Donderdag 28 Mei 1896. 5 centiemen per nummer. J09le Jaar. 5088.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
ierde Bisschoppelijke
veroordeeling.
Vlaamsch Verbond.
TWEE LEVENS.
Landbouw.
HetBeeldvanO. L. Vrouw
DE DENDERBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
Lteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
korde Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
banden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
[jndigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
togen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
i alle Postkantoren des Land.
Cuique suuni.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
uijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel*
van dit blad.
Aalet, Mei 1896.
Zaterdag heeft Denderbode aangekon-
ed «lat Z. H. Mgr. Waffelaert, Bisckop
jnBrugge, de partij-Daens of de val-
fe demokraten kwam te veroordeelen
dat zondag 11., eene nota in al de ker-
ri van zijn bisdom van op den predik-
cel zou afgelezen worden.
Ziehier de tekst van deze nota
het voorschrift van Z. H.
den Bisschop komen wij u waarschuwen
tegen de bedriegelijke handelingen van
verdwaalde mannon die, onder den
naam van vertegenwoordigers der
christene demokratie of volkspartij, in
hunne meetingen en vergaderingen het
volk pogen te misleiden door arglistige
beloften en twist en tweedraeht zaaien
onder de christenen.
Dat de geloovigen, aan de leeringen
der H. Kerk onderworpen, die mannen
wantrouwen, die in opstand zijn tegen
het geestelijk gezag, en zich onthouden
vergaderingen te bezoekon of schriften
te lezen, welke zij ook mogen zijn, die
door kunne rechtmatige herders wor
den afgekeurd.
- (Get.) De Sekretarissen van
het Bisdom.
Z. H. Mgr. Waffelaert zegt dus tot de
sloovigen dat zij de partij-Daens niet
logen verwarreu met de christene demo
kratie, want deze partij heeft slechts den
taam der christene demokratie aange-
omen, of liever, gestolen.
meer, Mgr. Waffelaert voegt er bij
at die partij-Daens samengesteld is uit
cheurmakers, uit mannen in openen
pstand tegen de Geestelijke Overheden.
Wat heeft Denderbode van den beginne
f, 't is te zeggen, van de opkomst der
liek-Daens af, in 1893, gezegd
Denderbode zegde 't Zijn zoogezegde
bristene volksmannen, scheurmakers,
alksfoppers of verleiders, visschers in
roebel water mannen die niet uit over
timing of uit liefde tot den werkersstand
andeïen, maar uit wraak over niet be-
ome voordeelen, ambten cu bedieningen
op geestelijk en burgerlijk gebied-
Die geschiedenis zullen wij op tijd cn
atond eens neêrschrijveu en dat zonder
aanzien van personen. Cuique suum
Entoen De Denderbode van den be-
finnc af, van in 1893, dit alles waar
schuwde, dan oordeelde men dat hij te
hevig was en kreeg hij ongelijk van dezen
welke, nu heden beter ingelicht, gedwon-
5en zijn de kliek-Daens, of liever, de
slsche demokraten van Aalst als volks-
foppers, als scheurmakers, als visschers
in troebel water te veroordeelen.
Klokke Roeland van zondag 11., schrijft
dat de valscke demokraten, in andere
woorden, priester Daens en zijne luite
nanten, zich met al die Bisschoppelijke
waarschuwende notas zoo zeer bekomme
ren als met de oude mannen en dat zij
hun scheurmakerswerk zullen blijven
voortzetten tot groot voordeel van libe
raal en socialist.
Maar genoeg voor heden en tot zon-
Nu, later zullen wij meer dan eens
dc gelegenheid hebben om er op terug te
komen.
Te slotte zeggen wij: Laat ons hopen dat
de katholieken van 't Bisdom van Brugge
aan de waarschuwing van hunnen Opper
herder zullen gehoor leenen en zich door
de arglistige beloften van de scheurma
kers en volksfoppers niet zullen laten om
den tuin leiden.
NATIONAAL
vergadering op zondag
31 Meie. k. stipt te 10 1 li uren 's mor-
;ens, te Aalst, in de Stedelijke Schouw-
DAGORDE
1. Toespraak van den d. d. Voorzitter;
2. Verslag over de werkzaamheden ge
durende het jaar 1895-1896
3. Verslag over den geldelijken toe
stand en begrooting van 1896-1897;
4. Viering van den 11 juli Gulden-
43* VERVOLG.
