Donderdag 19 September 1895. 5 centiemen per nummer. J9ste Jaar. 5016.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
BRIEF
De 20 September.
TWEE LEVENS.
De catechismus door vrijdenkers
beroordeeld.
Jules Simon.
De Katholieke Kloosterorden.
De vreemde munt.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagleekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. i-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
i en in alle Poslkantoren des Land.
Cuique 8uum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemenReklamen fr. 1,00; Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. -— Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, den 18 Sept. 18Ö25.
van Z. H. ÜSgji*. Stillemans,
Bisschop van Geut.
I Oin den indruk te verminderen welken
den Biief van Z. H. Mgr. Stillemans op
de kristene mensckeu heeft gemaakt, leg
gen zekere lieden hem op hunne manier
I uit. Ze geven aan de nogthans zoo klare
en duidelijke woorden van Z. H. onzen
I Bisschop ccnon valschen zin, eene betee-
kenis die zij niet hebben,
j Men moet den brief slechts met aan-
i dacht lezen om de raadgevingen er in
vervat te begrijpen, en te weten wie en
vat Hij veroordeelt.
Om eenieder in staat te stellen om te
j kunnen oordeelen, willen wij den Bis-
schoppelijken Brief laten volgen
Medeburgers leest en oordeelt dus
Met innige droefheid zien Wij dat de
gazetten der zoogenaamde PARTIJ-
i DAENS, niet de minste rekening hou-
deude van den brief door welken de
j Bisschopen van België, op bevel van
Z. H. deu Paus, de katholieken van ons
j land tot eendracht onder elkander aan-
manen, heviger dan ooit de verdeeldheid
I bewerken en verspreiden, en de katho-
lickc Besturen aanvallen. Zoo veiTe
drijven de opstellers dier gazetten den
OVERMOED, dat zij hunne lezers
pogen te doen gelooven dat, zoo liandc-
j lende, zij de goedkeuring hebben van
Z. H. den Paus en van de Bisschoppen.
Zulke gedragslijn is tc VEROORDEE-
I LEN, rij is hoogst nadeelig aan de
j belangen der WARE christene democra-
tie; zij is gansck tegenstrijdig met de
gedachten van Zijne Heiligheid en onze
i Belgische Bisschoppen; en Wij achten
het Onze plicht de geloovigen te verma-
neu zich door dergelijke gazetten niet
te laten MISLEIDEN.
f Antonius, Bisschop vaa Gent. n
Vrijdag aanst. 20 september zullen er
vijf-en-twintig jaren ver)oopen zijn sedert
dat het Italiaansche leger Rome overwel
digde en de Paus van zijne Staten werd
I berooid.
Z. H. Pius IX toekende met kracht
protest aan tegen dezen schandelijken
roof van het erfdeel der R. K. Kerk wel-
i ken werd voltrokken in uitvoering van
bclscke plannen in de duisternissen der
I maconnieke krochten gesmeed.
Gansch de wereld door ging er cenen
kreet van verontweerdiging op onder de
christene volkeren. Men begreep datZ.
H. do Pans de onderdaan ging worden
van hem die het werktuig van 't macon-
nismus was.
Men betreurde grootelijks dat Frank
rijk zijn roemrijk verlcdene als verdedi-
gste YEEVOLG.
Ja, ik had u onbeschrijfelijk lief gekregen,
sprak zij fluisterend, ik heb u nog zoo lief, dat gij mij
vermoordt met uwen twijfel, met uw wreed besluit.
Al liet vorige vergetende voor de hartstochtelijke
vreugde, die zich plotseling van hem meester bad ge
maakt, Duisterde bij haar toe
Mijn lieveling, mijn leven Het vrije bestaan
zal niet lang genoeg wezen om u te danken voor bet
geluk, dat gij mij schenkt.
Ook zij beantwoordde zijne verklaring, maar het
vrouwcuhart had daarom het dreigende zwaard niet
vergelen, dal boven het dierbaar hoofd opgeheven
bleef.
1 Als gij mij wezenlijk lief hebt, dan zult gij nu
niet vertrekken, niet waar smeekte zij.
Vertrekken herhaalde hij verward, terwijl hij
met wanhopig gebaar de lokken van het voorhoofd
wegstreek.
Ja, ik vergat in mijne blijdschap mijne broeders,
Polen, alles.
