Donderdag 23 Januari 1896. 5 centiemen per nummer. SO846 Jaar 5052
Vnj onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
DE LOTING.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
TWEE LEVENS.
Roode wetenschap.
Wie had dat ooit gedacht.
Een en ander.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden: fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste Yan den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique iuum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel*
van dit blad.
Aalst, den 22 Jon. 1 HOU.
Dijnsdag 4 Februari zal te Aalst de
militieloting plaats hebben.
273 jongelingen moeten er deel aan
nemen.
Hoeveel jongelingen, misschien de
hoop der ouders, zullen er wederom, zoo
als telken jare, aan den huiselijkcn
heerd, aan de liefde der ouders, aan hun
ambacht voor eenige jaren worden ont
trokken, om in de kazerne den wapen
handel te leeren en er misschien eer en
deugd te verliezen 1 Wat al bittere tranen
worden door de ouders op de gehate
lotelingsdagen geweend. Wat al rouw eu
droefheid brengt de bloedwet in de huis
gezinnen I
Men heeft schoon van vooruitgang en
beschaving, van de eeuw des lichts te
spreken nooit zal men de negentiende
eeuw vergeven zooveel bloed te hebben
doen stroomen, zooveel tranen te hebben
doen storten I... Millioenen soldaten
gedurig onder de wapens de natiën
gebukt onder de verpletterende krijgs
lasten, terwijl landbouw en nijverheid
kwijnen de volkeren gedurig gereed om
elkander te vernielen ziedaar wat de
geschiedenis aan onze eeuw immer zal
verwijten. Sommigen mogen dat grootheid
noemen wij, noemen bet domme bar-
baarschhoid. De Fransche Omwenteling
heeft bittere vruchten afgeworpen de
loting, het immer dreigende militarism,
zijn zeker van de zoetste niet.
Welk lot staat de jongeling in de
kazerne te wachten Hoevelen zijn er die
daar, in die zoogezegde tucht- en zeden
school, hunne christelijke plichten kwij
ten V Hoevelen verliezen daar godsdienst
zin en goede zeden
Geachte lezers, zoo gij het antwoord op
die vragen moest kennen, zoudt gij u als
van den bliksem getroffen wanen. Men
moet hier van geene overdrijving spreken
men blijft integendeel onder de waar
heid. O 1 wij weten het wel, sommigen
weten al die ongeregeldheden te verzach
ten en te verbloemen maar het is niette
min de loutere en zuivere waarheid.
Een slecht werk begaan wij met het
leger nog hatelijker te maken dat is de
toon, dien men gewoonlijk aanslaat.
Neen, een goed werk, omdat wij een
ingekankerd kwaad bevechten een
vaderlandsch werk, omdat wij de kwaal
bestrijden, die de beste krachten des
lands uitputeeu menschlievend en gods
dienstig werk, omdat wij eeno gapende
wonde van het lijdende menschdom wil
len heelen, aan ongeloof cn zedeloosheid
een einde stellen.
Geerne bekennen wy dat sommige
overhedon met de beste inzichten bezield
zijn maar ons dunkens bedriegen zij
hen. Het kwaad ligt in de bestendige
legers zelve eene algemeene ontwape
ning kan alleen de toestand verbeteren.
De gehate loting en de gedwongen solda
tendienst moeten plaats maken voor het
vrijwilligersleger. Zoolang die hervormin
gen niet gedaan zijn, blijven wij tegen
iet soldatenleven.
Wij herhalen het
Niemand gedwongen soldaat.
Maar waarom Omdat wij denken
dat, in een klein landeken gelijk het onze
en dat bovendien nog door de nationale
tractaten tot onzijdigheid is gehouden,
eenegroote legermacht nutteloos is en
schadelijk aan de welbegrepene belangen
des volks. Immers zij geeft niet alleen
aanleiding tot eindelooze geldverk wistin
gen, maar ook jaarlijks worden er tal van
jongelingen, tegen wil en dank, naar de
kazern gesleept.
Een leger van vrijwilligers, goed inge
richt en bestaande uit mannen die de
militaire loopbaan uit goestiug willen
betreden, wel betaald opdat zij er een
bestaan zouden bij vinden, ziedaar het
leger dat België noodig heeft.
En zulk eeu leger ware voidoende, om
de inwendige orde te bewaren. Wat de
verdediging onzer nationaliteit betreft,
wat zou ons leger vermogen tegen onze
machtige naburen, al ware het nog zoo
talrijk dan hedendaags en tan grooteren
deele uit helden samengesteld
Ze zouden het door de macht van het
getal zien overrompelen.
