m.
DE ZEERAAF.
NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN OE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 12 October 1805.
10 centiemen per nummer. 48ste Jaar, !Vn 2817,
Politiek overzicht.
Vlaamsche belangen.
Provincie- en Gemeente-
kiezingen.
Een en ander.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRUIS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3.25 voor zes maanden fr. 1,75 voor clrij maanden, voorop te betaien
De inschrijving eindigt met 31 December.
De onkosten der kwitanliën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar
Men schrijft in bij c. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, en in alle Postkantoren des lands.
Guique suum.
A D VERTENTIENPR W S
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen
zich te wenden ten Bureele van dit blad.
Aalst, 11 October 1893
Kerkelijke Staten.Gedenkschrif
ten van Leo XIII. Aan den Temps
wordt uit Rome bericht, dat Leo XIII,
bijgestaan door een zijner secretarissen, i
zich sedert eenige dagen bezighoudt met
het samenstellen van een historisch over
zicht van de voornaamste gebeurtenisseri
gedurende zijn pontificaat, dat waar
schijnlijk nooit het licht zal zien.De Paus,
na eerst eene uitvoerige uiteenzitting te
hebben gegeven over den toestand van
den H. Stoel, toen hij geroepen was om
Pius IX op te volgen, en van de betrek
kingen tusschen het Vaticaan met de
katholieke en niet-katholieke mogend
heden, wijst de gedragslijn aan die hij
gemeend heeft te moeten volgen en geeft
de redenen daarvoor op. Elke gewichtige
gebeurtenis wordt verhaald, opgehelderd
en toegelicht.
Men verzekert, voegt de correspondent
erbij, dat deze pennevruchl van hooge
beteekenis binnen kort voltooid zal zijn.
Het b bestemd voor 's Pausen opvolger.
Leo XIII wenscht dat de kardinaal, die
L'-'ü! opvolgen zal, zich rekenschap kunne
?eVL an den toestand en zooveel moge
lijk d .ifde staatkunde in acht neemt als
t i. i' /elzijn der Kerk gevolgd heeft.
Londen, lOoct.
Mc ieint uit St-Petersburg aan Daily
Chronicle, dat eene tragische gebeurtenis
is voorgekomen bij 't einde van een pro
ces voor den krijgsraad. Een jonge adel
borst was beschuldigd eene schildwacht
geslagen te hebben. Toen hij den tekst
van het vonnis hoorde, 't welk hem tot
verlies van zijne rechten en tot degradatie
met verbanning naar Tobolsk veroordeel
de, trok hij oenen revolver uit den zak en
schoot zich door den kop.
Revolutie in Brazilië. In Rio-de-
Janeiro is het rustig. Tot dusverre wei d
het bombardement niet hernieuwd.Nadat
de Mello van de buitenlandsche komman
danten vernomen had dat Peixoto de bat
terijen der stad ontmantelt, heeft hij be
loofd op de stad niet meer te zullen schie
ten.
Maandag in den namiddag hebben de
opstandelingen het vuur tegen de forten
heropend ook had er eene kanonnade
plaats aan de zijde der golf, tegenover de
stad. Men gelooft dat de opstandelingen
zullen trachten het buskruitmagazijn van
30e Vervolg.
Zij wilde in de kamer terugkeeren, maar haar hoofd
duizelde en beneden iu den gang hoorde zij loopen,
alsof Morgan zich gereed maakte om den trap op te
gaan.
Daar schraplc en kraste er iets langs't venster,
alsof er eene plank tegen gelegd werd, cn dit geluid
werd gevolgd door eene diepe ademhaling, als van
iemand die zich inspant.
Was het Morgan, die gemerkt had dat zij de deur
liad gesloten
Zij durfde die vraag niet beantwoorden, maar stond
daar bevend te wachten, cn uitte een Hauwen kreet,
toen zij meer voelde dan zag hoe eene donkere ge
daante over de plank geklommen was en aan hare zijde
stond.
Zij trachtte om hulp te roepen, maar de tong kleefde
aan het gehemelte, en in haren doodsangst gaf zij zich
sidderend en met luid kloppend hart over aan de han
den die haar aanraakten, en waaraan zij zich instinkt-
inatig vastklemde.
Op hetzelfde oogenblik begon er licht te schijnen
door de reten van de deur, en zij hooide duidelijk
Morgan's stem.
