Zondag 31 October 1897.
3 centiemen per nummer.
S3*5 Jaar 3206.
Vrij onafhankelijk volksgezind orgaan van de Stad en 't Arrondissement Aalst.
GODSDIENST, HUISGEZIN, EIGENDOM.
VADERLAND, TAAL, VRIJHEID.
Naar 't leven
geschilderd.
LANDBOUW.
De Boerenkrijg.
DE DENDERBODE.
Dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag yan iedere week, onder
dagteekening yan den yolgenden dag. De prijs eryan is tweemaal ter week
voor de Stad 5 frank; met de Post verzonden 6 frank 's jaars, fr. 3-25 voor zes
maanden; fr. i-75 voor drij maanden, voorop te betalen. De inschrijving
eindigt met 31 December. De onkosten der kwitantiën door de Post ont
vangen zijn ten laste van den schuldenaar.
Men schrijft in bij C. Van de Putte-Goossens, Korte Zoutstraat", N. 31,
en in alle Postkantoren des Land.
Cuique atium.
Per drukregel, Gewone 13 centiemen Reklamen fr. 1,00Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag in den voormiddag.
Voor de advertentiën uit vreemde landen zich te wenden ten Bureele
van dit blad.
Aalat, 30 October 1897.
De socialisten bazuinen altijd uit dat
zij al de kwalen van het lijdende mensch-
dom zullen genezen in hunnen toekomst
staat. Als zij eens meester zullen zijn,
dan geene ellende, geen gebrek meer,
immer genoegen, immer genot.
Zou die partij dan toch edel zijn in
haar doel, in haar streven
De ondervinding zegt dagelijks neen en
bij die feiten kunnen wij nog de beken
tenis voegen van ontgoochelde socia
listen, die ook eens dachten dat de roodo
omwentelaars aan alle ontbeeringen
alle lijden een einde zouden stellen, die
dachten dat de opperhoofden rechtzinnig
en oprecht het welzijn der menschheid na
joegen, maar, die, door ervaring geleerd,
ootmoedig bekennen dat zij don speelbal
geweest zijn van heerschzuchtigen
armtierige kluchtigaards.
Wij beginnen met Alice Bron,, eene
schrijfster van talent,die zoo vele artikels
in Le PettpU van Brussel heeft afge
kondigd en die een der steunpilaren van
dit blad -is geweest.
Onlangs hield zij eene meeting te
Seraing, eene zeer volkrijke gemeente
tegen Luik en zegde er het volgende
De socialistische partij zit vol
valschaards die prediken in Maison
du Peuple, Volkshuis en Vooruit, en
bedrieger» die daze valschaards onder-
steunen om aan postjes te geraken,
a Van der Velde is onder dezen een van
a de slechtste. Al de kopstukken der
- socialisten visschen achter posten en
a mandatenvette pree en rijke jaar-
wedden. Er is niet een die rechtzinnig
n de verbetering van het lot der werk-
lieden verlangt. Geheel hunne politiek
bestaat hierin over den rug van den
a werkman naar boven te klauteren.
Maar de socialistische partij is geheel
buiten staat eenigo verbetering in te
voeren. Onder dit opzicht is de katho-
a lieke partij ver boven de roode ver-
heven. Hadden de socialisten morgen
de meerderheid, meent gij dat de rijke
heeren die onder den naam van socia-
a listen in de Kamers zetelen, de minste
goesting zouden gevoelen om wetten le
a maken waar tij de eerste slachtoffers
a zouden van zijn Er zetelen geeno
ware werklieden onder de socialisten
der Kamer. De socialistische werkman
is bedrogen door leugenaars die zijnen
rug uiteten en zijn bloed uitzuigen.
