Donderdag 3 September 1896. 3 centiemen per nummer. 50ste Jaar. 3116.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
JEU Dl GE
MISDADIGERS.
Vlaamsche Zitdag.
Jeneververbruik.
Kiezing te Turnhout.
DE DENDEFBODE
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
Yoor de Stad 5 frankmet de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-23 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Guique euum.
Per drukregel, Gewone 13 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnissen op
3e bladzijde 30 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
Uijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel*
van dit blad.
Aalnl, S September 1896.
Het valt niet te loochenen, want de
statistieken bewijzen het, dat de misda
digers zich onder de kinderen en jonge
lieden op schrikbare wijze vermenigvul
digen.
De liberale drukpers bestatigt het gelijk
wij, en als geneesmiddel wijst zij't we
reldlijk verplichtend onderwijs aan.
De ondervinding leert ons dat het ver
plichtend onderwijs machteloos is om de
Kwaal te bevechton, want daar waar het
in voege is, groeit het getal misdaden
onder de jeugd meer en meer aan in stede
ran te verminderen.
Bevoegde mannen, welke het vraagstuk
onderzocht hebben, verklaren dat het
wereldlijk verplichtend onderwijs niet
alleen 't getal der jeugdige misdadigers
niet heeft doen dalen, maar het de recht-
streeksche oorzaak is van de vermeerde
ring der misdaden die heden bestatigd
worden.
In Frankrijk waar het verplichtend
onderwijs bestaat, klimt het getal jeug
dige misdadigers altijd meer en meer
in 1882 telde men cx 7151 in 1888,
8468 in 1890, 8666.
En wat zijn de oorzaken
Laten wij het woord aan den heer Ad.
Guillot, onderzoeksrechter te Parijs, een
mandie de jonge misdadigers en demis
daden die ze plegen van zeer nabij kent
k Zeker, in de gestichten die recht
streeks van den Staat afhangen zooals de
tuchthuizen, staat de kapel nog recht en
wordt de aalmoezenier geduldDe wet
Tan 1850 wil het eu men heeft'ze niet
durven afschaffen.
n Maar overal waar de werking van
den Algemeenen Raad der Seine zich
doet gevoelen, gaat het werk van ver-
goddeloozing voort en men vormt voor
ae misdaad van morgen, een gansch
ongodsdienstig geslacht. Wilt ge voor
beelden
Sinds de wet van 1889 op de be
scherming der zedelijk verlaten kinderen
en het verval der vaderlijke macht, is de
openbare Weldadigheid met de voogdij
Tan millioenen kinderen bekleed. Nu,
voor die kinderen volledige afschaffing
van allen schijn van godsdienstige opvoe
ding
Op dit oogenblik wordt te Montessou
het zoogezegd modelhuis geopend, ge
bouwd door de stad Parijs en dat moet
dienen voor de kinderen die moeten ge
tuchtigd worden.
n Nopens dit huis, had ik verleden
jaar, deze regelen geschreven De
HET
wonderlijke avonturen van eenen Zeeman
20e vervólg.
George heeft mij dat nieuwske meegedeeld. Het
komt mij 7oor, dat zij er meer aan denken om bet
Kbip te doen zinken, dan om de vaten te vullen.
Weet gij ieU van dat eiland af, stuurman
Niets hoegenaamd, antwoordde ik, terwfjl ik
mijne oogen op do rots gevestigd hield.
Ik zou wel eens willen weten, hoe daar water te
krijgen is. Hebben dc eilanders gereedschappen om
de vaten vol tc pompen 1
Er zijn zulke gereedschappen niet voorhanden,
ttgde ik. Het eiland is onbewoond.
Bij deze woorden bleef bij staan en keek naar het
land, terwijl hij zijne oogen met zijne hand beschutte,
zag toen achter zich om naar Cadman en Fletcher en
begen daarna het dek weder op en neór te loopen.
Hebben wij zulk eene behoefte aan water, dat
wjj wel genoodzaakt zijn, hier aan te leggen vroeg hij,
De kapitein denkt het noodig, de ledige vaten te
vullen.
Als het eiland onbewoond is, hoe weet hij dan
dat daar versch water te krijgen is
Dat zou ik u niet weten te zeggen.
