Donderdag 9 September 1897. 5 centiemen per nummer. Jaar 3191
LANDVUURMIIP
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Naar 't leven
geschilderd
Belgische Werkliedenpartij.
Brusselsche zeden
en beschaving.
De Belgische Volkshond
Vlaamsche christeneVolkspartij.
Wat doen de Witte Zusters
in Opper-Congo
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. 1-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat, N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique 8uum.
Per drukregel. Gewone 15 centiemen Reklamen fr. 1,00; Vonnissen cv
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
ac.coord. Niet opgenomen handschriften worden i:iet teruggestuurd.
lleeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk legen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalst, 8 September 1897.
Reeds dikwerf hebben wij doen uit-
sehynen wie en wat de .socialistische
hoofdmannen zijn, wat hun doel is en
welke middelen zij aanwenden om langs
den rug der gefopte werklieden naar om
hoog te klauteren.
Veleu onzer geachte lezers zullen wel
licht gezegd hebben Denderbode over
drijft als hij over de socialisten schrijft
Denderbode is de politieke tegenstrever
der socialisten en gemeenelijk maken de
tegenstrevers zich van weêrskanten nog
zwarter da-i ze wezenlijk zijn.
Denderbode wordt dus door zekere
lezers verdacht alhoewel hij altijd de
waarheid, de volle waarheid, eerbiedigde
wanneer er spraak was van de socialis
tische leiders en hetgene zy in 't schild
voeren.
Het zal dus best zijn de socialistische
partij en hare leiders naar 't leven te
faten schilderen door oenen socialist en
die zal men toch kunnen vertrouwen.
Het penceel willen wij dus in de hand
geven van een Luiksche socialist,opsteller
van een manifest in do wereld gezonden
door eene fractie der rooden,die de dwing-
landij der leiders beu zijn en zich hebben
afgescheurd
Ziehier de vertaling van bedoeld mani
fest
Gezellen I
Met spijt bestatigeu wij dat, sedert veel
te langs reeds, de werkliedenpartij van
Luik in gevaar is. Wij aanzien als een
edele plicht uwe aandacht te roepen op
de misbruiken en de onrechtvaar
digheden welke dagelijks gepleegd
worden, door hen zelf die aan het hoofd
der Werkliedenpartij zijn en wien gij uw
vertrouwen schenkt, door hen te benoe
men tot de"ambten die zij heden be-
kleedon.
Die weinig gewetensvolle citoyens had
den, wanneer zij die ambten betrachtten,
geen ander doel dan zich op het voor
plan te stellen, om later uwe stemmen
te ontrukken, en tot hooge postjes te
geraken.
Wat zij in de partij deden waren
slechts schurkenstreken en zij ma
ken misbruik van het vertrouwen waar
mede gij hen hebt vereerd, door het
algemeen belang der werklieden
nan imnnfl persoonlijke belangen
te slachtofferen. Zij stellen zich dan
als rechter, dan als belanghebbende aan,
stapelen de postjes op er zijn er die
er vijf of zes bekleeden, werpen do
verstandige leden aan de deur, omdat
deze best in staat zijn hunne eerloosheden
aan 't licht te brengen. Wetens en willens
overtreden zy aldus de grondregelen der
Werkliedenpartij, welke alle opstapeling
van ambten verbieden.
En dan de bijdragen die de werkman
betaalt, tot wat dienen ze, tenzij om
diegenen te betalen welke de amb
ten bekleeden en ophoopen Aldus
verschaffen deze laatsten zich kleine ren
ten, ten nadcclc van hen wier belangen
zij moeten verdedigen, doch welke zij
zich niet aantrekkeu, want de ikzucht
versmacht in hen de stem des ge
wetens.
Men kome niet beworen dat die bij
dragen voor de werkstakingen worden
gebruiktdit ware eene eerlooze leugen
te voegen bij veel andere, vermits alle
werkstakingen door de ingerichte onder
linge solidariteit kunnen gewonnen wor
den. Het is droevig te moeten bestatigen
dat de arbeider heden ongelukkiger is
dan over veertien jaar dit komt omdat
de Werkliedenpartij zich heeft laten lei
den door die valsche broeders. Steeds
werd de staathuishoudkundige, de
economische kwestie aan de poli
tieke vraagpunten geslachtofferd.