Die bekentenis komende van eene
socialistische vrouw welke figuur maakte
in de roode partij, is goud waard en be
krachtigt de artikelen door Denderbode
reeds geschreven, waarin door uittrek
sels van socialistische werken en gazetten
bewezen werd dat die volksopruiers niet
door werkmansliefde worden geleid dat
de richtsnoer van hun gedrag hen wordt
aangewezen, niet door de genegenhoid
voor het arbeidende volk, maar door hun
persoonlijk belang en door hun eigene
heerschzucht.
Al wat Alice Bron hier schrijft hebben
de katholieken meermaals herhaald maar
het was goed dat die ook eens door socia
listen zelf werd gezegd.
Wij achten het niet noodig onze be
weegredens nog eens neer te schrijven.
Iedereen heeft het ijselijke woord van
Bebel te Brussel over eenige jaren uitge
sproken nog frisch in het geheugen. Nog
moet in het ooi onzer lezers de akelige
dingeD klinken die Alfred Defuisseaux
te Parijs uitbraakte Het is goedt dat
van tijd tot tijd de wonden van den
- werkman bloeden.
Een feit willen wij aanstippen. Wij
geven het volgens - Het Gildeblad - van
Leuven. le Mei 1897.
- Destrée leidde eens zijnen hond by
- eenen pasteibakker en gaf hem de beste
n gebakken te eten. Wanneer de hond
- stierf deed hij hem op eene plechtige
wijze begraven.
Werklieden wanneer zullen uwe oogen
opengaan en wanneer zult gij begrijpen
dat, volgens het woord van Alice Bron,
- de katholieke partij ver boven de roode
is verheven- en dat gij dus alleen bij
haar hoop en troost zult vinden in uw
lyden en ongelukkigen toestand. F. D.
(Yervolg zondag aanst.)
Bemestingsproeven op weide bij
middel van scheikundige mesten
aangewend na het inoogsten van
het hooi.
D. 4* Peeks. Proeven in leem-zand-
achtigen grond, rijk aan organieke stoffen.
De weid# waar wij deze proeven ingericht
hebben, is van natnur leemzandaehtig, maar
zonder eigenlijk gezegde zuurheid. De per
ceelen, die tot de proeven gediend hebben,
zijn wel genivelleerd, met eene liehte, man
overal gelyke helling van Noord naar Zuid
zij waren, in 1894, op het oogenblik dat wij
onze proeven begonnen, van gelijke vrucht
baarheid. De perceelen, zeven m getal, waren
van Noord naar Zuid gericht en lagen naast
een. Zjj hadden ieder 1()0 m. lengte op 25 m.
breedte. Het zelfde perceel ontving gedurende
drie opeenvolgende jaren (1894-1895-1896)
dezelfde meststoffen en wel onmiddelijk na
het wegnemen van het hooi, tenzij de soda-
nitraat, waarvan de helft in de Lente
bruikt wierd.
Wij geven hier onder het verslag dc_„
proeven. Om klaarder te zijn, hebben wij de
hoeveelheden mest, de opbrengsten, enz.
herleid tot de hectare.
PERCEEL I. Zoniitr mest(vergelij-
ingsperceel) gemiddelde jaarlijhsche opbrengst
a) in nagras 1382 kg., b) in hooi2909 kg.
gemiddeldKaarde van den jaarlij htchen oogst
fr. 218.00. J
PERCEEL II. Gebruikte mesten a) 400*
j. superphosphaat inhoudende 14 phos-
phoorzuur, b) 600 kg. kaïnietgemiddeldi
jaarlijktcke opbrengsta) in nagras 2186 kg.
b) in hooi 4572 kg. gemiddelde jaarlijksche
Kaarde van den oogstfr. 339,90 benexlings-
hostcn fr. 53,00 gemiddelde zuivers winst
fr. 70,80.
PERCEEL III. Gebruikte mettena) 400
metaalslakken van 75 °L fijnheid en 16 °/0
osphoorzuur b) 600 kg.kaïuietgemiddelde
jaarlijksche opbrenasia) in nagras 2291 kg.;
b) in hooi 4881 kg. gemiddelde jaarlijksche
waarde van den oogstfr. 361,59 bemest ings-
kosten fr. 51,00 gemiddelds zuivere minst
fr. 84,59.