Gij zult niet gaan, Iwun zweer mjj, dut gij niet
gaan zult.
En angstig staarde zij hem aan, alsof van zijn ant
woord ook hahr leven moest afhangen.
per van den II. Stoel verloochende en dat
Napoleon III aan de bevelen der logic
had toegegeven:
Ja, zij ook die het geestelijk gezag des
Pauzes niet erkennen, weigerden hunne
goedkeuring aan den onrechtvcerdigsten
aller aanslagen te geven en eischten dat,
te midden van Rome, het Vaticaan en
zijne afhankelijkheden, een vrij grondge
bied zou blijven tot verblijfplaats van Z.
H. den Paus. Men eischte ook dat cr aan
den Stadhouder Christi eene jaarwedde
zou toegekend worden.
Z. H. Pius IX teekende andermaal
protest aan tegen die regeling en met
Hem de gauschc christenheid. De jaar
wedde werd verworpen als eene aalmoes
en het christen volk voorzag door den St.
Pieters-pcnning in de noodwendigheden
van den H. Stoel.
Ziedaar eenige historische herinnerin
gen
De maconnieke regeering van Italië,
met Crispi, de geldriddcr aan 't hoofd,
legt alles in 't werk om dien verjaardag
gansch Italië door plechtig te doen vieren.
Eu wat is het doel der maconnieke
regeeriug
Haar doel is zichtbaarzij wil den
Pans openlijk vernederen en grieven zij
kan het immers niet verkroppen dat Hij
de grijze gevangene van 't Vaticaan, de
bewondering achting en eerbied zelfs van
de protestanten en ongeloovigen afdwingt.
En zoo verre durft de maconnieke re
geering het drijven dat zij de vreemde
mogendheden heeft uitgenoodigd, zich bij
die betooging aan te sluiten Doch het
lijdt geen den minsteu twijfel die uitnoo-
digingen zullen niet beantwoord worden.
De Italiaansche bevolking in 't alge
meen is verre van veel geestdrift voor
deze feesten te toonen. De besturen van
verscheidene steden en onder anderen
van Napels en Venetië hebben geweigerd
afgeveerdigden te benoemen om hun
bij de plechtigheden te vertegenwoordi
gen.
Ook de radikalen zullen er geen deel
aannemen, omdat het Italiaansche goe-
vernement goene enkele der schoone be
loften heeft verwezenlijkt, die het bij den
roof der Pauselijke Staten zoo plechtig
heeft gedaan.
De katholieken natuurlijk zullen door
eene volkomene onthouding protest aan-
teekenen tegen eene regeering die, dc
pauselijke Staten roofde on hierdoor Ita
lië in armoede en ellende heeft gedom
peld.
En inderdaad, het vierde eeuw dat
komt te verloopen is voor dat land een
tijdstip van bijna volkomen ondergang
geweest. Algemeen verval, armoede,
ellende, verbastering en oproer hebben
zich voortdurend uitgebreid.
Ilij schudde zich uit zijne bedwelming wakker. Op
zjjn gelaat verscheen eene uitdrukking van grootc
vastberadenheid.
Neen, Alma, zegde hij, het zou onvergeeflijk van
mij zijn heel uw bestaan te verduisteren door mijne
roekeloosheid. Ik kan, helaas mijn eens gegeven
woord niet intrekken en op die vergadering ontbre
ken, maar het zal de laatste wezen, die ik ooit bij
woon, wees daaromtrent gerust, en ik zal daarbij nog
eene uiterste poging aanwenden om mijne vrienden
het hopelooze van hun streven tc doen inzien.
O heb dank voor die belofte gij wentelt mij
daarmee een reuzenlast van de ziel, fluisterde zij,
maar is bet wel noodig, dat gij er zelfs voor dien
eenen keer heengaat
Het is onvermijdelijk. Ik kan in eene zaak,
waarbij anderen hun hoofd op het spel zetten, geen
dwaze rol vervullen doch een avond slechts, en ik
ben weir vrij tol u te snellen en alles verder met u
cn mijne ouders omtreut ons huwelijk te bepalen. Ik
wil niet, dat gij hier lang ten prooi zult blijven aan
eene eenzaamheid, die zeer smartelijk voor u zal zijn.
Op Sterna zult gij, te midden van de mijnen, uwe
bruidsdagen afwachten. Gij moet voortdurend in
mijne nabijheid zijn dan alleen kan ik gelukkig
wezen.
