Zondas 2 Mei 1897. 55 centiemen per nummer. Jaar 5155. HIT SPOOK DËR ABDIJ, Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst. GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM. VADERLAND, TAAL, VRIJHEID. Godsdienst en Socialism. Slechte trouw. l Waarheid en leugen. w Een gevoelige kaakslag 5I I I «I DAENS Pastor te Leeuwbrug. DE DENDERBODE. Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week Yoor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont vangen zijn ten laste van den schuldenaar. Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31, en in alle Postkantoren des Land. Cuique suum. Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen op 3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd. Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den dijnsdag en vrijdag in den voormiddag. Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele van dit blad. Aalst, 1 Mei 1897. Een blad dat den moed niet beeft zijne godsdienstige en wijsgeerige overtuiging aan zijne lezers meê te deelcn beeft bet toepet te schrijven De godsdienst is geen hinderpaal tegen het socialism. Dat is opzettelijk gelogen met bet eenige doelwit een wankelende liberaal te bedriegen. De kerel die dat neêr dierf schrijven weet waarlijk niet wat rond hem omgaat. Meer dan eens beeft de roode aanlei- derE. Van der Velde uitgeroepen dat de grootste dam tegen de uitbreiding van het socialism de Godsdienst, de Roomsche Kerk is. Hij wakkerde dan ook zijne ge zeilen aan hem bij te staan in het bevech ten van dien vijand. Wiens bevoegheid moeten wij verkie zen die van dien onnoozelen schrijvelaar oldie van den aanleider der Belgis socialisten Een fijne menschenkenner, Napeleon de Eerste heeft gezegd Zonder de Godsdienst zouden de raenschen zich ver scheuren voor de schoonste vrouw en voor de dikste peer. Hij wilde daardoor beduiden dat zonder de Godsdienst de menschen om de klein ste oorzaak elkander het leven ondrage lijk zouden maken. Al de goddelooze schrijvers, in oogen- blikken van rechtzinnigheid, hebben het zelfde gezegd, zelfs tot Voltaire cn J. J. Rousseau toe. 't Is in de zegenpraal en de versprei ding van bet christianism, zegde Cousin, een Fransche pantheïst aanhanger van Spinoza, dat ik mijne hoop stel voor de toekomst der menschheid. Na de duidelijke lessen der ervaring en der geschiedenis komt een onbekend Seusken in Aalst beweren dat degods- ienst, de katholieke,machteloos is tegen het socialism. Het gezond verstand zegt zonneklaar dat dit manneken liegt. Eigendom is diefstaf, leeren de socia listen en de Kerk zegt gij zult niet stelen. Weg met het huwelijk, leve de vrije liefde, luidt de leer der roode partij|; en de catechismus legt ons de plicht op geen overspel of onkuischheid te doen. Hewel, schrij velaar Te loochenen valt het niet dat er men schen zijn die naar de leeringen van het christen geloof niet luisteren. Feitelijk zijn dat geuzen of socialisten alhoewel zij soms den naam van christen dragen. De Fransche socialist P. Leroux heeft ons gezegd op welke wijze hij collectivist was geworden. Hij zegt Daar er op aarde niets meer is dan stoffelijke zaken, als stoffelijke goede ren, als goud- en mesthoopen geef mij Episode uit den Oorlog in de Vendee. «CU)»— 34»te VERVOLO. Laat ons niet over het verledene spre ken, onderbrak de zeerob. Ik heb u eene treurige tijding meê te deelen, mejuffrouw. O, ik vrees u te begrijpeu, antwoordde het meisje. Mijne goede Perrine en Reuéo. Z\jn in den Hemel. Blanche boog het hoofd, en een vloed van tranen bedekte hare wangen. Een oogenblik bleef zij in diepe smart verzonken. Helaas, hernam zij eindelijk, heeft