NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
HET GEHEIM
Donderdag 9 November 1893. 10 centiemen per nummer. 48ste Jaar, N° 2825.
Politiek overzicht.
Commissaris van Politie.
He gevangenis der toekomst.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRIelS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagleekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betaien
De inschrijving eindigt met 31 December.
De onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar.
Men schrijft in bij c. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, en in alle Postkantoren des lands.
r
ADVERTENTIENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen
zich te wénden ten Bureele van dit blad-
Cuique suum.
Anlst, HJIUovomber 1 893
Engeland. De mijnwerkers van
Lancashire zijn ontevreden over de be
slissing der patroons en vragen aan de
Miners Federation te bevelen, dat al de
mijnwerkers, welke aan de oude prijzen
werken, 30 opslag moeten vragen om
hunne werkslakende gezellen te onder
steunen en in geval van weigerihg den
arbeid neèr te leggen
Italië. Te Milaan zijn 63 personen
^evangen genomen die daar een anarchis
tisch congres hielden. Het zijn allen
ilianen.
Spanje. Oorlog in Marokko.
Volgens berichten uit Madrid zal de mo
bilisatie der drie jaargangen van do reser
ve, waardoor feitelijk het Spaanschc leger
verdubbeld wordt, 75 millioen fr. kosten
veroorzaken. I)es ondanks blijft bijkans
de gelieele Madridsche pers de regeering
aanzetten toteenen oorlog tegen Marokko,
verklarend dat geene kosten moeten ge
spaard worden.
De verbittering tegen de Engelschen
neemt toe en wordt bevorderd door sen-
satiedepeches over de naar Tanger stoo-
mende Engelsche pantservloot, die twee-
en-twintig schepen sterk heet en voor
tien dagen proviand zou hebben.
De heetste chauvinisten verklaren eene
onmiddelijke overrompeling van Tanger
door de Spanjaarden en het onmiddelijk
sluiten van een drievoudig verbond tus-
schen Rusland, Frankrijk en Spanje noo-
dig.
De policie moet het Engelsch gezant
schap beschermen. De regeering schijnt
verlegen met deze uitbarstingen, maar
acht de Marokko-crisis niettemin ernstig,
daar de vijandige houding der Arabieren
verergert,niet enkel rondom Meilila maar
tegelijkertijd rondom andere Spaansche
kustbezittingen, terwijl de houding van
den sultan, die de Spaansche regeerings
nota's onbeantwoord laat, hare ergenis
wekt.
De regeering is voornemens ten minste
40 bataljons en 15 batterijen onmiddelijk
te bewapenen en aanvallend op te treden
te Ceuta, ten einde de Arabieren bij
Mellila af te leiden.
Intusschen belemmert de werkstaking
op de Zuiderlijnen het troepenvervoer,
omdat het telegraafpersoneel meèstaakte;
VAN DEN
-(O)-
2e Vervolg.
Met zijn schrijfboekje in de band bad de beambte
dezen inventaris spoedig genoeg opgemaakt 001 daarna
tot een meer nauwkeurig onderzoek over te gaan Het
lijk zelf liet hij onaangeroerd, tot zijnen chef, de com
missaris, zou zijn aangekomen. Toch kon bij niet
nalaten een treurigen, meélijdenden blik te werpen
op de onbewegelijke gedaante, nog zoo schoon zelfs in
hare dood.
Nog eene jonge vrouw, dacht hij bij zichzelf; ten
hoogste vijf-en-twintig, misschien zelfs niet zoo oui
Wreedaardig vermoord ook I... Een van die twee
pende wonden was meer dan genoeg voor haar
Het mes, of waar het dan met1 gedaan is, moet vlijl
mend geweest zijn, de eerste steek liecft de slagader
midden door gesneden. Do tweede was maar
slachterswei k.
Onder deze en dergelijke gedachten, viel zi,
hel bed zelf. Hij ontdekte terstond, dat het nog geheel
opgemaakt was; er was blijkbaar niet in geslapen.
Overtuigend bewijsdacht hij verder. Zjj had zich nog
niet ontkleed om naar bed te gaan. Zij is opstaande, of
misschien nog zittende, getroffen en eerst later zoo op
slechts eenige posttreinen rijden, maar
allerlangzaamst.
De Marabouts of Araabsche priesters
prediken tusschen de Kabylen den heiligen
oorlog tegen de Spanjaards en de botsing
dreigt dus nog bloediger te worden.
