NIEUWS- EN UNKONDIGinnseiiD OE SISO EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
)onder<!ag 5 Januari 1895. 10 centiemen per nummer. 49s,e Jaar Nr 2945.
De Denderbode
ELE HAREN.
Geëerde Medeburgers van
Stad en Buiten
Kieswet
DE DENDERBODE.
AB0INIVEME1VTPRWS
Uit Iliad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week. onder
da< tekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 (rank 's jaars
fr.3,45 voor zes maanden fr. 1,78 voor drij maanden, voorop te betalen
-- De inschrijving eindigt met 31 December.
i onkosten der kwitantiën door de Post ontvangen, zijn ten laste van
den schuldenaar
Men schrijft in bij C. VAW BE PUTTE-GOOSSF.NS, Korte-Zoutstraat,
N, Si en in alle Postkantoren des lands.
4 DVERTENTIENPRIJS
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
aceoord. - Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. Voor de advertentiên uit vreemde landen
zich te wenden ten Bureele van dit blad.
Cuique suum.
Aalst, 9 «Januari 189K.
ivctischt aanzijae geachte
'czers en lezereesen
sen zalig en gelukkig Nieuwjaar-
En bovendien
XV Denderbode wenscht aan allen den
ie des Heeren zonder den welke er
geen waar geluk op aarde te vinden is
De Denderbode wenscht lotsverbetering
vooi' de arbeidende standen werk aan
v o.keloozen en billijk loon aan hen
d e g<>ed arbeiden
D' Denderbode wenscht dat men naar
de i-m des Pauzes luistere, welke ver
klaar; dat er krachtdadige en afdoende
middelen dienen genomen te worden tot
verbetering des lots van de werkende
klassenV.
'De Denderbode wenscht dat wanneer
men an rechten spreekt men ook de
plicht en jegens God en de samenleving
nmuuiere
De Denderbode wenscht dat w'erkmaü,
boer -n burger op hunne hoede wezen en
licit nimmer laten misleiden door uitzin
nige en onuitvoerbare beloften van volks
bedriegers die alleenlijk hunne eigene
verheffing betrachten
De Denderbode wenscht dat de Staat
don landbouw en de nijverheid .zou.be
schermen, tot groot voordeel van allen
Dt Denderbode wenscht das ons katho
liek ministerie nog vele jaren ons geliefde
Vaderland in vrede en voorspoed moge
besta-- ren en dat het zich vooral beievere
om goede wetten te maken tot beseher-
nr.ng vooral van boer en werkman
De Denderbode wenscht dat ons katho-
I V Stadsbestuur de baan blijve volgen
'ifelke het tot heden toe bewandeld heeft,
andere woorden, dat het onze Moeder-
"1 aderlijk moge blijven bestieren
f ic Denderbode wenscht dat alle ware
katholieken de plichten mogen beseffen
welke hen door de hedendaagsche toe-
reanden worden opgelegd ja, dat zij
'en begrijpen hoe noodzakelijk het is
d socialisten zoowel de kristene als de
i •do te bevechten
De Denderbode wenscht aan zijne vrien-.
den en medewerkers volharding in den
strijd welken zij hebben ondernomen ter
eere Gods en tot welvaart van allen
D< Denderbode wenscht eindelijk dat
den dag spoedig aanbreke op den welken
allo zijne wenscben zullen volbracht
wezen.
X nu met Godshulp, vooruit 1
DE VROUW
lle Vervolg.
- la, een eigen broer van mijn zusters man. En
h" - de schrijver en uitgever van liet beroemde Gids-
boet. en zij zeggen van hem, dat hij eigenlijk
Krtin. rille gemaakt heett tot hetgeen het is.
Dan mag hij wel trotsch wezen op zijn w
EC| Saltash.
Zeker, dat mag hij ook, stemde juffrouw Smith
toe, ik zeg dikwijls genoeg tegen Smith een nul is
een nul maar als iemand werkelijk verdienste
i dan hoeft h|j het niet onder stoelen en banken
te steken,
flierop tot het meer zakelijke overgaande, hegon
men over de kamers en de condities te spreken.
Ik ben gewoon te rooken, zegde M. Saltash.
