Donderdag 3f December 1806. 5 centiemen per nummer. Slste Jaar 3120
LAi\l)VEftll(]IZEil8SCHIP
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Vlaamschc Zaak.
H. Stoel*
Hel gemeentefonds.
Mogen de kinderen rooken?
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Guique Htm in.
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Keklamen fr. 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften word 'P jet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
uijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureel©
van dit blad.
Aalst, 30 December 1890.
De liberale drukpers die t<m meerdere
deele door fransquillons wordt opgesteld
blijft bulderen tegen het wetsontwerp
't welk onze beide landstalen op gelijken
voet wil brengen. De Waalsche ambte
naars en bedienden bulderen mee....
't Is verdrukkiug schreeuwen zij....
Verdrukking omdat men eischt dat
in Vlaanderen de ambtenaars de taal van
't volk zouden meester zijn om met
't volk te kunnen spreken en handelen...
Moeten de Vlamingen welke een ambt
of bediening in 't Walenland willen bc-
kleeden dan ook geen Franscb kennen
Moest een enkele ambtenaar die slechts
Vlaamsch spreekt in 't Walenland aan
gesteld worden, ge zoudt wat hooren I....
Eu wij, Vlamingen, hebben 60 jaron
lang moeten verduren dat hier ambte
naars worden aangesteld die onze taal
onmachtig zijn.
De wet is er niet noodig, beweren de
fransquillons omdat do Vlaming-.de Ffau-
sclie taal gemakkelijk kam aanleeren ter
wijl de Waal het zeer moeilijk voorgeeft
met het Vlaamsch,
'Noten met bollekens IAls de Walen
jpaar willen, ze kunnen zoo gemakkelijk
't Vlaamsch aanlecren dau wij, Vlamin
gen, het Franscb.
De kampstrijd voor eene plaats van
snelschrijver des Senaats, waarvan wij
in ons laatste nr gewaagden, bewijst bet
ten duidelijkste.
Zij voegen er ook nog bij dat de Vla
mingen meer gelegenheid hebben om
Franscb aan to leeren daar die taal, in
Vlaanderen, doorgaans gesproken wordt.
Dit is gedeeltelijk waar, want de hoo-
gere standen spreken veelal frausch,
't gene grootelijks te betreuren valt.
Maar zij verliezen uit 't 't oog dat er in
Vlaanderen duizenden en duizenden lie
den leven welke de gelegenheid niet heb
ben de Franscbe taal aan tc leereu en
deze zijn het die maar al te dikwijls slecht
behandeld en benadeeligd zijn geweest
door ambtenaars en bedienden die geen
Vlaamsch verstaan en soms niet willen
verstaan.
Is het te veel eiscbec dat de ambte
naars de fkal moeten spreken van 't volk
waarmee zo dagelijks in betrekking zijn
Ook nog de wetten worden niet alleen
gemaakt voor de Walen maar ook voof
de Vlamingen en als ze ook voor de Vla
mingen gemaakt worden, moeten zij ze
begrijpen om er over te kunnen oordee-
len en aan te gehoorzamen.
Vele Walen zyn koppig en weigeren
't Vlaamsch aan te leereu en bijgevolg
willen zij ook het goed recht der Vlamin
gen niet erkennen, dat nogthans slechts
op rechtvecrdigheid en billijkheid is ge
steund 1
De redevoering van Leo XIII.
Woensdag namiddag ontving Z. H. Leo
XIII ter gelegenheid van bet Kerstfeest
HH EE. de Kardinalen in de Troonzaal
van het Vat;kaan.
Bij monde van Z. E. Luigi Oreglia di
Santo Stefauo, Deken van het H.Coliegie,
drukten zij den II. Vader hunne wenscheu
uit ter gelegenheid van den grooten feest
dag.
Z. H. de Paus autwoordde op het
adres rnet de volgende redevoering
De hooge ouderdom en de veelvuldige
droefheden onzer ziel, maken meer dan
ooit den troost aaugenaam nog eens de
heilige plechtigheid der Geboorte te mo
gen vieren, vergezeld van de wenscheu
vau het heilig Collcgie.