I - En wat doet gij zelf anders met my riep zij
I kare beurt. Wat hebt gij u te bekommeren over 1
j l'jlio eener natie, die de onze niet is, of bebt gij
I "«t genoeg voor Polen geleden Gij hebt uwer
kluMaan de beerschzucbl der despoten, uw eenige
Il'til (Jaarna waa nog mijne toewijding met geluk te
vergelden «at bebt gü in plaats daarvan gedaan
Ik ben nooit op Frankrijk teruggekomen, niet
*«rt Ik heb u nooit verweten, boe duur ik uwe ge-
U&jtDschsp te Clairvaus boette. Welnu, bet was
wat ik al dieD tijd geleden bcb en ik was
tntozel genoeg te meenen, dat gü bet zoudt hebben
lenden. Maar neen, dat bebt gij niet, of wel gy zoudt
iet opnieuw begonnen zyn, gij zoudt erkend hebben,
lij eene misdaad begint tegenover my, door op-
i 'iei« aan samenspanningen deel te nemen.
I Alma
1 Hoor mij aan, zeg ik u. Ja, het was eeni
I kerteld, terwyl ik de wacht hield by de wees van
«"«o triend, terwyl ik den knaap groot bracht in
L ,,fI°eJing vaa u, opnieuw tot die holen van opstand
oo Misdaad te gaan. Ik geloof niet, dat er ooit eene
"on* was, die God vuriger dankte dan ik, den dag,
ik u, ten koste van een vermogen, aan uwen
|«ker mocht ontrukken maar toen ik u heden avond
bloedig hoorde vaststellen op welke wyze r
5. Tolverbond met Nederland. Voor
stel
6. Uitbreiding van het Nederlandsch
taalgebied bij uitwijking. Voorstel.
7. Eeuwfeest van den Boerenkrijg
(1798-1898). In te leiden door den heer
Lod. Opdebeek;
8. Herziening der standregelen.
Het Bestuur stelt voor, deze bepalingen:
Worden als leden aangenomen allen,
Maatschappijen en personen, die deze
grondslagen bijtreden en eene jaarlijk-
n sche bijdrage betalen, bepaald als
volgt
Maatschappijen, ten minste vijf fr.
Personen ten miste één frank.
De jaarlijksche algemeene vergade
ring zal den tweeden Sinksendag gehou
den worden, n
te vervangen door de volgende
Worden als leden aangenomen allen,
Maatschappijen en personen, die deze
grondslagen bijtreden en eene jaarlijk
sche bijdrage betalen, bepaald als volgt
Maatschappijen, ten minste 15 frank.
Personen, ten minste drie frank.
werk moest gaan, om des te zekerder het paleis en
zyne bewoners te treffen, toen beb ik my zelve ge
vloekt dat ik u ooit redde, gelijk Agrippine zicb schul
dig genoeg achtte door Nero gedood tc worden, om
het feit alleen, dat zij een dergelijken zoon het levens
liebt had geschonken.
Zwyg Gy weet niet wat gij zegt
Ik weet bet zoo goed, dat ik u voorstel heel den
nacht met u op te blijven om even als gij al de briefjes
te schryven, die noodig zijn om uwe eedgeDooten te
verwittigeo, dat bet gaosche plan verijdeld is
Meen niet, dat ik dat doen zal, riep Iwan ver
woed. Alles is gereed en kan niet door eene vrou-
wengril veranderd worden
Alles is reeds in duigen geworpen, antwoordde
zij kalm.
Karoskine's vuist kwam met kracht sp tafel neder.
Dat is onwaarschreeuwde hy.
Hebt gij my ooit op eeu leugen betrapt vroeg
zy hooghartig.
Maar wie is de ellendeling, die...
U verhinderde een moord te plegen Ik, sprak
zy moedig.
Gy
Ja ik, die aanstonds een verborgen waarschu
wing aan den onderkoning deed toekomen.
Karoskine verloor by die woorden elke zelfbeheer-
sehing. Hij liep naar baar toe cn hief de band drei
gend op.
Sla my, zegde zij trotscb. Zelfs dat zou mij niet
meer van u verwonderen.
Zyn arm viel weder neêr. Maar de uitdrukking van
De Maatschappijen van het Verbond
deel uitmakende worden op de algemeene
vergaderingen vertegenwoordigd door drie
stemgerechtigde afgevaardigden voor elke
bijdrage van vijf frank de andere barer
leden wonen die vergaderingen bij met
raadgevende stem.