Daartegen moeten dus geen bezwaren worden ge
maakt.
Smith zag zijne wederhelft eens met een half oog
De uitbreiding van het stemrecht legt
aan de politiekte drukpers grootere plich
ten of.,
Géfiirende bijna eene halve eeuw,heeft
De Dmderbode, in de maat zijner krach- i
teujde katholieke leerstelsels in 't Arron- j
diss'emtnt Aalst voorgestaan.
Doch het volk moet meer om meer on- j
derricht worden aangaande de zedelijke t
en stoffelijke belangen welke zijne wel- j
vaart moeten verzekeren.
Overtuigd van deze grootc waarheid,
heb ik besloten Den Denderbode te her
vormen.
Het volk is nu de macht, en bijgevolg
moet ons orgaan tot alle leden van het
volk binnendringen.
Het dient overtuigd te zijn dat wij
vooral zijne belangen rechtzinnig beher-
tigen en krachtdadig verdedigen, uitslui-
telnk steunende op: Godsdienst,
Huisgezin, Eigendom, Va
derland, Taal en Vrijheid.
Onze titel zal voortaan wezen
DE DENDERBODE
vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van
de Stad en des Arrondissements Aalst.
Ik heb mij dus der medewerking van
bekwame volksgezinde katholieke man
nen verzekerd.
De Denderbode zal aller belangen ver
dedigen.
Landbouw, IMijverheid
eu Koophandel,
furger, Boer en Werkman
zullen in hem eenen krachtigen verdedi
ger hunner belangen ontmoeten.
Het programma dat Den Denderbode
tot richtsnoer nemen zal, zal in het eerste
zondagnummer van 1895 breedvoerig uit
eengezet worden.
Onder opzicht der nieuwstijdingen, zal
ik alle mogelijke verbeteringen betrach
ten. Vooral zal ik zorgen dat alle wetens
waardige feiten bijzonderlijk in ons Ar-
rondissemeat voorgevallen, zoo spoedig
mogelijk zullen meêgedeeld worden.
Ik hoop dat De Denderbode bij de
Katholieken van de Stad en des Arron
dissements Aalst eene welwillende onder
steuning zal genieten.
Ik heb de overtuiging dat allen zullen
begrijpen dat de Drukpers heden meer
dan ooit, het beste wapen is om de Volks
zaak te doen zegepralen.
Men vergete niet dat wij, Katholieken,
te strijden hebben tegen drie vijanden, te
weten Het liberalism, het socialism en
een partij die zich, even als de protestan
ten, kristen heet, en even als zij anders
niets doet dan protesteeren tegen alle
wettelijk en eerbiedig gezag.
In volle vertrouwen dat mijne pogingen
tot bevordering der groote katholieke
Zaak bij de Katholieken een gunstig ont
haal zullen verwerven, zeg ik dus Voor- I
uit ter verdediging der groote katholieke
Volkszaak.
Be voorwaarde van inschrijving
zijn dus ook gewijzigd geworden,
als volgt
De Denderbode» verschijnt
tweemaal ter week 's woens
dags en 's zondags, en kosl.
Voor de kuip der Stad,
tweemaal ter week fr. 5,00.
Voor den Buiten, met de
Post verzonden, twee maal ter
week fr. 6.00.
Het nummer deszondaags
alleen voor den huilen, met de
Post verzonden fr. 4,00.
Het zondag nummer zal in de
Stad en op den Builen verkocht
worden tegen den prijs van 5 cen
tiemen.
Binnen zeer weinige weken, zal
het formaat van- Dek Denderbode
merkelijk vergroot worden
Uitventers voor den Buiten wor
den gevraagd eene deftige winst
wordt hun verzekerd.
Aalst, 28 December 1894.
l)e Uitgever,
C Van De Putte-Goossens.
Katholieken! Leest en ver
spreidt Den Denderbode,
0, in het minst nietantwoordde de inschik
kelijke vrouw Ik voor mij, ik ben er aan gewoon,
cn ik riek het zelfs geerne, Smith is zelf een gewel
dige rooker.
De arme Smith zeidc nietsmaar ky wenschte in
stilte dat er in hare woorden evenveel waarheid mocht
zijn geweest, als cr gemoedelijkheid was in den toon
waarop zjj werden uitgesproken.
