Zondag 9 October 1892. 10 centiemen per nummer. •i7s,e Jaar N. 2715. NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST. Drie soorten. OPVOEDING. Hel geldspelen. Politiek overzicht. DE KLUIZENAAR Het vetpotje. DE DENDER-BODE. ARÖNNEMENTPRUS Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagleekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betaien De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korle-Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des lands. ADVERTENTIENPRIJS Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3* bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. lleeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich uitsluitend te wenden tot de Agencie Havas, te Brussel,32, Magdalena Straat en te Parijs, 8 Beursplaats. (Puris, 8 Place de la Bourse. Cuique suum. AALST, 8 OCTOBER 1892 Engeland. Altijd practisch.—Onze werklieden hebben veel van de Engel- schen te leeren onder oogpunt van prac- tischen geest. De reden, waarom hot Londensche congres van spoorwegbeambten zich tegen den achturen werkdag verklaard heeft en eene dagtaak van 10 uren wil gehand haafd zien, blijkt te zijn; dat de beambten aandeel hebben in de winsten der maat schappijen en dus zouden scliaè lijden, indien wegens vermindering van ieders dagtaak het personeel .zou moeten uitge breid worden. De zelfde gevolgtrekking zal ongetwij feld ook bij tal van andere werklieden categorieën van overwegenden invloed zijn, en verdient dus zeer de aandacht. Het antwoord der socialistische leiders op dees besluit zou van belang zijn om te kennen. Te Liverpool. Woensdag hield de gemeenteraad van Liverpool eene bijzon dere zitting, ingevolge een voorstel van den mayor om het eere-burgerrecht der stad te verleenen aan Harer Majesteit's eersten minister, M. Gladstone. Een dergelijk voorstel word reeds over drie maanden gedaan, doch de leden kon den het toen niet eens worden. Nu werd het echter met algemeene stemmen aan genomen. Gladstone werd geboren te Liverpool in 1809. Londen, 6oct. De bisschop van een der voornaamste plaatsen in Midden-Afrika, verklaart dat Mgr Hirth hem gezegd heeft, dat de on lusten in Oeganda eerder van politieken dan van godsdiensligen aard waren. Koning Mwanga was de vriend der Engelsche maatschappij tot op het oogen- blik dat de Franschen het gerucht ver spreiden, dat zij het land ging ontruimen. De bisschop denkt dat die ontruiming burgeroorlog voor gevolg zal hebben, en vermoording der bekeerde inboorlingen (tt) Denemark. Nog immer in ruzie. Maandag laatstleden is te Kopenhagen de gewone zitting der Deensche Kamers geopend. Het blijkbaar officieuze gerucht betreffende eene verzoening tusschen het kabinet-Estrupp en een deel der oppositie, is nog verre van bevestigd. Wij hadden de gematigden der op positie reeds tijdens het leven van M. VAM LORETTO. Historisch verhaal uit den tijd der overweldigiging van de Kerkelijke Staten in 1860. (6* Vervolg.) Hij wierp zich op de kniecn en bad vurig tot de H. Maagd. Door het venster kon hij de basiliek zien, die het H. Huisjeu omvat waarin de Moeder Gods tijdens haar verblijf in Nazareth woonde. Na eenigen tijd vu rig gebeden te hebben, stond hij getroost op. De 11. Maagd had hem zijn besluit ingegeven. Wat kon hij beter doen dan zijn geheim aan den heiligen kluizenaar toevertrouwen, die hem raad en bijstand zou geven, zoo als hij zoovele honderden in stilte geraden en bijgestaan had. Toch beving nog eene begrijpelijke aarzeling, toen de kluizenaar weer de bibliotheek binnentrad en dadelijk zijne ontsteltenis zag. Wat is er gebeurd, mijn jonge vriend i