a
/V° 2.
BRIEF
Bisschoppelijke
veroordeeling.
onder N° 2,
Kan een werkman
liberaal zijn?
Stemt onder nummer
Attentie! Attentie!
Nog iets
Katholieke kiezers!
Stemt zonder
aarzelen onde
LATEN AELOTEN
In 't kamp
der Judassen
Stemt onder numme
Eerste Bisschoppelijke ver
oordeeling.
van 2. II. Mgr. Stillemans,
Rissithop van Gent.
8 Met innige droefheid zien Wij dat do
gazetten der zoogenaamde PARTIJ-
8 DAENS, niet de minste rekening hou-
8 dende van den brief door welken de
8 Bisschopen van België, op bevel van
Z. H. den Paus, de katholieken van ons
land tot eendracht onder elkander aan-
8 manen, heviger dan ooit de verdeeldheid
bewerken en verspreidenen de katho-
8 lieke Besturen aanvallen. Zoo veiTe
8 drijven de opstellers dier gazetten den
8 OVERMOED, dat zij hunne lezers
8 pogen te doen gelooven dat, zoo hande-
8 lende, zij de goedkeuring hebben van
8 Z. H. den Paus en van de Bisschoppen.
8 Zulke gedragslijn is te VEROORDEE-
8 LEN, zij is hoogst nadeelig aan de
8 belangen der WARE christene democra-
8 tie; zij is gansch tegenstrijdig met de
8 gedachten van Zijne Heiligheid en onze
8 Belgische Bisschoppen en Wij achten
8 het Onze plicht de geloovigen te verma-
8 nen zich door dergelijke gazetten niet
8 te laten MISLEIDEN.
8 f Aktoniüs, Bisschop van Gent.
TWEEDE
Aangezien men nog blijft bewe
ren dat Wij de handelwijze niet
afkeuren van hen die, zich chris
tene demokraten noemende, wer
ken om in vele plaatsen de katho
lieke besturen te doen vallen, mee-
nen Wij dat het onze herder
lijke plicht is, de geloovigen van
het Arrondissement van Aelst te
gen die ongegronde bewering te
waarschuwen.
In de vertegenwoordiging der
werklieden is er op eene billijke
wijze door de katholieken voorzien
geworden, en de betreurlijke po
gingen der mannen die Wij be
doelen kunnen slechts dienen om
de tegenstrevers van Godsdienst en
maatschappij in de gemeenteraden
te brengen.
t ANTON 1 US, Bisschop van Gent.
Godsdienstige Week van Vlaanderen
1 November 1895.
Ware Katholieken
Aanhoort deze plechtige vermaning van
Z. H. Onzen Bisschop en laat u niet mis
leiden door pogingen van scheuring die
niet te verrechtveerdigen zijn en slechts
kunnen dienen om de tegenstrevers
van Godsdienst en maatschappij 't is
te zeggen, liberalen en socialisten in de
gemeenteraden te brengen.
Allen geluisterd naar de raadgeving
van Z. H. Mgr. Stillemans t
Leve de Vrede Geene Scheuring I
Plichten van alle christene men-
schen in zaken van kiezing.
Uittreksel uit den omzendbrief van Z. E.
Paus Leo XIII, in date van 10 Jan. 1890.
In de politiek, die onafscheidbaar is
van de wetten der zedeleer en van de
godsdienstige plichten, moet men altijd
en eerst en voor al trachten de belangen
van de katholijke Kerk zoo krachtig
mogelijk te dienen. Zoodra men die be
dreigd ziet, moet tusschen katholieken
alle oneonigheid ophouden, opdat zij, één
van zin en van daad, de godsdienst ter
hulp snellen, die hetalgemeeu en hoog
ste goed is, waaraan al het overig onder
geschikt moet zijn.