Hij zag andermaal naar het eiland en mompelde bij
zich zelfIk mag geel en groen worden, als er niet
vreemdelingen die het kongres van straf
wetgeving ons gaat aanbrengen zullen
voorzeker de nieuwe kolonie, welker her
vormingen zij zullen hebben hooren
bewonderen, bezoeken misschien zullen
zij, lijk anderen in 't bedelaarsgesticht
van Nanterre deden, de kapel zoeken
waar de godsdienstige opvoeding, voor
geschreven door de wet van 1850, wordt
gegeven. Vinden zij ze niet of wel in
eenen of anderen verborgen hoek, zullen
zij bij zichzelven zeggenVan waar komen
die kinderen welk is hun vaderland
welke is hunne God of zijn ze niet gelijk
die jonge landloopster van 15 jaar,die aan
den rechter, welke heur haren godsdienst
vroeg, antwoordde Mijnheer, ik ben
heiden
n Wat ik voorzien had gebeurde, en
gij herinnert u de verstomming der
vreemdelingen welke het kongres bij
woonden, wanneer zij bij hun bezoek tc
Montesson, bemerkten dat er geene kapel
was.
n Het schijnt dat de bisschop van Ver
sailles sindsdien van M. Lucipia, vau
wien men den grooten opvoeder dier
kinderen heeft gemaakt, verkregen heeft
dat, in eenen verborgen hoek van den
huize, een schijn van beweegbare kapel
werd opgericht. De God dien de bedie
naars van den eeredienst met groote
moeite zulleu kunDen doen ontwaren aan
de kleine schurken die men daar zal bij
eenbrengen, zal eeu God wezen, die men
zal verlaagd en bespot hebben.
De verschrikkelijke verantwoordelijk
heid die men tegenover die kinderen op
zich laadt is des te zwaarder daar zij
geene familie hebben, daar de Staat, die
over hen alle recht hooft gekregen, hun
vader, hun voogd is. Het huisgezin kan
soms de onzijdigheid der school verbo
teren. Maar hier is de Staat alles en
wanneer hij aan die kinderen het gods
dienstig onderwijs niet geeft, weet hij dat
niemand het hun zal kunnen geven.
Het gebrek aan godsdienstige zeden
leer in hun midden had hen tot de
ondeugd, tot het misdrijf, tot dc misdaad
gebracht, eu om hen te verbetereu wei
gort men stelselmatig op het godsdienstig
gevoelen beroep te doen.
Men wil in Frankrijk niet luisteren
naar hen welke zulks vooruitzetten en
het groeiend gevaar aanwijzen. Laat ons
hopen dat do raadgevingen, die ons van
den vreemde komen, zullen
worden.
aanhoord
Hulde aan M. Vandenpeereboom.
- De liberale Gazette - brengt hulde
aan M. Vandenpeereboom, die eene pen-
sioonkasse gaat inrichten voor de werk
lieden der ijzerwegeu.
Een volkslievende maatregel, zegt het
geuzenblad inderdaad en 't is oen katho
liek minister, die nogmaals dien neemt.
veel aan boord van deze brik is, dat mij onbegrijpelijk
voorkomt en keerde terug naar dat gedeelte van het
dek, «aar by vroeger heen en weer geloopen had. Ik
begaf mij naar den achtersteven. Daar stond Fletcher
onbeweeglijk achter een slag, waarop hij den grooten
verrekijker van Cadman liet rusten.
Hij zag naar het eiland, alsof hij geheel in dit ge
zicht verdiept was maar uadat men vele dagen ach
tereen op zee is geweest, is het geen wonder, dat men
met belangstelling naar de kleine rots stuurt, daar
deze in alle geval land vertegenwoordigt.
Cadman liep hel dek met haastige, gejaagde stappen
op en neer.
Stuurman, riep hij mij toe, maak dat alles aan
dc jol in orde is. Ik denk dat eiland aan te doen. Gü
meet met een paar matrozen aan land gaan en zien
of daar ook versch water te krijgen is. Ik heb altijd
hooren zeggen, dat er een bron aan die noord-ooste
lijke punt is. Zoo niet, zie dan eens rond of er ook
water komt, als gij in den grond graaft. Neem daartoe
eene schup in de jol me£. M. Fletcher gaat met u
meé. Hij zegt dat hij er naar verlangt, zijne beenen
eens op droog land uit te strekken, en daar ik mij
verplicht acht by te draaien, want die watervaten
moeten gevuld worden, ofschoon natuurlijk, vervolgde
hij, naar het eiland wijzende, als daar geen water te
krijgen is, wel dan... Wat wilde ik ook weer zeggen
O ja, daar ik mij verplicht denk om bij te draaien,
geef ik M. Fietcher gelijk, dat bij eens aan land wil
stappen. Waarom zou hij bet ook niet doen De gele
genheid om eens een onbewoond eiland te bezoeken
biedt zich zelfs met dikwijls voor .eenen zeeman aan.