O 1 mompelde zij met eenen doffen snik, dat
mijn vader geen getuige meer van onze verloving
heeft mogen wezen I Ilij zou er zich zoo zeer over
hebben verheugd want hij droeg u zoo veel genegen
heid toe, dat ik mij wel eens glimlachend afvroeg, of
Milliarden heeft het maconniek goe-
vernement verkwist om den verwaanden
hoogmoed van eenigen te voldoen, om de
rol van grootc natie to kunnen spelen al
was het dan ook ten. voordeole van
vreemde mogendheden.
De herinrichting dos legers en der
vloot voor oen dwaze koloniale politiek
hebben millioencn en millioenen ver
zwolgen.
Het bankschandaal en de beschuldi
gingen tegen den eersten minister Crispi
hebben aangetoond tot hoe laag het zede
lijk pijl is gedaald.
Nu, nog nooit heerschte er in dat ramp
zalig land een hevigere crisis voor handel,
nijverheid en lanhbouw de landbouw
vooral verkwijnt er hongersnood en
ellende heerschen in steden en dorpen
dc oproer is bijna bestendig en de roo-
versbenden treden weer stoutweg op
overal angst, schrik en vrees onder de
reeds zoo zeer beproefde bevolkingen
verspreidende.
En men denke niet dat wij overdrijven.
Gausche groote folianten zouden er noo
dig zijn om den toestand af te schetsen
gelijk de radikalen nieuwsbladen hem
voorstellen.
Is het dan te verwonderen dat er, zelfs
ondanks de drukking door de overheden
uitgeoefend, geen geestdrift onder de
bevolkingen heerscht om dit verjarings
feest te vieren
Ziedaar het bilan van vijf-en-twintig
jaren heerschappij der roovers van de
pauselijke Staten I..
Dc katholickeltalianen zullenop hunne
manier die verjaring herdenken. Tegen
over die gedwongene feestelijkheden, zul
len zij aan den H. Vader eene kalme
maar vrijwillige betooging voorbereiden
met hunne Bisschoppen aan 't hoofd.
Adressen met betuiging van eerbied en
verkleefdheid worden onderteekend, mil
de giften verzameld, protestatiëu gestemd
en godsdienstige plechtigheden ingericht.
Doch 't is in Italië alleen niet dat de
bevolkingen op zulke kalme maar toch
krachtige wijze aan hare verontweerdi
ging lucht geven over den smaad dien de
maconnieke regeerders den weerloozen
grijzaard van 't Vaticaan voorbereiden,
neen, in Duitschland, in Spanje in Bel
gië, in Holland enz., in een woord, in
gansch de christenheid teekent men er
verzet tegen aan.
De vernedering, de grieving waarmee
men Z. H. Leo XIII wil overstelpen zul
len hem aldus tot roem en vertroosting
strekken, terwijl spijt en beschaming het
loon zijner verdrukkers zal wezen. Het
zij dus voor ons, katholieke Belgen, eene
gelegenheid om ons eens te meer met
overtuiging en geestdrift aan te sluiten bij
dc betooging van verknochtheid, liefde,
genegenheid en onderwerping waaraan
gansch de katholieke wereld deelneemt
hij mijn geheim niet zou hebben geraden, on nu is hij
heengegaan zonder te vermoeden in welke trouwe
handen hij mijn lot overliet.
Met veel moeite haalde hü haar nu over nog een
weinig rust te nemen, terwjjl hij bij den doode zou
waken. Nadat zij ten laatste toegegeven had, kwam
zy op eenen stoel naast hem zitten cn verzonk aldus
in slaap met haar hoofd tegen zijnen arm geleund.
Zoo verliep de nacht.
Ook den ganschcn volgenden dag stond hij haar
met raad en daad ter zijde, en toen de broeders ein
delijk aankwamen, vonden zg alles tot de teraarde
bestelling geregeld.
Onmiddelgk na afloop dier plechtigheid vertrok
lwan, met de belofte reeds den morgend, volgende op
de vergadering, Warschau te verlaten en lot haar
terug te kceren. Doordien zijne ouders op Sterna
weérkwamen, zou hjj zich tot hen begeven om hun
dc groote tijding te brengen, die hun zulk een blijde
verrassing wezen zou.
