Aan het Berliner Tageblatt wordt gemeld dat de fransche lijfarts van den sultan van Marokko de man is, die, door zijnen buitengewoncn invloed op dien potentaat, de pogingen vandenengelschen gezant schipbreuk heeft doen lijden. Volgens het duitsche blad zijn de Fran schen er toch ook wel tusschen. Neem 't mij niet kwalijk. Wardour zag hem met eene vreemde mengeling van tegenzin en belangstelling aan, terwijl hij sprak. Toen hij gesproken had, deed Wardour hem eene wonder lijke vraag. -- Houdt ze veel van u 1 Frank berstte in lachen uit. Beste vriend zegde bij, kom op onze bruiloft en oordeel dan zelf. Op uwe bruiloft komen toen hij die «oorden herhaalde, wierp Wardour eenen blik op Frank, dien Frank (daar hij bezig was zijn knapzak vast te binden) niet opmerkte. Maar Crayford zag het en Cray- ford's bloed verstijfde. De woorden, die Wardour tot hem gesproken had, toen zjj alleen waren, in verband brengende met de woorden, die daareven in zijne tegenwoordigheid gewisseld waren, lieten voor Cray ford geen twijfel meer over. Eene gevolgtrekking was er voor hem slechts uit te maken. Dc vrouw, die Wardour bemind en verloren had, was Clara Burnham. De man, die hem haar ontroofd had, was Frank Alderslev. En Wardour was tot die ontdekking gekomen, sedert z|j elkander het laatst ge sproken hadden. God zij gedankt dacht Crayford, bei lot heelt hen van elkander gescheiden Frank gaat mcé met de vertrekkenden en Wardour blijft bij mij achter. Huwelijks had hij die overdenking bij zichzelf ge maakt Frank's ondoordachte uitnoodiging aan War dour was pas even door hem herhaald of bet gor- Onderwijl begint het er le Tanger alles behalve rooskleurig uit te zien. Zooals wij woensdag vernamen, loopt aldaar het ge rucht dat de in opstand gekomen Anghe- rietcn voortrukken op het gebied van Tanger, om de marokkaansche troepen aan te vallen. Er heerscht eene groote opwinding onder de bevolking. De leden van de europeesche koloniën welke buiten de stad wonen, zoeken binnen deze eene wijkplaats. Wachten wij de bevestiging at alvorens er geloof aan te hechten. Sir Ch. Evan Smith zou als instructie ontvangen hebben, vooreerst nog op zij nen post te blijven. In Afrika. De Soleil bevat een in terview met Stanley over de onlusten in de streek der meeren. Stanley zegt dat hij geen aanhanger is van het stelsel, door de anti-slavernijmaatschappij gebruikt. Een gouvernement zou het bestuur eener expeditie tegen den slavenhandel moeten in handen nemen. Indien de vrije Congostaat zich met de zaak gelastte, zou het werk tot goed ein de gebracht worden. De anti-slavernij- maatschappijen zouden de sommen, die zij vergaderd hebben, ter beschikking van het gouvernement moeten stellen. Aldus zouden zij zekerdor hun doel bereiken. De Congo-Staat moet het initiatief van die zaak in handen nemen, anders zal den slavenhandel nooit onfordrukt zijn. Men zegt, met volle recht, dat het loon het belangrijkste, het bijzonderste punt is van den stoffelijken kant der maatschap pelijke vraag. Inderdaad, is eens het betalen van een reclitveerdig loon in onze zeden doorge drongen, aan de handen der oproermakers is het gevaarlijkste wapen ontrukt waar mede zij zoo duchtig op hunne meetings schermen, om den opgehitsten en dikwijls diepbeproefden werkman als een loonslaaf te doen doorgaandaarmeê ook ware aan den werkman een menschenwoerdig be staan verzekerd waarop hij van natuur- wege recht heeft. Voor het verschijnen der Encycliek van den volksgezinden en rechtlievenden grijsaard uit het Vatikaan.wierd de vraag van een minimum van loon, van eene laagste daghuur, in de werken besproken van katholieke schrijvers waaronder de wijsgeeren en godsgeleerden Liberatore, Taparelli, Russo, Schinkhui, kardinaal Manning, enz., de eereplaats innemen. Reeds voor den Paus hadden zij kracht dadig, zich op goddelijk en natuurlijk recht steunende, het grondbeginsel verde digd, dat de daghuur voldoende moest wezen om aan een rechtmatigen en werk- djjnvoor de tusschendeur werd opengetrokken. Kapitein Helding en de omcieren, die met de