25® VEBVOLG.
Wij blijven lang bijeen raen zou gezegd hebben
dat bij mg geen vaarwel kon zeggen en ofschoon hij
voor bet uiterlijk opgeruimd bleef, kwam er bij het
heengaan eene uitdrukking in zjjn ooe«° die mij
schrik aanjoeg. Hjj stelde mij echter gerust en ver
trok... Gij weet wat er volgde, hier hebt gjj zijne
afscheidswoorden.
En wederom reikte zij hem een briefje over, waarin
Dobrowski haar nogmaals herhaalde hoe rampzalig hij
zich gevoelde geen wijzer beheer over zijne zaken te
hebben gevoerd om het recht te kunnen behouden
hare gehechtheid te winnen en haar vergiffenis vroeg,
de kracht te missen tet de pijn van een bestaan zon
der haar.
En nu sprak Alma met vaste stem, blijft mij nog
slechts over eeue gunst van u te vragen woordelijk
aan Iwan Karoskine te herhalen wat gij gehoord hebt,
hem alles meé te deelen wat gij zaagt. Laat dit hem
genoeg wezen. Zeg hem dat ik hem zijn twijfel ver
geef, maar dat die mijne liefde doodde.
Wilt gij waarlijk dat ik hem dit laatste zeggen
zal vroeg Ncsdorff, hare hand eerbiedig grijpende.
Mag hij niet sterven met die laatste begoocheling
welke het verhaal van al wat ik zag en hoorde hem
zal schenken
Talrijk zijn ze reeds in 't land, zij, die
het niemand gedwongen soldaat aankle
ven, maar voorzeker zullen er nog vele
jaren verloopen eer wij dit stelsel zullen
I zien zegepralen.
Maar in afwachting kunnen wij dat
J stelsel bijtreden 't welk 't meest het onze
nabijkomt, bestaande, namelijk, in het
verkorten van den gedwongen diensttijd,
uitbreiding van het volontariaat, betere
voedin" en huisvesting en meerdere
vergoeding aan de militianen.
Dit stelsel 't welk ons gedeeltelijk vol
doening zou geven, wordt door de meer
derheid onzer achtbare katholieke volks
vertegenwoordigers bijgetreden.
Eenigen tijd geleden beweerde een
door eu door geleerde socialist in Vooruit,
dat de mensch afstamde van eene soort
van kikvorsch, welke op zijne beurt uit
een zeker ei gebroeid was. Maar welke
hen dit ei gelegd had, dat was moeilijker
uit te maken, en daarom liet onze door en
door geleerde dit verwikkeld vraagstuk
(voorzichtigheidshalve) onopgelost.
Welnu, heel die kikvorschen- en eieren
theorie wordt thans den bodem ingasla
gen door een anderen diepgeleerden so
Sterven, zegt gijZou hjj sterven 1 Maar mis
schien is hij dan reeds dood... het moet lang geleden
zijn, sedert gjj Siberiü verliet en indien hij toen
maals ziek was, zal hjj heen zyn gegaan van de aarde
met die vreemde verdenking...
Neen, stel u gerust, hjj zal nog den laatsten
troost genieten u onschuldig te weten en edel als
KÜ zijt.
Zegt gij dat niet enkel en alleen om my eene
zwakke hoop voor te spiegelen
Ik zweer u, dat ik hem over enkele dagen reeds
zal weerzien.
Maar dan, en zy greep zich aan een meubel
vast. om niet te vallen, dan is ook bjj ontkomen
Paul Nesdorff antwoordde eenvoudig
Ik had alles aan zijne ouders te danken en heb
die hel niet willen verlaten zonder hem.
In hetzelfde oogenblik klemden zich twee brandende
lippen op zg'ne hand.
O Heb dank heb dank I stamelde zg. Gjj
weet niet wat het mij is, hem daarginds te weten.
Laat mij u liever danken mij zoo welsprekend te
bewijzen, hoe weinig uw gevoel voor hem gestorven is.
Waar is hjj was al wat zjj uit kon bren
gen.
In Berlijn, waar ik hem achterliet om gehoor te
geven aan zijne dringende bede toch hot wederzien
van mijne vrouw niet uit te stellen.