Over de voorwaarden was men het spoedig eens,
en Saltash keerde terstond naar liet hotel terug, om
zijne rekening te betalen en z|jnc valies naar de
Marina Place nr 5 te doeu brengen.
Dienzelfden avond nog zat hij warm cn wel in zijn
nieuwe kwartier. Smith had, op zijne eigene verant
woordelijkheid, eenen grooten armstoel in zijn ver
trek laten brengen. Dit meubel paste wel is waar niet
zeer goed bij hej overige huisraad, maar het was veel
geriefelijker in het gebruik, dan de kleine, vierhoe
kige, met wasleer overtrokken sofa, die tot weinig
andere gelegenheid bood, dan tot zitten.
Zoo rustte dan Saltash, na goed gedineerd te
hebben, in den gemakkelijken slocl, dien de vriende
lijke oplettendheid van zijnen huisbaas hem bezorgd
had. Op de tafel naast hem stond een glas grog van
whisky, zijne pijp was in zynen mond, cn onder het
bereik van zijne hand lag een gansche stapel tijd
schriften en romans.
Maar bij las niet. Hij zag, achterover leunend
zijnen stoel, de rookwolkjes uit zijne pijp op hunnen
weg naar de zoldering na, cn verdiepte zich in
voor Provincie en Gemeente.
De voorstaanders der Evenredige Ver
tegenwoordiging zijn in hunne hoop te
leurgesteld j zij hoopten immers dat de
regeering die hervorming bij de provin
ciale en gemeentelijke kieswet zou heb
ben ingevoerd, doch in de verschillende
ontwerpen is er zelfs geen spraak van.
Vele in onze Katholieke rangen welke
de E. V. als een ideaal van strikte recht-
veerdigbeid aanschouwden,zijn nu, door
de laatste kamerkiczingen geleerd,tot an
dere gevoelens gekomen.
Zij begrijpen nu heden dat moest men
dit stelsel,hoe rechtveerdig ook,invoeren,
het aan alle partijen onmogelijk zou.
wezen de teugels des bewiuds 24 uren in
handen te houden.
allerlei gissingen omtrent de dame met het knappe
gezicht, het ranke figuur en hot gele haar, daar boven
hem.
X.
Ondertusschen ging mevrouw Fleming's leventje
in alle siilte eu rustigheid zijnen gang.
Zij sleet haren tijd met wat lezen, wat naaldwerk,
en wat nietsdoen. Smith maakte de opmerking, dat
zy er somwijlen uitzag alsof zij zich verveelde, en
somwijlen ook weer alsof zij zorgen had maar niets
verstoorde voor het oog den kalmen gang van hare
dagen.
Zelden ging zij uitdoch dikwijls bleef z|j, midden
op den dag, wel een uur en langer in haro slaapkamer,
waarvan zij de deur ook dan weiïr zorgvuldig gesloten
hield. Wat het groote koffer betrof, juffrouw Smith
had opgehouden daarin belang testellen.
Het goede menieh was niet obstinaat, en had dus
nooit meer beproefd het ding tc schudden, om op
deze manier te onderzoeken of de inhoud rammelde.
Inderdaad, er was in de heele levenswijze van de
huurster zoo weinig opmerkelijks, dat juffrouw Smith
al spoedig geen vonk nieuwsgierigheid meer ten op
zichte der dame gevoelde.
Mevrouw Fleming scheen slechts met een persoon
briefwisseling te houden. Alle brieven, die er voor
haar aan dc Marina Place nrwerden afgegeven,
waren door dezelfde hand geadresseerd en droegen
het postmerk Londen en zy zelve verzond er geene
En inderdaad, ware de E. V. voor de
karnerkiezingen ingevoerd geweest, wij,
Katholieken, zouden de meerderheid ge-
bad hebben, maar, verhaasten wij ons er
bij te voegen, dat ze slechts tot. 2 of 3
stemmen zou hebbeu beloopeu.
