Donderdag 11 Februari 1897. 5 centiemen per nummer. Slsle Jaar 3152. Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst. GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. WET De Vriendt-Cöremans. Intervieuw. Papa sit rex Roime Dit blad verschijnt den Woensdagen Zaterdag van iedere week, onder dagteekening van den volgenden dag. De' prijs ervan is tweemaal ter week voorde Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwitanliën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutslraat, N. 31, en in alle Postkantoren des Land. Cuique suum. Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen cp 3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele van dit blad. Aalst, 10 Februari 1897. Wij hebben reeds zaterdag de stemming van den Senaat meègedeeld betrekkelijk de wet De VriendtCöremans, welke do gelijkstelling onzer beide landstalen hul digen zou. De wijziging door M. Lejeune voorge steld en die slechts met eene meerder heid van 3 stemmen aangenomen werd, heeft die Vlaamscho wet letterlijk ont hoofd. De uitslag dezer stemming heeft in gacsch 't Vlaamscho land eenen diepen indruk verwekt,maar ook het volk is ver raden geworden door hen die vrijlijk den last hadden op zich genomeD van zijne belangen te verdedigen. Overal roept men dan ook schande en drij dubbele schande aan de verraders Allard, Brussel Dumont, id.- Ectors, id. Lefebvre, Brabant Lejeune, id. Marnix, Brussel Van den Corput, id. Van den Burch, id. de Eorchgrave, Tongeren Struye, Ypcren Surmont, id. Van den Bosch, Leuven Vilain XXV, St. Nicolaas. Dc. verontweerdigiüg is groot omdat het wetsontwerp rechtvcerdig is. Geen voorrecht wordt gevraagd of schoon wij, Vlamingen, de meerderheid des Lands uitmaken. Wat vragen wij Wij vragen enkel dat men ons,wat onze taal betreft, zooveel rechten zou erkennen als aan onze Waal sche landgenoten. Dien strijd tot het veroveren onzer laalrecbten voert het Vlaamsche Volk sedert 65 jaren, en nu heden dat het zijne pogingen eindelijk zou bekroond zien, wordt het verraden, door wie Door hen, wij herhalen het, welke de zorg en den last vrijelijk hebben op zich genomen onze Vlaamsche rechten te ver dedigen en onze eischen te doen verwe zenlijken. Is het onredelijk dat het volk, nu het door het algemeene stemrecht geroepen wordt om als wetgever op te treden, dc wetten in zijne taal leert kennen Allen zijn wij gehoorzaamheid aan do wetten verschuldigd, doch om die ge hoorzaamheid te kunnen oefenen, is de eerste voorwaarde dat men met de wetten worde bekend gemaakt, dat men zo be- grijpe eu om daartoe te geraken moeten HET wonderlijke avonturen van eenen Zeeman 33e vervolg. Deze kunnen niet beter gemaakt worden dan zij reeds zijn, riep Brigstock nit. Dat wil ik geeme gelooven.-als er altijd maar zorg gedragen wordt, dat de bemanning niet in meerdere mate met de vrouwen in aan raking komt dan het geval was in den tijd van dokter Rolt. Dan znllen zij nog minder met haar in aanraking komen, riep Harding. Gij denkt toch niet, dat de dokter oogen in zijn rug had. Wij zulleu daar wel voor zorgen. -f Ja, laat dat maar aan ons over zegde Brigstock glimlachend. Ik heb den geheelen nacht gehad om over de zaak na te denken, zegde ik, en wij dienen nu eenige bepalingen te maken. Als gij het schip verlaat, dan geeft gij het aan mij over, en de rest is mijne zaak. Is dat niet zoo? Zeker, bevestigde Brigstock met nadruk. Het is mijn