PERCEEL IV. Gebruikt mest 400 kg.
superphosphaat gemiddelds jaarlijksche op
brengst k) in nagras 1673 kg. b) in hooi
3359 gemiddelde jaarlijksche waarde van den
oogstfr, 251,73 bemeslingskosten fr. 21,50;
gemiddelde zuivere minst fr. 14,23.
PERCEEL Y. Gebruikt mest 400 kg.
metaalslakken gemiddelde jaarlijhsche op
brengst a) in nagras 1822 kg. b) in hooi
3852 kg. gemiddelde jaarlijksche waarde van
den oogstfr. 285,78; bemeslingskosten: fr.19,50;
gemiddelde zuivere minstfr. 50,28.
PERCEEL VI. Gebruikt nest600 kg.
kaïniet gemiddelde jaarlijksche opbrengst
a) in nagras 1717 kg.; b) in hooi 3658 kg.;
gemiddelde jaarlijhsche waarde van den oogst
fr. 270,99 bemestingskosten fr. 31,80 ge
middelde zuivere minstfr. 23,19.
PERCEEL VII. Gebruikte nesten.- a) 400
kg. metaalslakken, b) 600 kg. kainiet. o) 200
kg. sodanitraat, waarvan de nelft in de Lonte;
gemiddelde jaarlijksche opbrengsta) in nagras:
2429 kg. b) in hooi 5111 kg. gemüldeldc
waarde van den oogst fr. 379,53 bemestings
kosten fr. 93,00 gemiddelds zuivere winst
fr. 70,53.
Practischh ghvolgtrexkingsn. Van de
uitslagen dezer proeven kunnen wij in 't al-
gemeon aileiden, te weten
A) Dat de leem-zandachtige weiden rijk
aan organieke stoffen, veel phosphoorzuur en
potasoh van noode hebben, en dat de hoogste
zuivere winst bekomen wordt mot gelijktijdig
dese twee vruchtbaarmakende stoffen te ge
bruiken, zij jaarlijksch 5 a 600 kg. kaïniet
en 3 400 kg. metaalslakkon (vergelijk de
uitslagen van perceelen II en III met die van
perceelen I, IV, V en VI.
13) Dat de metaalslakken te verkiezen zijn
bovon superphosphaat (Perceelen II en III).
C) Dat het gebruik van stikstofmest (soda
nitraat) niet winstgevend is. Daarenboven,
zooals wij het in al onze proeven gezien heb
ben, veroorzaakt deze mest de trapsgewijze
verdwijning der klaverplanten.
Binnen kort, sullen wij de uitslagen onzer
bemestingsproeven, op zure weiden, mede-
L.TAN DEN BERCK,
Landbo u w-ingenieur
deelen.
De Nationale Bank heeft nieuwe
bankbriefjes van 20 fr. in omloop ge
bracht, te beginnen vaD 25 October.
Deze nieuwe briefes zyn gausch ver
schillend van de andere, welke te veel
nagemaakt zijn geweest. De grond er van
is chocolaatklcurig. De vier gebruikte
kleuren zijn chocolaat, rood, zwart en
groen. Als men de briefjes in het licht
houdt, en er door ziet, leest men, aan den
voet van het briefje, Banque Nationale,
nevens een vrouwenhoofd, in de breedte
leest men het woord Belgique.
Links staat er eene vrouw op eenen
leeuw gesteund. De teekening is ook
bruin.
Langs den achterkant bevinden zich de
woorden 20 franken eu Nationale Bank.
Het papier is hetzelfde gebleven.
Het soliijut onmogelijk, die nieuwe
briefes na te bootsen.
(MOORSEL.)