De sultan van Marokko is voornemens
naar de Riff-kust te komen om te trach
ten, door zijn gezag, de oproerige Kaby
len tot kalmte te overhalen.
Nieuwe kieswet. Binnen
een tiental dagen zal de Commissie gelast
met het onderzoek van het wetsontwerp
hare taak volbracht hebben en korts
daarna het verslag door M. Ligy konnen
neèrgelegd worden.
Wanneer men rekening houdt, dat het
schikken der maatregelen van uitvoering
door een nieuw regiem vereischt eene
moeilijke zaak is, dan zal men bekennen
dat de Commissie haren tijd niet heeft
verspild.
De Regeering en Kamers zullen op
hare beurt veel ieverige werkzaamheid
moeten aan den dag leggen, opdat de
nieuwe kieswet, in 1894, kunne in uit
voering gebracht worden.
Gansch de zittijd van 1893-94 zal nau
welijks voldoende wezen om dit groot
werk te voltrekken en er zal dus weinig
tijd overblijven om de begrootingen gron
dig te onderzoeken.
Er zal dus geen tijd te verliezen zijn
en het Bureel der Kamer zal zorg te dragen
hebben dat de tijd niet verspild worde aan
eindelooze zagerijen die meest altijd door
dwaze vragen om inlichtingen omstaan.
Zekere personen zouden soms denken
dat er zoo vee! haast niet bij noodig is,be-
weerende dat men de macht van de tegen
woordige Leden der wetgevende Kamers
een jaar kan verlengen en de algemeene
kiezingen tot 1895 verdagen.
Het art. 130 der Grondwet, zegt De
Grondwet mag noch geheel, noch ten
deele opgeschorst worden.
Van den anderen kant bepalen de art.
51 en 55 der zelfde Grondwet dat de Leden
der Volkskamer voor vier jaren en
deze van den Senaat voor acht jaren
worden gekozen, doch alle twee jaren bij
helft moeten vernieuwd worden.
De macht der Leden van de wetgevende
Kamers met een jaar verlengen ware de
Grondwet opschorsen in de uitvoering
der art. 51 en 55.
Er kan dus onmogelijk spraak zijn van
het uitstellen der algemeene kiezingen tot
1895 daar de zoo duidelijk uitgedrukte
bepalingen der Grondwet moeten geëer
biedigd worden.
liet bed geworpen, als zij nu ligt.
Zijn vermoeden werd door een volgende ontdekking
bevestigd. Op de tafel bevond zich eene petroollamp i
doorschijnende glazen bol toonde aan, dat de lamp
slechts zeer korten tijd had gebrand, zy was bijna nog
geheel gevuld.
Die lamp is niet van zelve uitgegaan, vervolgde
de onder-inspecteur, de lucht zou nog merkbaar zijn
in de kamer en de pit is niet verkoold. Zij is dus uit
geblazen. De oude jufvrouw zal wel weten, wanneer zij
die lamp het laatst gevuld heeft dat zullen wij alles
mettertijd wel uitvinden.
Zijn onderzoek voortzettende, werd zijne aandacht
gelrokken door de waschtafel.De waterkan was slechts
half vol, hoewel de waschkom ledig was. Hij dacht een
oogenblik na, toen zijn oog viel op den emmer, op den
vloer. Het was een van die gewone geel geschilderde
blikken emmers, met afloopende deksels, in welks
midden zich eene kleine, ronde opening bevindt, om
het vuile wasebwater te laten wcgloopen. Hij bukte
zich en lichtte het deksel haastig op. Het was, zooals
hij verwacht had, de emmer was lot de helft met
kcrgckleurd, bloederig water gevuld.
Ha, ha riep de inspeeteur uit Waren wij 100
bedaard, dat wij kalm onze handen konden wasschen,
toen het werk whs afgcloopcn 'I Ik ben benieuwd, hoe
do handdoeken er uil zien
Ook deze lieten geen twijfel meer over, Er war
twee, beiden even bloederig.De eerste toonde, behalve
ondarscheidene plekken waar de handen waren
veegd, nog twee zeer duidelijk afgcteckende, rechte
bloedstrepen. verscheidene duimen lang. blijkbaar de
plaats, waar het moordwerktuig zorgvuldig
schoongemaakt.
Dat zou ons van nut kunnen zijn spraa de
Een opsteller van 't Petit Journal
steekt op luimige wijze den draak met de
nieuwe wereldhervormers die in al de
misdadigers (dieven en moordenaars)zieke
menschen zien en die het gevaarlijke
goedje dan ook zouden willen behandeld
zien op eene wijze die menigeen jaloersch
zou maken.