- Daar het lot der Staten voornamelijk
afhangt van de gesteltenis dergenen die
aan't hoofd vau de regeeriug staan, kan
de Kerk noch hare bescherming, noch
hare gunsten verleenen aan mannen
wie zij weet dat zij haar vijandig zijn, die
opentlijk weigeren hare rechten te eer
biedigen, die trachten het verband te
breken dat door de natuur zelve der
dingen, bestaat tusschen de godsdienstige
belangen en die der burgerlijke orde.
Integendeel is het haren plicht diegenen
te begunstigen, welke gezonde denkbeel
den hébben over de betrekkingen tusschen
Kerk en Staat en die trachten deze over
eenkomst te doen strekken tot het alge
meen welzijn. De bovenstaande voor
schriften behelzen den regel, waarna alle
katholiek zijn openbaar leven moet
schikken. Immers, overal waar de Kerk
niet verbiedt aan de openbare zaken deel
te nemen, moet men mannen onder
steunen van erkende rechtschapenheid,
die beloven de katholieke zaak te zullen
voorstaan, en om geene reden ware het
toegelaten den voorkeur te geven aan
mannen die den godsdienst vijandig zijn."
Uit deze bovenstaande woorden van
onzen heiligen Vader den Paus, den eigen
stadhouder van Christus op de aarde, dio
ons in den uaam van God onze plichten
voorschrijft, zal ieder kiezer zien wat hij
in de aanstaande kiezing te doen heeft, en
aan welke manneu hij zijne stem moet
geven. Om geene reden, zegt de Paus, is
het toegelaten zyne stem te gevon, aan
mannen, die den godsdienst vyandig
zyn,
Oe katholiek, dien naam
waardigmoet stemmen
is te zeggen, voor al de
katholieke candidaten.
't Is eerst te zien wat men daardoor
verstaat.
Wil men alleenlijk zeggen dat een
werkmau, uit dwang, uit vrees, of zelfs
uitgoeste, kan meeloopen met de libe
ralen op hunue feesten, om eene piut te
drinken of om een welgemeend aireken
te zingen dan is het geheel wol mogelijk
een liberaal werkman te vinden.
Wil men integendeel zoggen dat een
werkman kan liberaal zijn in het hart of
van gedachtdan is 't valsch dan is het
onmogelijk.
Een werkman kan christen zijn.
Een werkman kan socialist zijn.
Anders niet I
En Waarom P
Omdat het liberalism, en het liberalism
alleen, de schuld is vau de onverdiende
ellende cn den slechhten toestand der
werklieden
Die ellendige toestand is begonnen met
de grrroote Fransche revolutie waar
mee de liberalen, heden nog, zoo hoog
oploopen de revolutie welke de eigene
moeder is van 't liberalism, cn... de
stiefmoeder van den werkersstand.
Zouden de liberalen durven betwisten
dat de toestand der werklieden, vóór
hunne schoonc revoluiie veel beter was
dan nu
En waarom nog
Omdat het liberalism uooit iets gedaan
heeft teu voordeele «Ier weiklieden, noch
door wetten, noch door instellingen.
En dat is gemakkelijk om verstaan.
De liberalen zijn immers van gedacht
dat alle menscheu geheel en gansch moe
ten overgelaten zijn aan hun eigen zei ven;
dat iedereen moet zorgen voor zijne
eigene belangen, alleen en vereenigd;
Jat de wet nergens moet tusschen komen
om de werklieden te beschermen; en
zij voegen daarbij, met groot lawijt, dat
iedereen geheel en gansch vrij is en dat
alle menscheu gelijk zijn voor de wet.
En de werklieden zijn er wel racê, met
al die klinkende woorden I Vraag het
hun liever 1 Met zulke suelle vrijheid,
aan hun zelren overgelaten, zijn de zwak
ken vrij van te doen wat de sterkeren wil-
of... van honger te sterven.
Iets nochtans
doen de liberalen voor den workman zij
beleiden hem om socialist te worden.
En juist daarom is 't dat er geene ware
liberale werklieden kunnen bestaan.
Wilt gij daar bewijzen van P
Waar zijn de werklieden socialist ge
worden
In al de steden en strekeu waar het be
stier liberaal was, en waar de nijveraars,
(enz.) liberaal waren.
