Donderdag 30 April 1896. 3 centiemen per nummer. o0sle Jaar. 3080.
i
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Katholijk zijn.
TWEE LEVENS.
VERBOND
der katholieke kringen.
Een en ander.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voorde Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Guique euum.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
lleeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
uijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, »9 April 1896.
Katholijk zijn is eerst en vooral met de
Kerke zijn met de Kerke die grootsche
stichting waarvoor een God den hemel
beeft verlaten en zijn bloed heeft vergo-
ten. Ah de Kerke I Ziedaar, wat onze
vijanden willen vernietigen geene mid
dels sparen zij om tot hun einde te
komen zij vallen ze aan zij lasteren
ze in woorden en geschriften. En wij, als
katholijken, wij moeten met de Kerke
zijn, wij moeten ze verdedigen. De wapens
die onze vijanden tegen haar gebruiken
moeten ook de onze zijn om ze te helpen
en bij te staan, en daarom is het van
noode dat wij altijd strijdveerdig zijn.
Katholijk zijn, 't is zijn met het Hoofd
der Kerke, 't is zijn met den Paus. Als
wanneer een welgeboren kind hoort spre
ken van zijnen vader, zijn herte gaat
open, zijnen boezem klopt heviger. Eh-
wol, Hij is onze Vader, en daarom be
groeten wij vol eerbied en liefde den
Gevangenen van het Vatikaan, den groo-
ten en onsterfelijken Paus en Koning, den
wonderbaren Leo XIII.
Wonderbaar is Hij en groot in zijne
werken niets ontsnapt aan zijn vader
lijk oog en geene enkele kwaal der maat
schappij die Hij niet kent en genezen wil.
Hedendaagsch bestaat er een hevige strijd
tusschen de hoogere en mindere standen
der samenleving, strijd oorsprongelijk
uit de ODgelijheid der klassen. Die onge-
Kjkigheid nogtans is gesteund en vereischt
door de natuur zelf en bekrachtigd door
het woord van Christus Altijd zult gij
armen bij u hebben. Ook de staatkundi
gen herkennen dien strijd en sedert lang
hebben zij Jiem bestudeerd van uit hunne
studiekamer doch zij gelukken er niet
in de ware oplossing van het heden
daagsch vraagstuk te vinden, omdat zij in
state niet en zijn ware liefdebetrekkingen
teatichtcn tusschen de verschillige klas
sen, en waarom Omdat zij de liefde tot
God uiet bezitten, en huiten God bestaat
er geene ware liefde.
Reeds lang is het dat de tegenwoordige
Paus, die met rede mag genoemd worden
do Paus der armen, de Paus der werklie
den, zyne stemme heeft laten hooron iu
J:en strijd tot wolzijn van Kerk en Staat.
Getuige daarvan zijne onwaardeerbare
Encycliek Tterum novarum zoo diep
grondig en zoo wijs dat eenieder er voor
in verwondering staat, dat eenieder ver
plicht is in die bronne van christene liefde
te gaan putten die groote en verhevene
grondstelsels die ons op sociaal gebied
moeten geleiden. Getuige daarvan de me
nigvuldige brieven die Hij geschreven
heeft voor België, de onderhandelingen
«o»
39" VERVOLG.
D« commissaris raakte thans den schouder van den
fttangene aan.
Kom me^, prins, zegde hij kortaf. Het is meer
to® tijd ons op weg te begeven.
üroskinc gehoorzaamde, maar hij blikte Alma
uneekend aan zjj verstond den wensch, dien hg
ui«t Dit durfde spreken, en voor het eerst weer na
T«le maanden sloeg zjj de armen om zijn hals en
zij een oogenblik aan zijn hart.
Bet was Iwan, die zich het eerst uit die omhelzing
losmaakte cn op gesmoorden toon zegde
- Ik ben gereed, heeren. Vergeelt my dat ik u
WtthUn liet.
Ken minuut later was de jonge vrouw alleen.
tang stond zy daar, roerloos en als geheel ver
kleurd.
Beslagen der penduul wekten haar uit hare ver-
dooving en zij knielde neer naast het wiegje van haar
P tegkind en bad voor hem, die haar ontnomen was.
Sedert dien volgde zij stap voor slap hel lange en
Ijk gewikkelde proces. Niet dat zy zich eenige illusie
■Boekte omtrent den uitslag, maar zij vond er ccne
»oerl vreemd genoegen in na te gaan in hoeverre hij
"Mldig was geweest legen haar, door op steeds on-
wroepelijke wjjzc zijn eigen val en andere ellende
'00' Ie bereiden.
die Hij nopens België met geestelijke en
burgerlijke overheden gehad heeft.