expeditie zouden méégaan, kwamen door het hoofdvertrek, om dc hut uit te gaan. Toen hg Crayford ge «aar werd, bleet kapitein Helding staan om hem aan te spreken. Ik heb u een ongeval raeé te deelen, zegde de kapitein, waardoor ons getal met een vermindert. Mijn'tweede luitenant, die met ons meé zou gaan, heeft een val op het jjs gedaan. Naar liet verhaal van den bootsman te oordeelen, vrees ik dat de arme vent zijn been heeft gebroken. Dan zal ik zijne plaats innemen, riep eene stem van een ander einde der hut. ledereen keek op. De man, die zoo sprak, was Ri chard Wardour. Crayford kwam terstond tusschen beiden met eene hevigheid, dat allen die hem kenden verbaasde. Neen zegde hij. Gij niet Richard I gij niet Waarom niet vroeg Wardour luid. Ja, waarom niet voegde kapitein Helding er bij. Wardour is juist iemand die van groot nut kan zijn op een langen tocht. Hij is goed gezond en is de beste schutter onder ons.Ik stond al op hel punt het hem zelf voor te stellen. Cravford verloor ditmaal den gewonen eerbied voor zijnen overste uit hel oog. Hij betwistte luide de go- volgtrekking, waartoe de kapitein kwam Wardour heeft het recht niet, zichzelf aan le bieden, hernam hij Er is bepaald, kapitein Helding, dat het lot zou beslissen wie gaan en wie blijven moet. zamen arbeider, een treffelijk en mensch- weerdig bestaan te verzekeren. Schok schouderend wierden hunne leerstelsels ontvangen en zelfs katholieke hooglee- raarsonder andereM.Rambaud.te Lyonen M.Claudio Jannet,te Parijs,glimlachten uit medelijden wanneer men van zulke huis- lioukundige domme sprongen hoor den. Hierin waren die koene verdedigers van den w erkman het eens met de ver hevene voorschriften der kristenleer, die de Kerk ons dagelijks voorhoudt, die aan zwakke en sterke, aan arine en rijke hunne wederzijdsche plichten doet kennen en hun leert, dat zij allen broeders zijn van den zelfden oorsprong, en met gelyke be stemming dat allen even recht op leven hebben, recht die goddelooze geleerden, lijk Malihus, Horion, Faucher, den arme, den zwakke hadden ontkend. De afkondiging alleen van dit kostbaar recht moet aan den Paus, zegt een hooge godsgelearde de E. P. de Pascal, de dank baarheid der gansche menschheid ver werven. Nu dc werkman bij zijn intreden in deze wereld, in dit aardsch tranendal, heeft alleen de macht van zijne handen, de kracht van zijnen arm, om in zijne levensnoodwendigheden te voorzien. Hem staan diep op het voorhoofd ge grift, die woorden van het heilig schrift - In het zweet uws aanschijns zult gij uw brood eten. Moet dus het zweet het brood niet voortbrengen Is dit niet zoo veel als de werkman moet door de winst van zijnen arbeid in al zijne noodwendig heden kunnen voorzien. Daar 0t «ie beweegrede en het grond beginsel van het minimum van dagloon, zoo uitdrukkelijk door den Paus in zijnen omzendbrief geischt. Mij is hot onver staanbaar hoe sommige geleerden dit punt in de zoo klare woorden van da encycliek niet hebben kunnen vinden. De werkman heeft recht op leven en daar de arbeid de eenige weg is, om tot de bewerkstelliging van dit recht te komen, heeft hij recht op werk. want die het einde begeert, wil de middelen. De leerstelsels waarvan ik de verant woordelijkheid gansch op mij neem,zullen als naar - Proudliisme riekend, wel licht door eenigen der talrijke lezers van Denderbode aangevallen worden en dan zal ik natuurlijk de gelegenheid vinden, alles nader te bepalen. Men spreekt van een minimum van loon, naar de noodwendigheden van den werkman afgemeten 1 Die noodwendigheden hoe en wie zal ze bepalen Wat moet zoo al door werkman begrepen worden? Wat ook de antwoord zij, ware dit minimum in onze gebruiken doorgevoerd, het zou reeds duizendmaal beter gaan, want den werklieden zou men dan geene hongerloonen meer betalen ellende en gebrek zouden niet meer bestendig aan hunne haardsteê huizen I Ieder zou even En bet lot heeft beslist, nep Wardour uit. Denkt gc dan dat we weer zullen gaan dobbelen en aan een officier van de Zeemeeuw de kans geven een officier van de Zwerver te vervangen Er is eene plaats opengevallen op ons schip, niet op het uwe en wij hebben het recht die plaats aan te vullen naar onze eigen verkiezing. Ik bied mij aan mijn kapitein vindt bet goed. Wie heeft dan nog het recht mij hier te hou den Zacht wat, Wardour, zegde kapitein Helding Iemand die gelijk heeft, behoeft zich niet zoo driftig te maken. Hij keerde zich weer naar Crayford. Ge zult nu toch moeten toestemmen, ging hij v.