Donderdag 51 October
1895. 5 centiemen per nummer. 50ste Jaar. 5028.
**42.
G EMEEN TEKIEZI jV GEN.
KA. HST 3D I ID A.T S 2sT
PREMIE.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
van den
Cath. Antisoc. Kiezersbond der Stad Aelst.
Kandidaten der Nijverheidshoofden,
Kandidaten der Werklieden,
BRIEF
DE DENDERBODE.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. f
Dit blad- verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan istweemaal ter week
voor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
ffe ««o-■
8 5 'ïkè'fr*'- Cv' 2 - -
ff
Cuique Buum.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureelo
van dit blad.
Anlsl, den 30 October 189S.
II SI.
1.
2.
3.
4.
3.
6.
7.
8
9.
10.
11.
12.
15.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Arys Hector, koopman in viscli.
Bauwens Isidoor, geneesheer.
Bethnne (Baron) Leo, advocaat.
Claus Lugeeu, landbouwer.
Dc Clippele Paul, advocaat.
De Coninck August, meestergast.
De Coninck Frans,meester kleerm.
De Gheest Victor, notaris.
De Hert Felix, advocaat.
De Somer Jan, meester schrijnw.
De Wolf Desideer, koopman.
Duwez Judoeus, landbouwer.
Ecmau Acliilles, nijveraar.
Geeroms Leo, bediende.
Gheeraerdts Leo, nijveraar.
Meert Lodewijk, koopman.
Sloyersocn Boma.au, advocaat.
Schockaert Eduard, landbouwer.
Van de Velde Alexand. meesterg.
Kiezers voor den Werkrechtersraad.
MM. Dazeleire August. Van Ghyseghem Jozef.
Kiezers voor den Werkrechtersraad.
MM. Vermoesen Judoeus, metser.
Vernaeve Alfons, twijnder.
VAN Z. E. DEN
Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen
EN VAN
HH HH de Bisschoppen van
BRIEF
vau Z. H. Mgr. Slillemans,
HiBBt'liop van Gent.
i Met iuuige droefheid zien Wij dat de
I gazetten der zoogenaamde PARTIJ-
DAENS, niet de minste rekeniug hou-
deude van den brief door welken de
Bissckopen van België, op bevel van
Z. H. den Paus, de katholieken van ons
i land tot eendracht onder elkander aan-
manen, heviger dan ooit de verdeeldheid
bewerken en verspreidenen de katho-
lieke Besturen aanvallen. Zoo verre
I drijven de opstellers dier gazetten den
«OVERMOED, dat zij hunne lezers
f pogen te doen geloovcn dat, zöö hande-
lende, zij de goedkeuring hebben van
1 Z. H. den Paus en van de Bisschoppen,
i Zulke gedragslijn is te VEROORDEE-
LEN, zij is hoogst nadeélig aan de
t belangen der WARE christenc detnocra-
tie; zij is gansch tegenstrijdig met de
1 gedachten van Zijne Heiligheid en onze
«Belgische Bisschoppon en Wij achten
i het Onze plicht de geloovigeu te verma
nnen zich door dergelijke gazetten met
te laten MISLEIDEN.
f Antonius, Bisschop van Gent.
Het nummer 6 der Nieuwe Vlaam-
sche IHustratie gaat onder de pers.
Het is weêr, zooals al de vorige, bijzonder
gelukkig. Wij twijfelen dan ook niet, of
het zal de goedkeuring onzer talrijke
inschryvers verwerven. Ziehier de in
houd
Eene boeiende Novelle, met 6 platen
geïllustreerd, getiteld Het verborgen
Egyptische Schild. B Eene prachtige
plaat, voorstellende Gesignaleerd,
met bijschrift. Eene plaat, getiteld Een
laatste raad. Een aangrijpend schetsje
- Eindelyk vereenigd. - Tal van kleinere
stukken, als Een goed stadsbestuur, n
De witte tanden der Negers, Een
verstandig Gouverneur, n Anecdoten van
magere heeren. Voorts Prijsraad
sels, waaraan een prijs verbonden,
Sckaakrubriekeu, onderscheidene Geïl
lustreerde Anecdoten en vroolijke opmer
kingen.
ABONNEMENTSPRIJS:
voor Aalst
buiton Aalst
fr. 3,6(
fr. 4,2
TEN VOORDEELE DER
KATHOLIEKE HOOGESCHOOL
van LEUVEN
aan de Geestelijken en aan de Geloovigen.