zoo veel onschuld de beulen niet met medelijden kunnen vervullen O, die monsters Eenige minuten later trad Jean Chouan de grot binnen. De vijand vroeg mem hem haastig. Heeft den terugtocht aanvaard. Hij durfde zich niet wagen in het kreupelhout, waar wij ons verborgen hielden. Ditmaal zijn wij wederom gered. Maar zeerob, spreek het wreede offer.... Is volbracht, mompelde de zeerob met "bevende stem. Jean Chouan hief zijne betraande oogen Un hemel. mijn aandeel in dit goud, in dien mest hoop, heeft alle bezield en levend wezen het recht te zeggen. Uw aandeel is u gegeven antwoord het spook der tegenwoordige samenle- ving. Dat aandeel is onrechtveerdig, de verdeeling is slecht gedaan. Maar gij waart er eertijds wel meê te vreden Eertijds was er een God in den hemel, een paradijs te winnen, eene hel te vreezen. Gij hebt mij dien God in den hemel, dit parydijs ontnomen, ik wil het op deze aarde. Dit is logiek en er is geen iota of te doen. Onweerlegbaar is het dus dat de Gods dienst do sterkste dam is tegen het socia lism en zoolang iemand katholiek is hij onmogelijk socialist zijn kan. Die schrijvelaar heeft dus eens te meer gelogen met opgezetten zin, lijk het een echten geus betaamt. Lieve en trouwe lezer van Denderbode nooit zoudt gij denken dat er in Aalst 2 bladen bestaan die tegen weêr en wind in, moedwillig de waarheid verdraaien en aan hunne lezers durven opdisschen dat wij tegen het rustgeld der oude werklie den zijn. Gij, die da verscbillige artikel van Den derbode hebt gelezen, zult daarover ver steld staan en u afvragen of het mogelijk is de kwade trouw verder te drijven. Wij hebben vrij en vrank onze gedach ten uit een gezet, het voor en tegen der vraag doen uitschijnen cn zelfs getracht de wijze aan te duiden waarop de kwestie gemakkelijk of ten minste toch op vol doende wijze kon opgelost worden. Nooit hebben beide bedoelde bladen zoo iets gedaan. Ware Donquichotten hebben zij met woorden geschermd maar verder hebben zij het nooit gebracht. Ook zullen hunne eer en roem die zijn van den held wiens gedrag zij zoo goed ~"'lgen. M. Daens gaat voort immer uit te ba zuinen een klein uittreksel uit eene pole miek waarin wij de handelwijze kent- schctsen onzer demagogen die met die vraag hunnen winkel willen doen draaien. M. Daens mag gerust voortgaan zijne zaag te spannen wij zullen hem in zijne kindsche vreugde niet stooren maar glimlachend en schokschouderend voor bijgaan en hoofdschuddend zeggen Man lief, zaag maar op, zoolang 't u lust, onze lezers kennen ons; zij weten dat wij hunne belangen verdedigen uit alle onze macht, uit alle onze krachten. Is aan de waarheid te kort blijven eene gewoonte geworden bij M. Daens als het Denderbode geldt, bij zijnen confrater der geuzerij is het niet miu. Wij hebben bewezen dat in het stelsel dat wij verdedigen de werkman verplicht Ik verwachte het, sprak hij eenvoudig Arme kinderen, heden nwe beurt, morgen de mijne. XXIII. HET VERTREK. Verscheidene dagen gingen voorbij, zonder dat gebeurtenissen van beteekenis voorvielen. De Blauwen vertoonden zich niet meer in de omstreken van het bosch van Misdon. Ternauwernood verschenen zij nu en dan in de pachthoeven der vallei. De huisgezinnen dergenen, die zonder wettige oorzaak afwezig waren, hadden veel te lijden van die bezoe ken. Om dien staat van zaken te doen ophou den verrichten de boeren des daags hunnen gewonen arbeid, om zich des nachts in het geheim bij hunne aanvoerders te voegen. Sedert de expeditie der generaals Beauford en Bouland was Jean Chouan ongerust en opgewonden. De Place Royalezoo noemde hij zijne wijkplaats, scheen hem niet veilig