I
NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAO VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
HET GEHEIM
Donderdag 18 Januari 1894. 10 centiemen per nummer. 488te Jaar, N° 2845
Politiek overzicht.
Commissaris van Policie.
Einds van de crisis
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRIJS
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagleekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen
De inschrijving eindigt met 31 December.
De onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar
Men schrijft in bij c. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N. 31, en in alle Postkantoren des lands.
ADVERTENTIENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiën uit vreemde landen
zich te wénden ten Bureele van dit blad.
Cuique suum.
Aalst, 17 Januari 1894
TROONREDE
Opening van den Pruisischen Landdag
Berlijn, 16 jan.
De troonrede bij de opening des Land-
dags stelt vast dat het tekort in het budjet
gedurig toeneemt daaruit spruiten moei
lijkheden voort, veroorzaakt door de ver
hooging der credieten, die het Rijk aan de
gefedereerde Staten moet vragen.
Die tekorten kunnen niet verdwijnen
dan door de herinrichting van den finan-
cieelen toestand van het Rijk en door eene
eevenredigde verhooging zijner eigene
•niddelen.
De troonrede verklaart dat de plicht der
regeering is den landbouw te begunstigen,
opdat hij de moeilijkheden van het on
gunstig tijdstip, dat hij beleeft, te boven
koine.
Met dat doel moet de wetgeving op den
landelijken eigendom hervormd worden.
Daarvoor is de volledige meêwerking
noodig van de vertegenwoordigers des
landbouws, die als raadgevers aan het
gouvernement moeten dienen, in de be
reiding en de uitvoering der wetgevende
en bestuurlijke maatregelen, bestemd om
de iprichting der landelijke credieten te
verbeteren, de moeilijkheden te doen ver
dwijnen van de te groote schulden waar
mede de landelijke eigendom belast is en
om op te klimmen tot de ondoeltreffende
vormen dier lasten.
Met dat doel heeft het gouvernement
een ontwerp neèrgelegd, tot inrichting
van Landbouwkamers.
De rede eindigt als volgt In tegen
woordigheid der toenemende scherpheid
in den strijd der denkwijzen en der belan
gen, dient er eene overeenbrenging der
contrasten gevonden te worden, door
oprecht naar het onveranderlijk doel te
streveD.den voorspoed van het vaderland.
God geve zijnen zegen en een goeden
uitslag.
Wij vernemen dat de minister van
eerediensten in zijne begrooting voor 1894
een crediet heeft ingelascht, welk 2 maal
per jaar de vermeerdering van jaarwedde
van katholieke priesters, van af het
oogenblik hunner wijding, toelaat.
Tot hiertoe werd die periodieke ver
meerdering van jaarwedde aan katholieke
-(O)-
19e Vervolg.
Volkomen juist. Wat van u geldt, geldt van mij
even goed. Een moord komt altijd uitDe zon brengt
het aan den dagzeggen zijJawel, morgenWaarom
zou het aan den dag komen als de moordenaar zijn
spel goed speelt? Hij heett alle kansen in zijn voordeel
h(j heeft een voorsprong om zich uit de voeten Ie ma
ken of zich te verbergen; en verbergen is altijd gemak
kelijker dan zoeken Let maar op die geschiedenis
aan den Hamiltonschenweg zal weer bewijzen, dat ik
gelijk heb.
Wat wedt gij, dat die zoogenoemde nieuwe aanwij
zingen op niets uitloopen Ik wil wedden wat gij wilt
dat de zaak over zes maanden, van vandaag af gere
kend, als hopeloos wordt opgegeven en dat «ij er niets
meer van zullen hooren
Het is zeer wel mogelijk, dat gij gelijk hebt, ik
spreek het niet tegen, antwoordde M. Sint-Alha on
verschillig. Gij zijt veel beter op de hoogte dan ik. Die
moordpartijen en dat zoeken van de policie zijn nu
eenmaal dingen, die mij nooit erg hebben aangetrok
ken... Deze kollie is bijzonder goed, Vasasoer. Waar
om bestelt gij ze ook niet Ik kan ze u rccomman-
deeren.
Koffie Neen, dank u hartelijk I Sterke koffie is
priesters slechts toegestaan, van af den
dag dat zij pastoor werden.
De vermeerdering neemt nu aanvang
bij het verlaten van het seminarie.
(Handelsblad).