Zeer Beminde Broeders
Het is de eerste en voornaamste plicht
der Kerk het Evangelie te verkondigen.
Dit ligt immers begrepen in het gebod
van onzen goddelijken Meester Euntes
in mundum universumpredicate Evan-
gilium omni creatures ,"g.iat in de geheele
wereld en predikt het Evangelie aan alle
schepselen. (11. Van den dag af waarop
dat plechtig nevel gegeven werd, heeft
het woord des Heeren zonder ophouden
weerklonken van het eene tot het andere
uiteinde der wereld het werd verkon
digd in tempels en in scholen, in huisge
zinnen en vergaderingen, en overal ver
spreidde dat goddelijk woord het licht
der eeuwige waarheid en de weldaden
der Verlossing.
Doch da goddelijke zending der Kerk
begrijpt insgelijks het tijdelijk welzijn der
volkeren. De Kerk heeft zich dan niet
bepaald bij het verspreiden van het
bovennatuurlijk licht des geloofs onder
de verschillende natiën zij achtte het
eveneens hare plicht, hun de kennis der
menschelijke wetendheden meê te deelen
want wat gebeurt er, als de wetenschap
van den mensch aan heur eigen is over
gelaten Die wetenschap is dikwijls
onzeker en altijd onvolledig, en daardoor
zelf loopt zij maar al te groot gevaar in
dwalingen te vervallen, of in de handen
van bedorven menschen te ontaarden tot
een werktuig ten dienste der dwaalleer
en der boosheid.
Dit wilde de Kerk voorkomen, en in
de eerste eeuwen van haar bestaan zien
wij alreeds de Bisschoppen scholen op
richten in de nabijheid hunner cathe-
dralen de kloosterlingen richtten die op
iu hunne kloosters, en de priesters en
geloofszendelingen naast hunne eigen
schamele woningen. Want wie durft
hierin nog de geschiedenis tegenspreken?
Zijn onze eigendommen en onze kloosters
do wieg niet geweest der huidige weten
schap, al weze die nu zoo trotsch op hare
veroveringen cu zoo vergeetachtig waar
spraak is van haren oorsprong Ziet
heden zells de Kerk maar even na hoe
mild en vrijgevig deelt zij de weldaden
van het ouderwijs niet uit I Geen vorm,
geen graad van onderwijs ontsnapt aan
hare bezorgdheid. De grond van ons
vaderland is overdekt met allerhande
scholen, door haar toedoen opgericht,
door hare geloovigen ondersteund, door
hare bedienaars bestierd en bevolkt met
de kinderen onzer christene huishoudens.
Onder die zoo talrijke en zoo bloeiende
gestichten, bekleedt voorzeker de katho
lieke Hoogeschool van Leuven de eerste
plaats.
Zij draagt eonen naam die bekoort en
ons tevens haren weldoenden invloed
herinnert sedert eeuwen immers heeten
hare zonen haar Alma Mater. Vrucht
bare moeder is zij inderdaad, want zij
heeft geslachten voortgebracht van zende
lingen, van geleerden, van schrijvers,van
doorluchtige burgers. Wijze en zorgzame
moeder is zij eveneens, want zij beschut
en bewaart rond beuren heerd de liefde
tot de onvervalschte leeringen en de eer
der goede zeden Edelmoedige en kloeke
moeder is zij terzelfder tijd, want zij
wapent hare kinderen tegen de gevaren,
die de belangen van den godsdienst en de
smetlooze overleveringen van het vader
land bedreigen.
Nu, Zeer Beminde Broeders, het is met
inzicht, dat wij de oude en de nieuwe
Hoogeschool van Leuven in de hulde
onzer bewondering en onzer dankbaar
heid samenvatten. Beide zijn ontstaan uit
een zelfden geest zij hebben dezelfde
belangen verdedigd zij hebben geluis
terd naar de inspraken van een zelfde
geloof, van eene zelfde vaderlandsliefde.
