m
NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN T ARRONDISSEMENT AALST.
Socialismus.
Donderdag 6 April 1895. 10 centiemen per nummer. 47sle Jaar, IV0 2764.
Politiek overzicht.
MIJNHEER JUDAS
meervoudige stemming.
Een en ander.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRUIS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van- iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betaien
De inschrijving eindigt met 31 December.
De onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, en in alle Postkantoren des lands.
A DVERTENTIËIVPRIJ8
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden met teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen
zich uitsluitend te wenden tot de Agencie Havas, te Brussel,32, Magdalena
Straat en te Parijs, 8 Beursplaats. (Puns, 8 Place de la Bourse.
Cuique suum.
Aalst, 55 April 1893.
Duitschland. Bismarck's vet jaar
dag. Verleden zaterdag, den 1 april
het is geen aprilsche walvisch werd
prins Bismarck 78 jaar.
Wie had gezegd den 1 april 1815, toen
Napoleon voor goed van het wereldtooneel
ging verdwijnen, na zooveel geweld ge
pleegd en zooveel onheil gesticht te hebben,
dat het kind,hetwelk dien dag het levens
licht zag,in later leeftijd bijna zoo machtig
worden zou als Bonaparte en,even als hij,
zooveel geweld plegen en zooveel onheil
stichten zou
Napoleon had, met'zijnen ijzeren hand,
de macht der Hohenzollern en der Habs-
burg tot gruis verbrijzeld Bismarck, met
zijne ijzeren vuist, hersmeedde die macht
en vertrapte het eens zoo machtige Frank
rijk onder den zool zijner kurassiersleers.
Er was een tijd dat men dacht, dat het
geluk Bismarck den rug niet kon toe-
kecren.
Van klein pommeraansch edelman was
Herr von Bismarck-Schoenhausen erfelijk I
prins geworden met de kasteelen van
Varzin en Friedrichsruhe, had hij van
zijnen keizerlijken meester groote dotaties
en van de erkentelijkheid zijner mede
burgers de middelen gekregen om zijne j
geboorteplek, het Stummschloss van i
Schoennhausen, terug te koopen rijks-
kanselier van Duitschland was hij de j
onbetwistbare beheerscher der wereld-
politiek en de misslagen zelfs, die zijn
opvliegend karakter hem deed begaan,
werden voor evenveel geniale trekken j
aanschouwd.
Er was zelfs spraak dat de macht het
eigendom was van zijn huis en dat zij, bij
recht van eerstgeboorte, zou overgaan op
zijnen oudsten zoon Herbert.
En toen de jonge, onervaren keizer
Wilhelm zijnen ongelukkigen vader op- I
volgde, dan scheen het een stellig feit, i
dat de keizer voortaan slechts eene scha-
duwe zou zijn en de ijzeren kanselier
voortaan nog alleen regeeren zou.
Helaas, Bismarck had moeten sterven
in 1890 hij zou als de machtigste man
der wereld ten grave gedaald zijn en het j
nageslacht zou zijnen naam hebben uitge
sproken met vereering, gemengd met
vrees.
Want die jonge, onervaren keizer,
wilde zelf regeeren en jong bloed doen
stroomen in de aderen des rijks. En
dezelfde onverwachte slag, die hem van
het bewind deed tuimelen, heeft bewezen
dat de zoogezegde grootheid, het zooge
zegde genie van Bismarck, louter inbeel
ding waren. Het was "geen ijzeren reus, i
het was er slechts een in potaarde.
In zijnen val was hij noch groot, noch
edel; hij was klein, hatelijk, kleingeestig
hij deed zijnen opvolger eenen oorlog aan
van onderduimsche aantijgingen om
zijnen haat tegen den keizer, die hem ver
wijderd had van 't bewind, bot te vieren,
verloochende hij het verleden en zijnen
roem zelf.
Hij had weerdig en verheven kunnen
blijven in zijne ballingschap hij nam
zijne toevlucht tot charlatanism en
slinksche oppositie.
Het is een deernisweerdig schouwspel,
van aard om eenen treurdichter of eenen
romanschrijver te bezielen, want in drie
jaar tijd, van zijn 75e tot zijn 78e jaar,
j heeft Bismarck een der schoonste kapi-
I talen van grootheid en macht weten te
verspillen, die ooit een Staatsman in
Europa heeft bezeten.
26* Vervolg.
