Zondag 27 Januari 1893. 3 centiemen per nummer. 19s,p Jaar 2930. POLeiiSTAJNT I Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en des Arrondissements Aalst. GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. - j VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. Hoe staan de zaken? De landbouw Hoe rijmt men dat te saam Ge kunt het nie weten. Oordeel Leo XIII en België. DE DENDERBODE Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week voorde Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 'sjaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des Land. ;,Tv'C c. Cuique ahuin Per drukregel. Gewone to centiemen Reklamen fr. 1,00 Vonnissen op 3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Ileeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wénden ten Bureele van dit blad. Aalst., den 26 Jan. 1 NIK». Hoort iemand over deu iiuidigen toe stand, over de sociale kwestie spreken, en als die iemand geen Godloochenaar is, zult ge alras vernemen dat hij den toe stand als zeer bedenkelijk aanziet en afschildert. En zoo is iedereen het eens dat de maatschappij door sluwe opruiers voort gestuwd, in deu afgrond te recht zal komen. De ontevredenheid heerscht overal hervormingen vraagt men, en voorzeker niemand zal betwisten (hit zekere hervor mingen op huishoudelijk gebied hoogst dringend zijn. Maar het is ook zeker, dat men zich vergist, wanneer men denken zou, dat socialisten en andere opruiers van den- zelfden deesem, ooit te bevredigen zijn, hoe billijk en welwillend dan ook de maatregelen mogen zijn, die men nemen zal. Hun doel is immers niet het hard lot van den werkman te verzachten, maar wel hunne persoonlijke heerschzucht en hunnen haat voor den Godsdienst bot te vieren. Wellicht ook zal de huidige strijd geen einde nemen vooraleer opruiers en opge- ruiden er in gelukt zijn eene bloedige omwenteling te veroorzaken.' En zullen dan de grieven ophouden Zal daarmede de ellende weggenomen zijn? Men ondervrage de geschiedenis en men zal de oneindige reeks onheilen en ram pen zien die de revolutie steeds mede brengt. Het is met voorvallen gelijk wij dezer dagen in Frankrijk weerom hebben zien gebeuren,dat iedrreen eens diep geschokt wordt, en gevoelt dat de maatschappij voor goed aan 't waggelen is. Alle bestuur wordt onmogelijk, wordt stelselmatig omgestooten. Wat is dat anders dan revolutionnair 1 Men zou hier knnnen opwerpen dat wij in Frankkrijk niet en zijn. Godlof, neen. Maar wanneer wij den uitslag der verleden kiezing onderzoekeu, zijn wij genoodzaakt te bestatigen de reuzensprongen der Belgische socialisten, die al op eens met in de dertig mannen te gelijk het Parlement binnentrekken, waar zij tot hiertoe nietééneu zetel telden. Eu dan verliest ons pochen op onzen meer rustigen en stabelen toestand ge weldig veel grond. Geestelijkheid gezonden, lezen wij het volgende u Men hoort soms zeggen dat het rod- middel gelegen is in den terugkeer der - maatschappij tot het Geloof eu de beoefening van het Evangelie het is volkomen de waarheid, en het kwaad - zal maar hersteld worden in cvenredig- beid van dien terugkeer. Eu in den Wereldbrief vanxZijae Hei ligheid Paus Leo XIII, hadden wij reeds vroegar de volgende krachtige sententie s gevonden Laat men de Kerk niet tot haar recht komen, dan zullen alle bemoeiingen 5 - der menschen vruchteloos ziju. - jj Zal er dau nog een weldenkend mensch 3 gevonden worden, die niet zeggen zal Die stem moeten wij aanhooren Ieder dus het zijne bijgebracht om deu Godsdienst zyue vroegere plaats van ecre te geven. De hoegere standen moeten het voor beeld geren aan de