Zou men ééne werkstaking kun
nen aanhalen, die waarlijk door
de werklieden werd gewonnen Wij
zeggen neen Geene enkele, en we zullen
meer zeggen Er zijn er zelfs die mis
lukten omdat de leiders der Werlieden-
partij eenen schandigen koop hadden
Schande over hen welke die lafheid
beginnen I
Het is alleenlijk om niet langer van
het vertrouwen der werklieden te laten
misbruik maken en om hun een veel
erger gevaar dan dit der burgerij
zelve te sparen, dat eene nieuwe Fede
ratie weldra zal gesticht worden....
Ziedaar
Men moet de leiders waarlijk in den
grond kennen om ze zoo meesterlijk naar
't leven te kunuen schilderen.
't Is al baatzucht, ikzucht en genietin
gen die de klok slaagt bij die roode
leiders.
En zeggen dat er zoovele werklieden,
ware dompelaars, zijn die zich door die
fijnaards laten om den tuin leiden 1
Nu, zal men het wellicht beter geloo-
ven, waut 't is Denderbode niet die het
penseel in de hand heeft gehad 1...
Edison verlangde ceii3 eene proef te
nemen hoe soel een telegram rond de
wereld gezonden kon worden. Het be
richt werd afgezonden, het kwam terug
en werd in den heer Edison's handen ge
steld, juist in vijftig minuten, terwijl hij
en zijne vrienden nog aan tafel zaten.
wonderlijke avonturen van eenen Zeeman
62* vervolg.
Wat hebt gij met hen van noode zegde
zij. Zij hebben ons slecht gediend, niet waar
Maar wij kunnen ze nu toch niet aau
hun lot overlaten, bracht ik in het midden.
Wij zijn met ons dertigen en de overige
vrouwen zullen ook wel behulpzaam willen
zijn, zegde zij. Sluit de matrozen, die overge
bleven zijn op en zeil met het schip weg.
Neen, antwoordde ik.
Gij wilt ook nooit doen wat ik u vraag.
Ik greep haar bij den arm en zegde Als de
matrozen u hooren, zullen zij u verdrinken
Wy zagen elkander aan, en al spoedig ver
liet zij mij.
En schuilt de ziel van eene zeeroofeter
in haar, zegde Kate, toen wij haar achterna
keken.
Zij heeft er wel iets van, zegde ik.
Zij is op u verliefd, zegde Kate, zij zou
u uit jaloezie dooden, als gij haar uitdaagdet.
Ik hield het eiland steeds in het oog. De
plantengroei was er weelderig, en toen de
In een geuzenblad; van Brussel lezen
wij het volgende
Men meldt Jat ervoor 1896 niet min
dan 36,329 processeq-verbaal werden op
gemaakt te Brussel alleen en er 9,493
veroordeelingen werden uitgesproken door
de rechtbank van enkele politie.
- Welnu, wij noemen dat eenvoudig
weg schaudalig. Zoowat 36,000 overtre
dingen op eene bevolking vau 190,000
zielen, bewijst ten overvloede dat er in de
hoofdstad iets uit don haak is.
Het valt niet te ontkennen dat de
Brusselsche werkersbevolking weinig eer
bied koestert voor de overheid en de be
staande politiereglementen.
Het is maar wanneer men in den
vreemde reist dat men goed kan oordee-
len, welk overgroot verschil er bestaat
tusschen onze beschaving en bij voorbeeld
deze der Scandinaafsohe bevolking. Wij
kunnen dit anders niet beschrijven dan
aan het onderwijs.
Het Brusselsch pnderwijzend perso
neel diende er zich mèer op toe te leggen
den ruwen kant onzér werkersbevolking
te beschaven, haar meer eerbied in to
boezemen voor de overheid.