Neen, het was niet voor haar want het adres was
klaar en duidelijk geschreven
M Jules Guinaud,f
c/o Wosk eu O'.
Suburban Ironfietds.
Neen, 't is niet voor mij, zegde Miss Varlin* den
brief als met tegenzin teruggevende. Maarzijt ge zeker
dat ge geen pak hebt, gericht aan Miss Judith
Het is niet voor haar, mompolde vrouw Wevel-
spote, terwijl ze den brief neerwierp in het kaskc
geteekend J. Uwe zoekt eenen brief, miss
Ja.
Kr zijne geene Varlin's, antwoordde zij, tcrwyl
zij eer;* vluchtig in de V zag. Neen, miss, al uwe
brieven worden naar huis gezonden.
Maar, mensch, ik zeg het u nog eens dit pak
was gezonden blijvende post eu gericht aan Miss
Godsdienst, eigendom, familie dit zijn
de drij grondzuilen op welke de samen
leving rust en eens deze grondzuilen on
dermijnd, moet zij onvermijdelijk instor
ten.
Men zou even gemakkelijk eene kerk
in de lucht bouwen dan eene samenleving
vormen zonder godsdienst.
Wie een greintje gezond verstand bezit
zal dit niet betwisten.
En noglhans talrijk zijn ze die het
doen.
Wij, katholieken, willen dat de gods
dienst in alles en overal geëerd worde, in
het bestuur, in het leger, in de gerechts
hoven.
De liberalen willen ook godsdienst en
velen onder hen beoefenen of kwijten
hunne godsdienstige plichten, maar zij
aanschouwen hem slechts als eene per
soonlijke zaak waarvan de openbare
machten geene rekening hoeven te houden
God.de godsdienst moeten,volgens hen,
uit de wetten, staatszaken- en aangele
genheden verbannen worden.
Hoorden wij M. Janson niet beknibbe-
belen dat er in de laatste troonrede spraak
was van de Goddelijke Voorzienigheid
welke alles bestiert.
En waarom moet God, moet de gods
dienst uit de wetten, staatszaken- en aan
gelegenheden verbannen worden
Uit vrees, antwoorden de liberalen en
radikalen, van de vrijheid van geweten
te krenken.
Maar van wie Voorzeker van dezen
die God verloochenen en bij gevolg geen
geweten hebben.
Beslaat er dan vrijheid van geweten
alleenlijk voor de godverloochenaars,voor
dezen die geen geweten hebben?
De vrijheid van geweten, liooren wij
antwoorden, bestaat voor allen.
Maar als dit zoo is, zeg eens, liberale
heeren, als de grondwet u toelaat God te
verloochenen, blijven onze wetgevers en
wij dan ook niet vrij God te eeren, Hem
te erkennen. Hem te dienen en te aan-
Judith.
Aan Judas zegde de oude, die slechts begrepen
had al zijne brieven gaan naar Wosk en G°.
Ik dacht het welsprak op dit oogenblik eene
rustige stem achter Miss Varlins en toen deze zich
omkeerde bevond zij zich tegeaover den spreker en
Roger Axton.
Wij hebben u afgeluisterd. Miss Varlins, zegde
Roger Alton haar haasüg, terwijl zij hem hare hand
reikte. Ziende welk verdriet er op haar gelaat lag te
lezen, vervolgde hij snel Ik zal u de reden zeggen,
maar laat my u eerst M. Rixton voorstellen,een mijner
vrienden.
Judith boog koel en wachtte op Roger's uitlegging,
die haar gegeven werd door den heer die Rixton
heette.
Laat mij toe, beste Roger, sprak hg lustig. De
zaak is, Miss Varlins, dat mijn vriend mg sprak over
een pak brieven aan u gezonden als Miss Judith,
waarop in eene veronderstelling maakte nopens hunne
niet afgeving Axton en ik, wij zgn daarop naar hier
gekomen om te zien of ik gelijk had.
En uwe veronderstelling is vroeg Judith geheel
verbaasd.
Dat deze brieven door deze oude vrouw werden
afgegeven aan Mijnheer Judas in plaats van aan u.
Maar Judas is een spotnaam, zegde zy snel. Al
zijne brieven worden gericht aan Monsieur Guinaud.
Volkomen juist, sprak Octavius bedaard, doch
roepen en dit uit kracht der zelfde vrijheid
van geweten die wij ook bezitten.
Wij kunnen dus onmogelijk het gewe
ten krenken van onze liberale tegenstre
vers. Wie van zijn recht gebruik maakt,
schaadt niemand.
