Donderdag 20 Februari 1896. 5 centiemen per nummer. 30*" Jaar. 5060.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Sfad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
STILLEMANS,
TWEE LEVENS.
Schikkingen voor den Vasten.
V
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, ouder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutslraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique suum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklaraen fr. 1,00; Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
üijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel#
van dit blad.
AalRt. den I O Feb. 1896.
ANTONIUS
door de bermhertigheid Gods en de
genade van den H. Apostolieken Stoel.
Bisschop van Gent,
Aan de geestelijken en geloovigcn
van ons Bisdom, zaligheid en zegen
in Onzen Heer Jestis Christus.
Zeer Beminde Broeders
De h»ilige tijd van den Vasten is aan
staande.
De Vasten is die tyd gadurende den
welken, sedert het begin der Kerk, de
geloovigen door de versterving, door het
gebed, door de overweging van de groote
waarheden der Zaligheid, sich voorbereid
hebben om het hoogetijde van Paschen
weerdig te vieren.
Paschen, dag van heerlijkheid, van
zegepraal, van blijdschap, op welken de
Goddelijke Zaligmaker van de dood tot
het leven is verreien.
Om dien hoogdag weerdig te vieren, is
het niet voldoende aan die groote gebeur
tenis te denken, en er de blijde en zege
pralende berinnering in het geheugen van
te verlevendigenneen, men moet aan
die gebeurtenis deel nemen. Want de
lichaamlijke verrijxenis van den Zalig
maker is het toonbeeld der geestelijke
verrijxenis waardoor de ziel opstaat uit
de dood der zonde tot het leven der gratie.
Die geestelijke verrijzenis geschiedt voor-
naamlijk door de groote Sacramenten der
Biecht en der Communie.
'tls daarom dat de H. Kerk, door den
goddelijken Zaligmaker ingesteld, van in
de oudst» tijden eene heilzame en cer-
biedwoerdigo wet heeft uitgevaardigd, die
ds Christenen verplicht met den paasciitijd
tot deH. Tafel te naderen na zich daartoe
zorgvuldig te hebben bereid.
Gij weet het, B. D., die wet is van
zulk belang dat dezen die zo overtreden,
nauwlijks Christeneu mogen genoemd
worden iu dit leven, en dat zij, zonder
eene oprechte bekeering, zich zelveu van
het geluk der eeuwigheid berooven.
Ook, gedurende de lange eeuwen van
geloof, werd die heilige wet algemeen ge-
19* VEBVOLG.
Alles werd nog dien avond tot het huwelijk vast
gesteld, gelijk Alma bet voorspeld had, zon zg, na
haren terugkeer, onder de hoede hunner vrienden
blijven tot den dag der plechtigheid, die in alle
stilte plaats zou hebben.
En daarna, besloot zij. gaan wij den winter in
een zonniger klimaat doorbrengen. Iwan moet herle
ven, in liet Zuiden, op eene plek, waar geen koude
heerschtik wil dat hij tot het leven zal wcêrkccrcn
In ziende, dat hij ongclouvig het hoofd schudde,
ging zij voort
Liefde vermag zooveel, zij maakt den mensch
schrander. Laat uwe verpleging aan mij over, en als
gÜ genezen zijl, breng ik u tot onze vrienden wéér
om ben te laten oordeelen over mjjn werk.
En hare stem klank zoo opgeruimd, haar oog
glimlachte zoo hoopvol, dat er alleen in haar eigen
arm hart nog twijfel overbleef, of zg de kamp zou
winnen.
IX.
Alma had zich naar Warschau tcrugbegeven en
daar alles geregeld wat hare zaken betrofzg had
Olga Texakoff de belofte afgedwongen eiken zomer
«erbiedigd in alle Christene landen. In
ons vad»rlaud vooral werd zij getrouw
onderhouden, en onder de inwoners van
ons Vlaandoren trof men er slechts enke
len aan die ze verzuimden.
Waarom helaas moeten Wij heden
daags, zelf in eenige plaatsen van ons zoo
katholiek bisdom, zuchten over een aan
zienlijk getal van ongelukkigen die ze
overtreden?En waarom dreigen die ouge-
lukkigen talrijker te worden
Wij zouden met geene herderlijke ge
voelens bezield zijn B. D., indien wij niet
verschrikten bij het zien dier betreurens- j
weerdige dadelijkheid, en Wij zouden
plichtig zijn vóór God en vóór u indien
Wij de oorzaken van dien droeven afval
niet nagingen, en dat ons de moed ont
brak u die oorzaken aan te toonen.
