DE ZEERAAF.
N'tUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 21 September 1895. 10 centiemen per nummer. 47*le Jaar, N° 2811.
Politiek overzicht.
De Christene Volkspartij
veroordeeld
Herinrichting.
De nieuwe Kieswet.
Opgepast buitenlieden I
ADVERTENTIENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worLcfr-niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen
zich te wénden ten Bureele van dit blad.
DE DENDERBODE.
lo^
ABONNEMENTPRMS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betaien
De inschrijving eindigt met 31 December.
De onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar.
Men schrijft in bij C VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, en in alle Postkantoren des lands.
Cuique suum.
Aalst,SO September 1893
Holland. Opening der Sta ten -
Generaal. 's Gravenhage, 19 sept.
De koningin-regentes heeft den zittijd
van de Stalen-Generaal geopend.
In liare troonrede heeft H. M. gezegd
dat de betrekkingen met den vreemde
allervriendscbappelijkst zijn.
De uitnoodiging aan Nederland gezon
den, ter bijwoning aan het congres van
het gepriveerd recht, werd welwillend
aanveerd.
Do oogst is in verschillige deelen van
Nederland minder voordeelig geweest, ter
oorzake van de droogte.
De gezondheidstoestand is over het al
gemeen voldoende. De besmettelijke ziek
ten zijn niet verergerd en de toestand van
het vee laat niet te wenschen.
De koningin-regentes doet een beroep
op de meewerking der Kamer voor de
voortzetting der bespreking van het kies-
wctontwerp
Wetsontwerpen op de krijgstucht, op
de gezondheidsmaatregelen, alsook op de
verbetering van het regeeringstelsel in
Indië zullen worden neèrgelegd.
De toestand der financiën is voldoende.
De belastingen zullen niet verhoogd, noch
leeningen zullen gevraagd worden.
Tegen de jong-Czecken.HetOos-
tenrijksche ministerie-Taaffe is eindelijk
het oproerig drijven der jong-czecksche
parti,j 'n Bohemen moede, en heeft, naar
aanleiding van de jongste anti-monarchis
tische manifestaties bij gelegenheid van
's keizers verjaardag, thans de hoofdstad
Praag in staat van beleg verklaard.
Diensvolgens zijn alle samenscholingen
op den openbaren weg verboden, alsook
het dragen van kenteekens of vlaggen,
die niet Boheemsch of Oostenrijksch zijn.
De ministerraad is belegd om den toe
stand te bespreken men verwacht dat
alle socialistische bladen zullen verboden
gorden. Reeds zijn huiszoekingen begon-
sm bij verdachte leiders en ook in som
mige clubs ofvereenigingen.
De ordelievende pers te Weenen keurt
de gestrengheid der regeering volkomen
goed maar sommige radicale bladen zijn
natuurlijk heel kwaad en voorspellen den
val reeds van Taaffe.
In ons nr van donderdag lest hebben wij
meegedeeld dat Z. H. Mgr Stillemans de
Christene Volkspartij uitdrukkelijk heeft
veroordeeld.
Wij voegden er onder anderen op
schertsende wijze bij: De aalmoezenier
der Christene Volksfoppei'ij weet er
niets van.
liet Land van Abeantwoordt ons
Zooals "De Denderbode zegt. de aal-
moezenier der Christene Volks fop-
perij weet niets van de veroordeeling
der Christene Volkspartij.
Wij verklaren luidop dat de aalmoeze
nier der Christene Volkspartij ofte fop
perij, gelijk men wil, aan de waarheid te
kort blijft, wanneer hij beweert van die
veroordeeling niets te weten.
Ja, beter dan iemand anders, weet hij,
de aalmoezenier, hoe Z. H. onze Bisschop
zich uitdrukte om zijne veroordeeling der
zoogezegde Christene Volkspartij uit te
spreken.
Wij bevestigen dat het blijkt uit den
brief waarvan wij donderdag 11. gewaag
den, dat Z. H. Mgr Stillemans, de
Christene Volkspartij, in
tegenwoordigheid van den aalmoeze
nier heeft veroordeeld, er letter
lijk bijvoegende, dat liij «lie on
voorzichtige pogingen af
keurt welke scheuringen
zouden kunnen verwek
ken nadeeligaan de belan
gen der Katholieke Zaak. -
De aalmoezenier weet dus beter dan
wij waarom die veroordeeling werd uit
gesproken.