En waar zijn de liberalen afgesmeten
door de werklieden-kiezers, en vervan
gen door de socialisten
In al die zelfde steden en streken,
waar ze getracht hadden 4do werklieden
liberaal te maken.
Zoekt naar liberale werklieden vinden
zult gij er nergens ze worden allen en
overal socialist.
En dat is natuurlijk.
Hg liberalen hebben steeds maar één
dingen betracht, te weten: de werklieden
hun christen geloof to doen verliezen.
Scholen zonder God, goddelooze gazetten,
aanspraken tegen al wal godsdienstig is'
en aanvallen tegen kerk eu klooster. Daar
is t al wat ze gedaan hebben voor den
werkman, en daarmeè zenden zij hem
wandelen hij is vrij
Endaar staat de werkman, geheel al
leen, te draaien op zijne hielen, met zijn
buikskcn vol liberale vrijheid en gelijk
heid,—gereed om meê to gaan met de
socialisten.
Zoo is het I
En niettemin zullen ze zeggen en blij
ven zeggen dat het liberalism de partij is
der vrijheid... voor de werklieden. Wij
weten dat van te voren.
Met zulke vrijheid en vijf cents krijgt
de werkman een glas bier.
De dievenstiel. Een
dominee, die dienst doet in eene gevan
genis, beeft de volgende statistiek opge
maakt De meeste inbrekers zyn van
17 tot 22 jaren; de 8 professionneele r
dieven beginnen meestal reeds op hun
10* jaar; gemiddeld is de leeftijd van alle
eigendoras-beroovers 18 20 jaar; het 18e
jaar schijnt voor misdadige diefstal
naturen het kritieke jaar te ziin. Bij vrou
wen is de gemiddelde leeftijd, 30 tot 35
jaren.
DE WARE REDE,
WAAROM CHIPKA ONDANKS PAUS
EN BISSCHOP TOCH VOORUIT HOLT.
1. V. Is het, zooals men hier en
daar heeft rondgestrooid, omdat de Bis
schop beneden den Paus is, en dus, wat
de Paus goedkeurt kan de Bisschop
niet afkeuren
A. Neen, vrienden, dat is do rede
niet, want zulke helschc krenking der
waarheid raag men niet veronderstellen
van katholieken.
2. V. Maar is het dan wellicht
omdat Chipka, dat altijd riep om libe
ralen in het Bestuur onzer katholieke
stad, eu dat later nog verder ging, en ook
socialisten erbij wilde hebben, door toe
passing van het evenredig stelsel is het,
zeg, om door de verbrokkeling der stem
men met geweld te bewerken, wat men
door sluwe list niet vermag
A. Beste vrienden, hier moetik drie
groote zetten. Doch mag men zoo
iets veronderstellen van katholieken, na
dat Z. H. de Bisschop dat begunstigen dor
vijanden van den godsdienst en dat tegen
werken en willen verscheuren der katho
lieke partij, zoo uitdrukkelijk en krachtig
veroordeelde Ik voor mij wil niet meê
doen.
3. V. Zou het dan -misschien ziju,
omdat men op Chipka met éénen marte
laar niet to vreden is, en men een tweede
wil; immers men weet daar, dat in de
vervolging van Christus deelen, aanspraak
geelt op de glorie met Christus
A. Hier is mijn antwoord kortaf ont
kennend, want op Chipka weet men ook
dat het om de rechtvaardigheid moet
zijn, als raeu vervolgd wordt, eu volgens
een der apostelen dat men niet lijde als
boosdoener, dat wil zeggen, dat men zich
door zija verkeerde handelwijs het lijden
en de vervolging niet moet vrijwillig en
dwazelijk op den hals halen. Eu daar nu
Chipka zich bewust is, dat tegen do over
heid ingaan, voor een katholiek is, als
boosdoener handelen, en de minachting
der brave lieden over zich trekken, van
daar dat wij ook dit niet als do ware rede
kunnen veronderstellen.