Het zij ons toegelaten, B. D., u te spre
ken met eene volle apostelijke vrijheid,
die haar recht vindt in ons herderlijk
ambt zelf, en die, desnoods, bare vcr-
schooning zoude vinden in de liefde en in
de verkleefdheid die ons wegens u be
zielen.
En vooreerst ons' tot de ouders wen
dende, zij het ons toegelaten hun te
vragen
Hoe zoude het mogelijk zijn B. D., dat
de kinderen die Godu heeft toevertrouwd,
u lastende met op hun tijdelijk en eeuwig
geluk te waken, hoe zou het mogelijk ziju
dat zij den paaschplicht zouden eerbie
digen, als zij het ongeluk zouden hebben
van te zien dat hunne ouders, die voor
hen de eerste vertegenwoordigers zijn van
het goddelijk gezag, dit belangrijk gebod
minachten en verzuimen Oh, beminde
ouders, Wij smeeken het u, iu deu naam
van don hemelscheu Vader, die u uw
gezag scbouk on do plichten oplegde die
dit gezag verheven en heilig maken Wij
smeeken het u, door bet belangen dat gij
stelt iu het geluk van die kinderen die
u zoo duurbaar ziju, dat uw voorbeeld
uog meer dan uwe woorden uwe kin de reu
bewege tot het volbrengen van eene
plicht die zoo groot is voor eenen chris
tene, en waarop de eer en het geluk is
gesteund van zijn leven op aarde, gelijk
xijn heil in de eeuwigheid.
De gevoelens in eeae jonge ziel gedrukt
midden in het huisgezin, door eenen
vader, door eene moeder die bemind en
geëerbiedigd worden,zijn meer dan welke
ook diep en duurzaam.Wee de ouders die
sprekeu of handelen derwijze dat die
eerste indruk noodlottig zij. Maar, B. D.,
gij weet het, de opleiding van bet kind is
het werk niet der ouders alleen. Er komt
een tijd dat, buiten het heiligdom der
familie, nog anderen aan zijne ontwikke
ling medewerken. Alsdan is het uw plicht
te zorgen dat dezen aan wie gij het toe
vertrouwt, bekwaam ziju de plichten te
vervullen waarmede gij zei ven gelast
zijt en de hoogere belangen zijner ziel
en zijner eeuwigheid te bevorderen, ter
met haar gezin ecnige weken of maanden, al naar zg
zelve verkoos, op Sterna door te gaan hrengen cn te
waken, dut er geene veranderingen in hot oude hui
werden aangebracht.
Daarvoor bestond echter niet veel vreeseen ieder
in Iwan's familie beschouwde haar thans als het vol-
maakste wezen, dat op aarde kon leven en zelfs de
verstokte speler had, toen hij haar gedrag tegenover
zgnen schoonbroeder vernam, haar uit eigen bewe
ging, en diep getroffen, beloofd, voortaan een beter
leven te zullen leiden en geen booger wensch te
kennen, dan haar nog eenmaal te vergelden wat zij
voor de zijnen had gedaan.
Zoodra alles gereed was cn zg wcér over eenigen
vrijen tijd kon beschikken, begaf zij zich naar eenen
ouden doktor, in wiens wetenschap en ondervinding
haar vader steeds groot vertrouwen had gesteld.
Toen hij haar zag binnentreden, ging hij haar glimla
chend te gemoet. Ondanks zijne ruwe vormen en
zonderiog karakter, wat hij oprecht aan baar gehecht
en altijd blij haar te ontmoeten.
Hoe nu, vroeg hij, gg komt mg raadplegen cn
ziet er zoo gezond uit als eene roos Zoudt gij voor
het eerst in uw leven voor ziak gaan spelen, zooals
honderd anderen mijner vrouwelijke patiënten, die
niet tevreden, of ik moet haar wat suikerwater voor
schreven
Neen, neen, stel u gerust, dokter, antwoordde
zg lacheuo, ik heb geen tijd mg met dergelijke dwaas-
I) op Ie houden. Ik kom u, helaas I voor e«n
ernstige zieke spreken en tevens afscheid van u
nemen.
zelfder tijd dat zij hem de kennissen aan-
leeren voor zijne tijdelijke loopbaan ver-
eischt.
Te vergeefs, zult gij al uwe ouderlijke
en christene zorgen besteed hebben aan
de jonge zielen uwer kinderen, indien gij
het uitstekend belang niet begrijpt van
den goeden keus der school waar gij hen
zult zenden.
Arme kinderen die naar eene school
gezonden worden waar men vermijdt deu
Naam des Heeren uit te spreken, waar
do vrees dei Heeren niet aanzien wordt
als het begin van alle wijsheid, waar mon
aan de kinderen de kennis en de liefde
der wet van God niet inprint, waar men,
in één woord, zich er op toelegt de kin
deren te doen opgroeien buiten allechris-
tene en godsdienstige begrippen.