Willen wij dan katholijk zijn en dien
name weerdig, wij moeten vereenigd zijn
zelfs op sociaal gebied met Z. II. den
Paus en zijne lessen aanbooren en in
't werk stellen. De bijzondere werking van
den Paus heeft voor oogwitde eendracht
onder de katholijken. En inderdaad, de
tegenwoordige Paus is ook de Paus vau
de eendracht. Korten tijd is het geleden
dat hij schreef tot de oostersche kerke om
er eendracht te doen heerschen en ze met
de katholijke Kerke te vereenigen. Giste
ren nog schreef hij naar Engeland om
eenheid te bekomen. Vandage is hot dat
hij hem wendt tot de katholijken van
België en zijne machtige stemme roept
ons toe Weest en blijft eendrachtig.
Oh ja De vijanden en inzonderlijk de
socialisten zij gaan zoo slim te werke
zij trachten altoos verdeeling onder de
katholijken te zaaiën en weet, dat, indien
wij ons verdeelen wij het spel spelen on
zer vijanden 't is alsof wij ons met
gebondenc handen overleverden. En
daarom is het dat de liberale en socialiste
gazetten zoo jubbelden alswanneer zij
hooien spreken van moeielijkheden en
strijd tusschen katholijken daarom is
het b. v. dat zij tegenwoordig hier te
Kortrijk gelukkig zijn en openlijk pro
paganda maken voor groene scheurma
kers alhier sedert korte overgewaaid van
de streke van Aalst Gegronde reden
reeds om van dat volksken schrikkelijk
ontrouwig te zijn, 't zij dat zij Plankaert
of De Pelsmaker of anders heeten want
katholijk moeten wy zijn met. den Paus,
maar niet méér dan de Paus.
Zijn meer katholiek dan de Paus en
bijgevolg zijn te vluchten zij die hun ver
binden met zoogezegde voorloopers, die
het gansche aanschijn der aarde iu eenen
dag zouden willen veranderen. In som
mige streken worden er opgewondene
mannen gevonden, overdrevene iu woor
den en schrijven en die onder den dek
mantel van liefde voor de werklieden,
alle bestaande instellingen zouden willen
omverwerpen en eene nieuwe maat
schappij stichten zonder rekening te hou
den van bewezene diensten, zonder te
willen acht geven op het verledene.
Wel is waar, zij trachten de woorden
van den Paus naar hunne begeerte uit te
leggen, maar zij missen alswanueer zij
den Paus willen verdeelen en zij vergeten
dat hij de Paus is van de eendracht. Zij
willen dan veel zeerder en veel verder
gaan dan de Paus, in een woord, zy zijn
meer katholijk als de Paus en van hen
moeten wij ons buitenmate zwichten.
Als wolven in schapevelleu komen zij
bij de eenvoudige meuschen om onder
hen te verspreiden de begeerten en strek
kingen der socialisten. 'tZiju meesten-
Elken dag bracht haar nieuwe bewijzen hoe roeke
loos hij zijne vrijheid verspeeld had hij had daartoe
niet meer kunnen verrichten dan geschied was, en
niet alleen Rusland, maar ook Frankrijk, met elk
zijner woorden, met zijne minste daden beleedigd.
De uitspraak, die volgde op het rechtsgeding, ver
wonderde baar dan ook geenzins lly werd veroordeeld
tot twintigjarige opsluiting in de staatsgevangenis
van Clairvaux.
Twintig jaren Een wanhopige spotlach krulde
hare lippen, toen zjj het vonnis vernam. Zijne reeds
gesloopte krachten zouden slechts even zoovele
maanden weerstand bieden, als zij het volhielden tot
dan.
Weken achtereen vras zij aan ccne verslagenheid
ten prooi, die haar alle vroegere geestkracht benam.
Alleen de kleine Stanislas, wiens vader thans ter
dood was gebracht, ontving nog steads hare liefderijke
zorgen. Zjj alleen wilde hem van morgeud tot avond
helpen en bij zich hebben, en des nachts, wanneer
zij, om hem weêr in slaap te maken, somtijds uren
achtereen met den knaap in de armen op en néér liep,
dacht zjj aan zjjne arme moeder, en mompelde zij
Ik breng u groot ter wille van haar, van haar
alleen, want het ware gelukkiger, zoo ik u liet ster
ven. Als gjj eenmaal groot geworden zijt, zult ook gij
mcedoogcnloos over de harten beentrcdcD, die u lief
hebben, en ze verbrijzelen.