ge noeg meer. Vooral was hij bevreesd voor de genen, die zich aan zijnen moed hadden toe vertrouwd. Mijnheer de Milly's wonde genas spoedig ondanks de vreugde, welke de dappere jonge man gevoelde, nu hij zich onophoudelijk in de nabijheid bevond van Blanche en hare familie, koesterde hij den vurigen wensch, zich bij het overschot van het Vendeesch leger moet worden een deel der stortingen te doen om bij hom de spaarzucht te ont- wekken en zijDe wilskracht te prikkelen door bet aangename gedacht dat het rust geld dat hij later genieten zal, zijn eigen werk zal zijn. Weet gij, lezer, hoe de groote verstau- den der Vrijheidstaat dat begrepen heb ben Wij geven bet onder duizend, dat zoudt gij nooit vinden want daarvoor moet gij, lijk die heeren, geleerdheid en talent in pacht hebben Met voorliefde haalt hij Denderbode de meening aan van eeneu vreemden persoon, die verzekert dat het pensioen n rechtstreeks toegekend aan alle oude werklieden de persoonlijke werking zou verlammen en zorgeloosheid en luiaardij zou loonen. Daarvoor moot gij van do partij van 't licht zijn om zoo iets te kunnen vinden. Grootere stommiteit kon er nu toch nooit uitgekraamd worden. Zulke dingen zijn weerdig van Dender- galm en van zijne opstellers. Uit hunnen koker alleen kon ooit het gedacht komen de woorden van zijne tegenstrever op zulke ellendige wijze te verdraaien. Onze lezers zullen die groote lichten naar waarde geschat hebben, die zoo slim zijn zulke gevolgtrekking uit onze art. over de pensioenen en lijfrentkasscn at te leiden. En zeggen als 't u belieft,dat die groote diep gestudeerde manueu alle eerlijkheid eu trouw in pacht en leen beweren te hebben. Intussnoen heeft Denderbode bet ge noegen zijne gedachten te zien deelen cn bespreken in groote dagbladen. Men wordt meer en meer overtuigd dat de op lossing der pensioenen langs den weg der lijfrentkassen te zoeken is eu ook te vin den. Wij mogen dus afgunstige keffers laten bassen. Het groot licht uit de Vrijheidstraat heeft bij het stervend liberalism nog eens een keersken willen ontsteken en nog opsommen wat die groote partij van haat en dwang voor het welzijn van hel vader land heeft gedaan. 't Is een onweerlegbaar feit,eeDe onom- stootelijke daadzaak dat de werklieden de liberalen den rug keeren. Het ziju ondankbaren, schreeuwt Dender galm, want een mensch met edelmoedigere gevoelens bezield tegenover de werklie den als M. Bara, het onbetwist opper hoofd der in stervensnood verkeerende partij, heeft de zon nooit beschenen. M. Bara hoeft zooveel gedaan voor het arbeidende volk. 't Is dank aan hem dat al de hervormingen op sociaal gebied, sedert 1886 ingevoerd, wierden gestemd en bewerkstelligd. Zijne onafmetelijke liefde voor den armen zwoeger heeft hij op de klaarblijkoudste wijze daargelegd in de stemming voor de wet op het toezicht der mijnen. M. Bara is de echte type vau het libe ralism. Naar hem moeten al de geuzen afgemeten worden. te voegen, om zijn leven van vermoeienissen en gevaren weder te beginnen. Het herstel van den ouden graaf schreed slechts langzaam voort. Meer nog dan de lichamelijke smarten had het zedelijk lijden zijne sporen achtergelaten op het voorhoofd van den edelman. Tot zijn groote spijt moest hij nog tal van dagen verre van de partij woelingen doorbrengen. Op zekeren morgen verscheen Jean Chouan, gevolgd door eencn vreemdeling, in de schuil plaats zijner edele gasten. De aanvoerder der gevreesde Chouans bracht ernstig nieuws een nieuwe aanvul der Blauwen was ophanden. "Wat denkt gij te doen vroeg M. de la Meilleraye. De Place Royale opgeven, antwoordde de held, Bij deze woorden vloog