Donderdag 15 Juni 1893. 3 centiemen per nummer.
49"" Jaar 2989.
HIT SRI VAN SIST JAN.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en t Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
De Fransche kloosterwet.
De Strijd.
Onze ministers sedert 1884.
Bescherming en Socialisten.
Schoolwet.
dedenderbode
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 'sjaars, fr. 3-2o voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique 8UUIH.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnissen op
3< bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, den 12 Juni 1895.
Veel is er,reeds weken lang, geschreven
over eene hatelijke wet, door do Fransche
Vrijmetselaarsregeering uitgedacht en
ingev oerd, om den ondergang der kloos-
tergemeenten to bewerken. Ten einde
onze lezers te doen zien, tot welke ver
foeilijke middelen en schreeuwende
onrecht,veerdighedeu de vrijdenkers hun
ne toevlucht nemen om den godsdienst
te bestrijden, willen wij hun eene be
knopte ontleding mededeeleu van de
i Fransche kloosterwetten.
De leden der godsdienstige genoot-
i schappen zijn Fransche burgers zij
dienden dus voor alle wetten mot andere
Franschcn* gelijkgesteld te worden. En
toch zijn zij aan bijzondere, veel zwaar-
dere belastingen onderworpen, cn dit,
alhoewel zij al do gewone en onrccht-
j streelcsche schattingen, de grondlasten
den persoonlijken taks en dien op deuren
en vensters betalen.
I Die hatelijke, hoogst onrechtveerdige
belastingen ziju vier in getal de belas
ting op de doode hand die op de winst
1 het recht op den aangroei en het abonne
mentsrccht. Ziehier waarin zij bestaan
De belasting op de doode hand.
i Zij heeft voor doel de rechten te ver
vangen, die do gewone burgers betalen
voor verkoopingen, giften, verwisselingen
van eigendom, zoo tusscheu levenden als
na overlijden. Zij bedraagt 87,50 fr.'t is
te zegden, dat een geestelijk genootschap
i 187,50 fr. betaalt, waar een gewoon bur
ger maar 100 fr. verschuldigd is.
Belasting op de winst.
Elke maatschappij in Frankrijk betaalt
4 t. h. van hare winsten, als belastin;'
Verwezenlijken zij echter geene winsten,
zij betalen niets. Derhalve is het onrecht-
veerdig de kloostergemeenten die belas
ting op te leggen, daar zij geene winsten
hebben. En toch is dit het geval. Men
veronderstelt eenvoudig dat al hunne
goederen godshuizen, weezengestichten,
scholen, enz. 5 t. h. opbrengen, cu bere
kent de belasting volgens die veronder
stelling. Slimmer nog de kloosters be
talen zelfs voor de gebouwen, die zij
huren. De Zusterkens dor armen b. v.
die 5000 fr. betalen als huurprijs van hun
i gesticht, worden aanzien als zijnde eige-
naars van het gehuurde huis cu de 5000
fr. als hunne wiust.
Het recht van aangroei
(d' aceroissement)
Dit recht, veel hatelijker nog dan het
voorgaande, is ingevoerd onder hetzelfde
voorwendsel als de belasting op de doode
hand. Een van beide is dus onrechtveer-
dig.
Men wil namelijk de godsdienstige ver
eenigingen, eene belasting doen betaleu
voor het eigendomsaandecl, dat het over
lijden van elk barer leden verondersteld
wordt haar op te brengen. Die belasting
bedraagt 2,25 fr. op 20 fr. of op elko som
die kleiner is.
Zoo kan het gebeuren, dat elke kloos-
tergemeente van een orde, dat talrijke
huizen bezit,zooals de Broeders der chris
telijke scholen, voor 0,10 fr. tusscken-
komst in de erfenis van oenen overleden
broeder, cn daarvoor 2,25 fr. belasting
te betalen heeft Het Journal de l Enre-
gistreinent bewees dat, op die wijze, voor
eene erfenis van 73000 fr. cc-n totaal van
anderhalf milliocn rechteu geeischt
wordt. Zoo schreeuwend onrechtveerdig
is die wet, dat de Fransche vrijdenkers
zelfs beschaamd zijn zc toe te passen. Zij
hebben ze derhalve vervangen door
Het abonnementsrecht.
Dit recht bedraagt 3 fr. per 1000 voor
dc wettig erkende, en 4 fr. per 1000 voor
de niet wettig erkende geestelijke genoot
schappen, en wordt berekend op het door
hen bezeten kapitaal het staat dus gelijk
met eene belasting van 6 en 8 t. h., op dc
inkomsten dier genootschappen. Daaren
boven moet het jaarlijks betaald worden
volgens de schatting, die telkens van de
goederen der kloostergemeenten door de
beambten van den fiskus wordt opge
maakt.