Op het einde der verleden eeuw is de
Hoogeschool van Leuven gevallen onder
de aanslagen eener omwenteling, waar
zoo talrijke eeuwenoude instellingen door
omverre geworpen werden, en al den tijd
van onlusten en dwingelandij, die daarop
volgde, bleef zij onder hare puinen
begraven. Maar de Alma Mater zou
heropstaan. Een Paus had haar in het
leven geroepen de Bisschoppen hebben
haar doen verrijzen on zestig jaar zyn
sedert verloopen doch altijd jong,
vruchtbaar en even kloek staat zij en
bloeit in de zonne der vrijheid van gods
dienst, en strooit zij hare weldaden onop
houdend rond gelijk in de luisterrijkste
dagen van het verleden.
Uwe Herders, Zeer Beminde Broeders,
hebben dat verheven werk ontworpen en
ten uitvoer gebracht. Wel waren zij in
den eerste aarzelend maar zij hadden
betrouwen in de edelmoedige gevoelens
en do onuitputtelijke milddadigheid van
het katholieke België, en zij werden iu
dat betrouwen niet te leur gesteld. Onze
Hoogeschool is opgerezen gelijk vroeger
onze openbare gebouwen eendrachtig
droeg elk het zijne bij én vorsten én
edelen samen met het volk.
Maar heeft zij wel aan de verwachting
van geestelijken en geloovigen beant
woord Heeft zij weerdiglijk hare gods
dienstige en vaderlandsche zending vol
bracht
O ja, dit kunnen wij, God dank
bevestigen, en al de verkleefde en ver
standige kinderen der Kerk zullen daarin
met ons 't akkoord zijn.
Hare beroemde school van godgeleerd
heid heeft meesters voortgebracht, wier
lessen en werken het licht van onze gan-
sche priesterschap geweest zijn. De wel
dadige invloed vau haar onderwijs heeft
krachtig meegeholpen, om onder het volk
het geloof cn de zedeleer van 't Evangelie
ongeschonden te bewaren, en in de
hoogere standen der samenleving den
christenen moed, den iever voor de goede
werken, en de liefde voor de Kerk en
den H. Stoel aan te wakkeren en te
geleiden. Uit den schoot onzer katholieke
Hoogeschool zijn tal van uitstekende
wetgeleerden, van vrome wethouders,
van afgeveerdigden en staatslieden opge
staan, die in het volbrengen hunner
bijzondere zending openbare blijken
geven van de standvastigheid en de
levenskracht hunner godsdienstige over
tuiging. Overal ontmoet men in onze
provinciën geleerde en ervaren genees-
heeren, die uit de Hoogeschool van
Leuven de kunst medebrachten van de
lichamen te genezen terzelfdertijd als den
geest van zelfopoffering cn bezorgdheid
voor het welzijn der zielen. Daar is, o
neen geen enkele voortreffelijke loop
baan iu de maatschappij, of de Alma
Mater heeft ze door deze of gene van hare
kinderen zien inslaan mannen op het
gebied der wetenschap ol in het beheer
der financiën, op net gebied des bestuurs
of in de regeering van den Staat,jsoldaten
van allen naam en alle wapen, óveral in
onze steden en onze dorpen zijn zy ver
spreid, cn zij doen daar den heilzamen
invloed gevoelen van hunne begaafdheid
en van hun geloof.Wat al diensten werden
sedert ruim'ecne halve eeuw aan België
bewezen door die uitgelezen schaar van
burgers en Christenen,moedige en trouwe
verdedigers onzer godsdienstige belijdenis
en nationale overleveringen
Maar heeft de Alma Mater zulken
grooten invloed geoefend op den gang en
het leven van ons vaderland, dan moet
men toch ook, om rcchtveerdig te zijn,
bekennen, dat zij niets verwaarloosd
heeft om zulke edele zending weerdig te
zijn en weerdig te blijven. Nederig waren
hare beginselen doch laDg liep het niet
aan, en zij stond aan het hoofd der weten
schappelijke beweging in België, dank
aan hare uitstekende leeraars, waaronder
verscheidene naam en roem verworven
door de gansche wereld. Zoolang zij nu
bestaat, werd geen enkele vooruitgang
waargenomen, of zij bewees daartoe
gereed te zijn. Moest men, ten koste van
groote uitgaven, bekwame en kundige
mannen hij roepen, grootere uitbreiding
geven aan hare bibliotheken, oefenzalen
museën of allerhande instellingen tot
stand brongen,nooit ging zij er een ©ogen
blik voor achteruit. Werd men ten
fevolge der ontwikkeling der nijverheid
ehoefte gewaar aan even godsdienstige
als geleerde ingenieurs voor allerlei
groote ondernemingen, dan besloot zij
aanstonds bijzondere scholen in te rich
ten om in die noodwendigheid te voorzien.