Maar waar zit dan toch de ware rede
van zulke onverstaanbare haudelwijze
Is het om het geluk van den werkman
te doen Geenzins want zoo blind kan
Chipka niet wezen dat het niet zou inzien
hoe verderfelyk zijne dwarsdrijverij op het
volk werkt.
Als hun bedoeling daarin zuiver was
geweest dau hadden zij zich als een man
aan de echt katholieke democratische
partij aangesloten, om samen te werken
aan het geluk vau 't volk. Doch zich noe-
ménde katholieke partij geen katholieke
zÜnWat dit betreft, dat verdient
geen antwoord. Gelijk Luther zich zeiven
niet geloofde,toen hij zeide, dat Rome
een ander Babiion was en de Paus de
Antikrist, evenmin geloofde Chipka aan
ziju eigen woorden toen het de katholieke
partij voor omgekeerde maar geeu be
keerde uitscholdt, en herhaaldelijk vroeg
of dat nog wel katholieken waren.
Dus wij vragen aan Chipka ons de re
den te laten kennen
Men zegt, dat stille waters diepe
gronden hebben, doch let weldit belet
niet dat erg bewogen wateren evenzeer
diepe gronden en daarenboven verrader
lijke draaikolken hebben.
Het is in geweten aan de
katholieken niet toegela
ten te panacheeren; hun
ne opperste plicht is van
alleen voor de katholieke
cundidaten te stemmen.
van onzen koddigen correspondent:
Aalst, maandag.
M. Van de Putte,
Ik ga nog eens (om den fijnen stijl van
Dcnderbode te gebruiken) het reukorgaan
vau Clemens Vau do Putte, in oenige van
zijne leugens stekeu en dompelen.
Gij fopt uwe lezers.
Gij zegt dat ik brief op brief aan den
Bien public schrijf om bloedige zweep
slagen af te weren (sic).
Gij zegt niet dat de Bien public niet
loochent hetgeen zonneklaar bewezen is.
te weten
1Dat gij en uwe kliek de eenige oor
zaak zijt vau den twist te Aalst
2.) Dat gij en uwe kliek de eenige oor
zaak zijt vau de scheuring der katholieke
partij in 't Arrondissemt van Aalst. (1)
Gij zijt zoodanig gewoon de brieven van
den Bisschop te vervalschen, dat gij het
leste artikel van den Bien public ook al
verdraait c-n vervalscht. Alles moet krom
zijn bij M. Clemens Van do Putte.
Als de Bien public mij dien raad geeft
van na te denken (me rccueillir), drukt
gij in uwe valsche vertaling tot inkeer te
komen (me repentir). (2)
Is'tuit domheid, uit kwade trouw of
uit slechte gewoonte
Ik laat u de keus.
Druk deze regels in uwe gazet van don
derdag, of deze week nog trekt ge naar
Dendcrmondo.
Gij zijt schaamteloos genoeg om nog
maals te drukken dat mijn Bisschop mij
op heeter daad van leugen heeft betrapt.
Weet ge dan niet dat er in de wereld
geen schepsel verachtelijker is en walge
lijker dan een leugenaar (3)
Ik daag u nog eens uit te zeggen waarin
ik gelogen heb.1 (4)
Doet gij het niet, gij, M. Van de Putte,
zijt en blijft de verachtelijk leugenaar.
A. Daens.
(1) Ge liegt hier weêr gelijk een tan
dentrekker. Vraagt het liever aan Mgr
den Bisschop.
(2) Raadpleeg Kramers, Groot woor
denboek, bladz. 1663. O, groote geleerde
mau 1
(3) Wij ziju het volkomen eens met
onzen koddigen correspondent Ja, er is
iu de wereld geen verachtelijker schepsel
dan een leugenaar.
(4) 't Is bijna een jaar geleden dat wij
het schreven wij hebben u dan uitge
daagd en die uitdaging is tot hiertoe
onbeantwoord gebleven.