Zonder te spreken van dc onheilen
welke zulke opvoeding noodzakelijk over
buisgezin en maatschappij moet trekken,
zal bet voor eenieder Waarblijkend zijn
dat dergelijke scholen de jeugd moeten
verwijderen van de godsdienstige oefe
ningen en van het kwijten van den
paaschplicht.
Oh nog eens, in den naam van den
Vader die in de Hemelen is, en voor het
geluk uwer bemind» kindereu, denkt et-
wel aan, en begrijpt dat, wilt gij uwe
kiuderen ware christenen zien worden,
bet noodzakelijk is ben naar christene
scholen te zenden. En daar wij over dit
zoo gewichtig onderwerp «preken, zullen
wij er bijvoegen, B. D., dat niet alléén
de keus van eene lagero school u moet
bekommeren, maar dat op alle trappen
van hot onderwijs, gelijk de rede en de
ondervindiüg het ons leeren, de keus der
scholen van het grootste belang is en een
der grootste plichten der ouders wegens
hunne kinderen.
Als de mensch nu volgens lichaamjen
geest ontwikkeld is, wordt hij zelf verant
woordelijk voor de baan die hij inslaat.
De grootste zorgen der beste ouders, al
do pogingen der verkleefdste meesters
kunuen hem niet in veiligheid stollen
voor alle gevaar. Ja, de betreurlijke
voorbeelden en een ongelukkig onderwijs
der kinderjaren of der eerste jongheid,
hebben er velen voorbereid tot de ver-
zuimenis van den paaschplicht maar
een volwassen mensch, wat opvoeding bij
ook genoten hebbe, komt andere vijanden
tegen van zijn christen geloof en van ziju
geluk. Van die vijanden zullen wij er u
jcden sleehts eeuen enkelen aantooneu,
bijzonder gevaarlijk op onze dagen.
Men vindt dien in eene zaak die uit
haren aard goed is, maar waarvan de
geest des kwaads zich te dikwijls bedient
om de Kerk, door Christus gesticht, te
bevechten, en om de zielen, door het
bloed van den Zaligmaker vrijgekocht,te
verderven. Wij willen de Verceniging, de
maatschappij, bedoelen. Hoe matig voor
het goed is de vereeniging niet, als zij
Afscheid bromde dc geneesheer. Dsn wed
ik tien tegen een, dat gij den winter in het Zuiden
gaat doorbrengen, dat gg u ook al verbeeldt niet
tegen onzen frisschen, levengevenden Noordenwind
te kannen O die vrouwen, die vrouwen, zij den
ken op niets anders als op haar gezondheid.
Ja, ik ga naar het Zuiden, zegde het jonge
meisje nog vol opgeruimdheid, maar niet voor mg
zelve, ik ben zoo sterk mogelijk.
Lieve Hemel de wereld loopt ten einde Een
vrouwelijk wezen, op aarde, dat verstand bezit. Hel
is te schoon om te kunnen duren. En welke oude
kuchende juffer vergezelt gij, als ik vragen mag
Het is geen oude vrijster, stol u gerustmaar
mijn echtgenoot.
Uw... echtgenoot? riep de grijsaard uit, zgne
ooren niet durvende gelouvenAlma, de onoverwin
nelijke, stemt er iu het laatst in toe een aardsch
wezen lief te hebben En welke betooverenda prins
heeft dat wonder bewerkt.
Het gelaat der jonge vrouw werd zeer ernstig, toen
zij fluisterde:
U alleen mag ik het nog toevertrouwen»
want het moet zoolang mogelijk een geheim blij
ven voor zijne veiligheid. Het is Iwan Karoskine.
Iwan Karoskine schreeuwde dc grijsaard, op
tafel slaande met de gebalde vuisten. Zijt gg zinne
loos
Angstig blikte Alma Podnawska om zich heen.
StilIlluisterde zij. Men mag ons niet hooreo.
Ilij is er in gelukt naar Europa te vluchten.