M. de Milly over eind. Is er dan geen middel om zich tc verde digen vroeg hij. Geen enkel. Maar wij hebben toch wapenen, wij zijn talrijk genoeg De Blauwen zijn tienmaal zoo sterk. Er is niets aan te doen. Deze eenvoudige woorden bedaarden den outstuimigen moed van den edohuan. Hij liet Als men dit alles dan nagaat hoe on dankbaar zijn de werklieden jegens dat onbetwistbaar opperhoofd dier partij van het bet lichtleze baat en dwang. Het lijstje van Dendergalm is dus on volledig. Verscheidene hervormingen die wij de liberalen danken, komen er niet op. Dat is jammer want het schoonste is er waar lijk afgelaten. Wij zullen in zekere mate de leemte aanvullen 1° Belasting op de stokerijen, bier, azijn, tabak. (Wet van 20 Dec. 1851) 2° Belasting op de erfenissen in rechte "jn 3° Vermeerdering van het oorlogscon- tigent. (Wet van 1833) 4° De versterkingen van Antwerpen 5° Wet op de inpalmiug der studie beurzen 6° Wettenbet stemrecht inkrimpende, 7° De wet op de jacht van 18 Februari 1882 8° Het accijnsrecht op het plauteu vau tabak 9° De inkomende rechten op den koffie; 10° Belasting op de brandverzekeringen. 11" Enz. enz. Laat ons van hot bouwen der nuttelooze scholen, van het zendon van bijzondere commissarissen van de inquisitie tegen de vrijheid van geweten, van 't schoolcn- kwes dat groot schandaal, niet gewageu, dat 7 ju ous te verre leiden. Dendergalm zal daar wel eens van spreken. L t is de waarheid. Hier volgt de leugen. Iu zijn lijstje van liberale weldaden schrijft de galachtige Dendergalm Wet op de arbeiderswoningen, bur gerlijke vcrpersooulijking der maatschap pijen met dit doel ingericht. Bedoelt het groote blad der Vrijheid straat bierdoor de handelwijze der geu zerij welke van 1879 tot 1884 zoovele werkmanshuizec in de personueelo con tributie sloeg, om de onkosten van den schandaligen schooloorlog te dekken Dan kan dit de waarheid zijn want als dan moesten bijna al de werkmanswonin gen persotinccle contributie betalen. Alzoo verstaan dus is dit waar. Maar bet is eene schandige leugen waaneer dit eene wet zou bedoelen die het bouwen van werkmanshuizen zou bevoordeeligen. Daaraan hebben de menschlevendc geu zen nooit gedacht. Die wet werd gestemd den 9 Augusti 1889 onder het katholiek ministerie. Een groot blad, dat alle nachten van belang cn grootheid droomt en zoo iets aan zijne twintig lezers opdischt, is ge wogen I Melkerij'. Te Meire is uulaugs eene samenwerkende melkerij of botcr- fabriek gesticht geworden en onder be scherming van den II. Bavo gesteld. Van hedeu af is er daar eerste klas van boter te verkrijgen. Men wende zich tot het Bestuur voor verdere inlichtingen. het hoofd troosteloos op de borst zakken. M. de la Meilleraye nam het woord en i Zoo de positie niet houdbaar is, moeten wij ons terugtrekken. Uw bloed kan veel nuttiger elders vergoten worden.'Wat is uw plan Jeau Cottereau Ik ben van zin, voor eenige dagen hulp en bescherming aan Jambe-d'Argent te vragen. Wij zullen n volgen. Onmogelijk, mijnheer de graafJambe d'Argent's beuden zijn onophoudelijk iu de weer gij zijt te zwak ora zulk een leven te kunnen leiden. Evenwel, mijn vriend.... Ik heb aan u gedacht, mijnheer de graaf; uwe veiligheid boezemt mij meer belang iu dan de mijne. Ik heb het verledeu niet verge ten, dat, zoo de goedheid des koniugs mij het leven spaarde, ik het te danken heb aan ven zoon. Rater Olivier wilde hem onderbreken. Laat mij 6prekeu, mijn vader, voegde Jean Chouan erbij. Is het niet billijk, dat ik er aan denk, mijne schuld af te lossen. Die schuld hebt gij meer dun eens be taald. Ik zou mijn leven voor u willen geven maar helaas ik heb