Het zal dus op Zoudag 13 September
wezen dat te Mechelen den grooten
Vlaamschen Zitdag, onder het voorzitter
schap van den heer Edw. Coremans, volks
vertegenwoordiger, en P. Ryckmans,
gouwraadsheer en eerevoorzitter van den
Vlaamschen Bond van Mechelenzal ge
houden worden.
Drij afdeelingen zullen zich wederzijds
met de dierbaarste belangen van het
Vlaamsche volk onledig houden. Ziehier
de samenstelling der bureelen
lstó AFDEELING.
Voorzitter De heer de Ceuleneer, hoog-
lecraar aan de Hoogeschool van Geut.
Ondervoorzitters De heeren Laporta,
geneesheer, Lier, en Bellefroid, hoog
leeraar aan do Hoogeschool van Luik,
Hasselt.
Schrijver Dc heer Vliebergh, doktor in
de rechten, Eerneghem.
2de AFDEELING.
Voorzitter De heer Juliaan De Vriendt,
volksvertegenwoordiger, Brussel.
Ondervoorzitters De hoeren Van Steen-
kiste, doktor, Brugge, en d'Hooge Bel
lemans, schepen, Kiel.
Schrijver De heer Hendrik Priem, advo-
kaat, Brugge.
3,le AFDEELING.
Voorzitter De heer Alfons Janssens,
volksvertegenwoordiger, St. Niklaas.
Ondervoorzitters De heeren V. Van
Horenbeeck, deken van den Katho
lieken WerkmanskringMechelen, cn
De Visschero, advokaat, Brugge.
Sehrijver De heer Jozef Crots, voor
zitter van den Vlaamschen Bond
Mechelen.
De Vlaamsche Katholieke Landsbond
noodigt alle weldenkende Vlamingen op
dezen belangrijken Zitdag uit.
Dezelfde dag zal de Vlaamsche Bond
van Mechelen zijne grootsche vlag inhul
digen. Al de maatschappijen worden op
deze plechtigheid uitgenoodigd.
Het plaatselijk Komiteitt.
-Het schijnt niet,schrijft uHet Handels
blad dat de verhooging der rechten op
den jenever voor gevolg hoeft gehad het
gebruik te vermiudereu.
De juiste inlichtingen, die de statistiek
ons te dien opzichte zal geven, verdienen
ernstig onze aandacht.
In afwachting kan men enkel de bij-
zondereu en de maatschappijen prijzen,
die, de inzichten van het gouvernement
bytredend,hun best doen om het verbruik
van den vervalschten alkooi, die vandaag
Dan zal bij wat aan zyne familie en zijne vrienden te
vertellen hebben, als bij in het vaderland terugkomt.
Dit alles zegde hy, terwijl bjj my naar zyne ge
woonte van terzij aankeek.
De jol hing aan de kipstutten. Ik zag, dat alles in
orde was, dc oude riemen, het roer en zoo voorts.
Het was mij nu duidelijk, dat er geen kwaad voor de
brik werd bedoeld met dit bijdraaien bij Groot-Sal-
vage-eiland. Inderdaad werd zy zoo gestuurd, dal zij
zoover vau dc rots afbleef, als de voorzichtigheid mee
bracht.
Nadat ik aan een matroos den last gegeven bad de
schup, dc eenige die zich aan boord bevond, te gaan
halen, zag ik weer naar het eiland. Fletcher zag daar
naar onafgebroken door den verrekijker.
Cadman vertraagde nu en dan zijne schreden om
met hem te praten maar hunne gesprekken werden
op zulk een fluisterenden toon gevoerd, dat ik er niets
van verstond.
Inmiddeis waren wy bet eiland al zoo dicht gena-
dard, dat wij er nog maar vijf mijlen vandaan waren.
Cadman riep my toe, dat het niet meer noodig was
de wacht te houden, daar wij nu land in het gezicht
hadden. Zoo werd dan het sein tot het middagmaal
gegeven.