vroeg hij. Helaas, eerwaarde vader. Gij z|jt zoo ontsteld en zoo bleek, alsof een groot gevaar u had bedreigd. Berg zich door eenige concessien laten overhalen tot samenwerking voor het tot stand komen van eene vrijhaven en van verschillende sociale hervormingen in het belang van den werkman, als onder steuningskas voor ouden van dagen, ver goeding voor ongelukken in fabrieken en werkplaatsen, vermindering der belasting op petrool, suiker en bier, benevens eenige bepalingen voor den landbouw maar eene schadeloosstellingswet voor de finan- cieele maatregelen, zonder verlof der Kamer door de regeering genomen, wilde M. Berg niet toestaan, en zal M. Estrupp waarschijnlijk ook niet verkrijgen, en zonder dat is geen verzoening mogelijk. Ook de nieuwe kredieten voor verster king van het leger zijn daar weinig toe geschikt. De onverzoenbare radicalen willen zelfs ontslag van M. Estrupp maar zoolang koning Christiaan leeft, is daar geen kans op. Aller waarschijnlijkst zal dus de regeering zich ook ditmaal weer met eene voorloopige begrooting moeten behelpen. Even als alle dwalingen is het libera- lismus onverbiddelijk veroordeeld om van het aardsche tooneel te verdwijnen. Op onze dagen zijn wij reeds getuigen van de ellendige verbrokkeling dezer par tij die,een oogenblik.de wereld onder zijne helsche klauwen scheen in bedwang te houden. Ja, een oogenblik heeft het liboralismus de wereld beheerscht, omdat men zijne leerstelsels als de wegen tot beschaving, licht en vooruitgang aanschouwde. Docli heden is men ontgoocheld,want de liberale leerstelsels hebben ons regelrecht naar 't zedeverderf, naar de barbaarschheid teruggevoerd. Het liberalismusligtin zijnen doodstrijd, verworgd door de machtige handen van het socialismus zijnen oudsten zoon. Die doodstrijd zal nog eenigen tijd duren, doch wellicht korter wezen dan men het denkt, en in afwachting willen wij de liberalen hier eens na 't leven afschetsen, opdat zij in onze geheugeuis goed zouden bewaard bli'ven. Er bestaan nog drie soorten van libera len, te weten 1* De hevige liberaal 2° De gematigde liberaal 3° De halve liberaal. 1" De hevige liberaal ook wel eens de fanatieke of woedende liberaal geheeten, is zeer gemakkelijk om kennen. Hij be strijdt bij klaren dag den R. K. Gods dienst, hij haat den priester en klooster ling en is vooral gebeten op de Eerw. Paters Jesuïlen en de Eerw. Broeders der Christelijke Leering. Al wat van nabij of Mij persoonlijk betreft mijne onrust niet. i Wie dan c Ik ben wel ongelukkig, eerwcerde vader, i barstte Alfonso snikkend uit. t Heb ik u, zonder te weten, cenig leed gedaan i Oh neen, vader. Gij zgt zoo goed, gij hebt mij als eenen zoon ontvangen, zonder mij te kennen. Gij zgt de geestelijke zoon van mijnen besten vriend. Gave de hemel dat ik ook zulk cenen vader had Wat zegt gij daar En eenige oogenblikken ge leden. preest gij uwen vader zoo zeer i Ach, ik heb mijnen vader hier gezien, en wot ik gehoord heb, is verschrikkelijk.... u Wat is dat verschrikkelijke dan, hetwelk u zoo heeft doen ontstellen f Mijn hoofd is in dc warik kan niet geregeld denken Ik wilde dat ik er nog by was, toen die onge lukkige lteppo Sella binnentrad ik zou mij aan dc voeten mijns vaders werpen en hem smocken zijne laaghertige voorstellen af te wijzen ik zou hem op de knieën smeckcn, het leven van generaal dc Lamori- ciërc te sparen. Grootc hemelZou het leven van den generaal bedreigd zijn Men wil hem vermoorden. Waar? Te Castellidardo. Wie wil het doen i Dat mag ik u niet zeggen. van verre de R. K.Kerk, de godsdienstige plechtigheden raakt, wordt door hem