Doch komen wij tot ons onderwerp terug
Geen eigendom dus geene werkzaamheid,
geen voorspoed geen vooruitgang, geen
voortbestaan mogelijk.
En inderdaad, wie zal er bereid wezen
te zwoegen, T zij met geest, 't zij met
armen, als men ziet dat men voor anderen
voor de luiaards werkt
Allen moeten werken, allen moeten tot
den algemeenen rijdkom bijdragen, maar
luiaards, karottentrekkers van natuur
doen werken is zoo onmogelijk als de
maan met de handen vatten.
Wie niet werkt, zal niet etenschreef
Vooruitdus moeten de luiaards maar
verhongeren.
Is 't dom en barbaarsch genoeg
Zonder eigendom zouden allen even
arm, even ongelukkig zijn.
Zonder eigendom zou er barbaarschheid
en de ongehoordste dwinglandij der
sterksten of der slimsten heerschen.
Zonder godsdienst en eigendom is er
geene familie mogelijk. Het kind zou den
Staat toebehooren die voor zijne opvoe
ding zorgen zou. Dus worden vader en
moeder, in een woord, het huisgezin weg
gecijferd. Geen huwelijk meer noodig ook
en weldra zou de beschaafde wereld aan
de grootste wildernis gelijken.
Zietdaar in breede trekken de socialis
tische staat gedeeltelijk voorgesteld 1
De zienswijzen zijn zeer verdeeld op de
«meervoudigestemming,» welke M.Feron
in naam van een deel der linkerzij heeft
voorgesteld, als een middel tot overeen
komst.
Het ware belachelijk, dat denkbeeld te
verwerpen zonder onderzoek, enkel en
alleen omdat het voorgesteld is door
radikale afgeveerdigden. 't Zijn zij overi
gens niet, die het uitgevonden hebben.
Over eenige maanden heeft een knap
Fransch rechtsgeleerde, M. Tarde, een
merkweerdig werk uitgegeven, waarin
liy eene gelijkaardige schikking verde
digde,om de misbruiken van het algemeen
stemrecht te verhelpen.
Deze schrijver, die het materialism en
het socialism bestrijdt in de wetenschap
pelijke congressen en in do tijdschriften,
kan voorzeker niet verdacht worden van
welwillendheid voor de revolutionnaire
leerstelsels.
Hij stelde voor ééne stem te geven aan
den ongetrouwden burger, twee aan den
getrouwden, en indien deze kinderen
heeft, eene stem meer voor elk kind. Met
dat stelsel dus zou een burger, die eene
met zulke onverstandige postmeesteres zijn alle ver.
gissingen mogelijk. Ik ben er bijna zeker van dat zij
die brieven heeft besteld aan onzen rossen vriend en
ik zal het wel ontdekken. Gü hebt het pak brieven den
15 november uit Jarlcbester verzonden, niet waar
Roger
Ja, het was den 13 's morgens.
Dan is het 's middags naar Londen vertrokken
en van daar naar Irondtields voortgestuurd. Hier kan
het den 13 rond den middag zijn toegekomen. Zijt gij
den 13 hier geweest, Miss Varlins?
Neen, zoo spoedig verwachtte ik het pak niet en
ik kwam dus maar eerst den volgenden dag.
Te laat ongelukkiglijk, vrees ik, sprak Octavius,
op den toog leunende. Er is hier den 15, rond den
middag, eenen brief ter aflevering gevraagd geweest,
moedor, sprak hg lot de postmeesteres. Was die ge
richt aan Miss Judith
Judas verstond vrouw Wolverspoke voor de
tweede maal. Maar, waar wilt gc op af, man Men
spreekt niet meer dan van Judas. Hij is in den winke]
van Wosk als gij hem hebben moet.
Hebt gij hem deze maand brieven gezonden
vroeg Fanks luidop.
Brieven Al zijne brieven gaan naar Wosk, her
haalde de oude koppig.