Toen dit was afgeloopen, was bet eiland nog maar
een mijl van ous verwijderd, en Cadman gaf aan een
der matrozen het bevel, met het dieplood naar den
voorsteven te gaan. George bracht eten voor den ka
pitein en Fletcher op het dek, en zij gebruikten dit,
bij het vallicht staande, terwijl ik naar beneden ging
om mijn inwendigon uansch wat te versterken. Toen
in zekere nijvorheidskringen verkocht
wordt, te doen verminderen.
Aldus zou do maatschappij la Vieille-
Montagne, gebruik makeude van hare
betrekkingen met Frankrijk, besloten
hebben naar men vertelt lichte
wijn te doen komen, dat zij in België aan
hare werklieden zou verkoopen, aan 35
centiemen do liter.
Ik weet niet of de Waalsche werklieden
die wijn geerne genoeg zullen drinken,
om den jenever te laten varen ik twijfel
er eigenlijk sterk aan. Maar wat ik weet
is, dat in 't Vlaamsche land dergelijke
verwisseling geen kans op gelukken zou
hebben.
De drank, dio wezenlijk moet bevoor
deeld worden, is het bier, en den dag
waarop M. de Smet de Naeyer de brou
werijen zou ontlasten van de accijnsrech
ten, die zij te betalen hebben, zou hij een
grooten dienst bewijzen aan de werkende
klassen, terwijl hij tevens eene onzer
eerste nationale nijverheden zou bevor
deren. fl
Wij kunnen niet aannemen dat de ver
mindering van het accijnsrecht op het
bier een grooten dienst zou bewijzen aan
de werkende klas.
Het accijnsrecht op 't bier beloopt
slechts tot 1 */io centiem per liter en
moest het verminderd worden de afslag
zou nietig volgen.
Meu zal de kwaliteit verbeteren, hoor
ik zeggen.
Ook al niet, want over ettelijke jaren
werd eene wijziging aan de wijze van
heffing van 't accijnsrecht op vraag van
de groote meerderheid der brouwers toe
gestaan en dit omdat zij de kwaliteit
zouden kunnen verbeteren.
Nu vau dit tijdstip af is het bier op
velo plaatsen merkelijk iu kwaliteit ver
minderd de heeren brouwers hadden
voor hunne kapel gesproken.
De vermindering zal aan de verbrui
kers van bier geen centiem voordcel bij
brengen, de kwaliteit zal er niet door
verbeteren en de brouwers en soms ook
de herbergiers zullen er alleen voordeel
bij vinden.
Zondag 11. heeft te Turnhout de ver
kiezing plaats gehad vau een lid der
Volkskamer in vervanging van wylen den
heer Coomans.
Ziehier den uitslag
Geldige stemmen 37,178 ongeldige
stembrieven 1644 volstrekte meerder
heid 18,590.
MM. GraafdeMerode.kath. cand. 20,458
Lebon, christ. scheurmaker 13,126
Rulmondo van Gheel 2,542
Arnouts 1,056
De strijd heeft buitenmate hevig ge
weest. Even als hier te Aalst in 1894
ik weer boven kwam, tag ik het eiland vlak voor my
liggen.
Er scbynt geene gelegenheid te zyn om op de
westelijke kust tc landen, riep Cadman mij toe, toen
ik mijn hoofd door het luik stak. Wij moeten zien,
of de oostelijke kust daarvoor beter geschikt is.
Dc man op den voorsteven zegde niets hij had bet
dieplood uitgeworpen, maar er was op deze westelijke
kust geen grond te voelen ten gevolge van het veel tc
korte dieplood.
Het eiland scheen van «en vulcamseben aard te
zijn. Ik merkte op het hoogste punt een schyn *an
plantengroei op. Eeue menigte vogels vlogen over het
eiland heen, nu eens dalende cn dan weer zich hoog
in de lucht verheffende.
De westelijke kust was inderdaad ongenaakbaar,
maar toen wij een weinig zuidwaarts afhielden, be
merkten wy al spoedig eene soort van baai, waar de
branding zeer gering was.
Zijt gij klaar om aan land te gaan, mijnheer
Fletcher riep Cadman.
Zeker, luidde bet antwoordik heb bet «iland
zorgvuldig met den verrekijker bekeken, vervolgde hij
met tuide stem, als wenschtc hij, dat de geheele be
manning zijne woorden zou hooren, maar kan geen
teeken van water zien.
Het kan wel op eene plaats te vinden zijn, die
niet van de brik af te zien is, zegde Cadman.
Best mogelijk, luidde het antwoord. Ik ben ge
reed, stuurman.