De geachte heer schepen Lepage, die
reeds menige goede wijziging invoerde,
dient vooral dit belangrijke punt niet uit
het oog te verliezen dat is: de zedelijke
opvoedingwant wij mogen hier stoutweg
drukken dat er te Brussel eene bevolking
woont die niets eerbiedigtja tot schande
strekt der geheele maatschappij
Laat ons dat onthouden, lezers. Do
geuzen hebben aan de katholieken den
schooloorlog aangedaan, zo wilden geen
catechismus in de scholen, goen kruis
beeld meer, geen godsdienstig onderwijs
hoegenaamd
Nu plukken ze de vruchten daarvan en
ze moeten bekennen, met spijt iu hun
hart, dat ze eene bevolking opgekweekt
hebben die «niets eerbiedigt en tot schande
strekt van de maatschappij.
Dat hebben de katholieken, dat hebben
de Bisschoppen tijdens den schoolstrijd
honderdmaal voorzegd.
Neen het onderwijs alleen is niet ge
noeg, 't is niet genoeg van aan een kind
wat bloote wetenschap te leereu die wel
tot zijn verstand spreekt maar niet tot
zijn hart. Het kind heeft eene ziel die ook
moet ontwikkeld worden daar binnen in
die ziel leven er driften die moeten be
streden worden, en zonder godsdienst en
't goed voorbeeld van de meesters en de
ouders, is 't onderwijs zoo dikwijls om
niet te zeggen altijd schadelijk
Welja, 't is de zedelijke opvoeding die
in de scholen van Brussel en elders waar
boot van Brigstock een lommerrijke kreek
was ingevaren, zag ik niets meer van de man
nen. Ik meende op'het eiland te hooren schie-
hetgeen best mogelijk was, daar de
mannen vuurwapens meegenomen hadden.
Omstreeks zeven uren stond ik op het dek
en zag do boot terugkomen. De eerste die aan
boord stapte was Brigstock. Juffrouw Cobes
snelde naar hem toe en zij stonden eenigc
oogeublikken met elkander te spreken.
Eindelijk kwam hij naar mij toe.
Welnu, zegde ik.
Het is een schoon eiland, kapitein.
Zou het voor u passen
Dat gelooven wij wel.
Gelooven
Wij zijn het er allen over eens, dat het
geschikt voor ons is, zegde hij. Maar voordat
wij een besluit nemen, moeten onze aanstaan
den het bezichtigen.
Dat is niet meer dan billijk.
Nu beschreef hij het eiland, maar zijne
beschrijving was niet veel uitvoeriger dan
dan die van Buil. Hij zegde dat er eene ge
schikte plaats was waar het schip kon aan
leggen, terwijl zij er uit haalden wat zij noo-
dig hadden.
Daaraan wil ik mij niet blootstellen
zegde ik. Wij konden in de nabijheid van het
eiland wel eens aau den grond raken. Wij
ze den godsdienst verbannen hebben, het
is de zedelijke opvoeding die ontbreekt
Eu wij geven aan de overweging van
de liberalen van Brussel en elders de vol
gende woorden van Paus Leo XIII; ze zijn
getrokken uit den omzendbrief dien hij
onlangs zond aan de Bisschoppen van
Duitschland, Oostenrijk en Zwitserland,
tor gelegenheid van de 300° verjaring vau
den gelukzaligen Canisius.
Waar de godsdienst vervalscht is of
ontbreekt geeft men eene' geheel gevaar
lijke opvoedingHet onderwijs zóó
schikken dat de godsdienst or door ver
waarloosd wordt, dat is in de ziel van do
jeugd de kiemen dooden van 't schoone
en eerlijke, en verre van verdedigers van
't vaderland te bereiden, kweekt men eene
pest en eene plaag voor liet mcnschdom.
zullen het echter zoo dicht naderen als de
voorzichtigheid het toelaat.
Welnu, zegde hij, wij zullen daarover
wel geen onaangenaamheden krijgen.
Ik begaf mij naar de verschansing, om te
zien wat de mannen in de boot uitvoerden,
en bemerkte, dat zij eene hoeveelheid kokos
noten en bananen aan de vrouwen gaven.