plan, er meê naar Sudney te gaan, als ik n ergens aan land gezet heb. MtAr dan zal ik matrozen noodig hebben. zij in de taal door 't volk gesproken go- maakt worden. Men heeft goed te beweren dat de wetten in 't Vlaamsch worden afgekon digd ja, doch het is slechts cenc verta ling die tot niets verbindt, iets krachte loos, in een woord, iets waarop niemand zich steunen mag.... De wijziging-Lejeune is hot werk der Vlaamsch haters, der eeuwige vijanden onzer landstaal, van mannen die ons. bij middel hunner vreemde taal, onder hunne macht willen gekneveld houden. In gansch 't Vlaamsche Land is eene beweging van protest ontstaan tegen de stemming van den Senaat. Hier te Aalst nogthans hebben wij nog van niets gehoord. Laat ons hopen dat men niet achteruit blijven zal. De wijziging van M. Lejeune is eene verkrachting van het art. 69 onzer Grond wet. Dit artikel 69 luidt als volgt De Belgische wetten worden door de Kamer van Volksvertegenwoordigers en door den Senaat gestemd, door den Koning bekrachtigd, uitgevaardigd en iD het Staatsblad afgekondigd. Het is dus onbetwistbaar dat Z. M. de Koning enkel do wetten bekrachtigen mag die door de beide wetgevende Kamers zijn gestemd geworden. De wijziging-Lejeune bepaalt De wetten (Vlaamsche tekst) worden door den Koning bekrachtigd en uitge- - vaardigd, on in het Staatsblad afge- kondigd. - Geer. spraak van stemming door de beide Kamers gelijk het art. 69 het ver- eischt. Dus Z. M. de Koning mag geené wet bekrachtigen en uitvaardigen die niet door de beide Kamers is gestemd gewor den. De wijziging - Lejeune beveelt dus eene Vlaamsche vertaling der wetten 't gene reeds gebeurt en dit soms op eene belachelijke wijze. Wij herhalen hetdie vertalingen kun nen niemand verbinden, ze zijn zonder eenige weerde. De Vlaamsche tekst kan alleen kracht en waarde hebben als hij door de beide Kamers is gestemd geworden. Hot vraagpunt zal opnieuw voor de Volkskamer worden gebracht en wij drukken hier,in naam onzer bevolkingen, den wensch uit dat onze drij katholieke Vertegenwoordigers MM. De Sadeleer, Diericx en Woeste aan hunne eerste stemming zullen getrouw blijven, 't is te zeggen, dat zij het wetsvoorstel De Vriendt-Coremans znllen zonder eenige Wij kunnen wel eene bemanning te Kanakas opnemen, als wij daar langs komen, zegde Harding. Dat is best mogelijk. Maar hoe zijt gij toch op de gedachte gekomen om u op een eiland neêr te zetten vroeg ik, terwijl ik Brigstock aankoek. Wel, autwoorddo hij, jaren geleden is het al een soort van verlangen van mij ge weest, om eene nieuwe constitutie te vestigen. En nu zich daartoe eene geschikte gelegen heid voordeed, greep ik die aan en stelde dit aan mijne kameraden voor als een prachtig middel om ons een beter bestaan te verschaf fen. Zij waren het volkomen met mij eens. Wij deden het voorstel aan de vrouwen. Deze sprongen van blijdschap op. Hebt gij wel eens iets over het eiland Pitcairn gelezen vroeg ik. Hij glimlachte en zegde Dikwijls, ik keu het verhaal van de kolonisatie op dat eiland wel van buiten. De oude Adam is mijn model bij dit geheele pluu. Dat vermoedde ik al, zegde ik. Gij hebt dus aan het plan van Adam de voorkeur gegeven boven dat van Fletcher Christian. Denk er eens aan, waarvoor Christian doodgeschoten werd, antwoordde hij. Neen. dan is het plan van Adam beter geslaagd. De beschrijving daarvan is verleidelijk genoeg wijziging blijven voorstaan