begekt, bespot, belogen en gelasterd. Zijn geloof staat onder O, want ge meenlijk zet hij den voet in de kerk niet, want is hij vrijdenker of god verloochenaar. Hij rekent het zich als eene eer aan als vrijdenker ie leven en gedoogd te nau- wornood dat zijne echtgenoote en kinde ren hunne godsdienstige plichten vol brengen. Gewoonelijk is hij ook lid der vrijmetse larij en trekt zonder de hulp des Godsdiensts de eeuwigheid in, met. een woord, hij volgt zijne partij in alle hare dwalingen. De goddelooze of slechte gazetten on dersteunt, verspreidt of leest hij, want zij zijn voor hem de besten; in de kiezing is de goddeloosste kandidaat verzekerd van zijne stem Dat is de hevige liberaal. De gematigde liberaal is doorgaans zoo slecht als de hevige, maar hij zal zich wel wachten openbaarlijk te toonen wat hij is. De welvoeglijkheid en de noodza kelijkheid van zijnen handel en wandel met vrienden en kennissen, dat zijn de hoofdpunten voor hemmet het overige bekreunt hij zich weinig. Volgens hem mag men dc kerken en kloosters niet sluiten of afbranden, maar men moet ze op behendige wijze van hunne goederen bcrooven 't is volgens hem wel niet zeer rechtveerdig maar wat wil men er aan doen. De liberale drukpers, die opgevuld is met godslasteringen, logen- en lastertaal tegen Kerk en priester zal in hem eenen heimelijken voorstaandcr vinden Hij koopt het blad, doch leest het enkel uit nieuwsgierigheid, zegt hij, maar heeft hij iets aan te kondigen 't wordt naar dit blad gezonden. De scholen zonder God kan hij lijden en de vrije katholieke scholen zijn er niet noodig. Hij vindt helzeer rechtveerdig dat de officieele scholen alleen ondersteund wor den met het geld van alle de lastenbeta- lers, en de vrije scholen van de giften der katholieken alleen moeten leven. Hij is geen vijand van Kerk en Paus j maar zie zekere beslissingen der Kerke lijke Overheid beknibbelt hij, omdat zij, volgens hem niet overeenstemmen met de j gedachten van onzen tijd. Des zondags hoort hij mis, houdt zijnen Paaschen en nadert soms nog wel eens tot de HH. Sacramenten. Nu als het er van te pas komt, verontschuldigt hij er zich over bij zijne vrienden, en, van den an deren kant, om zijn weinige logieke han delwijze bij zijne tegenstrevers uit te leggen, zegt hij, dat men in dc kerk christelijk moet wezen doch er buiten met den tijd moet meè gaan, in een woord, hij leeft tusschen twee dampkringen. Het moet Ik kan het niet. Het moet, zeg ik u, mijn jongen. Gij zjjt iu gewe ten verplicht, eene misdaad te verhinderen. Moet ik dan de beschuldiger mgns vaders we zen Oh, nu begrijp ik alles, mgn vriend De kluizenaar was even vcrslegen als Alfonso. Dadelijk ging de toestand klaar voor zgn oog op hij moest den generaal redden maar hoe kon hij dat doen, zonder Aldobrandino in 't verderf Ie storten Dc kluizenaar wrist dat de pauzelijkc opper bevel hebber verschillende plaatsen van den Kerkdijken Staat bezocht. Maar waar moest hij hem vinden En daarenboven, hg kende den generaal niet. Als gene raal de Tingremont bij hem was, dan waren alle mociclijkhedcn opgelost. Het zou den kluizenaar vol doende zijn, zijnen vriend te zeggen dat bet leveR van den opper-bevelhchbcr te Castellidardo bedreigd was deze zou hem op zgn woord gdoovcn en zich niet in zijn geheim dringen. Zoodra hjj van Alfonso had vernomen dat de mis daad slechts binnen twee dagen moest voltrokken worden, volgens de gezegdens van Beppo Sella.besloot dc kluizenaar zich onmiddellijk naar Ancona tc bege ven, om geueraal dc Tingremont op te zoeken. Er was geencn tijd te verliezen. Zijn besluit was gauw genomen, en hij zeide