Dank aan de stemming vau dit recht,
zouden de Broeders der christelijke
scholen en de Zusters vau St. Viucentius
a Paulo, elk onmiddelijk 600,000 fr. te
storten hebben
Krachtens al de gemelde wetten betalen
de geestelijke vereenigiugen zevenmaal
meer belastingen dan de gewone maat
schappijen. Waar eene ijzerenwegmaat-
schappij dus 1000 fr. zou to betalen heb
ben, eischt men van eene kloosterge
meente 7000 fr.
M. Melot heeft slechts gedurende
3 maanden en 24 dagen minister van bin-
nenlandsche zaken en openbaar onder-
Leuven heeft met geestdrift de benoe- I wm geweest(van 6 Novembor 1890 tot
ming van twee zijner volksvertegenwoor- j 2 Maart 18J1J.
diners tot ministers gevierd. ij Na M. Vandenpcercboom is M. ve
Prachtige Meegingen Lebbon pUat.
genau. e J §t. i1 u,.? '-"-
j /jiiuc ocuuuuiug ---
- Ganecb de j StTsS&W
Schollaert^n Nywwnsf
Wij moeten eenen stond stilblijven bij
de verklariijgen'welke de nieuwe minis
ters hobjjefi afgelegd.
M./ü-töhollaert heeft bijzonderde aan
dacht geroepen op de werkingen voor de
gemeentckiezingen. Volgens hem, kunnen
de katholieken met hoop cn vertrouwen
den strijd aangaan.
Maar daartoe, zegde hij, is eerst en
vooral, de eendracht noodig.
Nooit werd iets beters gezeid.
minister van binueulaudsche zaken en
openbaar onderwijs op 2 Maart 1891.
Generaal Brassine volgde generaal Pontus
op als minister van oorlog, den 4 Mei
1892. Wat MM. Begcrem en de Smet de
Naeyer aangaat, dezer benoeming dag-
toekent van 26 Maart 1894.
M. dc Merode die zijn ambt komt neer
tc leggen, bestuurde het departement vau
buitenlandsche zaken gedurende 2 1/2
jaren. Hij was op 31 October 1892 prins
de Chimay opgevolgd.
Het kabinet Malou duurde maar 4
socialistische menschenvrienden zich
niet.
Het voorstel werd nogthans door 't con
gres aangenomen, maar hoe men het zal
ten uitvoer brengen, welke middelen men
er zal toe gebruiken daarover werd niets
Nooit werd iets beters gezeia. uet kabinet Alaiou uuurue maai i
l De eendracht is de eerste vereischte, maanden cn 11 dagen. Deze groote staats
ie do grootste noodzakelijkheid, de onmis- 3 man nam den kaakslag niet aan, hem en
i l«!>rp vnnrw.mrde van den strijd. eansch het katholieke land toegebracht,
bare voorwaarde van den strijd.
b Zonder dc eendracht, is het niet moge-
lijk met welgelukken te strijden,
j Al onze krachten moeten wij vereeni-
nigeu,al onze macht verzamelen om tegen
de geuzerij storm te loopen.
M. Scliollaert verklaarde ook dat hij
M. Scliollaert verklaarde ook dat Mj --- -- -
eene schoolwet zou muiten volgens de bet aUuedcn vau non gioutc
h man nam uuu e-aai^icvg mv,.
gansch het katholieke land toegebracht,
door het terugroepen der volksgeliefde
ministers Jacobs en Woeste. Terzelfder
tijd als zij, diende hij zijn ontslag in.
Het kabinet Bcernaert, welk ontstond
op 26 October 18S4, werd slechts op 26
Maart 1S94 ontbonden, tengevolge van
J— Staats-
Is het hatelijk genoeg
Frankrijk moet wel laag gevallen zijn,
dat men er eene meerderheid vindt,
lafhertig en dweepzuchtig genoeg, om
zulke onrechtveerdige en ongrondwette
lijke maatregelen te stemmen
't Is dan ook geen worder, dat de gees
telijke vereenigiugen besloten hebben,
het toepassen van de wet op het abonne
mentsrecht,door een lijdelijk maar stand
vastig verzet, zooveel mogelijk te verhin
deren.
