Woensdag 23 December 1893. 5 centiemen per nummer. 50sleJaar. 5044.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 'f Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Kerstdag.
TWEE LEVENS.
Speelholen.
Hoe de viool in de wereld kwam.
Wat ze zullen doen
7 DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. - De prijs ervan is tweemaal ter week
Yoor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuïque ftuum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnisien op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel#
van dit blad.
Aalst, den 34 Dec. 189S.
I
Zoete liederen mengelen
Hunnen zang rond Bethlehem,
't Lied van vorstelijke eDgclen
En der armen kindrenstem
't Lied der tempelbogen
't Huislijk lied aan christen haard,
't Groet den eeuwigen Zoon des Hoogen,
Dien de needrige Maged baart.
En het schoonste lied van al
Klinkend rond den armen stal,
En datJesus liefst aanhoort,
't Is een zuiver herte,
Dat zich spijst met 't Levenswoord.
II
Duizend sterrekens blinken
Boven 't stille Bethlehem.
Hoe ze vriendelijk pinken,
Glorie stralende voor Hem,
Die ze ginds deed gloren
Scheppend Woord van 't wijd heelal
En, uit liefde tot ons geboren,
Spraakloos kind in een armen stal
Maar de schoonste glans van al
Blinkend rond den armen stal,
Schoonst en eêlst in Jesus zicht,
't Is een zuiver herte
Stralend van zijn liefdelicht.
III
Schoone offranden versieren
Stal en Krib der Heilgeboort,
Die Hem hulden en vieren
Wien het wereldrond behoort
Vorstengiften van wijzen,
Needre gift uit herdershand,
Blijven 't koninklijk Kindje prijzen,
't Kind dat de opperste krone spant.
En de schoonste gift van al
Aangebracht in d' armen stal,
En die Jesus 't meest verheugt,
't Is een zuiver herte
Blinkend goud van liefde en deugd.
IV
Vuurge beden verzuchten
Smachtend lijden, zielsverdriet
Klagen droef in de luchten
Naast het schallend englenlied
Achhet menschenherto
Is zoo diop voor eenzaam leed.
Doch, in eenzaamheid treurt geen smerte
Die den weg naar het kribje weet.
(f Kindjeu in den armen stal,
Leer mij dat de mensch vooral
Zoeter troost en balsem vindt
In een zuiver herte,
Dat maar U alleen bemint.
D' H. CLAEYS.
«o
21® VEBVOLQ.
Ncsdorff verpleegde hem op zoo zorgzame wjjze,
dat hij wezenlijk reeds na verloop van een paar dagen
door de hut op en neer kon gaan en zich meer en
meer rekenschap begon geven te geven van de nade
rende bevrijding.
Het zal m(j onbeschrijflijk goed zijn, nog een
maal onbekommerd adem te kunnen halen, zegde h(j
op eenen morgend, dat hjj aan den ingang der hut
den blik liet glijden over de in de zonnestralen glin
sterende sneeuw ik heb het aan u alleen te danken,
dat ik buiten Siberië zal sterven. Mijne laatste ge
dachte zal dan ook wezen u te zegenen voor al uwe
toewijding.
Gekheid 1 riep Paul op ruwen toon, ten einde
zijne aandoening te verbergen. Gij zijt ziek geweest
dit spreek Ik niet le-e» mm .ie denkt er op ui
leeftijd reeds aan heengaan
Ik draag den dood in mjj om.
Gij zult volkomen herstellen in een zacht kli
maat, en zoodra wij Europa bereiken, breng ik u
naar het zuiden over.
Neen, dat verbied ik u, antwoordde Karoskine
met kracht. Reeds dank ik u de vrijheid, ik wil niets
meer van u aannemen. Zoodra wij ons op veiügen
bodem bevinden, reist gij naar Europn door en bekom
mert gij u nog slechts om ééne zaak uwe vrouw
«rug te vinden. Ik ben door niets gehaast, niemand
Onbetwistbaar is het spel eene der
grootste plagen van onze eeuw.
Krachtdadige maatregelen tot beteuge
ling rijn dringend noodzakelijk,want hare
slachtoffers zijn reeds talrijk en dreigen
nog talrijker te worden.