tot Alfonso Stel u gcrus'. ik geloof het middel te hebben ge vonden om den generaal tc redden, zonder uwen va- Op zijn uiterste wordt de priester ge roepen, soms als het te laat is, hij sterft mol de hulp van den Godsdienst, terwijl zyne bibliotheek met slechte boeken is opgevuld en zijn naam op de lijsten der liberale Associatie en van de geai onneer- den van slechte bladen voorkomt. Nu blijft nog de derde soort over, de halve liberaal. De halve liberaal treft men op den buiten aan. Die kerel is noch visch noch vlcesch, maar heeft een hekel tegen zijnen pastoor. Veel meer kan erover die soort niet gezegd worden, dan dat hij soms zoo dom is als eenen koejongen om de leugens en lasteringen te slikken hem wekelijks op- gedischt door de liberale gazet die hij leest. In de kiezingen stemt hij blinde lings zonder onderzoek voor de liberale kandidaten en dit ook veel al uit geest van tegenkanting van zijnen pastoor. Doorgaans weinig praatziek en geheim zinnig in zijnen handel en wandel. Ziedaar de drij soorten van liberalen naar de natuur afgeschetst. Vlucht of wacht u van de twee eersten en lacht den derde maar vierkant uit Vooruit deelt het volgende staaltje meê van de zorg, die zekere ouders uit de volksklas voor de kinderen dragen Buiten de Brugschepoort, te Gent,woont een leurder, waar de kinderen op de vol gende wijze opgevoed worden en in fami lie leven In het huisgezin zijn verscheidene kin deren waaronder twee knapen van 11 en 9 jaren oud, die reeds sedert een paar ja ren zijn ingelijfd in het vak met een bakje op den buik, dat met eenen riem over de schouders hangt, trekken dc klei nen er op uit met eene rente garen en lint. Naar huis komen voor dat zij uit waren, dierven zij nooit, want dan luid de 't op hunnen donder zooals zij dat noemen. Aanvankelijk was het een vollen dag dat de arme knapen straat op straat neer liepen om te verkoopen maar langza merhand liepen zij zoolang van deur tot deur, dat het laat, later zeer laat in den avond, zelfs nacht werd, toen zij te huis kwamen. Zoo stap voor stap voortgaande langs dien weg bleven zij eerst een nacht, dan nog een nacht, en dan twee nachten, drij nachten, ja zelfs een heele week weg. Zoover kwam het geen enkel lezer zal het gelooven, al is het nog zoo waar dat dc kinders op Sinxen laatst, dat is vier maanden geleden, vertrokken, en dat de jongste, deze van negen jaren, dijnsdag naar huis is gekomen der te verderven. Maar daarvoor moet ik onmiddellijk op reis. Did vurig tot O.-L.-Vrouw van Loretlo en kom morgen terug dan zal ik u nader bescheid kun nen geven Atfonso verwijderde zich diepbedroefd, maar vo| vertrouwen op den bijstand der II. MoederGods.cn dc klui/cnaar begaf zich op weg naar Ancona. Te linker zijde van de grootc heirbaan ligt Castelli dardo. Eerst was de kluizenaar voornemens er dm generaal al te nachten en hem tc wraarschbweo nuar hij liet <lat gedacht varen, omdat hij wel zeker wist dat bg zou bespied worden en de carbonari hun plan zou den veranderen; zelf zouden zij misschien, wie weet, den generaal vermoorden eer hij te Castellidardo aan kwam. De reiziger stapte haastig door naar Ancona. Hg doorschreed dc straten der stad,zonder de bewe ging op te merken, die de aanstaande komst van den generaal sedert eenigen tijd had veroorzaakt. Men was druk bezig met het aanleggen van vestingwerken,vol gens de hevelen van dc Laraoricière. liet ecnig doel des kluizenaars was, dadelijk de woning te vinden van zgncn vriend generaal de Tingremont. Hij hoopte en vreesde tegelgk. Hij wist dat de beide generaals onafscheidelijk waren en in hetzelfde huis woonden maar