De jaarlijksche algemeene vergadering
zal gehouden worden den eersten zondag
der maand november.
10. Kiezing van eenen Voorzitter en
van twee bestuurleden in vervanging der
Heeren Goffiu cn Josson, ontslaggevers;
11. Aanduiding der stad waar, in 1897,
de jaarlijksche algemeene vergadering
zal gehouden worden.
Namens het Bestuur
De Schrijver, De d. d. Voorzitter,
F. Reinhaed. J. I. De Beucker.
Viering van den 11 Juli.
Verjaardag van den Gulden-Spo
renslag (1302).
Dringend spoort het Bestuur alle Vla
mingen aan, hunnen invloed te gebruiken
om, in hunne wederzijdscho gemeenten,
de plaatselijke overheden over te halen
tot deelneming aan het vaderlandslievend
werk der luisterrijke herinnering van het
roemrijkste feit uit de geschiedenis des
Vlaamschen Volks.
Elke Vlaming dient alle pogingen aan
te wenden ton einde den 11 Juli 1302
voortaan alom in het Vlaamsche land zoo
algemeen en zoo plechtig mogelijk te doen
herdenken.
Aan do huizen van alle rechtgeaarde
Vlamingen of althans aan de gevels dei-
lokalen aller Vlaamsche kringen en
maatschappijen dient, don 11 Juli, de
Vlaamsche leeuwenvlag of de Belgische
driekleur te wapperen.
Aspergie als geneesmiddel.
Men moge verschillend denkend over de
weerde der aspergie als voedsel, alle
dokters zijn het eens over de genees
kracht der aspergie, waarop reeds over
ouds door Plinius en Galenus gewezen is.
Fransche dokters gebruiken haar veel
bij nierziekte en geven raad om veel
aspergie te eten. Zij beweren dat daar
door de vochtafzetting bevorderd wordt,
dat zij een geneesmiddel voor graveel en
scheurbuik is, dat zij goed is voor water
zucht, maar slecht voor jicht. Dokter
Broussais, van Parijs, vertrouwt er ook
opals een stillend middel voor hartklop
ping, cn hoewel wij de uitdrukking de
geleerden zijn het nooit eens kennen,
schijnt er onder de geneeskundigen eene
bijzondere eenstemmigheid van gevoelen
te heerschen over de goede eigenschap
pen van aspergie.
zyu gelaat was schrikwekkend, toen by met die
kalmte, welke de voorbode van een vreeselyke uit
barsting van toorn is, hervatte -.
Dus bebt gij mij en de mynen verraden t Een
fraaie taak voor prinses Karoskine
Ik zou zelfs een vyand niet verraden, ant
woordde zij tier, zooveel te minder dus u. Maar nooit
zal ik toestaan, dat er met mijn medeweten een mis
drijf gepleegd wordt.
O 1 NVij behoeven niet over de bekentenis der
woorden te twisten. In mijne oog zijt gij niets meer
dan eene verraderes, een spion, een handlangster der
policie. Weet gij welke gevolgen uwe daad zal hebben 1
De overheid was sedert eenige maanden in slaap ge
wiegd door de betrekkelyke rust, welke op het eiland
beerschte men bewaakte obzc partij minder nauw
lettend hel oogenblik was gekomen een beslissenden
slag te slaan. Dank zy u, zullen de oogen eensklaps
opengaan en zal men nog dezen nacht tal van onge-
lukkigen aanhouden, die uwe trouweloosheid op het
schavot zullen boeten.
Iwan riep zy uitGij bebt bet recht niet m|j
te belcedigeu
Stel u gerustwat ik u te zeggen bad, is weldra
afgehandeld. Ik begeef my weêr op weg, om persoon
lijk diegenen, die nog bytyds te verwittigen zyn, te
redden. Het zal morgen wezen, eer ik terugkeer cn
bij mijne terugkomst wil ik u bier niet meer vinden.
Wat bedoelt gij T stotterde de jonge vrouw.
Gij schijnt al zeer stompzinnig tc zyn gewor
den Mij dunkt, het ware u niet moeilyk gevallen, te
voorzien wat gebeuren moest. Ik kau niet aan de zyde
Meststoffen. Handel. De heer
minister van rechtswezen komt een wets
ontwerp ter Volkskamer in te dienen,
waarbij de bevoegdheid der vrederechters
wordt uitgebreid tot de betwistingen in
zake van verkoop van meststoffen, vee
voeder, zaden en granen.