Het Aalstersch orgaan der Volksfopperij
zegt eindelijk, dat vermits Denderbode
van den bisschoppelijken brief een open
baar gebruik maakt, hij dien brief open
baar moet maken en hem zou moeten
meèdeelen juist gel(jk hij geschreven is.
Wij antwoorden Die brief werd ons
slechts meêgedeeld en is dus in ons bezit
niet. Moest men ons dien brief ter hand
stellen en de noodige machtiging erbij om
hem in zijn geheel af te kondigen, dan zul
len wij er gevolg aan geven, maar dit zou
tot niets anders dienen dan om den aal
moezenier te beschamen, want, wij her
halen het, die veroordeeling werd in zijne
tegenwoordigheid uitgesproken
Dat is, denken wij klaar en duidelijk
In nummer van gister antwoordt Fond
senblad van Gent op ons artikel Herin
richting - van verleden zondag.
Drij lange kolommen schermt de Gent-
sche tuchtmeester, nevens de kwestie en
tegen beuzelarijen.
Fondsenblad had, onzes dunkens,
beter gedaan een dier drij kolommen te
gebruiken om ons artikel over te nemen.
Maar dan zouden zijne lezers, met kennis
van zaken, hebben kunnen oordeelen en
daar schijnt onze Confrater zoomin aan te
houden 'dan zijn beschermeling Mirrceus
van Chip ka.
Fondsenblad heeft liever hier en daar
één regel uit ons schrijven te knippen en
er eenen zin aan te geven waaraan wij
geen oogenblik gedacht hebben, en er dan
zegevierend op te antwoorden.
Zoo maakt men beter figuur voor zijne
lezers, niet waar, Fondsenblad
Even als al dezen die in 't nauw zijn
gebracht, roept Fondsenblad dat wij
hem beleedigen...
En wilt ge weten,geachte lezers, waar
in die beleedigingen bestaan?... In het
dikwerf herhalen door ons van het woord
tuchmecsler voorafgegaan van het om
gekeerde woord onpartijdigeals ook
van den naam Mirrceus, die geen spot
naam is daar Pidonchede hoofdopsteller
van Het Land van Aalst, zich zelve in
zijn nummer van 23 april 1893, den titel
gaf van Mirrceusden openbaren
Schrijver van Chipkaü!
Maar Fondsenblad dat Ret Land
van Aalst regelmatig leest, moet on
vermijdelijk zoo als iedereen, al de snoode
verwijtingen, de venijnige zinspelingen en
de laffe persoonlijkheden konnen die dat
blad ons wekelijks, naar 't hoofd slin
gert
Wij hebben zelfs aan Fondsenblad
gevraagd wat hij denkt over de grove
beleediging van baatzuchtige door Pier
tegen Denderbode in zijn voorlaatste nr
uitgebraakt. Onlangs nog hebben wij aan
Fondsenblad eenigen der snoode belee
digingen van Pier herinnerd....
Ehwel, geachte lezers, wilt ge weten
wat de Gentsche tuchtmeester ant
woordt
Denkt gij misschien dat hij die handel
wijze afkeurt? LuistertWij willen hier
zegt Fondsenblad, niet verzekeren dat
onze Confraters,welke Denderbode aldus
bestrijdt nooit een van die ongelukkige
woorden is ontsnapt.
Dus, al die schandige beleedigingen ons
door 't spijtig Mirrceusken toegebracht,
zijn slechts ongelukkige woorden aan
dezes zoo zuiver mondje ontsnapt...ter
wijl de welverdiende benamingen van
parlijdigen tuchtmeester aan Fondsen
blad en Mirrceus aan Pier, die zich
overigens zelf dien naam heeft gegeven,
grove scheldwoorden zijn
Met wien wilt ge hier den spot drijven,
Confrater
Fondsenblad eindigt z(jn schrijven
met de verklaring dat hij ons voortaan
niet meer zal antwoorden.
't Is waarlijk spijtig voor onzen Confra
ter dat hij, van den beginne af, het wijs
besluit niet heeft genomen, zich met
onze Aalstersche zaken niet te bemoeien
daar hij daartoe de noedige onpartijdig
heid niet bezit.
Wij kunnen zeer wel aannemen dat een
partijgenoot tusschenkome om een geschil
te bevredigen opgerezen tusschen Con
fraters eener zelfde politieke gezindheid,
maar nooit zullen wij dulden dat Fond
senblad van Genthier te Aalstolie in
't vuur kome werpen.