De uitdrijving der Benedictijnen en de
Fransche bezitting van Affligem, verwek
ten eene hevige ontroering. Ook nam ba
ron de Meer een krachtdadig besluit hij
verspreidde 't nieuws, het waar achtende,
dat de zegevierende Oostenrijkers binnen
dc veertien dagen zouden in Brussel zijn,
dat men hunne aankomst mocht voorbe
reiden en dat de bevolking vau Asscho
gereed stond om de strijdmakkers van
Moorsel bij te springen. Op de kerktorens
der naburige dorpen werd de noodklok
geluid en, volgens afspraak, vergaderden
ruim 200 man, op het binnenhof van het
kasteel. Het was den 2 Januari 1797 (13
nivóse, jaar V), om 9 uren 's morgens, dat
onze boerenkrijgers optogen laugsheên de
modderige Faluintjes, en de Boschpoort
van het oud klooster genaakten. Baron
de Meer, opnieuw kapitein geworden,
wist hun moed in te spreken, want zij
waren erbarmelijk gewapend. Met vorken
en pieken, verroeste jachtgeweren en
nog ouwerwetscber strijdzwaarden, dier-
ven zij welafgerichte soldaten bestormenl
Wio zal 't gelooven, zij gelukten, en de
Franschen gingen op de vlucht. Een
Frausch officier en twee van zijne vrij
willigers werden gevangen en opgesloten
in de schuur, palende aan de Boschpoort.
Thans bleek hunne al te groote oubehen-
digheid in het strijdvoeren zij legden de
hand op een renbode, ontdeden hem van
zijn halsdoek eu zijn zakuurwerk, en lie
ten hem ongehinderd voortijlen naar
Brussel, met zijne voor hun zoo noodlot
tige brieven. Wel is waar, zij wisten we
derstand te bieden aan den ontvanger der
domeinen te Assche, die nog denzelfden
dag de bestormde abdij kwam opeischen
de man werd met geweerschoten begroet.
Eilaas, die boeren-opstand tegen vreemd
dwangbeheer, duurde slechts vier-eu-
twintig uren. De misnoegden der omlig-
ligde dorpen weigerden onze opstande
delingen te vervoegen, vreezende, met
recht en rede, de spoedige aankomst van
eene welgewapende overmacht, uit Brus
sel en Gent, zijnde Affligem op omtrent
halfweg van beide steden gelegen, wat in
derdaad gebeurde. Nog eer de avond ge
vallen was kwam meer dau vijf honderd
man uit Brussel, met schutterij, en een
deel der bezetting van Gent zakte af
langs Aalst en Moorsel.
De twee krijgsbenden omsloten dc abdij
als in een ijzeren ring. De aanvallers wa
ren rechts en links uiteengegaan, doch de
stoutsten bleven op bunnen post. Wat
vermocht dat booptje manschap tegen uit
gerust krijgsvolk en alvernielende kanon-
jallbn, die eene bres in de stevige muren
boorden en de zware eiken poorten uit
hare hangsels rukten Na eenige geweer
schoten op de Franschen gelost te heb
ben, moesten zij op de vlucht, twee doo-
den en drij gevangenen nalatende, Jan de
Nil, des barons kamerknecht, Donatus
Collier, landbouwer, en eeu gewezeu
Oostenrijkscb soldaat, kleermaker van
stiel. De wraakneming der reeds genoeg
hatelijke Sans-Culotten was verscbrik-
kblijk. Des anderdaags morgens werden
de kauonnen op de hoogten van Boekhout
gesteld, tegen de grootsche abdij gericht
en het monumentaal gebouw tot puiueu
geschoten, waarvan er na honderd jaren,
uog enkele blijven bestaan, als om getui
genis te geven van de vernielingszucht
dier onmenscbelijko beschavers, Het was
niet genoeg de drij gevangenen versche
nen den zaterdag 14 Januari voor een
krijgsraad te Brussel, werden kort eu
goed ter dood verwezen, en nog deuzelf-
deu dag, om 5 uren, door den kop ge
schoten, in de stadsgrachten, waar nu de
Koninklijke Plaats bestaat. Ces mal-
heureuxzegt Aug. Orts, fur ent fusillés
d 5 heures dusoir. Auoun prétre ne
les accompagnait au supplice. Het
scheen nog met voldoende de jacht op
den aanleider, baron de Meer, begon.