Frankrijk. Graaf de Man's can-
didaluur te Morlaix. Graaf Albert
de Mun is definitief candidaat der conser
vatieven te Morlaix en hij heeft aan de
kiezers van de omschrijving een manifest
gezonden, dat tevens eene merkweerdige
geloofsbelijdenis is.
Daarin legt de gekende redenaar zijn
godsdienstig, staatkundig en maatschap
pelijk program bloot.
Als overtuigd katholiek steunt hij zijne
politieke en sociale leerstelsels op de vin
gerwijzingen van den Paus.
Met Leo XIII neemt hij onbewimpeld
den republiekeinschen regeeringsvorm
aan en zijn sociaal program is totaal ver
vat in de beroemde Encycliek Rerum
ovarum, over den toestand der werk
lieden.
Het manifest van M.de Mun heeft reeds
groote opschudding verwekt en er zijn
katholieke royalistische bladen die de
candidatuur bestrijden, omdat graaf de
Mun de republiek aanneemt.
Verplichtende stemming. Een lid
der Fransche Kamer,Gauthier de Clagny,
heeft een wetsvoorstel ingediend, waarin
met straf wordt gedreigd tegen het weg
blijven van de stembus.
De kiezer, die zich daaraan schuldig
maakt, wordt den eersten keer gestraft
door openbare aanplakking van zijn naam
aan het stadhuis. Den tweeden keer
volgt eene kleine boete, door den kanton
rechter op te leggen. Den derden keer
veroordeeling door den rechter tot eene
boete, gelijkstaande met het dubbel der
rechtstreeksche belastingen die de over
treder te betalen heeft en schorsing van
zijne kiesbevoegdheid gedurende twee
jaar.
Eindelijk, na een vierde verzuim, le
venslange onbevoegdheid tot kiezen. Uit
zondering wordt gemaakt wegens verhin
dering door ziekte, lichaamsgebrek of
eischen van het beroep.
Men ziet,in die kwestie zijn wij,Belgen,
de rappe Franschen weêr eens vooruit
geweest.
niet goed voor mij. Als ik er eene halve tas van dronk
zou ik zeker den geheelen nacht wakker liggen of van
allerlei akelige dingen droomen, van dien moord bij
voorbeeld
Op dit oogenblik werd de deur der rookzaal voorzich
tig geopend. Een der kellners van het hotel kwam bin
nen cn wendde zich met eene onderdanige buiging tot
M. Sint-Alba.
Er zjjn een paar heeren om u te spreken, mijn
heer, meldde hij. Zij wachten u in den gang.
Heeren? Om mjj te spreken ik verwacht
niemand. Wat zijn het voor menschen
Dat zou ik u niet weten te zeggen, mijnbeer. Zij
zegden, dat hel niet noodig was, hunne namen op te
geven. Wat moet ik zeggen, mijnheer
Ik zal b|j hen komen, antwoordde M. Sint-Alba,
met een gevoel van nieuwsgierigheid, wie de onver-
wachle bezoekers zijn. Veronschuidig mij een paar mi
nuten, Vavasoer! Ik ben dadelijk weer bij u.
De bewuste heeren hadden intusschen post gevat in
den gang, die van den hoofdingang van bet hotel naar
de rookzaal voerde. Een van hen had zich van zijnen
makker afgezonderd en scheen zich in den hoek van
eene der inspringende deuren onzichtbaar te maken»
De andere echter trad op M. Sint Alba toe, zoodra deze
zich in den gang vertoonde.
Ik heb de eer metM. Sint-Alba Ie sprekeD, niet
waarbegon hij.
Ja. Wat hebt gij mjj te zeggen
Het betreft een geheel persoonlijke zaak, mijn
heer Ik zal eTen wachten, tot dat heerschap ver
dwenen is.
Het bedoelde heerschap was de kellner, die zich
slechts zeer langzaam verwijderde.
Komaan, de man is nu weg. Wat hadt g(j mij te
zeggen vroeg M. Sint-Alba op hoogen ongeduldigen
Maandag om 10 1/2 ure vergaderden de
leden der Rechterzijden van Kamer en
Senaat in algemeene vergadering onder
voorzitterschap der heeren De Lants-
heere en baron 't Kint de Roodenbeke.
Men kent het doel der vergadering
het goldt eene eindbeslissing tc nemen
aangaande de E. V. die door M. Beer-
naert wordt voorgestaan en door de over-
groote meerderheid der Kamerleden ver-
stooten.