andere plichten. Alvo- mij te verwijderen, wil ik u toevertrou- Arme kinkel Dio uitroeping kou ik mij niet weèt houden te doen bij het lezen def rede voering vau M. Lornud, een liberale vooruitstrever, iu de Kamerzitting van een dezer dagen gehouden. Arme kinkel, zegde ik, die met zooveel aanmatiging als onbevoegdheid in de kolommen vau Dendergalm zijue onwe tendheid bloot legde over hot onzijdig on derwijs eu die, omdat Denderbode zich de moeite niet gaf op zijne dwaasheden te antwoordeu, tot hatelijke en belachelijke persoonlijkheden overging. Arme kinkel, hij heeft do straf onder gaan vau zijue opgeblazen onkunde hij heeft een gevoelige kaakslag gekregeu van iemand die iu de partij vau haat eu dwang leest geuzerij eene der eerste plaatsen bekleedt. M. Lorand sprak over het onzijdig on derwijs en liet zich volgender wijze uit De onzijdigheid der school heeft nooit bestaan. - Ik geloof niet dat hot mogelijk is eenen mensch te vinden die zich zoover aan zijne kennissen, aan zijue driften kan onttrekken ora onzijdig te zijn. Neen, een onzijdig man, een onzij dige schoolmeester heeft nooit bestaan. Dat zijn gevoelige smoutperen in het aaogezicht van Dendergalm's schrijve laarken. Denderbode heeft het bewezen, klaar en iluidelijk bewezen eene onzijdige school is eene hersenschim. In zulke scholen kuunen de katholie ken geen vertrouwen hebben want daar kunnen niet anders uit voortbroeien dau onverschilligen. Van de onverschilligheid tot de vijand schap is er slechts een stap cn deze is ras gedaan. Op Denderbode's bewijsvoering heeft het groot licht van het blad uit de Vrij heidstraat uooit geantwoord. Ziju geest, reeds zoo bekrompen, was immer bene veld door het woord onzijdig. Wij kunnen het gedrag van den kinkel uit Dendergalm maar niet begrijpeu. Hij wil onzijdige scholen. Welnu wij bieden hem meer aan hij kan geuzen scholen hebben als hij wilt,"'t is tc zeggen, scholen waar er nooit van God zal worden gesproken, maar integendeel de stof zal worden opgehemeldwaar het bestaan der ziel zal worden doodgezwegen en waar raeu do kinders leeren zal dat eens bet lichaam dood, alle leveu beeft op gehouden. Eu toch is hij niet voldaan, wat wil hii meer Die kinkel is moeilijk om tevreden te stellen. W ij herhalen het. De katholieken wil len in geeuen deele van het onzijdig on derwijs zij willen dat de luchtkriug der school christen zij en dat op de banken der klas de begrippen worden ontwikkeld welke, iu den schoot der familie, iu het hert van het kind zijn geprent. wen aan een oude vriend, iu wien ik allo ver trouwen stel. Hier is hij, voegde Jean Chouan erbij, terwijl hij op den vreemdeling wees bet is een pachter een vriend van hen, die weeneu, want hij iR zelf ongelukkig zijn oude vader, zijne eenige doAter zijn gevallen on der de slagen van een troep ellendelingen. Het goedig, rechtschapen voorkomen van Cotteran's vriend boezemde vertrouwen in De heer de la Meilleraye etak hem de hand toe eu sprak Ik dank u, dat gij gastvrijheid wilt ver- lceuon aan arme vervolgden. Dat is misschien niet zonder gevaar voor u. God zal ons beschermen, sprak do heer eenvoudig. Wauneer vertrekken wij Dezen avond nu zonsondergang. Hierna verwijderden Jean Chouan en zijn vriend zich. l)e dag ging voorhij in ernstige gesprekken. M. do Milly zou Jean Chouan volgen in de richting van Vité en zich van daar in het hart van Bretagne werpen, om eeno algemee- ineenen opstand te beproeven. De avontuur lijke geest van den jongen man kwam iu ver zet tegen de werkeloosheid, waartoe hij ge doemd was. Gelijk zoovele anderen droomde hij van de vernietiging der anarchie en van de overwinning van