minderen. - Exempla trahuntVoorbeelden trekken. Zij toouen zich dan dwars door katholiek. Liberalen en socialisten mogen zwetsen met hunne goddeloosheid, zij schijnen fier te zijn van God noch zijn gebod te willen, eu wij weten hoe dwaas eu uitzinnig zulks En wij zouden geen hart genoeg hebben om tegenover eenieder te toonen wie wij zijn J De werkliaden zulle* volgen hunne belangen bijzonderlijk heeft de H. Vader voor oogen gehad. Eene omwenteling zou nog meer ellende veroorzaken, gelijk altijd. Men raadplege de geschiedenis. De toekomst door de socialisten afge schilderd is eene droomerij, eene loutere droomerij, en drooineni» badrog. luidt de noodklok Wal staat er ouh te doen V Indien men het eens is om den tegen- woordigen staat van zaken bedenkelijk en slecht te vinden, ware het ook te wen- schen, dat iedereen het zijne wou bijbren gen om het kwaad te bevechten en zoo mogelijk af tekeeren. Onze katholieke vertegenwoordigers zullen hunne taak behartigen, om op wetgevend gebied al te doen wat in hunne macht is, om de rechtmatige eischeu onzer werklieden voldoening te geven, en hunnen deernisweerdigen toestand te ver beteren. Doch gelijk ik reeds hoogcr zegde, hoe welwillend de wetgeving ook zij, en hoe doelmatig de gestemde wetten, nooit zal men daarmeê alleen het socialismus en zijn verdelgend werk zegevierend kunnen bekampen. Men vergete niet dat de bijzonderste faktoor van 's menschen geluk de Gods dienst is neemt dezen weg, zegt maar aan den mensch, dat met dit leven alles uit is, en vraagt hem dan dat hij zou arbeiden en slaven van den morgen tot den avond voor andereu, dat hij zijne dagen in armoede en elleude zou slijten terwijl andere in weelde leven. Neen, zoo is het niet mogelijk, ou de socialisten weten het wel zij beginnen met alle godsdienstig gevoel bij den werk man te verbannen, en dan wordt hunne taak van opmakerij en aanhitsing gemak kelijk. Willen wij dan iets uit den huidigen storm redden, scharen wij ons onder het vaandel van den Godsdienst. In den Herderlijken Brief van Mgr Doutreloux, Bisschop van Luik, over de werkmanskwestie, onlangs aan zijne De landbouw is de eerste en de groot- ,e nijverheiun het land; hij lijdt, en hij moet krachtdadig en zonder uit stel geholpen worden. Alzoo wordt er overal gesproken, niet alleenlijk onder de mannen van het vak, onder de geleerden en onder de politieke mannen, maar ook in de Kamers eu in de redevoeringen van ministers. Als men zulke eensgezindheid ziet voor het te be reiken doel, dan zou men toch mogen rekenen op eene krachtige tusschenkomst van het Staatsbestuur om naar gepaste redmiddels uit te zien. En nochtans zakt de landbouw altijd dieper en dieper in de crisis, zonder an der hulpmiddel dan schoone woorden en beloften De ontevredenheid van den buiten groeit aan in hevigheid en uitgestrekt heid. De boer, die 't bestaan niet meer vindt in zijnen stiel, overdenkt zijnen toe stand cn overal ziet hij den landbouw onderdrukt door alle soorten van onrecht vaardigheden, welke hij in de goede tijden niet had ontwaard, maar die hom nu nijpend en tergend voorkomen. Eu vooreerst ziet hij het land, dat eigenlijk zijn werktuig is, onder dc lasten verplet. Terwijl de roerende schatten volle vrijheid van handel genieten en aan de meeste belastingen ontsnappen, gaat de grondeigendom gebukt niet alleenlijk onder de grondlasten, maar ook ouder al de registratie- overschrijvings- eu suc cessierechten die nog zwaarder wegen. Wil de boer de raadgevingen volgen van dc landbouwkundigen, en naar het kweeken van nijverheidsplanten uitzien, gelijk dc tabak, dan staat wederom dé tolbeambte