>ort, dat War dour dit maal gelijk heeft. De officier die niet mee kan behoort onder mijn commando en de billijkheid cischt dus dat een mijner officieren hem vervange. Er viel niet meer over dit punt te redeneeren. De domste man n.oest erkennen dat op het antwoord van den kapitein niets meer te zeggen viel. Wanhopig greep Crayford Frank's arm en trok hem een paar stappen tor/ij. De laatste kans, die hem overbleef om de twee mannen van elkaar tc scheiden, was dc kans Frank te overreden om te blijven. Beste Frank, begon lig, als vriend gevoel ik mij verplicht u nog eens aandachtig te maken op den staat van uwe gezondheid. Ik heb reeds vroeger, zooals ge u herinneren zult, twijfel opgeworpen of gij wel sterk genoeg zoudt zijn, deel uil le maken van dien tocht. Op dit oogenblik twijfel ik er nog sterker aan dan ooit. Wilt gij den raad aannemen van een vriend, die bet als Diogenes aanspraak mogen maken op eene plaats in de zon. Sol lucet omni bus. Maar is dit rechtveerdig Dat is een ander paar mouwen Onein dig rechtreerdiger en menschelijker ware dan de tegenwoordige stand van zaken, 't is te zeggen,het loon door de leugellooze mededinging,door de barbaarsche wet van vraag en aanbod vastgesteld maar dit minimum, de strenge uitdrukking der on verbiddelijke rechtvecrdigheid in de be trekking van kapitaal en arbeid, daaraan en is niet te denken, neen duizendmaal neen. Het gezond versland zegt klaar, dat wil men rechtveerdig zijn, men aan iemand zooveel terugkeeren moet als men van hem ontvangen heeft. Iemand zegt de H. Thomas heeft in den wijngaard van zijnen gebuur gearbeid. Daar door wordt deze sohuldeischer van den eerste, voor zoo veel de iceerde van zijn werk bedraagt. Dal alleen is rechtveerdig. Just ilia est queedam egalilas. De rechtveerdigheid is eene zekere gelijkheid. Dus moet het loon, boven het mini mum dat het natuurlijk recht vcreischt en dat volgens den nood des werk mans is bepaald, naar de weerde van het werk afgemeten worden. Men roepe hier geene vrijheid in lijk het de belhamels van 't veroordeelde laat gaan wat gaat de Manchesteri- anen doen. De vrijheid moet wederzijds zijn en dat is zij niet de werkman en is niet vrij, hij, door den nood gedwongen, hij, die onder het bitter juk van een koopeloos lijden, van een gebrek zonder maat jof einde gebukt gaat. Voor het recht moet de vrijheid buigen of liever de vrijheid waarvan men spreekt en die men zich valsch voorspiegelt en is geene vrijheid, 't is de bandeloosheid in het ongeoorloof de, het misbruik der vrijheid. De werk man en heefl het recht niet, wanneer hij geene andere middelen heeft van bestaan, voor een ongenoegzamen loon te arbei den.. Hij miskent daardoor eenen onver- biddelijken plicht de instandhouding van zijn leven, waarover hij niet vrij beschik ken inag. Bovon een genoegzaam minimum van loon, wordt de werkman eerst vrij legen een loon te arbeiden dat hij goed vindt. Rik. Oude les, die altijd nieuw blijft. In een zijner laatste bezoeken, wilde de aalmoezenier der gevangenis Ravachol tot betere gevoelens brengen. Ziellier het antwoord van den boos wicht - Er "is geen God. Ik geloof in Hem niet. Indien ik geloofd had, dan zoude ik nooit gedaan hebben wat ik deed. Wij wel met u meent Wardour bad Crayford gevolgd en viel hem nu op ruwe wijze in de rede. eer Frank nog had kuunen ant woorden. Laat hem gerust Crayford sloeg geen acht op dien uitval. Hij was (c xecr in vuur om Frank van den tocht terug Ie houden, dan dat bg iets opmerkte wat door de personen in z(jne omgeving gezegd of gedaan werd. Doe het niet. Ik bid er u om, stel u niet aan ge varen bloot, die gij ongeschikt z|jt