Vol erkentenis voor God, Vader van
alle goedheid, die zich gewaardigde ons
tot hiertoe liefdevol bij to staan, srnee-
ken wij Hem dringend eiken dag, niet
toe te laten dat dit laatste gedeelte van
ons-sterfelijk leven dor Kerk nutteloos_
weze maar dat Hij ons de genado be-"
wijze, van welken duur bet ook weze, het
geheel te kunnoD wijden aan zijne glorie,
en bijzonderlijk aan liet werk van her
stelling, waarover gij, Mijnheer de kar
dinaal, daarzooeveu gesproken hebt.
In het langdurig en veelzijdig tempeest,
dat personen en volkeren uitput, was het
voorzeker onzen plicht, te wijzen, tot
heil van allen, op de boveumenschelijke
kracht van den christelijken godsdienst.
En inderdaad, de bezorgdheid onze ach
terdochtige en wederspaunige eeuw te
verzoenen met de christelijke instellin
gen, was een der inzichten die wij met de
meeste liefde nastreefden in den niet
korten weg van ons hoogepriesterschap.
Daarom poogden wij meer dan eens
de volkeren uit te noodigen, aandach
tig en zonder vooroordeelen de blik
ken te richten op het ware karakter der
Kerk en van het Pausdom, hetwelk,
indien het beter gekend was door de
eenen en minder opzettelijk verdraaid
door anderen, uit zichzelvcu zou volstaan
om de vooroordeelen te doen verdwijnen
en do meest weerspannige geesten te ver
overen want de Bruid van den Nazare-
ner zou te voorschiju tredeu zooals zij is,
niet als vijandin, maar als helpster van
elke goede burgerlijke uitbreiding.
HET
wonderlijke avonturen van eer
27e vervolg.
Ik begon langzamerhand lot de wezenlijk
heid terug te keeren. Ik was er zeker van, dat
ik in de macht van het scheepsvolk was, dat
moest ik steeds in het oog houden, evenals ik
door hen in het oog zou gehouden worden hij
alles wat er tusschen ons zou verhandeld wor
den. Ik ergerde mij weer bij de gedachte aan
de streek, die Brigstock mij had gespeeld,
aan de leugens die hij mij had verteld, aan
het schandelijke van mijne opsluiting en aan
zijne verkrachting van mijne rechten.
Langzamerhand hield het rumoer op het
dek op en niet lang daarna trad Brigstock de
kajuit binnen en zeide tegen mij
Ik hoop dat gij alles gevonden hebt wat
gij verlangdet, mijnheer
Ik heb heel lekker geëteu.
En hebt gij ook iets te drinken gehad
Een weinig rhuni.
Wij hebben een paar dagen geleden een
vat ale opengostoken. Kr ir nog wat in die
Dan zou de menschelijke samenleving
er zich werkelijk kunnen op betrouwen,
eenen duurzamen vrede te genieten en
waar heil door den iuvloed van het chris
tendom, die dc sociale en burgerlijke
instellingen zou bezielen. Wat ons be-
treftj wij zullen nooit hot oog nog het hart
afwenden van dit hboge doel.
Het is waar datl^et booge ambt dat op
ons rust, reeds moeilijk door zichzelven,
nog moeilijker gemaakt wordt door de
tegenwoordige omstandigheden. En wij
spreken niet van de tegenstrijdigheden,
die het apostolaat van waarheid en recht
in de wereld ontmoette en altijd zal ont
moeten wij spreken vau de uitwendige
voorwaarden aan welke sedert meer dan
vijf-en-twiutig jaren het hoofd der kerk
ouderworpen is.
Want ijdeL zijn de drogredeneu en de
rechterlijke arglistigheden de onafhan
kelijkheid van den apostolici.cn stool in
haren provideuticelen vorm vernietigd
zijnde,bestaat er geen weg om haar onge
schonden, op veilige en passende wijze de
vereisente vrijheid te verzekeren.
Wat uitwerksel hebben de weiten,inge
voerd ter vrijwaring vau den persoon en
der waardigheid van den Paus? Wij onder
vonden nog onlangs, welke doelmatige
bescherming wij vair baar mogen ver
wachten.
Onlaugs weerklonk in het Oosten onze
stem ten voordeele dor ongelukkige Arme
niërs, toen, in oen angstig oogenblik voor
ons schlórëHaüdy liet denkbeeld op
vatten in verre en vijandige streken bon
derden dapperen te troosten, welke door
de kanseu dor wapens verraden waren.