Waardoor is liy aangetast
Door tering, vrees ik. Reeds tc Nertcbinsk had
bij eene bloedspuwing. Het was in het hospitaal, dal
ik hem voor het eerst aantrof. Zoodra by hersteld
cialist, die nog al eens zijn wettensohap-
pelijke denkbeelden uiteenzet in een rood
orgaantje van Antwerpen.
Van kikvorschen of van eieren is bi
hem geene sprake zelfs neemt, hij nie
aan dat onze eerste vader een aap was,
neen, maar wel onze eerste broeder.
Ja zeker, mensch en aap schijnen van
een algemeenen stamvader voort te ko
men, en, naar men beweert, heeft onlangs
een ander door en door geleerd man de
beenderen van dien algemeenen stam
vader gevonden op het eiland.... Java
Nu zal men ook nieuwsgierig zijn om
den naam te vernemen van dien beruch-
ten stamvader, niet waar Welnu, dio
aartspatriark heet middensoort.
Dus, de menschen zoowel als de apen
komen voort van dat wondere voor histo
risch persoonaadje Middensoort.
Wie heeft er nu gelijk: de door en door
geleerde van Gent die ons doet voortko
men uit kikvorschen en ongelegde eieren,
of de door en door geleerde van Antwer
pen, die ons door den heer Middensoort
als stamvader aanwijst
Een van beiden toch moet dwalan,
hoewel ze alle twee in naam der zuivere
neutrale wetenschap spreken.
Eu zeggen dat die vernuftige bollen
ons, nederige stervelingen, verwijten aan
een idéé fixe te lijden wat zij met zin
neloosheid gelijkstellen omdat wij het
Woord der Verlosopenbaring gelooven,
dat zegt- God schiep den mensch uit
het niet, naar zijn eigen beeld en gelijke
nis, opdat hij Hem dienen en zijn eigen
geluk verdienen zoude.
De Italianen hebben duchtig te lijden
gehad van het geschut der mannen van
Menelik iu Afrika. Dezen hadden aller
beste geweren systeem Remington in
België en iu Engeland gefabrikeerd.
En hoe kregen zij die in handen
Die wat jaren tellen, zullen zich nog
herinneren dat door de Belgische katho
lieken aan Pius IX geweren werden ten
geschenke gegeven, gekocht door de op
brengst der Nieuwjaarsgiften aan den
Paus. M. de Hemptinne van Gent en Lord
Denbigh uit Engeland hadden dat systeem
Remington gekozen, omdat het goede
wapens waren in geoefende handen.
Nu, in 1870 palmden de Italianen,
toen zij den Paus uitplunterden, die ge
weren binnen en later zonden zij ze als
vriendschapgeschenk aan Koning Makou-
nen den voorzaat van Menelik.
En nu maakt deze er gebruik van tegen
de soldaten van diezelde ItaliaaDsche
binnenpalmers
Men spreekt soms van de hand Gods....
S.
Klaverzaad. Op de beurs ie
Maeseyck, maandag 13 januari, werd het
klaverzaad verkocht tegen 20, 21, 22, 23
en 24 centen den halven kilogr.De centen
zijn Belgische, dus de hoogste prijs 48
centiemen den halven kilogram.
opoorweg in Congo. Het Jour
nal de Bruxelles bevestigt dat de naar
Afrika gezonden ingenieurs, die daar
verslag moesten maken over de voor
waarden in welke het leggen van den
spoorweg mogelijk is, deze onderneming
gunstig zijn.
Hun verslag zal binnen kort worden
neergelegd.
De grootste fontein der wereld.
- De stad Genua kan roemen op eene
fontein voor den ingang van eene der
stadspoorten, waarvan de straal eene
Mogte van 9 1/2 meters bereikt.
Godsdienstvervolging. 't Is de
vervolging die volop in Frankrijk woedt.
In de kloosters die geweigerd hebben
of in ue onmogelijkheid waren den nieu
wen onrechtvaardigen taks op de kloosters
te betalen,komen deurwaarders,van wege
de regeering de hand op alles leggen.
De kloosterlingen laten gebeuren, tot
het geweld handelend optrede.
Dan zal de brutale wet hen uit hunne
huizen verjagen en de gestichten sluiten
die de schuilplaats waren van kalmte en
vrede, van gebed en menschenliefde.
En Frankrijk dat er eertijds op roemde
de oudste dochter der Kerk te zijn, laat
dit alles zonder verzet gebeuren, staart
al dit onrecht werkeloos aan.