Maar hare natuur was te veerkrachtig, om zich lan-
gon tijd door het ongeluk te laten verlammen, en zij
richtte een schrijven tot den president der republiek,
waarin zjj hem meédeelde, boe zeer zjj tot dusverre
deels afgunstige, eerzuchtige en mis
noegde zij zijn afgekeurd door den Paus
en de bisschoppen zij weten het, maar
versteend als zij zijn en koppig zij willen
het niet weten en zij doen maar altijd
voort met het volk te bedriegen ten cinae
het van het een en groot katholijk leger
af te scheuren. Neen, zij en verdienen
niet den name van kristen, zoo sprak
kortelings een der hoogstgeplaatste pries
ters van ous bisdom, omdat zij uiets an
ders doen dan het \ferk van Kristus ver
nietigen.
Als katholijken dan wij zijn en blijven
vereenigd met den Paus. Weg vau ons
gij groene ruitebrekers, gij socialisten in
't groene gekleed 1 Nooit zullen wij ons
scharen onder uwe groene vodde, maar
fier en eendrachtig wij blijven geschaard
rond den ouden katholijken standaard.
Ons vertrouwen zullen wij blijven schen
ken aan die mannen die ons thans verte
genwoordigen, die vol iever en bekwaam
heid altoos bereid zijn onze belangen
meesterlijk te verdedigen. Wij sluiten ons
dichter en dichter aan met hen om hand
in hand te werken tot voorspoed van han
del, nijverheid en landbouw in ous zoo
bloeiend arrondissement van Kortrijk tot
wolvaren van godsdienst en vaderland.
Wij zullen hen altoos ter zijde staan om
dat zij ware en vurige katholijken zijn,
omdat wij ook ware en vurige katholijken
zijn en het spijts alles willen blijven tot
onzen laatsteu stond.
(Gazette van Kortrijk.)
Vergadering te Namen.
De openingszitting had plaats zaterdag
namidddag, ten 4 uren, onder voorzitter
schap van M. Woeste, aan wiens zijde
was gezeten M. Melot, Burgemeester van
Namen.
Iu zijne openingsredevoering herin
nerde M. Woeste de bijeenkomst, over 20
jaar gehouden te Namen. Veel is er sedert
dien gebeurd en de hoofdzaak is de
stormloop der socialisten tegen de chris
tene maatschappij.
Gedurende 60 jaar hebben twee par
tijen, die men de historische partijen
noemde, elkaar het bewind betwist; van
die twee is de liberale partij door haar
eigen misslagen ten onder gegaan alleen
de katholieke partij staat nog recht, even
moedig, even jong, even geestdriftig als
voorheen.
Wij alleen staan tegenover het drei
gende, schaamtelooze socialism, dat de
verpersoonlijking is van het anti-christen
dom en dat den godsdienst wil uitroeien.
Welnu, grooten en kleinen in de katho-
i met de ziekte van haren echtgenoot en
hein smeekte, zijn leven althans te mogen redden,
door zorg te dragen dat hem versterkend voedsel werd
toegediend.
Er was iets zoo treffends in den trotschen eenvoud
van dien brief, dat Jules Grévy niet kon nalaten, er
zich door aangegrepen te gevoelen en aanstonds de
verlangde toeslemming verledene. Overgelukkig met
die eerste zegepraal, begaf Alma zich terstond naar
den directeur der gevangenis, een menschlievend,
vriendelijk man, en droeg hem op, er zorg voor te
dragen, dat Iwan dagelijks dezelfde voeding ontving,
waaraan hij thuis gewoon was geweest. Zjj betaalde
hiervoor zoo ruim, dut er geen enkele tegenwerping
werd gemaakt.
In zooverre gerustgesteld, hervatte zij met ver
nieuwde woede bare studies. Zij wilde thans de lessen
Akademie volgen en legde spoedig een schitterend
toelatingsexamen af. Bij den knaap plaatste zij eene
vertrouwde vrouw, die hem gedurende de morgen- en
middaguren moest verzorgen des avonds hervatte zij
zelve hare taak als pleegmoederhij bleef in haar
eigen vertrek slapen en niets, dat hem betrof was
haar onverschillig.
Gij doodt u zelve, zegde een barer vriendinnen
tot haar op zekeren zondag middag, toen zij de
prinses bezocht en bemerkte hoe zwak en vermoeid
zij eruitzag.