hij wist ook dat dc dienst den eenen dikwijls hier en den anderen ginder roept. Een jongen wees hem de woning aan van generaal de Tingremont. De reiziger belde ongeduldig. f Is dc generaal te spreken vroeg de kluizenaar Vier maanden lang heeft de knaap van het een naar 't ander gezworven, door bosch en veld, door stad en dorp, levend van 't geen hij kreeg, in de korenvelden, onder de bruggen, in de open lucht of in de boerenschuren slapend. Hij was uitverkocht hij bracht zijn geld naar huis en liy had een ganseh ander pak aan, ja hij was gegroeid En de andere is er nog niet. De knaap meent dat broero Holland in getrokken is hij heeft hem voor 't laatst gezien aan den overzet le Antwerpen. Nu weten wij wol dat wij een buiten gewoon geval bespreken, dat niet als regel kan aangenomen worden, en dat de ouders hier de bijzonderste schuldigen zijn, maar het bevestigt toch wat wij dui zendmaal zegden. Deze nalatige onverstandige ouders zijn een produkt van de omstandigheden, waarin zij geleefd hebben wie weet of zij niet opgevoed zijn zooals hunne kin ders het worden ons komt het zeer waarschijnlijk voor. Eenige dagen geleden stonden al de geuzenbladen vol van de onverzodelijk- heid der - klerikalen die er weeral op uit waren om de velbetaalde plaats te be machtigen, van lid van den algeineencn raad der Spaar- en Lijfrenlkas, openge vallen door het overlijden van den lieer De Wael. Men noemde den heer Dclbcke, volks vertegenwoordiger van Antwerpen, en meer anderen, als jacht makende opdat postje. Verondersteld nu dat een katholiek wezenlijk zich verstout had die plaats te vragen aan een katholiek ministerie, wat wonders zou daarin gelegen zijn Waren het dan geen liberalen die, onder het libe raal ministerie, tot alle dergelijke plaat sen werden benoemd En hebben de libe ralen dan het voorrecht, onder alle ministeriën, zoowel katholieke als libe rale, alleen die plaatsen te mogen betrach ten Doch alles wat men verteld heeft over klerikale plaaiskensjagers - was valsch en werd slechts gezegd om de aandacht af te leiden van de liberalen die, wezen lijk, jacht maakten op het vetpotje. En 't fijn van de zaak is dat de Moni- teur van woensdag de benoeming tot de hooger aangeduide plaats meldt van den heer Montetiore-Levi. senator, een mil - licenrijke liberale Jood, wiens bekwaam heid niet hooger slaat dan die van vele katholieken. Ziedaar een nieuw bewijs der onver draaglijke pariijdigheid van het katholiek ministerie, dat al de vette postjes weg schenkt aan de vrienden.... der vrijmet selaarsloge. aan den zouaaf die dc deur opende De generaal is niet in de stad. Is hij dan reeds niet generaal de Lamo'icicrc op Inspectie-reis uitgegaan Als gg dat zoo goed weet, «aarom komt gij hem dan hier zoeken vroeg de zouaaf spottend. De kluizenaar zag den zouaaf aan. Maar deze had dadelijk liedacht dat hij zijn carb narisme verborgen moest houden, en hij toonde een schijnheilig gelaat. Zonder aanmerking op hel o li gepaste antwoord,her nam de kluizenaar, die geenen tijd tc verli -zen had Bij wien moet ik mij vervoegen, om te vernemen waar dc generaals dc Lamoricière cu de Tingremont zich nu bevinden Dat zoudt gij misschien bij den bureel-chel van den opper-bevelhebbi r kunnen vernemen, eerwcerde, antwoordde de zouaaf nu zeer beleefd. i Breng ra|j eens tot bij hem. Hjj is nu niet op het bureel, hij is gaan dejeunee- Waar dejeuneert hij 1 Na cenen oogenblik aarzelens, antwoord le de zouaaf Dat weel ik niet. i Hoe laat komt hij gewoonlijk terug Ten ëén ure. Ik moet dus nog drie kwartiers wachten Ja, eerwcerde, zoo oiusln-ek». t Dan ga ik hem lie\er