Wij zullen dat zoomin dulden als Het
Handelsblad van Antwerpen, 't welk
onlangs den Gentschen tuchtmeester
op zijne plaats heeft moeten zetten,
toen het in zijn nr van 26 oogst 1893,
schreef: Hel Fondsenblad zou de pole-
miek willen herbeginnen,die in eene der
laatste kiezingen zoo levendig op het
tapijt gekomen is. Wij denken dit totaal
nutteloos, en wij staan niet alleen als
wij dit denken.
De tuchtmeester wilde, op de zelfde,
bevredigende wijze te Antwerpen, eene
oude polemiek heropenen en olie in 't
vuur werpen met gevaar de oneenigheden
nog te vermeerderen
Dus, Fondsenblad, een hertelijken
goeden dag (om te spreken gelijk uwen
beschermeling Mirrceus) en tot weder-
ziens daar en wanneer het u believen zal
Het is onbetwistbaar dat de Kamers, bij
den aanst. zittijd, zich, van den beginne
af, bijna uitsluitelijk met de nieuwe Kies
wet zullen moeten onledig houden, wil
men dat de verschillige kiezingen in 1894
kunnen gebeuren.
»)Z(«—
24e Vervolg.
Bam Combe. die in de kleine huiskamer van de pas
torij deze opmerking ten beste gaf, bukte zich en legde
zijne hand vertrouwelijk op Gillian's schouder, want
het arme kind kon zich niet langer goed houden onder
het luisteren naar haren bezoeker, die onwillens het
leste sprankje van hoop in haar hart had uitgebluscbt.
Nog altijd had Giliian op hoop geleefd, en reeds
weken lang had zij gesmacht naar eene gelegenheid
om Sam Combe eens te vragen wat hij van Robert
wist.
Zij had geaarzeld, ."uit vrees dat zij zich zeiven ver
raden zou, en ook omdat zij wist dat zij zich tegen
haar vaders wcnsch verzette,indien zij Robert Fleming
op deze wijze bleef gedenken.
Daar had .zich nu onverwachts de verlangde gele
genheid voorgedaan, want Sam had op eencn avond,
terwijl haar vader naar het dorp was, het hofhekken
geopend en haar de droevige nalatenschap van den
vriend harer jeugd zelf willen overhandigen.
Zij had zich goed pogen te houden maar eindelijk
kregen de zenuwen de overhand, zij was bij dc tafel op
de knieën gevallen en, met het lieve gezichtje in beide
handen geborgen, weende en snikte zij zoo' hartbre
kend, dat Sam Combe niet kon nalaten haar op zijne
ruwe maar goedhartige wijze te troosten.
Ik had liever mijne tong moeten afbijten, dan u
al die dingen te vertellen riep hij. Ik deug ncrgens
voor..,, nergensIk zeg wat ik had moeten zwijgen
en van mijne verdenking...
Stil zegde Gillian, plotseling epsprlngend, en
de oogen afdroogend. Geen woord meer
Want de klank van eene luide, welbekende stem
drong door het open venster en scheen haar eensklaps
hare zclfbcheersching terug te geven.
Ga weg... hoort ge Ga weg
Het was MorgaD, sprekend alsof hij eencn hond
voor zich had en toen Sam Combe even uit het ven
ster loerde, zag hij Morgan achteruit wijzen, naar het
voetpad... een gebaar, waaraan de neger, die hem
gevolgd was, langzaam gehoor gafdaarna duwde de
man die den schipbreukeling gastvrijheid verleende
het hekken open en trad den tuin binnen.
Ik ben u zeer verplicht, Combe, sprak Gillian
kalm en bedaard. Ga nu heen, en zie of gij mijnen
vader ook ergens vinden kuntwees dan zoo goed hem
te zeggen dat mijnheer Preiss hier is.
Zij opende eene deur,die naar het achterhuis leidde,
zoodat haar bezoeker ongemerkt kon ontsnappen. Sam
boog en gehoorzaamde, en merkte intusschen met
verbazing hoe plotseling het jonge meisje hare kalmte
had teruggekregen. Terwijl hij eerst gauw en daarna
iets langzamer langs het rotspad terugliep, dacht hij
zoo hij zichzelvcn
Het is heel natuurlijk. Ik behoef zooveel haast
niet te maken. Zij heeft den ouden man niet noodig.
Zij zegde het maar om van mij af te komen.
In gepeins verzonken, liep hij voort en prevelde
Was M. Rob in het leven gebleven, dan zou zij
hem genomen hebben maar eene vrouw moet toch
trouwen op haren tijd. en als haar nu de gelegenheid
wordt aangeboden, dan moet zij Roh vergeten en den
anderen nemen Dat is zoo de gewone loop der natuur.