Wat zal ik u antwoorden, Nadlge .sprak zij
met een vreugdeloos glimlachje. Mijn leven is m|j
ontnomenik besta nog enkel voor de vervulling mij
ner plichten.
lieke partij moeten de socialistische
dwaalleeringen bekampen ieder in zijne
sfeer moet rusteloos werken, rusteloos
strijden, voor het behoud der burgerij; al
onze pogingeu moeten daarheen strek
ken: behoud der grondvesten van de maat
schappij, verbetering van het lot der wer
kende klas.
Dat de katholieken van Namen ons al
len tot voorbeeld dienen
Na eene neerlaag, die heel het land
door diepe ontroering verwekte, hebben
zij op gemeentelijk en provinciaal gebied,
eene schitterende revanche genomen.
Bij de aanstaande wetgevende kiezin
gen zullen zij de kroon op het werk zetten.
In die hoop verklaart spreker geopend,
den 28steQ zittijd van het verbond. (Lang
durige toejuichingen).
M. Frappier, voorzitter van den Ka
tholieken Kring van Namen, richt den
afgeveerdigden uit alle deelen des lands,
het welkom toe en wijst op de eendracht,
die heerscht tusschen do Namensche
katholieken 't is die eendracht, welke
hen leidde tot den zegepraal.
M. Woeste bedankt in naam der aan
wezigen. Katholieken voor en boven alios,
dat moet de leus zijn; twist en tweedracht
ware de ondergang der goede zaak.
Spreker brengt eene warme hulde aan
M. Melot, den sympathieken Burgemees
ter van Namen, wien door de aanwezigen
eene groote ovatie wordt gebracht.
Rechtstaande juicht de vergadering
het adres aan den H. Vader toe.
Daarna gaat men over tot de bespre
king van de dagorde.
De kwestie van het sociaal program,
dat gemeen is aan do katholieke kringen
en de werkmansgezelschappen, lokt vooral
eene belangrijke discussie uit.
Men komt overeen over het sociaal pro
gram, in hetwelk voorkomen Burgelijke
verpersoonlijking aan beroepssyndicaten,
subsidies aan die sijndicaten te verlee-
nen, uitbreiding der zondagrust, verplicht
werkhuisreglement, uitbreiding der maat
schappijen van onderlingen bijstand, ver
zekering der arbeiders tegen ongevallen,
opzoeking van middelen om do pensioen
kas voor oude werklieden to stichten, in
richting van het landbouwcrediet, fiscale
hervormingen, vermeedering van de ver
goeding voor milicianen, beroepsonder
wijs, enz., enz.
Ook over de landbouwsyndicaten,
welke in de katholieken hunne beste on
dersteuners vinden, werd eene belang
rijke bespreking gevoerd, evenals over de
schoolkwestie, het landbouwcrediet, enz.
Een schitterend banket sloot den 28Bteu
zittijd van het verbond der katholieke
kringen en vereenigingen.
Dit had plaats in den Kursaal, eon ge
bouw dat zich langshenen den schilder-
Maar gij zijt zoo rijk, dat gij toch waarlijk die
zware studies niet behoelt voort te zeiten.
Gü wilt daarmeê te keuuen geveu, dal hij, tot
wiens behoud zij moeten dienen, niet meer onder het
bereik zijner zorgen is, niet waar
Welno, ja. gij raadt de gedachte, die ik niet
durfde uitsprekeD. Uw streven was voorheen zoo
grootsch, zoo edel, dat zelfs uw trouwste vrienden
zich daartegen niet zouden hebben verzet, ook al
waart gij van uitputting weggewkijnd maar thans..
Gij zult mij kraukzionig achten, dat weet ik,
antwoordde zij langzaam. Hoop schijnt ia mijn geval
onzinnig, en (och, ja, toch is weêr een flauwe licht
straal daarvan in mijn hart begonnen te flikkeren.
Als Iwan het eens uithield, zou bij bij bet eiude van
zijnen straftijd meer dan ooit mijne bulp behoeven.
Over negentien en een half jaar
Al ware het over eene eeuw.
En gij zoudt hem, in weerwil van zjjne handel
wijze, na verloop van zulk een eeuwigheid nog lief
genoeg hebben om uwe taak vau voorheen bij hem tc
hervatten
Mijn hart behoort hem zoo volkomen toe, dat
zelfs bij het mij niet kan wedergeven.
Tegen eene dergelijke taal viel niet te redencercn.
Alma's vriendin beproefde het dan ook niet langer.