Keer spoedig terug, was Alma's laatste bede,
heel, heel spoedig Ik zal mü zoo verlaten gevoelen,
zoolang gij weg zijl. Mijne hroeders zijn goed, maar
wij verschillen zoozeer van elkaar zij klagen telkens
over de teleurstelling van terug te zjjn geroepen,
juist nu bet feest in vollen gang was.
Iwan's antwoord bleef niet achter. Hij ook gevoelde
zijn hart als verscheurd bij dc gedachte, haar in dagen
als deze vaarwel te moeten zeggen, en het was bem
bijna eene verlichting, toen hij ten slotte de hoofdstad
bereikte, welke hij reeds den volgenden morgend
Er bestaat een boekje dat men aan de
kinderen doet leeren en over welk men
hen in de kerk ondervraagt lees dit
boekje: 't is de catechismus. Daarin zult
gij de oplossing vinden van alle vraag
stukken, van alle, zonder uitzondering.
Vraag aan dat arm kind waarom het op
de wereld is en wat het na dit leven zal
geworden het zal u een verheven ant
woord geven... Oorsprong der wereld,
oorsprong der geslachten, oorsprong der
rassen, lotbestemming der menschen in
dit leven en in het ander betrekkingen
tusscheu den mensch en God plichten
des menschen tegenover zijnen even
naaste recht van den mensch op de
schepping dit kind weet aUes. En wan
neer het groot zal wezen zal het niet aar
zelen over het natuurlijk recht, over het
volkenrecht dit alles vloeit als uit zich
zelf, uit het christendom.
Dat noem ik een grooten godsdienst
aan dit teeken erken ik hem geen enkel
vraagpunt, welk het menschdom aanbe
langt, laat hij zonder antwoord.
Jouffeox.
{Mélanges phïlosophiques).
Ik vind iets in den christen godsdienst
wat me verrukthij voegt de geleerdste
bovennatuurkunde hij den volmaaksten
en, zoo ik het zeggen mag, den meest
doelmatigeu eenvoud. Voorzeker, de
Timce van Plato en het VII® boek der
Mctaphysique van Aristoteles zijn prach
tig; maar ik hoop niet daaruit een sym-
bolum, dat men den kinderen leert, te
zien voorkomen. Tot hier toe was het en
kel de christen godsdienst dio tevens de
summa van den IIThomas en eenen
catechismus bezat
(La Liberie de conscience. Inleiding.)
De cathechismus heeft in de wereld
onberekenbaar goed teweeg gebracht.
Droz.
Leerrijk en tot ernstig nadenken aan
sporend is het feit, dat alle nict-katho-
lieken met gevoelens van minachting en
verachting, van vijandschap en haat
bezield zijn tegen de kloosterorden der
Katholieke Kerk.
Onder die lieden vind gij er, die voor
andere katholieke instellingen een woord
van aanerkenning en waardeering over
hebben zoodra echter de kloosterlingen
ter sprake komen, dan gaat er in hun
gelederen dc eenparige kreet op Weg
met hen I Kruisigt ze
Wel vindt men onder die kloosterha-
hoople te verlaten, om de terugreis wcêr aan te ne
men. Nog slechts een weinig geduld en hij zou haar
wcêrzien en alles aanwenden, om hare droefheid te
verzachten,
Dicnzellden avond ten acht uren betrad hij een
koffiehuis, dat druk bezocht werd door dc hooge ran
gen der maatschappij en waar zijn binnengegaan niet
de minste achterdocht kon opwekken. In plaats ech
ter van de groote zaal in te gaan, ging hij langs een
hreeden gang naar liet achterhuis, waar hy het
slaapkamerke van den portier binnentrad. Schijnbaar
liep men hier dood maar na op een knop in den
muur gedrukt te hebben, zag hg een paneel verscbui-
veu en vernam hg door de donkere opening heen het
wachtwoord
Vrede.
Gerechtigheid sprak hij op zijn beurt.
Thans werd het licht eener dievenlanteern zicht
baar en klonk het weêr
Volg mg.
Na den onbekende door een smallen doortocht
gevolgd te hebben, zag hij opnieuw eene deur voor
zich ontsluiten cn werd hg een ruim, goed vertrek
binnengeleid, waar een dertigtal jongelieden bijeen
waren. Enkelen hunner slechts waren hem persoon
lijk bekend.