daar gewapend met wetten, welke tegen onze vrijheidsgedachten en aloude zeden stooten eu 't is met ver ontwaardiging ia 't hart dat hij vrienden en geburen in 't gevang ziet slepen omdat zij vrij genoeg waren eenige planten tabak te verzorgen voor dewelke zij, bij gebrek aan geldmiddelen, de noodige verklaring niet hadden gedaan. Wil de boer hem toeleggen op het vet ten of kweekon van vee, dan wordt hij nog meer behandeld als een vorstoote- ling. Voor het dier dat hij aankoopt heeft hij geene aanspraak tegen den verkooper, maar verkoopt hy hot dier, na het met geld eu tijd verzorgd te hebben, dan staat nij blootgesteld, zelfs nu nog na de nieu we wet, aau de vervolgingen van den aankooper. Deze toestand werd nog op eene schrik kelijke wijze verergerd door het inrichten des vleeschkeuring, die, volgens de be kentenissen van den Minister zeiven, met eene overgroote strengheid werd uitge voerd, en die de indolving medesleept van duizende en duizende franken gezond Ucc-sca grootelijks ten uadeele van den boer. Het vee, de rijkdom van den land bouwer, werd, om zoo te zeggen, overge laten aan den willekeur vau gansch ons leger van keurders, veeartsen en provin- ciale toezichters cn, bij overmaat van onrechtvaardigheid, is het dc eigenaar vau het vee die zelf de onkosten té dra gen heeft vau dien maatregel, welke geno men werd ten zijnen uadeele en ten voor- deele van het algemeen welzijn. Terwijl men voor geene onkosten ach teruitwijkt en dat men duizend eu dui zende franken doet verteeren om de keu ring in te richten in iedere gemeente voor het vee vau den Belgischen hoer weigert het ministerie een toezicht in te richten voor het vreemd vee, omdat dit eenige onbeduidende onkosten zou mede slepen. De Hollander raag dus ongehin derd den Belgischen boer bedriegen, en hem pokzieke dieren leveren die zijne stallen zullen besmetten, en die toch vroeg of laat ten.' nadeele van den B I zuilen afgekeurd en gedolven worden, legen den Hollander die ons land met pokziek vee overlaadt geen toezicht 1 Dit bestaat slechts tegen den Belg. De boter daalt in prijzen en geeft geen winst meeriedereen weet dat de bij zonderste oorzaak ligt iu het overgroot bedrog en in de vcrvalschinjen het gouvernement heeft de kracht niet doel treffende en gekende middels te gebruiken om de margarine gemakkelijk kenbaar te maken en alzoo het bedrog te bestrij den. J Wil de boor naar veevoeder uitzien, gelijk de pulp, dan staan de tarieven hooger voor den Belg dan voor deu vreem deling want de verlaging vau prijs is slechts verkrijgbaar voor groote afstan den zoodat het onmogelijk is voor den Belg, die zich natuurlijk tot de naastge legene suikerfabriek taoet wenden, ervan te genieten. En zoo is het in alles. Dc landbouwer wordt door al die da*o- lijksche onrechtvaardigheden geplaagd en getergd. Wel is waar heeft het gouvernement het landbouw-onderwijs ingericht maar hoe traagzaam gaat dees geneesmiddel te werk Voor nijpende kwalen passen krachtigere en sterkere maatregelen. Maar, om de liefde Gods, dat men toch met geene beloften aankome Men heeft reeds zooveel beloofd, en onder andere nog de inkomende rechten op verschillige voortbrengselen die iu 't begin van dozen zittijd zouden gestemd geworden zijn Maar wat is er van gekomen Die miskende beloften, al die ongelijk heden en die onrechtvaardigheden waar tegen de boer dagelijks stoot, verbitteren hem des te meer dat do stiel geen levens- bestaan meer oplevert. Zij doen hem twij felen aan de gevoelens van rechtvaardig heid van het landbestuur en het is alzoo dat de ontevredenheid langzaam opschiet in woede, den redelijksten mensch verblindt en hem zijne hoop doet stellen, niet meer in klachten en iu smeekingeu, maar in geweld en in op stand. 