Wanneer er kwestie was liet princiep
der E. V. in onze nieuwe Grondwet op te
nemen en alzoo toe te laten ze later in de
kieswet te kunnen bekrachtigen,verklaar
de de heer Beernaert. dat hij nooit zou
voorstellen dit stelsel in de kieswet te
schrijven ten zij hij hieromtrent zou eens
wezen met de katholieke meerderheid.
't Is dank aan deze verklaring dat het
princiep der E. V. juist het noodige getal
stemmen, de 2/3 bekwam.
Nu, de heer Beernaert stond voor zijn
gegeven woord en hij kon in rechtvaar
digheid de E. V. niet voorstellen zonder
de toestemming der Rechlerzijden.
Maar wat deed hij Hij verklaarde
dat zoo de katholieke meerderheid de
evenredigheid verwierp, hij als minister
zou aftreden
Wij hebben onze denkwijze omtrent die
houding des heeren ministers vroeger
doen kennen en onze geachte lezers zul
len ze zich wel herinneren.
Eene commissie werd benoemd ten
einde eene toenadering te bewerken tus-
schen de katholieke meerderheid en den
lieer Beernaert. Deze commissie geraakte
tot geenen uitslag.
Het eenige middel van uitkomst was
aan den heer Beernaert zijne vrijheid
terug te geven, 't gene volgens ons het
eenige doel is dat hy beoogde.
Gelijk wij het hooger zeggen moest
er maandag eene eindbeslissing genomen
worden. Het was dus eene zeer gewichtige
omstandigheid; men moest rijden of snij
den, 't is te zeggen, weigerde men dan gaf
de heer Beernaert zijn ontslag, stemde
men toe dan zou hij blijven.
Velen aanschouwen het aftreden van
M. Beernaert als eene ramp voorde ka
tholieke partij, alsof er in gansch't land
geen enkel bekwaam katholiek le vinden
is om hem te vervangen.
Zou de kath. party dan verloren gaan,
moest de dood hem treffen Wie durft
dat beweren
120 leden waren aanwezig, en, onder
andere, de ministers Beernaert, de Burlet,
toon.
Alleen ditantwoordde de vreemdeling, een man
met opmerkelijk doordringende gryze oogen, blonde
bakkebaarden en een zeer langen neus. Ik heb hier in
mijnen zak een bevel tot inhechtenisneming tegen den
persoon van Karei Sint-Alba. Ik ben Jinspectcur bij de
detectives, inspecteur Brusel, om u te dienen, belast
met het gerechtelijk onderzoek in zake van den 24
october, gepleegd op een jonge vrouw, hier gekend
onder den naam van Madeleine Faure.
Sint-Alba beefde een oogedblik van het hoofd tot de
voeten, zijn lichtgeel getint gelaat nam eene groene
kleur aan. Met de snelheid des lichts echter had hij
zijne zelfbchccrsching weer herwonnen cn zag er even
onbewogen en bedaard uit als te voren.
Gij hebt een bevel om mij aan te houden, zegt
gij vroeg hij met een spottend glimlachje. Indien dit
een aardigheid moet verbeelden, dien ik u te zeggen
dat het eene grap van eene zeer gemccne soort is en
dat ik de man niet ben, die zoo iets kan veroorloven.
Het is in het minst geen grap, Mijnheer. In het
minst niet, herhaalde Brusel, dien onze lezers natuur
lijk herkend hebben. Hier is het bevel, gij kunt zelf
zien of het in orde is of niet. De beschuldiging, welke
tegen u is ingebracht, is van dien aan), dat elk woord,
hetwelk gij zegt, tegen u gebruikt zal moeten worden-
Laat mij u dus tot uw eigen voordeel aanraden voor
zichtig te zjjn.
Inspecteur, riep hij, zich even omwendende
naar den man, die achter hem, in de inspringende
deur stond Kom hier cn houd u gereed uw plicht te
doen, indien dc gevangene het noodig maakt I
De policiebeambte trad nader.
Het volle licht van de in den gang hangende gas
kroon viel op zijn gelaat, toen de oogeu van den be
schuldigde de zijne ontmoetten. Als door een plotse-
De Bruvn en Vanden Peereboom welke
volksvertegenwoordigers zijn.
De bespreking was zeer levendig en
zelfs soms wat hevig.
De heer Beernaert besprak op bitteren
toon over den laafsten brief van M.