De jol werd neergelaten. Twee matrozen en U.
Fletcher stapten er in en ik volgde. Het was een
en later elders, hebben de christene
scheurmakers weèr eens hunne gewoon
lijke wapens gebruikt, namelijk, logen-
en lastertaal, aanvuring van den klassen
strijd, strooien van haat en nijd....
De candidatuur van den heer de
Mérode werd gesteund door alle ware
katholieken, terwijl die van scheurmaker
Lebon verdedigd werd door de liberalen
van allen deesem, de weinige socialisten
der streek, misnoegden van allen aard en
kerels die gaten in hun leerzen hebben.
Wij bestatigen met genoegen dat men
overal de waarheid begint in to zien van
't gene Denderbodc van in den beginne
heeft gezegd, namelijk, dat do leiders der
Volksfopperij niet de verbetering van
't lot des werkmans betrachten, maar wel
hunne eigene verheffing, hun eigen voor
deel ofte profijt.
't Zijn mannen die verscheuren, in
andere woorden, die troebel water maken
om er 't eene of 't andere postje, deze of
gene betrekking uit op te visschen, zon
der zich te bekommeren met de belangen
en toekomst der katholieke partij.
Hun wachtwoord is Hebben is heb
ben en krijgen is de kunst en om te
krijgen zyn alle middelen goed zelfs de
oneerlijksten....
Hier in ons Arrondissement Aalst zijn
de groene socialisten totaal ontmaskerd
het troepkon smelt gelijk de sneeuw voor
de zou eu ware het niet dat de liberalen,
zelfs de vrijdenkers, dezen die nooit eenen
voet in de kerk zetten, zich als christene
democraten voorgeven, men zou ze nog
nauwelijks bij middel van een vergroot
glas kunnen bespeuren.
Laat ons hopen dat die verraderskliek
weldra overal tot volkomene machteloos
heid gebracht worde 1
Het voornaamste punt in de kiezing te
Turnhout was de eouheid der katholieke
partij te bewaren en hierin is men gelukt
ondanks al de pogingen der scheurmakers
cn van hunne liberale en socialistische
bondgenoten.
Ook valt het to bemerken dat de volks-
foppers die, in 1894 beweerden dat de
liberalen hier te Aalst voor de catholie-
k en hadden gestemd nu heden ook in
chorus mot Le Fatriote - aan 't hoofd
roepen
De liberalen hebben voor graaf de
Merode gestemd
Neen, neen, even als de liberalen, de
vrydenkers, hier te Aalst voor merteloer
Daens hebben gestemd, zoo stomden zy
te Turnhout voor M. Lebon.
Dat is onloochenbaar 1
Een onbetwistbaar bewijs dat de scheur
makers wel degelijk ten voordeele der
roode socialisten werken vinden wij in
sloep, geheel in overeenstemming met alles
wat zicb op de oude Huk bevond. Jk stuurde baar
naar de kleine baai aan den zuidkant van bet eiland
de zee was bier volkomen stil, verder had ik eene
strook wit zand gezien, die ons het beklimmen der
rotsen gemakkelijk zou maken.
Het is een zonderling gevoel, zoo dicht bij de
zee te zyn, nadat men die van bet verdek zoolang een
beel eind beneden zich heeft gezien, zegde Fietcber.
Ik geloof, dat ik zeeziek zoo worden, als ik lang in
deze jol moest blijven.
Voorwaarts, mannen I riep ik uit. Hoe eer wjj
aan land komen, des te korter zal het uithoozen duren.
Een der matrozen fronste de wenkbrauwen, toen
hij naar den bodem der jol keek, de andere glimlachte
bitter, terwijl ik de schaal van een bulve kokosnoot
opnam en begon te hoozen. De eigenaar van de jo
zag met een doodsbleek gelaat naar de brik. Ik ves
tigde er insgelijks een blik op, lerwyl ik gedurig
hoosde. Nu bemerkte ik eerst, boe oud en vervallen
de brik er uitzag. Yoor hoeveel zou bare lading wel
geassureerd zijn vroeg ik mjj af.
Schoon is zy wel niet, zegde Fletcher, maar
toch heeft zij ons tot dusverre goed en wel over de
golven gebracht.
Ik zag naar het eiland, dat w|j al meer en meer
Het bad op sommige plaatsen een mnis-
-, op andera een cbocoladekleur, en vertoonde
en daar sporen van plantengroei.
Wordt voortgezet.