Wellicht zal de Fransche Regeering,
gedwongen zijnde, tot dwangmiddelen
hare toevlucht te nemen om de uitvoe
ring barer vervolgingswet te verzekeren,
daardoor in het land eene algemeene
opschudding en terugwerking doen ont
staan, die, ofwel de opschorsing, ofwel
de afschaffing dier wet voor gevolg zou
hebben.
weuscheu der meerderheid en hij ---
minister zou verwezenlijken wat hij als
eenvoudig lid der meerderheid heeft
betracht dus volledige gelijkheid tus-
schen officieel en vrij ouderwijs.
M. Nyssens predikte ook dc eeudracht.
Hij verdedigde de democratie, doch die
democratie moet voorzichtig, gematig en
vooral geen middel van twist en tweespalt
zijn.
De nieuwe minister vau Arbeid ver
klaarde dat de Regeering de door haar
neergelegde wetten zoo spoedig mogelijk
zal doen stemmen.
Die verklaringen zullen de katholieken
toejuichen.
Zij zullen hun nieuwen moed en kracht
geven om den grooten strijd aan te gaan
(Verhaal uit de XVI eeuw.)
5de Vervolg.
Onderlusschcn ging Theodoor met snelle schreden
en met een verbijsterd gelaat heen en weder de ka
mer. Eindelijk een moordpriem uit zijne wambuis
trekkende, wij moeten zedooden, riep hij uitzon
der dat gaat zij ons verraden cn wij gaan haar in het
verdriet werpen.
Terzelfder tijd wilde hij zich op Michelle werpen
die enkelijk deze woorden liet hooren Mijne arme
moedercn zich aan de dood onderwierp.
Maar Simeon, gansch buiten zichzelven, had zich
voor den moordpriem geworpen laat mij dan doen,
zegde hem zijn makker haai leven is nu vergiftigd.
Wanneer wij ze dooden, zal uw vader ons niet be
schuldigen en wij kunnen ue gansche kas ledigen,
die 14,000 guldens inhoudt.
Ik; wil niet dat zij sterve, schreeuwde Simeon
gij zult mij eerst dooden. Laat ons vertrekken.
Alles is ontdektwij hebben geene omzichtig
heid meer te gebruiken. Neem ten minste deze twee
zakken en laat ons daan gaan, indien gij wilt.
Theodoor stak Simeon twee pakskens met guldens
minister.
M. Bcernaert heeft dus 9 jaar en 7
maanden aan 't bewind geweest. Zijn
ministerie werd zesmaal gewijzigd, den
eersten keer in 1887, vervolgens in 1889,
1890, 1891, 1892 en 1893.
Ondanks al die veranderingen, heeft de
Conservatieve Regeering niets van hare
stevigheid verloren, wel integendeel.
Moge zij nog lang het roer in handen
houden.
Van al de leden van het kabinet Malou,
dat onmiddellijk na de wetgevende kieziu-
gen van 1884 aan 't bewmd kwam, maakt
nog enkel minister deel van den kuidigeu
Raad der Kroon, namelijk M. Vauden-
peereboom, die nu bijua 11 jaar het
departement van spoorwegen, post- tele
graaf- en tclel'oonwezen beheert.
Terwijl dit laatste ministerie maar een
enkel hoofd sedert 1884 heeft gekend,
hebben al de andere departementen
wederzijds aan hun hoofd gehad oorlog,
2 ministers geldwezen, 3 openbare
werken, landbouw enz.,3 buitenlandsche
zaken, 5 rechtswezen, 5 binnenlaud-
sche zaken, 6.
Het internationaal mijnwerkers-congres
de verledene week te Parijs gehouden,
besprak een voorstel strekkende om de
overvoortbrengst der houillekolen te
beletten.
Dit voorstel bepaalt dat de mijnwer
kers eene internationale overeenkomst
zouden sluiten door de welke zij zich ver
binden de voorbrengst tot de strikte
noodwendigheden voor 't verbruik te be
perken. Zij hopen hierdoor den prijs der
kolen te behouden.
Nu als de landbouwers wier levenslot
dient verbeterd te worden, bescherming
vragen voor hunne voortbrengsels, dan
schreeuwen de socialisten en liberalen
op alle tonen dat men 't werkvolk wil
uithongeren 1
En nogthans de beperking van de
voorbrengst der koolmijnen zal natuurlijk
de braudstof doen opslaan. Nu, dat vele
bocroü en werklieden hierdoor des winters
meer bitteren koude zullen moeten lijden,
maar daar bekommeren die zonderlinge
in de hand, die deze schier zonder het te weten aan
nam. en deed hem tecken van dc cersle uit te gaan
maar dc jongeling wilde ziju makker met Michelle niet
alleen laten. De meid hield niet op van wcenen
twee rampzaligen tc smecken van af te zien van hun
bous voornemen. Zij sprak hun van haren meesier
zij stelde hun de grondstclsels van rechtschapenheid
en eer voor oogcu. zij bad ze in den naam van God,
die alles ziel, cn bedreigde ze met dc wraak des he
mels.