en aldus do gelijkstelling der beide landstalen hel pen verwezenlijken, gelijk zij het ove rigens reeds hebben gedaan en waarover wij, Vlamingen van 't Arrondissement van Aalst, hun eene altijddurende erkente lijkheid zullen blijven bewaren. De 1léforme deelt een interview meê met den volksvertegenwoordiger De Vriendt. Op de vraag ot bij zijn ontwerp zou in trekken heeft hij kortweg geantwoord neen. Het zal in de Kamer terugkomen en er zal over beraadslaagd worden. DiVir is bet wetsvoorstel rcchtveerdig, eenvoudig en vaderlandslievend bevon den cu men kan niet onderstellen, dat de leden der Volkskamer op bun gege ven woord zullen terugkomen. M. Bege- rem, die zoo krachtig bet wetsontwerp verdedigde, zal zijn woord zeker wel ge stand zijn. Wat de scheiding van België betreft, die door het aannemen dor wet zou wor den teweeggebracht dit is niet ernstig. Do Walen willen zich van ons afscheu ren, indien het vlaamsch officieel e taal wordt: indien het fransch de officieele taal werd, zouden dc Vlamingen zich niet in deuzelfdcn toestand bevinden als de Walen. Golijkbeid van recht ziedaar liet ideaal van mijn leven, zegde M. De Vriendt, en die gelijkheid zou geen enkel nadeelig gevolg hebben. Het zou integen deel eene toenadering zijn tusschen de twee stammen. M. De Vriendt neemt,wat hem betreft, de bestuurlijke scheiding, die M. Bara voorstelt, nog niet aan. De tijd daartoe is nog niet gekomen. Maar indien men met wederkcerige toestemming vaneen ging vroeg de intervieiocr. Dat is wat anders, zegde de Volks vertegenwoordiger. Wie weet? Het vraag punt kon voor de Kamers gebracht wor den en de Vlamingen zouden hunne denk wijze verklaren. Toen de ondervrager over patois en nederlandsch sprak: zegde M. DeVriendt: - Ik heb in alle steden van Vlaanderen gesproken, en nergens is men mii komen zeggen ik versta u nietHet Vlaamsch patois wordt niet geschreven; maar zelfs die het gebruiken, die welke het meest achteruit zijn, lezen onze dagbladen, zul leu dc officieele druksels lezen, in be trekking met hun onderwijs. Men schrijft uit St-Nikolaas, 8 Febr. aan Het Handelsblad M. Vilain XIV en de stem des volks. Een kreet van verontweerdi- ging is in onze stad en langs alle gewes- voor zulke inenschen als wij en onze kame raden zijn. Zijn alle twaalf van hetzelfde gevoelen O ja, riep Harding uit. Allen vinden het zoo liet best. Hebben zij en de vrouwen er wel eens aan gedacht, wat zij zullen moeten missen, als zij op een eenzaam eiland in de Stille Zuidzee wonen Missen riep Brigstock nit. O ja mijn heer Zij weten heel goed, dat zij de herber gen en de danshuizen zullen moeten missen, de reeders, die de menschen liet. vel over de ooren halen, en den kapitein en dc stuurlie den in wier oogen de matroos een hond is dien zij kunnen schoppen en vervloeken, zooveel als zij maar willen. O ja, wij weten allemaal heel goed, wat wij zullen moeten missen. Ik was verwonderd over 's mans geestdrift en kon over zijnen invloed op de bemanning oordeolen door hot zien van den indruk, dien zijne woorden op Joe Harding maakten. Maar er is geen sprake van iets te mis sen, vervolgde Brigstock Wij zijn het leven, dat wij leiden, moede. Moet er dan nooit ecuB verandering voor iemand komen Dikwijls als ik op de klok zie, zeg ik bij mij zelfWaarom gaan die wijzers altijd op dezelfde wijze rond Wij willen wel eens wat afwisseling in ons leven hebben. ten van het Land