Waren er deze maand Zoek eens in uw geheu
gen
Geheugen schreeuwde de postmeesteres terwgl
vrouw en 8 kinderen heeft 't is waar
dat de talryke families in Frankrijk
zeldzaam zyn over tien stemmen be
schikken,
Men zal misschien vinden dat men te
veel invloed toekent aan het vaderschap
maar wat niet te miskennen valt, is dat
eene dubbele of drievoudige stem v erder
gaan, ware overdrijven toegekend aan
de familievaders, de conservatieve belan
gen zou dienen,
In België vooral is het zeldzaam, dat de
familie niet eenig verband met den gods
dienst behouden heeft. Wij hebben er het
bewijs van gehad over eenige jaren, toen
een vrijmetselaarsministerie den strijd op
het schoolterrein durfde brengen. Men
hoorde in geheel het land den fleren kreet
weerklinken - Zij zullen de ziel onzer
kinderen niet hebben -
't Is de weerstand der familievaders en
moeders, die de scholen zonder God deed
leeg staan en de grafdelvers van het
Catholicism zelf in den kuil wierp.
Laat ons dat niet vergeten en indien
het mogelijk is door het kiesrecht den
heilzamen invloed der familie te ver
groeien, laat het ons aannemen, van wel
ken kant men het ons ook voorstelle.
Een zeker feit is het, dat de meervou
dige stemming aanstonds aanhangers
heeft gevonden op de bank der ministers,
en ook in de rangen der rechterzij.
MNyssens, de geleerde professor van
Leuven, heeft niet geaarzeld het voorstel,
mits zeker voorbehoud, by te treden. Die
goedkeuring verdient opmerking, want
men weet dat de achtbare afgeveerdigde
van Leuv(»n in die kwestie de zienswyze
deelt van 't kabinetshoofd.
Handelsblad
Congo. Op 6 April vertrekken
wederom uit Antwerpen 4 missionnaris-
sen naar de missiën van Scheut in Congo.
Het zyn de eerw. hh. Eug. Galon uit het
bisdom van Breda, enNathalis De Cleen
van Nieukerken, Waas. met de broeders
Frederik Buyle van St-Nikolaas, en Al-
bin Piessens van Buggenhout. Zij zullen
vergezeld zijn van twee Zusters van Lief
de Zuster Hildebrande, van Sottegem en
Zuster Ursinarine, van Meire.
Zuster Hildebrande is de zuster van den
sympatieken advocaat Lebon, van Ant
werpen.
Vurig wordt de aankomst der eerw.
paters in Neder-Congo, te Moanda en te
Nemlao betracht. Dagelijks immers groeit
de bevolking van de kinderen, die daar
opgenomen worden,aan en weldra zouden
de krachten van de Zuster en Missionna-
rissen, die er hunne zorgen aan besteden,
er bij te kort te schieten. De twee broe
ders, die hen vergezellen, zijn de eerste
lingen van het noviciaat onlangs te
Scheut gesticht. Nog vijf andere broeders
zullen hen weldra volgen.
zij haren hoed verschoof. Of ik het rog herinner Ik
herinner mg dingen van vóór uwe geboorte, jonge
heer. Ik zend allo brieven voor M. Judas naar den
den winkel. Twee reeds deze maand en een ligt nog
hier.
Laat mij zien zegde Fanks, Roger aanziende
het kan ons misschien iets aanwijzen.
Stelen verstond vrouw Wevelspoke en ijj viel
hevig- uit. Er wordt hier niets gestolen ik ben eene
eerlijke vrouw, ja, dat ben ik.
En een heel domme ook, mompelde Roger, toor
nig omdat hjj niet de minste inlichting had kunnen
losmaken.
Op dit oogenblik kwam Abraham het bureel binnen
geslenterd en Fanks aanzag hem op slaanden voet als
den reddenden engel, die hem wel xou weten te zeggen
wat hij verlangde.
Ah, hier is de brievendrager, riep hij vergenoegd
uitzeg eens, jongen, hebt gij rond het midden dezer
maand geen pak brieven besteld aan Monsieur Jules
Guinaud, ten huize van Wosk.
Ik mag geen Staatsgeheimen meMeelen, ant
woordde Abraham zoo traag mogelijk dat is verraad.
Men zal er nu niet voor in den Tower opsluiten,
zegde Fanks goed geluimd.
Ik weet niets over uwen Tower bromde de luie
jangen maar ge moet niet denken dat ik iets zal ver
tellen neen, ik doet het niet. Moeder en ik zijn ge
zworen postbedienden.