Maar zonder naar haar te luisteren, cn zonder dat
Simeon, die alles inspande om haar le bedaren, het
gewaar werd, had Theodoor de gansche kas geledigd.
Geladen met al wat zijn kozijn niet had willen nemen,
blausde hij aanstonds de lamp uit, cn Simeon hij den
nemende Laat ons gaan, zegde bij wij
zullen ons naar Madrid begeven, en naar uwen vader
schrijven, die u vergiffenis zal schenken. Wat mij
betreft, ik maak mij voor u ongelukkig ik zal nooit
eenen voel in Vlaanderen meer mogen zetten.
Oh 1 zegde Simeon, Michelle zal ons niet verra
den zij zal zeggen dat er dieveu gekomen zijn.
Vaarwel, Michellevergeef mij.
Het meisje wilde nog ecu laatste poging wagen, cn
wederhiela haren jongen meester bij den arm
Steel niet, zegde zij hem, in Godes name, besteel
uweti goeden vader niet. Hebt gij fauten bedreven,
arme jongeling, hebt gij geld noodig, vrrag het aan
M. lialthasar; open hem uw hert. Indien hij u wei
gerde, dan zou ik hem smecken van u te aanhooren,
van u in het vervolg tc geven hetgene ik zal winnen.
Ik zou hem het overige mijner dagen voor niet dienen.
Maar, mijn kind, ik hch u tot moeder gediend..
Luister naar mijne woorden
Theodoor wijl dc meid nog alt|jd sprak, trok
Simeon vooraf, mits bij haastig was om tc vluchten.
Zijne pogingen bemerkende slond Michelle op, en zich
Theodoor werpende Gij zijt het. zegde zij,
uie mij en mijn jongen meester ongelukkig gaat ma
ken. Want wie gaan ik beschuldigen 1 Indien ik u
noemde gij zoudt een slcunstok in den zoon des
huizes vindcu. Maar God zal u straffen gij ziel hem
ginder die u bedreigt.
Wijl zij deze woorden uitsprak wees zij met den
vinger langs dc venster de volle maan aan, die in
vieren was gesueden door een zwart kruis, welk op
hare zilveren schijf scheen geplakt te wezen. Theo
door deinsde achteruituiaar op een oogenblik nam
hij zijne vorige houding weder. Dit verschijnsel dat
hem, als een wonder was voorgekomen, had voor
oorzaak liet kruis der St. Jans kerk, welk men
verre zien kon cn waarachter zich juist de maan
toonde. Dit kruis, dat vier honderd voeten boven den
grond stond, stund op eene fraaie spil, die thans is
verdwenen, maar die zich lang en smal boven St Jans
toren, thans St. Bavo, verliefte.
Dit teeken dat gij veracht, voegde Michelle
vol wanhoop hij, zal mij wreken.
Theodoor glimlachte cn braakte een afschrikkelij-
ken vloek uitdaarna gaf hij ecuen hevigen sloot
Er werd enkel besloten een comitcit
vau voortbrengst aan te stellen, 't is te
zeggen, eenige vrienden in den vetten
kaas logeren en de onuoozelo werklieden
zullen voor dien vetten kaas moeten
zorgen.
Om de voortbrengst te regelen, blijft er
aan 't comiteit niets over dan tot werk
staking aanstoken of 't getal werkhedeu
verminderen. Maar do sukkelaars die
zich zullen laten verlei den,zullen dan ook
dc gebrokene potten betalen.
Wij zullen dus binnen kort het school-
wetsontwerp hebben, opgemaakt door M.
de Burlet, en nagezien door M. bchol-
laert, het zal de gift van blijde inkomst
zijn van dien minister aan de rechter
zijde.
Diegenen onzer vrienden, die er kennis
van genomen hebben, zeggen er veel goed
van. 't Is eene wet van rechtveerdigheid
cn herstelling, die evenwol op loyale wijze
voor wat de personen betreft, de verkre
gen rechten eerbiedigt.
Het vrije onderwijs, onder de liberale
ministeries als de openbare vijand behan
deld is wel een werk van nationaal en
sociaal nut. Het heeft recht op meer dan
de onverschilligheid der openbare mach
ten zij moet het hunnen steun verlee-
nen, in" vergoeding der diensten, die het
aan de bevolking bewijst.