De opsteller in kwestie geeft dan ook
eene schets van de gevangenis der toe
komst.
Er zal weldra een lyd komen, zegt hij,
dat er geene gevangenissen genoeg kunnen
gebouwd worden, want men zal er voor
vechten, om er in te mogen.
De gevangenis dor toekomst, een fraai
architectonisch gebouw, behoort gelegen
te zijn, in eene schilderachtige gezonde
omgeving.
Van binnen zal die gevangenis rijk ver
sierd zijn met tropische gewassen en
smaakvol gemeubeld alle zorgen zijn ge
nomen om het de bewoners zoo aangenaam
mogelijk te maken, door hun alle ge
makken van het gezellig verkeer te ver
schaffen. Eene vleugelpiano mag, dat
spreekt, niet ontbreken voor zieken,
die bijgeval muzikaal zijn.
Natuurlijk kan van cellen geen spraak
meer wezen, dat strijdt met de gezond
heid. Ieder heeft zijne kamer, en in de
kamer zal 's winters een vroolijk vuurtje
branden in den haard, ten einde onze die
ven en moordenaars een gevoe^van beha
gelijkheid te geven, als vergoeding voor
het gemis van de vrijheid.
Bij de maaltijden mag de bediening
niets den gevangene eraan herinneren
dat hjj slechts een gast is en niet de gast
heer.
Op Zondagen en bij gelegenheid van
nationale feesten zal eene flesch cham
pagne voor ieder 't gevangenismenu aan
vullen.
Na deze hygiënische maagoefeningen
zal de bestuurder komen vernemen naar
den staat van gezondheid der lijders, om
vervolgens daarvan aan den minister van
justitie verslag uit te brengen. Verder zal
de bestuurder gemachtigd zyn nu en dan
zijne gasten een vokaal en instrumentaal
concert aan te bieden, in het belang van
de hygiëne der ziel.
Des zomers zal men, wijl de vrije wan
deling niet tot mogelijkheden behooren,
in het park van liet kasteel... van de ge
vangenis bedoelen wij... eenige hoornbla
zers opstellen, om den ex-jagers en den
wildstroopers-moordenaars het gemis van
hun lievelingswerk minder pijnlijk te
doen gevoelen.
Des winters zullen de bedden der lij -
ders door middel van bedpannen, moeten
policiemau.hct feit in zijn notitieboekje aantcekenende
en den handdoek voorzichtig bergende.
Zijn ieverig en haastig, maar niettemin nauwkeurig
en oplettend voortgezet onderzoek, deed den inspec
teur weldra in het oog vallen, dat de klefren en andere
voorwerpen, het slachtoffer tocbehoorende, in de
grootste wanorde in een hoek van de kaïncr verspreid
lagen. Een groot koffer van buitenlandse!! maaksel
stond open en was blijkbaar van onder tot hoven door
zocht. Klecdcn, linnengoed en andere vrouwelijke
klecdingstukken waren op eenen hoop naast het koffer
op den grond geworpen, vescheidene kleine voorwer
pen van smaak en van weelde waren onder den voel
getrapt, maar wat in het bijzonderde aandacht van
den onderzoeker trok, was een klein eenvoudig sehrjjf-
lessenaajkcn van notenhout, dat op het tafeltje zijn
vaste plaats te hebben gehad
Het was toe, maar niet gesloten en bleek bij nadere
beschouwing, evenals de koffer, ruw en haastig door
zocht te zijn. Het onbeschreven papier was met eenige
enveloppen, losse stalen pennen en een stukje lak in
eenen boek van het bovenvak geschoven,dat overigens
evenals het schuifken daaronder, ledig bleek te zijn.
Geen enkel beschreven blad was er in te vinden.
De onder-inspecteur wilde het deksel wcér sluiten,
toen zijn oog plotseling getroffen werd door een klein,
ineengefrommeld stukje papier, dat in eene reet was
blijven steken. Het was liet afgescheurde hoekskevan
eon brief, waarop nog ocnige letters leesbaar waren.
Voorzichtig haalde hjj het fragment voor den dag,
streek het effen en dezelfde policiebeambte.die met
onverstoorbare koelbloedigheid de bijzonderheden
afgrijselijke misdaad had nagegaan, en die oog
blik lang een blik van mcflijden had overgehad voor
het bloedige ljjk der wreedaardig vermoorde, jonge
worden verwarmd, want het is den plicht
van den Staat, zulke kostbare levens zoo
lang mogelijk te behouden. Eindelijk zal
des morgens op hun bed eene tas koffie
met eene beschuit worden gebracht...