Woeste,medegedeeld door «Le Cournier
't gene eene zeer levendige gedachtenwis-
seling uitlokte. Die brief moet raak zijn
geweest, als men hoort hoe de voorstaan
ders der evenredigheid jammeren.
Wat Le Patriote over deze gedachten-
wisseling meêdeelt, schijnt ons niet al te
zeer vertrouwbaar.
De volgende dagorde werd door M.
Lammens voorgesteld en besproken
De rechterzijden van Kamer en Se-
naat zijn van gevoelen dat de vertegen-
woordiging der minderheden het on-
derwerp moet uitmaken van een parle-
mentair debat, in hetwelk, van alle
vroegere verbintenissen ontbonden, het
gouvernement en de aanhangers en
bestrijders van het stelsel hunne
gedachten zullen kunnen uiteenzetten,
alleen 's lands hoogere belangen voor
oogen houdende, a
De hardnekkigste bestrijders der E. V.
traden dees dagorde bij, 't gene verbazing
bij sommigen verwekte.
Waarom die verbazing
De tegenstrevers der E. V. vreezen
immers geene openbare bespreking die de
dwaasheid van het stelsel zal doen uit
schijnen.
De dagorde werd aangenomen met 84
stemmen tegen 25 en 11 onthoudingen.
Deze stemming laat zich als volgt ver-
deelen
Voor den Senaat 36 ja, 2 neen, 2
onthoudingen.
Voor de Kamer 48 ja, 23 neen, 9
onthoudingen, waartusschen de vier mi
nisters.
M. Beernaert heeft dus zijne volle vrij
heid van handelen heroverd,maar hoe?!?!.
De stemming van het hooger gemeld
dagorde wil niet zeggen dat de Rechter
zijden het princiep der E. V. goedkeuren.
Verre van daar, de meerderheid der
leden van de Rechterzijden blijven aan de
hervorming vijandig, Door die stemming
hebben de Rechterzijden alleenlijk gewild
dat de E. V. openbaarlijk in de Kamers
zou besproken worden en voorstaanders
en tegenstrevers hunne reden zouden kun
nen doen gelden.
M. Beernaert verklaarde dat do Rech
terzijden hare volledige vrijheid in de be
raadslagingen bewaarden, dat zy hoege
naamd tot niets verbonden waren.
lingen schok getroffen, deinsde Sint-Alba achteruit en
wéér nam zijn gelaal dezelfde akelige, lijkgrauwe tint
n.
Doktor Power 1 riep hy uit, met eene onwiliige
angstige beweging van den rechterarm.
Maar ook deze verandering in zijne houding en
voorkomen duurde slechts weinige seconden. Schijn
baar zonder de minste inspanning herstelde hij zich,
zijne verwarring was zoo kortstondig geweest, dat het
zelfs onmogelijk zou zijn te zeggen, uit welke reden zij
was voortgevloeid.
Ik kan niet begrijpen wat dit alles moet beteeke-
uen, sprak hij met zachte maar vaste stem, waarin
geen spoor van angst of vrees meer was waar te ne
men. Misschien kunt gij mij ophelderen.doktor Power.
ik dit zonderlinge bezoek te danken heb.
Ik ben sedert lang geen dokter Power meer,ant
woordde deze. Ik ben inspecteur bij de Sandbanksche
policie en als dusdanig hier in dc uitoefening van mij
nen dienst.
Dan is het dus uw dienst, merkte Sint-Alba met
een spottenden glimlach op,die er u toe gebracht heeft
my hier te overvallen en aan tc houden op grond van
de aanklachtWelke aanklacht noemdet gij ook
weêr, mijnheer vervolgde hy, zich tot Brusel kee-
rende.
De aanklacht van moord op den persoon van
Madeleine Faure in den nacht van den 24 october
Icslleden, herhaalde de leste ernstig.
Dank u voor de inlichtinghet is altijd goed
ke dingen juist te weten. Welnu, M. de inspecteur
dokter of diender, or wat gij dan eigenlijk zijt—wat
denkt gy met mij te doen
Sint-Alba behandelde de zaak zoo luchthartig en met
zooveel minachtenden spot, dat zelfs de detective Bru
sel cenigszins van zijn stuk geraakte. Zeker is het, dat
Maar M. Beernaert heeft zich niet wil
len verbinden op het voorstel der E. V. de
cabinetskwestie niet te zullen stellen, en
van dan af is de crisis niet opgelost, maar
slechts verschoven.