Zonder hetzelve te weten, loosde Gillian eenen
kermenden zucht, die welsprekende was dan duizend
voorden J zonder weerstand te bieden, gaf zij zich
Estrella, in de nabuurschap gelegen, te
bemachtigen, ten einde hunnen kruit voor
raad, welke uitgeput moet zijn, aan te
vullen. Mello heeft in een manifest elk
voornemen om de stad ie bombardeeren
geloochend hij heeft alleen willen ant
woorden op het vuur der batterijen aan
de kust. Tot nu toe hebben de opstande
lingen nergens terrein gevonden.
Mijnheer de Minister,
•Wij hebben de eer aan uwe welwillende
aandacht twee gewichtige punten te
onderwerpen die reeds meermalen aan
leiding gaven tot gegronde opspraak
onder onze Vlaamsche medeburgers.
Het is de gewoonte, dat ingevolge art.
4ti4 van het Wetboek van koophandel, de
curators der faillieten, van zoohaast zij
in bediening getreden zijn, eene vragen
lijst ontvangen van wege het Parket,
nopens het gedrag en den zakentoestand
van den gefailleerde. Zoo wij het goed
voor hebben, zijn deze vragenlijsten,
gansch het Vlaamsche land door, in Fran-
sche taal opgesteld.
Ons inziens diende in dit gebruik ver
andering te worden gebracht. Indien de
stukken waarvan kwestie enkel tot inlich
ting moesten dienen van hel Parket,ware
het bezwaar onbeduidend. Doch zoohaast
men rechterlijke vervolgingen tegen den
gefailleerde inspant, wordt de beant
woorde vragcnlijste bij het dossier ge
voegd. Aldus wordt zij een processtuk,
dat ons schijnt te moeten vallen onder
de toepassing der wet van 3 Mei 1889.
Van eenen anderen kant de proces
stukken bij dewelke de vragenlijst nu is
ingelijfd, kunnen ook wel eens ter inzage
door den belanghebbende verlangd wor
den. Deze laatste is in het meeste deel
der gevallen der Fransche taal onmachtig
of er weinig mede bekend. Waartoekan
liet hem dus baten dit stuk.dat allerhande
inlichtingen over zijne eerlijkheid kan
bevatten, ter hand gesteld te worden
Eene wijziging in dezen toestand ware
volledig gewettigd.
Eene tweede zaak van even groot ge
wicht vergt op hare beurt de spoedige
tusschenkomst van het ministerie van
Rechtswezen. Zij betreft insgelijks de
faillieten en in 't bijzonder de omzend
brieven door de curators aan de vermoe
delijke schuldeischers der faillieten toege
zonden. Gezegde omzendbrieven zijn maar
bij zeldzame uitnemingen in de Vlaamsche
taal. En toch in het grootste getal der
faillieten is de meerderheid der schuld
vorderaars gansch onbekwaam het
fransch bericht van den curator te ver
slaan.
Het misbruik dat wij hier aanklagen,
Mijnheer de Minister, is in zoo hooge
mate tegenstrijdig met de gezonde rede
en de eerbiedweerdigste der belangen, dat
men onmogelijk kan begrijpen hoe het
ooit is kunnen bij een vrij volk indringen
en er jaren op jaren in stand blijven. De
failliet werd in onze wetgeving ingevoerd
in het belang van den handel in 't alge
meen en van de schuldeischers van den
gefailleerde in 't bijzonder men begint
echter met de belanghebbenden ervan
afgezonderd te houden bij middel eener
ongekende taal.
Dit is overigens waar, Mijnheer de
Minister, voor alle inededeelingen uit
gaande van faillieten en concordaten.
De billijkheid vereisebt ongetwijfeld dat
alle stukken van dezen aard over liet gan-
sche land in beide talen rondgestuurd wor
den. Wij mogen uit het oog niet verliezen
dat vele Walen in het Vlaamsche land ver
blijvende zijn even als vele Vlamingen
zich in Waalsche gewesten gaan vestigen
Zeer dikwijls ook heeft dezelfde failliet
schuldeischers in beide landstreken.
De Vrije Vlamingen hebben het vast
betrouwen dat Ued. niet zal aarzelen aan
beide voormelde grieven een einde te
3tellen.Indien Ued. onmogelijk ware daar
te komen door bestuurlijke voorschriften
en aanmerkingen, dan zo|i de tusschen
komst der wetgeving noodzakelijk wor
den. Het Vlaamsche volk zou Ued. alsdan
met dankbaarheid beide verlangde her
vormingen in de Kamers zien voordragen
en verdedigen.
Aanveerd, Mijnheer de Minister, de
betuiging onzer eerbiedvolle gevoelens.