0 In een artikel van ver leden Zondag in Het Land van Aalst, - vinden wij op do vierde bladzijde, in groote let ters gedrukt Eerlijkheid in 't politiek eerlijkheid en vrijheid - altijd met deftigheid gewerkt. Het is curieus om zien, hoe da sommige menschen die eerlijkheid en deftigheid verstaan. Om u daar een gedacht van te geven, Lezers, ïb het genoeg, Het Land van Aalst van verleden Zondag te doorloo- pen. Zonder hier te spreken van die eerlijke, vleiende eu deftige woorden, die de schrijver van dit blad, naar den kop werpt van onzen achtbaren Volksverte genwoordiger van Geeraardsbergen is het ons genoeg hier eenige staaltjes aan te halen, van die deftige uitdrukkingen, waarmee Chipka onzen hooggeachten heer Woeste ver eert. Ziehier wat wij in het genoemde blad lezen d Mijnheer Woeste die Waal, "an Pruissisch bloed, is de koppigheid in speciedie bittere, zure, bijtende eu raspige vent, heeft geen vrienden in i) Brussel spiitig dat Mr Woeste in de n Kamers dcD dweezerik heeft gespeeld hoe durft die staatsman toch zoo wreed liegen eu met zulke autoriteit n liegen - de Brusselaar stak op het einde zijnen briefin zijnen zak al prins- muilende ze meinden dat Mr Woeste, woensdag eene geraaktheid kreeg van koleire Mr Woeste zit daar iu de n Kamer) te pronken en te blazen, gedijk een vreemde stekelbagge enz., enz. n En dan, Lezers, durft men schrijven, in groote letters alles in deftigheid, iu kalmte, in eerlijkheid, niemand lasteren, niemand aanvallen, elk moet men gerust, elk moet men in zijne opinie laten, n Dau durft men nog schrijven iu het vliegende bladjc van Zondag waar en wanneer hebben wij Mr Woeste uitge scholden in ons gazetten eu schriften Moet iedereen niet, bekennen dat wij altijd alle persoonlijke aanvallen eu spot ternijen zorgvuldig hebben vermeden Met zulke deftigheid en zulke eerlijk heid cn vier eens eu half en krijgt men nievers eene pinto hier. Tiserdeman. Wij lezen iu het 1 Het Land van W Aalst, n van Zondag laastleden Dat de geestelijken toch wel oppassen van den Godsdienst in geen politiek te mengen. Zou die mensch misschien niet II beter doen, van in plaats van de les te willen spellen aan onze brave Geestelijkheid, die niets anders en wilt dan het geluk, eu den voorspoed van het volk, zou hij uiet beter doen, van die t egels ne keer goed onder den neus te wrijven van zijnen Broeder, die geheel ons schoon Ar. ndissement in rep en roer heeft gestold Wie weet hoe dat een toe nen haas angt Ikniet. goedheid hebben ons het middel te doen kennen dat hij voorstelt om dien ongeluk kigen toestand te veranderen, n In ander woorden Het is niet ge noeg, M Daens, van te zeggen en gedurig te herhalen dat er, vooral des winters, werk ontbreekt dat de daghuren in sommige fabrieken te klein en ontoerei kend zijn dat de landbouw kwijnt; dat de verkoopwaarde der landbouwproduk- ten te laag is en nog dreigt te vermin deren enz. enz. Dat wist men binnen en buiten de Ka mers lang vóór dat er spraak was van onzen held. Wat wij en iedereen van M. Daem /erwachten, ja eischen, is dat hij red middelen aanwijze. Gij hebt aan de arme dutsen beloofd, mijnheer Daens, van de daghuren te doen opslaan indien zij u naar de Kamer stuur den Gij hebt gezegd dat gij den koffie zoudt doen afslaan Gij hebt gezegd dat gij de contribution zoudt doen vermindereu Gij hebt aan de boeren beloofd dat de pachten zouden verminderen, on dat de opbrengst van hun landbouwbedrijf zou vermeerderen zoudra zij u naar de Kamer zouden