Arm land I
zoek doen in het gasthuis van Anderlecht,
waarvan de ziekenoppassers wereldlijken
zijn. Hij was niet weinig verwonderd als
hy' in al de zalen afdruksels vond van
Vooruit.
De bestuurders van het gasthuis 3
socialisten tegen 2 liberalen deden pro-
pagande voorde socialisten tot bij het
hjdenbed der zieken.
I nL^er hebben de helden van
Chipka ook langen tijd in het Hospitaal
propaganda gemaakt, doch nu ia er een
1 einde aan gesteld.
Waarheid In Armenië staan de
christenen ten prooi aan eene hevige ver
volging van wege de Muzelmanen.
Geheele christene dorpen worden uit
geplunderd, in brand gestoken en uitge
moord.
En de Europeesche mogendheden blij
ven koud en onverschillig.
Bedenk eens zegt de JBien public,
-it deze gruwelen, die ten Hemel om
wraak roepen, in volle 19® eeuw ge-
beureu en dat zij onder de kristene
volkeren, verstrooid en sluimerig, min
- verzet ontmoeten, dan de wijziging van
eenen douanentarief of den opzeg van
een handelsverdrag er zou uitlokken.
n Maar er is nu geen geld in het
spel, noch handelsbelang het geldt
enkel christenen I... Dan gaat het nie
mand aan 1 Leve het beginsel der niet
tusschenkomst 1
Zoover is het gekomen in onze verlich
te beschaafde 19e eeuw zij heeft God
uit het oog verloren, enkele stoffelijke
slangen kunnen haar belang inboezemen.
De volkeren zullen hunne onverschil
ligheid eens duur betalen I
heette ondernamen wg onzen tocht, die, ik behoef het
u nauwelijks te zeggen, gepaard ging met doodclyke
vermoeienissen, harde ontberingen. Eenmaal in China
dachten wjj alles gewonnen te hebben, doch wjj had
den zoo goed als geen geld by ons en konden niet
verder reizen. KaroskiBe was geheel en al uitgeput
van zwakte en kon niets aanvangen om met te helpen
in ons onderhoud te voorzien. Ik zelf zocht zoo lang,
totdat ik eene plaatsing als ondergeschikten klerk op
een kantoor vond daarmeè hield ik ons beiden in
het leven, totdat het aan myn ievcrigenasporingen
mocht gelukken een poolschen ingenieur te ontdek
ken, die er in toestemde ons de nooriige som te geven
tot de reis naar Europa. Gij begrijpt dat wjj er ons
wel voor gewacht hebben, bij het russische consulaat
aan te kloppen. Ziedaar, hoe wy eindelijk Duitschland
bereikten. Iwan is niet bedlegerig, maar hoest veel
en wordt door binnenkoortsen geplaagd. Hij zelf ziet
zyn toestand volkomen in. Het is des te harder, om
dat hij hoegenaamd geene fortuin overhoudt, en naar
ik reeds door mync vrouw vernam, ook de TexakotTa
alles hebben verloren.
Ja, zelfs het deel, hun door Iwan's oudsrs toe
vertrouwd voor het geval, dat hun ongelukkige zoon
ooit wéér mocht keeren, sprak Alma op bitteren
toon. Zoudt gjj mij ook willen zeggen, waar hij zich
bevindt t
Voorloopig in het Hor van Engeland. Hij zou er
mijn terugkeer afwachten en daarna eerst besluiten
aar heen te gaan,
Te vergeefs wilde het jonge meisje haren gast over
halen dien nicht althans op Sterna te vertoeven en
Godsdienstig onderwijs. De
radikale en socialistische gemeenteraads
leden van Gent zijn aan deD Sehepene van
onderwijs gaan vragen, dat men de ge
meenteonderwijzers en onderwijzeressen
Diet zou uitnoodigen om zich met de cate-
chismuslcs iu hunne klassen te gelasten.
Het Schepenencollegie heeft geant
woord, dat het niets te veranderen had
aan de onderrichtingen, vroeger aan de
schoolmeesters gegeven betrekkelijk het
godsdienstig onderwijs.Volgens die onder
richtingen moet de schoolmeester de
catechismusles niet meer doen opzeggen
door de leerlingen indien de geestelijk
heid hem uitnoodigt het godsdienstig
onderwijs te geven, dan is hij vrij die
zending aan te nemen of te weigeren
Socialistische propaganda in de
gasthuizen. Eenige dagen geleden
moest een heer van het parket een onder-
eerst den volgenden avond zijnen tocht te hervatten
hij vergenoegde zich een glas wijn cn eenig verster
kend voedsel van haar aan te nemen, dat zij zelf
hem voordiende en daarop vertrok hy'; tot de voor
deur toe begeleid door Alma, die niet ophield hem
tot voorzichtigheid aan te manen.