Eene vrouw kan niet eeuwig blijven treuren over
eenen doodc, vooral niet als het haar echte man niet
is... Wat zegt gij er van, kameraad sprijk hij, den
neger op den schouder kloppend, toen hij hem op het
rotspad had ingehaald.
Deze zag hem strak aan, alsof hij trachtte te raden
wat de andere bedoelde.
Ik zeg. kameraad, dat een meisje hare kans moet
waarnemen, en trouwen met den man die haar een
goed 1'liuis aanbiedt, niet waar?
l)e neger bleef hem aanstaren, haalde vervolgeus
eene koperc tabaksdoos uit den zak, opende deze en
hield haar aan Sam Combe voor.
Loop heen I Wat is hy toch dom riep Sam. Ily
denkt dat ik hem om tabak vraag, en ik heb zelf ccnen
zak vol. Deze zal wel van mynheer Morgan en dus
best wezen; ik kan licht een pruim nemen Dank
u, kameraad, dank u En luister nu eens naar mijnen
raad trouw nooit, want vrouwen zjjn een wispelturig
goedje. Ik beb er menig eene zoo bitter zien huileu,
als haar Jan naar zee ging maar wanneer het bericht
kwam dat hij verdronken was, of nog wel voor dien
tijd misschien, had zij terstond een ander aan het
lijntje Dat ligt zoo in den aard
De neger nam zjjne tabaksdoos terug en zag den
spreker straks aan, alsof hy zijn best deed om dezes
bedoeling te vatten.
De seinwachtcr zette zijne rcdencering voort.
Het is raar volkskc jongen Ik heb het cr nooit
op gehad, en denk mij er ook niet door te laten beet
nemen. Menige kameraad, die er ingeloopen is, heelt
mij later gezegd dat zelfs dc drank een mensch nog
niet zoo diep in de ellende brengt. Daar heb ik meer
dan genoeg mee te stellen, en dus, geene vrouw
Hij knikte den neger vertrouwelijk toe, en vervolg
de
Als men naar eene vrouw visschcn wil, is het
wonderlijk, hoeveel verschillende soorten van aas men
aan den hengel moet hangen schoon glinsterend aas
dat veel geld kosten al doet gij nog zoo uw best, als
er iemand komt, die haar iets anders laat zien, hap,
zegt zij, en gij kunt toezien
De oogen van den neger schenen vuur te schieten,
terwijl hy Sam aankeek deze knikte hem eens toe en
grinnikte.
Gij begrijpt er geen woord van, niet waar 1 De
neger bood hem zijn mes aan, maar Sam schudde het
hoofd.
Ik denk niet dat gij u ooit om dergelijke dingen
bekommerd hebt, mijn jongen maar zoo ja, dan zul
len de vrouwen in uw land wel precies zijn zooals
hier. Hoe is het, gaat ge niet verder meê Zooals gij
wilt 's menschen lust, 's raenschen leven Ik ben be
nieuwd lioe lang hij daar blijven zal, en wat hij er
eigenlijk te maken heeft... Zie nu eens, vervolgde hy,
toen hij zag dat de neger voorover in het kort gras
ging liggen.Hij wacht weer tot M. Morgan naar buiten
komt. 't Is of die zwarte zyn hond is altijd loopt hij
hem achterna, dien zeeraaf, zooals mijnheer Rob hem
verkoos te noemen... Ik vertrouw hem ook niet. en ik
mag lijden dat gij ons nooit meer van die rhum komt
brengen...
XV.
De dagen gingen voorbij en groeiden aan tot weken
dagen yan spanning, van grootcn angst voor Gillian,
die met een gevoel van verbijstering en hulpeloosheid
de toekomst te gemoet ging.
Het was nu eene maand geleden, dat Sam Combe
haar het leste aandenken gebracht had van den man,
dien zij dat voelde zij nu maar al te goed met
haar gansche hart had bemind. Maar hy was dood, en
niets ter wereld kon bem haar teruggeven En daaren
boven. zij wist immers dat zy haren plicht gedaan
had, toen zij hem haar jawoord weigerde.
Morgan kwam iedcren dag, om uren lang te blijven,
en zij kon niets anders dan de verandering opmerken,
die cr met hem had plaats gegrepen hij was niet
langer aanmatigend, maar teeder, bijna schuchter
wanneer by tot haar sprak. Toen haar vader, kort na
Er zal werk aan vallen om gansch
het kieswetboek te veranderen en
overeen te brengen met het nieuw stelsel
door de Grondwet in leven geroepen.