het recht. Hij ging heen Anscele. de aanleider der roode kliek in België, heeft de onzijdige scholen ge kenschetst als broeikassen van socialisten. Voor Dendergalm kunnen de socialis ten brave jongens zijn voor ons, katho lieken, zijn zij onverzoenbare vijanden welke niets anders beoogen dan do be staande samenleving het onderste boven te keeren. Aan dit properwerk mag en kan het orgaan der geuzenkliek van Aalst de hand lecnen maar het is eeno eifoltorou- achtige dwaasheid de katholieken zulke fout te willen doen bedrijven. Hij keere terug naar zijne schelp, de armtierige kinkel die mot zooveel hoog moed over bet onderwijs in Dendergalm dorst schrijven. Hij is bloedend afge- zweept door eene vriend en leider. Schoonere belooning voor zijne dwaas heid kan hij niet verwachten. Niets blijft verborgen en zoo is het nu ook gekend, dat jojud Daens, niet alleen naar Denderleeuw kwam om van Pie- kens' verkeu to eten, om meeting te houden, om zijuekiezers te bezoeken en in de herbergen te laten drinken... maar bovenal om langs Leeuwbrug van de stoppels to geraken als de man, binnen eeu jaar, zonder pensioen zal buiten ge zet worden. Leeuwbrug is een zeer bevolkt en dicht bewooud gehucht op 25 minuten afstand van het dorp. Dit is genoeg gezegd om te verstaan dat de inwoners niets zoo zeer verlangen dan eene kerk voor bun ge hucht en eeneu pastoor voor hunne kerk. Het eerste wat meu den weldoener van het menschdom, zoo de geneverwijven Daens hier noemden bij zijue optocht in de herbergen, bet eerste wat men vroeg, ^pg ik, was of hij pastoor van Leeuwbrug zou willen icorden Men verstaat, dat de kussens verlaten met 4000 ballen om als proost in een werkmansgehucht thuis te komen eerst moet overwogen worden. De kapel kon voorloopig dienen des noods vergroot of herbouwd worden. Pietje Vuurpijl, de opleider vau Daens wist iets beter. Zijne nieuwe volkszaal kou tot kerk geschikt worden. Hij zal ze schenken met een huis voor pastorij en het rijtuig op den hoop.... Aan zooveel opoffering was geene wederstand mogelijk en aejud Daens werd, in geestdrift vau gene ver en bier, pastoor van Leeuwbrug uitgeroepenPietje Vuurpijl als koster nog een stiel die deze man niet gedaan bad. Nu de vrienden van den nieuwen pas toor dio ongetwijfeld den kerkraad zullen uitmaken cn de beste geloovigen moeten zijn, hebben de gewoonte des'zondags de kerk van buiten te bezien en van in de eene of andere herberg daar omtrent Mis tc hooren. Zal dit overeenkomeu met de regels van den christenen volkspastoor?., of zullen do regels veranderen met zoete hoop in het hart. Blanche had hem Ik bemin u... Ga voort met uwen plicht te doen als christen en koningsgezinde. Den dag, waarop Frankrijk vrij den Heer zal aanroepen, den dag waarop het van Frank» rijks zonen niet meer zal vlooien, zult gij tot s terugkeereu En overstelpt van vreugde had de jonge edelman geantwoord. Blanche, dierbaar wezen, ik zal uwer weerdig terugkomen... Zoo ik echter mocht suouvelen Verzet n tegen die sombere gedachten. Wij moeten alles voorzienZoo ik niet terugkom, Blanche, laat dan deheriune- m mij u steeds dierbaar zijn. De gedachte aan u zal mij niet dan met het leven verlaten, antwoordde het meisje aangedaan. Des avonds verliet men de Place Royale. Dc graaf drukte M. de Milly aan zijne borst en zegde hem De gebeutenissen scheiden ons ander maal. Laten wij hopen, dat de beproeving kort van duur zij. Vergeet degenen niet, die u lief hebben als eeu zoon, als een broe der. Vaarwel, waarde vriend, of liever tot irziens (WORDT VOORTGEZET).

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Denderbode | 1897 | | pagina 1