Welk katholiek ministerie zou het, in
die omstandigheid, 24 uren hebben kun
nen volhouden, tegen de vereenigde libe
rale en socialistische minderheden die
zich altijd onbetwistbaar zouden vereeni
gen van den oogenblik dat het 't omver-
rewerpen geldt van een vijandig minis
terie
Een ministerie in de twee minderheden
gekozen, zou nog min leefbaar geboren
worden, dan een katholiek ministerie.
En wij zouden dus in volkomene rege
ringloosheid vervallen en van regeering-
loosheid tot revolutie is er slechts eeu
stap.
Dat de doctriuairen ofte oude liberale
pruiken groote voorstanders zijn der E. V.
is heel wat natuurlijk. Wie zou er nu
dom genoeg zijn Om bet redmiddel niet
gretig aan te grijpen dat u van totalen
ondergang moet redden
De E. V. is dit redmiddel voor de oude
liberale partij het redmiddel dat baar
nieuwe krachten, een nieuw leven schen
ken zou.
Hebben wij, Katholieken, er belang bij
de oude liberale partij, te doen herle
ven T... Wy denken bet niet en waarom
Omdat zij, volgens ons, nooit talrijk ge
noeg zal herworden om als regeerende
partij te kunnen optreden en dat, van
dan af, bare rol zich zou bepalen bij
twist zoeken en tweedracht zaaien ten
voordeele der socialistische of revolu-
tionnaire partij.
Een vluchtschrift van M. Wassenhove,
Leeraar aan de Hoogeschool te Gent, door
Le Courrier de Bruxelles dezer dagen
besproken, verklaart onbewimpeld dat de
E. V. eene oorzaak van verzwakking voor
ons,Katholieken, zou wezen, daar zij ons
zou ontwapenen tegenover de revolution-
naire partij
Welke partij in België anders dan de
katholieke is bij machte om eenen dam
op te werpen tegen de overheersching der
roode partij
En eens die katholieke partij verzwakt
en ontwapend waar varen wij been?...
Naar de socialistische afgronden van
ramp en onheil.
Wij hopen dat onze katholieke tegen
strevers eindelijk de oogen zullen ope
nen eu begrijpen dat de redding onzes
Vaderlands alleen in eene sterke en eens
gezinde katholieke macht te vinden is.
Wat er in de lucht verloren gaat.
Als wij in 't Walenland, de streek der
hoogovens, eene omreis doen, eu we zien
die hooge schouwen wolken rooks in de
lucht spuwen, rusteloos en onophoude
lijk, hebben we wel nooit gedacht dat
deze rook nog eene fortuin bevatte, die
andcro, dan onder het adres van den boekhandel van
Pally.
Soms, wanneer zy er over nadacht, vond juffrouw
Smith deze manier van doen wel wat zonderling.
Emma, de schoonhcidstypc, beweerde telkens dat
er een luchte aan was, namelijk aan deze be
dekte wyze van adresseercu,
Ziet, zegde zij tot hare tante ik voor my, ik
vind het niet in den haak. Het is precies als toen
mijne vriendin Mory Hawkes hare brieven gij weet
wel op die huwelyksadvertenties aan mij liet
adresseeren, omdat hare oudjes er niet van weten
mochten. Ziet, zulke knepen, daar steekt gewoonlyk
iels achter, en, zooals het spreekwoord zegt, wie niets
aan zijne vingers heeft, die hoeft cr ook geen doekjes
om te winden.
Wel, maar wat zou er dan achter kunnen ste
ken t vroeg tante.
Ja, dat weet ik niet, antwoordde nicht. Ik be
moei mij niet met eon andermans zaken.
Op den avond nadat George Saliash de bcnedeu-
kamers van het huis aan dc Marina Place betrokken
had* ging Smith als gewoonlijk by mevrouw Fleming
de tafel dekken, tevens met het plan om haar van de
komst des nieuwen huurders naar behooren te ver»
wittigen.
Ecnc innerlijke stem duisterde hem toe, dat bij
haar oigculyk, naar hetgeen zij tot bem gezegd had,
wel vooraf eens over het verhuren dier kamers had
mogen raadplegen.
in de handen lag van hem, die ze maar
te grijpen wist.
EeH fortuin in dien weerdeloozen rook?
Waarom laten ze hem dan nog altyd
wegvliegen
De historie van het ei van Colorabus,
Eens dat het aangewezen is, vindt ieder
het dom, dat er daar nog niet vroeger aan
gedacht is.