opzoeken. Indien hij echter eer dan Ik mocht hier zijn, verzoek hem dan naar mg Het geldspelen is zoo verderfelijk het is door de burgerlijke wet verboden, en eventwel wordt het overal gedaan, zoo in de steden als in de dorpen, onder schat rijke, onder welstellende en onder arme lieden. Alle spel moet voor doel hebben een verzetting, een vermakkelijk tijdverdrijf te verschaffen aan de spelers. Waar de winst alleen het voorgestelde oogpunt en de eenige betrachting is van de spelers, daar is geen verzet, want die verliezen moeten alzoo noodzakelijk aandoeningen hebben, die onlust, ongenoegen, tegenheid te weeg brengen. Dit is doorgaans, om niet te zeggen altoos, het gevolg van het spelen om veel geld. Men ziet dagelijks in de dagbladen wat al twist en vechtpar tijen, onheilen en rampen overkomen aan de najagers der speelhuizen in de groote steden. Hoeveel menscben vinden hunnen ondergang niet omdat een vader of een zoon de weerde niet kennen van het geld, en zotte weddingen aangaan in loopstry- den, hanenkampen en andere vermake lijkheden, waar de hoogmoed cn de ver waandheid eene groote rol spelen "S Zondags gedurende de goddelijke diensten, ziet men in hoeken en kanten arme jongens opwerpen met en om geld. Die kinders hebben den drift tot het geld spelen, en nogtanszy lijden dikwijls hon ger.... geld cn pracht huizen niet ie zamen, maar het spreekwoord zegt ook, waar het geld in de lucht geworpen wordt, duur is er schaarschheid Ouders die dit leest, wil toch wel toe zien dat uwe kinders met geen geld spelen noch om veel geld leert hen eene zekere achting hebben voor liet geld, dat zoo gemakkelijk weggeraakt en zoo moeielijk inkomt. Geldspelers cn luisschers zijn nimmer zorgzame noch behulpzame kin deren zij worden liet verdriet des huis- gezins. Dat de politie ook ecu wakend oog boude en overal liet tuischspelen helpe uitroeien. Onlangs belde eene arme, slecht ge kierde vrouw aan de poort van een gast huis te Parijs, zeggende dat zij ziek was. De geneesheer onderzocht haar en vond dat zij waarheid sprak. Zij zegde Bernard te heeten en werd onder dezen naam in geschreven. Haar toestand verslechte weldra zoo danig dat zij een priester liet roepen en hare biecht sprak. Daarna verklaarde zy dat zij gelogen had, wanneer zij zegde Bernard to heeten, haar eigenlijke naam barones de P... zijnde. Zij had, zegde zij,eene fortuin van meer dan vier millioen frank bezeten en oen uitgestrekt landgoed in de omstreken van Bordeaux. Haar echtgenoot had, naai wat zij bezeten hadden, verspeeld te heb ben, door zelfmoord een einde aan zijn leven gesteld. tc wachten. Ik kom voor eene zeer belangrijke zaak, die geencn uitstel dulden kan. 7.cer wel, eerwcerdeik zal de boodschap doen.» Terwijl de kluizenaar zich verwijderde, oogde de wolf in schapekleércn hem na met cenen blik vol haat. Zoo, zoo, - mompel,Ie hij, komt gg voor eene gewichtige zaak Nu. ik zal wel traehlri erachter te komen, liet zal nogthans niet gemakkelijk gaan de bureel-chef verklapt niels, vooral niet aan eenen cenvoudigcn soldaat gelijk ik maar wg zullen toch ons best doen. Bust toch een weinig, Antonio. Sedert twee da gen schijnt gg gccnc rust of geduur meer Ic hebben. Gij «'it van vermoeienis ineenzakken als generaal dc Limoricièrc aankomt, en dat z-u eene fraaie ontvangst zijn Aldus sprak de vrouw van GafTarcili tot haren man, die vol bedrijvigheid was en zijne gansche boerdery overhoop zette, om d-- ontvangst vin den generaal, op wiens vriendschap hij zoo troUch was, luister by te zetten. (Wordt voortgezet.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1892 | | pagina 1