Ik merkte, dat het alleen in de bedoeling
laf, dat de aanstaanden zich zouden vergas-
en verzocht om eenige noten, om daarop
ook anderen to trakteerou. Toen beval ik,
daar de duisternis inviel, dat de boot zou op
gehaald worden, waarop mijn scheepsvolk van
meisjes de vereischte maneuvers deed.
Er was niets anders te doen dan te zorgen
dat het schip ongeveer op de hoogte van het
eiland bleef. Gelukkig gaf de maan een vol.
doend licht, zoodat dit niet zoo heel moeilijk
was. Dien geheelen nacht bleef ik op. De
vrouwen bleven tot elf uren op het dek cn
enkelen van de aanstaanden waren met de
matrozen in gesprek.
Bij het aanbreken van den dageraad waren
wij nog op de hoogte van het eiland en al
spoedig kwam er op het schip leven en bewe
ging. Het was even prachtig weêr als den
vorigen dag, maar de wind was een weinig
zwakker. Al spoedig werd de barkas schoon
gemaakt en te water gelaten.
en de
Op Zondag 19 Sept. aanst., om 2 uren
's namiddags, zullen de afgeveerdigden
vau den Belgischen Volksboud, in het
Werkmanshuis Concordia te Brussel,
Locquenghienstraat, eene belangrijke zit
ting houdou ten einde een besluit te
nemen van het allergrootste gewicht be
trekkelijk de Vlaamsche christene volks
partij
Aau 't dagorde staat een voorstel als
volgt
1° Aan de bij den Belgischen Volks-
- bond aangesloten maatschappijen en
personen wordt eene maand tijd ge-
gund te kiezen tusschen den Belgischen
Volksbond en de federatie met name
Vlaamsche christene volkspartij.
Wij zullen zondag aanst. do beweeg
reden meêdeelen.
Doen wij bemerken dat al do catb. dag
bladen des lauds de handelwijze van den
Belgischen Volksbond goedkeuren.
Onder dien titel vinden wij in 't Maan-
delijnsch verslag der Afrikaansche Mis
siën het volgende belangwekkend opstel
In 't begin.
De eerste dagen lokten de Zusters, na
tuurlijk, de nieuwsgierigheid van allen
uit. Van wijd en zijd kwam men toege-
loopen om die Witte moeders - te zien,
die uit Europa kwamen. Men had schier
niet genoeg aan beide oogen om dit gansch
nieuwe schouwspel te bewonderen.
Het eerste werk der Zuster was, nood
zakelijk, wasschen en strijken. En toen
de negers dit zagen, stonden zij stom van
verbazing. Wasschen en naaien toch is
werk voor do mannen, nooit houdt eene
vrouw zich daarmeè bezig: zij weeft stof
fen, stampt maniocmeel, werkt op het
land en... rookt hare pijp.Maar wasschen
cn plassen, o neen, dat niet I
I Het naaimachien, dat wij meegebracht
S hebbenzoo schrijft een zuster brengt
a alle tongen in beweging. Van heinde en
verre komt men dit wonder werktuig be
wonderen. De vrouw van eenen groote
der streek vroeg of God dat geschapen
had
Langzamerhand is men er aan gewend
geworden de Zusters te zien wasscbeu en
naaien; vrouwen van dorpshoofden vroe
gen zelf ook to mogen leereu, wat haar
volgeerne toegestaan word.
Vrijgekochte weesjes.
Eenigen tijd na hunne aankomst, had-
de Zusters zich bezig te houden met 80
weesmeisjes. Dit cijfer stoeg welhaast
tot 158.
Talrijke dier ongelukkige kinderen
lieten door hun ellendig uiterlijk, hun
lydend gesteld genoegzaam vermoeden,
dat zij welhaast naar eene andere en be
tere wereld zouden verhuizen. Vele dezer
brachten, bij hun verscheiden, de zusters
k oen zoeten troost.
Wij geven hier een paar bijzonderhe
den tot stichting der liefdadige zielen,
die de rampzalige meisjes afkoopen, en
wier naam door de arme kinderen gedra
gen werd.