Geestelijk vaderschap en liefde tot het
vaderland waren onze drijfveeren wij
verlangen te helpen, zonder ons te be
kommeren om de mogelijkheid van wat
later gebeurde.
Ehwel, elkeen heeft kunnen zien, hoe
ten slotte deze daad van liefdadigheid
openlijk, zonder verdediging, werd over
geleverd aan de versmading en aan den
laster,
De richting van den tegeuwoordigen
toestand cu de geest die hem beheerscht,
is dus altijd dezelfde. Meu blijft de ern
stige oueeuigheid levendig houden, die
millioenen gewetens verontrust en als
eene ramp weegt op de lotsbestemming
van Italië.
Betreurenswaardige dwaliug, de hemel
weet hoe smartelijk voor ons I Zij ver
zwakt nochtans onze hoop nietwant ook
op dc wegen der menschelijke politiek
waakt op gehoimziuuige wijze Hij, die de
harten der menschen in handen heeft en
in het uur van barmhartigheid de volke
ren opbeurt.
Wij koestereu de oprechtste gevoelens
in antwoord op de liefdevolle wenschen
kajuit, achtergebleven, zegde hij. Wil ik eene
üesch voor u halen
Wel bedankt maar ik zou gaarne eene
pijp tabak hebben.
Hij ging naur de andere kajuit en kwam al
spoedig met tabak en eene Bclioone pijp terug.
Terwijl ik die stopte, zegde hij
Mijnheer Morgan, wilt gij ons den goe
den koers wijzeu Deze manier van zeilen
igt ons niet verder.
- Wat is de plaats van uwe bestemming
vroeg ik, terwijl ik mijne rijp met een steks-
ken aanstak.
- Om u de waarheid te zeggen, antwoord
de hij, gaan wij naar de Stille Zuidzee.
- Naar welk gedeelte De Stille Zuidzee
is zoo groot.
- Misschien is het de Stille Znidzee wel
niet maar het is toch dien kant uit. Aller
eerst moeten wij naar Kaap Hoorn. Wilt gij
ons daarheen breugen
Ik besloot terstond dit te doen, daar er op
dit oogenblik met geen mogelijkheid iets van
een vergelijk kou komen, vooral niet hier
den Znid-Atlantischen Oceaan. Ik ging dan
ook naar dc kapiteins-kajuit en vond daar
eene groole wereldkaart, die voor mijn doel
geschikt was. Ik herinnerde mij op welke
hoogte de Caroli.sk zich den vorigen dag om
streeks den middag bevond, en kon daaruit
zoowat opmaken waar de Graaf van Lki-
obster nu was.
Toen ik mot do kaart en een passer binnen
trad, zag ik behalve Brigstock drie matrozen
bij de tafel staan. Zij waren blootshoofds en
groetten mij eerbiedig.
Mijnheer Morgan, zegde Brigstock, deze
mannen vragen u geen vergiffenis omdat zij
hier zijn, ofschoon er geen pressie op u zal
geoefend worden, wanneer eenmaal de ver
dere reis vastgesteld is. Wij beschouwen ons
zelf in het licht van eene republiek, ieder is
evengoed als zijn scheepsmoat; maar natuur
lijk zijn allen bereid ten behoeve van het
algemeene welzij u aan hevelen te gehoorza-
meu en zich als mannen te gedragen. Dat is
alles wat men in eene wereld als dezo kan
verlangen. Dit, zegde hij. naar eeu der man
nen wijzende, is Isaac Coffin, die vervolgde
hij, is Jupe Jackson en dit is Bille Prentice,
drie uit ons twaalftal. En nu verlangt gij
ons verhaal en verlangen wij uwe diensten
Hij haalde een dik zilveren horlogie uit
zijnen zak zag or op en zegde toen Wilt gij
ons naar Kaap Hoorn brengen, M. Morgan?
Sla deze kaart open, zegde ik.
Ik muakte mijne berekeningen en gaf den
koers aan, dien wij moesten nemen, zuidwest
ten zuiden, hetgeen wel zou gaan totdat ik
de ware hoogte vond, waarop het schip zich
bevond. Brigstock ging den trap op en riep
den man aan het roer toe
In welke richting gaan wij voort
Eon onduidelijk antwoord drong flauw tot
van hot H. Collegie, voor hetwelk wij
rijke hemelsche gunsten afsmeeken. Tot
onderpand ervan ontvange het den apos-
toliekeu zegen, welken wij aan hem,
alsook aan de Bisschoppen en de Prelaten
benevens al de hier aanwezigen, met
vaderlijke liefde geven.