Zijne persoonbeschrijving of signalement
werd in alle richtingeu gestuurd aau de
wettelijke en rechterJijkeoverheden.iu de
gemeenten afgekondigd en aangeplakt,
en, ongelukkig genoeg, het wees op een
orgaaus-gebrok dat hem meêdoogenloos
moest verraden hij was een hakkelaar.
Wij laten dit kostelijk stuk hier volgen
AFBEELDSEL
van eenen manspersoon, verdacht van
contre-revolutionnaire misdaden, hoofd
man van eene bende van gewaepende
deugenicten, te weten Joaunes- Joseph us
de Meer, gewezen] Edelman, gemeynelyk
gonaomt den baron van Moorcel, gelogen wapens in de hand, en bijgevolg het tri
eene myle van Aelst, canton van Leb- I bunaal onbevoegd was doch indien hij
bete, Departement der Schelde, gehoor- I tegenstrijdiglijt met de wet, door den
Ug vanLatest gewoont hebbende tot krijgsraad werd gevonnisd, hij het streng
ste stilzwijgen zou behouden, en, werd
hij ter dood verwezen, met eene kloeke
hand zijne borst zou ontblooteu voor het
moordend lood, de verantwoordelijkheid
aan zijne rechters overlatend, en zijne
vrouw den last opdragend zijne dood door
alle rechtsmiddelen te wreken.
Och, wat mocht dat baten bij voorin
genomen geweldenaars, noch goddelijke
noch menschelijke wet eerbiedigend,
kennende geen ander recht als dat van
den sterkste I De krijgsraad sprak zijne
eigen bevoegdheid uit, en ging over, op
staanden voet, tot het verhoor der aaak.
Baron de Meer weigerde voortaan nog te
spreken. Zijn bijzondersto advocaat, de
beruchte Mallarmé, gewezen openbaar
beschuldiger bij het gerechtshof der Dyle,
pleitte vruchteloos met volle overtuiging
en eene indrukwekkende welsprekend
heid baron de Meer moest evenals drij
van zijne strijdmakkers, zijn stout er
edelmoedig opzet met het leven bekoopen.
Het vonnis luidde
het voorzeyd Moorsel, lang omtrent vijf
voeten dry duymen frauscho maete, lang
ende maeger van aenzigt, blond van hayr,
draegende eene kalotte met eenen keu,
scherp van neus, groot van mond, lang-
worpig van kinne, rosachtig van baert,
seer maeger van lijf ende beenen, groot
van voeten, oude omtrent 56 jaeren, seer
belemmert van spraeke ende seer frank
van opzigte, ten meerderendeele gekleed
met eene lange broóke ende postilons
veste vau gryse stoffe.
Den Commissaris der uytwerkende
magt by het Tribunal Correctionneel van
het Arrondissement Aalstverzoekt alle
goede borgersvrinden van de ruste ende
algemeene welzijn, van aen te houden
ende iu vangenisse te doen bewegen den
gemeldeu Baron van Moorsel, opperhooft
van eenen hoop gewapende baeustroopers
deugenieten ende schelmen, welke hunDe
eygene prochie door het opstouken van
dezen ontaerden schelm heeft bloot ge
teld geweest aen de alder grauwelykste
ende ongelukkigste gevolgen.
P.-B. Maillabd, Commiss.