De kleine Msika kwam op zekeren mor
gen aan hare moeder zoggen, dat zij ziek
was. 's Avonds was de toestand van het
meisje in zooverre verergerd, dat er geene
hoop op redding meer bestond. Een mis
sionaris doopte de kleine lijderes onder
den naam van Marie, en het kind was
zoo blijde, dat het maar gedurig uitriep
O, straks mag ik sterven Ik ga naar
den hemel
Een ander meisje, ook Marie genaamd,
kreeg dezelfde ziekte. Na het H. Oliesel
ontvaugen te hebben, bad en smeekte zij,
dat men haar naar de kapel zou dragen,
om hare Eerste Communie te doen. Men
stemde in haar verlangen toe. Al de
christenen woonden diepbewogen die tref
fende plechtihcid bij.
School en bewaarschool.
Vier maanden na hunne aankomst te
Boudewijnstad, openden de Zusters eene
school en eene bewaarschool, 84 meisjes
en 16 jongentjes kwamen er dadelijk
heen om te leeren lezen eene maand
later konden velen heel wel met de letters
over de baan. In de bewaarschool is er
geen gebrek aan kleine kindertjes, die,
men begrijpt het nog al wat last en moeito
geven.
Op Passiezondag hadden de Zusters
het geluk vele hunner beschermelingen
voor de eerste maal tot do Tafel des Hee-
ren te zien naderen.
Er waren er verscheidene die aan land zou
den gaan en dus was de grootste boot noodig.
Brigstock sprak een geruimen tijd met mij.
Hij vertelde mij, dat er geen teekenen van
leven op het eiland waren. Zij hadden het
nauwkeurig onderzocht en niets ontdekt,
waaruit zou kunuen blijken, dat het ooit be
woond was geweest. Hij vroeg, of het, als hij
liet in naam van Victoria in bezit nam, aan
Engeland of aan hem en de zijnen als kolo
nisten zou toebehooren.
Ik antwoordde, dat als hij eene kolonie op
het eiland vestigde, Eugeluud het hem niet
zoo licht zou ontnemen. Als de kolonie bloei
de, dan konden zij zich eene engelsche bezit
ting noemen, en dan zou Engeland hulp zen
den, om hen in staat te stellen hunne vijan
den te bevechten, indien zij door dezen aan
gevallen worden.
Wij hebben geen hulp noodig, zegde hij,
want wij hobbeu geen plan om te vechten.
Wie zal ons aanvallen Er bestaan enkele
gebruiken bij het in bezitnemeu van land.
Welke zijn die
De engelsche vlag op te steken en te
zeggen Ik neem dit land in bezit in naam
der koningin, en dan een drietal hoera's aan
te heffen.
Maar onderstel eens dat het reeds door de
Franschen in bezit genomen is
Dan zullen zij misschien eene poging
doen, om u er van te verdrijven dan beroept
gij u op Engeland gij wordt het onderwerp
van lange diplomatieke onderhandelingen en
geeft misschien aanleiding tot eenen oorlog,
en dan gaat de naam Brigstock in de overle
vering over niet alleen als van een vader der
Zuidzec-eilnnden, maar ook als van een schep
per hunner geschiedenis.
Hij hoorde dit alles glimlachende aan cn na
eene poos naar het eiland gezien te hebben,
begaf hij zich naar do verschansing om te zien
of zij al met de barkas klaar waren.
Eerst omtrent tien uren vertrok de barkas.
Er zaten daarin elf mannen en al de gekozene
aanstaanden. Bull en Jackson waren op het
schip gebleven.
Terwijl de boot zich van het schip verwij
derde, zag ik Alice Perry met een viertal
andere meisjes in een druk gesprek gewik
keld. Allen waren in manskieeren op het dek.
Alice kwam met een ander meisje naar mij
toe en verzocht mij de reis voort te zetten.
Ik wees naar de barkas en zegde
En deze menschen achterlaten
Ja riep Alice hartstochtelijk uit.
Wij kunnen wel een paar dagen wach
ten, zegde ik.
Haar gezicht betrok en zy riep uit
(WORDT VOORTGEZET.)