Het vertoog der beweegredenen van
bedoeld wetsontwerp, luidt als volgt
Het doel van het wetsontwerp is, de
toevlucht tot het gerecht te vergemakke
lijken voor de landbouwers en pachters,
slachtoffers der misbruikeu, welke her
haaldelijk gepleegd worden in den ver
koop van meststoffen en veevoeder,zaden
en granen.
In den tegenwoordigen toestand der
wetgeving is de toevlucht tot het gerecht
omriugd van ernstige moeilijkheden. De
koopman in meststoffen is een handelaar
en kau, als zoodanig, slechts gedaagd
worden voor de handelsrechtbank.
De kooper, daarentegen, is meest altijd
een kleine landbouwer hij vindt zich
gedwongen, naar de hoofdplaats van het
arrondissement te gaan, de tusschen-
komst van eenen advocaat in te roepen,
al de pleegvormen te vervullen van eene
betrekkelijk ingewikkelde proceduur, en,
eindelijk, verscheidene maanden te wach
ten, eer hem recht wordt gedaan.
Die toestand brengt voor hem zulke
jroote onkosten en vertragingen meê, dat
lij er dikwijls liever van afziet, zijn recht
te doen gelden dan ze te ondergaan.
De voorgestelde wet zoekt het middel
tegen deze hindernis in de vervanging
van de bevoegdheid der handelsrecht
bank, door die van den vrederechter, om
uitspraak te doen over de betwistingen,
welke zullen voortspruiten uit den ver
koop der waren die het opsomt.
Deze nieuwe maatregel zal voor uit
werksel hebben, den rechter nader bij de
rechteischenden te brengen.de proceduur
te vereenvoudigen, de kosten te vermin
deren, de tijdverloopen te verkorten en,
door deze samenwerking van voordeelen,
de bescherming der wetten voor eene
gansche klas van burgers doelmatiger te
maken.
Onze landbouwers zullen den heer mi
nister dankbaar wezen, wegens zijne be
zorgdheid want al te dikwerf hebben velen
schade geleden door het bedrog 't welk,
vooral in den handel van chemische
meststoffen gepleegd wordt.
Ziedaar nog een bewijs dat onze katho
lieke ministers zich gedurig onledig hou
den en maatregelen en middelen zoeken
om de landbouwnijverheid ter hulpe te
komen in don crisis die haar lijden doet 1
van een trouwelooze vrouw voortleven ik verjaag u
uit mijne woning 1
Alles duizelde om Alma been. Het was baar als
blikte zy plotseling in een bel, die zicb voor bare
voeten opende en haar golven van vuur tegenbraakte.
Zij werd verjaagd, door hem, die baar alles dankte,
verjaagd uit de woning, die de bare was weggezon
den in den nacht, gelijk een dier gewetenlooze we
zens, die slechts schande aan de haardstede van den
echtgenoot weten te brengen Zijne daad was zoo
laaghartig, dat zy niet eens om genade wilde smeeken.
Ofschoon zoo bleek, dat het scheen, alsof zy leven
loos aan zijne voeten neêr moest storten, hield zy zich
slaande, keersrecht het fraaie hoofd vol trots achter-
overgeworpen
Iwan Karoskine, sprak zij met eene stem, waarin
de klank van een edel metaal scheen te weêrschallen,
at gy thans doet, is eerloos gij zult dat eenmaal
zelf erkennen, want hoe diep men ook vallen mag,
wanneer men eenmaal een ridderlyke natuur bezat,
keert er nog somtijds eene herinnering van vroegere
beginselen in den mensch weêrmaar dan zal het te
iaat zyn, hetgeen thans tusscben ons voorviel kan
heel de toekomst niet uitwisschen. Lang heb ik geduld
met uwe zwakheden gehad, lang de zorgen en pijnen
gedragen, die uwe hand my oplegde ditmaal hebt
gy het onherstelbare tusschen ons gebracht. Alma
Pednawska is voortaan dood voor u. En nu, ga, bet
zal zijn zooals gy beveelt, binnen een paar uren zal ik
voor altijd dit huis verlaten hebben. Zoo gij Stanislas
nog wensclit te zien, kunt gy thans afscheid van hem
nemen.
to Sint-Nikolaas.