En later kwam de landbouwschool met
de scholen van hooger beroepsonderwijs
die nieuwe instelling volledigen. Geene
enkele belangrijke ontdekking gebeurde
er in de wetenschappelijke wereld, of
seffens werden er wijze maatregelen
beraamd, die aan de studiejeugd alle
gemak en gelegenheid schonken, om uit
die nieuwe verovering voordeel te trek
ken.
Geen wonder bijgevolg, zoo de Hooge
school van Leuven oe geheele wereld door
beroemd is, en tot voorbeeld gesteld
wordt aan al do katholieke Hoogescholen
welke men onlangs in het buitenland
gesticht heeft. Eene getuigenis echter
die allen lof overtreft, is die van Zijne
Heiligheid Paus Leo XIII zelvon. Toen
de Heilige Vader de grondbeginselen der
wijsbegeerte van den H. Thomas van
Aquino in de hoogere studiën wilde herin
voeren, koos Hij onze Alma Mater uit,
om dien dierbaren wensch van zijn hert
te verwezenlijken. De school van S. Tho
mas werd dus opgericht, en op korten tyd
is zij eene bloeiende instelling geworden,
die zich beïevert om de wondere overeen
stemming te doen uitschijnen, bestaande
tusschen de laatste ontdekkingen der
wetenschap en de eeuwenoude maar
altijd jonge grondbeginselen der christene
wijsbegeerte en op die wijze eene heilzame
en vruchtbare verbintenis tusschen beide
en tot beider voordeel te bewerken.
Een zoo luisterrijk verleden, Zeer Be
minde Broeders, moet uwe horten verbin
den, evenals het ons verblijdt. Het vervult
ons met erkentenis jegens de goddelijke
Voorzienigheid, van wie alle volmaakte
gave voortkomt. Maar terzelfder tijd
legt het plichten en verantwoordelijk
heden op. De iever en de zelfopoffe
ring der leeraars schoten nooit te kort.
Wij betoonen hun volgeerne die hulde,
en wij durven er nog met volle vertrouwen
in de toekomst op rekenen. Maar hunne
pogingen dienen insgelijks ondersteund
te worden. De noodwendigheden van het
hooger onderwijs klimmen nog immer
met het getal leerlingen en de wondere
uitbreiding der wetenschap.Wil men zich
daarvan overtuigen, dan hoeft men maar
eenen blik te slaan op het overgroot aan
deel, dat in de begrooting van het open
baar onderwijs aan de Staatshoogeacholen
wordt toegewezen. En ondertusschen ziet
de Hoogeschool van Leuven de rijen van
hare weldoeners meer en racer verdun
nen in deze laatste tijden is het zelfs
zooverre gekomen, dat de gewone hulp
middelen de noodigo uitgaven niet meer
dekken. Die toestand heeft onze bezorgd
heid eenigermate verontrust en wij achten
ons gedwongen hem aan do Belgische
katholieken te openbaren en hunne mild
dadigheid in te roepen. De katholieke
Hoogeschool, welke de vreemde landen
ons benijden en die zij trachten na te
volgen, die luister van ons vaderland is
uw werk, Zeer Beminde Broeders, al zoo
zeer als het onze. Om op de hoogte te
blijven waar gij ze toe verheven hebt,
heeft zij nieuwe hulp noodig, en zy ver
wacht die van u. Nu, het is waar, dat
meer andere goede werken, on zy zyn
talrijk, die hulp uwer liefdadigheid inroe
pen maar dat gij aan het voornaamste,
aan liet noodzakelijkste, aan het heer
lijkste vau al die goede werken uwe
ondersteuning zult weigeren, eene onder
steuning die gij zoo mild en zoo bereid
willig ten dienste stelt van honderd
andere werken,tot zelfs in het buitonland,
o neen dat zal noch mag ooit waarheid
worden.
Daarop betrouwende,hebben wy beslo
ten dat eene buitengewone inzameling
vim aalmoezen zou gedaan worden in iu
de missen,en in al de kerken van België,
op den dag van Allerheiligen. Daar, waar
met die plechtigheid eene andere jaar
lij ksche colleote gedaan wordt, zal deze
welke wij thans voorschrijven,geschieden
op den volgenden zondag en op dezelfde
wyze.