En winter en lente verstreken onder een voortdu-
renden arbeid, die den grootsten eerbied afdwong aan
een eeuieder, die de jonge, schoone vrouw met liet
droefgeestig gelaat onveranderlijk aau het werk zag,
zonder ooit een blik te gunnen aan dat, wat buiten
haar moeitevollen werkkring lag.
achtigen Maasoever uitstrekt, en van
waar men een overheerlijk gezicht over
den stroom heeft.
Aan de eene tafel zaten MM. Woeste,
Lapierre, Surmont de Volsberghe, de
Moreau d'Andoy, Iwiens d'Eeckhoutte,
Van Cleemputte, Francotte, Max Doreye,
Leclef, Frappier, de Beauffort, Simonis,
Duquenne, de Dorlodot, de Malander,
Coosemans, Vanderborght, Maenhout en
de Boussemart.
Een symphonieorkest speelde gedu
rende het banket.
M. Woeste dronk aan den Paus aan den
Koning en de koninklijke familie.
M. Lapierre dronk aan den grooten
Staatsman en uitmuntenden minister, die
het congres had voorgezeten, M. Woeste,
en daarna aan den parlementaire rech
terzij.
Deze dronk werd beantwoord door M.
Van Cloemputte, namens de rechterzij,
met eenen toost aan baron de Moreau en
al de katholieke strijders van Namen.
Verder werden toosten uitgebracht en
door M. Frappier, aan MM. Beernaert,
Neut en de pers; door M. Delvaux aan
de katholieke jongheid door M. Max
Wasseige, de 25jarige Burgemeester van
eene naburige gemeente, tot den slotte
M. Woeste de reeks toosten sloot met
eenen oproep tot de eendracht en de sa
menwerking.
De millioenen voor Congo. De
tien millioen voor den ijzerenweg in Con
go, schrijft de Brusselsche correspondent,
van Het Handelsblad n zullen gestemd
worden. Zij zullen gestemd worden
zonder geestdrift, als eene laatste opoffe
ring die België doen moet voor 't werk
van beschaving, ondernomen door Leo
pold H.
't Is in dien zin dat het verslag van
M. Helleputte is opgesteld en men zegt
dat het zeer beslissend is. De minister
van financiën, die deze zaak bewerkt
heeft met zijne gewone werkzaamheid,
heeft aan deu verslaggever nog ongekende
inlichtingen meegedeeld, die grooten
indruk zullen maken op het onpartijdig
publiek.
De zaak is niet schitterend, maar zij is
ook niet slecht, en in eene niet te ver
verwijderde toekomst kan zij goed wor
den.
De verslaggever steunt, zich op cijfers,
redeneert koelbloedig on onthoudt zich
evengoed van stelselmatige afkeuring als
van chauvinism.
Kiezingen van den Werk- en
Nijverheidsraad. Zondag hebben in
verscheidene steden kiezingeu plaats ge
had tot vernieuwing van don Raad.
Vau haren echtgenoot vernam zjj alleen door den
gevangenis-directeur, dien zjj eiken eersten zondag
der maand ging bezoeken en steeds smeekte, haar
onverbloemd de waarheid meê te deelen omtrent
lwan's gezondheid, waarover bjj zelf zich meer en
meer bezorg maakte. Het gevangenisleven bad slechts
al te zeer zijnen invloed doen gelden de sluipkoorl-
sen waren weergekeerd hjj hoestte bijna voortdu
rend en zag er slechten vervallen uit.
Tegen de maand juni vooral scheen h|j zoozeer te
verzwakken, dat hij telkens gedwongen was, een dag
te bed te blijven-
Ik vrees voor het ergste, voornamelijk met bet
oog op de naderende zomerhitte, die zoo afmattend is
voor onze gevangenen, verklaarde de directeur, zon
der den moed te vinden, haar daarbij aan te zien.
Dat bij ook zoo onvergeeflijk schuldig moest wezen
Ware hij slechts een der leden van zijne partij ge
weest maar hun aanvoerder
Gelooft g(j, dat er anders nog eenige hoop op
uitkomst ware geweest vroeg zy, anti bet hoofd
opheffende.
Hum ik weet het nietmaar men bad het ten
minste kunnen beproeven.
Hoedat T
Met het oog op zijn gezondheidstoestand. Geen
enkele doktor zou geaarzeld hebben, hem verloren te
verklaren, indien hij nog lang zijne stral onderging.
Maar de rechtbank ware toch niet op hare uit
spraak teruggekomen....
Wordt voortgezet)