Hoevele hebben hungansche vermogen
in de speelholen niet gewaagd en zijn er
dan uitgetreden alsof zij door bandieten
aan den hoek des bosch waren uitge-
stroopt
Hoevelen hebben er hunne eer niet bij
verloren en zelfs hun leven bij inge
schoten
Hoevelen zelfmoorden en misdaden zijn
de gevolgen niet van verliezen bij het
spel J
Hoevele deftige familiën werden er
niet door tot den ondergang, ja, zelfs tot
den bedelzak gebracht
Hoevele familiën zagen er haar geluk
met door verbrijzeld
En hoevele jongeling zagen er eene
schitterende toekomst niet door vernie
tigd
Ja, het spel is d« plaag onzer eeuw...
Van allen kant ziet men 't getal dier
brandpunten van verderf, vooral in de
bevolkte centrums en in de badsteden,
aangroeien.
Men trekke er maar eens binnen en
wie ziet men daar
Jongelingen van vermogende familiën,
groote en kleine handelaars en nijveraars,
rechtsgeleerden, hoogere of mindere be
dienden, studenten, enz., enz.
't Is dringend noodzakelijk dat de wet
geving er tusschenkomc en de straffen
verzware.
Jammer dat men in zekere sferen eene
geheime werking bestatigt die alle inita-
tief tot eene krachtdadige beteugeling
tegenwerkt en verlamt. Wat men daar
wenscht, 't is dat er aan 't spel volle vrij
heid worde gegund om zijne verwoestin
gen meer en meer to verspreiden.
't Is aan die geheime werking dat men
toeschrijven moet dat de speelholen
hedendaags, om zoo te zeggen, worden
beschermd door dezen die tot plicht heb
ben ze te bestrijden.
De heer Lejeune, senator en oudminis
ter van justicie, heeft bij 't Senaat een
ontwerp tot beteugeling ingediond 't welk
zware straffen bepaalt.
Het voorstel vindt vele bijtredens, doch
nauwelijks was het ingediend en de ge
heime werking liet zich weêr gevoelen
Immers men kondigde aan dat de
regeering een wetsontwerp op 't spel aan
t bereiden is, 't welk op verre ua niet
zoo streng zal zijn dan dit door M. Lejeune
voorgesteld.
wacht mü op mijne ouders kunnen zich niet meer
over mijne terugkomst verheugen mg'ne zusters
zijn getrouwd of ik in China of in Europa sterf, is
het even, mits bet slechts op vrije aarde is.
Ik zegde liet u reeds, gij zijt een onverbeterlijke
twijfelaar. Zal ik u bewijzen dat gij lang zoo onver
schillig niet zjjt voor een ieder, als gg mij wel zoudt
willen doen geloovcn
Dat zou ik wel eens willen zien, sprak de zieke
len bitter glimlachje.
Welnu, zelfs zult gij niet kunnen ontkennen,
dat g|j reeds vrij wat beter zjjt dan toen gjj bier aan-
kwaarntmaat gesteld eens voor een oogenblik, dat
gelijk hadt en dat uw einde nabij was, zoudt gij
mij dan voor niemand op heel bel wijde wereldrond
een afscheidsgroet hebben op te dragen
Een oogwenk bewaarde Iwan het stilzwijgen,
daarop sprak hg somber
Een afscheidsgroet nieteen laatst bevel mis
schien.
Ziet gij wel
Gij vergist u Paulde vrouw, voor wie dat be
stemd zou ziju, was mij eenmaal lief, maar hare hou
ding sedert mijne ballingschap heeft dat eene zoo
machtige gevoel in haat veranderd. Teen gij daarginds
te Nertchinsk van wraaknemen spraakt, heb ik u
begrepen. Alleen, ik moest bjj mg zclven erkennen,
dat ik daartoe het recht niet bezat, want niets boud
ons nog aan elkander, niets als onze liefde. Toch, zoo
op weg mocht sterven en gij wildet haar'mijn
laatste woorden overbrengen, zoudt gij eens te meer
aanspraak op mijne dankbaarheid kunnen maken.
Ik zal het doen, broeder vertrouw daarop.
Waarom aldus gehandeld 't Ont
werp van M. Lejenue is goed of slecht
is liet goed dat meu liet stemme is bet
slecht wel dau men hel wijzige.
Wat er hieruit weêr voortspruiten zal,
't is dat de beteugeling der plaag op de
lauge baan zal geschoven worden en zij
maar altijd voort zal blijven woeden tot
ongeluk van vele fainiliöu.tot verderf van
vele lieden en tot schande des Lands I...