Wij maakten die opmerking bij de le
zing der proeven eener brochuur, welke
gaat uitgegeven worden door onzen con
frater, M. Leo Moris, den ieverigen be
stuurder van de Water-Electriekkundige
maatschappij van Antwerpen en waarin
hij hier te lande het stelsel Gredt, dat
het uithalen der nevenprodukten uit de
gassen ten doel heeft, kenbaar maakt.
Wat bevat zooal de rook, door de hoog
ovens uitgeblazen Wij noemen de
amoniakhoudende zouten, het potasium-
en sodiumchloruur, het kalkchloruur en
bi-chloruur en ten slotte het potassium-
ioduur.
De eenvoudige lezer zal zeggen wat
onmogelijke namen Ja maar, met die
stoffen maakt men scheikundigen mest
en die mest wordt nog al duur betaald
door de boeren.
Zoo wordt het potassium-ioduur betaald
312 fr. 40 per 100 kilo.
Dat is nog al duur, zal men zeggen,
maar het valt te bezien boe veel go va»
die stoffen uit den rook kunt halen.
Volgens ontledigingen brengt, op een
jaar, de rook eener productie van 100
ton per dag, gemiddeld voort
1° Ioduur van potassium 800 kilo.
2° Ammoniak 3000 kilo.
3° Potassium chloruur 37000 kilo.
Laat ons nu rekenen dat de prys van
het ioduur valle tot 25 fr. per kilo, die
van ammoniak tot 1,20 fr. en die van
potassium chloruur tot 15 centiemen,
dan brengt die uithaling, der nevenpro
ducten nog de som op van 29,150 fr.
Nu, men weet dat de totale productie
der hoogovens in de twee laatste jaren
bedroeg gemiddeld 14,317,148 ton.
Op den basis van de hierboven staande
rekening zouden de uitgehaalde produc
ten uit dc gassen van deze reusachtige
voortbrengst, eene weerde hebben van
circa 10 millioen franks.
10 millioen franks per jaar.... En zeg
gen dat die 10 millioen nu in de lucht
dwarrelen en niet dienen, dan om u den
adem te belemmeren eu de lucht onge
zond te maken
M. Moris legt nu het stelsel Gredt uit,
dat bestaat in de inrichting van een toe
stel, dat de gassen opvangt, in verkoel-
buizen en bakken, waardoor al de zwaar
dere producten van den rook moeten
vallen, zoodat er ten slotte niets meer
dan waterstoom ontsnapt.
De nijverheid zou die toestellen in
eiken hoogoven kunnen aanwenden en
eene winstgevende zaak tot stand bren
gen nevens de oorspronkelijke ijzerny-
verheid zelve.
Hy trachtte eeu gepast begin te vinden, ooi de zaak
goedschiks ter sprake tc brengen doch dit wilde
hem niet zoo terstond gelukken. Terwyl hij al aarze
lend nog om de tafel draaide, zag mevrouw Fleming
op en kuchte. Dit deed hem moed vatten.
Wy hebben vandaag iemand hier gehad voor de
benedenkamers, mevrouw, zegde hij.
Mevrouw Fleming keerde zich halverwege om en
zag hem doordringend aan.
Voor dc benedenkamers T Om ze te huren, wilt
gy zeker zeggen
Ja mevrouw... zy zijn al verhuurd.
Van wanneer? vroeg mevrouw Fleming... Ik
bedoelwanneer worden zij betrokken Wanneer
komen dc menschen
Het is maar een eenige heer, mevrouw.
En wanneer komt hij
Hij is er al.
Wat
Ja, mevrouw. Heden namiddag is hy by ons inge
trokken uit het lupEHiAL Hom, waar hy eerst
eene kamer genomen bad, maar waar het hem niet
beviel.
Dus, hij is al in huis vroeg mevrouw Fleming.
Ja, mevrouw.... Ik hoop dat hel u niet onaan
genaam is. Overlast zult gij stellig niets, van hem we
ten... Gy moet weten, ik kon Item kwalijk afwyzen,
aangezien hy een neef is van mynen vroegcren pa-
trooa.
Wordt voortgezet.)