BaroD Jan-Jozef de Meer, willende
zijne kostbaarste panden, zijne geliefde
familie-leden en zijn geboorte-dorp spa-
reu> want het Directoire had door de
wet van 10° vendémiaire, jaar IV, de
gemeenton verantwoordelijk gesteld over
do onlusten die aldaar mochten uitbers
ten, was op do vlucht gegaan, te voet,
eerst naar Mechelen, vervolgens naar
Waelhem, alwaar hij uitgestrekte eigen
dommen bezat. De ongelukkige liep iu
zijn verderf I Uit loutere nieuwsgierig
heid verliet hij den 15 Jauuari zijn
schuilhoek, eene kelderkamer by een
zijner trouwe pachters, ging een glas bier
bestellen in hot Gulden Hoofd en werd
aldaar erkend aan zijn stamelen, door de
huisbazin, ondanks zijne vermomming,
want hij zat in een blauwen mantel ver
doken. De deugniete, liep hem aanklagen
bij den griffier d«s Vredegerechts deze
verwittigde do iagers te paard van het
13* regiment, te Waelhem ingokwartierd,
en haast was hij door een ruiter inge
haald. De soldaat eischt zijn reispas af
de Meer voelt zijn spel verloren. Hij
steekt de hand in de binnentesch, kwan
suis om zijn paspoort te vinden, grijpt er
zijn tweepistool, legt aan en schiet. Het
schot wil niet af; de man staat ontwapend.
Hij wordt vastgegrepeu, afgetast onder-
boord; niettemin loochent hij zijno iden
titeit, steunend op oen valsch reispas dat
een anderen naam voert als den zijnen. O
dat ongelukkig stamelen, dat hij vergeefs
poogt te verbergen I De jager die deze
zoo belangrijke vangst gedaan had, heette
Hubert Paulhet centraal bestuur der
beide Nethen, willende zijnen iever be-
loonen, en niet mogende beschikken over
den tweeloop van den gevangene, schonk
hem uit dankbaarheid twee zadelpistolen.
Baron do Meer, door de jagers iu het
gevang van Waelhem opgesloten, werd
des avonds, na dezes terugkomst, door
den vrederechter uitgeboord hij streed
uiets af, bekende moedig en rechtuit wie
hij was en wat hij gedaan had, er bijvoe
gende Ik heb als eerlijk man gehan
deld, en ben bereid als zulkdauig te
sterven. Des anderendaags werd hij
door eene sterke lijfwacht naar Mechelen,
van waar naar Brussel begeleid, en alhier
opgesloten iu het militair gevang der
Laekensche poort, het gothiek ardujneq
gebouw dat de Zenne overwelfde. Hij was
echter niet geneigd om zoo gedwee als
zijne arme medestrijders eene doodelijke
veroordeeling te onderstaan alle pogin
gen werden aangewend om hem aan het
militair gerecht te ontrekken, en voor
een burgerlyk tribunaal, het meer be
voegd jury te laten verschijnen. Vau
wege barou de Meer ging dan een protest
uit, bij talrijke afdruksels onder het volk
verspreid eu in den nacht vau 19" tot 20"
Jauuari door ecu deurwaarder aan de
leden van den krijgsraad en van de bur
gerlijke rechtbank beteekend, bij 'twelk
hij meldde dat zijn geweten hem gerust
stellend over jzyue dqdeu, hij met "gela
tenheid ziine voroordeeliug zou afwach
ten, ware t niet dat hij zijn behoud voor
bet welzijn van zijn huisgezin en zijne
eigene waardigheid, verplicht was door
alle rechtsmiddelen to betrachten dat
het eene schenuiug der grondwet zou ziju
hem voor het krijgsgerecht to dagen, in
gezien hy niet gevangen werd mot de
x Vonnis uytgesproken door den
krygsraed van den 24* divisie militaire.
0 vergaedert tot Brussel.