zenden. Hewel, ge zit nu in de Kamer I Vergenoegt u niet met te zeggen, dat er ellende u in de wereld. Dat weet im mers lederen Zeg wat er te doen staat om die ellende te verminderen of weg te nemen Gij hebt er duizendmaal de plechtige belofte van gedaan Houdt uwe belofte en nu dat gij iu dc Kamer zetelt, stelt die maatregelen vóór die ons moeten redden. Doet dat, en wij allen, zonder onder scheid, - De Dcnaerbode, aan 't hoofd, zullen uwen lof zingen. Maar indien gij Yoortgaat in de Kamer lollekens eu historiekeus te vertellen, en blijft vergeten dat gij wetgever, daar ge zonden zijt niet 0111 te praten maar om wetten voor te stellen ten voordeele van den noodlijdenden man, dan hebben wij het recht te zeggen dat gij een klucht speler zijt, die met veel beloven slechts betrachtte een wel betaalde zetel in de Kamer te bekomen 1 van den H. Vader JLeo XIII over onzen martelaar. De katholieke dagbladen van ons land kondigen af dat Z. H. den Paus Leo XIII sprekende met den nieuwen Bisschop van Brugge, Mgr. De Brabandere, over deu toesiaud van België, op de strengste wijze den oneerlijken strijd afkeurde, gevoerd door ouzen nieuwen St.-Antouius tegen den verdienstrijken heer Woeste. Nu, het dagblad - La Patrie van Brugge, de tolk vau Mgr. Do Brabandere, sprekende over de redevoering van onzen held in de Kamer, schrijft het volgende - Spreker (Daens) heeft nog gezegd -UIJ nPt 1- v-1 Ik ben t akkoord met den Paus, ons opperste hoofd. n Ilewel dat is eene onbeschaamde leugen De Heilige Vader Leo XIII heeft den strijd van Daens een BCIIANDAAL genoemd. Dat is de waarheid. Dat zal n t Land van Aalst aan zijne lezers niet doen kennen Helotto i» ectiuld Toen verleden week onze martelaar iu de Kamers vertelde (iets dat iedereen wist) dat er vooral des winters vele menschen zonder werk zijn, of onvoldoende daghuren win nen, vroegen hem herhaalde malen ver schillige zijner collegas, onder anderen de heer Cartuyvels, do groote verdediger van den landbouw, wat middel, volgens hem,dien ongelukkigen toestand kon ver beteren. Onze achtbare vertegenwoordiger M. Diericx, stuurde hem insgelijks dezelfde vraag toe M. Daens, zegde hij, zal fa Pol, de schup onder den arm, trekt naar den meerseh op de mol len vangst; hij ziet Stant afkomen in de verte en wacht hem af. Pol. Zet af, Staut, en rust nen klont, want gij zult nog kreveren op de baan. Stant. sJa, Pol, nen mensch moet veel doen voor zijn brooiken, maar alla, God zij geloofd, wij komen er toch nog altijd. Pol. En daarentusschon, Stant, worden de kinderen al langs om grooter en dat doet toch op hoop leven 1 Stant. t Is alzoo, Pol, maar den dag van vandaag is 't ook al iets met de kinderen, ze zijn ze ook al rap boven ons bootd gegroeid en bijzonderlijk in de stad ziet het er droef uit mot de kinderen. Pol. Dat geloof ik, Stant; daten verbetert op den buiten ook al niet, man; geern schoon gekleed, veel geld in de zak, liever in de herberg ais in de kerk, en hoe min werken hoe beter 1 Stant. Och Pol 1 dat en is nie meer gelijk in onzen jongen tijd; maar gij zijt toch nog honderd keer beter op den bui ten als bij ons in stad Pol. Maar, Stant, er wordt in de stad toch zooveel gedaan voor do kinde- ren gij spreekt ons zoo dikwijls van al die patronagiën, zondagscholen, werk manskringen, waar dat aan de kinderen zooveel goed geleerd wordt, en zoovele voordeden verschaft worden Stant Hewel, Pol, dat is waar, vele brave burgers en rijke menschen, cn bij zonderlijk ons koerageuze priesters doen al wat ze kunnen om onze kinderkes te onderwijzen, 't goed voor te gaan en te helpen door al wat ze kunnen maar gij kunt niet