Als gij zulk eene gekheid wilt begaan wensebte
door do rechte rede en door hetgoddelijk
licht geleid wordt maar ook, wat pui-
nen hoopt zij niet op, als zij door den
geest des kwaads wordt voortgedreven 1
In onze meer bemiddelde klassen be
staan, in het duister, vereenigingen die
onverzoenbaar den oorlog voeren tegen
de H. Kerk, tegen Onzen Heer Jezus-
Christus, tegen Zijne leering en Zijne
wet. Die oorlog is sedert eeuwen begon
nen, en duurt voort. Maar,in deze laatste
tijden, en onder onz» werkende klasse,
zijn er vereenigingen tot stand gekomen,
waar verdwaalde menschen, in plaats
van voor den werkman eene billijke en
mogelijke verbetering te betrachten in
zijn lot, pogen de grondvesten der samen
leving te vernielen,de goddelijke en men-
schelijkc wetten omver te werpen, en
trachten den werkman van rijn goddelijk
geloof te berooven, alsof dit geloof een
hinderpaal ware voor de verbetering van
xijn lot op aarde.
Helaas, zoowel m de hoogere als in de
lagere klassen, heeft dit dubbel slaeh van
vereenigingen een groot getal ongeluk
kigen misleid. Hoezeer ziju ze niette
beklagen die zich in dergelijke vereeni
gingen laten inwikkelen Want, B. U.,
indien dezen die u willen aanwerven, in
het eerste begin, uwe godsdienstige ge
voelens niet opentlijk kwetsen,om u beter
aan to winnen, welhaast nogtans zullen
zij u Lunne echte grondstelsels, veropen
baren, dagelijks die in gesprekken, rede
voeringen en schriften u herhalen, er.
deze zullen allengskens iu uwen geest
dringen, gij zult van de H. Kerk verwij
derd en van God gescheiden worden.
't ls om onzen herderlijken plicht te
kwijten, B. D., dat wij noodig hebben
geacht u die oorzaken der verzuimenis
van den paaschplicht aan te duiden. Gave
de Hemel dat gij di» oorzaken, gedurende
dezen tijd van zalige overweging, ernstig
aanschouwet, en gelieve vooral de Heer
u het vast voornemen in te boezemen en
den christen moed om ze te vermijden,
voor uw eigen geluk, voor het geluk uwer
kinderen, voor het heil der samenleving.
Ingevolge de bijzondere macht welke
Wij van den Heiligen Stoel ontvangen
hebben, vergunnen Wij, gedurende den
aanstaauden Vasten, de volgende dispen
sation of toelatingen
I. Het is toegelaten boter en zuivel te
gebruiken alle dagen van den Vasten.
II. Het is toegelaten eieren te eten alle
dagen, uitgenomen op Asch-Woensdag
en Goede-Vrijdag. Degenen die ver
plicht zijn te vasten, mogon buiten de
Zondagen, maar eenmaal daags eieren
eten, te weten op den voornaamste»
maaltijd, en niet op de collatie cn zulks
moeten zij ook onderhouden op de andere
vastendagen van het jaar. Dit verbod
raakt nochtans de eieren niet welke
ik, dat hg nog in de galden zat. Een prachtige partij
lorwaaral zijne goedaren zijn veibeurd verklaard
i zijne familie is in dien lusschcntgd te arm gewor-
in om hem te onderhouden,
Ik beu immers rijk.
Maar ook al is bg terug, hij is en blijft een
balling ea mag immer naar Polen weerkeeren.
Ik zal gelukkig wezen zjjn zwervend leven te
dcelen.
Waar haalt da kerel de stoutmoedigheid van-
daau hernam de grijsaard verwoed. Zich eerst als
een grooten uil ta hebben laten vangen in eene ver
gadering, die Polen niet het minste nut aanbracht'
daarna arm terug te kceren cn waarachtig de rijkste,
de schoonste vrouw van heel Warschau ten huwelgk
te vragen I Ik heb mijn leven lang niet van zulk
eene brutaliteit gehoord
Maak u zoo boos niet tegen hem, sprak Alma
b(j dacht er zelf niet aan dat ta doen.
Dan is het ceu raadsel van begin tot eind.
Ik zelve heb mijne hand in de zijne gelegd.
Gij hebt hem ten huwelijk gevraagd Gg, Alma
Podnawska, de meest trotsche onder de trotschen, en
dat, nadat gij een twintigtal van onze eerste, knapste,
meest vermogende jongelieden hebt afgewezen 't Ge-
loove het wie wil, ik zal het nooit aannamen.
En toch is het zoo, antwoordde zij vol zachtheid:
oen enkel woord tal u alles ophelderen, ook waarom
ik ieder ander partij weigerde. Toen hg gevangen ge
nomen en naar Siberia gezonden werd, waren wg in
stilte verloofd. Ik bleef hem trouw, eu toen hg weêr-
kearde ander omstandigheden, die hem verboden, mij
dienen tot het bereiden van andere
spijzen
III. Wij staan het gebruik van vleesch
toe op deu Zondag, Maandag, Dijnsdag,
Donderdag en Zaterdag van iedere week,
uitgenomen op den Zaterdag van Quater
temper (29 Februari) en den Zaterdag
der Goede-Week. Degenen die verplicht
zijn te vasten,mogen buiten de Zondagen,
maar eenmaal daags vle6sch eten, te
weten op den voornaamsten maaltijd, en
niet op de collatie en dit geldt ook voor
vleeschsoep en jeugd.