Hunne handigheid in het timmeren en
hunne ervarenheid in den landbouw, zul
len van overgroot nut zyn zoowel voor
de Zusters en missionnarissen als voor de
kinderen, wien zijn hel handwerk zullen
aanleeren De bediening der broeders is
nederiger en misschien wel min gevaar
lijk dan die der missionnarissen, maar zy
is van eenen anderen kant ook moeilyk
en lastig en vergt veel zelfopoffering
Bij de broeders zal de afgematte missi-
onnaris, na moeilijke tochten eenen heerd
vinden, waar hij zal kunnen uitrusten
in hen zullen de vry gekochte kinders va
ders ontmoeten die hen het welzijn naar
ziel en lichaam zullen bezorgen. Welhaast
ook zal de streek, die zij als standplaats
zullen verkozen hebben, van uitzicht ver
anderen. Woeste en verlaten gronden
zullen in vruchtbare wélbevolkte land-
bouwerijen herschapen worden, want het
welgelukken der broeders zal noodzake
lijk de naburige volkstammen aanzetten
om zich in de nabijheid van het klooster
te komen vestigen en in hun werk tedee-
len. Zoo zal na weinigen tyd, de luiheid,
de groote oorzaak van de dierlijke zeden
der arme negers, plaats maken voor de
liefde tot het handwerk en voor zachter
en christen zeden.
Kolen /onder rook. Een
vernuftig Duitscher heeft een middel uit
gevonden waardoor hij den rook by de
verbranding van steenkolen verwijdert
en de proefnemingen waren zoo bevredi
gend, dat de gepatenteerden overeen
komsten gesloten hebben met eenige der
grootste bedrijven in het land, met inbe
grip der voornaamste stoomvaartlijnen.
De steenkool die by dit gepatenteerde
stelsel gebruikt wordt, moet eerst door
een byzonder toestel tot poeder gebracht
worden. Deze ontvlambare stof wordt
door een automatisch geregelden lucht
stroom in het fornuis gedreven, en zoodra
zij binnen is geeft zy eene felle vlam.
Dooi* den aanvoer van zuurstof (oxygène)
door eene geheele nieuwe inrichting valt
de stof niet op den bodem, doch drijft in
de ruimte en wordt tot het laatste deeltje
verteerd. Nooit is eenige rook merkbaar,
of behoeft eenig overschot weggenomen
te worden. Het vuur kan in een oogenblik
aangemaakt en gebluscht worden en de
drukking kan op de vereischte eenvor-
mige hoogte gehouden worden, zoodat
er in praktijk geen verspilling van brand
stof behoeft plaats te hebben, terwyi de
sleet van fornuizen en ketels grootelyks
verminderd wordt. De uitvinding is voor
fabrieken, hoogovens, stoombooten en
dergelyke zij is niet bestemd voor parti
culiere woningen. Doch welk ontzaglijke
hoeveelheid rook zouden wy kwijt raken,
wanneer het duitsche stelsel op alle groo
te nijverheden in dit land werd toegepast.
Het leven in het algemeen zou genotvoller
worden wanneer onze nijverheden te
drijven waren zonder medewerking van
hooge schoorsteenen, die met zwavel
beladen rookkolommen uitbraken, ter
verspreiding in de lucht waaruit wy de
Fanks gaf den weerlicht aan hetgeen Abraham en
xijne moeder waren, doch hij zag w el in dat h(J niets
uit den jongen krijgen xou, zoolang bjj niet met den
ruwen borstel er aan ginghg besloot dus ioo te
handelen.
Luister eens goed, zegde hij. Abraham ter zijde
trekkende en scherp sprekende. Ik ben een detectite
en op eene goede vraag zult ge mij een goed antwoord
geven.
Maar ik heb niets kwaads gedaan riep Abra
ham, terwgl hjj den arm van den vertegenwoordiger
der wet trachtte te ontduikenik zal u alles zeggen
als het maar geen Staatsgeheimen z^n.
Lomperik, wie vraagt er u naar Staatsgeheimen I
xcgde Fanks, die toch lachen moest en een halve kroon
in de handen stopte van den brievendrager. Vertel me
maar eens even ol gg. den 15 dezer maaud, een dik
pak hebt afgeleverd aan Monsieur Guinaud.
De getrouwe Staatsdienaar was zeker niet bestand
tegên omkooperg, want hij antwoordde nu onmiddel
lijk
Ja, mijnheer,doch bet pak was gericht aan Myn
heer Judas.
Was het niet aan Miss Judith t
Ziet ge, dat weet ik niet, Moeder zegde dat bet
was voor Mijnheer Judas en daar er maar tén Judas
hier is droeg ik het naar hem.
(Wordt voortgtMi),