Denk aan uwe vrouw, smeekte zjj, wat zou zjj
beginnen, indien zjj u verliezen moest, na u nog zoo
kort pas weergevonden te hebben 1 Ik zal geen rust
kennen, voor dat ik rekenen mag, dat gij behouden
in den vreemde aangekomen zjjt.
Hij beloofde haar al wat zij wilde, en toen hy ver
trokken was en zy tot haar eenzame kamer weer
keerde, overviel baar een namelooze angst. In eenen
stoel gedoken, de oogen strak op den vloer gevestigd,
herinnerde zy zich nog eenmaal al wat by haar om
trent Iwan had gezegd.
Haar bruidegom, haar leven, baar alles, hjj, wien
zy zou trouw was gebleven met wiens beeld zjj iteeds
had voortgeleefd, zou sterven... hjj zou langzaam
wegkwijnen, ver van haar cn toch op Europeescben
bodem, zonder dat zij hem zou hebben weérgexien
immers, hy kon tot haar niet komen.
Hij zou arm zijn cn slechts van NesdorflTs goedheid
leven en daar dagelijks Ijjden, want Paul zelf was niet
rijk... Zelfs zijn heengaan zou enkel droefheid wezen;
na ballingschap en foltering was hjj enkel op vryen
grond aangeland om er nieuwe smarten, nieuwe ver
nederingen, nieuwe verlatenheid te vinden.
Zij bedekte zich bet gelaat met de twee han
den en door hare vingeren druppelden de tranen,
ai. al, lood op baar golaat neérTielen>
In zake van rechtstreeksche belas
ting, betaalt de Franschman 11 fr. 65c
per hoofd, de Hollander 12 fr. 83c.de
Belg 8 fr. 31c.
Aan tolrechten betalen de Franschen
10 fr. per hoofd.de Nederlanders2fr. 17c,
de Belgen 3fr. 88c.
Aan accy narechten betalen de Fran
schen 31 Ir. 45c., de Nederlanders 20 fr.
23c., de Belgen slechts 6 fr. 37 c.
Ten slotte aan registratie, erfenisrech-
-n, enz., betalen de Fransihe 18 fr. 82c..
de Nederlanders 10 fr. 2 c. en de Belgen
8 fr. 20 c. dat wil zeggen, dat over net
I eeheel elke Franschman 76 fr. 77c., elke
Nederlander 45 fr. 43 c. en elke Bek
27 fr. 36 c. betaalt 1
Er dient aangemerkt, dat de betaling
van bewezen diensten niet medegerekend
werd in die vergelyking welke geheel ten
voordeele van België is.
VIII.
Nesdorf hzd niet overdreven, toen hjj Iwin't go-
zondheid als zeer geschokt afschilderde. De afmattende
reis had zijne krachten nog slecht* doen afnemen, en
zoo hy thans nit kon rusten van al de vermoeieniisen
der laatste jaren, sedert Paul naar het vaderland ver
trokken was, werd hy als verteerd door den branden
den dorst hem wéér te zien, om van hem den uitslag
van zyn bezoek aan Alma te vernemen.
De dagen schenen hem toe geen einde te zullea
nemen, en zelfs de boeiendste lectuur kon geene aflei
ding schenken aan zjjue gedachten. Hjj wilde weten
op welke wyze zy zijn bevel had opgenomen, of zy,
die zoo trolsch was, hem gebooramen zou. Daarom
eerst zou hij vrede weérvindeu, meeudo hjj, en door
gejaagdheid nam de koorts meer en meer de overhand
op hem sn voelde hjj zjjne zwakheid met de minuut
toenemen.
Reeds had, volgens zijne berekening, Paul terug
kunnen zijn en nog altijd geen tul of teeken van
hem. Hjj kon zich dit stilzwygen slechte al te goed
verklaren een brief uit Polen te verzenden, ware
al te gevaarlijk spel geweest maar met het uur nam
zjjne moedeloosheid daardoor toe, kwamen er drei,
gender schrikbeelden voor zijnen geest. Wie zegde
hem, dat zjjn vriend niet aangehouden was en
zich wellicht niet eens tot Sterna had kunnen be
geven.
Wordt voortgezet)