Z. H. dje de beste gezondheid geniet,
heeft deze aanspraak met klare, krachtige
stem uitgesproken. Daarna ontving hij de
aanwezigen afzonderlijk.
Woensdag der vcrledene week heeft do
Volkskamer de hervorming van het ge
meentefonds gestemd en men voorziet dat
de Senaat ze, op zijne beurt, zonder mer
kelijke wijzigingen zal aannemen.
Het gemeentefonds heiiep in 1895 tot
35 millioeu, 196 duizend frank
Voor de verdeeling tusschen Steden en
Gemeenten neemt men tot basis de hoofd
som der rechtstreok8chc belastingen aan
den Staat betaald.
Die wijze van verdecling is niet recht-
veerdig, omdat zij schadelijk is voor de
kleinste en armste gemeenten.
Te rekenen van 1897 zal het gemeente
fonds op de volgende wijze verdeeld wor
den
Alle Steden on Gomoonten zullen jaar
lijks vooreerst eene som ontvangen gelijk
aan deze die, in 1895, is toegekend ge
weest 't is te zeggen, deze of gene Stad
en Gemeente heeft in 1895, bijvoorbeeld
50 duizend frank genoten, die som blijft
gewaarbord voor de volgende jaren.
Al wat het gemeentefonds meer ont
vangt dan al de aaudeelen van Steden en
Gemeenteu, zal gedeeltelijk in eene bij
zondere spaarkas gestort worden.
Die spaarkas wordt gesticht tot verze
kering van aan alle Steden en Gemeenten
het minimum te kunnen betalen, welk
miuimum, wij herhalen het, nooit bene
den het aandeel mag zijn in 1895 geno
ten.
Het overige van de meerdere opbrengst,
zal bij het eindigen van eiken semester
onder deStedeu en Gemeenteu volgens het
cijfer harer bevolking verdeeld worden.
Het is onbetwistbaar dat de onvangston
van het gemeentefonds zullen vermeer
deren en voorzeker zal ze niet geriug zijn
wanneer het wetsontwerp 't welk voor
stelt do invoerrechten op fijne en schui
mende wijnen to verhoogen, zal aange
nomen ziju.
De kleine Steden en de Gemeenten zul
len dus hare inkomsten zien vermeerde
ren on dit zal op vele plaatsen zeer wil
kom zijn.
mijne ooren door. Het bleek dat de koers,
dien ik had aangegoven, die was, waarin het
schip voortsteveude het was dus uiet noodig
eene verandering in de koers te brengen.
- En nu, mijnheer, zegde Brigstock, als
:oo goed wilt zijn plaats te nemen, zal ik
u precies vertollen, welke onze plannen zijn.
Ik ging volgens het mij gedane verzoek zit
ten, terwijl ik eene versche pijp aanstak. Ik
gevoelde mij eensklaps zenuwachtig. Maar
het slingeren van do lamp wierp eene scha
duw op mijn gezicht, waaraan ik eene vast-
beradeue uitdrukking trachtte te geven.
De anderen gingen uiet zitten zij hieven
staan en sloegen mij of. Brigstock gade, die
met zijne hand op de tafel leunde en met de
andere nu cu dan een gebaar maakte, terwijl
hij zich tot mij wendde.
Misschien, zegde hij, zal het maar het
beste wezen, ronduit te zeggen wat onze plan
nen zijn. Er zijn in de Stille Zuidzee-ver
scheidene eilandjes, die aan niemand toebe-
hooren en onbewoond zijn. Sommige daarvan
liggen hij den ovenaar, andere in een meer
gematigd klimaat, waar de lucht altijd zacht
is, woiuig of geene kleeren noodig zijn en
wuar wij den grond zelf kunnen bebouwen.