van Waas, uit allo Vlaamscho borsten opgestegen, togen onzen plicht vergeten senateur Vilain XIV, die tegen bet gevoelen van zijne kiezers zich voor het ontwerp-Lejeune verklaard en zich onthouden heeft in de stemming van den Senaat, dan, wanneer hij als vertegenwoordiger van een Vlaamsch Arrondissement verplicht was, het wetsvoorstel Corcmans-De Vriendt te steramen, om onze moedertaal, die door de meerderheid in ons land gesproken en geschreven wordt, in gansch hare rechten te herstellen. Over eenige dagen werd hem van wege den bestuurraad vau het Vlaamsch en letterkundig genootschap de Vlaamsche Kringnog een dringend verzoek toege stuurd namens 300 leden, het wetsvoor stel Coremans-De Vriendt iu zijn geheel te stemmen. Misschien zijn hem nog an dere dringende verzoekschriften toege komen, van wege zijne kiezers. En niettegenstaande deze waarschu wing, gaat hij tegen stroom op en slaat hij eene onherslelbare wond in do harten zijner Vlaamsche kiezers landgenoten, f'ie hij in den Senaat moet vertegenwoor digen en die hem het mandaat verleen den. Zulk een Senateur is geen vertegen woordiger van het volk, neen hij verte genwoordigt zijne.eigene gevoelens van franschgezindheid. Hierdoor is zijne herkiezing hij de ka tholieke partij onmogelijk gemaakt. Zou men nog herbeginnen hem te willen doen doorgaan, het ware eene scheuring in de katholieke partij teweeg brengen. Maandag werd er al gesproken onder de leden van den Vlaamsehen Kring, waar Vilain XIV cerelid van is, hem zijn ontslag te geven. Andere kiezers spreken van M. den advocaat Boeyé, onzen stadgenoot bij eene toekomende kiczing in zijne plaats te stellen. Do Vlaamsche katholieke kiezers, wei nig uitgezonderd, verklaren openlijk, dat zij voor Vilain XIV niet meer zullen stemmen dat is het gevDelen dat wij langs alle kanten hooren uiten. In Vlaanderen Vlaamsch en weg met de leliaarls Binnenzolen in asbest. Er wor den thans in Engeland veel schoenen ge dragen met een binnenzool van Asbest, die uitstekend schijnen te voldoen in zeer grootc hitte of koude, zeer drooge of zeer natte klimaten. Asbest is oen zeer slechte warmtegeleider, ook tevens waterdicht. De voeten blijven warm in den winter, koel in den zomer. Het gebruik schijnt zeer verspreid te worden. Die eentoouigheid is geestdoodend, voegde Harding er bij. Misschien komt het nog wel zoover, dat gij n bij ons aansluit, M. Morgan, zegde Brigstock. Ik heb gemerkt, dat gij al kennis liebt aangeknoopt met een meisje, zoo lief als er maar één aan boord is. Zij is do doebtor van eenen geleerde eene vriendin van mij, die door armoede is aangedreven om de zee over te steken om baar brood tc verdienen. Dat zij op het schip is, vermeerdert mijne ongerustheid omtrent het gedrag van de bemanning. Ik kan u de verzekering geven. M. Mor gan, dat uwe jonge vriendin als zij aan land ouder baars vader dak was, niet veiliger zou kunnen zyn don hier. Welnu, dan mijnheer, riep Brigstock uit, is het dus vust bepaald, dat gij liet bevol over het schip op u neemt Ik zal diegenen aan land zetten, die bet schip weuschen te verlaten, en dan ver der gaan. De koers dien wij nu moeten nemen, is regelrecht naar Kaap Hoorn, zegde bij. Ja, dat is do weg naar de Stille Zuidzee. Ik zal nu eerst eens hoogte nemen van den voorraad levensmiddelen en zoet water, die er op het schip is. Het beeft u maar een woord te kosten, Dn geleerde en gekende Pater