De voorzitter, een dertigjarige man, met donkere
gelaatstrekken, wendde zich tot den nieuw aangeko
mene cn vroeg, terwijl er plotseling eene diepe stilte
ontstond
Wiezytgyï
ters enkelen die om vertoon van onpar
tijdig oordeel te maken, zich gewaardigen
aan de Zusters van Liefde een philan-
thropisch complimentje te maken.
Doch dat is bij de meesten hunner
maar walgende huichelarij.De verdiensten
dier engelachtige vrouwen springen zoo
in 't oog, dat zelfs geen tijger er ongevoe
lig voor kan blijven.
Dat voelen die Reden, en, om hun fat
soen to redden, komen zii nu en dan met
lofredenen op die bewonderingswaardige
vrouwen voor den dag.
Doch het komt hun niet uit het hart
het vliet niet uit de bron der diepe over
tuiging anders moesten zij zich met alle
kracht aankanten tegen de vervolgings-
wetten, die in hun land der Zusters van
Liefde den levensadem afsnijden.
Dat doen zij echter niet.
Zij gedragen zich geRjk de Pruisische
Regeering, die den mannelijken en vrou
welijken kloosterlingen met de hand
decoraties, voor op do gruwelijke slag
velden van '70 aan de arme gewonde sol
daten bewezen hulp, uitreikte en hen
tegelijkertijd met naar voet het land
uitschopte.
Van waar die verachting en die bittere
haat bij niet-Katholiekcn tegen de kloos
ters
Heel eenvoudig. De kloosterlingen zijn
de bloem,do verwezenlijking der verheven
leer van onzen goddelijken Meester
Jesus.
Zij zijn de verpersoonlijking van den
strijd tegen den driekootaigen draak,
hebzucht, heerschzucht en wellust.
En vermits de kloosterhaters met dien
draak in een of ander opzicht op goeden
voet staan, hebben zij afkeer en haat
tegen de heldenmoedige bestrijders van
dat ondier.
Ziehier den tekst der koninküjke
besluiten betrekkeRjk de vreemde munt,
woensdag in het staatsblad afgekondigd
Art.l. Hat is verboden vreemde munt
van brons, nikkel of koper in betaling te
geven. Evenwel, in de nabij de grens
gelegen plaatsen welke door koninklijk
besluit zullen worden aangeduid, mag
deze munt in betaling worden gegeven
tot beloop, voor iedere transactie, eener
naamweerde van hoogstens 2 frank.
- Art. 2. Het is verboden aan al de
rekenplichtigen van den Staat, de
provinciën en der gemeenten de gezegde
munt aan te nemen in betaling der som
men welke zij krachtens hun ambt te
ontvangen hebben.
Hetzelfde verbod past zich toe op al de
ondernemingen van reizigersvervoer in
gemeenschap.
- Art. 3. De overtredingen der artike
len 1 en 2 zullen gestraft worden met
eene boete van 8 tot 200 frank.
Iwan Karoskine, eenige zoon van prins Karos-
kine, van Sterna.
Waartoe zjit gg gekomen
Uit liefde tot bet vaderland.
Wat hebt gg te zeggen Spreek, aleer wg zelf u
nader in onze plannen inwijden.
Hg had niet zonder schrik dit oogenblik voorzien.
Het was niet tot beredeneerde, bezadigde mannen,
dat hij was gekomen, maar tot wanhopigen, tot
dweepzuclitigcn, tot lieden, die alles prys wilden
geven om Polen, zg het ook slechts den duur van een
dag, uit zijne vernedering op te heffen.
Alma's beeld rees hem echter voor den geest en
schonk bem moed, zoodat hg, tegenover de groene
tafel post vattende, waarachter bet bestuur was ge
zeten, op kalmen, weerdigen toon hervatte
lk ben gekomen tot een doel, dat u allen zal
verwonderen maar welk ook het antwoord op mgnt
taal moge zijn, ik bid u, broeders, zonderonderscheid
te gelooven, dat geen uwer het verdrukte vaderland
met trouwer verkleefdheid kan aanliangen dan ik.
Van de wieg af heb ik de liefde tot Polen ingezogen
mijn eerste jeugd ging voorbg in bet onafgebroken
droomen van vergelding, van bcvryding, van nieuwe
groGtheid voor Polen.
Dat alles is ons bekend, broeder. Geen on
zer, die het wagen zou aan uwe gevoelens te twij
felen.
Wordt voortgesetjj