Wij lezen in het groot katholiek dag
blad Le Bien Public - in zijn nummer
van vrijdag 22 dezer maand
In een artikel van ons dagblad van
19 dezer oDder den titel een kolossaal
Beeld van zes meters hoogtehebben wii
vergeten te spreken van hem die de ziel
is geweest van dit grootsche werk die er
het hooge toezicht over heeft en er al de
verantwoordelijkheid over draagt. Wij
noemen den heer Julius Goethals, Bouw
meester te Aalst. Geraadpleegd na andere
mannen van de kunst die weigerden zich
bezig tc houden met het voltrekken van
den toren van O.L.-Vrouwkerk, omdat
deze in eenen bedenkelijken staat ver
keerde, vormde hij het gedacht van een
ontwerp van voltrekking anders dan in
metserij en dat geen gevaar opleveren zou.
n Hij stelde dus aan de bevoegde Over
heden het ontwerp in zijn geheel voor,
zooals het thans uitgevoerd wordt. Het
;eboetseerd model van het beeld, alsook
lat in uitvoeringsgrootte voortgebracht
de ijzeren koepel, terzeifdertijd dienende
als ankering en verbinding voor het gan
sche bovengedeelte van acn toren, de
stellingen, in een woord, alles wordt
uitgevoerd volgens zijne plans en onder
zijne behendige leiding.
ii Voegen wij er bij dat den Heer Goet
hals alreeds eene eervolle en kunstrijke
loopbaan achter zich heefthet Vlaamsche
land is getooid van zijne kunstwerken
noemen wij terloops do vérgrootingen en
herstellingen der kerken van Temsche,
Beveren-Waes,Erembodegem,Kerkxken,
Vlierzele, Meerbeke, Iddergem en vele
andere dit jaar zelf nog zullen wij zyne
schoone herstellingen kunnen bewonderen
der kerken van Stekene, Lovendegem en
Strypen, alsook de bouwing van een hos
pitaal te Aalst dat alreeds hoog geprezen
wordt door alle kunstminnaars.
Mijnheer Goethals is eenen der uit-
stekendste en der oudste bekroonden der
Sint-Lucasschool onzer stad.
Hij heeft gearbeid, hij vordiend er
ook de eer van te genieten.
Wij nemen met genoegen deze regelen
over en zijn te recht fier over de hulde-
bewijzen, onzen stadsgenoot den Heere
Goethals, aangedaan in de grootste dag
bladeren van ons land zijne iugeborene
nederigheid alleen is de schuld dat wij
hier ter stede zelf zijne grootsche werken
niet kennen en door bevoegde en ervaren
kunstenaars moeten vernemen in welken
hoogen graad van vereering zijne rijke
kunstloopbaan gewaardeerd wordt.
Wij wonschen hem ten volle geluk over
het nieuw blijk van bevoegdheid, welke
hij tot bewondering van elkeen te Sint-
Nikolaas komt te geven. Velen van ons
zullen dat willen zien en medegenieten in
de zoo zoete voldoening dat een onzer
stadsgenooten zich in den vreemde zoo
zeer onderscheidt.
Stanislas, mompelde hij plotseling ontnuchterd
door den geeselslag barer noorden. Hy blylt immer*
bij mij?
In de oogen der prinses flikkerde voor eene. seconde
de uitdrukking eener leeuwin, aan wie mes baar
welp zoekt te ontrooven.
Zij stiet een luiden spotlach uit, die akelig door de
nachtelijke stilte weirgalmde.
Ja, gij zoudt wenscheu, mij ook nog myu kind
te ontstelen, niet waar Dat komt overeen met al
uwe overige daden, maar ik tart u daartoe. Ga den
knaap aan elke rechtbank ter wereld opeischen, geen,
die u niet zeggen zal, dat hy by zyne moeder be
hoort.
Pas op, Alma, bromde hij, dryf mij niet tot bet
uiterste bet kind is my lief, ik wil niet van hem
scheiden. Het kost my slechts een bandgebair, om
hem in myn armen te nemen en hem over le brengen
naar lieden, die bem voor mij verzorgen zullen.
iwan bad gemeend, dat zijne woorden haar in het
stof zouden dwingen. Zy riepeu slechts nog somber
der uitdrukkingen op baar gelaat te voorschijn.
Het is wel, sprak zy schynbaar bedaard. Ca tot
hem en beproef het, gij zult slechts een lijkje in ds
armen houden want liever dan Stanislas achter t«
laten aan den man, die hem zou leeren esn ellende
ling te worden zooals hij, zal ik my van dit pistool
bedienen om hem voor altijd tegen u te beveili
gen.
Wordt vozrtgezet.