Doch scherts ter zijde... Zonder dat de
opsteller in kwestie nu zou willen, dat de
gevangenen als vroeger in vunzige holen
worden geworpen, vindt hij de oplettend
heden, die hun bewezen worden, bespot
telijk, en hij heeft volkomen gelijk.
Huiselijk leven. Het is on
betwistbaar, denken wij, dat het huiselijk
loven bij den werkersstand ten grooteren
deele verloren gaat of liever vernietigd
wordt, door de aanneming van de vrou
wen en jeugdige kinderen ter fabrieken
en werkplaatsen.
De vrouw wordt hierdoor aan den
werkkring ontrukt haar door den natuur
om zoo te zeggen, voorbeschikt en het
kind te vroegtijdig aan het geheiligd en
behoedzaam ouderlijk gezag ontrokken.
De leden van het gezin ontmoeten zich
slechts dagelijks gedurende weinige
oogenblikken en de genegenheid voor
elkander, het vaderlijk gezag en de moe
derlijke liefde zijn er dikwijls door ge
schokt.
Erger nog is het, wanneer de eenen in
den dag en de anderen des nachts werken.
Het nachtwerk verwekt nog eene meer
dere verwoesting van het huiselijk leven
daar hel de oorzaak is van schandelijke
onzedelijkheid, vooral daar waar lieden
van beider kunne te samen arbeiden.
Wanneer dan de socialisten de afschaf
fing van den arbeid der vrouwen in de
fabrieken en beperkte werkuren voor het
kind eischen, dan zijn wij het hen hier
over eens.
Kinderen.zegtZ.H.LeoXIII in zijnen
wereldbrief Rerum novarummogen
n niet ter fabriek of werkplaats worden
toegelaten, vóör lichaam en geest tot
voldoende rijpheid zijn gekomen.
Het vrouwelijk geslacht is eigenlijk
voor den huiselijken arbeid bestemd.
Deze laatste soort van werk beveiligt
de weerdigheid der vrouw, vorgemak-
kelijkt de opvoeding der kinderen en
bevordert het huiselijk geluk.
De afschaffing van den arbeid der vrouw
ter fabrieken en werkplaatsen en beperkte
werkuren voor het kind dienen, volgens
ons, in het programma van alle anti
socialistische Vakvereenigingen geschre
ven te worden. Niet alleen zal het huise
lijk leven er door bevorderd worden maar
ook de werkeloosheid der mannen bestre
den worden.
vrouw tuimelde met doo lelijk ontsteld gelaat een
stap achteruanrts, als liad hem een schot in de volle
borst getroffen
Groole God riep hij stamelend uit, kan het
mogelijk zijn....
III.
Het geluid van naderende voetstappen ontrukte den
polieie-inspectcur aan de verdooving, waarin de leste
ontdekking hem had gestort. De commissaris, het
hoofd der Saudbanksche policie, was, met eene wacht
van agenten, op de plaaLs des onheils verschenen.
De onder-inspectcur hoorde hemi inct jufvrouw
Gregory spreken en haastte zich naar beneden.
De commissaris was een flink man, meer dan zes
voel lang. met een knap uiterlijk eu een keurig onder
houden blonden baard,waarin zich echter reeds eenige
grijze haren begonnen te verloonen. Hij bcanlwoordde
het streng militaire saluut van zijnen ondergeschikte
met een kort knikje.
Een leelijkc historie, hoor ik, Power begon hij
tot zjjn onder-inspecteur.Wij moeten ons goed houden
en op den grond van de zaak zien te komen, wij heb
ben geen tijd te verliezen, als wij gecneu blauwen
willen loopcn Hebt gij al eens rondgezien
De onder-inspecteur Power bracht zijn chef op de
hoogte van de voornaamste bijzonderheden en van het
geen zijn onderzoek .beider en duidelijk aan bet licht
had gebracht.
Bovengekomen was de commissaris zoo mio als zijn
onder-inspekteur in staat in het ljjk iemand te her
kennen, die zij vroeger gezien hadden, be j <uge
vrouw was hun volkomen vreemd.
Dan maar aan 't werk, Powersprak de com-
Evenrediffe vertegen-
xvoordipfing. Volgens de voor
staanders der evenredige vertegenwoor
diging, handelen de tegenstrevers van dit
stelsel slechts uit persoonlijk belang en
vooral uit baatzucht.