Het Land eischt nogthaus eene spoe
dige beteugeling en aan dus heeren
Wetgevers dien eisch in acht te nemen 1
Over het ontstaan van de viool, wordt
door de Zigeuners het volgende sprookje
verhaald Er was eens een arme man en
een arme vrouw, die geen kindereu had
den. Op zekeren dag giug de oude vrouw
het bosch in. Daar ontmoette zij een oud
moederke, dat tot haar zegde
Ga naar huis, sla een kalabas stuk,
giet er melk in en drink die uit en dan
zult gij ecu zoon krijgen die rijk, zeer
rijk en gelukkig zal worden.
De arme vrouw ging naar huis cn zij
deed, zooals het oude moederke haar had
;eboden, en niet daarna kreeg zij een
ie ven jongen met schoone oogen en blo
zende wangen. Maar helaas 1 niet lang
zou ze zich in ziju hezit mogen verheugen,
want de arme vrouw werd ziek eu stierf,
spoedig volgde haar de man op eu heel
alleen bleef de zoon achter.
Hij was opgegroeid tot een zeer schoon
jongeling en dacht bij zich zelve
Wat moet ik hier doen Ik ga d<
wijde wereld in, om het geluk te zoekeu.
Hij ging van dorp tot dorp en van stad
tot stad veel zag hij en hoorde hij, maar
het geluk vond hij nergens. Eindelijk
kwam hij ook in het prachtige land van
een koning, die eene wonderschoone
dochter had. Zoo schoon was zij, dat de
koning geen enkelen man waardig vond
haar te bezitten cn hij besloot haar slechts
dieu man tot vrouw te zullen geven, die
iets maken kon, wat nog niemand op de
gehcele wereld had gezien. Zeer veel
vrijers hadden hun geluk al beproefd
de dingen, die zij maakten, wareu, echter
alleu reeds bekend en de koning had hon
daarom laten ophangen.
Toen do jongeling van de stralend®
schoonheid der prinses hoorde, giug hij
regelrecht naar den koning en zegde
Ik wil uwe dochter tot vrouw heb
ben wat moet ik daarvoor maken Als
dan werd de koning toornig eu sprak
Gij vraagt wat gij maken moet jGij
weet toch, dat alleen hij mijn dochter tot
vrouw krijgt, die iets maken kan wat nog
niemand in de wereld gezien heeft. Omdat
gij zoo'n domme vraag gedaan hebt, zult
gij iu de gevaugeuis geworpen worden en
sterven.
Eu de dienaar van den koning wierp
hem in een duister hok. Daar zat hij nu
te klagen en te jammeren en betreurde
ziju rampzalig lot. Maar eensklaps werd
het licht om hem heen, licht, als op den
meest helderen en zonnigen zomerdag en
toen hij opzag,stond voor hem de Mahuya,
de feeënkoningin.
Ween niet, zegde zij met zachte
stem, gij zult toch met de koningsdochter
trouwen. Hier hebt gij een kistje en een
staf neem nu een paar hairen van mijn
hoofd en span die over het kistje en de
staf.
De jongeling deed, zooals de too ver
godin hem had bevolen, en toen hij er
meê klaar was, sprak zij verder
Strijk nu met den staf over het hair,
dat op het kistje gespannen is.
Weêr volgde hij haren raad en zij
gde
Dit kistje moot eene viool worden,
die de menschen blij of droevig maakt,
al naar gij het verlangt.
Daarop nam zij het kistje en lachte er
tegen. Toen begon zij te weenen en liet
er hare tranen in vallen. Wanneer zij I
dat gedaan had, reikte zij het kistje aan I
den jongeling over en sprak
Strijk nu weer over het hair.
Hij deed het eu er ontvloden uit het
kistje liederen die het hart nu weer deden
opspringen van overgroote vreugde, dan
weer van diepe smart deden ineenkrim
pen. Toen de toovergodin verdwenen
was, riep de jongeling zijn gevangenbe
waarden en liet zich naar den koning
brengen, tot wien hij zegde
Hoort nu en ziet, wat ik gemaakt
heb.
Toen begon hij te spelen en de koning
geraakte buiten zich zei ven van vreugde.