Den oorlogsraed wettelyk vergaedert
zynde, volgens order van den generael
Sougis, als opperhoofd gebiedende de
24e divisie militaire, ten eynde vau
voorts te gaen tot het vonnis definitief
van don gouoemden Jan-Josef de Meer,
1 oudt zes-eu-vyftig jaren, gewesen edel-
man, te voren baron van Moorsel, be-
schuldigt van geweest te zyn den aen-
legger eu opperhoofd der samenrottin-
i gen, die plaets gehad hebben zoo in hot
i dorp van Moorsel als in dat van Affli-
i gem, en byzonderlyk in de abdye van
dezelfde plaets den 12" en 13" nivóse
laetstleden, alwaer hy, als opperhoofd,
en die dewelke hy commandeerde, heb
ben durven aenrauden en vier geven op
de troupen van de Republike, weder-
houden, ontwaepen en gevangen nemen
eenen officier en twee volontairen van
de 202* halve brigaede, deel makende
der wacht gestelt tot haudhaevinge der
wetten en bewaeringe der
abdye...
Den krygsraed overwegende dat niet
alleenlyk den beschuldigden pligtig en
overtuygt is deel genomeu te hebben in
de dorpen vau Moorsel eu Affligen,-maer
ook geweest te zyn den aenstokér en
opperhoofd der rebellen, waorvan hy
het bovel genomen haddo, aen dewelke
hy uytgedeeld haddo de swarte cocar-
den en krygstoerustingen, hebbende hy
zelfs geordonneert aen de revolterende
van te ontwaepenen den officier en twee
volontairen van de 202° halve brigaede
op hun aenleggende een geweer met
twee loopen, zynde daernaer uyt d'ab-
dyc van Affligem gegaen aan het hooft
van 60 a 80 mans, op het bericht dat
een detachement van twaelf volontairs
b in aeutogt kwam tot hulpe van hunne
kamaraden, heeft hy (geantwoord door
aflossingen aen de sommatie die hem
gedaeu wiert uyt den naem vau de wet
zyne saemenrottingen te vernietigen.
b Den president heeft de uytspraek der
b rechters afgevraegt dewelke hem alle
b tot de dood veroordeelt hebben. -
- Met een pijnlijk gevoel, zegt Aug.
Orts, bestatigeu wij dat de veroordeeling
van Baron do Meer van Moorsel waarlijk
onwettig was, en, gelyk hij op voorhand
het uitdrukte dat de krijgsraad eene
rechterlijke moord beging. De wet van
30 prairial jaar III, moest toegepast
worden gelijk men te zijnen voordeelo
voor do rechters pleitte. Geen enkel land
genoot heeft dit vonnis onderteekend;
onder deze regelen, bevlekt met onwettig
vergoten Belgisch bloed, leest men alleen
de Fransche namen van generaal Songis,
Lacourt, Archambaud en Aussandon. a
Nog denzelfden dag, 20 Januari 1797,
om 5 uren 's avonds, werd Barou de Meer
op de Koninklijke Plaats doodgeschoten.
Te midden van eene talrijke krijgsïnacht,
alsof men eeu volksopstand vreesde, ging
hij to voet uit het gevang der Laekensche
poort naar do plaats dor strafuitvoering,
begeleid door een priester, die niemand
anders was als de vriend van zijne jeugd,
de vertrouweling van zijne mannenjaren,
eu thaus zijn eenig en laatst vertrooster
op aarde, do eerbiedwaarde Pater Cor
nell's Smet.
Des martelaars ongelukkige weduwe
overleefdo hem slechts drij jaren. Hunne
eenige dochter, Jonkvrouw Petronella de
Meer, trad in den echt, den 21 December
1800, met Jonker Jan-Baptist-Heodrik-
Ajexander van der Noot de Vreokem,
wiens afstamming nu nog het kasteel van
Moorsel bewoont. X.
De werklieden in Vooruit. Het
blad Vooruit heeft eens geschreven dat,
iu een geschil tusschen werklieden en
bazen, de werklieden altijd gelijk hebben.