Godts, van de Congregatie der .Redemptoristen, die onlangs eenen boek geschreven heeft in 't Latijn over de gevaren die men moet vermijden bij het verhandelen der werkmanskwestie is nu bezig aan een tweede boekwerk over de sociale zaken. Het zal noemenPapa bit bex Rous H(BC est summa solutio quvestionis socia- lis proesentisd. i. De Paus weet Koning van Rome Daar ligt de voornaamste oplossing der hedendaagsche sociale kwestie. Do zaak wordt omtrent volgenderwijz» uiteen gedaan in 't inleidingsstuk van gemeld boek. Dat is een boek dat zal opschudding maken, en een titel die meer dan eenen lezer zal verwonderen. Men vraagt geheel natuurlijk welke betrekking kan er bestaan tusschen de sociale kwestie, en 't bezitten van een Staat,dien de H. Stoel sedert 25 jaar heeft kunnen missen Hoe durft de schrijver zoo stout verzekeren dat het herstellen vaö het koningdom van den Paus eene oplossing is der heden daagsche sociale kwestie, en nog wel do voornaamste Wij antwoorden kont men wel geheel de uitgestrektheid der sociale kwestie kent men de volstrekte noodzakelijkheid van de lijdelijke macht van den H. Stoel, opdat de Kerk de maatschappij kunne redden Wat is dc sociale kwestie Aanhooren wij den juistdenkenden P. Lehmkubl (1) - Is de sociale kwestie de werkmanskwestie Neen. Is zij de landbouivkwestie NeeD. Is zij de kredietkwestie od de loonkwestie Neen. Zij bevat al die kwestiën en nog vele andere daarbij. Hare oplossing moet niet gezocht worden in de oplossing van de eene of de andoro bijzondere kwestie maar wel in 't volledig begrip harer eerste oorzaaJc. Tot die oorzaak opklimmende, zullen wij vasten grond vinden, waarop de maat schappij mag herbouwd worden. i Do maatschappij zal hare redding vinden met haar in de armen van Christus en van zijne Kerk te werpen. De Kerk is vertegenwoordigd door don Stedehouder van Christus opde aarde, don Paus uan Rome, wiens werking be lemmerd wordt door het gevangenisschap, 't Is de eenigste keten niet die de Kerk vastklamptmaar 't is eene onverdraag bare keten, wier verbreking alle katho lieken zullen eischen en bewerken tot den dag, op denwel ke de Vader aller geloo- vigen de volkomene vryheid zal ver krijgen. (l)Ken hoof geschutte Duitschc godgeleerde Jesuiet. en liet zal geschieden, mijnheer zegde Brig stock. Wij znllen daarmee oin half tien een begin maken. Er is nu niets meer, dat mijne tegen woordigheid bier noodzakelijk maakt, niet waar, Brigstock zegde Harding, die nu de kajuit verliet. M. Morgan, zegde Brigstock, nadat hij mij eenige oogenblikken ernstig had aange keken. Gij zult nu wel tot de overtuiging gekomen zijn, dat onze plannen onschuldig en eerlijk zijn. Er valt niet op aan te merken. Nu ik weet, hoe het met de zaken gesteld is, geloof ik niet, dat gij nog door de artikelen gebon den zijt, maar ik twijfel er aan, of gij wel het recht hebt om aan de lading te komen. Wij zullen daarvan slechts nemen, wnt wij noodig hebben, en de weerde zal ons loon niet te boven gaan. Bovendien, hebben wij het schip niet voor do eigenaarB behouden door het bevel daarover aan u op te dragen en daarop werkzaam te zijn, totdat Australië bijna in het gezicht is Toen hij merkte dat ik hierop het stilzwijgen bewaarde, zegde hjj M. Morgan, daar wij u alles openhartig raeê- deelen, stellen wij volkomen vertrouwen in u. (WORDT VOORTGEZET).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1897 | | pagina 1