£u aan den jongeling gaf hij zijne schoone
dochter tot vrouw eu deze loefden uu zoo
-elukkig en werden zoo rijk, als eens in
iet bosch het oude moederke aan de arme
vrouw voorspeld had.
Zij was mjjne bruid, ziet gij, en zij vergat mij
zoo geheel en al, dat zjj het kasteel mijner ouders,
het slot waar ik haar lief kreeg, aankocht om daar
groctc feesten te geven en er hare schaamtelooze
koketterie op nog breeder schaal uit te oefenen, dan
zij reeds te Warschau deed zoo ik onderweg mocht
bezwijken, zult gij haar laten weten, dat ik lot zelfs
de hel van Siberië haar verraad hoordedat het
mij heviger pijnigde dau de straf der katorga ofknoet-
slagen mijner beulen. Gij znlt haar uit mijnen naam
bevelen Sterna weêr te verlaten en elders haar ziel
loos leven voort te gaan zetten. Misschien zal het
woord van een doode, die uit de mijnen verrees, nog
cenige kracht voor haar hebben, zoo niet
Welnu 7
Zoo met, dan zij haar eigen bestaan gevloekt
en worde zij tot het graf toe vervolgd door de onuit-
ischhare herinnering aan mijn lijden.
Maar wie is zij dan 7 mompelde Nesdorff, ver
schrikt door de lijkkleurige tint, die zich over de
;elaatstrekken van zijnen vriend verspreid had.
Gij zult haar naam dikwijls hebben vernomen,
iet is gravin Alma Podnawska,
Paul bewaarde het slilzwggem.
Ilebt gij haar ooit gezien vroeg Iwan thans.
Slechts eenmaal.
Wanneer was dat
Eenige weken voor mijne in hechtenisneming.
Bij welke gelegeulicid
Op eenen l.iuaar ten voordeclc der armen.
En zij was er niet alleen, niet waar 7
Neen. Maar waartoe dat alles op te rakelen, nu
gg haar toch haat 7
Weet ge wel goed, lezers, wat een soort
van mannen de socialisten zij'n, welke op
zoo vele plaatsen met de liberalen samen
gespannen zijn om de katholieke besturen
omver te werpen
Vólgens zij u zeggen, willen zij alleen
verbetering van het lot der werkende
klas. Hadden zij anders niets in hun pro
gramma, dau zouden zij niet gevaarlijk
zijn. De Katholieken werken veel meer
dan zij om het lot der werklieden te ver
beteren.
Maar wij willen u eens doen zien, wat
hunne kopstukken zoo al willen en dat is
andere peper.
Ziehier wat Paul Lafargue, een van
de opperhoofden van de Fransche socia-
Ik heb bet reebt alles te weten.
Het zjj zoo Gjj hebt bet vernomen, zjj is een
der meest behaagzieke vrouwen van ons land maar
ofschoon zg ook daar weer omgeven was van eene
gansclie bende dwazen, die zich niet lieten afschrik
ken door de wetenschap, bleef zij voor het uiterlijk
kond als een steen onder bunne buide. Ik was op het
oogenblik door den kassier der fancy-fair verzocht
geworden hem te vervangen, daar zijne moeder plot
seling zwaar ziek geworden was. Vandaar, dat ik al
haar doen en laten kon guêslaan.
En wat zaagt gij klonk het gejaagd.
NesdorflT liet de hand op lwan's schouder rusten.
Mijn arme vriend, zegde hij, een man, die het
levcD kent zooals ik, laat zich niet bedriegen. Gjj
meent haar te verfoeien, maar uw gansche hart is
nog altijd van haar beeld vervuld. Waartoe dan u zei
ven noodeloes te kwellen.
Zeg mij wat gg weet, ik moet haar kennen
gelijk zjj is de eenige vrees die mij bjj oogenblikkcn
nog knelt, is, dat ik haar onrecht mocht doen en baar
verkeerd mocht beoordeelen, want dat zou afschuwe
lijk zijn.
Het zij dan zoo. Dien ganschcn middag bleef
zij, gelijk ik u zegde, onverschillig voor allen maar
toen wij des avonds weer bijeenkwamen en Alexis
Dobrowski haar naderde, scheen zij uit haren dood
slaap te ontwaken.