Men had er eerst aan gedacht de ver
valdagen der kiezingen te verschuiven
en sommigen beweeren zélfs dat de kie
zingen slechts, in 1895, zullen plaatsgrij
pen.
Dit laatste is eene onmogelijkheid onder
grondwettelijk opzicht. Het artikel onzer
Grondwet 't welk bepaalt dat de beide
wetgevende lichamen, alle twee jaren
voor de Volkskamer en alle vier jaren
voor den Senaat, bij de helft, zullen ver
nieuwd worden, laat het niet toe.
De kiezingen zullen dus, in 1894, moe
ten plaatsgrijpen.
Hieruit volgt dus dat het volstrekt
noodzakelijk is dat de nieuwe kieswet
reeds van 't begin af van den wetgevenden
zittijd gestemd worde.
En die noodzakelijkheid is dringend
1° Omdat het opstellen der kiezerslijsten
veel zorg en werk zal vereischen en men
den noodigen tijd moet gunnen aan de
betwistingen
2° Om dat het thans bestaande kiezers
korps vervallen is verklaard door de
regeering zelve, 't Is immers op die ver
valling dat zij zich steunde om de wet
voor te stellen, bepalende dat er geene
afzonderlijke kiezingen zullen plaats heb
ben vóór de vernieuwing der beide wet
gevende Kamers.
Naar men ons verzekert, is het ont
werp der nieuwe kieswet voor 't oogen
blik nog slechts gedeeltelijk opgesteld,
doch men hoopt dat de regeering bij de
opening van den zittijd een bijna voltrok
ken werk zal kunnen aanbieden.
Indien er thans moeilijkheden bestaan
om de kiezerslijsten bij tijde te kunnen
opstellen, dan moet de schuld ervan ten
laste der liberalen gelegd worden, die,
door hunne onhandelbaarheid, het werk
der herziening hebben vertraagd. Het
doel der liberalen was immers de herzie
ning doen schipbreuk lijden om aldus bet
ministerie te doen aftreden.
Onze liberalen van alle kleur gewaar
wordende dat hunnen haring nooit braden
zal, indien zij hunne gelederen niet ver
sterken opgroote schaal, wenden zich nu
bij voorkeur tot de buitenlieden.
't Is waarlijk leutig om lezen hoe zekere
liberale organen de buitenlieden de mouw
het laatste bezoek van den strandvonder, met een
glimlachje op het gelaat de kamer binnentrad, trof het
haar dat hy er opgewekter en tevredener uitzag dan in
maanden het geval was geweest.
Haar hart sprong op van ^blijdschap, want zijn voor
komen vervulde haar plotseling met nieuwen moed en
zijne hand in de hare nemend vroeg zij
Hebt gij goede tijding, vaderlief?
Ja, zegde hij, terwijl de blijde uitdrukking van
zijn gelaat verdween Morgan Preiss vertelde mij dat
gij hem gisteren avond zooveel vriendelijker ontvangen
hadt, en verzocht mij en uwe toestemming om den
trouwdag te mogen bepalen.
Den trouwdag?
Doodelijk ontsteld, met starende oogen en geopende
lippen keek Giliian hem aan. Ja, mijne lieveling. Hij
bemint u, hij wil zich uitsluitend wijden aan uw geluk,
voor u alleen leven en hij zegt...
O, vader, vader, het kan niet, het is onmogelijk
riep zij op hartstochtelijken toon.
Diepe stilte heerschtein het kleine vertrek, alleen
afgebroken door het tikken van de klok in den hoek.
Dc aderen op het voorhoofd van den predikant waren
opgezwollen, en schuldbesef sprak uit zijne geheele
houding, toen hij zijn kind in de armen sloot, opdat
zij de uitdrukking van zyn gelaat niet zien zou, en
langzaam zegde
Gillian, ik hen de slaaf van dezen man, en daar
om vraag ik dat oiïer van. Ik weet alles gij behoed mij
niets te zeggen; en ware Robert Fleming blijven leven,
dac zou ik, wetende hoe lief bij u had, in weerwil vin
alles u niet tot dit huwelijk hebben willen, hebben
kunnen dwingen.
O, vader, spaar my, snikte Gillian.
Ik moet spreken, kind 1 steunde bij bijna. Ik ben
i'< u oud man, maar toch zou het my hard vallen, met
schande beladen te moeten sterven.
(Wordt voortgezet).