Dat schijnt echter het geval niet te zijn in
Vooruits eigene samenwerking. Ziehier
wat Pol De Witte daarover vertelt ia
zyne Geschiedenis van Vooruit
In Februari (1896) gebeurde er nog een
feit, dat aantoont hoe weinig Vooruit het
recht heeft steeda den steen te slingeren r
het hoofd van andere kapitalisten.
n Dit zeggen wij natuurlijk niet om die
anderen te rerschoonen, maar om te latea
zien dat, wie ook de eigenaare zijn vaa
nijverheids- of handelsinrichtingen, alles
met dezelfde bezwaren en moeilijkheden
voortkomende uit winsucht en mededinging
hebben te worstelen.
n Op eonen morgend kwam Aaeeelo mif
vragen eenige broeken na te nien, waarover
men op de snijkamer geklaagd had en waar
voor de broekmaker nonder werk werd ge
steld dene bad zich tot An teelt gevend en
een onderzoek aangevraagd.
Zooals van nelft spreekt, verklaarde ik
mq bereid se na te aien. Een nor nadien
kwam de tweede snyder met de broeken
ik bevond, inderdaad, dat het gemaaksel te
wenschen liet, doch ik vroeg hoeveel men
daarvoor betaalde 1,25 fr. was hst ant
woord.
A Zij ajjn voorzeker niet goed, sei ik,
maar voor dien prye kunt ge dat eok niet
eischen voor d*t ffeld xijn z« W«1
Wij hebben met het loon niets te maken e
vervolgde de snijder w| sijs geeteld om
na te zien of het werk goed is of niet. a
Des avonds was ik in gesprek met den
eersten snyder in het koffiehuis, toen intuin
bij mij kwam en my vroeg Is het waar dat
ge gezegd hebt, dat die broeken goed geno«
waren voor het loon dat man er voor to?
n Zeker, wie eene stoffen broek goed
nou maken voor 1,15 fr. ware een loonbe
derver, antwoordde ik.
Zy moeten het er elder» wel voor doen,
waa het wederantwoord van den snyder.
Het is er niet te beter om, zegde ik.
Als het zoo ie, a zei Anseele, s >*11M
wy u niet meer vragen om werk na te men
en daarmede ging hy heen.
n Het stond dus vast dat ik scheidsrechter
mocht spelen, op voorwaard* de
werklieden te beslissen.
n Als dit in andere werkhuizen gebeurt
roepen de leiders van Vooruit aoh en wte J
over het lot der ongelukkige slnven, die ana
zulke schelmen van uitbuiters overgeleverd
syn. n
Gezondheidsleer. Do schrijver
Fontenelle zegdo de mensch sterft niet,
maar hij doodt zich zolven.
We zyn inderdaad geschapen om hon
derd jaar oud to worden, maar we leven
op zoo'n domme wijze, dat wy ons leven
voor een derde verkorten.
De mensch heeft 417 liters lucht per
uur noodig eene bewoonde kamer moet
30 tot 32 kubieke meters inhoud hebben
por inwoner en de lucht moet gedurig
vernieuwd worden. Zij wordt vernieuwd
langs de spleten van deuren en vensters.
Het zonnelicht moet rechtstreeks in de
woningen dringen de vensters moeten
zoo hoog mogelyk zyn.
Laat ons nu zien wat er gedaan wordt
de hedendaagsche huizen.
De kamers zijn klein, de vensterramen
zijn verdoken achter tal van min of meer
dikke gordynen en storsen.
Lucht en licht, die zoo onmisbaar zijn
worden zooveel mogelyk den weg a%tsne^
den om binnen te dringen.
En men besteedt veel geld om ze bnitea
te houden.
De menschen zyn zonderling I We
leven in eenen tyd in welken men gedu
rig van vooruitgang en wetenschap spreekt
eu wij loven in do XIX* eeuw in wonin
gen, die moer afgesloten zyn dan de den-
kere holen in de rotsen, welke in de oud
heid bewoond werden.
Onzo voorouders verbleven zoo weinig
mogelijk iu die holen zo leefden inde
volle lucht bijna deD heelen dag door
zoo bracht het hunne levenswijze mede.
Maar wy zitten moestal opgesloten in
kantoren eu bureeien en... we worden
niet zoo oud,