Alexis Dobrowski? herhaalde Karoskine, de
vroolijke aanleider van alle mogelijke feesten
Juist. Gij zult u herinneren, dat hij slechts
liefdo voor de wereld en voor zijne alom beroemde
pcerden had. Welnu, bij verliet haar geen oogenblik
listen, schrijft in een artikel, dat voor
titel draagt - Le lendemain de la Révo-
lution ti. ('s Daags na de Omwenteling).
Daags na de revolutie, zullen de
socialisten drie groote dingen te verrich
ten hebben
1° Het omwentelingsbestuur inrichten
2* Onmiddelijk voldoening geven aan
de volksbehoeften.
3° Het kapitalism omver worpen en den
grondslag leggen van het socialistiich
beheer.
Het werkvolk zal meester zyn in de
groote steden, die de middenpunten der
revolutie zullen ziju ei allen tegenstand
rullen verbrijzelen. De-werklieden zullen
allen wapens krijgen om de strijdmacht
uit te maken. Zij zullen de deuren der
«mvaugenisseu openzetten om de kleine
.lieven los te laten en de grooten op te
sluiten, zooals de bankiers, financie-
mannen, de groote fabricanten, de groote
eigenaars, enz. Zij zullen tot gijzelaar?
dienen, verantwoordelijk voor hetgeen
hunne partijgangers zullen doen. Is er
tegenstand, dan krijgen zij den kop af
De revolutie zal alles in beslag nemen,
en de kiezingen afschaffen, zoolang de
burgers met den nieuwen staat van zaken
niet tevreden zijn.
Alle middelen zullen gebruikt worden
om de oude partijen te beletten wederom
tot stand te komen.
Ziedaar wat de socialisten openlijk wil
len. Gij kunt er niet meer aan twijfelen
een hunner oppermannen zegt het u rond
uit Revolutiealgemeenc inpalming en
die tegenspreekt, den bak in of den kop
afl r
Dat moet beteugeld worden.
pe socialisten zetten bijna elke week
hunne schandalige en hoogst laakbare
tactiek voort om onze wetgevende kamer
in de oogen des volks alle aanzien te doen
verliezen.
Alle middelen zijn goed beleediging,
onbeschoftheid, eerloosheid, logentaal,
valscho beschuldigingen zijn om 't even
food als ze maar geharrewar verwek
en en de kamer 't onderste boven gezet
wordt.
Maar zie er moet toch van hen ge
sproken worden en, bij gebrek aan ge
leerde of schoone redevoevingen, nemen
zij hunne toevlucht tot dat middel om
hunne onbeduidenheid, hunne onbe
kwaamheid aan hunne kiezers,die meestal
bijna ongeletterdcn zijn, to verduiken.
Mag dat schandaal nog langer blijven
voortduren
Neen, het moet beteugeld worden.
Ehwel dat,men in 't reglement der
kamer slechts een artikeltje bij voege aan
t reglement dcrFransche kamer ontleend,
namelijk, dat in geval van herhaalde
tn zij spraken lang vertrouwelijk te samen. Toen hjj
haar in het eind verliet, was het, alsof hij hare hand
niet meer los zou laten. Zg zelve kon slechts noode
van hem scheiden.... Dienzelfden uacht schoot hy
zich door het hoofd.
En zijne dood
Werd haar terecht toegeschreven. Zoo ooit eene
vrouw met eenen man gespeeld heeft, dan was dat
hier het geval.
Herinner u uw belofte, sprak Iwao op gesmoor-
den toon. L>an alleen zal ik in vrede kunnen «terven.
Reken op mg, broeder.
Veertien dagen later verlieten zg in jagerskleeding
de gastvrge hut. De tocht liep zonder andere voorval
len, tenzij een hevig orkaan in de steppen, ten einde,
en ten slotte hadden zg het land van dwiugelandü en
ballingschap verlaten.
VII.
Op Sterna was oogensehgnlgk maar zeer weinig
veranderd, sedert primes Karoskine haren echtge
noot in het graf was gevolgd.
Aanvankelijk had Olga daar aide oude meubel»
laten staan, om, wanneer zg er 's zomers weerkeerde
het ouderlijke huis nog geheel en al weêr te vinden
gelijk zg hetzelve als bruid verlaten had, en toen
Alma hel kasteel had overgenomen van TexakofT»
schuldeischer», had zg geen meubel van plaats doen
veranderen, zoowel om lwan's zuster genoegen te
doeD, als om hare eigen herinneringen ongeschonden
bewaren.
Wordt voorigmnf)