Namens de Maatschappij
De Vrije Vlamingen.
Brugge, 30 September 1893.
Verzoek aan de Vlaamsche Maatschap
pijen het hier bovenstaande vertoog te
willen afschrijven,te ondersteunen en den
heer Minister van Rechtswezen toe te
sturen.
aan haar lot over cn liet toe dat een stevig touw ora
haar midden werd bevestigd. Daarna werd zij door
twee krachtige handen aangevat en over het venster
getild. 7.ij hoorde het schuiven van een touw over het
hout, cn sloot de oogen, toen zij zich In dc lucht
voelde zweven, langzaam verdraaiend.
Was het Morgan Preiss, die het touw vasthield
dacht zij in hare onzekerheid. Maar neen, daar klonk
zijn dreigend bevelDoe open buiten de deur...
Bijna bewusteloos van angst, voelde zij toch dat
hare voeten den grond raakten, en dat het .touw naast
haar neérviel, toen zij ineenzonk. Daarna vernam zij
een geluid alsof iemand langs eene gladde oppervlakte
naar beneden gleed, twee handen raakten haar aan cn
hielpen haar opstaan.
Zij verzette zich niet ook niet toen het touw
voorzichtig om haar heen werd gewikkeld, terwijl door
het open venster Morgan's bulderende stem tiaar in dc
ooren drong.
Al luider en dreigender werd zijn geroep daarop
volgde een gedreun en kraken, alsof Morgan zich met
zijne volle zwaarte legen de deur liet vallen, en de
kurk werd heftig heen en weer gerukt.
Een enkel oogenblik verliet haar het gevoel, alsof
zij in eene akelige nachtmerrie leefde, en de werkelijk
heid droeg zich met ontzettende duidelijkheid
haar op. Zij zou gevlucht zijn indien hare krachten
het hadden toegelaten maar zij was als verlamd, en
kon niets doen dan wachten. Daar vatte een hand
haren arm, eene hand die uit de duisternis scheen te
komen, cn haastig werd zij langs dc achterzijde van
liet huis gevoerd, terwijl haar geleider dc plank scheen
te dragen want zij hoorde het schuren langs de lots,
die als een muur tegenover het venster oprees. Een
eind verder scheen een stapel hout le liggen, cn daar
Velen achten het noodzakelijk dat de
provincie- en gemeentekiezingen door
andere wetsbepalingen beheerd worden
dan de wetgevende kiezingen.
En inderdaad, het algemeen stemrecht,
zelfs door't meervondig stelsel ingetoomd,
levert voor de groote centrums zekere
gevaren op van overheersching door
dezen welke niets in de geldelijke hulp
middelen bijdragen en dus geen belang
hebben bij een zuinig bestuur.
De geevenredigde vertegenwoordiging
is, volgens hare voorstander, het palla
dium of schild tegen alle overheersching
doch 't is bewezen dat zij, vooral wat den
buiten betreft, gevaren van gedurigen
twtst en tweedracht zou opleveren, die
't. bestuur zooniet onmogelijk dan toch
hoogst moeilijk zouden maken. Meer dan
eens hebben wij door voorbeelden aange
toond dat de evenredige vertegenwoor
diging onmogelijk kan toegepast worden
zonder de bestaande kiesomschrijvingen
voor Senaat, Kamer en Provincie te ver
nietigen en dat het weinige goed dat zij
in de groote centrums zou slichten het
kwaad niet kan vergoeden dat op den
buiten zou te weeg gebracht worden.
Le Bien Public van Gent stelde dezer
dagen de volgende vraag
Bestaat er een middel om, zonder ge
evenredigde vertegenwoordiging, het
gevaar van 't algemeen stemrecht te
keer te gaan
Deze vraag beantwoordt het Gentsche
catholiek orgaan, met een stelsel vooruit
te zetten, dat, zoo hij zegt, een invloed
rijk lid der wetgeving voor hem ont
wikkelde.
I)e achtbare wetgever drukte zich vol
gens Le Uien Public - uit in dezer
voege
Het meervoudig stelsel is door den heer
Nyssens voorgesteld en door eene zeer
groote meerderheid der Kamers gestemd
geworden, als de golfbreker van het alge
meen stemrecht.
Door den dwang der omstandigheden
zelve is dat stelsel het grondgebied, de
balans onzer politieke inrichting gewor
den.
Nochtans is het mogelijk er de werking
van te wijzigen en te regelen, binnen de
palen door de Grondwet zelve aan den
wetgever gesteld.