Het is onrechtveerdig dat de officieele
onderwijzers goed betaald worden, terwijl
de vrije onderwijzers, zelfs de verdien-
stelijksten, moeten tevreden zijn met
jaarwedden, nauwelijks voldoende om
hen te beletten van honger te sterven.
Dat contrast wordt nog stootender in
de liberale steden, waar de gemeentekas
geplunderd wordt, om die zoogezegde
onzijdige scholen te bcvoordeelen, welke
de liberalen hunne scholen noemen,
ofschoon zij met het geld van ie dereen
betaald worden.
Het vrije onderwijs heeft recht op vergoe
ding. Het heett er zooveel te meer recht
op,daar het, in het grootste gedeelte der
gemeenten, den voorkeur der familieva-
iers geuiet.
Door die scholen te begiftigen zal de
wet hen eene waarborg van duurzaamheid
goven, en aan de school, eu aan de onder
wijzers, die er zich opoffert voor de
opvoeding der volkskinderen.
Alvorens zelfs het ontwerp te kennen
beginnen de liberalen het te bestrijden
zij stellen het voor als eene inpalming
der openbare geldmiddelen ten voordccle
der christelijke scholen.
e meid, die tegen de deur viel en er in onmacht
bleef liggen.
Het begon reeds klaar le worden wanneer zij tot
haar zclvcn kwam zij bevond zich alleen zij herin
nerde zich al wat er gebeurd was als een afschuwe-
lijkcn droom. Maar welhaast liet haar de openstaande
kus geen twijfel aan haar ongeluk meer over. Haar
hert werd als verscheurd cn zij begon op nieuw bit
ier tc wccncn. lk ben verloren, zegde zij, en voor
altijd verloren. Haar hoofd begon zich tc verwarren
Zij had de macht niet meer om onder de oogen
liaars meesters te verschijnen en zonder tc weten
wat zij deed nam zij dc vlucht, zij begaf zich als een
stuk hout naar Sotteghem, waar zij bij hare moeder
aankwam, die ziende dat zij gansch ontsteld was cn
er geen woord kon uitkrijgen, ze dwong van zich tc
bed tc begeven.
Theodoor en Simeon waren haastig om de stad te
verlaten cn doorliepen ze in stilte, geladen met de ge
wichtige som die zij gestolen hadden, maar die gciuk-
kiglijk voor hen in goud was.
Wanneer zij in den maneschijn onder den storms-
toren doorgingen, wendde Theodoor, alsof hij cr toe
gedwongen werd het hoofd om en kon zich niet
wederhouden een oogslag op liet kruis van St. Jans
toren te werpen, dat zich in de lucht aflet-kendeen
met ccnen helschen grimlach op dc lippen, spotte liij
met de bedreiging van Michelle lk zal mij wel
wachten van dat te vreezen, zegde hij tot Simeon, het
ijzeren kruis met den vinger aantoonende, maar de
wijs, op welke het op dc maan geplakt scheen, heelt
mij een oogenblik ontsteld. Maar waar ik bang voor
ben dat is de onvoorzichtigheid van dat meisje. Nog
thans hebt gij wel gedaan van mij te beletten van ze
te dooden, indien gij verzekert zijl dat zij ons niet zal
verraden.
Ons verraden, antwoordde eindelijk Simeon als
uit eenen diepen slaap opstaande, zij zou liever ster-
de arme Michelle.
- In alle geval, hernam zijn gezel, doen wij wel
eenige dagen het te verlaten. Kwam uw vader te
vernemen wat wij gedaan hebben, dan zal het nog
altijd tijd zijn om hem vergiffenis le vragen.
Simeon antwoordde niet meer, en de beide gezellen
trokken de poorten der stad uit. Eenige stappen ver
der gingen zij eene pachthoeve binnen om er peerden
te huren, waarmede zij zich naar Frankrijk begaven.
Des anderendaags 's morgends, wijl Theodoor «n
Simeon zich haastten om zoo spoedig mogelijk le
verdwijnen, eu op dezelfde uur dat dc meid naar hare
moeder te Sotteghem vluchtte, verliet Baithasar de
stad Aalst om naar Gent weder te komen doch een
droevig voorgevoel ontstelde hem den geest. Ik
had beter gedaan, zegde hij, mijne meid niet te be
proeven. Ik had mij moeten te vreden houden met
het werk mijner geldkas te doen veranderen. Is dit
meisje pliclilig, moet ik ze ongelukkig maken na ze
zelf bekoord te hebben
[Wordt voortgouePj