Deuk oens aan hetgeen er gevonden, gevan
gen en aangeplant kan worden Yisch en
kokosnoten, broodvruchten, appelen, sinaap-
Dezer dagen bemerkten wij hier en
daar jongens die nauwelijks hun eerste
broek zijn ontgroeid, met de pijp in den
mond staan, de straten doortrekkende,
en smoorende dat de rook in de lucht
dwarlde even alsof er een lokomotief was
voorbijgetrokken, en daarop deden wij
ons zeiven deze vraag Mogen de kin
deren wel rooken
Rooken, in de eerste plaats, is eene
hoogst schadelijke naiiperij van de jeugd,
en waarin toch zoe vele ouders weinig of
geen kwaad zien.
Dat er, helaas geene kinders, geene
flinke Belgische jongens meer gevonden
worden ten minste geene kinderen boven
twaalf jaar, maar oude jonge manne
kens, die pijpjes en sigaartjes rooken,
hun glaasje drinken, voor geld spelen,
en het ergste van alles zeer dikwijls ook
nog op ander gebied den kiuderlijken
leeftijd ver achter den rug schijnen te
hebben, is een onbetwistbaar, en toch
zeer betreurensweerdig kenmerk onzer
eeuw.
Men behoorde van de wetgeving eene
wet te verkrijgen, waarbij aan jongelin
gen heneden zestien jaren, het rooken op
den openharen weg eu in publieke inrich
tingen verboden wordt.
Dit ware eene goede verordening om
het misbruik van de tabak tegen te
werken, maar, helaas, wij vreozen dat zij
hot lot van vole andere wetten zou onder
gaan, namelijk, dat zij op het papier zou
staan en niet uitgevoerd worded.
Iu 't algemeeu bestaat omtrent de
noodzakelijkheid van dergelijke wet wei
nig verschil van gevoelen. De verslaafdste
rookers, zoowel als degenen, die geeue
tabak gebruiken, ouders eu allen, die
belang stellen in de gezondheid der kin
deren, komen op tegen de nadeelige ge
woonte van knapen, die rooken op een
leeftijd, waarop de tabak op het organis-
rnus een onloochcnbaren en uiterst scha
delijken invloed uitoefent, die natuurlijk
ook op het verstand terugwerkt.
Dagelijks ontmoet men, vooral in de
steden, maar ook niet zelden op de dor
pen, uiet alleen jongelingen, maar nau
welijks den kiuderschoeuen ontwassen
kuapen met pijp, sigaar of sigaret in den
mond.
De kiuderen vraagt het den doktors,
die daaromtrent één vau gevoelen zijn
vergiftigen zich langzaam door het roo-
keu, hoe weinig ook, eu dat te eerder
omdat zij reeds 's morgeus vroeg rooken
hij het naar school gaan, of gedurende
hunne omzwervingen in den loop van den
dag.
Wie het in do scholen zou willen on
derzoeken. zou tot de ontdekking kunnen
pels, suikerriet eu aardappels. Is dat uiet
schoon geuoeg
11 ij zug naar de drie mannen, die met een
goedkeurend knikje antwoordden.
De natuur is 's menschen vader en moe
der. Z(j geeft hem bamboes voor steen, en de
kokosnoot is zijn rkumvaatje en zijn oliekan.
Onze plannen ziju un, een goed. onbewoond
eiland in de bedoelde zeeën te kiezen en daarop
eene kolonie aan te leggen met eenige vrou
wen op dit schip, die er in bewilligd hebben,
aan de onderneming deel te nemen.
Hij wachtte even om te zien, welke uit
werking dat op mij zon hebben. Ik trok erg
aan mijne pijp en zag hem met opgeheven
hoofd en gekruiste armen zwijgend aan.
Natuurlijk weet gij wel, vervolgde hij,
dat hierin niets oorspronkelijks gelegen is.
Anderen hebben op dezelfde wijze gehandeld,
en zij hebben de eer van Engeland opgehou
den, zooals de Yereenigde-Staten van Ame
rika kunnen bewijzen, die van onze natie
afhankelijk waren zoo werd ook Australië,
Port Lewis, Berekley Sound zoo wat twintig
juren geleden door luitenant Smith en zes a
zeven matrozen gekoloniseerd, die daar huizen
bouwden en allerlei vruchten en bloemen
zaaiden. Gij zult ook wel gehoord hebben
van den Spaanschen kolonel, die zich op een
der Schildpadden-eilanden heeft gevestigd.
(WORDT VOORTGEZET.)