Dus als de Volksvertegenwoordigers
niet gedwee het hoofd bukken, of liever,
niet naar de pijpen willen dansen van M.
Beernaert in zake van E. V., zal hij er
nogmaals van doortrekken.
Maar zullen de moeilijkheden om een
ministerie te vormen alsdan niet grooter
wezen dan heden 1
Voorwaar ja, en dan zitten wij gewis
met een zaken-ministerie onder wiens
dubbelzinnig beheer de kiezingen zullen
moeten plaatsgrijpen.
Het bestaan van ons kath. ministerie is
thans in de macht van de liberalen.
Ja, zij, de liberalen, kunnen het minis
terie doen vallen of behouden volgens
hunne politieke belangen.
En voorzeker is het hun belang dat de
kiezingen onder een zaken-ministerie
plaats grijpen en om dit te verzekeren,
hoeven zij zich slechts bij de tegenstrevers
van 't stelsel aan te sluiten.
Ziedaar tot waar men gekomen is 1...
Ziedaar hoe wij, katholieken, aan den
vijand zullen overgeleverd zijn indien M.
Beernaert de cabinetskwestie stelt 1...
Volgens l'Etoüe is, door het dagorde-
Lammens de zaak der evenredige verte
genwoordiging gewonnen.
De Réfoimie zegt dat de rechterzy met
eene groote meerderheid, beslist heeft in
den weg terug te keeren van het parle
mentair regiem, toen zij aan M. Beer
naert zijne vrijheid teruggaf. Eens te
meer isM. Woeste geslagen. Hij zal zich
dus moeten gereed maken M. Beernaert
om te werpen,op de kwestie de bescherm-
rechten.
M. Beernaert gaat niet wegten
minste niet voor het oogenblik, zegt de
Chronique. Het zou wonderlijk zijn ge
weest een cabinet te zien vallen, ter
gelegenheid van een vraagpunt dat niet
aan de wetgeving onderworpen was. M.
Beernaert zal zijn ontwerp voordragen,
en men keert tot den gewonen weg terug.
Ziehier de namen der leden van de
rechterzy die tegen het dagorde van M.
Lammens stemden.
De senateurs MM. baron de Grubbe
en graaf della Faille (M. graaf de Pret
stemde voor) de vertegenwoordigers
MM. Biart, Coremans, Delbeke, Delvaux,
de Moreau, de Montpellier, deRamaix,
De Winter, Dohet, Doucet, Helleputte,
hij zich van de ontmoeting met Power veel meer had
voorgesteld.
Wy moeten u verzoeken, ons naar het bureel van
den commissaris te vergezellen, antwoordde hij op vrjj
wat minder hoogen toon, dan hy in het eerst had aan
geslagen. Wy hebben een rijtuig by ons, dat op den
hoek wacht. Wy wcnschen zoo weinig opzien le ma-
als mogelijk was.
- Gjj behoeft dat voor mij niet te doen, vriend
hernam M. Sint-Alba met een welwillende glimlach.Ik
geloof integendeel, dat gij in deze zaak te weinig om
u zelf gedacht hebt. De gevolgen uwer handel
wijze komen voor uwe verantwoording, niet voor de
mijne. Met dat al, uw bevelschrift is in orde, voorzoo
ver ik het beoordeelen kan. Ik ben derhalve gereed er
g aan te geven en roet u meé te gaan. Wil zoo
zijn mijn jas en mijn hoed hier tc laten brengen.
Gij zult cr zeker wel niet tegen hebben, dat ik intus-
i een enkel woord aan mijne vrouw schrijf om
baar op de hoogte te brengen.
Een der kellders werd geroepen om de wenschen
van den gevangane te vervullen. Gedurende al dien
tijd was de houding van Sint-Alha, zoo kalm en rustig
onder de gegeven omstandigheden slechts mogelijk
Ik moet aannemen, vervolgde hij, zich tot Robert
Power wendende, dal ik deze onaangename verrassing
verschuldigd ben. Het spijt mij voor u, dat onze
vroegere kennismaking hernieuwd wordt op eene wjjze
die u juist niet in een gunstig daglicht plaats.
Power gaf geen antwoord. Sint-Alba's ongeëvenaar
de zelfbehecrsching had hem geheel uit het veld ge
it. Bovendien werd bij even als Brusel verrast
de plotselinge verschijning van eene dame.
(Wordt Toortgezot.)