gelooven ook hoe ons lieve kin deren in de stad bedorven worden Pol. Dat verslecht op den buiten ook van dag tot dag, Stant; men zou zeg gen dat er 't kwaad meè gemoeid is Stant. En bij 011», Pol, zijn er al do duivels meè bemoeid; op de straat slech- ten klap, slechte liekeus en vloekea iu de fabrieken algemeen bederf, en in veel huishoudens de religie buiton I Daarbij de eene slechte gazet op de andere; altijd maar opmaken tegen alle gezag, altijd maar kritikeren eu verbitteren; 't was tot over ecnigen tijd die vuile Vooruit alleen die onze kinderen hun geloof onttrok eu ne socialist maakte, maar nu, 't is do eene gazet op de andere, die 't hoofd doet draaien aan de kinderen en aan 't volk, en die iederaen doet klagen, tieren en werken voor de revolutie Pol. Wel, Stant, jongen, waar gaat dat naar toe Stant. Pol, mensch, ik weet het met; mijne gebuur Manewei zei mij giste ren avond nog, dat Antechriit geboreu is en dat er haast de brokken zullen afstui ven Haja, zei de bravo man, als ge dat hoort, van tien kinderen negen die hun daghuur achterhouden geheel ol ten deele van tien negen van die jonge snotbekken die onze brave priesters niet meer salue ren, velen zelfs die naar de kerk ni«fc meer gaan en 't H. Sakrament niet meer eerbiedigen en met hunne muts op het hoofd voorbij trekken als onze lieven Heer naar de zieken wordt gedragen P(!L- Alla, Stant, dat is te grof dat rordt effenaf nen beesten wereld Stant. Waar, Pol, waar; en nogtans den J 3t Z&' C'at toc^ QOo gewor- Pol. Er valt voor te bidden, Stant; want als onze lieven Heer daar op geeno zienlijke wijze tusschenkomt, is 't met do wereld gedaan. Ik heb 't zoo dikwijls hooren zeggen van grootmoedor Zeva za liger, dat nen wereld zonder religie, zon der eerbied voor onze lieve Heer en zijn priesters, niet lang en kan bestaan en uat er altijd wreede gebeurtenissen op handen zijn, als 't volk alzoo vervalt Stant Ja, Pol, grootmoeder Zeva had gelijk; en alle brave menschen schud den en beven voor de toekomst. Pol. Maar a propos Stant, hoe is met den trein Nog geen afslag En hoc is met de arme menschen 'i Nog geenen opslag? Nog altijd te bede len Stant. Tot hiertoe, Pol, nog altijd van deuzelfden derden; maar 't zal toch komen, zeggen ze. De martelaar, hebben ze p.j gisteren gezegd, zal nu alles wat hij heeft uftJeelen aan de arme menschen, en hij trekt nu toch a« vier duizend fra»- ken per jaar, daarmeê kan fin nu tocfi al iets doen. Pol. Deelt hij al uit, Stant Stant. Dat weet ik niet. Pol; maar k hoor zeggen dat er toch al zijn die van ziB zijn van nen keer te gaan sjoeren hij den martelaar. Pol.—God gave dat hij veel geeft, Stant; want arm zyn is toch maar ver drietig Stant.'t Is de waarheid, Pol; de naaste week, denk ik, zal ik or u meer van waten te vertellen; totzions, Pol. Pol. De goeiön dag, Stant, tot later. Reeds deden wij opmerken hoezeer da Paus zich om België's lot bekommer! Nu meldt men dat, meer en meor onge rust over de twisten die sommigen willen doen ontstaan, Z. H. ecuen brief aan de Belgische Bisschoppen gereed maakt. Zijne encycliek over het maatschappe lijk vraagpunt, Rerum novarum, heeft aanleiding gegeven tot verschillende uit leggingen eu tal loozo betwistingen De onvoorzichtigen, over welke wij »u oen vorig nummer spraken, riepen zelfs soms die encycliek in,welke,volgens hen, hen aanzette om op do ingeslageu baan voort to gaan. Lao XIII heeft daarover zyno grooto ontevreden heid te kennen gegeven cn nu wil Hij beletten dat er nog verder van do Rerum novarum worde misbruik ge maakt.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1895 | | pagina 1