En wat meer is, de Rechtbank van
Audenaarde bij vonnis van 29 juni 1895
bestatigtdat priester Daens en consoorten
met zulke roekelooze miskenning der
waarheid hébhen gehandeld dat er
hunne deloyaliteit en hunne kwade
trouw door bewezen zijn.
En als men aldus gediplomeerd is,durft
men nog komen vragen, wanneer en waar
men gelogen heeft. Wat overmoedige
schaamteloosheid toch
Maar zeg eens de Kamers zijn nu open:
wanneer gaat ge den heer minister van
justitie interpelleeren over dat voDüis
der Rechtbank van Audenaarde 't welk u
dat aardig diploma verleent?
Zeg eens is 't wijf nog niet gekend, dat
u, priester Daens, moest bekoreu gelijk
St-Autonius
In den Poll hebt gij vrylijk uwen
keus gedaan, ja, in volle vrijheid zijn
de candidaten aangewezen geworden.
Was er dan onder de candidaten
iemand die uwe genegenheid niet al
te zeer bezit, het stondt u vry zijn
naam uit te schrappen.
Maar nu, zondag aanstaande
dat wij voor den vijand staan,
is het uwe plicht, uwe opperste plicht
voor al de katholieke candidaten zon
der uitzondering te kiezen.
Dus allen gestemd zoowel op den
witten stembrief als op den rooskleu-
rigen
ONDER Nr 2.
Niet panacheeren Voor de katho
lieke lijst alleen stemmen.
DE CONINCK
DE CLI HPELE
GEE {OOMS
DUW HZ
SCHOOKAERT
GHEERAERDTS
BEHHUNE
DH WOLF
J>RYS
VAN DH VELDE
CHAUS
DE BOMER
MEERH
DE GHHEST
EEMAfeJ
B |>UWENS
DE HE SOT
MOY HRSOEN
DE KO^INCK
Oprechte Aelstenaren.
Nog een voorbeeld De plaats van
vanger der stad of van onzer Welda<
heidsbesturen zou open vallen...
Wie bekwaam is om gemeenteraad!
te zijn,moet toch zeker ook wel bekwa
zijn om 't ambt van ontvanger te bedien
ten andere de gemeenteraadsleden moe
de rekeningen, de comptabiliteit, kuni
nazien. Nu, candidaat A. B. of C. j
zich aanbieden en 't lot zou hem guns
zijn en bij zou ook, cum dejusto, moe
benoemd worden.... Dat ware nu e
een knappe ontvanger En dit zoui
olietje zijn! voor hem II... Maar 1
'tineest zouden lachen, 't zouden
zijne erfgenamen zijn
Aan eikendien den vriendelijken goa
Algemeene Vergaderin
Zondag 11. heeft in den Katholie]
Werkmanskring, de algemeene verg;
ring plaats gehad der katholieke en ai
socialistische kiezers. De sektien
Mijlbeek eu Schaarbeek kwamen meti
aan 't hoofd talrijk op. De ruime zaal
den kring, welke aan 1500 man
plaats verleenen, was veel, veel oe klei
meer dan 700 personen vonden ge«
plaats, 't Was de heer Vau Wambe
onze achtbare Burgemeester, die de i
gadering voorzat. In eene weldoordac
redevoering dankte de heer Van Wj
beke het kiezerskorps over.'het vertn
wou dat het gedurende zoovele jarei
hem heeft gesteld waar de heer T
Wambeke het meest op aandrong, 'tisi
de katholieken de eendracht moeten
waren eu allen, als een man, stemm
voor de katholieke kandidaten... Da;
mijn vurigst verlangen, zegde de b
Burgemeester, en ik heb de vaste on
tuigiug dat gij er allen zult aan bea
woorden.
Het is ons onmogelijk in verdere I
zonderheden over deze vergadering
treden.
Katholieke vrienden,
stemt voor al de candi
daten van de katholieke
lijst zonder uitzondering
Als de eerlijke man van Chipka
zal Burgemeester der Stad Aelst
zijn dan zullen al de ambten,plaatsen
en bedieningen verlat worden.