Maar wat beoogen der voorstaanders
van dit stelsel
Eenvoudig persoonlijke heerschzucht
en bij gevolg ook baatzuchtEn
inderdaad, de meerderheid van de voor
staanders der evenredige vertegenwoor
diging zijn mannen die weten dat, zonder
hare invoering, zij nooit tot eenig eere
ambt konnen verkozen worden, of wel,
't zyn jannen die langs dien weg eens
hopen van de stoppelen te geraken.
Zou de schrijvelaar van 't art. in Den-
dergalm van zondag II. soms in 't eerste
geval niet verkeeren
De Dendergalmsche schrijvelaar be
weert dat het stelsel geene grootere moei
lijkheden oplevert dan eene eenvoudige
deeling en geeft dan ook eenige cijfers
op
Zoo, schrijvelaar, ge zoudt dus de for-
muul gevonden hebben
...Maar wat willen wy stil blijven bij
die opgegevene cijfers zij bewijzen ons
dat men 't ventje zou in doekskens leggen
zonder dat hij het zou gewaar worden.
Xe Heelielen zal zondag aanst.
eene proef gemaakt worden met de even
redige vertegenwoordiging.
Wij hebben hier een stembriefje voor
ons liggen 't welk ons bewijst dat er elf
leden te kiezen zijn en iedere partijen met
eene onvolledige lijst van candidaten op
treedt.
En inderdaad op den stembrief komen
voor 1° de lijst A, acht liberalen 2° de
lijst B, acht catholieken 3° de lijst C, vijf
socialisten
De kiezers mogen onbetwistbaar voor
11 candidaten stemmen. Nu, er zijn maar
acht liberale, acht catholieke en vijf socia
listische candidaten.Wanneer de liberalen
of catholieken nu voor hunne acht
candidaten gestemd hebben, beschikken
zij nog over drij stemmen van de 11
en die drij stemmen kunnen zij aan
de minst begaafde der candidaten hunner
tegenstrevers geven. De socialisten zullen
over 6 stemmen beschikken die zij aan de 6
minst begaafde candidaten kunnen geven.
't Is dus onbetwistbaar op die wijze
zullende minst begaafde candidaten,dezen
waarvan de tegenstrevers het minst te
vreezen hebben, altijd de gekozenen zijn.
Maar de voorkeur-stemmen zullen dat
verijdelen beweert men. Wij antwoorden
geenszins. Wie zal beletten dat de kiezer
achter den naam dier minst begaafden de
zich otukeerende, laten wij alles, wat wij
zeker weten, goed nagaan, opdat wij spoedig met on§
proces-verbaal klaar kooien Als het eenigzins kon,
zou ik er die eigenwijze mannen, die Londensche
detective's geerne uithouden, wij moeten de zaak
zelf zien af te doen
De oncer-inspccteur Power zag zijnen chef inin of
meer twijfelachtig aan blijkbaar deelde hjj diens
meening uit, dat de zaak zoo spoedig zou zijn af te
doen 1 Hij zweeg echter en volgde den commissaris
naar het zitkamerke van jufvrouw Gregory beneden,
waar zijn chef in een gemakkelijken leuningstoel
plaats nam cn door een der agenten het meegebrachte
papier en schrijfmaterieel voor zich op de tafel deed
neerleggen.
Jufvrouw Gregory en Weels, de smid, werden bin
nengeroepen. Een der jongste agenten, die zich inder
tijd op het snelschrift had toegelegd, werd door den
kommissatis eene plaats aan een afzonderlijk tafeltje
aangewezen en van het noodige voorzien, om zoo
woordelijk mogelijk, de antwoorden der getuigen te
kunnen opteekenen.
Komaan, jufvrouw Gregory! begon het hoofd der
Sandbanksche policie, toen alles gereed was, op een
vroolijkcn, gezelligen toon, die hem bij zijne verhoo-
ren altijd eigen was, hoe erg de omstandigheden ook
mochten zijn. Beantwoord al mijn vragen, als 't u
belieft, zoo kort en zoo duidelijk als gij maar kunt en
vergeet vooral niets, wat ons van nut kan zijn. Het is
een vreeseljjke gebeurtenis en gjj begrijpt, met waar
welkeen verantwoordelijkheid erop ons rust, om de
zaak tot klaarheid te breugen.
(Wordt voortgezet.)