Op het gebied van provincie en ge
meente blijft het veld vrij. Wij zijn aan
het meervoudig stemrecht slechts gebon
den door redenen van tijdsgepastheid en
I grondwettelijke harmonie. In feite zouden
wij het tegenwoordig cijnsstelsel kunnen
behouden of zelfs vrijwaren, onder voor
wendsel, of zoo gij 't liever hebt, om reden
van maatschappelijk behoud.
Doch de volksgeest hoort langs dat oor
niet en de logiek evenmin.
Wij zullen noodlottig verplicht zijn te
verklaren dat diegenen, welke wij be
kwaam geoordeeld hebben voor het alge
meen kiezersschap, insgelijks bekwaam
zijn voor het beperkt kiezerschap.
Welnu, ik houd rekening met de prin
ciep, tnaar tevens ook met de behoudsge
zinde ogmerkingen welke, ik erken het,
inet reden tegen zijne al te stipte toepas
sing zouden ingebracht worden.
liet de man, die haar ondersteunde, de plank behoed
zaam op den groud glijden, juist toen het gedruisch,
waarmee Morgan de deur openbrak, elk ander geluid
overstemde.
Halfkrankzinnig van angst, klemde Gillian zicli vast
aan de hand van den onbekende. Had hij haar niet
tegengehouden, zij zon blindelings voorlgeloopen zijn
in dc diepe duisternis.
Het rumoer in huis had opgehoudenMorgan scheen
in dc kamer te zijn, en zijne toornige stem klonk haar
uit de verte in het oor. Een oogenblik later, toen zij
angstig achteruit keek, zag zij lirbt schijnen, nu eens
door het eene venster en dan door het andere Zou hij
haar zoeken Haar brein duizelde zij merkte bijna
niet dat zij dc steengroef achter zich had en zich nu
op het strand bevond, waar het minder duister was.
Krampachtig stak zij ook de andere hand naar haren
geleider uit, want de krachten ontzonken haar. cn zij
zou gevallen zijn, indien zijne sterke arm haar niet had
ondersteund.
Daar meende zij andermaal Morgan's stem te verne
men eene rilling voer haar door dc leden, zeker
achtervolgde hij haar...
Die gedachte scheen Gillian plotseling nieuwe
kracht te geven andermaal strompelde zij voort en
deed eene wanhopige poging om te ontsnappen, zonder
te weten welke richting zij insloeg.
Help mij, o help mijfluisterde zij hijgend. Wie
gjj ook zijn moogt, breng mij naar mijnen vader, breng
mij naar huis
Zij kreeg geen antwoord cn, zich los worstelend,
scheen zij met nieuwe kracht bezield te worden, toen
zij zich herinnerde dat zij ook in hare oude woning
niet veilig zou wezen. Gejaagd snelde zij over het
mulle zuod, tot waar de krullende golfjes zacht tegen
i Ziehier nu mijn stelsel
I Zouden kiezers zijn voor de gemeente
1 en voor de provincie, al de burgers aan
welke de herziene Grondwet het stem
recht voor de wetgevende Kamers toe
kent.
Nochtans, aangezien zij, op dit meer
beperkt gebied ook meer beperkte en
juister bepaalde belangen vertegenwoor
digen, geef ik hun eene meer bepaalde
vertegenwoordiging, en laat ik de ver
schillende klassen van kiezers, ieder op
haar eigen stemmen, in afzonderlijke
afdeelingen.
De kiezers met drie stemmen zouden
eene afdeeling van het kiezerskorps uit
maken, die met twee stemmen eene
tweede en die met eene stem de derde
afdeeling. Elk dezer afdeelingen zou een
derde der kandidaten kiezen.
Dit ware, door het feit zelve, eene soort
van vertegenwoordiging der belangen
het zou in alle geval, eene behoudsgezinde
verdeeling zijn der brutale macht van het
getal.
In alle geval ook zou de openbare macht
gelast met de handhaving van den maat-
schajipelijken vrede, keus genoeg hebben
om zijne volmacht toe to vertrouwen aan
lasthebbers die niet voorop zouden beslo
ten zijn hun mandaat te verraden.
Zonder dees voorstel beslissend te
willen beoordeelen, schijnt het ons, in
hooge mate, de aandacht en de belang
stelling der regeering en hare meerder
heid waardig. Wij achten het verkies
lijker dan de geevenredigde vertegen
woordiging, omdat dit stelsel van aard is
om iedereen te bevredigen en voorden
buiten de gevaren niet zouden te vreezen
zijn die de hoogergenoemde zou na zich
slepen
Gemeentekiezingen. Al
gemeen is men van gevoelen dat betrek
kelijk de gemeentekiezingen bijzon
dere schikkingen zullen genomen worden;
een grootere invloed zal aan hen die het
grootste deel der lasten van de gemeen
schap dragen verzekerd worden.