Dommer voorstel, heeft men nog nooit
hooren uitkramen.
Al de kandidaten die de plaais kun
nen bedienen bijeenroepen en LATEN
LOTEN. Ziedaar 't voorstel I
't Moest nu eens gebeuren dat er eene
plaats van klerk op 't stadhuis zou open
vallen en verscheidene der kandidaten
van de volksfopperij die niet schrijven
kunnen,kregen het nu in do ster van zaag
en schaafbeitel en hamer oven en mouilie
naar den weèrlicht te zenden en zich voor
de plaats aan te bieden. Nu, hij die be
kwaam is om gemeenteraadslid te wor
den, zou toch zeker ook moeten bekwaam
geoordeeld worden om eenvoudige klerk
te zijn.
Hij zou dus mogen meê loten, cum de
juslo, gelijk men zegt in 't keukenlalijn
van Chipka
En dat 't lot dan aan een dier candidaten
moest gunstig zijn.ir.en zou hem in recht-
veerdigheid moeten benoemen.
Maar wat zou er gebeuren Men zou
eenen helper moeten benoemen, die zijne
hand zou houden of leiden als hij schrij
ven moet En de eene zou niet kunnen
werken zonder den anderen, 't zou er
aardig toegaan op de bureelen en zelfs
schilderachtig zijn.
En dat is niet alleen 't geval voor oenen
maar voor meer candidaten der valsche
demokratie.
In vele Gemeenten ran
Arrondissement ziju de oude libera
uit huunen doodslaap opgestaan en
strijden te samen met de zoogezc
christene volkspartij de katholieke bes
ren. Dat valt niet te loochenen!
Haeltert, te Moorsel, te Denderleeuw,
Denderhautem, te Erpe, te Meire,
Erembodem, te Herdersem, enz. enz.
het de leden van 't midden-comiteit
valsche demokratie, of hare gekei
aanhangers, die aan 't hoofd der vijand
der katholieke besturen staan. Wie dn
dat loochenen
De verraderskliek van Chipka heef
hare goesting van 8 Wijkclubs te h
den
Er kwam immers niemand luiste
naar den kinderpraat van den eenen
den andoren Jacobus.
Nu, gaan ze preêken gelijk do uilen
't jaar één, op de straat of door een vi
ster en vergezeld vau eenige trompet!
gelijk al de tandentrekkers.
Op die manier hebben zij toch
volk de nieuwsgierigen en de zwanzei
komen talrijk op do kinders en stri
jongens loopen meê, do vrijers met b
liefje zijn er ook al omtrent.... en daai
eenige betaalde klakkers, en 'tspel
geklonken
Zijn 't geen kiezers, 't vervult toch i
hoop
Ee liberale kiesdravers
zijn aan den gang
Ja, de kliekjannen ziende dat er bit)
weinig, zeer bitter weinig volk hun
sektien bijwoont en dat hunne zaken n
draaien willen, zijn nu van taktiek vera
derd.
Naar wij uit den mond van versch
dene katholieken vernemen, die
bezoek der liberale kiesdravers ontvinge
is nu het ordewoord van gansch i
liberale macht te gebruiken ton vod
deele der groote manneu van devree
delingcnlijst
Kiest voor menheer Charel kiest vc
menheer Jef; kiest voormenheer JefkcB
op die mannen valt er toch niets te ze
gen. Z'cn gaan wel nooit naar de ker
zoo min als d'ander, maar 't zijn to
treffelijkemenschen niet waar
En van al de andere liberale candidah
is er bij die mannen zoo veel spraak
van Sint-Merten uit de kerk
De anderen dienen tot stopgat
Als 't zoo voortgaat, zal er van
rare vogels nog zoodanig weinig gospn
ken worden dat, binnen 14 dagen, ge
enkel Aelstenaar nog zal weten wel
felle jannen op de liberale lijst stonden
Arme slachtoffers
Zo zullen met eenen keer hunne
goesting hebben I