IVHet is verboden, zelfs aan degenen
die mogen vleesch eten, vleesch en visch
tc eten op één en denzelfden maaltijd,
met alleen alle dagen van den Vasten.de
Zondagen inbegrepen, maar ook alle
andere vastendagen van het jaar.
VMen is verplicht drijmaal te lezen
deu Vaderons en den Wees-gegroet, en
eens de akten van Geloof, Hoop, Liefde
en Berouw iederen dag dat men van de
dispensatie van vleesch te eten, in dezen
Bevelbrief verleend, gebruik zal maken.
Men zal zich nochtans van deze ver
plichting kunuen ontslaan, met eene aal
moes, ieder volgens zijne middelen en
godvruchtigheid, in den offerblok van den
Vasten te storten. Deze aalmoes, die ver
plichtendis voor allen die de voorgeschre-
vene gebeden niet onderhouden, zal tot
goede werken besteed worden, volgens
Ons advies en de gebruiken van dit Bis
dom.
VI. Aan de militairen van allen graad,
aan lumne huisvrouwen, kinderen en
dienstboden, alsook aan de andere per
sonen die dadelijk in militairen dienst
ziju, staan Wij het gebruik van vleesch
toe op alle dagen van het jaar, uitge-
nomeu op Goeden Vrijdag.
Met de militairen stellen wij gelijk de
gendarmen, d» douaniers, de commis
sarissen en bedienden van politie die in
werkelijken dienst zijn, de bedienden van
den ijzeren weg welke in dienst zijn op de
treinen, alsmede de in dienst zijnde post
boden en bedienden der accijnsen.
VII. Wij meenen aan de geloovigen
van Ons Bisdom wederom te moeten her
inneren, dat de Vastendagen, buiten den
veertigdaagsche Vasten ziju de Woens
dagen, Vrijdagen eu Zaterdagen van
Quatertemper de Vigiliedagen voor
Sinksen, voor de plechtigheid vau de
HH. Petrus en Pauius, voor Onze-Lieve-
Vrouw Hemelvaart, Allerheiligen en
Kerstmis en dan nog, dat het al do
Vrijdagen van 'tjaar verbodenis vleesch
te eten, behalve don Vrijdag, waarop
Kerstmis zou vallen.
VIII. Ingezien do tijdsomstandigheden,
en ingevolge de bijzondere macht, Ons
verleend door Zijne Heiligheid deu Paus
van Rome, lateu Wy toe aan al Onze
diocesaueu, dit jaar vleesch te eten, zelfs
meermalen daags, op Sint-Marcusdag en
op do Kruisdagen.
aan mijne belofte van voorheen te herinneren, ben
tot hem gegaan dat is alles
Terwijl zij sprak, had dc grijsaard haar strik aan
gekeken met zijn doordringende, onder stoppelige
wenkbrauwen verborgen oogen.
Alles, alles prevelde hg driftig. Alsof er nog
iets meer bij kon, om mij te bewijzen, dat ik u in een
dwangbuis zou moeten sluiten En dat wis mij nog
wel de eenige vrouw, aan wier verstand ik niet twij
felde Maar om het even. Alma Podnawska, gg zgt
een heldhaftige ziel, een cchlc dochter van Polen.
Ouze vrouwen zgn allen zinneloos, maar het zijn ten
minste verheven gekken.
liet meisje reikte hem getroffen de hand. Zij wist,
dat zijn mond, haar geen hoogcr lof had kunnen toe-
En nu gij uwe toekemsl zoo onverstandig ver
broddeld hebt, hervatte hij na een oogenblik, terwgl
hij de glazen van zijn vochtig geworden bril afwreef,
wat gaal gij verder beginnen Naar bet Zuiden trekt
gij henen, zegdet «ij, naar ik geloof?
Ja, tenzij dal gij mij iets anders aanraadt.
Een schoonc grap Alsof ik vcrwachlle dat gij
naar mij zoudt luisteren.
Ik zal het in dit geval toch onvoorwaardelijk
doen.
Leg mij dan eens nader uil, waut ik hoorzulke
ongelooflijke dingen sedert ceu kwartier, dat i,ei uign
verstand te boven gaaL
Wordt ¥4*rtgezeq
s