te doorstaan ging hij overredende voort. Uwe plaats kan gemakkelijk worden aangevuld. Verander van gedachten. Frank, bl|jf hier bij mij. WVderum kwam Wardour tusschen beiden. Weder om riep lig uitLaat hum gerustnog ruwer dan daar straks. Maar Crayford, die doof en blind hleef voor alles, behalve voor éene zaak, giug voort Frank te overreden. Gij bekendet toch zelf dat gij niet gehard waart tegen vermoeienis. Gc gevoelt (gij moet gevoelen) hoe xwak die laatste ziekte u gemaakt heeft. Gij weet (ik ben er zeker van dat gij bat weet) hoe ongeschikt gij zijt, u aan de felle koude bloot te stellen en aan lange marsehen d .or dc sneeuw. Door Cray ford's koppigheid buiten zichzelf van drift en terwijl hij aan Frank's gelaat zag of meende te be speuren dat deze wilde toegeven, vergat Wardour zich zoover. Crayford hg den arm te vatten en te trachten hem van Frank te veiwijderen. Crayford keerde zich zyn op aarde om te genieten daar er buiten deze geene andere wereld is. Men moet dus door allo mogelijke middelen beproeven, datgene te bekomen wat noodzakelijk is oin liet genot te verzeke ren. Ik bedoel het geld. Heeft men er geen, dan neme men het, waar men het vinden kan. - Wij geven die woorden te overknauwen aan hen. die, tegen weer en wind in, het volk willen vergoddeloozeo. Tot de ouders zeggen wy - Wilt gij uwe kinderen in eer en deugd opleiden wilt gij u de ramp sparen, ze eens lot galgenaas te zien opgroeien, verwaarloost hun geloof niet. De hoop op een beter leven, het geloof in Gods rechtvaardighied, de vreeze van zijnen wrekenden arm alleen houden den mensch tegen aan het boord van den afgrond. Iladde Ravachol dit geloof bezeten, nooit ware hij een dief, een grafschender, een moordenaar geworden. Hy zelf getuigt het: Kostbare bekentenis Moge zij velen tot les strekkon I Uitspraak van staatslieden, vorsten en krijgsoversten over den oorlog. Lord Clarendon. Wij kunnen ons geen beter voorstelling van de hel maken, dan als wij een volk in oorlog zien. President Jefferson. -- De oorlog is een volkomen ongeschikt middel om bedreven kwaad te herstellen in plaats van de verliezen te vergoeden, doet het deze duizendvoudig toenemen. Louis-Philippe. Het beginsel dat men zich gedurende den vrede gereed moet houden voor den oorlog, is een beginsel vol bezwaren en moeilijkheden, want terwijl wy groote legers op de been houden,om den vrede in stand te houden, zyn zij op hetzelfde oogenblik prikkels en middelen tot den oorlog. Lord Palmerston. Men heeft ge zegd: wat beteekenongedachten tegenover wapens Ik zeg gedachten zijn sterker dan wapens. Gedachten zullen, als zij waar cn rechtvaardig zijn ten laatste sterker zijn dan de bajopetten van de infanterie, het vuur van de artillerie en de charges van de cavallerie. >m eu zag hem aan. Richard, /egde hij zeer kalm. Gjj zijt u zelf niet meester. Ik beklaag u. Neem weg die hand. Wardour liet zijn hand zakken, met de gedwongen gedweeheid van een w ild dier voor zijnen bewaker- liet stilzwijgen, dal nu een oogeDbUk heerschte, gaf Krank de gelegenheid, eindelijk aan 't woord te ko men. Ik ben diep gevoelig, Crayford, begon hij voor de belangstelling die gij mij toont. Eu gij zult mijnen raad opvolgen f viel Crayford hem haastig in de rede. Mijn besluit staat vast. oude vriend, antwoordde Frank op een vasten, droevigen toou.'t Spijt me dat ik u moet teleur stellen, ik ben voor den tocht aange wezen. Ik ga met den tocht mee. Hij ging dichter bij Wardour. In zijne onwetendheid klopte hij Wardour vertrouwelijk op den schouder. Als ik vermoeienis voel, zeide de arme onnoo- zelc Frank, dan zult gij mij wel helpen, kameraad niet waar Kom laat ons gaan Wardour trok zijn geweer uit de hand van den ma troos, die het voor hem droeg. Up zijn donker gelaat kwam plotseling een glans van vrcesclijke vreugde. Kom riep hij uil. Over de sneeuw eu het ijs, kom waar geen menscli nog ooit zijn voet heeft ge zet en waar geen menscbeljjke voetstap eeu spoor ach terlaat. (Wordt vo»rtgue«t.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1892 | | pagina 1