Diesaangaande schijnt er nog niets be
slist te zijn. Do minister van binnenland-
landsche zaken zal slecht?, gedurende den
wetgevenden zittijd,het ontwerp opmaken.
Men wil vooreerst de leden der beide
Kamers raadplegen en naar alle waar-
schijnelijkheid zal de rechterzij kortelings
worden bijeengeroepen om er over te
beraadslagen
het strand sloegen.
Maar lioe vlug zij ook vrezen mocht, haar geleider
was nog vlugger. Met eenen sprong was hg ac liter
haar, greep haar vast, terwijl zij vlak bij het water
stond, en trok, neen, droeg haar verder hel strand op.
Gillian verzette zich heftig cn liet zich niet eenen
kermenden zucht op de knieén vallen, het gelaat in
beide handeu verbergend... Daarna Hetzij too dat de
onbekende haar ophief cn voorthielp over hel strand
en de losliggende stcenen, in de richting van de
haven. Eindelijk hadden zij den dam bereikt. Z|j was
te verbijsterd om iets te vragen geen geluid kwam er
over bare lippen,en zonder weerstand te bieden, liet
z|j zich in eene boot zetten. Het eerste wal zij weer
met bewustheid hoorde, was het kabbelen der golfjes
tegen de kiel
De stilte en zachte beweging hadden haar oenigzins
tot kalmte gebracht, en als uit eene sluimering ontwa
kend, richlte zij zich op en trachtte ora zich heen te
zien. sidderend, toen zij in dc rieliting van dc steen
groef een licht ontwaarde, ccnc lanteern zeker, die
langs het strand gedragen werd.
Hare oogen met moeite daarvan afwendende keerde
zij zich om. keek in derichtingdiezijvolgdcn.cn
1 zag toen het licht boven in den vuurtoren, dat zich
ecnigzins verspreidde en de duisternis minder dicht
maakte, hoewel de lanteern zeewaarts gedraaid
Zij kon duidelijk da zwarte gedaante onderscheiden,
die voor in de boot zal en zich onder het roeien telkens
tot haar overhoop, hetgeen in hare oogen bijna den
schijn aannam van een spottend huldebetoon.
Nu begon zij zich ongerust te maken over het zon
derlinge van den toestand, waarin zij zich bevonc
Voor Morgan Preiss was zij veilig maar wie was deze
an, en waarheen zou hij haar brengen
Zij bukte zich een weinig, in dc hoop dat zij zou
kunnen ontdekken wie haar metgezel was en eene
ijskoude rilling liep haar over den rug, toen zij lang
zamerhand dc gedaante onderscheidde van het zonder
linge wezen, dat uit dc schipbreuk gered was en dat
even vluchtig gezien had, toen zij des morgens,
i, gisteren, neen, eene maand geleden,of wanneer
liet ook weer geweest?gedroomd had dat zij naast
Morgan Preiss in de kerk stond....
Eene enkele maal had zij ook den neger wel eens
achter Morgan zien loopen en al zonderlinge dingen
gehoord, die het bijgeloovige volk van hem vertelde,
dingen, waar zij toen weinig acht op geslagen had,
maar dienaar nn eensklaps te binnen schoten.
Met ingehouden adem zat zij te zien naar de zonder
linge voor- en achterwaarts bewegende gedaante hat
angstzweet parelde haar op het voorhoofd, terwijl zij
hare handen aan weerszijden om den rand der boot
klemde,en ziclizelve ui vroeg waar z(j nu wel hoenging,
wat haar lot zou wezen.
Meer dan eens beproefde zij le spreken, maar hare
lippen schenen verdroogd cn zij kon geen woord uit
brengen Zij wilde zich opdringen dat het onmogelijk
de neger kon zijn, die in Morgan's huis was opgeno
men maar bij den lichtenden gloed, die van het
opspattende water ui'ging, kon zij een oogenblik
duidelijk zijn gelaat onderscheiden.
Waar brengt gij mij heen Duisterde zij einde
lijk, terwijl eene bijgeloovige vrees, die zij vroeger
nooit gekend had, zich nu hoe langer hoe meer van
haar meesier maakte.
(Wordt voortgezet.)
